WERELDRAAD, HUP NAAR DE DASIS
/IlSlllallI
Oproep aan kerken
na te denken over
vormen van geweld
Vandaag
Personalia
l
Kunstonderwijs
voelt zich bedreigd
Trouw
Kwartet
'Bijbel en krant
naast elkaar'
Zuidafrikaans
commentaar
op relatie
met wereldraad
ask
Al
Nieuwe boeken
Onder tractor gedood
TROUW/KWARTET VRIJDVG 21 AUGUSTUS 1973
KERK T2/I >UW/
Eind februari-begin maart van
dit jaar kwamen op Puerto Rico
zeventig ontwikkelingsopvoeders
van de oekumenische beweging
bij elkaar. Het thema luidde: de
machts-strukturen in de wereld.
Dat thema was reeds enkele ja
ren voorbereid. Er waren bijna
tien voorbereidingsstukken, van
alle kanten van de wereld. Geen
land mocht meer dan twee afge
vaardigden sturen, behalve het
gastland Puerto Rico, dat met tien
mensen welkom was. Er was een
uitgedokterd programma, van
uur tot uur, en voor de hele
week. Bijbelstudie, theologische
bezinningen (elke dag!), plenaire
lezingen, werkgroepen, diskussies
en poging tot konklusies.
Maar de Puertorikancn namen dat
niet. Samen met enkele anderen na
men zij hun initatieven. Als jullie
toch toevallig hier, in deze Amerikaan
se kolonie vergaderen, bekijk die ko
lonie dan maar eens. En leer hier de
'machts-strukturen' met hun praktijk
van de uitbuiting maar eens goed
kennen. Laat dat programma maar zit
ten, de theologische bezinning kunnen
jullie ook thuis nog wel doen. Hier is
het namelijk zo, dat ons 'eiland' net
als de Philippijnen, een centraal 'ont
moetingspunt' tussen Noord en Zuid
is. Wij zijn bezet door de Verenigde
Staten.
Onze kindern leren op school in
het Engels, ofschoon ze thuis Spaans
spreken dat ons eiland arm is aan
grondstoffen. Dat het dus maar geluk
kig is dat de Verenigde Staten er zich
over ontfermd hebben. Maar diezelfde
kinderen leren in dezelfde schoolboek
jes dat een van onze voornaamste ri
vieren de 'zilverrivier' heet. En sinds
de Amerikaanse koperondernemingen
uit Chili zijn gesmeten, hebben ze
plannen om één-derde van ons eiland
te gaan exploiteren. Want het ziet
hier vol koper, zilver, uranium, olie.
En de petro-chemische industrieën
schieten hier als paddestoelen uit de
grond. Ze komen alle uit de Verenig
de Staten, waar de milieu-wetten de
winsten te laag maken. Hier op Puer-
door
Piet Reckman
Dit is de derde in een serie bijdragen
ter gelegenheid van het vijfentwintig
jarig bestaan van de wereldraad van
kerken. De eerste bijdrage, van de
hand van prof. dr. H. A. M. Fiolet en
de tweede, door dr. J. M. van Minnen,
stonden in onze krant van eergisteren
en gisteren.
to Rico heersen Alle Amerikaanse wet
ten, tot en met de dienstplicht, behal
ve die waarbij de Amerikanen geen
belang hebben, zoals die van ons mi
lieu- Enzovoorts.
Nerveus
De Puertorikanen wilden de klub we-
reldradeds van het Amerikaanse kapi
talisme laten zien. De konferentiestaf
werd nerveus. Zó was het programma
niet precies gedacht. En het was im
mers zo goed voorbereid. Met andere
woorden: het komt de wereldraad toe
als een eer, dat zij gevaarlijke onder
werpen durft aan te snijden. Het
komt haar toe als een zwakte, dat ze
di ernaar zelden konkreet durft te ma
ken.
Een onheus oordeel? En die grote
schenkingen dan aan de bevrijdings
bewegingen in de Derde Wereld? Wa
ren die soms niet een bewijs van kon-
sekwente daadkracht? Dat waren ze
ja. Maar juist deze daad bewees te
vens hoezeer de uitvoerende macht
van de wereldraad een hechte basis,
een toegewijde achterban in de ker
ken mist. Ik wil niet negatief doen
over de wereldraad. Wat zij in Uppsa
la voor elkaar bracht, in Beirut en in
Montreux, en de meest progressieve
konferenties van de recente geschiede
nis te noemen, was niet mis. Maar
steeds was dat het resultaat van het
inspiratieve, hardnekkige zwoegen van
een slechts kleine groep mensen. De
kerkelijke achterbannen waren er niet
of nauwelijks bij betrokken.
