E.E.G.-landen willen
meer eenheid in hun
buitenlandse politiek
Papoea Nieuw Guinea lijkt op
goulash-brij in snelkookpan
Japanse rechtbank:
bestaan van leger
is 'ongrondwettig'
Woordenstrijd om Andrei
Sacharow spitst zich toe
Fel debat tussen Castro
en Sihanoek in Algiers
Klssl^er vil met
Cor^res samanvsrhen
Arabieren
Pond in kalmei-
vaarwater
Zware gevechten J
in Cambodja
REDACTEUR
Niet veel enthousiasme voqr toekomstig zelfbestuur
TROUW/KWARTET ZATERDAG 8 SEPTEMBER 1973
DEN HAAG, BRUSSEL (ANP, AP, ÖJPI) De ministers van buiten
landse zaken van de negen EEG-lai*len, die vier keer per» jaar bij
een komen om te overleggen over samenwerking op het gebied van
de buitenlandse politiek, hebben besloten, dat geen van de landen
voortaan een definitief standpunt zal bepalen zonder zijn* partners
te hebben geraadpleegd.
blijkt uit het zogenaamde tweede mer^verking gedurende de afgelopen
rapport van Luxemburg, dat behalve twee jaar bevat. Maandag en dinsdag
voorstellen om de samenwerking te komen de EEG-ministers van buiten-
intensiveren, een evaluatue van de sa- landtee zaken weer in Kopenhagen bij-
I
MOSKOU (AFP, DPA) De Russische dissidente schrijver Wladi-
mir Maximow heeft gisteren in een open ftrief voorgesteld de Nobel
prijs voor de vrede aan Andrei Sacharow1 toe te wijzen voor diens
'titanenstrijd' voor menselijkheid en beschating.
De leider van het Palestijnse verzet, Yasser Arafat, bezoekt momenteel als
waarnemer de topconferentie van niet-gebonden landen in Algiers. Arafat, die
door de Arabische overval op de Saoedi-Arabischc ambassade in Parijs en de
hele nasleep daarvan, ernstig in verlegenheid is gebracht, verliet gisteren, om
ringd door lijfwachten, het conferentiegebouw in Algiers.
ALGIERS (AP) Op de grote conferentie van niet-gebonden lan
den te Algiers is het gisteren voor het eerst tot vuurwerk gekomen.
Dit gebeurde, toen de Cubaanse leider Castro de Sowjet-Unie prees,
en het in Peking in ballingschap wonende oud-staatshoofd van Cam
bodja, prins Norodom Sihanoek hel opnam voor China
BUTTENLAnNP T7/J
TOKIO (UPI, Reuter) De Japanse regering heeft gisteren
schokt kennis genomen van een gerechtelijke uitspraak dat 1
Japanse 'defensieleger' onwettig is. Een rechter in Sapporo meen
dat het leger een 'oorlogspotieel' heeft, hetgeen de Japanse gros
wet verbiedt.
De tekst van de brief is gisteren aan
buitenlandse correspondenten over
handigd. De brief is mede onderte
kend door de schrijver en dichter
Alexander Galitsj, onder dissidenten
beroemd om zijn liederen en de wis
kundige Igor Sjafarewitsj, correspon
dent van de Russische Academie van
Wetenschappen en drager van de Le-
ninprijs.
'In deze tijd, waarin het kwaad en het
geweld op het punt staan een over
winning te vieren op de geest en de
rede. richten wij ons tot allen, die
daartoe bevoegd zijn, de Nobelprijs
voor de vrede te* verlenen aan de emi
nente strijder voor ware democratie,
recht en waardigheid van de mens.
voor een werkelijke en niet slechts il
lusoire vrede, de academicus Andrei
Dimitriewitsj Sacharow'.
'In hem stellen talloze verdrukten en
vervolgden hun hoop en zij putten
kracht uit zijn houding. Sacharow is
geen dogmatisch gelovige, maar een
voorbeeld van ware christelijke toe
wijding op deze aarde. Elke nieuwe
dag vergt van hem een geweldige in
spanning tegen de traagheid van zijn
omgeving en elke dag kan zijn laatste
zijn. Wij zijn ervan overtuigd, dat de
commissie met het toekennen van de
Nobelprijs aan Sacharow slechts zijn
plicht doet tegenover de beschaving
en hem aan alle mensen van goede
wil ten voorbeeld zal stellen van gro
te morele waakzaamheid, die bijdraagt
aan een ware vrede in de wereld'.
