Nixon wil
zijn banden
niet geven
Inmenging in Portugese
kwesties is gevaarlijk
J
jin
Egypte en Libië in
theorie één staat
i steden
uizen i.p.v.
antoren
In deze krant
Het Kwartet
Tranen
Mexico
Bevel van rechter genegeerd
Illegaal
bomen
gekapt
Minister drinkt
geen Angola koffie
Ook Sacharow bij
proces tegen
Jakir betrokken
Stijve
mode
uit
Parijs
pag. 13 y>,
Koopstaking
tegen inflatie
Het is weer nieuwjaar
Nieuwe Lekke Courant
HR1STELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
[straat 37 Postbus 76 Telefoon 31441
Gironr. 269274 t.n.v. B.V. De Christelijke Pers, Amsterdam
„Stantvastich is ghebleven
mijn hert in teghenspoetl"
Abonnement ƒ10,58 per maand, per kwartaal ƒ31,35
DONDERDAG 30 AUGUSTUS 1973
54ste jaargang no. 128
vooraanstaande
prot christelijke
dagbladen
Afd. Bezorging vanaf 08.30 uur
Treurend zit een
Mexicaanse vrouw
tussen wat een aard
beving de zwaarste
uit de Mexicaanse
geschiedenis heeft
aangericht.
Volgens officiële
tellingen zijn er reeds
102 mensen
omgekomen, het Rode
Kruis meent echter
dat er wel 1000 doden
gevallen zijn.
De aardbeving heeft
een gebied van
km getroffen,
het zwaarst getroffen
werd Orizaba,
dat zich in het
epicentrum bevond.
WASHINGTON (UPI, Reuter, AP) President Nixon zal geen
gehoor geven aan liet bevel van een federale rechter om een aantal
bandopnames, die verband houden met de Watergate-affaire, aan
hem te overhandigen. Dit hebben woordvoerders van Nixon giste
ren bekendgemaakt.
~My-
.va
Rechter John Sirica had gisteren be
paald dat de banden aan hemzelf over
handigd moeten worden, opdat hij ze
persoonlijk kan beluisteren en zich
vervolgens een oordeel kan vormen.
Nixons woordvoerders deelden geheel
volgens verwachting mee, dat de advo-
katen van het Witte Huis nu de moge
lijkheid bestuderen om in hoger be
roep tegen het vonnis te gaan.
Het js de eerste keer in de Ameri-
1 HAAG Om de grote ste-
die aan de verkrotting lij-
weer meer bewoonbaar en
baar te maken, zal de nieuw-
w in de steden worden bevor-
d. Dat is mogelijk door eco-
jiische- en andere activiteiten
de stedelijke ruimte in be-
j nemen, naar buiten te ver-
itsen.
fister Gruijters van volkshuisves-
li en ruimtelijke ordening heeft
^eravond in de Tweede Kamer dit
Iwe beleid uiteengezet. Wanneer
peer woonruimte komt in de ste-
aldus de minister, zal de trek
buiten (de overloop, zoals van
Haag naar Zoetermeer) kunnen
aptpinderen. Dit gaat dan weer de
^otting tegen.
Den Haag zou dit beleid bete-
m, dat er in de binnenstad (Be-
ïnhout) huizen worden gebouwd
ilaats van kantoorgebouwen. Het
leg hierover is nog gaande. In de
le Nota 'ruimtelijke ordening' die
e maak is, zal de nieuwe beleids-
worden opgenomen.
de spreiding van de overheids-
iten uit Den Haag deelde minis-
hoipruijters mee, dat de eerste fase
basis van de bekende gegevens
,.jt doorgezet. Vóór 1 januari aan-
hde zal iedereen weten, waaraan
net de verschuiving van de 6.500
miienaren-plaatsen aan toe is.
ure-
rdaverder pag. 5
gezegd
I Huis van Oranje is de enige
barchie in Europa, die zich
jjewust en positief uit de Mid-
èeuwen heeft losgemaakt.
Amerikaanse tv-producer
Opklaringen
h de morgenuren nog regen,
laar van het westen uit opkla-
Ingen. Matig tot vrij krachtige
find uit westelijke richtingen,
laximumtemperaturen rond 20
Faden Celsius.
brgen en overmorgen: zonnige
rloden en slechts hier en daar
ïn bui.
