Prof. Speijer: pogingen
tot zelfmoord talrijker
dichtbij
spaarplannen
gewone
gemengde
verzekering
"WAERDYE-
KLAAR-Bè-JE"
itspanning
pmmentaar 'Psychische milieuvervuiling vereist diepgaand onderzoek'
Ambassade vreest
foor 'zielerust'
-fan artiestengroep
u Bromfietser verongelukt
clandestiene
tokerij
intdekt
Deskundigen uit
30 landen bijeen
vreemd geld
windverwachting
voor zeilers
strandverwachting
+++oproep
toeristen+++
weerrapporten
Warmer
hogedrukweer
Er groeit mos in de straat
touwtrekken
sterren
slapen
muggensex
1/ )CW/KW VRTET DONDERDAG 23 AUGUSTUS 1973
BIMNTMAM)/COMMENTALAR K7
iel de Chinese premier, Tsjoe En-
als de Russische atoomgeleerde
jarow heeft West-Europa de raad
•ven, niet klakkeloos naar ontspan-
met de Sowjet-Unie te streven,
ir dat twee ongeveer hetzelfde zeg-
betekent niet, dat ze er ook on-
reer hetzelfde mee bedoelen,
advies van Tsjoe, verstrekt aan
41 Nederlandse parlementaire delega-
berustte ongetwijfeld louter op
cnvegingen van Chinees nationaal
mg. Het kan gezien worden als
uiting van het verlangen, West-
ropa indirect dienstbaar te maken
de defensie van China. Naarmate
ners de Sowjet-Unie, als gevolg
het westerse streven naar ontspan-
j, zich aan haar westgrenzen veili-
voelt, zou ze gemakkelijker in de
eiding kunnen komen, zich agres-
e avonturen te veroorloven aan
ir oostgrens. Dat deze mogelijkheid
Chinese regering beklemt, is zeer
«rijpelijk, maar kan voor West-Eu-
peanen ook voor hen die wel de
2 inezen van Europa zijn genoemd
ich geen reden zijn om zich jegens
Sowjet-Unie wat agressiever te ge-
igen.
Sacharow heeft, niet voor het
rst, het Westen opgeroepen, bij be
dringen met het Kremlin op zijn
Ie te zijn. Maar van hem kan men
■aarlijk zeggen, dat hij uit eigenr
ig handelde; wat de meeste men-
laaronder verstaan, lijkt deze Rus
Istrekt vreemd te zijn.
liet het Westen in feite weten, dat
ook in het belang van het Westen
zou zijn, zich in de contacten met
Kremlin in te zetten voor al die
•jet-burgers die te lijden hebben
der de dictatuur van een regering
hun het recht van bewegingsvrij-
Él en andere burgerrechten ont-
dt. Sacharow heeft gelijk: zolang
Russische regering haar eigen on-
rdanen zo weinig vertrouwt dat zc
n fundamentele rechten niet respec-
'scj crt, zolang zullen weinigen in het
lik esten geneigd zijn, die regering zelf
vertrouwen. En zonder dat kan van
rkelijke ontspanning geen sprake
a jn en is b.v. een akkoord over troe-
ei «vermindering een vorm van surro-
at-ontspanning. Zeker, zo'n surro-
at kan, ook voor het Westen, nog
jrï ntrekkelijk genoeg zijn, maar het
anient niet tot stand te komen op kos-
oi n van de Sowjet-burgers. En dat zou
|':t geval zijn, wanneer het Westen de
vloed die het in het Kremlin kan
)EN HAAG De pressie van 'anti
ndonesische elementen in Nederland'
leeft de uit Indonesië afkomstige ar
tiestengroep 'Andarinyo' doen beslui-
en van verder optreden in ons land
af te zien. Volgens een persbericht
van de Indonesische ambassade kon
niet absoluut worden gegarandeerd
dat 'de veiligheid en ziel' van de der-
ig Indonesische jongeren gewaar
borgd kon worden.
