Gerzon voor faillissement
Nixons piloten raken
Cambodjaans stadje
UW
Vorderingen zouden miljoenen guldens bedragen
ITandarts
\f. 400 per uur in
\inrichting werken
!n deze krant
ppositie staakt
sprek met Allende
Skylab heeft
opnieuw
lekken
Nat.-Nederlanden
wacht af over
bod Delta Llovd
Geredde kinderen worden getroost
Plan ontkend voor
t troepenvermindering
in midden-Europa
Huurverhoging van
f 10 gulden
per maand
krant
op de bres voor een sterke christelijke pers
Nieuwe Leidse Courant
ütnntuaütich is ahebleven
christelijk dagblad voor leiden en omgeving
37 Postbus 76 Telefoon 31441
Gironr. 269274 t.n.v. B.V. De Christelijke Pers, Amsterdam
DINSDAG 7 AUGUSTUS 1973
54ste jaargang no. 107
Meer
keus in
passende
«-omgeving
„Stantvastich is ghebleven
mijn hert in teghenspoet!"
Abonnement ƒ10.58 per maand, per kwartaal ƒ31,35
Bij VERDUYN
INTERIEURVERZORGING
RIJNSBURG
Afd. Bezorging vanat 08.30 uur
k/mn
It ml
"ng.J
Geestelijk gehandicapten zonder hulp
ten een onzer verslaggeefsters
'RECHT Op verscheidene plaatsen in Nederland weigeren
idartsen geestelijk gehandicapte mensen te behandelen, zo-
rel thuiswonende als in inrichtingen verblijvende personen. In
inkele gevallen blijken tandartsen wel genegen te zijn in inrich-
|ingen voor geestelijk gehandicapten hulp te verlenen, maar dan
villen zij daarvoor vier- of vijfhonderd gulden per uur hebben
[de richtlijnen van de maatschappij tot bevordering der tand-
ilkunde schrijven een bedrag van 77 gulden per uur voor)
[Dit is werkelijk een schandelijke
jestand', aldus drs. G. P. J. Arts.
Jdirecteur-psycholoog van de stich
ting geestelijk minder validen (Ge-
Wa) in Gouda, die persoonlijk te
fcaken gehad heeft met een tand-
irts, die dergelijke bedragen wil
de hebben voor zijn hulp in een
van de inrichtingen van de Gemi-
Tandartsen, die eerst op kosten
van de gemeenschap een zeer kost
bare studie hebben voltooid, weige-
jren later, wannner ze afgestudeerd
wil Ijn om financiële redenen mee te
helpen bij het zoeken van een op
lossing voor een stuk maatschappe
lijke problematiek', aldus drs.
e ei
p- 0 roe
i het
De stichting geestelijk minder vali
den, die in de plaatsen Gouda. Lei
den, Dordrecht en Zwijndrecht in
ternaten en dagverblijven heeft
voor in het totaal zo'n vierhonderd
geestelijk gehandicapte kinderen,
heeft over deze zaak contact opge-
nomen met de stichting nationaal
n te orgaan zwakzinnigenzorg en met
n ge de maatschappij tot bevordering
der tandheelkunde.
Nog geen opvolger
De Gemiva moet per 1 september
n zelf een nieuwe tandarts hebben
M'oor de hulp aan de internaatskin
deren. Tot nog toe is men er niet
■in geslaagd een opvolger van de
(huidige tandarts te vinden. De on
derhandelingen met verschillende
tandartsen zijn steeds stuk gelopen
op de betaling, die overigens ge-
jschiedt volgens de normen van de
naatschappij tot bevordering der
I tandheelkunde (77 gulden per uur
en een kilometervergoeding voor
de auto van 45 cent).
'Sommige gevestigde tandartsen
weigeren geestelijk gehandicapte
kinderen uit hun eigen praktijk te
behandelen. Als motief wordt daar
bij aangevoerd, dat het werk te tijd
rovend en de patiënt te lastig is',
aldus drs. Arts, die verder mee
deelde dat hij ongeveer twintig tot
dertig klachten over deze zaak
heeft ontvangen van ouders van
geestelijk mindervalide kinderen.
Deze klachten hadden zowel be
trekking op in inrichtingen wonen
de als thuiswonende kinderen.
