tudenten als badmeesters
ip de stranden van Texel
Papierfabrieken komen
veel oud papier tekort
88
vCr
ét
A
'Op de duur
krijg je een
soort
zesde zintuig'
Geheimzinnige
dakenrenner
Subsidie-experiment
in twee plaatsen
f5.300,-
Zorgeloos laten groeien tot f 10.000,-.
Het Amro 8Spaarbiljet:
over 8 jaar f 4.700,- meer waard.
HENKESSENEFELDER
Schoonmaakbedrijf dreigt
classificeerder met rechter
0/KWARTET DINSDAG 14 AUGUSTUS 1973
BINNENLAND
T9/1DRL11
Ie pakken de baders hard aan
r Jan Roelfs
EL 'Als we met de motor
door de branding patrouille-
en een waaghals binnen ge-
jafstand hebben, dan spreken
iem onveranderd in het Duits
Er zijn nu eenmaal drom-
Duitsers hier. En dan zijn
lard, keihard. Tien tegen een,
de soms ook wel argeloze
remmer een Oosterbuur is.
is hij toch wel geïmponeerd
hij in z'n moedertaal wordt
[eroepen. Is het een Neder-
se badtoerist, dan voelt die
niet zelden beschaamd voor
roekeloze 'germaan' te wor-
versleten
Kooiman, student medicijnen
icht), lid van de commissie van
seizoencorps van badmeesters
met fluit om de hals als teken s*
r jn funotie nipt grinnikend F
ijn borrel. Met hem en enige an-
ervaren seizoenbadmeesters, zit
het paviljoen van de Westerslag
het strand van Texel. Het is
over zes, het witte badhokje op
luim, terzijde van de strand over-
is gesloten. De dagtaak van bei-
idmeesters elk bewaakt strand-
elte van de dertig kilometer blon-
ustlijn van het grootste Wadden-
el, heeft er twee zit er op. De
:htse strandbewakers doen in de
gedurende een periode van veer-
dagen, zonder vrije dag, dienst
ïegen tot achttien uur.
75
'Breng dat rubber bootje maar bij je ouders op het strand. En laat ik
niet meer zien, dat jullie er mee het water ingaan!'
tentiebaantje
et verleden stationeerde de ge-
5 le rite Texel hier en daar oude Texe-
op de stranden. Naarmate het ei-
echter een steeds grotere toeloop
badgasten kreeg te verwerken
zomer waren er topdagen van
tot dertigduizend werd een
aardig en eigentijds bewakingssys-
zeer wenselijk geacht. Utrecht-
iudenten waren in een 'vakan-
antje' al vertrouwd geraakt
het schapeneiland als bollenpel-
en parkeerwachters. Toen de be
te bleek aan de aanwezigheid van
twintig tot dertig seizoenbad-
iters van eind mei tot begin
•mber werden studenten met
ntwoordelijkheidsgevoel en initia-
geworven.
e loop der jaren is er een ploeg
ren amateur-badmeesters ge
ld, met uiteraard telkens een
we lichting, die bij tweede- en
ejaars 'Badmeesters' praktijk op-
De studenten ze 'vertegen-
digen' uiteenlopende faculteiten
,'ben al heel wat onvoorzichtigen
de verdrinkingsdood gered, hetzij
tijdig waarschuwen dan wel snel-
igrepen.
hebben hun posten bij Paal 9
ornse Slag), Jan Ayenslag Paal 17
in het drukke gebied van De
(het 'Zandvoort' van het eiland)
elders.
nneer het op zonnige dagen gezel-
druk wordt op het strand, begin-
we met onze 'harde aanpak'. We
ien om, via onze geluidsinstallatie
we hebben luidsprekers links en
its van de post dat het streng
boden is met luchtbedden in zee te
ien, met ballen voor de vloedlijn te
4$ en en luchtbanden te gebruiken.
adviezen gaan er het eerst in
Duits uit. We zijn zo vertrouwd
het Duits, dat we in ons geza-
Snlijk centrum in onze logiesschuur
l Scholleboe, bij Den Burg, Duits
elkaar praten Natuurlijk maar
i, maar kenmerkend is het wel.
s heb je de indruk, dat Duitsers,
hier voor het eerst komen, den-
;ka,t dat de Noordzee een soort Boden
is. Nou, vergeet dat maar prompt,
zijn eigenwijze lui bij de bra-
ïrmannetjes die op hun zwem-
ek emblemen van een zwemclub
„-... Zo van: 'ons hoef je niet te
arschuwen'. Maar het zou niet de
ste keer zijn, dat we met de red-
igsgordel aan de lijn we hebben
katrol klaar staan met drie lijnen,
halen wel driehonderd meter
afgedreven lefgozer uit zee heb-
gehaald'.
