goede
Graham-congres
resultaten,
slechte organisatie
F
/IlSlllallI
Kerk in de wereld
Patijn: Eenzijdigheid
wereldraad schande
Eén AR-stem in senaat
vóór wet op kansspelen
Vandaag
Raad van kerken
bezig met Deense
Jezus-film
Westduitse liberale
Trouw
Kwartet
Brigalia Bem
Bevrijding van
zwarten gaat
voor
emancipatie
van de vrouw
'Bromfietsbataljon
past bij het
nationale karakter'
Beroepingswerkj
Zondag 'Medische
collecte'
Nieuwe boeken
TROUW/KWARTET DONDERDAG 6 SEPTEMBER 1973
KERK/BINNENLAND T2/K2
mo
door Hans Eschbach
LONDEN Ondanks een organisatie die op vele punten rammelde is de
massale trainingsconferentie voor evangelisatiewerk Spre-e 73 een groot
succes geworden.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Prof. dr. Cliristiaanse heeft zich dinsdag als enig
ARP-lid voor de legalisering van de roulette uitgesproken. Het
initiatiefvoorstel van de Tweede-Kamerleden Geurtsen (WD) en
Van Scha ik (KVP), werd met een meerderheid van 44 stemmen
voor en 19 stemmen tegen aangenomen.
Tégen stemden, op één na, de ARP, de CHÜ, de SGP en de PSP.
Ook de KVP-er Van der Maden en de PvdA-senatoren Nederhorst,
Troostwijk, Zoon, Maaskant en Mater verklaarden zich tegen.
Dr. Billy Graham
ren, vertelde, dat tachtig procent van
de middelbare scholieren in Engeland
op een of andere wijze in kontakt is
of is geweest met okkultisme.
Was iedereen er vijf jaar geleden van
overtuigd, dat de tijd voor massale
christelijke bijeenkomsten voorbij
was, het tegendeel blijkt waar te zijn.
Jezusfestivals komen steeds meer in
trek en ze worden druk bezocht. Billy
Graham sprak onlangs in Korea zelfs
voor ruim een miljoen mensen.
En ook in Londen was deze tendens
duidelijk waar te nemen. Twaalfdui
zend deelnemers uit twintig landen
waren een week lang intensief bezig
met training en toerusting voor evan
gelisatiewerk. Mede door het in de
praktijk brengen van het geleerde in
de middaguren liep het bezoekersaan
tal op tot ruim 25.000. Klimax was de
grote slotsamenkomst op Engelands
heilige grond: het Wembley Stadion.
Zestigduizend bezoekers luisterden
naar de zang van sterren als Johnny
Cash en hoorden de prediking van
Billy Graham.
Graham
Iedere avond wist Graham zijn pu
bliek te boeien met zijn prediking.
Velen gaven gehoor aan de uitnodi
ging, die bijna elke avond op zijn toe
spraak volgde. Ook in gesprekken met
de congresgangers, bleek duidelijk,
dat er een enorme inspiratie uitging
van Grahams woorden.
De juistheid van de kritiek, die vaak
op de persoon van dr. Graham wordt
geleverd, dient zeker in twijfel ge
trokken te worden. Te vaak blijkt dit
soort kritiek ten diepste voort te ko
men uit een bepaalde vorm van
broodnijd. De zegen op het werk van
Graham is onweerlegbaar.
Anderzijds blijkt hij inderdaad dc
'Jezus is koning', een affiche van
het congres in Londen.
kunst te verstaan om op een onvoor
stelbaar oppervlakkige manier over de
grootste problemen en de meest ver
schrikkelijke toestanden heen te stap
pen, op weg naar zijn doel: de uitno
diging. Het lijkt soms veel op een
wedren met de tijd: 'Ik heb vanavond
maar vijftien minuten om te spreken'.
