jeians op behoud van
U trecht' -gebouwen
jelangrijk kleiner
~Lü
10
KV-bond vreest
annen centrale
«oor samensmelting
Oudere kunstenaars
in 'De Zwaluwenburg'
Friezen verontrust over
komst van straaljagers
Zutphen moet één gulden
meer voor BB uittrekken
JlL/Kw
Waardevolle delen bewaard?
jf gemeenten
nder water na
euk in leiding
Vliegtuig
varend naar
Den Helder
Leen Jongewaard
als veldwachter
NVV kapittelt
Bouwbond CNV
Valium wordt
soms chronisch
gebruikt
medewerkster
patiëntenregistratie
assistente
sterilisatie/uitgifte
een secretaresse
een medewerker
MtfTET VRIJDAG 17 AUGUSTUS 1973
BINNENLAND
T9/K9
I. en W. van Utrecht ontwikkelen financiële bezwaren
£eI RECHT
dat
woa een onzer verslaggevers
De kans dat de architectonisch belangrijke gebouwen van de Levensverzekering
atschappij 'Utrecht' aan het Leidseveer in Utrecht niet gesloopt worden, is aanzienlijk kleiner
rorden nu B. en W. van Utrecht in ©en uitvoerige nota aan de gemeenteraad grote financiële be-
oor iren ontwikkelen tegen het behoud van beide panden.
-aan
st jemeente Utrecht heeft beide ge-
t>g '^»en van de verzekering maat-
en fppij aangekocht, omdat zij staan
een een terrein dat is opgenomen in
we reconstructieplan 'Hoog Catha-
dele'. Dit plan voorziet in de omzet-
van de stadswijk rondom het
ichtse Centraal Station in een
van moderne kantoren- en za-
nan flats.
Fraijplan wordt uitgevoerd doormid-
ijze van allerlei dochterondernemin-
prej door Bredero's Bouwbedrijf, die
De |ks ook verder alle nieuwbouw in
de wijk zal gaan exploiteren. Vol
de een overeenkomst met de ge-
gen. nte heeft de laatste zich o.a. be-
ond met de aankoop (of eventuele
ft d igening) van de te slopen pan-
SI
olgeds in een vrij vroeg stadium re-
intm er bezwaren vooral van de
te vvan kunsthistorici tegen de
dzaak om bij de uitvoering van
plan deze twee gebouwen te slo-
is, Het hoofdgebouw van de
tofecht' dateert van 1901 en is ont-
lerifeen door Jan Verheul Dzn. Het
il -loor de jaren heen erkend als
jaar van de mooiste voorbeelden van
no ugendstil of Art Nouveau in Ne-
urd and. Vooral de laatste jaren'is
i ks lelangstelling voor deze richting
^aclje kunstgeschiedenis toegenomen
FP niet in het minst door dat de
eedcultuur tal' - van versierende
est&enten uit deze stijl weer over
al va enjiieutf levën inblies,
ïissi; zogenaamde archiefgebouw van
t Vi [ftreeht, naast het hoofdgebouw,
5$ért ivan 1908 en is ontworpen
Staal en Kropholler. Het geldt
pc een goed voorbeeld voor de door
gee age geïnspireerde baksteenbouw
ons land. Ook de gevelversierin-
van de beeldhouwer Mendes Da
ta hebben een zekere faam.
jds in 1931 is dit archiefgebouw
de gemeente Utrecht (nog wel
"nummer één) op de gemeentelij-
pionumentenlijst geplaatst.
baarde
klfhun nota aan de raad erkennen
W. van Utrecht de architecto-
che en kunsthistorische waarde
i beide gebouwen. Ook erkennen
dat behoud van de gebouwen de
lebouwkundige situatie van het
fomstige plan 'Hoog Catharijne'
een onzer verslaggevers
de'RECHT De exploitanten van 'Hoog Catharijne' hebben toegezegd dat
Say'de meest waardevolle onderdelen van de gebouwen van de levensverze-
ringmaatschappij 'Utrecht' na de sloop zullen behouden en ook dat zij
(jg^en medewerken van een uitvoerige kunsthistorische documentatie over
■s ^gebouwen in de vorm van een boek.