lewoon doorgaan'
Hoe gedragen geredden zich?
iu ja, er is op het strand natuurlijk
reet een hele consternatie. Als ze
'iverhoopt bewusteloos zijn geraakt,
'in komt ons zuurstofapparaat erarn
pas. Zo'n man, vrouw of kind blijft
n wat apathisch op het strand lig-
in, onder de hoede van familieleden,
s er geen levensgevaar is, dan krui-
n we weer in ons hokje. Dan gaan
S gewoon door met waarnemen. Op
duur krijg je een soort zesde zin-
We weten de gedragingen van
en vloed. Bij druk badverkeer kij-
we voortdurend links en rechts,
rert Kooiman wijst op de zeekijker,
e de post ter beschikking heeft,
tast de motorvlet, die zo nu en dan
e kiest, en de zwemvesten. De stu
nten hebben verstand van EHBO.
beschikken over een telefoonlijn
kunnen een arts uit Den Burg op-
oo 4 iepen als dat nodig is. Ze worden
w ik wel geconfronteerd met gevallen
50 i in hartaanval of vaatkramp.
iensen, die ver in zee gaan we
epen om 'ga niet verder dan
luphoogte' raken soms in paniek
kwallenbeet oplopen. Mer
kaardig hoe gauw men dan z'n
oofd kwijtraakt'.
e badmeesters vinden, dat wanneer,
in badgast zich heeft ontdaan van
ln dagelijkse textiel en dan merkt,
it er aandacht aan hem wordt be
teed, hij in de regel toegankelijk is
oor aanwijzingen en waarschuwin-
en. Bovendien ontstaat er op de be-
s aakte strand gedeelten op zichzelf
en vorm van 'bermtoerisme' een
io 1 teer van saamhorigheid. Nieuwelm-
!en die ook door onbekendheid
let 'gezag' van de badmeesters, een
ezag, dat niet wettelijk gefundeerd
3 f, 8, niet direct accepteren, krijgen de
gemeenschap tegen zich. De Herr Ba-
demeister en de badmeester worden,
gauw geaccepteerd, ook als degene,
die voorgaat ten aanzien van de mi
lieuhygiëne. Geen rommel op het
strand werpen.
Evert Kooiman: Boeiend te zien, als
we vanuit onze hoge post, een openba
re berisping over het strand uitzen
den. Wil die meneer in die blauwe
zwembroek dat lege bierflesje, dat hij
zojuist heeft weggegooid, oprapen
De studenten zien in deze 'opvoeding'
ook een vorm van eigen belang, want
het behandelen van voetletsels kan op
deze wijze vermeden worden.
Ze trachten te voorkomen. Gebruinde
jonge kerels, die om beurten er
blijft er altijd één op de waarnemings
post langs het strand lopen en af
en toe de grijze toeter aan de mond
brengen. Niet te vaak, want dat ver
mindert het effect, maar de keren,
dat de bromtoon over de branding
gaat, begeven velen ook al is de
waarschuwing niet voor hen bedoeld
zich in de richting van de uitlo
pende rollers.
Mannekracht
Nee, vrouwelijke studenten heeft men
nog niet voor dit 'vak' opgeleid.
Evert: Ze zouden voortreffelijke hand
en spandiensten kunnen bewijzen bij
de zorg voor kinderen, die hun ou
ders tijdelijk kwijt zijn, of bij het
verbinden van wondjes en zo meer.
Maar als de vlet in zee moet worden
geduwd en als we een drenkeling
moeten grijpen, dan is daar gewoon
mannekracht voor nodig. Je moet er
altijd rekening mee houden, dat ie
mand, die beseft, dat hij in gevaar
verkeert, zijn redder krampachtig
vastgrijpt. Het is dan soms onvermij
delijk zo iemand bewusteloos te
slaan
Ze doen het nu tien jaar. Ik zag
dat was aan paal 9 Caspar Diepen
horst (rechten) en zijn metgezel,
Adriaan Berghausen-Pont, op een
stralende dag naast elkaar, op hun
buik, op het dak van het badhuisje
liggen, de een met de kijker aan het
oog. Voor Paal 9 ligt de Duitse bun
ker ver in zee, die wordt gemarkeerd
door twee rode vlaggen. Men denkt,
dat de steenkolos gevaarlijke stromin
gen veroorzaakt. Maar de omgeving is
taboe omdat de bunker omgeven is
door tal van scherpe stenen.