Misschien ligt hier wel het grootste
gevaar bij evenementen zoals Spre-e
73: het individu gaat verloren in de
massa. Typerend hiervoor was het
plastic bandje dat deelnemers omkre
gen bij inschrijving en dat niet meer
verwijderd mocht worden. (Over een
paar jajfr dragen we misschien alle
maal zo'n bandje met ons 'persoons
nummer'?).
Ook de eigen inbreng van het indivi
du werd minimaal gehouden. Deelne
mers kregen een boekje met een sa
menvatting van het evangelie, dat
men op straat, na het houden van een
enquête, aan de geïnteresseerden moest
voorlezen. Het gebed om christen te
worden kompleteerde het geheel.
De organisatoren hebben dit gevaar
van massificering wel onderkend en
getracht het op te vangen, door het
aanstellen van 'aktie-groep-leiders'.
Deze groepsleiders waren verantwoor
delijk voor groepen van twaalf tot
twintig personen. Gezamenlijk beslo
ten zij de dag met een evaluatie en
gebed.
Naast de genoemde training voor per
soonlijk evangelisatiewerk werden les
sen gegeven over de meest uiteenlo
pende onderwerpen, gegroepeerd rond
de thema's 'de sociale implicaties van
het evangelie' 'het werk van de Heili
ge Geest'. Ook konden de deelnemers
kiezen uit sociale onderwerpen zoals
okkultisme. kerkelijk evangelisatie
werk. jeugdleiding enzovoorts.
Unaniem bestond bij de deelnemers
groot enthousiasme over deze trainin
gen. Met name de lezingen over het
okkultisme betekenden veel voor de
bezoekers. In Engeland is een enorme
opkomst van spiritistische spelletjes,
hekserij en dergelijke. De spreker, ds.
George Tarleton, zelf in Burma gebo-
Nederland
Enkele leden van de Nederlandse de
legatie (honderd man) vroegen wij
om hun ideeën over de konfecentie
en de toepasbaarheid van wat geleerd
is:
Ik heb wat moeite met de evangelisa
tie-methode, zou het meer willen zoe
ken in een 'samen zoeken'. Wat de
toepassing betreft zal het vooral be
langrijk zijn, niet buiten de kerk om
aan de slag te gaan. Anders kan het
gauw een met zichzelf ingenomen club
je worden'.
'Het programma was wat overladen,
maar ik heb enorm veel geleerd. Zo
iets zou ook in Nederland georgani
seerd moeten worden*.
'Ik geloof dat vooral bij alle training
niet vergeten moet worden, dat het
gaat om echte 'bewogenheid' met an
dere mensen'.
ik nog op de vlucht voor mezelf. Ik
verstopte m'n problemen door op te
gaan in transcendentale meditatie en
dergelijke. Deze week heb ik Christus
leren kennen. Ik ben plotseling veel
meer naar buiten gericht. Alles is nu
anders'.
Zoals bekend kan door aanvaarding
van dit wetsontwerp, behalve de casi
no. ook de lotto worden ingevoerd.
Het grootste deel van de opbrengst
hiervan gaat naar de sportorganisa
ties. Prof. Christiaanse, voorzitter van
het dagelijks bestuur van de Ned.
Chr. Sport Organisatie, zei het wets-
UTRECHT De Nederlandse raad
van kerken heeft aan de wereldraad
van kerken in Genève gevraagd of de
ze iets onderneemt tegen de Deense
film 'Het liefdesleven van Jezus'. Dit
heeft de voorzitter van de Nederland
se raad, dr. A. Kruyswijk, maandag
gezegd.
Daarna kan de raad van kerken be
zien of hij er bij de Nederlandse rege
ring op moet aandringen de versprei
ding van de film in ons land te ver
bieden. Ook de Nederlandse hervorm
de kerk heeft zich over deze rolprent
tot de wereldraad gericht.