Morgen zon op: 05.50
onder: 19.30
maan op: 10.11
onder: 20.10
ïdvinders 'werpen'
tfi op natuurbehoud
DEN BOSCH Het provinciaal
bestuur van Noord-Brabant heeft
illegaal bomen gekapt voor ver
betering van een provinciale
weg bij Rosmalen. Bovendien
heeft de provincie de politie
die op het spoor was gebracht
door de Brabantse Milieufedera
tie verkeerd voorgelicht over
haar optreden.
Aktiegroepen in Noord-Brabant
hebben zich over deze zaken
boos gemaakt Het statenlid mr.
H. J. J. M. Smeets (D'66) heeft
in vragen het provinciaal be
stuur ter verantwoording geroe
pen. 'Hoe denken Gedeputeerde
Staten voort te gaan met 't ver
sterken van de mening dat ook
een provinciale overheid zich
aan de wetten en voorschriften
houdt, niet boven de wet staat
en geen enkel voorschrift onge
straft aan de laars lapt', zo wil
de hij onder meer weten.
In de vrage ntrekt mr. Smeets
in twijel of GS door hun han
delwijze 'het vertrouwen in de
integriteit van de bestuurders
versterkt.'
De actie werd ondernomen om
de weg tussen Rosmalen en Ber-
licum te verbreden en recht te
trekken. Een voorstel daartoe
was door dc staten goedgekeurd.
Voor de operatie zouden veertig
oude bomen verdwijnen. Het
provinciaal bestuur heeft de
bomen inmiddels gekapt, zonder
daarvoor een vergunning van
Staatsbosbeheer te hebben. Toen
de Brabantse milieufederatie de
politie inschakelde, ontkende 'n
woordvoerder van de provincie
categorisch dat de bomen gekapt
waren.
Het provinciaal bestuur van N.
Brabant is al meer keren op il
legale handelingen betrapt. Zo
werd onlangs begonnen met ont
gronding voor aanleg van een
provinciale weg, terwijl er geen
ontgrondingsvergunning bestond.
De heer Smeets zegt in de drie
jaar dat hij in de Staten zit al
ettelijke keren 'zulke grapjes' te
hebben meegemaakt. 'De pro
vincie meent zich bepaalde vrij
heden te kunnen permitteren,
waarvoor burgers en gemeente
flink gestraft kunnen worden.
Het ergerlijke is bovendien dat
als je er naar vraagt, 't bestuur
gewoon weigert antwoord te ge
ven, of je voor de gek houdt.'
hebbes
Van een verslaggever
DEN HAAG Minister Van der
Stoel van buitenlandse zaken (PvdA)
drinkt thuis geen Angola-koffie van
Albert Heijn. Zijn eerste indruk is,
dat Albert Heijn, die er eerst vanaf
heeft gezien nog verder Angola-koffie
te importeren, nu een niet zo verstan
dig besluit heeft genomen weer wel
Angola-koffie in de verkoop te bren
gen.
De Nederlandse bewindsman zei dit
gisteravond tegenover journalisten tij
dens een cocktail met 45 Nederlandse
ambassadeurs in Wassenaar. 'Ik zelf
zal geen Angola-koffie drinken', zo
herhaalde hij, 'maar ik vind, dat ie
mand, die dat met alle geweld toch
deze koffie wil drinken, niet met ge
weld weerhouden mag worden om de
ze te kopen. De minister vindt boycot-
akties van bepaalde artikelen uit be
paalde landen in zoverre goed, wan
neer hierdoor een grote laag van dc
gemeenschap geconfronteerd wordt
met de problematiek in die landen.
Liever ziet hij echter acties op inter
nationaal niveau, zoals via de Veilig
heidsraad. Het is dan echter wel zaak,
dat de belangrijkste handelspartners
van het betrokken land meedoen. 'We
zien nu in de internationale boycot
met Rhodesië een groot gat, omdat
Zuid-Afrika niet meedoet', aldus Van
der Stoel.