Het gekibbel en gehaarkloof in de na
tionale raden van kerken ging door,
tussen de instituties van de kerken
zoals zending en ontwikkelingssamen
werking, tussen de diverse organen
van diakonie en hulp. En intussen
bleven de kerkleden buiten schot. Dat
enorm jammer was en is. Want zo
kwam het elitaire bewustzijn van en
kele tientallen mensen van de wereld
raad in de lucht te hangen.
Grondvlak
Wat moeten we de jubilaris gunnen?
In de eerste plaats dat zij minder van
uit Genève gaat werken, en meer van
uit de basis, althans daar waar wat
gebeurt. Ik zelf ben niet alleen van
die vrijmoedige, existentiële Puertori
kanen onder de indruk gekomen,
maar vooral ook van een beweging als
'christenen voor het socialisme' in alle
landen van Latijns-Amerika. De men
sen van deze beweging steunen in de
basis van hun volken, hun gemeenten.
Zij weten de konkrete menselijke no
den en verlangens maatschappelijk te
vertalen. Ze zijn net zo toegewijd aan
het evangelie als aan het socialisme.
Waarmee het kern-woord is gevallen.
Zolang de wereldraad een idealisti
sche benadering blijft volgen, zij het
soms bewonderenswaardig radikaal zo
als in het anti-racismeprogramma
doch verzuimt haar leden gedienstig
te zijn bij het konkreet analyseren
van de maatschappij waarin zij leven,
roept zij noch verzet noch participatie
op. We kennen de beginselen al lang.
We weten al dat 'alle mensen gelijk
in waardigheid en rechten worden ge
boren' (universele verklaring van de
rechten van de mens) en dat naasten
liefde het grote evangelische gebod is.
Maar met het vrijmoedig overtreden
van de wetten, het bedwingen van
machtsrijken, en het openbreken van
de bek van het monster (éven evange
lische opdrachten!) weten we geen
raad. Domweg omdat we onvoldoende
getoetst hebben hoe de werkelijkheid
van die mensenrechten en die naas-
loen
IDE'S
afsj
nog v
rstraa
dag b<
inbesp
DE GROTE WIEDER
Het is bekend dat er voor de oor oi
in Indonesië, dat toen nog anders h< Nieuwi
te, verhoudingsgewijs grote sympat e plaal
bestond voor het nationaal socialist e ware
Niet voor niets maakte Mussert z
toernéé door de archipel. Het verw
dert dan ook niet om in een serie
ikindei
popp-
gte v«
tikelen over Kerk en Staat, naar ahaald
leiding van de ontwikkelingen op
gebied in Oostenrijk na de Anschli tembei
in de Deli-Courant van October II
allerlei opmerkingen aan te tref ling
die van die sympathie getuigen. 1 ra
kan daar nog vrolijk lezen (1938 ft.
'Inderdaad, Hitier heeft voor het dt
se volk grote dingen gedaan',
schrijver weet niet precies wat
van de ontwikkelingen tussen Hi'
en kardinaal Innitzer in Wenen m
denken en signaléert enkele kwi
kanten van het Nationaal Socialisi
maar merkt dan ook weer op:
De wereldraad leeft onder meer door haar consultaties en conferenties. Een van de belangrijkste conferenties van de
laatste jaren was die in Beiroet, waar voor het eerst een officieel contactorgaan tot stand kwam tussen de wereldraad
en de pauselijke commissie voor gerechtigheid en vrede. Rechts prof. dr. J. Tinbergen. Naast hem lady Jackson (Bar
bara Ward); naast haar verder B. T. G. Chidzero, Paul Albrecht en Max Kohnstamm.
tenliefde er uit ziet. Onvoldoende
naar de oorzaken daarvan hebben ge
speurd.