Het mandaat van dr. Kruyswijk als
ontwerp te steunen omdat men dit
ontwerp de financiële belangen van de
sportorganisaties ook die van chris
telijke huize zozeer worden ge
diend dat die bij hem de doorslag ge
ven boven zijn afkeer van casino's. De
bestaansmogelijkheid van een aantal
van deze organisaties hangt zelfs van
dit wetsontwerp af, merkte hij op.
Belangrijkste wijziging in het ont
werp is de uitvoering van de motie
(Kaulingfreks KVP) waarin werd ge
vraagd om een onafhankelijke ver-
deelinstantie die bepaalt waar een
groot deel van de lotto-gelden heen
gaan. Volgens het ontwerp zou dit
door de Ned. Sport Federatie gebeu-
ïen, maar daartegen bestond -bezwaar
omdat deze organisatie zelf een van
de belanghebbende is.
Verder nam de Eerste Kamer de col
portagewet aan. Hierdoor is het moge
lijk geworden een afkoelingsperiode
in te voeren van acht dagen, waarbin
nen een zogenaamde huis-aan-huis-
aankoop ongedaan gemaakt kan wor
den door de koper. Wel moet het dan
om produkten gaan van meer dan
honderd gulden.
mensen xacl luajiuddL >aii ui. mujowijh <uö
'Het is ongelofelijk. Vorige week was Y^tter loopt 31 december a s. af. C^pni VOOF SChei(lin£
ik nog od de vlucht voor mezelf. Ik Hij kreeg van de vergadering vol- symooui van ue uicuwe ua5
macht voor het moderamen, een bre- fiiccpr| tprt pn STflJlt standing als signalement van hel
de voordracht, waarop ook een niet- IU&ÖCII IVCIIV CIl SUltf L christendom ziet. Ik geloof dat deze
HET KRUIS
In het verleden is er steeds verzet ge
weest tegen het kruis als uitsluitend
signalement van het christendom.
Sommigen verzetten zich tegen de toe
nemende kruisbeelden in de protes
tantse kerken. Nu geschiedde dat
meestal op grond van anti-roomse
tendenzen. Een kruis in de kerk
rooms. Ik herinner me dat iemand
daarop placht te vragen of de spreker
op vrijdag wel eens vis at. Een m.i.
goed antwoord op een dwaze stelling.
Ds. Paisley zal ook wel alles met het
argument 'rooms' afhandelen, maar
dat moet hij weten. Als vredesmodel
blijkt het duidelijk niet te werken,
gezien de bomaanslagen en sluipmoor
den. In een dissertatie die volgende
week vrijdag door drs. Klapwijk ver
dedigd zal worden luidt één van de
stellingen: Het kruis als signalement
van hett christendom werkt mis
leidend. De promovendus gaat dus in
zijn bezwaar tegen afbeeldingen van
het kruis als beslissend signalement
voor een christelijke kerk verder dan
vroegere bezwaarden. Hij ziet in het
gebruik van dat kruis zelf een be
zwaar. Zijn proefschrift draagt tot ti
tel 'Sociaal Masochisme en Christelijke
Ethos' en het onderwerp ervan zal
dus niet vreemd zijn aan deze stel
ling. In het Amsterdams Kerkblad
spreekt ds. Nagel dan ook al uit dat
hij wat dat betreft de haan als
symbool van de nieuwe dag en de op-
de voordracht, waarop ook een niet-
lid van de raad, op te stellen. Als se
cundus voor ds. Jörg heeft de Neder
landse hervormde kerk ds. G. Spilt
aangewezen.
De redactie behoudt zich hel recht vuur ons
ter upnume in drze rubriek ontvangen me
ningsuitingen verkort weer tc geven. Bl) pu-
blikatle wordt met de naam van de Inzender
ondertekend. Brieven kunnen worden ge
stuurd aao hel secretariaat hoofdredactie
intens geestelijk lijden aan is vooraf
gegaan: 3) De zinloosheid van het
menselijk bestaan heeft o.a. drugmis
bruik ten gevolge). Deze 3 punten heb
ben vaak uitputting tei gevolge waar
aan de mens manisch kan worden en
door kan gaan slaan. Daar er in de
doorsnee-inrichting niets aan de oorza
ken wordt gedaan, gaat de mens weer
terug naar dezelfde omstandigheden,
die hem/haar ondermijnd hebben.