et tt alleen het gebouw van Verheul zelf is kunsthistorisch van belang; ook
tenj interieur en de meubilering in dezelfde stijl is waardevol. Op de ten-
jng«istelling over de 'art nouveau' in 1960 in Den Haag behoorden meubel-
e jftken uit en foto's van het gebouw tot de waardevolste stukken,
er
De gebouwen van de levensverzekering maatschappij 'Utrecht' aan
het Leidseveer ('tussen het Centraal Station en het Vredenburg) in
Utrecht.
Het grote gebouw dateert van 1901 en is ontworpen door Verheul
geheel rechts het zgn. archiefgebouw van de architecten Staal en
Kropholler uit 1908.
minderde opbrengsten en dat waar
schijnlijk de bouwers/exploitanten
van 'Hoog Catharijne' nog eens 2,5
miljoen gulden verlies zullen decla
reren bij de gemeente.
B. en W. van Utrecht spreken hun
bewondering uit voor het alternatief
plan dat (in opdracht en samenwer
king met een actiegroep) is ontwor
pen door de architecten Oosting en
Mertens. Maar ook bij de beoorde
ling van dit plan is de factor van de
kosten doorslaggevend geweest. Een
belangrijke overweging daarbij was,
dat er in de visie van B. en W. geen
geschikte bestemming is voor de
eventueel te behouden gebouwen.
Een openbare of culturele bestem
ming zal niet kostendekkend zijn.
De nota van B. en W. komt op 22
augustus in bespreking bij de com
missie openbare werken en volks
huisvesting uit de Utrechtse ge
meenteraad. Daarna is de beslissing
aan de voltallige gemeenteraad.
op het Leidseveer 'aantrekkelijker
en interessanter' zou maken.
•Functionele en technisch zijn er op
lossingen denkbaar, maar de finan
ciële gevolgen daarvan zullen voor
de gemeente Utrecht onoverkomelijk
zijn', aldus B. en W.
Zij rekenen de raad voor dat behoud
de gemeente alleen al een 7.5 mil
joen gulden zou kosten wegens ve.r-
n. j
onze soc-economische redactie
(ECHT 'Het NKV blijft ons achtervolgen. Wc worden wel in
zeer moeilijke positie gemanoeuvreerd', klaagt de bij het NKV
jesloten vereniging van werknemers in bank-, verzekeringsbe-
f en administratieve kantoren BVA in haar orgaan 'Perspectief'
ltJ r aanleiding van een nieuwe poging van het NKV-bestuur een
d >t aantal bonden te laten fuseren in één grote bond voor de hele
bhstensector.
iste
lintfit ontwerp wordt de BVA inge-
d in de dienstensector samen met
iandel, horeca, verkeer en dien
met een ambachtelijk karakter
ipers, meubelmakers, kelners,
/fcieters, winkelbedienden, chauf-
lMi, havenarbeiders enzovoorts).
jaar geleden was de vorming van
:re eenheden binnen het NKV
al aan de orde in verband met de
ilijkheden op financieel gebied.
BVA verzette zich fel tegen de
nen en' kreeg in juni 1972 bij
'tn ndement de instemming van de
j ondsraad van het NKV, dat de
zelf over haar voortbestaan zou
'j en beslissen.
emd vindt de BVA het daarom dat
NKV-verbondsbestuur de vorming
een organisatie in de dienstensec-
opnieuw aan de orde heeft gesteld
een verslaggever
IECHT Tengevolge van een
Jik in een transportleiding van het
erleidingbedrijf Midden-Nederland
de inwoners van Mijdrecht, Wil-
Vinkeveen, Abcoude en Kocken-
sinds donderdagmiddag ongeveer
Jiur van leidingwater verstoken. De
ik is nog niet gelokaliseerd. Er
tit met alle macht naar de plaats
d( de breuk in de 18 km lange lei-
B tussen Montfoort en Wilnis-Mij-
cht gezocht.