Evangelie
Wij zijn blijven steken bij de algeme
ne menselijke zondigheid, en dat
heeft enkelingen dekking geboden
voor ekonomische en sociale zondig
heid in werkelijke wereldomvattende
grootheid. Terwijl de arbeiders de in
ternationale zongen, hebben de onder
nemers hem gemaakt! (de wereldon
derneming). Terwijl de kerken broe
derschap verkondigden, hebben hun
meest-kapitalistische leden deze in de
kiem gesmoord. Dus wat gunnen we
de jubilerende wereldraad? Terugko
men op het evangelie, en dan niet als
een idee voor een preek, of een begin
sel voor een verklaring, maar als een
konkrete opdracht voor de werkelijk
heid. Wij gunnen de wereldraad de
zelfde ontwikkeling die duizenden
christenen overal ter wereld, het eerst
in de meest-uitgebuite streken, door
maken, de verbinding tussen het
woord Gods en het kapitaal van Marx.
Ketterij of profanatie? Hoeft het
woord dan geen vlees meer te wor
den? Zou Jezus Messias, vandaar le
vend, dan niet door de CIA worden
gezocht? Zou Paulus, met zijn burger
lijke ongehoorzaamheid, dan niet ge
offerd worden als hij in Brazilië werk
te? Zou Petrus niet geboycot worden
als hij ten onzent een groep stichtte
die Alles gemeenschappelijk bezat? En
in het gevang verdwijnen, als hij ie
mand dood liet vallen die het een en
ander achterhield?
Ik hou het bij die Puertorikanen. De
waarheid is altijd meer bij de ver
drukten, de armen, de uitgebuitenen
dan hij hun tegenvoeters. De gerech
tigheid is geen zaak van programma's
en lezingen, hoe verdienstelijk ook,
maar van konkrete voor-ingenomen ak-
ties van en samen met de machtelo
zen. Want machtigen stoot hij van de
troon! Het boek van Jezus is heus
niet minder dan dat van MAP. Het
wordt alleen maar minder gebruikt.
Doe er eens wat aan, wereldraad
kom dichter bij huis, bij je eigen ba-
Van een verslaggever
DEN HAAG Het kunstonderwijs
voelt zich bedreigd door de plannen
van het ministerie van onderwijs een
betere planning in te voeren in heel
het hoger onderwijs. De door het
Amerikaanse organisatiebureau
McKinsey opgestelde planningsproce
dure houdt, volgens de organisaties
voor het kunstonderwijs (academies,
directies en docenten) te weinig reke
ning met onderwijskundige belangen.
Op 28 augustus gaan deze organisaties
hun klacht bij minister Van Kemena-
de op tafel leggen.
Do grief van het kunstonderwijs is
ook dat vanuit het ministerie weinig
wordt gedaan om het kunstonderwijs
op hoger plan te brengen. Wel wordt
gepraat over samenwerking tussen
universitair en hoger beroepsonder
wijs. Maar de kunstacademies krijgen
geen extra middelen om te werken op
het niveau dat voor zo'n samenwer- Glu60nS
king nodig is.
Dc redactie behoudt zich het recht voor ons
ter opname In deze rubriek ontvangen me
ningsuitingen verkort weer te geven. BIJ pu-
bltkutie wordt met de naam van dc Inzender Maassluis
ondertekend. Brieven kunnen worden ge
stuurd aan hel secretariaat hoofdredactie
Trouw/Kwartet, postbus si». Amsterdam.
Preken op Urk (6)
Ik zou dhr. Van Ommen willen vra
gen, heeft hij persoonlijk al eens' een
dienst op Urk meegemaakt? Zo niet,
laat hij dan eens de moeite nemen
dit te doen. Geen Urk in een isole
ment, maar Urk als een 'oase'. Maar
Gode zij dank dat het Urk niet alleen
is. Daar ik vaak op Urk ben en dus
spreek ik ook uit ervaring. Met Pasen
'73 was ik daar ook. Tweede Paasdag,
zowel in de Bethel- als in de Petrakerk
stampvolle kerken; dat is 2500 per
sonen. En gezongen dat we hebben
'oude berijming". Ik zal met mijn ganse
hart uw eer enz. De gehele gemeente
zingt daar, de zondaren van Urk, met
hun gehele hart. Dit moet u maar
eens gaan beleven en uw hart in liefde
openstellen, ook voor dp mensen op
Urk.
J. v d. Zee
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
B V. De Christelijke Pers
Dagelijks bestuur B Bol, Den
Haag. or c Bleumink, Paiets
welde: mr G C van Dam,
Nootdorp, W A Fibbe, Rot
terdam J Lanser, Utrecht;
dis J W de Pous Den Haag.
