familievete Leidse
Concurrentie leidt
climax
Geen voerder van giraffen, maar
herder van schapen
eders
naar
laadslid Taffijn
erlaat Leiden
Familieberichten
ontgroenen
p Sportknotsen,
lp.)n zingen...
flTO HEEMSKERK
Ds. Den Boer (75): verlost van alle krampachtigheid
SASSENHEIM De 75-jarige dominee Den Boer (L.S.) wil zichzelf
bij zijn afscheid van de chr. geref. kerk van Sassenheim en van de
actieve dienst allerminst vergelijken bij een 'uitgeknepen citroen',
om een van zijn plastische uitdrukkingen te gebruiken. Wie een avond
over alles en nog wat met deze levenswijze en levensblije man heeft
zitten praten, moet zich wel verbazen over zoveel sprankelende vita
liteit. Hij zegt zelf dat zijn leven vervuld is van een zeldzame blijheid.
Ondanks het leed dat hem overkwam, weet hij te staan bij een over
vloed die zo geweldig is, dat hij zich even verlegen voelt als toen hij,
tweeënveertig jaar geleden begon.
Tot verleden week heeft hij* nieuwe
preken gemaakt. 'De Bijbel heeft zo'n
machtige inhoud, dat ik het zonde
vind dat er zoveel onbesproken blijft'.
In het begin kostte het hem soms
moeite, een tekst te vinden, nu weet
hij er geen raad mee.
En toch zal dominee Den Boer de ca
techisatie het meest missen. 'Ik ben
een vriend van de jeugd. Ik vind de
jeugd prachtig. Die paternalistische
opvoeding van vroeger keur ik af. Ge
zag moet in vriendschap groeien'.
Alleen zijn verstand zegt dominee
Den Boer dat hij nu moet gaan. Als
het afhing van zijn kracht en blijmoe
digheid, bleef hij nog.
U volgde eerst een onderwijzersoplei
ding; weerhield een 'roeping' u er
van, het onderwijs in te gaan?
Ds. Den Boer: 'Van kindsbeen af heb
ik geweten, dat ik dominee moest
worden. Dat werd nog versterkt toen
ik op 16-jarige leeftijd op directe wij
ze werd geconfronteerd met de dood.
In 1923 ging ik dan ook theologie stu
deren. Theologische en filosofische
belangstelling heb ik altijd gehad.
Toen ik 18 jaar was, had ik de com
mentaren van Luther op de brief aan
de Galatan al gelezen. Van rijtjes le
ren hield ik niet. Ik doordacht liever
begrippen. Maar die niet-afgemaakte
onderwijzersopleiding heeft mij wel
een ondergrond gegeven die ik later
bijzonder heb kunnen benutten.
Roeping is dat je ziét dat je geboren
moest worden tot een taak en een
doel. Daardoor krijg je een gevuld en
gekwalificeerd leven. Daarcm ken ik
in mijn leven ook een zeldzame blij
heid. Die bezit ik op dit moment in
rijke mate. Zij is gekroónd door leed.
Door geheiligd leed krijgt een chris
ten er een zintuig bij, om op God te
letten. Er zit lijn in mijn leven vanaf
de moederschoot. Niets staat meer op
zichzelf'.
Alle ruimte
Preekt u anders dan vroeger?
Ds. Den Boer: 'Ik ben verlost van alle
krampachtigheid. In de kerk van Sas
senheim zingen wij dan ook niet al
leen de psalmen, maar ook lofzangen
en geestelijke liederen. Ik houd van
orde en stijl, maar niet van verorde
ningen. Je moet meegroeièn met de
tijd. Kun je niet overschakelen, dan
begrijpt de jeugd je niet meer. De
prediking van verkiezing en venver-
ping heeft veel kwaad gedaan. Er zijn
teksten misbruikt. Het aanbod van ge
nade moet alle ruimte krijgen. Nie
mand gaat bij mij van de catechisatie
of hij heeft geleerd dat wie erom bidt
de Heilige Geest krijgt. Alleen de
Geest is nodig om ons toe te eigenen
wat wij in Christus hébben'.
En de actualiteit in de preek?
Ds. Den Beer: 'De gemeente moet ge
woon merken dat je bij de tijd bent.