'Niet-weten'
Drs. Arts wil er overigens niet me
teen vanuit gaan dat het hier om
discriminatie gaat. 'Het probleem
is vaak terug te vceren op een ge
brek aan kennis omtrent de geeste
lijk gehandicapte en op het niet-
weten hoe met deze mensen moet
worden omgegaan', zegt hij.
Nu wil de Gemiva de mogelijkheid
openen, dat thuis verblijvende
geestelijk gehandicapte kinderen
tandheelkundige hulp kunnen krij
gen in de Gemiva-instituten in Lei
den en Gouda. Maar hiervoor is
wel een nieuwe tandarts nodig.
Na zijn teleurstellende contacten
met verscheidene tandartsen heeft
de heer Arts zich tot de maat
schappij tot bevordering der tand
heelkunde gewend. Dat heeft on
langs twee reacties opgeleverd van
tandartsen, die wél belangstelling
hadden voor het werk van de Ge
miva.
Zie verder pagina 11, 7e kol.
TIAGO (Reuter) De invloed-
Jke oppositiepartij der christende-
Bcraten in Chili heeft gisteren be-
ndgemaakt, dat zij de 'vredesonder-
Indelingen' met president Salvador
ende van Chili heeft afgebroken.
leider van de partij, Patricio
Iwin, beschuldigt Allende ervan
t tegemoet te komen aan de 'mini-
ïm-eisen' van de oppositie voor een
litieke schikking. 'Daarom wordt
samenspraak niet voortgezet', al-
s Aylwin.
hgezegd
r, P !t
P- an
ekh'n
k
1. A
ands
slei
DEI
H
)N
kan met oude bomen precies
als met mensen: ze staan
beetje te vergeteren.
ir. C. P. van Goot, adjunct-
directeur Stichting Bosbouw-
proefstation 'De Dorschkamp',
Wapeningen.
Bewolkt
Wisselend bewolkt en op de
meeste plaatsen droog. Matige
tot krachtige zuidwestelijke
wind. Maximumtemperaturen
omstreeks 20 graden.
Morgen en overmorgen: Zonnige
perioden met later weer kans
op regen of een bui. Gematigde
temperaturen.
Morgen zon op: 05.12
i onder: 20.18
,,1 maan op: 16.35
/imp-eter weer
(ingehouden
Hij vraagt een vork en een mes.
Van een onzer verslaggevers
DEN IIAAG 'Voorlopig wachten
wij af', aldus de heer J. van der Vel
den. president van het verzekerings
concern Nationale-Nederlanden, ge
vraagd naar een reactie op het door
Commercial Union uitgebrachte bod
van 150 gulden per nog niet in haar
bezit zijn aandeel Delta-Lloyd van no
minaal twintig gulden. Eerst zou ik
eens willen .weten welke afspraken er
allemaal precies zijn gemaakt, bijvoor
beeld tussen Commercial Union en
Delta Lloyd enerzijds en lussen Delta
Lloyd en de vakbonden anderzijds.
Voor meer bijzonderheden zie fi
nanciële pagina.
Van onze financieel-economische redactie
AMSTERDAM De Amsterdamse textielagent firma C. van Geuns heeft
namens een Duitse en een Nederlandse textielfabriek het faillissement aan
gevraagd van Gerzons Modemagazijnen. De twee fabrieken hebben samen
een vordering van ƒ50.000. Uitlatingen van de zijde van de vakbonden tonen
aan, dat de situatie inderdaad ernstig is. De totale vorderingen zouden mil
joenen guldens bedragen.
Gerzon-directeur Perk zcu het perso
neel hebben gevraagd vrijwillig twee
maanden lang van salaris af te zien.
Textielagent Van Geuns verklaarde
ons 'in de boot te zijn genomen door
Gerzon'. Eind juni had hij van de Al
gemene Bank Nederland betalingsdo
cumenten ontvangen, waarna hij aan
de fabrieken kon melden, dat de be
stellingen van badkleding en panta
lons aan Gerzon geleverd konden wor
den. Op zichzelf is dit een normale
gang van zaken, maar toen de heer
Van Geuns korte tijd later bij de
ABN kwam om de som van 50.000 te
ontvangen, bleek dat de betalingsdo
cumenten niet gedekt waren en dat
ten laste van de rekening van Gerzon
geen betalingen mochten worden ge
daan.