'alsof er tot dusver nog nooit gepraat
was en alsof er geen mis te verstane
besluiten waren genomen.'
De BVA staat opnieuw afwijzend tege
nover de NKV-plannen. 'De BVA is
niet voornemens haar zelfstandigheid
op te geven. Zij wil de baas in eigen
huis blijven. Ze heeft daartoe het
recht, niet alleen omdat zij datzelf
vindt, maar ook omdat haar dat recht
amper een jaar geleden met zoveel
woorden door de verbondsraad is toe
gekend', aldus de BVA, die hieraan
toevoegt niets te voelen voor het alle
gaartje van te fuseren vakbonden, om
dat de herkenbaarheid daardoor verlo
ren gaat. 'Het lijkt erop dat men de
BVA kracht en solidariteit wil aftap
pen ten gunste van zwakke broeders',
zo oordeelt de BVA, die 'die solidari
teit best wil opbrengen, maar dan
niet eenzijdig.' Ten slotte merkt de
bond op dat men zich thans ernstig
bezint op de relatie van de vereniging
met dc centrale. 'Want die relatie tus
sen BVA en NKV wordt ernstig in
gevaar gebracht Niet door ons overi
gens', aldus de BVA.
Van de zijde van het NKV is inmid
dels ontkent dat er sprake zou zijn
van enige dwang in een richting zoals
de BVA dat suggereert. 'Het NKV is
evenals de andere vakcentrales een fe
deratie van vakbonden die uiteinde
lijk zelf over hun positie en opzet be
slissen', aldus een woordvoerder, die
hieraan toevoegde dat er wel regelma
tig besprekingen worden gehouden
over het functioneren van de centrale
en de aangesloten bonden. In dat ka
der is de bonden gevraagd zich eens
'nader te bezinnen' op de wenselijk
heid om grotere eenheden binnen het
NKV te vormen.
Van een verslaggever
DEN HAAG Het is de bedoeling
dat vanmorgen vroeg de curieuze
sleep van de marine in Den Helder
arriveert. De Atlantic Breguet, het
vliegtuig dat woensdag een noodlan
ding maakte op de Noordzee, hangt
betrekkelijk licht in de takels van de
drijvende bok 'Arend' van Smit-Tak
bergingsbedrijf.
Zoals bekend zijn bovendien drijvers
onder de vleugels van het toestel aan
gebracht, om de machine voor zinken
te behoeden. Weliswaar is het vlieg
tuig total loss, maar de tegenwaarde
aan materiaal vertegenwoordigt nog
altijd een vermogen.
Gistermorben is de sleeptocht naar
Den Helder begonnen, over een kalm
spiegelende Noordzee. Onvoorziene
omstandigheden voorbehouden, zal de
sleep 17 uur hebben geduurd, en dat
betekent dat de sleep vanmorgen
vroeg in Den Helder is gearriveerd.
De sleep is begeleid door het duik-
vaartuig 'Woerden' van de marine.
Er is besloten het vliegtuig naar Den
Helder te slepen omdat de machine
goed bleef drijven, omdat het ophij
sen in volle zee het risico van verdere
schade zou vergroten en omdat de
weersvooruitzichten ideaal waren.
Vandaag zal worden nagegaan hoe het
wrak met zo weinig mogelijk risico's
aan land kan worden gebracht.
plastieken van Hubert van
dc tentoonstelling van zestig-
'De Zwaluwen-
In het dorp Neerijnen zijn de op
namen begonnen voor de nieuwe
Nederlandse speelfilm 'Help, de
dokter verzuipt', onder regie van
Nicolai van der Heyde. Leen Jon
gewaard als dorpsveldwachter
komt hier toesnellen tijdens een
achtervolgingsscène.
van onze soc.-econoraische redactie
UTRECHT 'De Bouwbond CNV en
zijn voorzitter Van Commenée willen
de tegenstellingen, die er van nature
zijn tussen werkgevers en arbeiders,
zoveel mogelijk verdoezelen. Tegelij
kertijd blazen zij de tegenstellingen,
die er van nature niet zouden moeten
zijn tussen arbeiders onder elkaar, op
een verschrikkelijke manier op'.