Heropname is niet denkbeeldig en zo
kunnen we wel aan de gang blijven.
Of de mens blijft in de inrichting en
is gedoemd de sleur, de tredmolen die
hem/haar geenzins kan bekoren in
doffe gelatenheid te ondergaan en er
is grote kans op zelfmoord.
Zon en Schild, Amersfoort
M. H. H. Zijlstra-Meijcr
Discipline
Het eerste slachtoffer is dan gevallen,
door het spelletje spelen met de disci
pline in de krijgsmacht. Bij een stren
ge handhaving van de orde in het le
ger is het onmogelijk dat er een ko
gel in de kamer van een dienstwapen
kan achterblijven. Mocht bij het 'af
schieten' van het wapen bij over
dracht. warabij geen kogel in de ka
mer van het wapen aanwezig mag
zijn. deze dan toch per abuis in te
recht gekomen is, dan dient de baan
de van de kogel recht omhoog te lo
pen, waarbij ongelukken praktisch
uitgesloten zijn. De verantwoordelijke
persoon voor een dergelijk ongeluk is
de minister van defensie, die met zijn
slap en onkundig beleid een chaos te
weeg brengt, waarvan het enige nog
niet in zicht is. Moge de minister van
justitie, de minister van defensie aan
klagen op grond van dood door
schuld wegens wanbeleid in het de
fensie apparaat, voordat er nog meer
slachtoffers vallen.
Poeldijk
J. C. Kohier
UTRECHT Professor dr. C. Patijn, lid van de sectie internationale
zaken van de raad van kerken, vindt het een 'vrij groot schandaal'
dat het centraa1 comité van de wereldraad van kerken vorige week
wel de geweldpleging door de Verenigde Staten, maar niet door de
oosteuropese regimes aan de kaak heeft gesteld.
maand juli van de delegatie van de
raad aan de kerken in de Sowjet-Unie
toonde prof. Patijn zich met de ge
hele raad evenwel zeer voldaan:
'Het bezoek is een bijzonder nuttige
penetratie geweest. Uit een 40-jarige
ervaring in buitenlandse betrekin
gen, ook in kerkverband, kan ik zeg
gen dat dit behoort tot het beste wat
ik ooit heb gezien.'
Namens de raad bracht de voorzitter,
de gereformeerde dr. A. Kruyswijk.
zeer veel dank aan de delegatie, 'die
de broeders in de Sowjet-Unie een
enorme dienst heeft bewezen binnen
de grenzen van het koninkrijk Gods.'
De delegatie zal nog overleggen over
de vraag hoe het reisverslag het best
openbaar kan worden gemaakt
Prof. Patijn-heeft dit gezegd tijdens
de vergadering die de Nederlandse
raad van kerken deze week heeft ge
houden. Dr. H. de Lange van de sectie
sociale vragen was het met de ziens
wijze van prof. Patijn niet eens. De
secretaris van de raad, prof.dr. H. A.
M. Fiolet, die als waarnemer in Gene
ve was, herinnerde er echter aan dat
ook prof. Berkhof, lid van het cen
traal comité de 'onverkwikkelijke ta
boetoestand' tegenover Oost-Europa
had betreurd, maar dat deze er in Ge
nève er tevens op had gewezen dat de
wereldraad geen document mag publi
ceren, 'waarvoor anderen de prijs
moeten betalen.'
Over het tiendaags bezoek in de
Boterberg
(ADVERTENTIE)
Wanneer een fabriek de produktie
niet meer kan afzetten, wordt to: slui
ting overgegaan. Echter niet alzo onze
nationale melkfabrieken, de Koeien.