De leden van de Andarinyo-groep zijn
afkomstig van de Molukken. Zij ma
ken een wereldtoer. Vorige week wa-
ren ze in Nederland en kwamen toen
aa onder pressie te staan van 'anti-Indo-
,ra nesische elementen die zoals bekend,
vergund werden een demonstratie te
11 houden voorbij de voorzijde van de
V'Ü Indonesische ambassade en bij die ge-
1 tegenheid beledigende woorden hebben
geuit, nota bene tegen een officiële
na vertegenwoordiging van een met de
Nederlandse regering bevriende rao-
pn gendheid', aldus de verklaring afkom-
stig van de ambassade. Omdat ge-
wfvreesd werd voor de 'ziele-rust' van
de leden van de groep is van verder
'tptreden afgezien.
door Huib Goudriaan
DEN HAAG Het aantal po
gingen tot zelfmoord niet het
aantal zelfmoorden neemt in
Nederland toe. Wat is hiervan
de oorzaak? Psychiater prof. dr.
N. Speijer: 'Zelfmoordpogingen
gebeuren in een crisissituatie en
in de Westerse wereld verkeren
mensen in toenemende mate in
een crisissituatie.' Deze crisissi
tuatie houdt volgens prof. Speijer
verband met de 'psychische mili
euvervuiling', die meer de aan
dacht zou moeten hebben van de
minister van volksgezondheid en
milieuhygiëne. 'De aan de dag
tredende symptomen zijn thans
nog te overzien. We hebben nu
nog de tijd voordat het uit de
hand loopt vakmensen uit ver
schillende wetenschappen een on
derzoek te laten verrichten naar
de oorzaken en naar een moge
lijke uitweg'.
Wat bedoelt prof. Speijer, emeritus
hoogleraar in de sociale psychiatrie te
Leiden, met 'psychische milieuvervui
ling'? En waarom slaat deze psychia
ter, die zich sinds 1970, met prof. dr.
C. S. Kruijt, bezighoudt met een lan
delijk onderzoek naar zelfmoorden en
zelfmoordpogingen in Nederland min
of meer alarm?
ADVERTENTIE
In de woongemeenschap
Irumpt in Tiel is door de douane-re-
fcerche in samenwerking met de re-
fcerche van de gemeentepolitie een
tote klandestiene alcoholstokerij ont-
jskt.
bestonden al lange tijd vermoé-
is dat in Tiel of in de directe om-
'ing een klandestiene stokerij be-
Jnd. Gistermorgen had men zoveel
egevens in handen dat men tot de
aval besloot.
La de boerderij van de heer H. aan de
lijsakkerweg werd de stokerij in vol
ll"ledrijf aangetroffen. In een schuur
[3' onden tien tanks voor het gistings-
'11 races, terwijl de twee distilleerke-
(Ii els een inhoud hadden van ongeveer
500 liter. In de stokerij werd aange-
ei ouden de 40-jarige Belg J. O. van E;
en oude bekende van de douanere-
ieo herche. Een grote hoeveelheid suiker
u n gist waren in verschillende bijbe-
iorende schuren opgeslagen.
ejJ|l)e eigenaar van de boerderij, waar de
5-oi tokerij was gevestigd, was reeds drie
raken opgenomen in het ziekenhuis
Tiel, zodat hij niet direct kon wor-
n gehoord. Zijn echtgenote zei niets
ïn de aanwezigheid van deze stokerij
weten. De installatie en de in de
oorraad zijnde grondstoffen zijn in
ieslag genomen. De Belg Van E. is op
mi iet politiebureau in Tiel ingesloten.
Assurantieconcern.