En dat ben je als je blijft lezen en
studeren en je hebt leren luisteren.
Geen politiek op de preekstoel. De
mensen komen naar de kerk omdat ze
brood nodig hebben. Je moet bij hen
staan. Met ze leven. Niet te hoog rei
ken. Ik heb nooit een voerder van gi
raffen willen zijn, wel een herder van
schapen.
Is het niet onmogelijk, oud én jong
aan te spreken?
Ds. Den Boer: 'Ik heb de mooiste her
inneringen aan de catechisatie. Je
moet als dominee van de mensen hou
den, maar vooral van de jeugd. Ik
ben een vr'iend van de jeugd. Het is
een zaak van organisch gegroeid over
wicht en je moet gewóón doen. Bij de
catechisatie begint het. Weid mijn
lammeren, staat er. In mijn contacten
met de jeugd houd ik van het open
gesprek. Ik vind de jeugd nu mooier
dan vrceger. Er is meer openheid en
eerlijkheid. Natuurlijk heeft zij goede
leiding nodig. Catechisatie zie ik als
een ambtelijke begeleiding tot geeste
lijke volwassenheid'.
Werkt de preek wat uit?
Ds .Den Boer (met sterke nadruk):
'Geweldig! En als ik het zelf niet zou
merken, twijfelde ik daaraan nóg niet.
De preek is een ontmoeting Gods. Hij
is in het midden. Je kunt er bij hui
veren'.
Geen bordjes
Stemt de vervlakking en ontkerkelij
king u verdrietig?
Ds. Den Boer: 'Dat is een .cultuurver
schijnsel, reeds voorzegd in de dagen
van Noach. De cultuur op zichzelf is
niet verdoemd, maar Gód wordt er
buiten gehouden. Met bordjes 'verbo
den toegang' bereik je niks. Ik geniet
ook van de wereld, maar Gód staat
bovenaan. Wat wilt u, de communica
tiemiddelen brengen de wereld in
huis. Je mocht vroeger niet naar de
film, maar de televisie brengt 'm nu
in je kamer'.
Wat moet je er tegen doen?
Ds. Den Boer: 'Volhouden door gelo
vig gebed en vóórleven dat met God
het leven niet léég is. Dwang verwij
dert. Je kinderen moeten je vrienden
worden'.
Zou dc Geest ons in de steek kunnen
laten?
Ds. Den Boer: 'Het gaat naar een ge-
ROUW/KWARTET VRUÏDAG 10 AUGUSTUS 1973
pames raakten slaags; manipulates met reclamebord
STAD EN REGIO L„
.EIDEN Als reactie op het
tenrtikel in de NLC van afgelopen
^aterdag over de LCKV-kampen
:hreef één der deelneemsters
ns het volgende verslagje:
Ie vertrekt van de Stadhouderslaan
H< i Leiden, met een bus rijd je naar
e plaats van bestemming. In de bus
I ing je zo af en toe eens wat. Op
rt et kamp aangekomen word je inge-
bei eeld. Als je je slaapzakken op z'n
it; laats gelegd hebt ga je met z'n al-
een wandeling maken om de om-
leving te verkennen. Dit gebeurt
leestal in het donker zodat je niet
eel van de omgeving ziet.
ochtend word je uit bed ge-
Tommeid door de sportknotsen
mensen die zich, in het kamp, met
"port en spel bezig houden) die je
'°Jan een goede ochtendgymnastiek
iten doen. Na het ontbijt moet ie-
ere tent corveeën, zoals aardappel-
litten, broodklaarmaken en het ter-
Jin van rommel ontdoen. Ook moet
le' ïen z'n eigen tent schoonhouden
aarop een tentinspectie volgt, die
[oor de H. O. (hoofd officier) en de
C. (kamp commandant) wordt af-
enomen.
Of [et grootste gedeelte van de week
erlfordt door gebracht met sport en
Natuurlijk is er 1 dag ontgroe-
ka en. Dit wordt door de oudkampers
degene die al een keer eerder met
en L.C.K.V.-kamp meegeweest zijn)
edaan. Iedereen die voor het eerst
ïèegaat, is nog een groentje, die
ntgroend moet worden. Je moet
hof! an een toneelstuk opvoeren of je
loet allerlei rare opdrachten uitvoe-
en. Als je dat allemaal gedaan hebt
>euiford je tot oudkamper(ster) gesla-
Dan word je met een grote
outen hamer op je achterste gesla-
J en-
^,11 ieder kamp komt ook een sport-
J ag voor. Je moet dan verspringen,
ardrennen, hindernisrennen enz.
o laarbij gaat het om de snelste tijd.