Boeren werken 70 uur per week. heb
ben bijna nooit vakantie, cn de beruch
te boterberg groeit gestadig. Mijn
idee (als leek) is het volgende: De
boeren gaan een flink deel van hun
melkkoeien geleidelijk aan verkopen
voor de slacht. Resultaten (nog steeds
naar mijn leken-idee): 1) De boeren
ontvangen langzamerhand een aardig
kapitaal (plm. ƒ2.500,: per koe. 2) Zij
behoeven niet meer zo lang te wer
ken. 3) Er komt meer rundvlees in de
verkoop, waardoor 4) de prijs van het
rundvlees zal dalen. 5) De boterberg
groeit niet meer zo onrustbarend aan.
6) De regering behoeft minder subsi
die te geven. Wie heeft een betere op
lossing?
Voorburg
J. C. Schwcig
Opname
door Aldert Schipper
De redenen van opname in een
psychiatrische inrichting zijn globaal
gezien: 1) Het huwelijk: een groot
geestelijk lijden ging er aan vooraf
voor dat de mens in elkaar zakte; 2)
Eenzaamheid: waaraan ook weer een
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
B.V. De Christelijke Pers
Directie:
Ing. O. Postma,
F. Diemer.
Hoofdredactie:
J. Tammlnga.
Hoofdkantoor B.V. De
Christelijke Pers: N.Z.
Voorburgwal 276 - 280,
A'dam. Postbus 859.
Telefoon 020 - 22 03 83.
Postgiro: 26 92 74. Bank:
Ned. Midd. Bank (rek.nr.
69 73 60 768). Gem.giro
X 500.
Bij dolle Mina en andere vrouwen
groepen in ons land staat over een
tijdje miss Brigalia Bam op de stoep.
Ze komt twee dingen doen: (1) zien
wat het kerkelijk vrouwenwerk kan
leren van dc buitenkerkelijke wo-
mens' lib-beweging en (2) proberen
kerkelijke en niet-kerkelijke bewegin
gen mee te krijgen naar het congres
over vrouwenemancipatie, volgend
jaar in West-Berlijn.
Miss Bam stond vorig jaar te dansen,
toen dc wereldraad van kerken be
sloot op te roepen tot een investe
ringsboycot van Zuid-Afrika, 'want de
bevrijding van zwarte mensen is be
langrijker dan die van de vrouw. De
discriminatie verwondt zwarte men
sen veel dieper dan vrouwen. Want
vrouwen worden over de hele wereld
behandeld als tweede-rangs wezens.
Er is daardoor een universele solida
riteit en een even universele vlucht
in het huishouden en het moeder
schap.'
Miss Bam is in Genève directrice van
de afdeling voor vormingswerk onder
vrouwen van de wereldraad van ker
ken. Zij is afkomstig uit Zuid-Afrika.
Miss Brigalia Bam
Zij heeft daar eerst als onderwijzeres
voor de klas gestaan en studeerde
daarna sociaal werk. Vorig jaar deed
Brigalia Bam in de Verenigde Staten
haar doctoraal in sociologie. In haar
werk probeert zij de vrouwen te acti
veren ook deel te nemen in het poli
tieke werk in de maatschappij. In
Zuid-Afrika betekent dit dat Brigalia
Bam de vrouwen probeert warm te
krijgen voor strijd tegen het racisme.
De conferentie volgend jaar in West-
Berlijn zal alleen toegankelijk zijn
voor vrouwen. 'Pas als we de proble
men onder elkaar helemaal hebben
doorgepraat, misschien dat we dan
mannen toelaten. Het probleem man
vrouw is niet zo eenvoudig als het
rassenvraagstuk. We willen eerst dis
vrouwen van de wereld onze ideeën
uitwisselen, de problemen samen on
der ogen zien.'