VERRADERS
In een brief, die gisteren in het week
blad 'Literair Rusland' werd opgeno
men, wol-den Andrei Sa<tharow en
Alcxandeo Solzjenitsjin 'veuraders' ge
noemd. D>eze brief is ondertekend
door Wlad'imir Karpow, 'held van de
Sowjet-Unie'. Deze besehui'Jigt hen er
van hun landgenoten 'in ide rug aan
te vallen', i Het blad heeft .aegen brie
ven afgedhikt met aanvalCen op de
twee dissidenten. Een daarvan is van
de dichter1. Alexander Jarófv, die Sa
charow er rvan beschuldigt;, 'zijn vrije
tijd te wijden aan een pcfiitieke flirt
met buitenlanders, die vijaindig tegen
over de Sbwjet-Unie staan. samen
met afvalligen van het sciort Solzje
nitsjin'.
KRITIEK I
De voorzittejj van het Bulgisarse PEN-
centrum, de schrijfster Leida Mileva.
heeft in een! open brief aap de voor
ster van de( internationale PEN-club.
de Westdiïitse Nobelprijswinnaar
Hoinrich Bö|l, diens kriflmk op het
gevangen zetten van dissidente schrij
vers in de Sowjet-Unie veroordeeld.
Mevrouw M.leva constateerde 'met
leedwezen en [ongerustheid dat een or
ganisatie als Ide PEN-club zeer dik
wijls als instrument van de koude
oorlog wordt gebruikt'. Volgens haar
was het internationale achrijversge
nootschap sinds de tweede wereldoor
log talrijke naaien betrokken geweest
bij campagnesj te§en de Sowjet-Unie
en andere socialistische Handen, het
was niet de eerste maal, da t een PEN
voorzitter zondbr daartoe gemachtigd
te zijn, voor dei gehele organisatie een
standpunt inna.ra.
een, waar hun voornaamste gespreks
onderwerpen zullen zijn de betrek
kingen tussen Europa en de VS en da
Europese veiligheidsconferentie.
In Den Haag wordt vooral de ver
plichting geen definitief standpunt op
het terrein van de buitenlandse poli
tiek te bepalen, zonder voorafgaand
overleg met de EEG-partners van
groot belang geacht.
'De samenwerking op het gebied van
de buitenlandse politiek moet worden
geplaatst in het perspectief van de
Europese Unie', die volgens de Parij-
se topconferentie van EEG-landen in
1980 een feit moet zijn', aldus het
tweede rapport van Luxemburg. De
afgelopen twee jaar aldus het rapport
zijn de EEG-landen op verschillende
gebieden al in de gelegenheid geweest
hun studies en besluiten te bundelen.
In de ministeries van buitenlandse za
ken komen 'Europese corresponden
ten' die zich met de problemen van
de politieke samenwerking zullen be
zighouden. Voorts zullen, aldus het
rapport, uit de negen ministeries
werkgroepen voor bepaalde problemen
worden gevormd. De ambassadeurs in
de hoofdsteden van de negen landen
zullen nauw bij dit werk worden be
trokken.
Brandt
De Westduitse bondskanselier Willy
Brandt heeft gisteren gereageerd op
Franse beschuldigingen dat hij de
EEG steeds meer de rug toekeert en
een neutrale koers gaat varen. In een
interview met het Parijse blad Fran-
ce-Soir zegt Brandt, dat West-Duits-
land als geïsoleerd land geen toe
komst zou hebben. Het is onwrikbaar
met de EEG verbonden, aldus Brandt.
Hij voegde daar aan toe, dat Europa
tijdens het eenwordingsproces de be
scherming van het Atlantisch Bondge
nootschap nodig heeft en de Verenig
de Staten niet kan missen.
De publieke opinie in Engeland zal
zich in toenemende mate tegen de Eu
ropese Gemeenschap keren, indien te
genover het vele ongunstige nieuws
over de EEG niet enkele positieve
punten staan, aldus heeft het Lager
huislid Dick Taverne op een bijeen
komst de Europese Beweging in Den
Haag verklaard.
De openbare mening in Engeland
wordt bijvoorbeeld negatief beïnvloed
door de berichten over de kosten van
het gemeenschappelijk landbouwbe
leid enerzijds en de verkoop, tegen af-
braakprijzen, van boteroverschotten
aan Rusland anderzijds.