Stad Rotterdam
anno 1720 NV
Prof. N. Speijer
Op het 22ste ledencongres van de Ko
ninklijke Nederlandse maatschappij
tot bevordering der geneeskunst, op 2
en 3 oktober 1970 in Den Haag gehou
den, zei hij reeds in zijn voordracht
'Mens,; maatschappij, medicus' dat de
verhoudingen tussen de mensen on
derling in onze samenleving ernstig
zijn verstoord. Na uiteengezet te heb
ben dat onder 'psychohygiëne' dat deel
van de gezondheidsleer wordt ver
staan, dat zich bezighoudt met de
emotionele stabiliteit en de mogelijk
heden tot ontplooiing van het indivi
du, zei hij: 'Ik meen dat de toestand
van nu met zijn zelfmoordpogingen,
zijn agressieuitingen, zijn drugversla
ving, zijn rebellie, grotendeels voort
komende uit eenzaamheid en angst,
niet zonder meer in gunstige zin zal
veranderen'.
Hij vervolgde (na een vaktechnisch
betoog): 'Het zal duidelijk zijn, uit
psychohygiënisch oogpunt bezien, dat
dit alles zeer bedenkelijk is en dat
met grote kracht alles moet worden
gedaan om de door mij geschetste
symptomen tot verdwijnen te bren
gen. Men zal dit echter niet bereiken
door het vormen van commissies, die
zich moeten 'bezinnen' op een of an
der probleem. Het is nodig dat er op
dit gebied veel meer research komt;
dat er werkelijke onderzoekingen wor
den gedaan'.
Op dit ogenblik, drie jaar later, consta
teert prof. Speijer dat de situatie nog
is verslechterd, maar dat er nauwe
lijks meer aandacht is voor het toene
mend aantal zelfmoordpogingen, het
stijgend aanal uitingen van agressivi
teit, alcoholisme en misbruik van
drugs. Allemaal symptomen van al
dus prof. Speijer 'ondoelmatige
middelen van mensen om hun per-
Van maandag 27 augustus tot
donderdag 30 augustus wordt in
Amsterdam het zevende interna
tionale congres voor zelfmoord
preventie gehouden. Dit con
gres, dat wordt voorgezeten
door prof. dr. N. Speijer, zal
worden bijgewoond door onge
veer driehonderd deskundigen
uit meer dan dertig landen. Er
zullen honderd lezingen worden
gehouden, waarbij de nadruk
ligt op de zelfmoordpoging. De
zelfmoordpogingen zijn de laat
ste jaren over de gehele wereld
onrustbarend gestegen: pogin
gen niet zozeer om zichzelf te
doden, als wel kreten om hulp
van mensen met psychische pro
blemen, die de samenleving on
voldoende opvangt. Staatssecre
taris Hendriks van volksgezond
heid opent het congres maandag
avond om half negen in het
hoofdgebouw van de Vrije Uni
versiteit.
soonlijke conflicten, meestal eenzaam
heid, op te lossen, waardoor in de sa
menleving een situatie ontstaat, die ik
psychische milieuverontreiniging heb
genoemd'
Vraag aan prof. Speijer: is wat u con
stateert niet eerder gebaseerd op een
algemeen gevoel van onbehagen, dan
op wetenschappelijk verantwoord ma
teriaal?
'Mijn conclusie dat het aantal pogin
gen tot zelfmoord toeneemt, is geba
seerd op gegevens van ziekenhuizen
en politie en op algemeen aanvaarde
waarnemingen'. (Het materiaal van
het onderzoek, dat prof. Kruijt en
prof. Speijer met steun van het minis
terie van volksgezondheid en milieu
hygiëne verrichten, is nog niet ver
werkt, red.). 'Wat de psychische mi
lieuvervuiling in haar totaliteit be
treft: er zijn detailonderzoeken ge
weest als bijvoorbeeld naar winkel
diefstallen, maar een tótaalonderzoek
is nooit ingesteld. Mijn constateringen
kan ik niet hard maken, ik heb daar
voor de hulpmiddelen niet en ik ben
daarvoor niet voldoende competent,
maar ik tart iedereen de zaken, die ik
heb genoemd tegen te spreken. Overi
gens beschuldig ik niemand, maar ik
zeg allien: laten we trachten te voor
komen, laten we preventief bezig zijn,
voordat we maatregelen moeten, ne
men. Laat het ministerie zich niet al
leen bezighouden met de verontreini
ging van het natuurlijk milieu wat
ook hard nodig is maar tevens met
de psychische milieuverontreiniging.