Volgens Gerzon-directeur Perk zal de
faillissementsaanvrage in de huidige
vorm niet doorgaan. Hij wil verder
niets zeggen, maar zal vandaag met
een communiqué komen. De reactie
van de heer Van Geuns op deze ver
klaring was, dat als dit zou beteke
nen, dat Gerzon hem de ƒ50.000, zou
betalen, hij in dat geval inderdaad zij
faillissementsaanvrage zou intrekken.
'Maar dat geeft niets', aldus de heer
Van Geuns, 'want dan staat direct een
van mijn collega's als volgende op de
stoep. Ik ben alleen degene die de kat
de bel heeft aangebonden'. De heer
Van Geuns werkt in het confectiecen-
trum in Amsterdam-West en zijns in
ziens hebben vele in het centrum
werkzame agenten een vordering op
Gerzon.
Van Geuns vindt de hele zaak daarom
zo ernstig, omdat hij ook in vorige ja
ren, toen Gerzon het heel moeilijk
had, steeds betaald kreeg. De betalin
gen waren wel eens te laat, maar uit
eindelijk kregen we alles binnen'.
Volgens Van Geuns is Gerzon aan alle
kanten geholpen.
Winst
De kritieke situatie bij Gerzon is in
zoverre een verrassing, dat directeur
Perk eerder dit jaar verklaarde, dat
over 1972 enkele miljoenen verlies
was geleden, maar dat wel sinds au
gustus van dat jaar weer met winst
gedraaid werd. De heer Perk zei toen
te venvachten, dat Gerzon in 1973 op
een bescheiden winst zou uitkomen.
Veel opzien baarde het besluit ban de
heer Perk in februari om het perso
neel dat langer dan twee jaar bij Ger
zon werkt, in feite eigenaar van het
bedrijf te maken. De heer Perk had
alle aandelen venvorven en deze over
gedragen aan de Stichting Vermogens
beheer Gerzon. Deze stichting ver
strekte aan het personeel certificaten,
Gerzon-directeur P. A. F. Perk
die recht hebben op de helft van de
winst.
Somber
De heer H. L. Franssen an de NVV-
bedrijfsbond Mercurius ziet nu zijn
sombere vermoedens van februari
toen het plan bekend werd bewaar
heid. Hij stelde zich toen al zeer kri
tisch op tegenover de nieuwe stich
ting en het bombarderen van de per
soneelsleden tot certificaathouders.
Dit vooral omdat het 'bezit' van Ger
zon praktisch niets meer inhoudt: de
eigen panden zijn afgestoten, en nu
blijken ook de in de gehuurde panden
aanwezige voorraden grotendeels on
betaald te zijn.
Directeur Perk is volgens de heer
Franssen onlangs alle filalen afgereisd
om de werknemers te vragen, twee
maanden lang van hun salaris af te
zien om de directie in staat te stellen,
investeringen te doen. Het personeel
voelde daar niets voor en de vakbon
den hebben dit verzoek afgekeurd.
Een verzoek van Gerzon aan de over
heid om een credietgarantie van vier
miljoen gulden zou zijn afgewezen.
De vakbonden hebben een gesprek
met dc heer Perk aangevraagd. Een
datum is daarvoor nog niet vastgesteld.
Voor de 360 mensen die nog bij Ger
zon werken, is nog steeds de 'oude'
afvloeiingsregeling van kracht, die is
overeengekomen toen de reorganisatie
bij Gerzon begon. Alleen staat de Ne
derlandse Credietbank nu niet meer,
zoals aanvankelijk, garant voor de uit
voering ervan.
De geschiedenis van Gerzon is de laat
ste drie jaar zeer woelig geweest. In
de zomer van 1970 deed een onbeken
de een bod op de aandelen van Ger-
Zie verder pagina 5.
III l'l"
HOUSTON (Reuter, UPI) Met een
hele boodschappenlijst begaven Jack
Lousma en Owen Garriott zich gister
avond uit hun Skylab. Nadat zij kort
van het uitzicht hadden genoten, be
gonnen zij met het spannen van een
nieuw zonnescherm van ongeveer acht
meter in het vierkant, over de parasol
heen die tot nu toe diensf had ge
daan.