Zonodig tegen Frans verzet in. zal een
begin moeten worden gemaakt met
een Europese regionale politiek, waar
van de achtergebleven gebieden in
Engeland kunnen profiteren, aldus
het Lagerhuislid. Taverne, die met dc
Britse Labour Partij heeft gebroken
uit protest tegen het beleid van Wil
son. en als onafhankelijk Engels soci
aal democraat zitting heeft in het Eu
ropese parlement, meende dat een Eu
ropese federatie eenvoudig noodzake
lijk is vanwege de energiecrisis, de
monetaire moeilijkheden en de nood
zaak doeltreffende controle uit te oe
fenen op de multinationale onderne
mingen.
Verkiezingen
Wellicht zal juist Engeland als een
der eerste landen, besluiten recht
streekse verkiezingen voor het Euro
pese parlement te houden, cmdat
juist voor de leden van het Lager
huis, die contact moeten houden met
de kiezers uit hun district, het dubbe
le mandaat nauwelijks is te vervullen.
De gelijke verkiezingen volgens Ta
verne, zouden kunnen worden georga
niseerd door in elke drie of vier kies
districten een afzonderlijke kandidaat
voor het parlement in Straatsburg te
stellen.
Het was het eerste openlijke teken
van de splitsing, die bestaat tussen de
twee wereldmachten, die beiden stre
ven naar invloed in de Derde Wereld.
Castro, wiens land van de Sowjet-
Unie steun heeft ontvangen ter waar
de van miljarden dollars, zei, en hij
zwaaide erbij met de armen, dat de
Sowjet-Unie de beste vriend van de
niet-gebonden landen was 'in de strijd
tegen het Amerikaanse imperialisme'.
'Hoe kan iemand de glorieuze, held
haftige en buitengewone diensten ver
geten. die het volk der Sowjet-Unie
heeft bewezen aan de mensheid?' riep
hij uit.
Iedereen, die iets anders zei. was be
zig 'een valse vijand te scheppen met
als doel de echte, het Amerikaanse
imperialisme, te camoufleren', aldus
de Cubaanse leider.
DEBAT
Dit was te veel voor Sihanoek. wiens
regering in ballingschap door Moskou
niet wordt erkend, en hij interrum
peerde Castro vanaf zijn plaats in de
zaal. Voorzitter president Boumedien-
ne trachtte hem het zwijgen op te leg
gen maar liet de prins tenslotte uit-
soreken. 'Wij respecteren de Sowjet-
Unie ten volle', riep deze. 'Maar wij
kunnen niet vatten waarom Moskou
diplomatieke betrekkingen onder
houdt met dj kliek verraders van Lon
Nol. die wij bestrijden'. Castro werd
na zijn toespraak luide toegejuicht.
Sihanoek kreeg ook enkele handen op
elkaar, waaronder die van Castro.
De volgende spreker, de leider van de
Viet Cong, Ngoeien Hoe To, prees zo
wel Castro als Sihanoek, maar
liet zich verder met het dispuut tus
sen deze twee niet in. 'Niet-gebonden-
heid vormde een integraal onderdeel
van de strijd tegen het imperialisme
het kolonialisme en het neo-kolonia
blanke geëxpatrieerden lijkt Papoea
Nieuw Guinea op een goulash-brij in
een snelkookpan. De man die pro
beert de deksel erop te houden is eer
ste minister Michael Somare, een ex-
joumalist. De 37-jarige Somare heeft
zijn positie verworven-, tijdens de al
gemene verkiezingen voor de 100 ze
tels in het parlement het afgelopen
jaar
Op een of andere manier heeft hij het
klaargespeeld om de legpuzzel van
partijen, politieke stromingen en
mensen in elkaar te leggen en een re
gering te vormen, die wordt aange
voerd door zijn eigen Pangu Pati. Het
is een wankele coalitie van ideeën en
personen, die zonder meer stemmen
zoals hun kiezers dat willen en zoals
hun geweten hun ingeeft. De ver
scheidenheid van ideeën en mensen
in het parlement wordt ook nog eens
benadrukt door de drie verschillende
voertalen die men cr op nahoudt.
Men spreekt er Engels, Pidgin en de
taal der Papoea's Motu.
