NV-bond op NVV
elle kritiek uit
Vooral jonge gezinnen dupe woningnood
|n Zeil
1 kritiek
ug uit
riname
Wereldraad helpt
Sahel-zone met
lieveheersbeestje
Wie heeft
er gelijk?
Ziekteverzuim vooral
onder vrouwen groter
Schakel neemt afscheid
Bij de luchtmacht:
onregelmatigheden
in drie gevallen
Uit onderzoek van Nederlandse Gezinsraad blijkt:
Westerterp:
na 1980
waterbekken
in IJsselmeer
Vrouw verongelukt tijdens
wandeling in Zwitserland
beweging steeds meer gezien als
tyros van onderliggende arbeiders
Sommige mensen hebben
dit beeld van de politie:
Anderen
weer dit:
10 /KWARTET DINSDAG 14 AUGUSTUS 1973 BINNENLAND T3/K5
ijke
e ze sociaal-economische redactie
n
JHT De voorzitter van de hout- en bouwbond CNV, de
van Commenée, heeft een felle aanval gedaan op wat hij
1de als 'de zich progressief noemende kringen' in de vakbc*
me verzette hij zich gisteren op de bondsraadsvergadering
ron 1 orDanisabe in Utrecht tegen de manier waarop volgens hem
Lissi
liet NVV een sfeer aan het groeien is, waarin werkgevers t
1 niers lijnrecht tegenover elkaar komen te staan.
zati
>us 1
:ellig
o
tag
idig
ordt
scht
h<
blijkbaar steeds meer de vak-
lg als strijd-ros van de arbei-
in de kapitalistische maat-
altijd per definitie onder lig-
Idus de heer Van Comme-
in de toenemende neiging
NVV om niet aan overleg
doen een bepaalde visie op
maatschappij onderkende,
ring van het NW om aan de
loming van het halfjaarlijkse
>ort mee te werken, omdat de
og moesten worden geraad-
noemde de heer van Comme-
ïd. 'Er zit achter deze weige-
bepaalde maatschappij-visie,
hikklcht moet worden aangewend
ïoud ijand, werkgevers en regering,
kapitalistische stelsel in stand
te bestrijden. In zo'n visie is
vord lurlijk bij voorbaat verdacht
d; E met die vijanden tot afspra-
en ift. En zeker als die afspraken
en beletten in de bedrijfstak-
onderste uit de kan te hale
tijdstip waarop de vakcentra-
:HT 'Een enorme ver
ding aan de buitenkanten
ramaribo en bizarre woon-
idigheden; in één woord
situatie om
!e nemen'.
en van de conclusies waartoe
•Tweede Kamerlid P. H. van
steravond kwam, tijdens een
ferentie in Utrecht, na zijn te-
na een uitgebreid bezoek uit
s en de Antillen. De heer
il, die deel uitmaakte van een
intaire delegatie, knoopte, om
ter te kunnen oriënteren daar
'''jlge weken meer aan vast.
r Van Zeil had ook met name
goede woorden voor de wijze
D. van Commenée
les hun leden hebben geraadpleegd
over de arbeidsvoorwaarden voor 1974
vond de heer Commenée niet geluk
kig. Hij vroeg zich af of het vertrou
wen van de vakbondsleden in hun be
stuurders niet zodanig is en ook
moet zijn dat deze zaken zonder
inspraak vooraf van de leden kan ge
schieden. 'Immers', aldus de voorzit
ter van de hout- en bouwbond, 'geen
enkele democratie kan bestaan zonder
delgatie van bevoegdheden en verant
woordelijkheden. Waarbij uiteraard
de controle en beoordeling achteraf
moet blijven bestaan'. De weigering
om deel te nemen aan het overleg
wordt volgens hem niet alleen op cen
traal niveau doorgevoerd, maar ook in
de ondernemingen en bedrijfstakken.
Als voorbeeld noemde hij de kritiek
op de ondernemingsraden. Er blijkt
uit, dat in die visie geen onderne
mingsraad past. De NVV-visie is ei
genlijk 'alles of niets'. Alles is dan:
alle macht aan de werknemers. Zolang
dat niet het geval is wenst men geen
medeverantwoordelijkheid te nemen
voor zaken waarin de andere partij
de werkgever nog de machtigste
is'.
De heer Van Commenée zei, dat deze
visie lijnrecht staat tegenover die van
de christelijke sociale beweging. In de
visie van de christelijke sociale bewe-
moet hij ook verantwoordelijkheid
kunnen en willen dragen.