Er zijn natuurlijk dagen zoals in
begin augustus, met windkracht 8
dat het strand alleen maar door on-
Studenten-badmeesters beginnen een patrouilletocht met de motorvlet
dernemende wandelaars wordt be
zocht. Dan wordt er niet zelden ge
schaakt in de kleine waakhuisjes.
Gezond bedrijf
De badmeesters zeggen er voorts dit
van: 'Het is een heerlijke vakantie,
gezonde vrijetijdsbesteding. We krij
gen van de gemeente Texel een ver
goeding van ruim een tientje per dag.
We moeten over ons eindbedrag for
meel toeristenbelasting betalen, maar
krijgen die heffing na afloop van onze
diensttijd, terug.
Ik informeer nog even naar reacties
van mensen, die uit moeilijke situa
ties worden geholpen. Een badmees
ter: 'Nou, na twee of drie dagen ko
men ze dan bij je. De indruk is, dat
ze het eerst allemaal hebben moeten
verwerken. Maar dan word je uitgeno
digd met ze een maaltijd te gebruiken
in het paviljoen, ze tonen zich beslist
dankbaar. De laatste jaren is het
corps versterkt met studenten uit
Groningen en Amsterdam. Maar de
Utrechtenaren vormen de ruggegraat
van het bewakingscorps.
'Gisteren nog een zonnebrandgeval, ie
mand, die z'n nek fel heeft laten ver
branden. Daarmee moeten we ook
weg weten.
Over het algemeen is het badmeester
schap een dankbare en goede zaak.
Enkelingen, die verstoord zijn, als ze
worden teruggeroepen, zullen er altijd
blijven. Ook de onverbetelijken, die
om zes uur als de badmeesters af
zwaaien. met een rubberboot komen
aanzeulen.
Verraderlijk
'De Noordzee is altijd verraderlijk. De
getijdenbeweging is er veel intensie
ver en gevaarlijker dan bijvoorbeeld
in de Oostzee. En het zijn vooral de
Duitsers, die onze Noordzee onder
schatten. Maar vlak ook de branieach
tige Nederlanders niet uit. Al zouden
hier alle Olympische zwemkampioe-
nen in het water komen, dan zouden
we ze niet anders behandelen, dan
Heinrich uit Düsseldorf of Ome Tinus
uit de Amsterdamse Jordaan', aldus
de studenten-badmeesters van Texel.
Van een" verslaggever
UTRECHT —In de Piet Hein-
straat te Utrecht opereert een
onbekende man, die 's nachts
over de daken rent, door ruiten
gluurt en op ramen bonst. De
man jaagt vooral kinderen op
die manier de stuipen of het
lijf. De bewoners van de Piet
Heinstraat spreken van de 'ge
heimzinnige dakenrénner'. Ze
hebben maatregelen genomen
door zelf bewakingsploegen te
vormen, een activiteit waarover
de politie nu niet zo erg en
thousiast is. De speuractivitei-
ten van de bewoners hebben al
tot een vergissing geleid. De
'bewakers' noteerden de kente
kens van alle wagens die in
hun straat kwamen en ontdek
ten dat één van de 'vreemde'
auto's thuishoorde in de Bloe
semstraat. Enkele leden van de
bewakingsploeg. meenden ver
volgens de 'geheimzinnige da
kenrenner' te herkennen toen
de eigenaar van de wagen even
voor het raam stond. Bij nader
onderzoek bleek echter dat men
zich had vergist.
Streven naar georganiseerde ophaaldiensten in gemeenten
Van een onzer verslaggevers
HAiAiRLEM De papierfabrieken zitten met een dringend tekort aan oud papier. Om in de sterk ge
stegen vraag te voorzien, zou de Vereniging van Nederlandse Papierfabrikanten graag willen dat er in
de Nederlandse gemeenten georganiseerde o udpa p i e r o plia a ldi e is te 11 aan liet werk gaan.
ADVERTENTIE
SPRUNDEL Het drie maanden ou
de meisje Marianne van Oers uit
Sprundel (N.Brabant) is gestikt in
een lakentje van haar eigen wiegje.
Ze werd dood aangetroffen toen haar
moeder haar wilde gaan verzorgen.
Het kind lag met het hoofdje in het
lakentje gedraaid.