Met dit verwijt reageert het NW in
het vakbondsblad 'De Vakbeweging'
op de felle kritiek van de Bouwbond
CNV op het besluit van het NW niet
mee te werken aan de totstandkoming
van het halfjaarlijkse SER-rappcrt.
Volgens de bouwbond CNV zou er
binnen het NVV een sfeer groeien
waarin de oude klassenstrijd weer tot
leven wordt gewekt. 'De Vakbewe
ging' vindt dat daarmee van het NVV
een karikatuur wordt gemaakt. Over
de opmerking van de heer Van Com
menée dat de houding van het NVV
strijdig is met de christelijke sociale
gedachte zegt het NW dat dit argu
ment er 'met de haren is bijgesleept'.
'Dat men bij deze CNV-bond wel heel
gemakkelijk heenloopt over de in de
ze maatschappij op allerlei terreinen
groeiende behoefte om zoveel moge
lijk mensen te betrekken bij de voor
bereiding en de besluitvorming van
belangrijke beleidszaken, hoeft nog
geen reden te zijn om anderen, die
daar zwaarder aan tillen, te verkette
ren', aldus het NW.
Over de steeds stroever verlopende sa
menwerking met de beide andere
bouwbonden die een federatieve
samenwerking zijnaaangegaan zegt
het NVV dat de CNV-bond ook wel
eens de hand in eigen boezem kan
steken, nu deze bond minder geneigd
bleek 'aardse vormen van efficiency
als onderdeel van de samenwerking'
te aanvaarden.
OLDENBROEK 't Idee was goed: eens een tentoonstelling maken
van werken van kunstenaars, die de zestig gepasseerd zijn. In kas
teel 'De Zwaluwenburg', erg mooi gelegen in de bossen bij Olden-
broek, deden ze het. Ter gelegenheid van het feit dat nu al tien jaar
in het kasteel wordt geëxposeerd.
Er is ruimte genoeg in 'De Zwaluwen
burg': er hangen en staan nu zo'n 150
werken van een twintigtal kunste
naars. Om dat allemaal op je gemak
te kunnen bekijken hdb je de drie
uur dat het kasteel geopend is - van 2
tot 5 - echt nodig. Maar toch moet het
me van het hart, dat de keuze van de
exposanten me nogal ongericht voor
kwam. Ik weet wel. dat er in gevallen
als dit vaak meer naar (grote) namen
wordt gezocht dan b.v. naar interes
sant werk van mensen, die veel min
der in dc publiciteit waren. Hiér
krijg je te vaak de indruk dat de zaak
tenslotte maar is aangevuld met wat
nog op het laatste nippertje te be
machtigen was. In enkele gevallen is
de kwaliteit daarvan beneden alle
peil. Daarvoor in de plaats had men
bij een betere voorbereiding werken
kunnen tonen van kunstenaars die
op een dergelijk overzicht gewoon
niet hadden mogen ontbreken.
Veel wordt weer goedgemaakt door
inzendingen als die van Sierk
Schöder, vooral die groep ronduit
meesterlijke tekeningen. Paul Citroen
is er ook, met schilderijen, die duide
lijk maken dat deze kunstenaar nog
altijd op zoek is naar nieuwe wegen.
Roeland Koning is met bijzonder leve-
dig werk vertegenwoordigd, 'n Vitrine
met speelse kleine plastieken van Hu-
bert van Lith (in de hal) en overal in
de zalen verspreid bropzen van Pieter
Starreveld, waarvan ik vooral de ba
rok aandoende paardjes erg fijn vond.
Van Charlotte van Pallandt staan een
tweetal figuren op het voorplein.
Verder is er nog werk te zien van o.a
Nel Klaassen, Jan Rijlaarsdam, Jos Ro
vers, Frits Kelder, Herman Berends,
J. C. Wertheim, Anton Pieck en D.
Maandag.