Radicale hulp
'Kerkelijk georganiseerde vrouwen
zijn niet zo radicaal als vrouwenorga
nisaties buiten de kerk. Daarom heb
ben we dc hulp van deze radicale
groepen nodig, om de problemen hel
der voor ogen te krijgen', zegt miss
Bam. Zij is er van op de hoogte dat
in Nederland enkele vitale vrouwen
groepen zijn, die nogal eens met op
vallende acties de voorpagina's van de
kranten haalden. Ze moet hartelijk la
chen dat in Amsterdam een aantal
bordjes met 'Herengracht' zijn omge
doopt in 'Vrouwengracht'. 'Zoiets lijkt
belachelijk, maar dat zijn de dingen,
waar mensen door in beweging ko
men. Net zoals het woordje 'mankind'
(mensheid) dat wij hebben omge
doopt in 'humankind'. In dit soort
kleine dingen komt een -erandering
van de mentaliteit tot uitdrukking.'
En die mentaliteitsverandering vindt
miss Bam hard nodig. Want de maat
schappij kan de vrouw niet missen.
'De maatschappij laat de vrouwen niet
toe om er volledig in deel te nemen
en daarmee ontzegt zij zich een stuk
emotionaliteit die een deel van het
ware leven is. Alles hóeft niet te ge
beuren op een droge intellectualisti
sche manier, zoals mannen doen, om
dat de maatschappij dat van hen
vraagt. Daarom zijn ze hard, agressief
en intellectueel, en niet barmhartig,
gevoelig en aanhankelijk."
'Wij vrouwen hoeven niet te verande
ren om de wereld vreedzamer te ma
ken. De mannen moeten veranderen.
Zij hebben de vrouwen nodig om de
problemen van de maatschappij op te
lossen. Neem het ontwikkelingsvraag
stuk. Dat los je niet op langs-de man
nelijke weg. Daar is de vrouw bij no
dig. De vrouw is zeer verbonden me»
vrede, rassen en ontwikkeling.'
Preken
De verhouding man-vrouw wordt een
van de hoofdonderwerpen van de gro
te assemblee van de wereldraad van
kerken, in 1975 in Djakarta. Er ko
men drie 'workshops', waar steeds op
een andere manier deze verhouding
aan de orde komt. 'Ik hoop dat uit
deze workshops, nieuwe impulsen ko
men voor de kerken om de rol van de
vrouw te versterken', zegt Brigalia
Bam. 'In alle kerkelijke verklaringen
van de laatste tijd staat wel iets in al
gemene termen te lezen over de be
langrijke plaats die de vrouw inneemt
in kerk en maatschappij. Maar dat
heeft te weinig effect, doordat zulke
opmerkingen wegzakken in een moe
ras van allerlei nuttige uitspraken.'
Brigalia Bam vindt dat de wereldraad
van kerken zelf ook een 'te mannelij
ke structuur is: te intellectualistisch.'
Wat kun je daar aan doen, gezien er
slechts zeven vrouwen lid zijn van het
centraal comité? 'Hoe meer vrouwen
er in komen hoe beter. Dan worden
de mannen gedwongen naar ons te
luisteren en ons mee te laten beslis
sen.'
Wat heeft de oecumenische beweging
te maken met vrouwenemancipatie?
'Het christendom en het kapitalisme
zijn steeds nauw verbonden geweest
met de discriminatie van ie vrouw.
De kerk heeft de verdrukking van de
vrouw steeds ondersteund. De vrouw
mocht geen priester worden. De
vrouw moest het vuile werk doen, ter
wijl de man stond te preken. De kerk
is erg schuldig.'
BONN De Westduitse liberale par
tij (FDP) stelt in een discussiestuk
voor kerk en staat op alle niveaus te
scheiden. Alleen de staat dient vol
gens het document verantwoordelijk
te zijn voor onderwijs, ziekenverple
ging en sociale zorg Ook de kerkbe
lasting zou moeten verdwijnen -en
plaats moeten maken voor een
systeem van vrijwillige bijdragen.
