'Gezondheidszorg
thuis moet sterker'
Experiment-middenschool gaat beginnen
Nieuwe hoorzitting
gevraagd over
hoogspanningskabel
Eenzijdige hulp aan
Noord-Vietnam geen
doorkruising beleid
Bonden willen proces
tegen vervoersbedrijf
Spaanse paters melden
meer wandaden van
Portugezen in Afrika
Nationale toogclag in Rotterdam
Hevige gevechten
bij Phnom Penh
Van Duinhoven
als farao
Boomgaard
al driemaal
vergiftigd
Onderzoek naar
eventuele gevaren
van Alka-Seltzer
Van Kemenade blaast oude plannen nieuw leven in
TROUW/KWARTET WOENSDAG 1 AUGUSTUS 1973
BINNENLAND
T3/K5
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM Op een 'Nationale toogclag' in de gebouwen van de Erasmus universiteit en elders
in Rotterdam gaan werkers uil de eerste-lijns gezondheidszorg op 8 september regering en parlement
duidelijk maken dat liet beleid om moet.
Het idee voor een dergelijke grootse
actie werd dit voorjaar geopperd door
dr. J. H. Lamberts tijdens een serie
bijeenkomsten van het studium gene
rale van de universiteit over de ge
zondheidszorg. De bedoeling zou zijn,
in brede kring de aandacht te vesti
gen op de tekorten in de eerste-lijns
gezondheidszorg (huisartsen, tandart
sen, maatschappelijk werk, geestelijke
gezondheidszorg en in het algemeen
alles wat zich buiten de muren van
ziekenhuizen afspeelt).
Dr. Lamberts doelde hierbij vooral op
de gezondheidszorg in oude wijken
van grote steden en in sommige plat
telandsstreken. Zijn idee heeft sinds
dien kloek gestalte gekregen. Het be
gon met een werkgroep van deelne
mers aan het studium generale, die
contact legde met het Samenwerkings
verband oude wijken Rotterdam
(SVOW).
Achter de manifestatie staan nu het
Nederlands huisartsengenootschap, de
samenwerkende landelijke kruisvere
nigingen, de twee grote ziekenfonds
organisaties VMZ en UVZ, de Natio
nale raad voor maatschappelijk ^el-
zijn, het Nationaal centrum voor gees
telijke volksgezondheid, de drie vak
centrales, de Bond van wetenschappe
lijke arbeiders (werkgroep kritische
artsen) en de Vereniging van Neder
landse gemeenten.
Over de situatie van de gezondheids
zorg in de oude wijken kon Jan Rog
geveen namens het SVOW gisteren
kort en duidelijk zijn: 'Er is niets. En
wat er is, dat verdwijnt'. Het opzetten
van deze nationale toogdag gezond
heidszorg was voor zijn organisatie in
tussen toch wel wat problematisch ge
weest. Het Samenwerkingsverband is
er diep van overtuigd dat de ellendige
woonsituatie in de oude wijken het
hoofdprobleem is. Moest men dan aan
het repareren van de menselijke scha
de, aan de verbetering van de gezond
heidszorg, nu zoveel aandacht beste
den? 'Toch wel', was de conclusie
tenslotte.
Namens de samenwerkende landelijke
kruisverenigingen zette de heer J. A.
Stöpetie uiteen wat hèn tot medewer
king aan de manifestatie bewoog. 'Op
twee jaar na een eeuw geleden zijn de
kruisverenigingen begonnen als een
soort alternatieve actiegroepen in de
gezondheidszorg. We lijken intussen
een stukje van het establishment te
zijn geworden, zeker voor de actie
groepen in de wijken. Maar het blijkt
dat ook wij weer de straat op moeten
om iets te bereiken'.
'Want de verhoudingen in de gezond
heidszorg zijn krachtig scheefgegroeid.
Er gaat op het ogenblik elf miljard
gulden per jaar naar de intramurale
gezondheidszorg (ziekenhuizen, ver
pleeghuizen), tegen 375 miljoen per
jaar naar de thuis-gezondheidszorg.
Die verhouding moet veranderen.
Want we beseffen langzamerhand dat
de thuis-gezondheidszorg gewoon prin
cipieel beter werkt voor de mensen,
nog afgezien van de omstandigheid
dat het goedkoper is'.