'Is het niet dwaas dat men enerzijds
zeggenschap nastreeft, maar ander
zijds het dragen van verantwoordelijk
heid ontloopt?' vroeg de heer Van
Commenée. Hij meende dat hiermee
de klok tientallen jaren wordt terug
gezet. 'De ontwikkeling waarin werk
gevers en werknemers een aantal din
gen samen doen en begrip kregen
voor eikaars positie, was blijkbaar te
mooi. Strijd is in de ogen van de ra-
dikalen beter, want dat geeft duide
lijkheid', vond hij.
Verwijzend naar een gemeenschappe
lijke brochure van de sinds kort in
een federatie verenigde en in een
kantoorgebouw samenwonende bouw
bonden van NVV en NKV, zei de
heer Van Commenée dat het erop
lijkt dat men de vakbeweging als doel
ging is de werknemer geroepen vol
waardig deelgenoot in bedrijf en
maatschappij te zijn. Uit dien hoofde
beschouwt in plaats van als middel.
Hij vroeg zich af of het de bouwbon
den van NVV en NKV inderdaad wel
te doen is om de emancipatie van de
werknemer.
Het verwijt dat de CNV-bond de snel
le totstandkoming van een federatie
van bouwbonden heeft gedwarsboomd
wees de heer Van Commenée met ver
ontwaardiging van de hand. Hij be
greep niet waarom het slagen van de
nagestreefde federatie afhankelijk is
gesteld van gemeenschappelijke huis
vesting. Uit een efficiency-onderzoek
is niet gebleken dat dit een voorwaar
de is. Anderzijds gaf de heer Van
Commenée toe dat er van CNV-zijde
wel bezwaren bestonden tegen de fe
deratie.
De voorzitter van de hout- en bouw
bond CNV deed een beroep op de mi
nister van volkshuisvesting en ruimte
lijke ordening geen wijziging aan te
brenge nin het jaarlijks te bouwen
aantal woningen zo lang uit de cijfers
niet is gebleken dat dit aantal moet
worden gewijzigd. Ten slotte pleitte
hij voor meer aandacht voor de werk
nemers bij de verkoop van bedrijven
in de hout- en bouwnijverheid. Bij de
vaststelling van de verkoopprijs zul
len de eigenaars er rekening mee
moeten houden dat ten minste tien
procent toekomt aan de werknemers,
omdat zij door hun werk een aandeel
hebben geleverd in de waardever-
meerdering van het bedrijf.
Inbreken mag niet.Vrouvven aanranden
en doorrijden na een aanrijding evenmin.
Geen zinnig mens die bezwaar maakt als
de politie daartegen optreedt.
'n Universiteit bezetten, parkeren op de
stoep en vissen zonder acte, mag ook niet.
Als de politie daar iets tegen doet, klinken
er nogal eens protesten.
Misschien wel begrijpelijk. Maar het
is onredelijk als de politieman mikpunt van
die protesten wordt. Hij heeft de wetten
niet bedacht. Hij moet er wèl voor zorgen
dat ze worden nageleefd. Dat is een deel
van z'n taak.
Soms leidt die taak tot het uitdelen van
een parkeerbon. Soms tot het aanleggen
van een noodverband bij een gewonde.
Daarom zal de een de politieman
zien als een boeman. En de ander y
als een soort weldoener.
Ze hebben allebei ongelijk.
liet eerste vijfjarenplan
iriname de nadruk is gelegd op
reet produktieve werkgelegen-
j iuriname is uitermate geschikt
kfind- en tuinbouw en veeteelt.
helaas moeten constateren dat
ital hectaren dat voor land- en
i\v wordt gebruikt, de laatste
verminderd. Het aantal stuks
gedaald en dat is betreurens-
elukkig is hij ook met de uit-
k, an mensen uit Suriname naar
KDa and die Suriname juist bitter
oeg heeft. Dit verschijnsel doet zich
»e voor bij artsen en verplegend
eel, bij het midden- en leiding-
'r 11 kader en in de onderwijssector.