Terwijl de democratie al tot ontwik
keling is gekomen, staat de partijpoli
tiek nog in de kinderschoenen. 'De
parlementsleden staan waarschijnlijk
dichter bij hun kiezers dan in welk
ander land ter wereld ook', zo vertel
de een Australisch regeringsadviseur.
'Ze gaan naar de dorpen en praten
urenlang met de bewoners. En het
zelfde gebeurt op hoger niveau. Het
resultaat hiervan is meestal overeen
lisme', zei hij en geen mens in de
zaal die het niet met hem eens was
WASHINGTON (Reuter) Nixons
adviseur Henry Kissinger heeft gis
ren toegezegd, dat hij, na de bekrach
tiging van zijn benoeming tot minis
ter van buitenlandse zaken, bij de be
paling en behandeling van de buiten
landse politiek van de VS volledig zal
samenwerken met het Congres.
Kissinger deed deze belofte op een
hoorzitting van de Senaatscommissie
voor buitenlandse betrekkingen, speci
aal belegd in verband met zijn benoe
ming tot minister van buitenlandse
zaken. Hij zei ook, dat de regering
het verbod van het Congres om Cam
bodja te bombarderen en weer tot mi
litaire actie in Indo-China over te
gaan, niet zal uitduiken.
De regering-Nixon, aldus Kissinger, is
gekant tegen dit bombardementsver
bod. maar zal niet proberen er onder
uit te komen. Nixons adviseur ver
klaarde voorts, dat de regering open
hartig en in opbouwende zin zal sa
menwerken met haar bondgenoten in
Europa en Japan om een nieuw im
puls te geven aan de bondgenoot
schappen, die gebaseerd zijn op ge
meenschappelijke doelen en idealen.
Kissinger beloofde, dat het ministerie
van buitenlandse zaken, dat vergele
ken met het Witte Huis een onderge
schikte rol heeft gespeeld bij de bepa
ling en behandeling van de buiten
landse politiek, doordrongen zal wor
den van 'een besef van deelneming
en roeping.
arsar mimammmnmmmm
stem "ing en compromis in plaats van
leiJ :.i hap.'
Stammentwist
Minister Somare is zich bewust van
deze situatie. Het feit dat hij openlijk
over de stammenoorlogen praat gjeft
aan hoe uitgebreid die oorlogen zijn.
Veel stammen in het binnenland hou
den de hloedvyraak nog steeds in ere.
De oorspronkelijke oorzaak van de
vijandschap zijn ze vaak allang verge
ten, maar de staramen die op een oog-
om-oog, tand-om-tand-basis opereren
vinden altijd wel "weer nieuwe rede
nen om te vechten. De strijd kan da
genlang doorgaan met 800 mensen aan
beide kanten. Het aantal slachtoffers
is opmerkelijk laag. Meestal vallen er
maar een paar doden en raken onge
veer 20 krijgers gewond.
Somare is een kruising tussen het ou
de en het nieuwe. In de loop van dit
jaar zal hij worden geïnstalleerd als
de 'grote man' van zijn stam. Somare
heeft geheel tegen de traditie in
geweigerd om ter gelegenheid van
deze plechtigheid oorringen in zijn
oren te laten persen. Verder wil hij
voorkomen dat hij een macht- en
geld-symbool, Afrikaanse stijl wordt.
Zijn jaarsalaris bedraagt bijna 12.000
dollar.
Australië heeft 170.000 dollar uitge
trokken voor de bouw van een resi
dentie voor de eerste minister aan de
De Japanse na-oorlogse grondwet
wijst oorlog als het soevereine recht
van de natie af, als ook bedreiging
met geweld ter regeling van internati
onale conflicten. Daarom mag Japan
ook geen land- zee- en luchtmacht be
zitten. Ondanks dit artikel is Japan in
de jaren '50 begonnen met 'zelfverde-
digingsstrijdkrachten' samen te stel
len. Deze strijdmacht is inmiddels ge
groeid tot een omvang van bijna een
kwart miljoen man.
De zaak was aanhangig gemaakt door
een groep burgers, die vergeefs heb
ben geprobeerd de aanleg van een ra
ketbasis tegen te houden. De basis
werd gevestigd op een plek, waar de
burgers een bosreservaat hadden wil
len afpalen. Zij achtten de aanleg van
de basis geen openbaar belang en
vroegen de rechter of de 'zelfverdedi
gingsstrijdkrachten' wel In overeen
stemming met de wet konden worden
geacht.