Ik zou het toejuichen als de minister
zover zou komen het met mij eens te
zijn dat die psychische milieuvervui
ling bestaat. De volgende stap zou
zijn een werkgroep van verschillende
deskundigen een onderzoek te laten
instellen naar: A. Wat tot psychische
milieuvervuiling moet worden gere
kend; B. Feitenmateriaal per onder
deel; C. Mogelijke oplossingen, want
alleen vaststellen is onvoldoende.
Maar het moet nu gebeuren, we zijn
nu nog in staat de symptomen, die ei-
zijn te overzien'.
Kunt u die symptomen wat scherper
omlijnen?
'We spreken nu zet u dat maar in
uw artikel over een zeer gecompli
ceerd probleem, waarvan ik alleen de
grote lijnen kan schetsen. In de eerste
plaats het symptoom van de poging
tot zelfmoord. Er moet uitdrukkelijk
een verschil worden gemaakt tussen
de zelfmoord, die slaagt, en de zelf
moordpoging. De zelfmoordpoging is
een ondoelmatig middel van iemand
om een uitweg te vinden uit een cri
sissituatie, ontstaan door invloeden
van de omgeving of persoonlijkheids
structuur. Deze mensen vragen al lan
ge tijd om hulp, maar hun omgeving
reageert onvoldoende: de zelfmoordpo
ging is dan een laatste signaal. Een
zaamheid is de grootste factor en wij
worden in toenemende mate gecon
fronteerd met vooral eenzame jonge-
mensen. Zij proberen het probleem
van de eenzaamheid op te lossen met
een zelfmoordpoging. Andere ondoel
matige oplossingen in een persoonlij
ke crisis zijn uitingen van agressivi
teit en misbruik van alcohol en
drugs*.
Op een vraag naar de oorzaken ant
woordt prof. Speijer dat de (negatie
ve) keerzijde van de welvaart een rol
speelt. De welvaart heeft ertoe geleid
dat de mensen hun wensen onmiddel
lijk kunnen bevredigen. Deze onmid
dellijke bevrediging wordt tenslotte
op elk levensterrein als vanzelfspre
kend beschouwd. De welvaart heeft
geleid tot een toegenomen egoïsme,
het steeds meer willen hebben, al
gaat dat ten koste van een ander. Ook
het kwetsen van elkaar in w.oord en ge
schrift ziet prof. Speijer als een ui
ting van: 'ik moet mijn zin krijgen'.
Voor prof. Speijer, die een wisselwer
king onderkent tussen de factoren
welvaartsegoïsme, eenzaamheid, agres
siviteit in de samenleving, zoeken
naar verdoving door alcohol en drugs,
blijven er echter voorlopig een groot
aantal vraagtekens. 'De zaak heeft
heel veel facetten; er is een totaalon-
derzoek nodig'.
AMSTERDAH Vakantiegangers die
vandaag vreemd geld kopen of ver
kopen, kunnen rekenen op de volgen
de koersen. Het eerste getal geeft aan
wat vreemd geld de toerist opbrengt,
het tweede wat het hem kost.
Amerikaanse dollars
Engelse ponderr
Belgische francs
Duitse marken
Italiaanse lires
Portugese escudos
Canadese dollars
Franse francs
Zwitserse francs
Zweedse kronen
Noorse kronen
Deense kronen
Oostenrijkse schillings
Spaanse peseta's
Griekse drachmen
Finse marken
Joegoslavische dinars
2.62-2.72
6.53-6.83
6.92-7.17
108.00-111.00
42.50-45.50
11.00-12.00
2.60-2.70
61.00-63.00
87.50-90.50
63.00-65.00
47.00-49.00
45.2547.25
14.75-15.05
4.70-4.95
8.50-9 50
70.75-73.75
17.25-20.25
DEN HAAG De 16-jarige F. J. C.