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Bij een steekproef naar
het gebruik van kalmeringsmiddelen
als valium, librium, nobrium en seres-
ta in vier apotheekhoudende huisart
senpraktijken in de provincie Utrecht
is naar voren gekomen dat een aantal
mensen deze middelen chronisch ge
bruikt.
Volgens het onderzoek kan een pa
tiënt als een chronische gebniiker
worden aangemerkt, wanneer hij ten
minste twee tabletten per dag slikt, of
wanneer hij in een jaar negen maal
met een recept kalmeringsmiddelen
komt halen. De globale conclusie van
het onderzoek luidt dat jaarlijks tien
procent van alle patiënten in de on
derzochte huisartsenpraktijken deze
kalmeringsmiddelen ontvangt en dat
tussen 0.8 en één procent de middelen
chronisch gaat innemen.
Het verslag van de steekproef staat in
het blad 'Huisarts en wetenschap'.
Het onderzoek is in 1969 en 1970 ge
houden door de artsen R. H. Booy, I.
Ph. L. Koperberg en W. G. Zelvelder
en apotheker H. Lusse. Zij zijn aan de
steekproef begonnen 'omdat de jaar
lijkse omzet van kalmeringsmiddelen
het vermoeden wekt dat een aantal
patiënten deze middelen zeer regelma
tig. wellicht chronisch inneemt. Het
is niet bekend hoe groot dit aantal
patiënten is, evenmin welke reden de
redenen zijn voor een dergelijk chro
nisch gebruik."
Van de 594 patiënten, die een van de
genoemde middelen van de arts voor
geschreven kregen, ontvingen de
meesten een relatief klein aantal ta
bletten. 301 patiënten kregen dat jaar
minder dan honderd stuks, tien pa
tiënten kregen er tussen de duizend
en elfhonderd, een patiënt kreeg er
tussen de 1600 en 1700. Acht patiën
ten kregen in dat jaar meer dan zes
tien maal een recept voor deze stof
fen. Patiënten die grote hoeveelheden
kregen, bleken daarvoor ook vele ma
len bij hun huisarts te zijn geweest
'Nu al een noodsituatie'
LEEUWARDEN De komst van Amerikaanse Phantoms op de
vliegbasis Leeuwarden (op 24 augustus) veroorzaakt grote onrust
onder bewoners van dorpen als Marssum, Jelsum en Stiens, die aan
de rand van de basis liggen en van de wijk Bilgaard in Leeuwarden.
Volgens de voorzitter van de 'commis
sie geluidshinder vliegbasis Leeuwar
den', de heer K. Dankert, is de ge
luidshinder nu reeds zo ernstig dat
van een noodsituatie gesproken kan
worden. Uitbreiding van lawaai is,
zegt hij, onverantwoord en zal grote
risico's met zich meebrengen. Reeds
nu wordt het onderwijs in scholen
die dicht bij de vliegbasis staan, gere
geld ernstig gestoord. Op warme zo
merse dagen moeten rond de vliegba
sis de mensen binnen blijven en ra
men en deuren gesloten houden.
Vooral voor zieken en bejaarden is
volgens de heer Dankert het lawaai
van de straaljagers van de basis onuit
staanbaar. Hoewel de stationering van
de Phantoms in Leeuwarden tijdelijk
is (in verband met werkzaamheden
aan de basis Soesterberg blijven ze tot
half december) vindt de commissie
geluidshinder hun komst onaanvaard
baar. In een in Marssum onder lei
ding van tweede kamer-voorzitter dr.
ir. A. Vondeling gehouden bespreking
met het commando van de basis is
evenwel gebleken, dat die komst in in
ieder geval doorgaat omdat men er
ook in het buitenland geen plaats
voor heeft kunnen vinden. Aan het
verzoek van de commissie om geen
nachtvluchten te houden kan ook niet
worden voldaan.