111 iname zijn ook te veel ambtena-
n 'ndt de heer Van Zeil. 'Er zitten
en mensen op belangrijke posten
zelfde geldt trouwens voor het
^"fsleven die bepaald geen in-
md leiderschap aan de dag leg-
riu lp het ogenblik wordt 75 pro
van het overheidsbudget ge-
voor het ambtelijk apparaat,
veel te veel.' Een andere on
gang van zaken noemde hij het
h at 80 procent van de leden van
ge ten in Suriname in overheids-
i is dit komt de onafhahke-
e d niet ten goede,
hij lastingen heerst een chaos. Er
enorme achterstand in het op-
ecM van aanslagen en het innen
t anslagen. Voor Nederland ligt
Ie taak deskundige hulp ter be-
ij j ing te stellen: in de eerste
D als dat mogelijk is door middel
ligt iet sturen van deskundige Suri-
vo s die nu in Nederland leven,
lie een goede gang van zaken in Su-
g e en de Antillen is het volgens
la; er Van Zeil nodig dat het Ne-
I nds wordt afgeschaft als belang-
>lb e taal. 'Het Nederlands past
G "j het leef- fen cultuurpatroon in
not el van de wereld. Vooral als de-
ibt heden zelfstandigheid krijgen zal
i lederlands als taal van weinig be-
eli neer zijn omdat Suriname en de
>ds 'en dan meer contacten in hun
gaan zoeken.'
:erl de toekomstige staatkundige po-
wo van Suriname en de Antillen
•r i ;te hij op, dat het slecht is geval-
jtldat men vanuit Nederland zelf-
:zei"8heid probeert op te dringen.
?el noet in alle rust geschieden en
k en tijdstip wanneer men het in
gj lame en de Antillen wenselijk
■en en ook in een vorm die men
I i verkiest.
i vindt de heer Van Zeil de ka-
g lstroom die de laatste jaren uit
'ame en de Antillen naar Neder-
plaats vindt. Winsten die daar
plen gemaakt moeten naar zijn me-
ter plaatse worden belegd, bij-
on 'eeld in het uitbreiden van be-
li en'
de devaluatie van de Surinaamse
en 's de schuld die Suriname aan
erland heeft met 36 miljoen Ne-
- indse guldens gestegen. De heer
Zeil vindt dat het geen pas geeft
Nederland profijt trekt van deze
8 van zaken.
Van een onzer verslaggevers
GENEVE De wereldraad Aan
kerken komt de onder de hevige
droogte lijdende Sahel-zone (ten
zuiden van de Sahara) te hulp met
lieveheersbeestjes. In de streek ten
zuiden van de Sahara licbben de
nomaden hun vee als voedselbron
moeten afschrijven en zijn zij te
ruggeworpen op de dadelpalm.
Deze boom wordt echter aangevre
ten door een schildluis, die de
boom verhindert vrucht te dragen.
De natuurlijke vijand van deze
luis is een lieveheersbeestje (chilo-
corus bipustulatus), dat wordt ge
kweekt door een fruitonderzoeksta-
tion in Niger. Dit station begint
met financiële steun van de werel
draad een proefproject ten noor
den van Agadez. Het kost voorlopig
25.000 dollar.
Als het plan slaagt kan het worden
uitgebreid tot de andere landen
van de droogte-zone. Volgens de
wereldraad van kerken verkeren
hier een miljoen mensen op het
moment in levensgevaar. Het land
Niger, met een oppervlakte als die
van Frankrijk, beschikt over niet
meer dan 25 waterbronnen. De
commissie van de wereldraad voor
vluchtelingenhulp en het orgaan
voor ontwikkelingshulp voeren een
programma van honderdduizend
dollar uit ten behoeve van de be
volkingen van de Sahel-zone.
Van een verslaggever
DEN HAAG Het ziekteverzuim is het eerste kwartaal van dit jaar gro
ter geweest dan in het eerste kwartaal van het vorig jaar. Hoofdzakelijk
is dit een gevolg van een forse stijging van het ziekteverzuim door vrou
wen. In januari verzuimden die twaalf procent van de tijd (vorig jaar
10,5 procent), in februari 10,5 procent (vorig jaar 9,6) en in maart 10,8
procent (vorig jaar 9 procent). Mannen verzuimden in die drie maanden
achtereenvolgens 9,6 procent (vorig jaar 9,3), 8,7 procent (8,9) en 8,5
procent (8,1). Het totale verzuim was in januari 10 procent (vorig jaar
9,4), in februari 9 procent (9) en in maart 8,9 procent (8,2).
Het Tweede Kamerlid M. W. Schakel (ARP) nam gisteren op Schip
hol afscheid van zijn vrouw voor hij naar Mozambique vertrok. Het
Kamerlid maakt de reis op uitnodiging van de Portugese regering.