J Sma'ler.broek Wassenaar
Ovenqe leden van het aiqe-
meen bestuur K Abma Am
sterdam. H A de Boer iJmui-
den. Th Brouwer. Assen, mr
dr J. Donnet. Den Haaq. J
van tfibergen Schaarsberqcri.
mr K ven Houten Waqer.m-
gen. ds O T Hvlkema, Bilt-
hoven. Jac Housen, Deltt.
mevrouw M C. t Klooster
man-F ortgens. Vncrsch'den.
mevrouw J G Kraavevni j-
Wouters Heeihitgnwaanr
prol dr G N lammens.
Marden ds F H Lands
man. Den Haaq H de Mooij.
Rilnsburg. H Ottevanqer Bin-
tenoost. mr di J O/lnaa
lunteren. H H Wemmers,
Den Ha.tq. drs. R. Zijlsti».
Oosterland (Zld
Directie:
Ing O Postma,
F. Diemer.
Hoofdredactie:
J. Tamminga.
Hoofdkantoor B V De
Christelijke Pers N 'L.
Voorburgwal 276 - 280,
Adam. Poslbus 859
Telefoon 020 - 22 03 83
Postgiro: 26 92 74 Bank.
Ned. Midd. Bank (rek nr
69 73 60 768) Gem giro
X 500.
Op het artikel van A. J. Klei over het
werk van de Nederlandse Gideons, zijn
zeer veel positieve reacties binnenge
komen. Verschillende mensen vroegen
mij, waarom we ons gironummer niet
hadden vermeld. Het artikel was niet
als bedelbrief bedoeld, maar om ons
werk meer bekendheid te geven, van
daar geen vermelding van ons giro
nummer. Heel dankbaar zijn we voor
de spontane reacties en hier is dan ons
gironummer: 53 98 98 ten name van
de Vereniging de Nederlandse Gide
ons, Sportlaan 976 te 's-Gravenhage.
Met elk lidmaatschap of gift helpt u
mee aan het nieuwe ideaal van de Gi
deons: nu niet alleen meer in elke
hotelkamer een bijbel, maar ook een
bijbel in elke ziekenhuiskamer.
Vlaardingen J. H. van Dam
Arabieren
'Christen-Arabieren verdwijnen uit Is
raël'. Dat was de kop boven een ver
haal dat maandag in de krant stond.
Een verdrietige zaak en je vraagt je
meteen af waarom die mensen uit Isra
ël verdwijnen. Misschien ligt het aan
het feit dat er te weinig zielzorgers
zijn. Maar hé. denk je dan, ze hebben
daar toch die voortreffelijke Jan Wil
lem v. d. Hoeven? Maar wat blijkt?
Meneer v. d. Hoeven loopt met een le
ge maag en een kruis door Amsterdam.
Gaat te keer tegen goddeloosheid, hoe
rerij, sexclubs, homofilie, pornografie,
egoïsme en wat al niet; alsof het alle
maal hetzelfde is. Laten we aanstaande
zondag in de kerk een collecte houden
voor de christen-arabieren in Israël.
De eerste zevenhonderd gulden is dan
voor een vliegticket voor Jan Willem.
Amsterdam II. Visser
Statenvertaling
Met grote ontsteltenis nam ik kennis
van het bericht over de standaarduit
gave van de statenbijbel. Woorden
schieten mij te kort. Het lukt me een
voudig niet om hier kalm onder te
blijven. Deze verkrachting van Gods
boodschap roept diepe verontwaardi
ging op. Wat bezielt die mensen in
's hemelsnaam? Laat mij u mogen ver
tellen. dat mijn geloof pas diepte be
gon te krijgen door het lezen van de
bijbel in dc gewone omgangstaal (vert.
Anne de Vries). 'Ja', zegt ds. Van
Haaren: 'In die nieuwe vertalingen
klinken ons te veel moderne theolo
gische opvattingen door'. Nou, voor
mij klonk Gods stem erin door. 't
Hangt er maar vanaf, wat je wilt ho
ren. Ik vrees dat hier sprake moet zijn
van zgn. 'religieuze zelfbevrediging':
heerlijk zwijmelen bij de oude klan
ken en lekker denken aan die goeie
ouwe tijd, toen er nog niets mocht.