De heer Dankert vreest dat de Phan
toms zelfs in Leeuwarden aanmerke
lijk meer vluchten zullen maken dan
in Soesterberg en deze vrees kon door
de commando van de vliegbasis niet
worden weggenomen. Wel zal men
nog onderzoeken of tijdens de aanwe
zigheid van de Phantoms de vluchten
met de andere straaljagers kunnen
worden beperkt. De bespreking heeft
de commissie geluidshinder niet te
vreden gesteld, overwogen wordt om.
als aan haar wensen onvoldoende te
gemoet wordt gekomen, contact te
zoeken met de hoogste autoriteiten.
VRIJE UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM
Op korte termijn zoeken wij voor de Subfaculteit
Tandheelkunde een
die o.m. belast zal worden met het ontvangen en
registreren van nieuwe patiënten, het regelen van
afspraken en het verzorgen van de administratieve
afwikkeling hiervan.
Naast een Mulo/Mavo opleiding zijn een goede
typevaardigheid alsook enige administratieve
ervaring vereist. Leeftijd 18-24 jaar.
Haar taak zal bestaan uit het schoonmaken,
steriliseren en controleren van instrumenten,
het gereedmaken van instrumentensets,
het verstrekken van instrumenten en materialen
t.b.v. de patiëntenbehandeling. Bekendheid met
tandheelkundige terminologie strekt tot aanbeveling.
Schriftelijke sollicitaties, onder vermelding van
vacaturenummer 280 - 2293, te richten aan de
Hoofdafdeling Personeelszaken, De Boelelaan 1105
postbus 7161, Amsterdam.
Symbolisch protest mag niet tan provincie
ARNHEM/ZUTPHEN De gemeente Zutphen moet van de pro
vincie •Gelderland één gulden meer uittrekken voor de BB dan zij
voornemens was.
Gedeputeerde Staten hebben de post,
die op de begroting 1973 werd gezet,
met dit bedrag verhoogd tot 18.122
gulden. Zutphen beschouwde
de lagere raming met een gulden als
een symbolisch protest tegen de BB
in haar tegenwoordige organisatie.
Volgens de gemeenteraad moet aan
deze instelling veel meer een vredes-
karakter gegeven worden.
Zutphen en deze gemeente staat
daarin niet alleen heeft al jaren
bezwaar tegen het functioneren van
de BB. Reeds in 1970 voerde de raad
de hele BB-post van de begroting af
in die zin dat zij de post overbracht
naar het hoofdstuk 'onvoorzien'. Men
staat daar cp het standpunt dat de
BB een enorme investering aan men
sen, apparatuur en kennis vertegen
woordigt, terwijl het effect daarvan
voor deze tijd .nihil zou zijn.
Gedeputeerde Staten van Gelderland
hebben B. en W. aanvankelijk in een
brief gevraagd er de aandacht van de
raad op te vestigen dat betalingen aan
de BB een wettelijke verplichting
zijn. De raad weigerde echter gehoor
te geven aan een uitnodiging alsnog
het juiste bedrag op de begroting te
plaatsen. Gedeputeerden hebben thans
gebruik gemaakt van hun bevoegd
heid krachtens art. 240 a. van de Ge
meentewet om het bedrag zélf met de
ontbrekende gulden te verhogen.
VRIJE UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM
Voor de afdeling Algemeen Beheer van de
subfaculteit Tandheelkunde zoeken wij
Voor deze functie gelden als vereistenMULO/
MAVO-opleiding, diploma steno-typen Nederlands
en enige jaren kantoorervaring.
die ten behoeve van het Hoofd van de
Administratie van bovengenoemde afdeling
patiëntennota's en de hieruit voortvloeiende
werkzaamheden zal verrichten.
Vereisten
MULO/MAVO-opleidingpraktijkdiploma
boekhouden of hiervoor studerendgoede
contactuele eigenschappen.
Leeftijd19 -24 jaar.
Schriftelijke sollicitaties .onder vermelding van
vacaturenummer 280-2303, te richten aan de Hoofd
afdeling Personeelszaken, De Boelelaan 1105,
postbus 7161, Amsterdam.