Damen uit Schipluiden is gistermid-
'lag in Wateringen (bij Den Haag)
°ni het leven gekomen toen hij met
zijn bromfiets kwam te vallen. Hij
Raakte daarbij zo ernstig gewond dat
hij op weg naar het ziekenhuis over
leed. Het slachtoffer haalde een fiet
ser in, raakte deze en viel.
(Amerikaanse en Canadese dollars
evenals Britse ponden, staan vermeld
in guldens. De overige noteringen zijn
in centen).
Wind naar oost tot zuidoost, 0 tot 3
(zwak tot matig).
Droog en zonnig strandweer. Lucht 20
tot 22 graden bij zuidelijke wind.
doen gelden, niet zoveel mogelijk zou
gebruiken ten bate van de Sowjetrussi-
sche bevolking en b.v. in het Europese
veiligheidsgesprek dc eisen voor een
vrijer verkeer van mensen en menin
gen van tafel zou laten vegen.
Ter gelegenheid van de vijfde verjaar
dag van de Russische inval in Tsje-
choslowakije schreef het Tsjechoslo-
waakse partijblad Roede Prawo deze
week, dat er de afgelopen jaren in Eu
ropa nooit zoveel ontspanning zou zijn
bereikt, als het 'socialistische systeem'
in dit land niet zou zijn geconsoli
deerd. Met andere woorden: als de
vrijheidsdrang van de Tsjechoslowaken
niet zou zijn onderdrukt. Dat is triest,
maar niet onwaar. Een aldus gekochte
ontspanning behoort voor het Westen
een bittere bijsmaak te hebben; en het
zou er wijs aan doen om, voor zover
het in zijn macht ligt, te voorkomen,
dat de Prawda over enkele jaren iets
soortgelijks schrijft over de samenhang
tussen ontspanning en het lot van de
Russische bevolking.
NEDERLAND
onderstaande personen wordt dringend ver
zocht de ANWB-alcrmcentrale ln Den Haag
(070-264426) te bellen
Fam. H. Emmelot, Zwanenburg op klein mo
torbootje kleur; wit-blauw: Fam. J. Houtman
Den Haag, witte volkswagen, FN-52-06: mej.
W. cle Hooge Rotterdam op motorkruiser
'Kwikzilver' J. van den Broek Eural (Did).
Dirk Grijzenhout Amsterdam per fiets (mis
schien (België).
M van Hemert Maassluis donker-blauwe re-
nault R 12 61-13 XD.
FRANKRIJK-BELGIë
Zuidoost België dhr. Sytze Hoekstra, Ooster-
wolde lichtblauwe ford Escort, 00-43-JM
FRANKRIJK
Fain. H. Houet Eindhoven lichtgrijze VW
1600 09-10 JM A. Geraedts (Nijmegen) en F.
Geraedts (Elshout) grijze opel kadett 01-10
NU
ENGELAND
W. Fox Amsterdam liftend.
DENEMARKEN
of Noorwegen fam. A. Koopmans, Makkum
donkerrode audi 60 02-25 JF.
A. Degeling Amsterdam rode VW-bus.
DUITSLAND
Fam, H Bosvelt Best. per auto. Fam. J. ln
't Hout Venlo ln auto.
OOSTENRIJK
S. Woretem Oudenbesch donkergroene auti
100 Cl 64-79 VJ. x
ITALIë-OOSTENRIJK
Fam. F. Berkhout Amsterdam. Witte remault
estafette 08-82 NM
SPANJE
S. Visser Utrecht groene Opel commodore 16-
01 EU
BULGARIJE
J. Hendrikse uit Roosendaal groene Audi
100.