'En dat bescheiden bedrag waarmee
wij het moeten doen, komt dan bo
vendien nog uit honderden, zo niet
duizenden verschillende bronnen. Het
Rijk draagt 35 procent bij, dat is ten
minste overzichtelijk. De provincies
leveren 5 procent, de gemeenten 25.
Dat laatste betekent wel dat er een
kleine duizend verschillende subsidie-
beleidjes zijn: één per gemeente. Vijf
entwintig procent komt uit de contri
buties. (Wordt u dus maar gauw lid:
uw gulden mag dan op de markt een
daalder waard zijn, bij ons is hij vier
gulden waard)'.
Oliebollen
'En vijftien procent van onze inkom
sten komt uit 'diversen'. Daar zitten
zaken bij als het Preventiefonds, de
voetbaltoto en de kinderpostzegels.
Maar het blijkt bijvoorbeeld ook nog
steeds noodzakelijk te zijn om voor de
instandhouding van de kruisverenigin
gen fancy-fairs te houden en met oud
jaar oliebollen te bakken. Zoiets is
toch erg?'
Het zal regering en parlement op 8
september massaal worden aangezegd.
Alle werkers in de eerste-lijns gezond
heidszorg en organisaties voor gezond
heid, welzijnszorg en randgebieden
zijn uitgenodigd. Wie niet bereikt is.
kan alles te weten komen bij het se
cretariaat Studium generale Erasmus-
universiteit, postbus 1738 Rotterdam.
De Nationale toogdag zal, na een de
monstratieve mars door Rotterdams
oude westen eindigen met een mani
festatie op het Schouwburgplein. Het
is de bedoeling dat dit het begin van
een meer permanente beweging
wordt. De steunende organisaties zul
len naderhand geregeld bijeenkomen
om eventuele verdere acties te onder
nemen.
PHNOM PENH (UPI, Reuter, AP)
Hevige grondgevechten en zware
Amerikaanse bombardementen werden
gistren ten noorden en ten zuiden
van de Cambodjaanse hoofdstad
Phnom Penh gemeld. Vooral ten zui
den van de stad werd zwaar gevochten.
Guerrillastrijders van de Rode Khmer
rukten hier verder op in de richting
van Takmau, een voorstad van Phnom
Penh. De val van de nederzetting
Saang tijdens het weekeinde heeft het
offensief van de Rode Khmer in de
richting van Takmau aanzienlijk ver
gemakkelijkt. Een communiqué van
de regering-Lon Nol meldde gisteren
gevechten op slechts drie kilometer
van Takmau. Drie dorpen bij de stad
werden door artillerievuur.getroffen.
Per chauffeur 2400 gulden gevraagd
Van onze sociaal economische redactie
DEN HAAG De vervoersbonden van het NVV, NKV en CNV zijn
van plan het internationale transportbedrijf J. van der Luyt in Oegst-
geest (bij Leiden) een proces aan te spannen omdat het zijn vracht
wagenchauffeurs onderbetaalt.
De eisen van de vervoersbonden zijn:
naleving van de cao en uitbetaling
van het achterstallige loon sinds 1 ja
nuari 1973. Voor elk van de veertig
chauffeurs is dit becijferd op onge
veer 2400 gulden. De vervoersbonden
hebben de directie van het bedrijf
vier weken de tijd gegeven om tot
een bevredigende regeling te komen,
of te bewijzen dat de bonden ongelijk
hebben. Maar dit laatste achten de
bonden nagenoeg uitgesloten.
Volgens de heer J. Zantinga, districts
bestuurder van het CNV is de situatie
bij Van der Luyt dezelfde als bij het
transportbedrijf Boers en Van de
Beukei in het Westland waar enige
weken geleden werd gestaakt, en het
zelfde ook als bij vele honderden an
dere vervoersbedrijven in Nederland.
Zij kunnen de concurrentiestrijd niet
volhouden, gaan daarom vaak voor te
lage tarieven werken wat dan ten kos
te gaat van de lonen van de chauf
feurs.
Directeur Van der Luyt van zijn kant
beticht de vervoersbonden ervan 'op
zettelijk arbeidsonrust te zaaien'. De
achtergrond van de hele affaire is vol
gens hem dat de vervoersbonden on
voldoende leden hebben en met 'zulk
laag bij de grondse activiteiten' meer
leden hopen te zullen werven. De dis
trictsbestuurder van het NKV A. P.