Van een verslaggever
DEN HAAG Onderzoeken die sinds
midden vorig jaar in de Bondsrepu
bliek zijn ingesteld, hebben aan het
licht gebracht dat in drie gevallen mi
litairen van de luchtmacht betrokken
bij personeelswinkels van twee in de
bondsrepubliek gelegerde onderdelen,
onregelmatigheden hebben gepleegd.
Dit heeft de luchtmachtvoorlichtings
dienst gisteravond meegedeeld.
Naar aanleiding van deze onregelma
tigheden, die hun oorsprong vonden
in de jaren voor 1972, zijn de contro
lemaatregelen (in het in 1972 in wer
king getreden nieuwe reglement voor
alle personeelswinkels) op enkele
punten nader verscherpt.
Uit de onderzoeken zou vooralsnog
niets gebleken zijn van andere onregel
matigheden.
Van een onzer verslaggeefsters
DEN HjAlAiG Vooral jonge gezinnen met twee of clrie kinderen lijden op het ogen
blik liet sterksit onder de nog steeds bestaande woningnood. Een onderzoek in Den
Haag nar de woontoestanden van jonge gezinnen (5 jaar getrouwd) heeft uitgewe
zen dat in 72 procent van de gevallen de woonruimte wat liet aantal vertrekken be
treft niet voldoet aan de normen die de gemeente zelf stelt aan bet verlenen van
een woonvergunning.
Verder bleek, dat 80 procent
van deze jonge gezinnen in de
loop van de eerste vijf huwe
lijksjaren al een of meermalen
was verhuisd, omdat de woon
ruimte veel te klein was of
men inwonend was en dat de
helft van de gezinnen nog
steeds op zoek was naar pas
sende woonruimte.
Deze gegevens zijn afkomstig
uit een onderzoek van de Ne
derlandse Gezinsraad naar de
woonsituatie van jonge gezin
nen in Den Haag, waarbij
men zich richtte tot echtpa
ren, die in 1965 getrouwd wa
ren. De gezinsraad heeft zich
beperkt tot jonge gezinnen
omdat uit een eerder onder
zoek (in 1970 verricht door de
gezinsraad en het landelijk
werkverband huisvestings
nood) gebleken was, dat de
knelpunten op woongebied
vooral liggen in de stedelijke
gemeenten en dat het pro
bleem daar het zwaarst Ligt
bij de lagere inkomenscatego
rieën, de jonge gezinnen en al
leenstaanden. Bij het onder
zoek in Den Haag waren onge
veer 250 jonge gezinnen be
trokken.
Weinig hulp
Uit het onderzoek bleek ver
der. dat slechts tien procent
van deze gezinnen bij het zoe
ken naar een woning effectief
geholpen was door de gemeen
te.
Een ander belangrijk resultaat
van het onderzoek was de ont
dekking, dat de helft van de
ondervraagde gezinnen bleek
te zijn ondergebracht ih enke
le dichtbevolkte en volkomen
dichtgebouwde wijken, waarin
vrijwel alle woningen van
vóór 1940 dateren, waar nage
noeg geen 'groen' meer is en
veilige speelgelegenheid voor
de kinderen bijna geheel ont
breekt.
Onthullend waren ook de ge
gevens, die aan het licht kwa
men over het woongerief van
de jonge gezinnen. Behalve
dat in 72 procent van de ge
vallen de hoeveelheid ruimte
in zijn totaal onvoldoende
was, bleek in 25 procent van
de gevallen de woonkamer
niet te voldoen aan de vereis
te afmetingen. Voor gezinnen
met drie kinderen was zelfs in
40 procent van de gevallen de
woonkamer te klein, evenals
de slaapkamers voor de kinde
ren. 1
Wat de w.c.'s en de keuken
betreft lag de situatie iets
gunstiger. Slechts in vijf pro
cent van de woningen moesten
de jonge gezinnen zich behel
pen met een noodkeuken of
een keuken, die zij met ande
ren moesten delen. Dit laatste
gold in vier procent van de
gevallen ook voor het gebruik
van de W.c.
Badgelegenheid
Bijzonder slecht bleek het ge
steld te zijn met de bad- en
douchegelegenheid. Een kwart
van alle huizen bleek daarvoor
geen enkele voorziening te be
vatten; jn nog eens jneer dan
een vijfde van het aantal ge
vallen moest men zich behel
pen met een nooddouche of de
douche-gelegenheid met ande
ren delen. Vooral de gezinnen
met drie kinderen waren er
slecht aan toe. Een derde van
hen had geen enkele voorzie
ning op bad- of douchegebied
en nog eens een derde had
slechts een noodvoorziening
ter beschikking.