JOEGOSLAVIc
Fam. H. Smecle-Valk,- Schoonhoven, witte re-
nault 10, 91-92 MF
ZWITSERLAND
Fam. Frandk Shaw Frederiks Engeland; op
vliegreis.
max.
neer
temp.
slag
Amsterdam
zwaar bew
18
0
De Bilt
half bew
20
0
Eelde
half bew
1»
0
Eindhoven
zwaar bew
20
0
Den Helder
half bew
10
0
Twente
onbew
20
0
Vlissingen
licht bew
20
0
Zuid-Limburg
zWaar bew
21
0
Aberdeen
half bew
17
0
Athene
onbew
33
0
Barcelona
onbew
31
0
Berlijn
onbew
18
0
Bordeaux
licht bew
34
0
Brussel
half bew
22
0
Frankfort
licht bew
23
0
Helsinki
half bew
15
0.1
Innsbruck
licht bew
26
0
Kopenhagen
licht bew
18
0
Lissabon
onbew
32
0
Londen
onbew
23
0
Luxemburg
onbew
23
0
Madrid
licht bew
30
0
Malaga
half bew
30
0
Mallorca
licht bew
31
0
München
half bew
18
0
Nice
onbew
28
0
Oslo
zwaar bew
17
0
Parijs
onbew
26
0
Rome
licht bew
31
0
Split
licht bew
33
0
Stockholm
licht bëw
15
0.3
Wenen
licht bew
23
0
lstanboel
onbew
28
0
Tunis
onbew
33
0
Van onze weerkundige medewerker
Een hogedrukgebied blijft dichtbij.
Vandaar dat het vandaag en morgen
opnieuw droog en zonnig zal zijn met
iets hogere middagtemperaturen dan
woensdag. De thermometers zullen
weer boven de 20 graden Celsius ko
men: 21 tot 25 graden.' De wind ver
toont namelijk de neiging meer ooste
lijk dan zuidoostelijk te worden.
Depressie-aktiviteit op de oceaan
trekt deze xoind aan. De Britse eilan
den krijgen er in westelijke gebieden
regen van. Een uitdiepende depressie
bij Jan Mayen, die zich in zuidooste
lijke richting verplaatst, bedreigt
Scandinavië met regen, buien en
krachtige noord-westelijke windent
welke er later verse polaire lucht
aanvoeren.
Dat de natuur in deze zomer met twee
hittegolven (eind juni/begin juli in
Groningen, medio augustus in Bra
bant en Limburg) niet opziet tegen
een winterse stunt, bewezen de ther
mometers'op de vliegvelden Twente
en Valkenburg. Zij registreerden
woensdag in de vroegte nachtvorst:
een zeldzaam verschijnsel in augustusl
De laagste temperatuur op 10 cm
hoogte in Twente was 2,2 gr. C.
Voor het laatst gebeurde zoiets zeld
zaams in 1956, toen het Drentse Wit-
teveen op 23 en 31 augustus respectie
velijk op 0,2 en I gr. C. kwam.
Curieus is in dit verband ook de nat
te sneeuw op 22 augustus 1961 in
west-Nederland.
In ons overzicht van gisteren bevatte
de zinsnede ln elk geval krijgen we
een voortreffelijke nazomer' iets van
een kreet. 'Elk' dient vervangen te
worden door 'dat'. We bedoelden al
leen maar te zeggen, dat de nazomer
voortreffelijk wordt, wanneer septem
ber 1973 de collega-maand van 1959
navolgt.
HOOG WATER
24 augustus: Vllssingen: 10.06-22.52; Haring-
vlletslulzen 11.40- -; Rotterdam: 12.43-
Schevenlngen: 11.12'23.54; IJmuiden: 11.51- -:
Den Helder: 2.34-23.35; Harlingen: 5.03-19 03:
Delfzijl 7.30-20.20.
onder redactie van loessmit
In Amstelveen tiert het wild welig.