Bondskanselier Brandt, die in zijn re
geringsverklaring de band met de
kerk als een van samenwerking ken
schetste. heeft naar aanleiding van
het FDP-stuk gezegd dat de bondsre
gering geen plannen heeft om aan die
band iets te wijzigen. 'De regerings-
politiek verandert niet meteen, als
een coalitiepartner iets nieuws te bin
nen schiet', aldu-. Willy Brandt.
Van een verslaggever
DEN HAAG De koninklijke land
macht zou de beschikking moeten
hebben over een zogenaamd brom
fietsbataljon, bestaande uit circa 400
bromfietsen (37 stuks per peloton).
Het zou een nieuw, agressief en voor
al betaalbaar element in de landmacht
zijn en vele voordelen bieden. Dit
idee oppert majoor der jagers F.
Brouwer (hoofd opleidingen sectie
planning van de staf eerste divisie in
Schaarsbergen) in het jongste num
mer van 'Militaire spectator'.
'Mijn artikel is serieus bedoeld. Ikzelf
ben van mening dat dergelijke brom
fietseenheden noodzakelijk zijn en ik
hoop alleen maar dat de legerleiding
het zinvolle van mijn idee zal onder
kennen. Voorop staat echter, dat eerst
een technische en operationele studie
zal moeten worden verricht', zo zei
majoor Brouwer woensdag desge
vraagd. Volgens hem is zijn artikel te
vens bedoeld om met een aangepastp
eigen wijze een- potentiële tegenstan
der te bevechten, waarbij het karakter
van de Nederlandse soldaat zoveel
mogelijk wordt uitgebuit. De brom
fietseenheid sluit aan bij de huidige
en de te verwachten Nederlandse leef
gewoonten en is relatief goedkoop.
Lutheranen steunen
Mozambique-instituut
Christelijke
DEN HAAG De lutherse synodale
commissia heeft besloten het echtpaar
Jan en tFrouke Draisma voor een
nieuwe periode van drie jaar ter be
schikking te stellen van het Mozambi
que-instituut in Tanzania.
Het gereformeerde echtpaar Draisma
werd in 1970 door de lutherse kerk in
Nederland uitgezonden naar Tanzania,
waar de heer Draisma leraar wiskun
de werd aan een middelbare school te
Bagamoyo, die bezocht wordt door
vluchtelingen uit Mozambique.
In het orgaan van de lutherse kerk
'Elk' wordt gesproken van 'n belang
rijk besluit, teken van 'een duide
lijke koers ten opzichte van het Mo
zambique-instituut, dat in moeilijke
omstandigheden moet werken aan de
opvoeding van jonge mensen opdat zij
straks aan de .opbouw van hun land
een waardevolle bijdrage kunnen ge
ven'.
De uitzending van de Draisma's wordt
bekostigd uit de actie 'Eén jlus', waar
in lutherse gemeenteleden individu
eel bijdragen voor ontwikkelingssa
menwerking.
protesten het gelijk aan hun zijde
hebben. Hoezeer de christen ook in
de navolging van zijn Heer beschei
denheid en deemoed past en hoezeer
hij ook berekend moet zijn op lijden
dat hem wacht, toch is dat niet het
wezenlijke. Johannes ziet wel de
Heer, als het Lam, staande als ge
slacht, en er zal een eeuwige gedach
tenis zijn aan het kruislijden van de
Heer, maar waar het om gaat is niet
het kruis, maar het rijk. de nieuwe
dag, de toekomst, de nabijheid Gods
die in de tora gepredikt wordt. Zo
kan ik die stelling goed begrijpen.
Het kruis is middel, om het eenvoudig
uit te drukken, en geen doel. Het is
minder de bedoeling van de Heer dat
wij verwijlen op zijn doodsheuvel,
nog minder dat wij troost zoeken in
zijn graftuin, maar dat wij Hem vol
gen op de weg naar het rijk.