Tot schrik van de Japanse regering
werden de burgers door een rechter
in Sapporo in het gelijk gesteld. De
regering noemde de uitspraak 'betreu
renswaardig' en zei ervan overtuigd te
zijn dat 'deze grote fout' door hogere
rechtbanken zal worden gecorrigeerd.
Het beroepsleger is in een dagorder
opgeroepen rustig en zelfverzekerd
hun taak te blijven vervullen.
WEL DEFENSIE
Volgens de regering sluit de grondwet
Vervolg van pagina 1
di-Arabië, die in Amman is opgevan
gen. zou de minister van binnenland
se zaken Fahd bin Abdoel Aziz'heb
ben verklaard dat de 'vrijlating van
Aboe Daoed buiten de jurisdictie van
Saoedi-Arabië valt'. De minister deed
een beroep op de Arabieren de levens
van de gijzelaars te sparen en zei dat
zijn land hen 'verantwoordelijk zal
stellen' als de gevangenen iets over
komt. 'Het doet mij leed te zien dat
de oprechte diensten die door Saoedi-
Arabië zijn verleend aan de Arabische
zaak en de guerrillabeweging worden
beloond met daden die alleen de vij
anden dienen van de Arabische natie,
van de islam en van de echte verzets
beweging', aldus Aziz.
De Palestijnse verzetsleider Jasser
Arafat heeft gisteren in Algiers ver
klaard dat de Arabieren 'rekening zul
len moeten afleggen' voor hun daden
'Dit is een levendig beeld van de sa
menzweringen die tegen mijn volk
worden beraamd', aldus Arafat, die de
conferentie van niet-gebonden landen
in Algiers bijwoont.
De Franse premier Pierre Messmer
heeft verklaard dat het incident geen
invloed zal hebben op de Franse poli
tiek jegens de Arabische landen en de
in Frankrijk wonende Palestijnen.
Maar wij zullen niet toestaan dal
Frankrijk 'strijdtoneel tussen de ene
en de andere partij wordt', aldus
Messmer.
LONDEN/AMSTERDAM Het Pond
Sterling is gisteren in een wat rusti
ger vaarwater terechtgekomen na de
stormachtige dagen eerder deze week.
Toch kon het Britse betaalmiddel zijn
positie niet helemaal handhaven. In
Londen zakte het Pond enkele tien
den van een dollarcent ten opzichte
van de dollar en in Frankfort daalde
de sterling van DM 5,90 tot 5,84.
het recht Japan te verdedigen i i
uit. 'Het pacifisme, waarin de gro I
wet voorziet sluit defensie niet i
verklaarde een regeringswoordvo
der. 'De regering is er stellig v
overtuigd dat de zelfverdedigin t
strijdmacht op geen enkele wijze
strijd is met de grondwet'. u
d
PHNOM PENH (Reuter) Camb
jaanse guerrillastrijders hebben 1
zuidelijke deel van de provinciehoo
stad Kompong Cham bezet na
nacht van felle gevechten en stond
gisteren gereed om verder op te n i
ken. Een woordvoerder van het Ca
bodjaanse opperbevel noemde de
stand 'zeer ernstig'.
Het grootste ziekenhuis van de stad
ook bezet en het is niet bekend, a
er van de honderden patiënten is
worden. Tijdens de gevechten werd
ook granaten afgevuurd op het inti
nationale vliegveld Pochentong vi
Phnom Penh om te voorkomen j
regeringsvliegtuigen zouden opstijg
met voorraden voor Kompong Chan
De woordvoerder zei, dat de regerin
troepen het noordelijke deel van
stad nog in handen hebben en a
gereed maken tot een tegenaanv
Cambodjaanse patrouillevaartuig
beschieten guerrillastellingen langs i
rivier de Mekong en versterking
trachten via de rivier de stad te 1
reiken.
Kennedy-huwelijk
WASHINGTON (AFP) De ouds
dochter van wijlen senator Robt
Kennedy, dc 22-jarige Kathleen Kt
nedy, gaat in november trouwen m
de 25-jarige David Lee Townsend, d
aan de Harvard-universiteit werkt ai
een proefschrift over de Amerikaan
letterkunde. Hij is de zoon van h
hoofd van een lagere school in
kleine plaats in de staat Maryland. I
twee jongelui hebben vorige maat
een bezoek gebracht aan Ierland, h
land waar hun families oorspronkeli
vandaan komen.