)an tel je alle punten van je tent
p en welke tent de meeste punten
eeft, is kampioen van het hele
T, amp. Net als op de Olympiade
i'ordt er ook een prijs uitgereikt
oor het Olympisch Comité, bestaan-
e uit de H.O.K.C. en 2 sportknot-
en. Voordat je begint te spelen
'n loet iedere tent als een land bij
iet comité komen en een volkslied
igen. Dan moet de vertegenwoor-
liger van iedere tent naar voren ko-
1IDEN Het WD-raadslid T. Taf-
in gaat Leiden nog dit jaar verlaten,
ij heeft een betrekking aanvaard bij
t Dagblad van het Oosten. Dit is de
reelste aderlating van de liberale
ictie in de gemeenteraad. Het is de
aag of de WD - mede gezien het
irtrek van fractievoorzitter Wieben-
die tot burgemeester van Eelde is
loemd - nog voldoende mensen
hóloor een raadszetel beschikbaar heeft.
men en een eed afleggen, dat zij
eerlijk en sportief zullen zijn.
Als het kamp niet te ver lopen van
het dorp afligt, ga je daar vrijdags
meestal naar toe. Je mag daar dan
wat rond banjeren en eventueel sou-
veniers kopen.
Vrijdags 's avonds heb je dan als
slot een afscheidsdiner in een grote
tent, want als het niet regent eet je
buiten. Iedere tent moet dan een to
neelstukje opvoeren of een'vers zin
gen, dat tussen de gangen door' op
gevoerd moet worden.
Als je zaterdags weggaat en in de
bus zit, zing je de hele weg. Of zin
gen kun je het niet noemen, want
het lijkt meer op schreeuwen. Maar
toch was het ontzettend leuk en je
dde veel leuke dingen, maar één
ding deed je niet en dat is sla
pen. Dit was een leuk weekje kam
peren met de L.C.K.V.
Elske Snieder,
Jan van Galenlaan 9u,
Voorschoten.
Overleden, Johannes Ouwerkerk, 78, Lelden.
Rouwdienst zat II aug 10.45 uur in aula
Rliijnhof waurna begrafenis.
Hendrik Crama, 72, Leiden, Begrafenis ln
stilte.
Thierry Jean Smits, 27, Leiden, Begrafenis
vrijdag 10 augustus 11.45 uur op Rhijnhof.
Helena Gecrtrulda Dekker vnn Oosten, S2,
Leiden, Begrafenis ln stilte.
Jacoba Willebrand, Hoorn, 69. Lelden, Rouw
dienst zat 11 aug 12.30 uur in aula Rhijnhof
waarna begrafenis.
Klaas Verbrugge. 70. Leiden. Begrafenis zat
11 aug 9.30 uur op Rhijnhof.
richt. Maar niet béng zijn, want het is
volbracht op Golgotha. Het Woord
wordt éérst over de hele wereld ver
spreid. Nu, dat gaat tegenwoordig wel
snel. Er zijn nog nooit zoveel verta
lingen van de Bijbel geweest. En dan
de moderne communicatiemiddelen.
Hoevelen hebben indertijd niet de be
grafenis van koningin Wilhelmina
kunnen zien! Een machtig getuigenis.
En dan moet eerst ook Israël nog her
steld worden. God verplaatst zijn
kerk, maar Hij laat ons hier niet los.
In de kerkgeschiedenis zijn die golf
bewegingen er altijd geweest. Na ver
val weer opleving. Nee, ik heb niets
van pessimisme. God grijpt de jeugd
weer. De kerk krijg je niet weg'.
Niet gaan wrikken
In vele gezinnen blijft dc Bijbel
dicht.
Ds. Den Boer: 'Ja, dat is waar. Door
allerlei oorzaken is er minder orde in
de gezinnen gekomen. De een eet zus
en de ander eet zo. De eenveud is
weg. Dan speelt ook het christelijk
onderwijs hier een rol. Ik vind het
een benauwende zaak, dat de Bijbel
ook daar discutabel wordt gesteld'.