Schakel terug uit Mozambique:
Van onze Haagse redactie
SCHIPHOL 'De westelijke we
reld is op een gevaarlijk spoor,
als ze zich te veel mengt in de
strijd in Angola en Mozambique.
Aan die strijd zitten allerlei as
pecten die tot nadenken stem
men. De hulp die door Nederland
aan de bevrijdingsbeweging in
dat gebied wordt gegeven, moet
daarom zeer kritisch worden be
keken'.
Dit zei het AR-Kamerlid Schakel na
zijn terugkeer gisteren van een reis
door de 'Portugese provincies' in
zuidelijk Afrika. De heer Schakel be
nadrukte geen onbezoldigd advocaat
van Portugal te willen zijn. 'Een Eu
ropese staat als Portugal kan niet tot
in lengte van dagen het bewind in A-
frika blijven uitoefenen. Ik ben geen
bewonderaar van de Portugese poli
tiek, maar aan de andere kant moet
men met de feitelijke situatie reke
ning houden?
Die feitelijke situatie bestaat er vol
gens het Kamerlid uit, dat er in Por
tugese koloniën een burgeroorlog
woedt. 'Het is niet zo dat de blanke
Portugezen tegenover de zwarte Ango-
lezen staan; aan beide kanten strijden
Angolezen en bewoners van Mozambi
que; het Portugese leger bestaat voor
de helft uit inwoners van Mozambi
que' zei de heer Schakel. Volgens
hem is dit laatste ook het bewijs, dat
er in de Portugese koloniën geen
apartheid bestaat.
'Iedereen heeft daar dezelfde plichten,
maar ook dezelfde rechten. De inwo
ners van Mozambique vallen daardoor
ook onder de dienstplicht, maar dat is
dezelfde situatie als in Nederland.' De
heer Schakel benadrukte dat de be
vrijdingsbeweging Frelimo veel steun
De heer M. W. Schakel werd gisteren bij terugkomst op Schiphol afgehaald
door zijn vrouw.
krijgt van de volksrepubliek China.
Er wordt daar een internationale oor
log uitgevochten over de rug van de
inwoners van Mozambique. Het inter
nationale communisme maakt gebruik
van de drang die bij groepen inwo-
CAIRO (Reuter, UPI, AP) Ra
dio-Cairo heeft gisteren omgeroe
pen dat er een nieuwe Arabi
sche eenheidsstaat is ontstaan, de
vereniging van Egypte met Libië.
Maar of die nieuwe staat, waarvan de
naam niet genoemd werd, nu werke
lijk betekent dat de twee landen al
samengesmolten zijn, is wel zeer de
vraag. Want in de bekendmaking
werd gezegd dat 4e Egyptische presi
dent Anwar Sadat en de Libische pre
sident Moeammar Khaddaffi gezamen
lijk 'de verantwoordelijkheid van de
nieuwe staat op zich zullen nemen' en
dat er een gemeenschappelijk parle-
President Khaddaffi
ment zal worden gevormd met 50
Egyptenaren en 50 Libiërs. DCit par
lement zal een nieuwe grondwet op
stellen voor de nieuwe staat en een
volksstemming organiseren over de
leiding van die staat. Dat betekent
dat het aangekondigde referendum
van 1 september over de unie is uit
gesteld. Wel zal op 1 september over
en weer een minister worden uitge
wisseld om aan de voltooiing van de
fusie te werken. Verder zal er een
vrijhandelszone tussen beide landen
worden gevormd. De nieuwe staat zal
als munteenheid de dinar hebben.
Uit alles blijkt dat Sadat zijn zin
heeft doorgedrukt en dat Khadaffi
heeft moeten toegeven. De Libische
leider heeft er in het verleden altijd
op gestaan dat de samensmelting on
middellijk en volledig moest zijn en
volgens de in Libië heersende regels.
Hij heeft tot drie maal toe ontslag in
gediend en gedreigd zijn functie op te
geven, als de fusie op 1 september -
de vierde verjaardag van Khadaffi's
staatsgreep in Libië - niet volgens
zijn conceptie doorging.