Borgmeijer zou deze acties bovendien
aangrijpen 'om iets hogers te willen
worden bij hel NKV. De heer Van
der Luyt zegt dat de chauffeurs veel
minder overuren maken dan de ver
voersbonden opgeven. 'Alle tijd die
zij in het buitenland doorbrengen
zijn beslist geen overuren', aldus Van
der Luyt.
Zantinga hierover: 'We zijn echt wel
bereid om bijvoorbeeld de rusttijden
onderweg niet als overuren te be
schouwen. Maar dan moet de vracht
wagencombinatie ook stilstaan zodat
er behoorlijk geslapen kan worden.
De chauffeurs bij Van der Luyt rij
den echter continu. Zo af en toe
duikt een van hen in de koffer om
rijdende weg zo'n drie uurtjes te sla
pen. Dat zijn wel degelijk overuren'.
UITSTAPPEN
Het conflict bij het transportbedrijf
Van der Luyt spitste zich vorige week
I dinsdag toe tijdens een gesprek tus
sen de directie en de vervoersbonden.
Directeur J. van der Luyt ontkende
dat zijn chauffeurs werden onderbe
taald De berekening van de vervoers
bonden, dat de chauffeurs sinds 1 ja
nuari 2400 gulden tekort zijn géko-
l men, noemde hij 'zwaar overtrokken'.
Kort daarna vaardigde hij voor zijn
bedrijf de dienstorder uit dat alle
chauffeurs hun rijtijdenboekje strikt
zullen moeten gaan bijhouden. Om de
overuren van de chauffeurs te druk
ken heeft de heer Van der Luyt bo-
I vendien bepaald dat een van de twee
j chauffeurs die een vrachtwagencombi- an onze onderwijs red actie
natie bemannen op driekwart van de
rit de wagen uitmoet. Een chauffeur
alleen zou het laatste stukje rijden en
het laden en het lossen alleen ook
wel afkunnen.
Zaterdag toen 22 chauffeurs met de
vervoersbpnden over deze kwestie ver-
I gaderden dreigde de bom te barsten.
'We hebben kunnen voorkomen dat
zij onmiddellijk in staking gingen. In
plaats daarvan hebben we de heer
I Van der Luyt vier weken de tijd wil-
len geven zijn dienstorder in de prak
tijk om te zetten', aldus Zantinga.
Staatssecretaris Van Huiten (verkeer
en waterstaat) die al geruime tijd
met een onderzoek naar de problemen
in het vervoersbedrijf bezig is, woon
de de vergadering als toehoorder bij.
u"l iM
De VPRO begon gisteren met de op
namen van een spel van Herodotes,
dat begin 1974 in zes delen zal worden
uitgezonden. De hoofdrollen worden
gespeeld door Ton van Duinhoven en
Cox Habbema. Op dc foto Van Duin
hoven als een Egyptische farao.
Deze paters waren de belangrijkste in
formanten van de Britse pater Adrian
Hastings, die begin juli, juist voor
het bezoek van de Portugese premier
Caetano aan Engeland, in een rapport
melding heeft gemaakt van een massa
moord in het plaatsje Wiriyamu,
waarbij 400 Afrikanen gedood werden.
Pater Berenguez werkte niet ver van
deze plaats af. De dag na de moord
partij, 17 december 1972. kwam hij
tussen 300 overlevenden terecht, die
hem het gebeurde vertelden. Volgens
pater Berenguez wisten alle kerkelijke
en militaire autoriteiten in de dichtst
bijzijnde stad Tete van de massa
moord af. De bisschop Don Caesar
Augusto had hem erover aangespro
ken. De dag na de moordpartij is in
Tete zelfs een commissie geïnstal
leerd. die per helikopter een bezoek
aan het uitgemoorde dorp heeft ge
bracht en daar de lijken van de 400
mannen, vrouwen en kinderen nog
aantrof. Met deze feiten probeerden
beide Spaanse paters gisteren berich
ten te ontzenuwen, als zou het uitge
moorde dorp niet bestaan hebben. Dat
Afrikanen, in dienst van het Portuge
se leger, deze moordpartij op het ge
weten zouden hebben, leek pater Be
renguez onwaarschijnlijk, omdat rond
Tete 1500 Portugese militairen gesta
tioneerd waren en slechts enkele Afri
kanen van dit leger deel uitmaakten.