U ziet Adam dus als een historisch
persoon.
Ds. Den Boer: 'Ja. En als je aan het
één gaat wrikken, volgt er meer. Dan
houdt de muur het niet meer'.
Mag de wetenschap zich dan niet ont
wikkelen?
doende de Vliet nog helemaal laat. lig
gen'.
Opstootje
Dit alles culmineerde woensdagmid
dag in een opstootje bij de Blauw-
poortsbrug, waar beider kantoren
broederlijk naast elkaar staan. Mé-
vrouw Harland zegt er het hare van:
'Er stond een vrouwelijke tandarts uit
Wassenaar bij ons voor het loket,
waarachter mijn dochter zat. Ze ver
ving mij even. Nou, die mevrouw
werd gewoon meegetrokken naar het
andere loket door een zuster van me
vrouw Slingerland. Toen mijn dochter
daarop protesteerde kreeg ze van haar
een enorme stomp achter haar oor.
Precies op de plek waar ze verdikking
heeft. Daardoor heeft ze als verpleeg
ster de afgelopen vier maanden al
niet kunnen werken. De Rotterdamse
arts. waarbij ze in behandeling is,
heeft destijds gezegd dat ze óf geope-
xeerd moest worden, óf dat ze rust
moest houden. En nu is het maar af
wachten'.
Ze vervolgt: 'Mijn dochter heeft in ie
der geval bij de politie een aanklacht
ingediend, en ook die tandarts was
slecht over de gang van zaken te spre
ken. Ze zei letterlijk: 'Het lijkt hier
wel een concentratiekamp'.
Mevrouw Slingerland is het er weer
niet mee eens: 'Daar is niets van
waar. Mijn moeder van 76 zat achter
het loket, en die werd door die meid
uitgelachen. Toen zei m'n zuster: 'Zeg
krengetje, je moet mijn moeder niet
uitlachen', en ze werd zó kwaad dat
ze haar een tik op de neus verkocht.
Maar niet achter haar oor, dat is niet
waar. Trouwens, ze liep hier vanmor
gen alweer te springen'.
Vete
Geldt voor mevrouw Harland het con-
currentie-element zeer zeker, voor me
vrouw Slingerland geldt dat nauwe
lijks. 'Het gaat hier om een familieve
te', zegt ze. En die is dan terug te
voeren tot het ogenblik waarop Slin
gerland voor zichzelf begon. Vroeger
verzorgde rederij Harland het comple
te rondvaartpakket, maar later wer
den de Kaagtochten overgenomen
door het Van der Valk-concern, dat
zodoende ook nog een dagelijkse tocht
naar zijn eigen Avifauna waarborgde.
Slingerland voordien werkzaam bij
Harland en inmiddels gehuwd met
,EIDEN Een al enkele jaren oude vete tussen de families Harland en
ilingerland, die beide in en vanuit Leiden rondvaarttochten verzorgen, is
[edurende de laatste dagen uitgelopen op een fikse ruzie. Inzet is de bran-
inde vraag: wie maakt er nu eigenlijk een molentocht, Harland of Slin-
irland? Voorlopige balans: vreemde manipulaties met een reclamebord en
ree dames, die slaags raakten over dit onderwerp.
De kassa's van Slingerland (links) en Harland aan dc Nieuwe Beestenmarkt staan broederlijk naast elkaar, en verhullen althans voor dc buitenwereld de
spanningen, die de laatste dagen zo toenamen.
•_ft voor kort waande de heer Jac.
"ingerland zich de enige in Leiden,
een echte molentocht verzorgde,
'"feast de rondvaarttochten in de bin-
Wad, die Slingerland dagelijks elk
[V verzorgt, is er dit seizoen voor
'ft eerst ook elke middag een molen-
jcht, waarvan de afvaart op de Ha-
plaats vindt. Slingerland heeft
rtoe zijn vlootje uitgebreid met
t grote boot, van hetzelfde kaliber
p die van rederij Harland, die zich
slechts bezig houdt met dagelijks twee
tochten naar de Kagerplassen en één
naar het moederbedrijf Avifauna.