Wie de middenberm van dc Bene-
luxbaan, een van de grote ver
keerswegen van Amsterdam naar
Amstelveen, beziet, zal ontdekken
dat dat geen keurig bijgeharkt
plantsoentje is, maar een verzame
ling van kriskras door elkaar
groeiende planten en bloemen. De
kenner kan er distels van één tot
anderhalve meter hoog vinden en
meer van dat spul. 'Er wordt niets
aan de bermen gedaan', zegt Am-
stelveens voorlichter Camphuysen
opgewekt. 'Alles groeit en bloeit
maar raak. Het is daar van nature
arme grond, waar we zaden van
wilde planten en bloemen opge
bracht hebben die daar thuishoren
en dat is een ontzettend mooi ge
zicht.'
Amstelveen, bekend om zijn weel
derig groen, is dit jaar nog een
stapje verder gegaan, ln het voor
jaar, als alles goed begint te groei
en, wordt er normaliter grif met
chemicaliën rondgestrooid om het
onkruid geen kans te geven en het
groen mooi te houden. Dat is dit
jaar achterwege gebleven. Geen
gif, wel onkruid in plantsoenen en
tussen de straatstenen. En waarom
dan wel 'Je zou je kunnen voor
stellen dat die chemicaliën voor
een deel niet worden afgebroken,
al weten we dat niet zeker, en er
zou dan heel wat vervelends in de
grond kunnen gebeuren. We zijn
met spuiten opgehouden uit voor
zorg om wat er eventueel uit die
restanten zou kunnen voortkomen,
gewoon uit milieu-overwegingen
dus.'
Nou valt het eigenlijk best mee
met al dat omschietende onkruid.
Amstelveen is geen onbeheerste
bende geworden, waar je midden
op straat over de paardebloemen-
en klaprozen struikelt. Dat komt
ook doordat de heren van de
plantsoenendienst er geregeld met
Nu Alexandre Taverne in het
Franse Bayonne is overleden, zal
het allemaal wel weer opnieuw be
ginnen: het touwtrekken om de au
teursrechten op het oeuvre van
Maurice Ravel. Wie zeker van de
partij zullen zijn. zijn de Zwitserse
familieleden van de in 1937 overle
den componist die het nooit heb
ben kunnen verkroppen dat ze
geen cent van Maurices nalaten
schap in handen hebben gekregen.
Ravel liet zijn broer Edouard de
auteursrechten na en de Zwitserse
tak van de familie dacht dan ook
in elk geval na diens dood de geluk
kige te zijn. Hun woede was groot,
toen Edouard alles aan zijn huis
houdster vermaakte, met wie hij
zeer intieme betrekkingen onder
hield. Er kwam zelfs een rechtzaak
van, waardoor de hele wereld kon
meegenieten. Maar zelfs het bui-
tenhangen van de vuile was hielp
niet: de huishoudster mocht alles
houden en droeg de buit kort voor
haar dood over aan haar man
Alexandre Taverne. Deze hertrouw
de en stichtte een fonds voor jon
ge componisten, zodat de familie
opnieuw de grootste moeite zal heb
ben iets van de auteursrechten te
pakken te krijgen. Het is dan ook
geen kattedrek, waarvoor de Ra
vels zich zo inspannen: blijkbaar
wordt Maurices muziek het
meest de Bolero en de suite Daph-
nis et Chloé nog zo vaak over
de hele wereld gespeeld, dat de erf
genaam (naar men zegt) jaarlijks
op 1,8 miljoen gulden mag reke
nen en dat blijft zo tot 1987.
ouderwetse schoffels op uit trek
ken en het op die manier aardig
in de hand kunnen houden.
Hebben de Amstelveeners in het
begin niet stomverbaasd gestaan,
dat er zomaar mossen tussen het
anders tzo zorgvuldig verzorgde
groen in hufi gemeente konden
groeien. Nee, zo dom zijn ze niet.