Volgens de Spaanse paters hebben
zich in de dorpen Chemba, Lundo,
Caixixe en Catulene ook moordpartij
en op grote schaal voorgedaan. Deze
gruweldaden golden als vergeldings
maatregelen voor de aanslag op twee
militairen en vier agenten van de FI
DE, de Portugese geheime dienst,
waarschijnlijk door de bevrijdingsbe
weging Frelimo gepleegd.
MARTELINGEN
De paters, lid van de orde van Bur
gos, maakten voorts melding van ern
stige martelpartijen. Zo hadden de
missionarissen vier jongens verpleegd,
NIJMEGEN Vier milieugroepen uit het Gelderse rivierengebied
hebben bij de minister van economische zaken geklaagd over de gang
van zaken bij de aanleg van een hoogspannigskabel boven het land
van Maas en Waal. Ze vragen om een nieuwe hoorzitting en menen
dat de kabel volstrekt overbodig is.
De hoorzitting, die o p27 september
van het vorig jaar is gehouden, werd
pas drie dagen van te voren aange
kondigd terwijl volgens de formele
procedure zo'n hoorzitting drie weken
van tevoren dient te worden aange
kondigd. Bovendien vond de hoorzit
ting plaats in de voormiddag van een
werkdag zodat de streekbevolking
geen gelegenheid von d'hun mening
De Spaanse paters Julio Mouro (links) en Vincente Berenguer ver
tellen op Schiphol over hun ervaringen met gruweldaden van Portu
gese militairen in Afrika.
SCHIPHOL Bij vier massamoorden in het plaatsje Mucambura in
de Portugese kolonie Mozambique zijn in 1971 minstens 120 Afrika
nen om het leven gebracht. Deze nieuwe onthulling over moordpar
tijen, door Portugese militairen in Mozambique begaan, werden gis
teren door twee Spaanse paters, Jocio Moure (28) en Vicente Be
renguez (36), bij aankomst in Nederland gedaan.
die geen huid meer op handen en voe
ten hadden, een man die met een mes
was toegetakeld en een ander die een
gezwollen lichaam had door voortdu
rend slaan met sleutels. Verder ver
pleegden ze een man, die na drie
maanden gevangenisstraf, volslagen
gek was geworden doordat Portugese
militairen hem voortdurend hadden
verhinderd te slapen en door alle
martelingen niet meer rechtop kon
staan. De meest favoriete martelme
thode van de FIDE is op 't ogenblik
het uit de slaap houden van gevange
nen. Sommigen hebben wekenlang
geen oog dicht kunnen doen. Ook
wordt op grote schaal gemoord. Een
leider van de cursus alfabetisering
werd dood langs de weg gevonden:
zijn hoofd was met een hamer inge
slagen.
De aanleiding van de massamoord in
Wiriyamu was volgens de twee paters
de voortdurende hinder, die de Portu
gezen in gebied van de vrijheids
beweging Frelimo ondervinden. Het
dorp ligt dicht bij de spoorweg en de
hoofdweg naar de Cabora Bassa Dam,
de grote dam, die op het ogenblik in
de rivier de Zambesi wordt gebouwd.
De Frelimo pleegt vele aanslagen op
transporten naar deze dam. De Portu
gezen zeggen nu de gehele bevolking
uit dit gebied naar andere plaatsen te
willen overbrengen. De werkelijkheid
is echter dat de bevolking in dit ge
bied uitgeroeid wordt.
Pater Berenguez werkte van 1967 tot
april 1973 in Mozambique. Zijn colle
ga Moure van 1970 tot februari 1973.
Beide zijn door de Portugese autori
teiten uit het land gezet. Op uitnodi
ging van Pax Christi, Justitia et Pax,
het Angola Comité en het Centraal
Missionair Beraad brengen zij een be
zoek van drie dagen aan ons land.
Vandaag zullen zij een gesprek heb
ben met enkele Tweede Kamerleden,
morgen worden zij door kardinaal Al-
frink ontvangen.
Van een onzer verslaggevers
lUi um.
maai ioe ui ue dxgeiupcn jure.
Oiiuc&ciiucji, givic ueic.
uie pachter is van het 20 ha
grote fruitbedrijf Klein Wester
hout, waar de onbekenden loc-
sloegen, schat de schade op meer
dan tachtig duizend gulden.