Overvcen H. A. Beishuizen
Preken op Urk (7)
Het ingezonden stuk van de heer Van
der Kraan verdient onze volle instem
ming en navolging. Inderdaad is het
zo, dat wij op onze hoede moeten zijn,
dat de moderne theologie in onze ge
reformeerde kerken niet de overhand
verkrijgt. Laten wij als schriftgetrou-
we christenen het gegeven advies om
trouw te blijven aan onze gereformeer
de kerken opvolgen en één front gaan
vormen, opdat de bijbelse verkondi
ging in onze kerken weer de overhand
verkrijge. Het is hoog tijd'
Drachten J. Bijloo
Weinreb
De ondertekening door dr Lou de
Jong als historicus van de brief, door
een groep Nederlandse historici ver
zonden a~n Russische instanties be
treffende de behandeling van Amalrik,
zou beslist komisch zijn, ware hij niet
zo hypocriet (=schijnheilig). De histo
rici zijn geschokt over de nieuwe ver
oordeling van Amalrik en terecht.
Hierin zijn de democratische rechten
met voeten getreden. Het merkwaar
dige doet zich echter voor, dat het In
stituut voor Oorlogsdocumentatie,
waarvan dr Lou de Jong de directeur
is, niet schroomt om hetzelfde te doen
in de zaak-Weinreb. Zonder hoor en
weder-hoor, zonder beëdiging van ge
tuigen, zonder inschakeling van een
onafhankelijke rechter, worden ver
nietigende conclusies getrokken. Hier
wordt de rechtsstaat met voeten getre
den. We hebben hier te maken met
een soort geheime schriftelijke proce
dure waarin ambtenaren veroorde
len en reputaties vernietigen. Verschilt
dit veel van hetgeen wij over de gang
van zaken in communistische en fas
cistische landen horen? Het Rijksin
stituut laadt met zijn directeur de
schijn op zich, staatsgeschiedschrij-
ving te bedrijven. De fouten van de
bijzondere rechtspleging moeten wor
den bedekt, door nieuwe belastering
van de slachtoffers en hun verdedi
gers. Is dit iets anders dan hetgeen in
Rusland gebeurt?
Den Haag
ds J. D. Duister
Noodlot (5)
'Het noodlot wilde', 'op zijn tijd', 'op
zijn wijze', enz. Duizenden ergeren
zich terecht aan boven aangehaalde
leuzen in overlijdensadvertenties.
Want, niemand weet iets van Gods be
doelingen af. Daar moet elk mens van
afblijven. Paulus heeft elke gelovige
duidelijk geleerd: dc zaligheid is ene
hoop. Absoluut hoop. Niets meer. Bo
vendien zet God zijn hemeldeur nooit
op ene kier, gunt niemand daar ene
blik in, wie er wel en niet zijn.
Stadskanaal
door Aldert Schipper
GENÈVE Van alle geweld in
de wereld is het revolutionaire
geweld van onderdrukte groepen
die zich trachten te bevrijden
slechts een kleine fractie. Dit is
de mening van ds. Jim Lawson,
een vroegere medewerker van
dr. Martin Luther King, die in de
vergadering van het centraal co
mité van de wereldraad van ker
ken het rapport inleidde over ge
weld, geweldloosheid en de strijd
voor sociale gerechtigheid.
Dit rapport geeft een uitgebreid over
zicht over de verschillende vormen
van geweld in onze wereld en roept
christenen op over dit geweld na te
denken. Lawson zei gisteren dat ge
weld zich voordoet in de vorm van ra
cisme, militarisme, honger, uitbui
ting, economisch onrecht, politie-actie,
oorlog, ziekte en armoede. De kerken
moeten inzien dat revolutionair ge
weld maar een klein deel is van het
totaal aan bestaand geweld. 'Veel te
veel kerkleden in Europa en Noord-
Amerika verdragen een satus quo die
uitgebreid de menselijke familie ge
weld aandoet'.
In het rapport wordt duidelijk welke
spanning in de wereld, en derhalve
ook in de kerken leven, tussen diege
nen die geweld uitoefenen en de men
sen die er het slachtoffer van zijn.