In een gezamenlijke bekendmaking
werd gezegd dat 'de geboorte van een
nieuwe staat noodzakelijk is om te le
ven en in leven te blijven, in een
tijdperk dat kleine eenheden tenonder
gaan in de confrontatie met de grote
landen-blokken. De unie is een stap
naar de bevrijding van Arabisch ge
bied, het herwinnen van Palestina en
dc economische ontwikkeling en op
bouw van een moderne, Arabische
staat. Het is ook een uiterst belangrij
ke stap op de weg naar economische
integratie tussen de delen van de Ara
bische natie'.
ners leeft om het land in eigen be
heer te nemen.'
De lieer Schakel meent, dat de bevrij
dingsbewegingen de strijd in de Por
tugese koloniën nooit kunnen winnen.
'De oplossing kan alleen maar gezocht
worden via de dialoog.' Op een tegen
werping van leden van het Angola-Co-
mitó dat Portugal nooit is ingegaan
op pogingen de problemen door over
leg op te lossen, zei hij: 'Ik kan me
niet voorstellen dat een Europese
staat kan weigeren te praten, als de
andere kant wel wil praten.'
Volgens de heer Schakel bestaan er in
Voor vervolg zie pagina 5, kolom 3
MOSKOU (Reuter, UPI, AP)
De naam van de natuurkundige
Andre j Sacharow is gisteren
■herhaaldelijk' gevallen tijdens
de derde dag van het proces te
gen de Russische dissidenten,
Pjotr Jakir en Viktor Krasin.
Volgens het Russische persbureau
Tass 'werd ontdekt dat Jakir vele ma
len Sacharow ontmoet heeft bij af
scheidsetentjes, die gegeven werden
door buitenlandse journalisten nadat
zij door de Sowjet-Unie waren uitge
wezen omdat zij hun status van jour
nalist hadden misbruikt'. Sacharow
zelf heeft gezegd dat hij Jakir slechts'
éénmaal heeft ontmoet.
De mededeling van Tass is volgens
waarnemers bedoeld om Sacharow, die
als geleerde van internationaal for
maat bekend staat, op één lijn te stel
len met Jakir en Krasin, die al be
kend hebben dat zij met reactionai
ren, ja zelfs met neo-fascisten hebben
samengewerkt.
Zie ook pagina 9
kaanse geschiedenis, dat een president
door een rechter gedwongen wordt
bewijsmateriaal te overhandigen. De
rechter heeft Nixon vijf dagen gege
ven om zijn bevel op te volgen, zodat
de president in hoger beroep kan
gaan. Sirica wil de banden afluiste
ren, voordat hij beslist of ze moeten
worden overgedragen aan de grand
jury, die zich met de Watergatezaak
bezig houdt
'Er is alle reden te veronderstellen
dat 'n vertrouwelijk onderzoek het hof
belangrijk zal helpen in zijn bslis-
sing', schreef Sirica in de toelichting
op zijn bevel. 'Het feit dat uitgebrei
de verslagen van de afgeluisterde ge
sprekken onder ede zijn verstrekt
door de deelnemers, zal het hof hel
pen bij het nemen van een intelligen
te en geïnformeerde analyse van het
materiaal'.
Met deze uitspraak heeft Sirica voor
een compromis gekozen tussen beide
partijen: Nixon enerzijds, die beweert
dat overhandigen van de geluidsban
den de vertrouwelijkheid van presi
dentiële gesprekken voortaan onmoge
lijk zal maken, en'Watergate-aankla-
ger Archibald Cox anderzijds, die
meent dat de banden belangrijk be
wijsmateriaal zijn en dat presidentiële
vertrouwelijkheid niet opgaat bij wets
overtredingen.
Nixons weigering de banden aan Siri
ca te geven, zal zeker het wantrou
wen toenemen van de Amerikanen,
die geloven dat de banden belastend
zijn voor de president. Immers een
onpartijdig rechter kan het beste con
troleren of de banden inderdaad niet
relevant zijn voor het strafonderzoek,
zoals door het Witte Huis is beweerd.