De eerste keer dat de boom
gaard het doelwit was van de gif-
spuiters was drie jaar geleden.
Op een nacht is er toen een gif,
dat in de Betuwe veel gebruikt
wordt voor het doodspuiten van
brandnetels, in de sproeiwagens
gedaan. Toen de heer Uitten-
boogaard en helpers de andere
dagen gingen spuiten, waren
5000 bomen enkele weken later
aangetast en bezweken. Bij
poeven bleek toen dat het gif
dat niet op de Westerhout
voorradig was van buiten
het bedrijf in de tanks was ge
daan. Vorig jaar sloegen de on
bekenden zelf toe. Op een nacht
bespoten ze 4500 produktiebo-
men en 5000 jonge bomen die
uitgeplant moesten worden. Dit
jaar werd door de gifspuiters in
de nacht van 8 op 9 juli op
nieuw 10.000 (kwetsbare) jonge
bomen bespoten. Fruitteler A.
Uittenboogaard heeft de indruk
dat de gifspuiters goed thuis
zijn in de fruitteelt en op
Klein Westerhout. Ze wisten
precies welke, jonge, bomen het
kwetsbaarst zijn, op welk tijd
stip ze moesten spuiten en welk
middel ze moesten gebruiken
en hoe ze ongestoord hun werk
konden doen.
Vorig jaar heeft de heer Uitten
boogaard de zaak nog stil ge
houden maar wel de politie in
geschakeld. Toen al had hij ver
moedens in een bepaalde rich
ting maar de politie kwam niet
met de oplossing. Dit jaar is de
fruitteler zeer gedupeerd. Boos
heeft hij de politie verweten
dat deze tot dusver zich niet
voldoende ingespannen heeft
om de gifspuiter(s) te pakken.
bekend te maken. De vorige minister
van economische zaken beaamde dat
een vergissing was gemaakt bij de
hoorzitting maar meende niet dat een
nieuwe gehouden moest worden.
De milieugroepen schrijven in een
brief aan de huidige minister dat zij
de redelijkheid van het antwoord in
twijfel trekken over 'een onbevredi
gende gang van zaken'. De nieuwe 150
Kv-leiding die boven het land van
Maas en Waal is ontworpen, zal het
eeuwenoude rivierenlandschap met z'n
prachtige vergezichten ernstig scha
den. zo schrijven de milieugroepen.
Naast een heleboel andere bezwaren
(hoogspanningsleidingen zijn 'vogel
moordenaars', ze zouden heel goed on
dergronds kunnen worden aangelegd)
menen de milieugroepen dat het pro
vinciale Gelderse electriciteitsbedrijf
zijn planning afstemt op 'verouderde
groeiprognoses en geneigd is daaraan
uit opportunisme vast houden'.
De milieugroepen protesteren tegen
het vrijwel autonome beleid van de
electriciteitsbedrijven.
DEN HAAG Dc hoofdinspecteur
geneesmiddelen van het ministerie
van volksgezondheid onderzoekt op
het ogenblik of er inderdaad nieuwe
gegevens zijn waaruit zou blijken dat
het maagzuiveringsmiddel Alka-Seltzer
maagbloedingen zou kunnen veroorza
ken. Hij heeft hierover vragen gesteld
aan de importeur van dit geneesmid
del.
Volgens een Amerikaans medische on
derzoeksgroep. gesteund door de con
sumentenvoorvechter Ralph Nader,
zou de verkoop ervan verboden moe
ten worden. Volgens hem zou de fa
brikant tegenover de Amerikaanse in
spectie voor voedings- en geneesmid
delen gegevens hebben achtergehou
den. waaruit zou blijken dat het ge
bruik van Alka-Seltzer de kans op
maagbloedingen vergroot, omdat er
acetyl salicylzuur in zit.
Volgens de voorzitter van de Ameri
kaanse onderzoekcommissie, dr.
Wolfe, wordt het middel in de
Verenigde Staten in de adverten
ties vaak aanbevolen tegen maagstoor
nissen. Maar deze zouden veroorzaakt
kunnen worden door kwalen die door
deze stof erger zouden kunnen wor
den. aldus dr. Wolfe.