Lawson zei: 'De bijbel toont aan dat
de kerken moeten staan waar de le
vende Christus staat naast de ar
men, de mensen met het gebroken
Van een medewerker
TURKU (Finland) 'Een christen
moet bijbel en krant naast elkaar
lezen'. Dit was één van de uitspraken
van Prof. Peter Beyerhaus uit Tübin-
gen op de Fins-Skandinavisch Lutherse
studentenconferentie.
In een toespraak getiteld 'God's plan
met onze wereld' sprak hij meer dan
achthonderd studenten toe. Christe
nen moeten, aldus Beyerhaus, goed op
de hoogte zijn van wat er tegenwoor
dig gebeurd, want dan kunnen ze,
als ze dicht bij de bijbel leven, onder
kennen hoe ver God is met de uitvoe
ring van zijn plan met deze wereld.
Prof. Beyerhaus meende zeven stap
pen in dit plan te kunnen onderschei
den. De eerste stap was het besluit
om te scheppen en de zevende stap
zal de nieuwe hemel en de nieuwe
aarde zijn. De zesde stap is het konink
rijk der vrede, waarin Israël een be
langrijke rol speelt. Israël moet voor
ons nu een teken aan de wand zijn,
want de Joden keren terug en daarin
is Gods hand.
Het thema voor de conferentie is:
'God een werkelijkheid voor vandaag.'
Vier morgenlezingen werden gehou
den door reverend John R. W. Stott
uit Londen: hij sprak over Rom. 1-4.
Opvallend was de verhandeling over
Rom. 2: Zij die God's wet niet objek-
tief hebben (nl. in de Schrift), heb
ben hem desalniettemin subjektief (in
de natuur en in het geweten). Vol
gens John Stott klaagt het geweten de
niet-christen aan als het om de ver
oordeling door God's wet gaat.
Dr. M. M. Thomas
hart, de gebondenen, de onderdrukten
en de gevangenen van wie het bloed-
hongert en dorst naar rechtvaardig
heid, welke is gerechtigheid en vre
de'.
Ds. Lawson riep de kerken op hun ei
gen idee over geweldloosheid te
de mythologiseren. Dat idee van de
kerken is heel wat anders dan de zie-
lekracht van Luther King, Helder Ca-
mara, Gandhi of Kenneth Kaunda.
King noemde zijn geweldloosheid 'het
zwaard dat heelt'.
Ds. Lawson vertelde dat hij zelf reeds
twintig jaar financiële steun gegeven
heeft aan de bevrijdingsbeweging van
Mozambique, de Frelimo. Deze organi
satie houdt strikt de hand aan de be
heersing van het geweld. 'Bovendien
betekent voor Frelimo bevrijding lief
de, gemeenschap, gerechtigheid,
dienst, vrijheid, zelfontplooiing en
heelheid', zei Lawson. Hij ging ver
der: 'Bedenk dat Frelimo niet alleen
maar tegen Portugal vecht, maar te
gen het westerse systeem van uitbui
ting en geweld. Portugal wordt met
wapens gesteund door de Verenigde
Staten, Frankrijk en Duitsland. En
het is niet ondenkbaar dat de dag zal
komen dat ?.warte Amerikaanse huur
lingen in Mozambique zullen vechten
voor de Portugezen.
HET JAAR 2000
De Indiase voorzitter van de wereld
raad van kerken, dr. M. M. Thomas
sprak over de noodzakelijke eenheid
van de kerken.
De leden-kerken moeten zich een his
torisch eenheidsdoel stellen, dat aan
tijd gebonden is, anders kan onze
broederschap heel goed haar dyna
miek verliezen, zo waarschuwde hij.
Dr. Thomas zei dat hij het eens is
met de mensen die willen dat de we
reldraad zich als doel stelt in het jaar
2000 een zodanige eenheid tot stand
te brengen, dat de raad kan worden
opgeheven.
Alle programma's zouden afgestemd
moeten worden op het einde van deze
eeuw, want zo zei hij 'Gods ge
geven eenheid kan alleen ontvangen
worden als we haar oprecht zoeken'.