Senator gaat preken
WASHINGTON (Reuter) De Aai
rikaanse senator Harold Hughes, etf
ex-alcoholicus die het bracht vil
vrachtwagenbestuurder tot gouva
neur van een staat en liberaal lid vi
de Senaat, heeft donderdag bekendM
maakt, dat hij zich in november 19if
niet voor een tweede ambtstermii
van zes jaar beschikbaar zal stelle*
omdat hij methodistisch leke-apodl
wil worden.
Hughes die vrijwel zeker zou riji
herkozen zal zich gaan inzet»
voor de Fellowship Foundation I
Washington en het Internatiool
Christian Leadership.
Pathet Lao bindt in
VIENTIANE (UPI) De communj
tische Pathet Lao in Laos heeft ingj
stemd met hervatting van de ondq
handelingen met de regering in Vi«
tiane, zo verklaarde donderdag Latf
aanse militaire kringen.
Volgens deze kringen was de Path
Lao door de SowjetUnie onder dni
gezet. Drie dagen geleden had de sp
ciale onderhandelaar van de Path*
Lao, Vongvisjit, geweigerd nog verd
te onderhandelen.
Einde artsenstaking
ADVERTENTIE
Bij onze
redactie buitenland
komt een plaats vrij voor een
Gevraagd worden: journalistieke ervaring, behoorlijke kennis
van wereldpolitieke vraagstukken, ibehee rsing
van de moderne talen en bereidheid" om 2'ich in
overleg met onze redacteuren nade$ te
specialiseren.
Brieven aan de hoofdredactie
Trouw/Kwartet, Postbus 83)9,
Amsterdam.
II—Wi fliiÉ4ta
PORT MORESBY (AP) Papoea Nieuw Guinea, een van\ 's we
relds nieuwste naties, krijgt op 1 december van dit jaar zelfbtn duur.
De onafhankelijkheid volgt volgend jaar op een nog nader t e be
palen datum. Maar dc meerderheid van de 2,5 miljoen in\t« uiers
van dit raadselachtige, bergachtige land wil geen zelfbestuur.
kwam te staan om de Japanners ttege
te houden.
Het bekende patroon van vrijheids
strijders, die vechten om het kolonia
le juk af te werpen, ontbreekt. Het
is juist de progressieve regering van
Gough Whitlam in het moederland
Australië, die alles in het werk stelt
zich te bevrijden van zijn enige, be
langrijke overzeese gebiedsdeel.
Papoea Nieuw Guinea bestaat uit
twee landen (Papoea en Nieuw Guine-
a), die samen het oostelijke gedeelte
van het hele eiland Nieuw Guinea
vormen. Het andere gedeelte is West
Irian, dat vroeger door Nederland en
nu door Indonesië bestuurd wordt.
Australië is min of meer per ongeluk
bestuurder geworden van Papoea en
Nieuw Guinea. Papoea werd Austra
lisch toen Engeland er in 19C5 af
stand van deed. Nieuw Guinea dat
meer naar het noorden ligt en wat
groter is dan Papoea, werd na de eer
ste wereldoorlog mandaatgebied en
wordt nu vanuit Canberra bestuurd
als beheersgebied van de Verenigde
Naties. De Australische alleenheer
schappij over Papoea Nieuw Guinea
begon, toen het land in 1942 onder
controle van het Australische leger
De 800.000 inwoners van Papoea* zien
het komende zelfbestuur somber in.
Zij vrezen overheersing door de i q ve
le groepen verdeelde, maar agres fieve
inwoners van Nieuw Guinea. De
straatgevechten, die in juli plaatsvon
den in Port Moresby, de hoofd stad
van Papoea, zien zij als een voorpr pef*
je. De rellen braken uit, nadat het
rugbyteam van Papoea een overv fin
ning had behaald op het team A|an
Nieuw Guinea.
Agressie
Een regeringsfunctionaris gaf als cod»
mentaar: 'Zelfs als de uitslag in hc4
voordeel van Nieuw Guinea was uitge»-
vallen, zouden we nog moeilijkheden*
hebben gehad. De Nieuwguineers*
zochten naar een smoes om er tegen 1
aan te gaan. Het feit dat de hoofdstad;
van het land in Papoea ligt was nog
een reden te meer om hun agressivi-
teit te tonen. Ze wilden laten zien dat i
zij in gevechten superieur zijn.'