Het ministerie van volksgezondheid
wijst erop, dat in Nederland in ieder
geval op de verpakking staat aangege
ven, dat er acetyl salicylzuur in zit en
wel 320 mg per bruistablet. Het zuur,
dat in bijna alle pijnstillende midde
len is verwerkt, geeft inderdaad bij
veelvuldig gebruik een geringe kans
op bloedingen bij mensen die daar ge
voelig voor zijn, aldus een woordvoer
der. Maar deze kans is bij een bruista
blet wel kleiner dan bij een gewoon
tablet. Overigens heeft het bureau bij
werkingen van geneesmiddelen van
het ministerie van volksgezondheid
nog geen enkele klacht hierover bin
nengekregen.
DEN HAAG Ook voor de wederopbouw van steden in Vietnam geldt
de regeling dat gemeenten dit alleen mogen doen als er duidelijk
sprake is van een band tussen de betrokken Nederlandse gemeente
en een bepaalde stad in Vietnam.
DEN HAAG lil de loop van september zullen tien scholen worden uitgenodigd
om mee te doen aan experimenten met de middenschool. Het is de bedoeling dat
deze experimenten in augustus 1974 vau start gaan.
making van kleuter- en basis
school.
Argumenten
BEKEURINGEN
De heer Zantinga voorspelt dat de
heer Van der Luyt met zijn dienst-
order 'hopeloos' vast zal lopen. 'Het
j kan niet uitblijven of het strikt invul
len van de rijtijdenboekjes leidt tot
I een regen van bekeuringen', zegt hij.
I Bovendien vindt hij de maatregel om
chauffeurs af te zetten 'onmenselijk'.
'Je kunt toch een chauffeur niet voor
24 uur in Basel afzetten, waar hij met
zijn koffertje onder de armen een ver
goeding van 32 gulden de dag moet
doorbrengen.' Volgens Zantinga zal
het bij het transportbedrijf daarom
I zeker op een staking uitlopen.
De plannen voor de vernieu
wing van het voortgezet on
derwijs zijn bekend gemaakt
in het vandaag verschenen
nummer van 'Uitleg', het
weekblad van het ministerie
van onderwijs. Het nummer is
gemaakt ter gelegenheid van
het vijfparig bestaan van de
mammoetwet. Behalve plan
nen voor de toekomst bevat
Uitleg ook een terugblik op
de periode 1968-1973.
Het idee voor een midden
school is officieel voor het
eerst in 1970 geïntroduceerd
door ex-staatssecretaris Gros
heide. In februari van dat jaar
beloofde hij op een bijeen
komst met werkende jongeren,
dat de eerste experimenten
reeds in 1971 zouden begin
nen. Al gauw bleek dat mr.
Grosheide een beetje te hard
van stapel was gelopen. En
toen minister Van Veen de
boedel van Grosheide in 1971
overnam werd het ministerie
steeds voorzichtiger. Er wer
den wel experimenten met
'geïntegreerd onderwijs voor
12- tot 15-jarigen' in het voor
uitzicht gesteld, maar het
woord middenschool werd zo
veel mogelijk vermeden. De
draad is nu weer opgepakt
door minister Van Kemenade,
die in de regeringsverklaring
van het kabinet-Den Uyl al
liet weten dat hij vaart zou
zetten achter de ontwikkeling
van de middenschool. Hoe dat
in zijn werk zal gaan staat nu
in Uitleg te lezen.
Keuzevakken
Onder een middenschool
wordt verstaan een school
voor voortgezet onderwijs die:
alle leerlingen in de leef
tijd van ongeveer 12 tot 15
jaar omvat.
Door een systeem van keu
zevakken de mogelijkheid
biedt van naar aard uiteenlo
pende eindniveaus (verschil
lende richtingen dus).
Door een systeem van ni
veau-onderwijs ook per vak of
groep Van vakken de mogelijk
heid biedt op verschillende ni
veaus te eindigen.
Afrekent met het systeem
waarin bepaalde hoeveelheden
leerstof gebonden zijn aan
opeenvolgende jaarklassen.
Meer aandacht besteedt aan
sociale bewustwording, muzi
sche creativiteit en technische
vaardigheid voor alle leerlin
gen.
Voorbereidt op aansluiten
de vormen van beroepsonder
wijs of algemeen voortgezet
onderwijs naar gelang van de
wens en de capaciteiten van
de leerlingen.