GENEVE —De uit elf leden bestaan
de Zuïdafrikaanse delegatie bij het
centraal comité heeft verklaard dat zij
de band met de wereldraad van ker
ken niet wil opgeven, ondanks de
Zuidafrikaanse afwijzing van de fi
nanciële steun die het programma ter
bestrijding van het racisme geeft aan
bepaalde bevrijdingsbewegingen in
Zuidelijk Afrika. 'De kerken van
Zuid-Afrika hebben, sinds drie jaar
geleden het programma werd gesticht,
verklaard dat zij niet tegen het pro
gramma zelf zijn, maar zich verzetten
tegen hulp aan deze bevrijdingsbewe
gingen', zegt de delegatie. Daarom
wilde zij in Zuid-Afrika zelf met de
wereldraad spreken, maar de voor
waarden die gesteld werden door de
Zuidafrikaanse premier maakten deze
ontmoeting onmogelijk. 'We komen
nu de voortdurende zorg uitdrukken
die de Zuidafrikaanse kerken hebben
ten aanzien van het besluit van de
wereldraad, bewegingen te steunen
die in Zuidelijk Afrika door middel
van geweld' sqciale en politieke veran
deringen tot stand willen brengen.
We zijn ook gekomen om onze solida
riteit tot uitdrukking te brengen met
de wereldkérk in haar strijd tegen ra
cisme binnen en buiten Zuid-Afrika
en om onze welgemeend verzet te to
nen tegen uitbuiting en ontmenselij
king waar dan ook'.
De delegatie van de Zuidafrikaanse
kerken bestaat uit vertegenwoordigers
van negen engelstalige kerken en
twee leden van de Zuidafrikaanse
raad van kerken.
het houdt wellicht ook goede kan
mogelijkheden in: van gr "bij
krachtiger en schoner dan ooit, spe
aarde die opnieuw ^beploegd mofp
repe
aan
Vesl
woe:
jaar
v delba
9 uu
R
worden, en opnieuw bezaaid omdal
onkruid voortbracht, waar men e<
planten verwachtte; uit aarde, die
Duitsland verziekt en vergiftigd wj
tot het Nationaal Socialisme als
grote wieder rondging en bij veel
kruid, ja zonder twijfel, ook i
schone bloemen en nog goed geil
uitrukte, en ruw te-werk ging va n,
In deze dagen zijn de totalitaire r< t>ij mr
dage
het s
Ri
In
kom:
staan
,^DEN
retteg
mej.
den.
mes van Europa in opspraak. En
recht. Een genuanceerd oordeel is
tijd nuttig, maar kan soms voort}"
men uit een soort blindheid die i
vaak voordoet bij hen die vinden
ieder gezag gehoorzaamd dient te yf*
den. Achteraf weten wij wat er
de grote wieder terecht gekomen
Hij wiedde om het wieden en vond 'HEN
het begrip 'ausradieren' voor uit. Hr 197
past geen genuanceerd oordeel mefszaal
Zo dachten de verzetsstrijders
voor en tijdens de laatste oorlog
ver. En daar hadden ze gelijk in.
leden
jaar
het
moordenaar dient om zijn kortgeknB. Er
haar en verzorgd uiterlijk niet geptuur
zen te worden. inges
ph
el
ijke
ei de
ens
aam
theel
NED. HERV. KERK jaar
Beroepen: te Zoetermeer: B. J. Blaf\ass.e
wendraad, jeugdpred. te Rotterdafü"\(
Centrum; te Vlagtwedde: C. Bolil
kand., momenteel hulppred. te Ttt1!11^
walde. r630
Aangenomen: naar St. Pancras: L. Jngen
Nagtegaal te, Medemblik. ^aar
Afscheid op 26 aug: van Gouderak:
Smit, ber. te IJsselmuiden; van W
kendam: J. Kooien, ber. te IJdelste
van Oudkerk: K. v.d. Sloot, ber. 6FC
Marssum.
Intrede: te Onstwedde: W.' J. C. \>P
Rennes uit Streefkerk; te WageningfSE^
I. J. Wisse uit Rijnsburg; te Hojhet
vliet: E. Ch. Poepjes uit Hoogkerk;»rmal
gec
itseli
tijd
fen,
5.50C
ilite
shov
l
aretj
vers
di
De brief aan de Colossenzen door M.
R. van den Berg (90 blz: 7.90). De
Sadduceeën door dr. H. Mulder (90 blz;
7,90). Uitgave Buijten en Schipper-
heijn te Amsterdam.