Maar daarna moesten zij onder andere
op zoek naar geelbruine vlekken er
gens op de buitenkant van hun labo
ratorium. Want gisterochtend vroeg
was ontdekt dat het koelsysteem van
Skylab lekt, en het reserve-koel
systeem (zij het minder hard) ook.
Onmiddellijk gevaar is er niet bij
voor de mannen: het reservesysteem
blijft volgens schatting nog twee
maanden werken voordat het te ver is
leeggelopen. Omdat er binnen niets
van een lek te merken valt, neemt de
vluchtleiding aan dat de koelvloeistof
de ruimte in lekt.
Het koelsysteem is absoluut noodzake
lijk, ook voor het functioneren van
een onbemand Skylab. Als er aan het
lek niets te doen valt, wordt overwo
gen de derde bemanning eerder te la
ten vertrekken dan men eerst van
plan was, met voldoende reserve-koel
vloeistof bij zich om het acht weken
uit te houden.
Garriott en Lousma moesten gistcra
vond ook nog gaan kijken naar do
sluurraketjes van hun Apollocabint»
waar brandstof uit lekte. Maar techni
ci vroegen zich af of er veel bijzon
ders te zien zou zijn aan de buiten
kant.
Intussen heeft de kruisspin Arabella
zonder hulp van de zwaartekracht in
derdaad een web gemaakt. Niet erg
mooi. maar ontegenzeggelijk een web,
zei Garriott.
Ouders en verpleegsters troosten de kinderen na de brand in Huize Witman in Heerde. In deze inrichting voor geestelijk gehandicapten kwa
men gisteren drie meisjes en een man door verstikking om het leven. De inspectie voor de geestelijke volksgezondheid overweegt deze par
ticuliere inrichting te sluiten, omdat er te veel patiënten zijn en de verpleging onvoldoende deskundig is. Zie ook pagina 5.
BRUSSEL In Navo-kringen in
Brussel is gisteren het in het Ameri
kaanse Newsweek verschenen bericht
tegengesproken over een gemeen
schappelijk plan van West-Duitsland,
België en Nederland voor verminde
ring van de troepensterkte in midden-
Europa. In deze kringen noemde men
het bericht 'volkomen ongegrond'.
Ook een woordvoerder van het Belgi
sche ministerie van buitenlandse za
ken zei dat een dergelijk gemeen
schappelijk plan niet bestond. News
week had gemeld dat West-Duitsland,
België en Nederland het aantal Ame
rikaanse en Russische militairen in
midden-Europa met 14 percent willen
verminderen, terwijl Oost- en West-
Duitsland hun legers met 7 procent
zouden moeten inkrimpen
Binnenland
Vakbonden houden zich aan
akkoord 5
'Politieke vorming een ge
laden term' 11
PHNOM PENH (UPI, AP, Reuter) Amerikaanse B-52 bommenwerpers hebben gisteren per ver
gissing naar schatting 180 ton bommen afgeworpen op Neak Luong en grote vernielingen aangericht
in deze strategisch belangrijke Cambodjaanse plaats aan de Mekong.
Zeker honderd Cambodjanen vonden
de dood. Het aantal gewonden loopt
in de honderden. Het Amerikaanse
ministerie van defensie heeft de 'ver
gissing' toegegeven.
Het is de grootste en waarschijnlijk
ook laatste vergissing uit de gehele
Indochinese oorlog, zo zeiden de Cam
bodjaanse militairen, die het ongeluk
bekendmaakten. Op 15 augustus moe
ien de bombardementen op last van
het Amerikaanse congres gestaakt
worden en de tragedie zou niet plaats
gevonden hebben als het Amerikaanse
hooggerechtshof niet een bevel van
een van zijn leden om de bombarde
menten onmiddellijk te staken onge
daan had gemaakt.
De achtmotorige luchtreuzen vielen in
twee golven aan en wierpen hun bom-
menlast van 30 ton per toestel af op
Neak Luong. Een golf bestaat door
gaans uit drie toestellen. Het stad
huis, een ziekenhuis, een legerbasis,
een marinebasis en reeksen huizen
werden vernield. De plaats werd be
schouwd als de belangrijkste defen
siestelling langs de Mekong. Gewonde
overlevenden. overgebracht naar
Phnom Penh, zeiden dat de vliegtui
gen 's morgens vroeg zonder enkele
waarschuwing aanvielen.