'Als blijkt dat de banden irrelevant
zijn voor het strafonderzoek of dat zij
om veiligheidsredenen niet in de zaak
geïntroduceerd kunnen worden, dan
is een dwangbevel nutteloos', aldus
rechter Sirica. 'Maar als dit niet zo is,
als zij belangrijk zijn voor het onder
zoek, als ze zonder bezwaar kunnen
worden beluisterd door de grand jury.
eventueel slchts gedeeltelijk, zou het
dan niet een smet werpen op de rech
terlijke macht, als, in een zaak van
een zo groot belang als deze. het hof
niet tenminste vroeg voor een onder
zoek van het materiaal?'
Uit de bandopname zou kunnen blij
ken of de president inderdaad wist
van de Watergate-inbraak en/of van
de pogingen om de zaak in de doofpot
te stoppen. Verscheidene medewerkers
van Nixon hebben tegenstrijdige ver
klaringen afgelegd.
Ervin boos
Senator Sam Ervin deed gisteren een
felle aanval op Nixon. 'Zolang ik een
geest heb om te denken, een tong om
te spreken en een hart om mijn land
lief te hebben, zal ik ontkennen dat
de grondwet enige scheidsrechterlijke
macht aan een president geeft of een
president de macht geeft het Amerika
van George Washington te veranderen
in het Rome van keizer Augustus', zo
sprak de leider van het senaatsonder-
zoek in de Watergate-zaak.
Binnenland
Breuk bouwbonden 5
Toeristenmenu: nood
rantsoen 5
Buitenland
Nieuwe regering in Chili 9
Ras-klassificatie 9
Kerk
Hulp voor Pakistan 2
Vervolging ontkend 2
Sport
Hockey'ers in halve finale 15
Oranje wint van IJsland 15
Nleuwo boeken
Men schrijft ons 2
FamUleberichten 18
DEN HAAG Koopstakingen helpen
de inflatie te bestrijden. Ze behoren
er te zijn. Dat is de mening van ir. S.
Knottnerus, voorzitter van het land
bouwschap. Hij heeft deze opvatting
gisteren geuit in de bestuursvergade
ring van het schap. Prijsstijgingen, zo
voegde hij eraan toe, betekenen voor
de producent ook kostenstijgingen.
OOSTFLAKKEE De 73-jarige Hen
drik Minkus uit Den Haag is gisteren
op de provinciale weg in Oostfakkee
om het leven gekomen, toen hij met
zijn auto werd aangereden door een
vrachtauto. De man overleed ter
plaatse.
'Als die tv niet klaar is, voor
dat het kinderprogramma be
gint, konden uw autobanden
wel eens leeggelopen zijn.'
Voor vele organisaties is het dezer dagen nieuwjaar. Politieke
verenigingen gaan weer vergaderen, jeugdgroepen starten met
nieuwe acties, predikanten hervatten hun catechisaties kortom,
rond 1 september begint het hele kerkelijke, sociale en politieke
leven weer goed op gang te komen.
Op dezelfde dag breekt voor de kranten het nieuwe leesseizoen
aan. De komkommertijd is ten einde. Dagbladlezers de altijd
wakkeren niet te na gesproken ontwaken uit hun zomerslaap
en beginnen de krant weer nauwkeurig te raadplegen.
De tijd is nu rijp om ook uw vrienden en kennissen te adviseren,
zich te laven aan de rijke, onvervuilde bron van dagelijkse
informatie die Trouw/Kwartet heet.
DE DIRECTIE
NIEUWE ABONNEE
NAAM:
STRAAT:
GIRO:
Wenst abonnement op:
TROUW
DE ROTTERDAMMER
NIEUWE HAAGSE CRT.
NIEUWE LE1DSE CRT.
DORDTS DAGBLAD
(aankruisen a.u.b:)
.PLAATS:
Betaalt per maand/kwartaal
Opgegeven door:
Naam:
Adres:
Plaats:
IK ONTVANG GRAAG:
Altijd-paraatmap briefpa
pier en pen).
Pletine-schaaltje (flessenon-
derzetters).
Mapje postpapier en envelop
pen.
Een postzegel is niet nodig. Die betalen wij.
Schrijf op de envelop: De Chr. Pers, Antwoordnummer 2889, Amsterdam.
•v