Die verandering op het menu van
Slingerland heeft in feite de rel aan
het rollen gebracht. Want Harland
weet niet beter of hij maakt al jaren
een dergelijke molentocht, al heeft
deze dan het etiketje 'plassentocht'.
Voor het eerst sinds jaren werd zo
doende een familievete aangewakkerd
[DEN De heer Leendert Groeneweg (83) en mevrouw Elisabeth van
[gen vieren maandag het heuglijke feit, dat zij zestig jaar met elkaar ge-
-jiiuwd zijn. Een hele tijd, maar de bruidegom had al eerder bewezen iets lang
JO te kunnen houden: niet minder dan 47,5 jaar was hij in dienst van de verf-
briek Herfst en Helder aan de Hogewoerd. Het echtpaar mag zich verheugen
één kind, vier kleinkinderen en vijf achterkleinkinderen. Het diamanten
ar kreeg gisteren in hun huisje aan de Meerhof bezoek van burgemeester Vis
echtgenote.
La
Ho_
door concurrentie. Vooral toen Har
land een tijdje geleden besloot een
bord aan zijn kassa-kantoortje te
plaatsen, met het opschrift: 'Wij va
ren langs 12 molèns'.
Bedrogen
Dit zette kwaad bloed bij de Slinger-
lands, die menen dat de rederij Har
land haar klanten misleidt. Dinsdag
en woensdag j.l. verwijderden de Slin-
gerlands tot viermaal toe eigenhandig
het gewraakte reclamebord en maak
ten hetzelfde opschrift, elders op het
kantoortje, met zwarte verf ongedaan.
Mevrouw Slingerland: 'Waarom ik be
zwaar maak tegen dat bord? Ze zitten
aan ons brood, meneer. Het gaat ons
te goed, en dat kunnen ze niet heb
ben. We hebben er dit seizoen een
grote boot bijgeköcht, ze zien dat het
ons goed gaat. En daarom willen ze
ons met dat bord een hak zetten. Ze
weten niet eens waar die molens
staan. En ze véren ook niet langs
twaalf molenS. Op hun tocht kom je
er hooguit zes tegen en dan soms nog
twee dezelfde. Wij alleen varen langs
twaalf molens. En aan ons loket ko
men de hele dag mensen die zich be
drogen voelen. Ik heb lange tijd alles
genomen, maar nu is voor mij de
maat vol'.
Iets waar mevrouw Harland het totaal
niet mee eens is: 'Vaart u maar eens
mee, dan kunt u ze alle twaalf tellen'.
Als oorzaak van het familieconflict
noemt zij het feit dat Harland dage
lijks twee tochten naar de Kaag orga
niseert. Dat gaat langs de Vliet en
voor een bedrag van drie gulden. 'En
Slingerland rekent vijf gulden, terwijl
die vanaf de Haven vertrekt en zo-
ADVERTENTIE)
DATSUN DEALER
ROELOFARENDSVEEN LEIDEN
Alkemadelaan 1 Herengracht 79
01713-2866 01710-33861
diens dochter kocht de zaak uit en
begon voor zichzelf met rondvaarten
door de binnenstad. Vanaf dat mo
ment ging het fout tussen de familie
leden. Er schijnen vele redenen voor.
te zijn, maar noch mevrouw Slinger
land, noch mevrouw Harland wil die
noemen ('dat is zóveel..').
In elk geval lijkt de storm nu een
beetje geluwd, omdat de directie van
Avifauna die gistermiddag niet
voor commentaar bereikbaar was
schijnt te hebben besloten om de
zaak voorlopig een beetje te laten be
tijen. Driemaal is opdracht gegeven
het bord dat Slingerland viermaal
had verwijderd, in het water gegooid
en uiteindelijk kapot gemaakt
weer te herplaatsen. Maar volgens
mevrouw Slingerland heeft een tele
foontje van haar man met de Avifau
na-directie veel begrip gekweekt.
Beide partijen hopen overigens dat de
ruzie snel zal luwen. Mevrouw Slim
gerland: 'Mijn hart zit de hele dag in
m'n keel. Ik krijg er een punthoofd
van'. En mevrouw Harland: 'Het is af
schuwelijk. Slingerland heeft al ge.-
dreigd. Nou, ik hou niet van die on
derwereldpraktijken. Laat ieder bij
zijn eigen kassa blijven'.
door S. J. de Groot
Ds. Den Boer: 'Wetenschap komt op
uit het menselijke denken. Ook dit
denken is aangetast door de erfzonde.