Lijken
'Bommen van een B-52 maaien letter
lijk alles weg in een gebied van 800
meter breedte en een lengte van drie
kilometer. 'De schade was verschrik
kelijk'. vertelde een gewonde. 'Tien
tallen lijken liggen nog onder het
puin. Ik hoor de slachtoffers nog
schreeuwen. Het leek of de wereld on
derging'.
Enkele uren nadat ze in Phnom Penh
waren aangekomen lagen tientallen
gewonde militairen en burgers nog
voor het ziekenhuis op straat in af
wachting van een behandeling. 'We
behandelen ze zo vlug we kunnen', zei
een arts, 'maar er zijn er zoveel. We
beschikken niet over de faciliteiten
om hen allemaal teeglijk te helpen'.
Veel van de gewonden in en rond het
ziekenhuis schreeuwden van pijn of
smeekten om water.
Neak Luong had een bevolking van
10.000 zielen voor de oorlog drie jaar
geleden begon. Door de vluchtelingen
stroom is het aantal inwoners aange
groeid tot naar schatting 40.000. Het
heeft een garnizoen van ongeveer
3000 soldaten. Maandenlang is het ge
bied rond het garnizoen het doelwit
geweest van zware bombardementen
door B-52's. Het land in de wijde om
geving is totaal verwoest.
De Amerikaanse ambassade wilde
g°en commentaar geven op de vergis
sing van de Amerikanen. 'Wij hebben
de berichten vernomen en geloven te
weten wat er gebeurd is, maar we
hebben instructie gekregen om hiero
ver geen inlichtingen te verstrekken.
Alles moet van het opperbevel in de
Stille Oceaan (Honolulu) komen', zei
een woordvoerder. 'Wat er ook ge
beurd mag zijn, ik kan u verzekeren
dat het niet met opzet is gebeurd.
Het Amerikaanse ministerie van de
fensie heeft gisteren erkend dat per
vergissing bommen zijn afgeworpen
op Neak Luong. Volgens Jerry Fried-
heim. woordvoerder van het Pentagon
heeft slechts een Ból rcuzenbommen-
werper per ongeluk zijn bomluiken
op de verkeerde plaats geopend en
waren er aanwijzingen dal slechts een
deel van de bommenlast 'uit de buurt
van het doel' terecht was gekomen.
Andere functionarissen van het Penta
gon hebben gewezen op berichten uit
ZIE VERDER PAG. 5
DEN HAAG Zeer globaal genomen
zou kunnen worden gesteld dat de to
tale huurverhoging in het kader van
de huurharmonisatie in de jaren 1972
en 1973 gemiddeld rond tien gulden
per maand zal hebben bedragen. Al
dus heeft staatssecretaris Van Dam
van volkshuisvesting geantwoord op
vragen van het Tweede Kamerlid ir.
Cornelissen (KVP).
Het is volgens de bewindsman moei
lijk te zeggen wat de huurverhoging
zou zijn geweest zonder huurharmoni
satie.
Buitenland
Arabieren zwijgen
Jaar van Europa
Kerk
Rechtse gereformeerden
Sport
Overath- zondebok
Uit de kerkbladen
Men schrijft ons
Nieuwe boeken
Puizcl
Kodlo en tv
Strips, feuilleton
Commentaar
Weer. oproep toeristen
Dichtbij en verder
Kunst
Wetenschap eu techniek
bon
noteer als nieuwe obonnee
naar inhoud en overtuiging een krant die gezien is en gezien
mag worden!
Door de benadering van het plaatselijk, landelijk
en wereldgebeuren.
In kerk en maatschappij, in politiek, kunst en sport.
Kritisch, kort en bondig!
Een krant ook voor uw buurman. Zet hem vandaag nog op de bon.
Opgegeven door
Betaalt per: maand; G kwartaal.
De nieuwe abonnee ontvangt de krant 14 dagen
gratis
Adres:
Plaats:
Ik ontvang als beloning het aangekruiste
mapjes postpapier met enveloppen
pletine schaaltje (flessen onderzetter)
handige paraatmap met briefpapier en pen
Een po«i7f«rel is niet nodig als u op de enveloppe schrijft: Nieuwe Leidse Courant, anlwoordnr. 267 Leiden