Andere groeperingen zijn net zo be
zorgd als de Papoeaï. De conservatie
ve en vaak primitieve stammen in het
hooggebergte vrezen dat zij zullen
worden onderworpen aan hun meer
ontwikkelde stamgenoten in de kust
streken. Volgens een rapport van de
Australische regering denkt men in
heel wat stammen waarvan sommi
ge nog kannibalisme bedrijven dat
de vrijheid betekent, dat zij het land
dat zij in bezit hebben, mogen behou
den. Daarom bewapenen zij zich met
bijlen, speren, pijl en bogen om voor
dat de onafhankelijkheid' een feit
wordt, nog wat land te bemachtigen
Een andere moeilijkheid is de situatie
op het eiland Bougainville. Daar wil
len de bewoners hun banden met Pa
poea Nieuw Guinea verbreken om zo
de 900 miljoen koper- en de miljoenen-
investeringen van de Britse Ria Tin
to Zinc Corporation voor zichzelf te
kunnen houden. Maar zij weten nog
niet hoe zij moeten afkomen van de
regering van Papoea Nieuw Guinea,
die voor 20 procent in de kopefwin-
ning deelneemt en daaruit ongeveer
353 miljoen dollar aan inkomsten zal
putten dit jaar.
Michael Somare
Met zijn bijgeloof, een grote hoeveel
heid tovenarij en een rijke maar in
aantal afnemende groep van 46.000
Golf van Papoea. Somare, die vader
van 4 kinderen is, en de meeste inwo
ners van Port Moresby hebben er zich
hooglijk over verbaasd dat het weel
derige huis slechts drie slaapkamers
heeft. De regering van Papoea Nieuw
Guinea heeft nu voorgesteld het huis
te verkopen aan Australië, zodat de
Australische ambassadeur hier na de
onafhankelijkheidsverklaring kan in
trekken.
Economie
De afneming van het aantal 'koloniale
blanken' die jarenlang in het land
hebben gewoond, heeft een duidelijk
effect op de economie. Tweedehands
auto's zijn goedkoop en het vermin
derde elektriciteitsverbruik door de
blanken beïnvloedt handel en over
heidsfinanciën. Door het vertrek van
de blanken, die lioge salarissen had
den, krijgt de overheid, die een jaar
lijks budget van 313 miljoen dollar
heeft, minder geld aan inkomstenbe
lasting binnen.
Somare breidt zich voor op zelfbe
stuur. 'Het is helemaal niets om je
over op te winden', zo vertelde hij.
'We bereiken slechts het hoogtepunt
van het proces waarin we de afgelo
pen drie jaar steeds meer macht heb
ben gekregen. Dat is alles. We hou
den ook geen nationale feestdag. Dat
doen we pas als onze eigen grondwet
is afgekondigd.'
SANTIAGO (AFP) De artsenver
niging van Chili heeft gisteren bes»
ten haar staking van ruim een maai
ter ondersteuning van de staking d'
vrachtrijders te beëindigen.
Minister van volksgézondheid Mar
Lagos zei donderdag ria de radio, d
met de artsen tot een vergelijk
gekomen 'op strikte vakbondsbasis'.
De artsenvereniging besloot met
regering te gaan praten na een beti
ging van enkele honderden anW
voor het gebouw van de verenig»
tegen de onvoldoende medische hu!
in de ziekenhuizen. Maar gisteren o|
de piloten van de international
luchtvaartmaatschappij LAW-Chile
staking gegaan.
Franse president
PARIJS (AP) Het Franse kabi#
heeft zijn goedkeuring gehecht tr
een wet. waarin wordt voorgesteld
ambtstermijn van de Franse presidei
van zeven jaar te verkorten tot vU
jaar.
Regeringswoordvoerder Joseph Coffli
verklaarde, dat de wet nu nog n»
worden goedgekeurd door de Sentf
de Nationale Vergadering en door tt
gezamenlijke zitting van de beide a»
mers van de Franse volksverteg®
woordiging. In de gezamenlijke zit®
moet een wetsvoorstel, dat een gnwu
wetswijziging inhoudt, een drie-vijW
meerderheid krijgen om te kuiui'
worden aangenomen.