Wel zijn er, vooral de laatste
maand, flink wat telefoontjes ge
weest van mensen die hun goed- of
afkeuring wensten uit te spreken.
Dat dat vooral de laatste maand zo
was, komt doordat er nogal wat
straatvegers óf ziek óf met vakan
tie waren, juist in de warme tijd,
toen alles extra hard omhoog
schoot. Die straatvegers maken ge
woonlijk de straten elke veertien
dagen schoon en pikken nu en pas
sant ook onkruid mee, maar dat
moest door de omstandigheden te
ruggebracht loorden tot één keer
per maand, 'We hebben tegen de
ontstemde mensen gezegd: als het
onkruid voor uw deur u zo ver
schrikkelijk stoort, neemt u dan
een aardappelmesje en spit het er
uit. Die mensen zijn nu eenmaal
gewend dat het allemaal schoon
is.'
Het is nog maar een probeersel en
hoe het volgend jaar gaat uitpak
ken zal aan b. en w. liggen. Die
moeten beslissen of er wèl of niet
met chemicaliën gespoten zal wor
den. 'De reiniging heeft al voorge
steld alleen op bepaalde punten te
spuiten, meer gericht dus. Zo onge
controleerd als voorheen doen we
het in elk geval niet meer.'
h2
In Engeland zal een bijzondere
kerkengids verschijnen, zoiets als
een driesterren-bondshotelboekje,
maar dan over kerken. Het rooms-
katholieke blad The Clergy Review
heeft de gids aangekondigd als de
'Good Church Guide'. Dertig als
gewone kerkgangers vermomde on
derzoekers zullen de diensten in
een groot aantal kerken bijwonen
dus net zoals anderen zich als
normale gasten onder het publiek
in hotels en restaurants mengen
om stiekem uit te proberen of het
eten wel je van het is en daar
na zullen ze zeggen of ze in een
'driesterrenkerk' geweest zijn of
niet. De kerken die volgens hun
oordeel niet tussen de 'goede ker
ken' thuishoren omdat de liturgie
er wordt afgeraffeld of niet te ver
staan is, zullen zwart op wit in de
gids worden vermeld.
Als dat zo doorgaat slapen er ln
ons land binnen een paar jaar al
een miljoen mensen op cleze ma
nier: onder zo'n fleurig verpakt
brok dons. De grootste vaderlandse
fabrikant van donsdekens rekent
voor, dat sinds 1968 het aantal
donsslapers is vertienvoudige en
wie even goed kan rekenen moet
er dus achter kunnen komen, hoe
veel dat er ongeveer ln 1968 wa
ren. Wie het meest 'weg* zijn van
(en misschoen ook het snelst weg
onder) dit soort dekbedden, zijn
jonge trouwlustigen, die niet eens
meer over gewone wollen, halfwol
len of kunstvezeldekens schijnen
te piekeren, maar meteen dons
aanschaffen. En dan is er nog een
categorie kopers, met wie de fabri
kant best blij is: die van een jaar
of 35, die hun eerste prille aan
koop zo goed als 'opgeslapen' heb
ben en dan van wol op dons over
stappen.
De universiteit van Maine (Vere
nigde Staten) heeft uit Washing
ton bijna twintigduizend dollar ter
beschikking gekregen om het sek
suele leven van een bepaald dier
onder de loep te nemen. Dat zal
wel letterlijk onder de loep moe
ten gebeuren, omdat het geld spe
ciaal ter bestudering van de mug
bedoeld is. Overigens toont de
Amerikaanse regering niet alleen
maar voor de aardigheid plotseling
interesse voor het seksuele bedrag
van dit hinderlijke insekt: de ge
leerden van Maine worden geacht
hun studie voor het nationaal in
stituut voor allergieën en infectu
euze ziekten uit te voeren, dat er
dan wel weer iets nuttigs mee
weet te doen.
'Zo hou jc de zaak fris, zie ik, Simpkins.'