Bi
NED. EV. KEK
Beroepen: te Baarn (Toez.): E. F.
Vergunst te Capelle a.d. IJssel; Te
Hoevelaken (toez.): A. Vlietstra te
Doornspijk,S die bedankt voor Wijk bij
Heusden.
Aangenomen: naar Oldemarkt (toez)
W. J. Burghgraef te Ferwerd.
Bedankt: voor Stolwijk: J. J. Brijker
te Creil en Espel voor Vlaardingen; J.
Vroegindeweij te Emmeloord.
GEREF. KERKEN
Beroepen: te Barendrecht: C. Warner
ten Noordwijk aan Zee.
Aangenomen: de benoeming als pasto
raal medewerker te Visvliet: B. H.
Groot Enzerink te Kampen.
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt: voor Nieuwerkerk (Zld): J,
Mol te Hardinxveld.
DEN HAAG In de hervormde ge
meente in ons land zal zondag geld
worden ingezamejd voor medische
zending en werelddiakonaat. Het is de
bedoeling, dat zestig procent gaat
naar de hervormde raad voor de zen
ding, twintig procent naar de gerefor
meerde zendingsbond en twintig pro
cent naar het hervormde werelddiako
naat.
In een speciaal nummer van Globaal,
verzorgd door het werelddiakonaat,
wordt voorlichting gegeven, waarbin
nen naast genezing van zieken de na
druk kwam te liggen op preventieve
gezondheidszorg, het bevorderen van
het gezond brijven, juist cok door de
ontwikkeling van de gehele plaatselij
ke samenleving.
Archeologie cn historie Uitgave Fi
bula-Van Dishoeck. Bussiim. 539 blz.,
65.—.
Archeologie is een boeiende weten
schap. Dat bleek weer eens bij de sa
menstelling van deze feestbundel bij
de zeventigste verjaardag van prof.
dr. II. Brunsting, die dit jaar is afge
treden als buitengewoon hoogleraar
archeologie en prehistorie aan de
Vrije Universiteit. De VU, het Rijks
museum van oudheden te Leiden, het
Rijksmuseum G. M. Kam en de Rijks
dienst voor het oudheidkundig bodem
onderzoek lieten deze huldiging
voorbereiden. Van alle kanten uit bin
nen- en buitenland stroomden bijdra
gen toe, zóveel dat slechts een aan
zienlijke subsidie van de VU de uit
gaaf van het boek mogelijk maakte.
Zo ontstond een veelzijdig beeld van
het archeologisch onderzoek. Vijftig
auteurs schreven bijna evenveel arti
kelen (soms enkele, vaak vele bladzij
den groot), welke werden samenge
bracht onder de afdelingen prehistori
sche, oude geschiedenis, klassieke ar
cheologie, provinciaal Romeinse ar
cheologie, vroege middeleeuwen en la
ter, en geschiedenis van de archeolo
gie. De bijdragen zijn behalve in het
Nederlands veelal in het Engels, soms
in het Frans, Duits of Latijn gesteld.
Een feestbundel als deze heeft in de
eerste plaats wetenschappelijke waar
de; veel in dit dikke boek is alleen
voor vakmensen te genieten. Maar de
archeologie heeft tal van amateurss in
de ware zin van het woord en tal van
niet-actieve belangstellenden; ook
voor hen is er toch veel boeiends in
dit boek. Om een paar voorbeelden te
noemen: de bijdrage van Van Giffen
over Ezinge, de artikelen over Neha-
lennia-vondsten, de 'hollandse' m<>
lens, het beenderdelven te Wijk bij
Duurstede, en de stand van de 'ar-
chaeozoology in the Low Countries'.
Een biografie en een bibliografie van
Brunstring besluiten dit royaal uit
gegeven en mooi geïllustreerde boek
werk.
W.F.S.