Oud papier vormt voor veertig pro
cent de grondstof waaruit nieuw pa
pier wordt gemaakt. Nu de vraag naar
nieuw papier plotseling weer enorm
is gestegen, betekent dit dat er veel
meer oud papier nodig is. Tot dusver
waren de papierfabrieken vrijwel af
hankelijk van scholen, muziekkorpsen
en sportverenigingen, die overal in
het land hun best doen door middel
van het ophalen van oud-papier hun
kassen te spekken.
Dat gelukt uitstekend. Een kilogram
oud papier is in sommige gevallen ze
ven tot tien centwaard. Plaatselijke
sportverenigingen slagen er soms in
met de opbrengst van oud papier, dat
jarenlang door vrijwilligers werd in
gezameld, complete clubhuizen te bou
wen. Muziekverenigingen kochten er
instrumenten van en scholen televisie
toestellen.
De heer F. Bloemendaal, directeur
van de Vereniging van Nederlandse
Papierfabrikanten, hoopt dat dit soort
activiteiten nu na de vakanties, onver
minderd voortgaat. Daarnaast vestigt
hij zijn hoop op de meer van gemeen
tewege, georganiseerde papierophaal
diensten. In Zaandam is het laatste
half jaar een experiment geweest met
het gescheiden ophalen van oud-pa
pier door de gemeentelijke reinigings
dienst. Het papier komt voornamelijk
uit de winkelcentra waar wekelijks
honderden kilo's oud papier vrijko
men.
(ADVERTENTIE)
15 Is
e.d.
Het Amro 8Vi% Spaarbiljet:
een waardepapier dat u voor
5.300,- koopt en waarvoor u
over 8 jaar 10.000,- terugkrijgt.
Dat betekent 4.700,- rente
Zonder administratieve
rompslomp: het spaarbiliet is
aan toonder gesteld (bij aankoop
worden geen namen
vastgelegd), zodat u het aan wie
dan ook cadeau kunt doen.
Wie het óp of na de vervaldag
(na 8 jaar) bij een kantoor van de
Amro Bank aanbiedt, ontvangt
ƒ10.000,-.
Voor wie zijn pensioen nadert,
of anderszins geïnteresseerd is
in een uitgesteld inkomen, een
aantrekkelijk aanbod.
Voor inlichtingen
bent u welkom bij elke
Amro Bank.
De actie in Zaandam steunt de papier
fabrieken die zo aan extra grondstof
komen voor de papierfabricage. Voor
al helpt Zaandam zichzelf, omdat het
vele papierafval tussen het overige
vuil, de vuilnisophaaldienst voor ono-
verkomenlijke (ruimte) problemen
stelde.
Volgens de heer Bloemendaal ziet het
er naar uit dat de opbrengst van het
gescheiden opgehaalde oud papier, de
kosten van de extra-ritten van het ge
meentelijke reinigingsbedrijf dekt.
Bergen en Heiloo
Ook in de Noordhollandse gemeenten
Bergen en Heiloo zijn experimenten
aan de gang met het verzamelen van
oud papier. Zo subsidieert de gemeen
te Heiloo de verkoop van oud papier
aan handelaren met anderhalve cent.
De mensen kunnen die subsidie krij
gen als ze een rekening van een pa
pierhandelaar overleggen. In de ge
meente Bergen koopt de gemeente
zelf het papier van de inwoners voor
anderhalve cent per kilogram. Ook
hier weer zorgen de gemeenten er
voor dat zijzelf verlost worden van
een vervelend cn ruimtevergend afval
probleem en helpen ze de papierfa
brieken.
Via de Stichting Verwijdering Afval
stoffen is de vereniging van Neder
landse Papierfabrieken in gesprek
met de Vereniging van Nederlandse
Gemeenten om tot een wijd verbreide
inzameling van oud papier te komen.
De Vereniging van Nederlandse Ge
meenten zal, zodra de gegevens over
de experimenten in Zaandam, Heiloo
en Bergen bekend zijn, waarschijnlijk
alle andere gemeenten in ons land
gaan adviseren de voorbeelden van de
Noordhollandse gemeenten to volgen.
Nieuw
Uit elke duizend kilogram oud papier
kan volgens de heer Bloemendaal on
geveer 850 kilo nieuw papier worden
gemaakt. Afhankelijk van de kwaliteit
van de papierafval kan het daaruit
verkregen nieuw papier dienen als
grijs papier of golfkarton.