Het staat nog niet vast of de
middenschool drie- öf vierja
rig zal zijn. Wel is reeds be
sloten cm het laatste jaar van
de basisschool niet in het ex
periment te betrekken. Dit
zou verwarring kunnen wek
ken, omdat gelijktijdig geëxpe
rimenteerd wordt met de één-
Voor de ontwikkeling van een
middenschool worden vier ar
gumenten aangevoerd. Aller
eerst wordt de beroeps- en
studiekeuze die nu vaak al
aan het eind van de basis
school wordt gemaakt enkele
jaren uitgesteld. De leerlingen
zullen daardoor ook minder
gauw voorgesorteerd worden
op grond van hun milieu. In
de derde plaats kan het aan
bod van de school beter wor
den afgestemd op de behoef
ten en mogelijkheden van de
individuele leerling. Tenslotte
kan de vorming verbreed wor
den doordat het lager beroeps
onderwijs meer 'algemene'
vakken krijgt, en omgekeerd
het algemeen voortgezet on
derwijs meer praktische vak
ken.
Het experiment met de mid
denschool wordt op drie ma
nieren uitgevoerd. Van de
tien uit te nodigen scholen
zullen drie een brede, volledi
ge middenschool beginnen.
Welke deze drie scholen zijn
Minister Van Kemenade
is nog niet bekend, maar ze
ker is dat hiervoor scholen
worden uitgezocht die nu
reeds de verschillende soorten
van voortgezet onderwijs (la
ger beroepsonderwijs, mavo,
havo en vwo) in één scho
lengemeenschap verenigen.
Een van de bekendste
voorbeelden daarvan is de
schcol in de Bijlmermeer, die
in veel opzichten al op een
middenschool lijkt,
Samenwerking
Naast de drie 'brede' experi
menten zullen er een paar
deel-experimenten worden op
gezet. Op die manier kan in
formatie worden verkregen
over bepaalde aspecten van de
voorgestelde vernieuwing. Ge
lijktijdig met al deze experi
menten zal dan verder ge
streefd worden naar 'nauwere
samenwerking tussen lager be
roepsonderwijs en havo-mavo-
v.w.o. op andere scholen om
latere ontwikkelingen voor te
bereiden.
Minister Van Kemenade is
overigens geen voorstander
van een vanuit Den Haag ge
dicteerde invoering van de
middenschool. Wanneer de ex
perimenten slagen hoopt hij
de verdere ontwikkeling van
de middenschool stap voor
stap uit te voeren. Hij denkt
aan een periode van tien jaar
waarin de middenschool zich
dan als een inktvlek kan uit
breiden.
Dit antwoordt staatssecretaris Polak
(binnenlandse zaken) op vragen van
het Tweede Kamerlid Jongeling
(GPV). Zoals bekend geldt dëze maat
staf ook voor andere projecten van
ontwikkelingshulp.
De heer Jongeling vroeg hiernaar om
dat hij het idee had dat de gemeente
Groningen aan Noord-Vietnam hulp
had verleend uit de gemeentekas.
Maar volgens de staatssecretaris was
dit niet het geval. De hulp was ge
richt op het stimuleren en coördine
ren van hulpacties onder de bevolking
Van de gemeente, zegt hij in zijn ant
woord.
Ook wilde het GPV-Kamerlid weten
of er voor het bezoek van de Gro
ningse wethouder aan de Noordvietna-
mese delegatie in Parijs een goedge
keurde begrotingspost was. Daarop
zegt de staatssecretaris dat de begro
ting van Groningen voor 1973 nog
niet is goedgekeurd, maar dat het ge
meentebestuur, ondermeer voor de
post reis- en verblijfskosten voor le
den van het gemeentebestuur, tot ten
hoogste één derde mag uitgeven van
het bedrag dat op de overeenkomstige
post van de laatst goedgekeurde be
groting is geraamd.
Tot nu toe zijn er volgens de staatsse
cretaris geen Nederlandse gemeenten
bekend, die aan plaatsen in Noord- of
Zuid-Vietnam hulp hebben verleend
ten laste van de gemeentekas. Volgens
de opvatting van de regering moet de
Nederlandse hulp uit overheidsgelden
in beginsel ten goede komen aan alle
door oorlog getroffen landen van In-
do-China. Maar als echter eventuele
afzonderlijke gemeentelijke activitei
ten eenzijdig aan Noordvietnam ten
goede zouden komen, dan vindt de re
gering dat geen doorkruising van het
Nederlandse buitenlandse beleid, al
dus staatssecretaris Polak.