Verder bleek, dat ofschoon
de gemeente Den Haag na
drie, sedert kort twee huwe
lijksjaren, het recht op een
passende zelfstandige woon
ruimte toekent nog steeds
een vijfde van de ondervraag
de gezinnen onvrijwillig moet
inwonen.
De betaalde huur bleek over
het algemeen redelijk ten op
zichte van de landelijke ge
middelden. maar niet ten op
zichte van de gemiddelde
huur van de wijk, waarin men
woonde en zéker niet in ver
houding tot de slechte huis
vestingssituatie.
Hoe sterk bij deze jonge ge
zinnen ook de wens leefde om
te verhuizen, nog geen derde
van diegenen, die deze wens
hadden, stond als woningzoe
kende bij de gemeentelijke in
stanties ingeschreven. De ge
zinsraad meent dat dit moet
worden toegeschreven aan on
voldoende voorlichting om
trent de functie en de taken
van het gemeentelijk bureau
huisvesting en het feit, dat
men weinig van de huisves
tingsinstanties verwacht.
Van de jonge gezinnen be
woonde 13 procent een eigen
woning (tegenover 16 procent
van alle Haagsè gezinnen). Dit
hoge percentage huizenbezit
kan er, volgens de gezinsraad
op wijzen, dat de woningnood
de woningzoekende als het wa
re dwingt tot het kopen van
een huis. Bijna 90 procent van
de gezinnen betaalde minder
dan 150 gulden huur per
maand, de gezinnen met 1 en
3 kinderen betaalden geen van
alle meer dan 200 gulden per
maand, de gezinnen met twee
kinderen staken hierbij on
gunstig af: 13 procent van hen
betaalde een huur van meer
dan tweehonderd gulden per
maand.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Minister Wes
terterp van verkeer en waterstaat
heeft het IJsselmeer aangewezen
als bron voor het drinkwater van
Noord-Holland na 1980.
Er zal een spaarbekken van ongeveer
twintig vierkante kilometer worden
aangelegd ten noord-oosten van de
dijk Enkhuizen-Lelystad. Het project
gaat met transportleidingen (dwars
door Noord-Holland) zeker 600 mil
joen gulden kosten.
De beslissing van de minister gaat in
tegen de wens van de waterleidingbe
drijven in Noord-Holland, die het
liefst extra water hadden onttrokken
aan het Amsterdam-Rijnkanaal. Ook
het gemeentebestuur van Enkhuizen
en plaatselijke actiegroepen hadden
aanvankelijk bezwaren tegen een
spaarbekken in het IJsselmeer dat met
de nodige dijken het silhouet van
Enkhuizen aan het water voorgoed
zou bederven. De minister heeft nu
bepaald dat het spaarbekken verder
weg in het IJsselmeer komt te liggen
waardoor de bezwaren van Enkhuizen
grotendeels zijn vervallen.
De minister houdt vast aan z'n spaar
bekken, omdat dit beter zou passen in
de toekomstige structuur van de drink
watervoorziening van heel Neder
land. Er moet, volgens de minister,
rekening mee worden gehouden dat
het relatief kleine spaarbekken uit
groeit tot een veel groter drinkwater
reservoir voor meer provincies.
De bouw van het spaarbekken voor
Noord-Holland zal in januari 1976 be
ginnen. Rond 1980 zal het klaar zijn,
eigenlijk twee jaar later dan de pro
vincie wilde. Het spaarbekken kost
negentig miljoen meer dan de oplos
sing met het Amsterdam-Rijnkanaal
als drinkwaterbron. Daar staat tegeno
ver dat nu geen spaarbekken voor het
Rijnwater in de Starnmeerpolder bij
De Rijp nodig is. Ook daar waren
veel protesten tegen gerezen.
Van een ver slaggever
WARNS De 54-jarige mevrouw H.
Bekkema uit Warns gem. Hemelu-
mer Oldeferd. Fr.) is in de omgeving
van Zürich (Zwitserland) veronge
lukt. De vrouw en haar echtgenoot
werden tijdens een wandeling aange
reden door een auto, waarvan de be
stuurder onder invloed van alcohol
bleek te verkeren. De vrouw overleed
ter plaatse, de man werd lichtgewond.
(ADVERTENTIE)