Naast oud papier vormen cellulose en
houtsliipsel de grondstoffen voor de
papierfabricage. De grondstof oud pa
pier heeft, vergeleken bij cellulose en
houtslijpsel, als nadeel dat het reini
gingsproces intensiever is. Er wordt
meer water door verontreinigd maar
er kunnen weer bomen worden ge
spaard. Er houden zich in Nederland in
totaal ongeveer vijfhonderd handela
ren bezig met het ophalen, persen en
vervoeren van oud papier naar de pa
pierfabrieken. De heer Bloemendaal
zegt dat de plotselingen opleving in
de napierindustrie, na twee jaren van
crisis, te danken is aan de algemene
economische toestand. Het blijkt dat
de vraag naar krantepapier bijvoor
beeld fors is gestegen doordat het
aanbod van advertenties is toegeno
men. 'In heel de wereld is er een
hausse in het oapierverbruik ont
staan. De inzameling van oud papier
zou daaraan aangepast moeten wor
den', aldus de heer Bloemendaal.
Henkes Senefelder een
hypermodern bedrijf... Door
capaciteit, kwaliteit en
snelheid een van de grootste
offsetdrukkers van Europa!
500 pers-fectionisten zorgen
ervoor dat wij op het gebied
van rotatieve offset, vellen
offset e.d. een hoofdrol
spelen. Meer weten?
B.v. over ons open calculatie
systeem? Daarvoor hoeft u
alleen maar even ons
nummer te draaien.
HENKES SENEFELDER B.V.
Grafische bedrijven
van IJsendijkstraat 150
Purmerend, Tel. (02990) 2 79 50
ROTTERDAM Als de lieer F. F. W. Nooitrust zijn beweringen
over vervuilende praktijken van zijn ex-werkgever 'Booy Clean'
(een bedrijf dat tankers schoonmaakt) niet onmiddellijk staakt za)
de rechter worden ingeschakeld.
Dit dreigement staat in een 'brief op
poten' die het schoonmaakbedrijf via
zijn advokaat J. Schepel uit Rotter
dam heeft gestuurd aan de heer Nooi-
trust. De aanleiding tot deze tegenzet
zijn enkelke uitlatingen van de ex-
oliewerker als zou het schoonmaakbe
drijf diverse malen schadelijke afval
stoffen in de Oude Maas hebben ge
loosd.
De 30-jarige in Rotterdam woonachti
ge ex-werknemer van Booy zegt ont
slag te hebben genomen, omdat hij
het niet langer kon aanzien dat het
bedrijf olie, chemicaliën en vergif in
de Oude Maas gooide. Volgens de
heer Nooitrust heeft hij zelf meerdere
malen gezien dat de Oude Maas werd
verontreinigd met gevaarlijke afval
stoffen.
Hoewel de directie van Booy Clean
aanvankelijk de aantijgingen over zich
heen liet gaan advokaat Schepel:
de directie stond op het stand punt
we weten wie het zegt ontkent het
bedrijf de beweerde milieu-verontrei
niging nu met klem. Volgens de di
rectie van Booy Clean worden alle
chemische produkten voor zover ze
niet met water mengbaar zijn opgesla
gen om voor regeneratie te worden
geëporteerd, een procedure die ook
voor afvalolie geldt. Chemicaliën en
vergiften die niet meer bruikbaar zijn
worden aan boord van het speciale
verbrandingsschip Matthias II vernie
tigd.
Het vertrek van de heer Nooitrust is
volgens het bedrijf het gevolg geweest
van het weigeren van een werkop
dracht waarna de man zich na een
dienstverband van 2/2 jaar terecht als
ontslagen beschouwde. De plotselinge
milieu-bewuste houding van de heer
Nooitrust dateert van na het ontslag.
Volgens de directie tracht de man op
deze manier het bedrijf onder druk te
zetten om weer te worden aangeno
men.
De heer Nooitrust die zijn aktie be
gon met een eenmans demonstratie
voor het kantoor van Booy Clean, is
vast van plan de akties voort te zet
ten. Laten ze de zaak maar op de
spits drijven, ik lever de bewijzen, al
dus de heer Nooitrust. Het moet nu
maar eens uit zijn met de opzettelijke
vervulling van het milieu, zo zegt hij.
Het publiek moet worden wakkerge-
schud.
De heer Nooitrust is gisteren volgens
een mededeling van zijn vrouw onder
gedoken en weigert elk verder com
mentaar.
STAVEREN De politie van het
friese Koudum heeft drie jongens
aangehouden die hebben bekend in de
afgelopen zes weken ongeveer zestien
brommers en fietsers te hebben gesto
len in de zuidwesthoek van Friesland.
De jongelui verbleven op een cam
ping in Koudum. Het zijn do 15-jarige
T. B. uit Britsum (Fr.), de 16-jarige
M. G. uit Baarn en de 14-jarige H. B.
liit Bergen (Limb.).