Christen zijn uit één stuk is de onder
titel, die ds. Van den Berg aan zijn
verklaring van Paulus' brief gegeven
heeft. In de verwarring van onze tijd
heeft de wereld er meer dan ooit be
hoefte aan, te maken te krijgen met
christenen die voor de waarheid staan
en in de waarheid wandelen. Dr. Mul
der ontdekte een verrassende parallel
van het huidig deconfessionaliseriiïgs-
proces in het optreden van de Saddu
ceeën in Jezus' tijd. 'Toen kwam, voor
het eerst in de geschiedenis, een be
weging op gang, die er op uit was de
binding aan de wet van God los te
maken van het bedrijven van politiek,
Deze beweging ging tenslotte roem
loos ten onder', schrijft hij. Dit zijn
de eerste deeltjes van een nieuwe
reeks, getiteld 'Zicht op de bijbel'.
Een veelbelovend begin. Sn.
Van een verslaggever
WEERT De 42-jarige landbouwer
H. van de Kerkhof is bij landbouw-
werkzaamheden in zijn woonplaats on
der een tractor gekomen en veronge
lukt. Hij is vermoedelijk van de trac
tor gevallen.
Amstelveen: J. Hoekert, Spijkenis#
te Groenlo: J. A. van Boven uit Lep'
duinen; te Zalk: kand. Th. W. M.
der Heijden uit Rotterdam.
Bevestiging: te Naaldwijk: A, J. Wt
weerde te Grootebroek (intrede oj
sept.).
Beroepen: te Midsland-Hoorn (T6"1^1
schelling): kand. A. Carstens te B
nik.
GEREF. KERKEN
Afscheid: van Oppenhuizen: J. Gr
nevelt, ber. te Westmaas; van Suaw j(
de: W. A. van den Berg, ber. te q'
men; van Muiden en Muiderberg:
Zijlstra, ber. te Brussel; van Rot
dam-Charlois: P. Joosse, ber. te V
singen (geest, verzorging 'Bethei
en St. Josefziekenhuis'); van Rot
dam-Heyplaat: E. Verhoef, ber.
Maartensdijk.
Intrede: te Enhuizen: C. W. de Bn
ne uit Goes; te Ridderkerk: R. Ph
uit Coevorden; te Uithoorn: G.
den Berg uit Groningen-Zuid; te elO
ningen-Zuid: B. J. F. Schoep uit Br?
graven; te Daarle: kand. H. J. Muit ;ema
kand. aldaar; te Vaassen; kand. C.
van Nood uit Amsterdam.
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Aangenomen: naar Komhorn-Mari
W. Scherff, kand. te Wittewierum,
bedankte voor 10 andere beroepen.
Afscheid: van Leek: J. J. de Vr
ber. te Deventer.
Intrede: te Driebergen: L. Moes
Bergentheim.
CIIR. GEREF. KERKEN Jtw
Beroepen: te Bennekom: M. Viiets y
te Werkendam; te Siegerswoude:
van Zonneveld te Leerdam.
Afscheid: van Rotterdam-Charlois:
J. P. Sobering, ber. te De Krim.
GEREF. GEMEENTE
Beroeepn: te Dordrecht: J. C. W dat
strate te Meliskerke.
DOOPSGEZ. BROEDERSCHAP
Afscheid: van Akkrum: D. L.
Broer, ber. te Apeldoorn en Epe;
's-Hertogenbosch: mevr. G. A. R«
hold-Scheuermann, wegens neeristra
ging van haar ambt. In zelfde die ge
intrede: A. G. van Gilse (blijft tev den
pred. te Eindhoven).
'13-2
Le
zie
he
Ale:
ring
derc
land
leef
opv;
bele
op
Utr.
VOOI
heb
Vacatures CNV-bestuur De heer k
C. van Dalen uit Utrecht, twe
voorzitter van het Christelijk Na
naai Vakverbond, is benoemd
voorzitter van de raad van arbeid
Assen. Op 1 oktober zal hij de die
van de christelijke vakbeweging ve
ten na achttien jaar bezoldigd
stuurder te zijn geweest, eerst van
christelijke vervoersbond en daa
van het CNV. In het CNV-besti "g
ontstaat op 1 september een twei r r
vacature door het aftreden van p *br
ningmeestcr J. v. Rheenen. Hij is al ?nce,
ruime tijd ziek. De heer Van Rheei m i
wordt als penningmeester opgevo '»n
door de heer G. J. Vunderink, th
secretaris van het CNV, speciaal a
last met zaken betreffende loonbeli v
k oi
UI
riet