Gelóven is anders. Dat is: God God la
ten. Naar God luisteren. Dat kan al
leen door de herschepping. De na
tuurlijke mens verstaat niet de din
gen van God'.
De nieuwe theologie is voor uw kerk
dus taboe.
Ds. Den Boer: 'In onze kerken wordt
de nieuwe theologie wel degelijk ern
stig bestudeerd. De gereformeerde
kerken maken op het cgenblik een
stroomversnelling mee. Ik geloof, dat
de chr. geref. kerken voorlopig wel
buiten die ontwikkeling kunnen blij
ven. Behoudendheid is ons niet
vreemd. Denk maar aan de nieuwe
psalmberijming. Van de synode mag
het, maar er zijn nog maar weinig
plaatselijke kerken, die haar gebrui
ken'.
Vrede en respect
Heeft één boek van de Bijbel uw
voorliefde?
Ds. Den Boer (beslist): 'Voor mij
heeft de Bijbel één conceptie. Je moet
ook het Oude Testament niet achter
stellen bij het nieuwe. Wat niet wil
zeggen dat de ene tekst mij niet méér
kan aanspreken dan de andere'.
Welke psalm hebt u het meest laten
zingen?
Ds. Den Boer: 'Ik zou het niet weten.
Ik heb getracht, ze alle 150 te gebrui
ken, naast de andere liederen. Zo
groot is het repertoire nu ook weer
Ds. Den Boer: Voor praatjes niet thuis.
niet'.
Maar u hebt toch wel een 'licvelings-
psalm'.
Ds. Den Boer 'gaat rechtop zitten en
ademt diep alsof hij wil gaan zingen):
'Ja, het het slot van psalm 103: En gi.l,
mijn ziel, loof gij Hem bovenal. Hij is
het, die ons Zijn vriendschap biedt.
Het is een lefprijzing op een ge
kroond leven'.
Dc omgang met zoveel mensen, stuk
voor stuk anders, heeft uw geluk niet
verstoord.
Ds. Den Boer: 'O nee, maar je moet
wel leren met mensen om te gaan.
Voor praatjes ben ik nooit thuis ge
weest. Als iemand mij wat wilde ver
tellen over een ander, dan zei ik: Zo
zozullen we samen maar even
naar hem toegaan? Dan blijkt al gauw
de waarde van zo'n mededeling. Ik
wil vrede en geen strijd, respect en
geen roddel. En je hebt in de omgang
met mensen ook wel de humor nodig.
Als je geen humor hebt, moet je geen
dominee worden, want dan krijg je
struma, heb ik altijd gezegd. Je moet
het niet te zwaar en te ernstig ne
men, anders ga je er onderdoor'.
Niemand buiten
Hebt u tenslotte nog een bemoedi
gend woord voor dc lezers?
Ds. Den Boer (onmiddellijk): 'De zon
de zal u niet uit de hemel houden.
Wel uw onboetvaardigheid. De genade
van God is zo oneindig groot dat nie
mand wordt buitengesloten'.
Zondagavond 7 uur neemt ds. Den
Boer afscheid. In de Geref. Kerk aan
de Julianalaan. Die is groter
dan zijn eigen kerk. Er zullen
wel veel mensen komen. Ook uit
Leerdam, Arnhem, Amsterdam en
Den Haag, waar hij vóór Sassenheim
12 jaar heeft gestaan. Het zal er wel
wemelen van de dominees. Uit zijn ei
gen familie komen er al vier. Een
zoon is hervormd predikant in
Utrecht, een schoonzoon hervormd
predikant in Rijswijk, een andere
schoonzoon gereformeerd predikant in
Monster en een derde schoonzoon chr.
geref. predikant in Kampen. Dat
wordt vast een oecumenisch feest!
U zult het wel druk hebben deze
week. Erg bedankt daarom dat u een
hele avond voor ons had.
Ds. Den Boer: 'Ik had de tijd. M'n af
scheidspreek is al klaar'.
oor Willem Schrama
I
