Missouri-lutheranen
laken hun theologen
Uit de kerkbladen
Kerk present bij het
wereldjeugdfestival
fllslllalll
Vandaag
Trouw
Kwartet
Sloep hielp tjalk onder brug door
Houvast vindt
u bij
Lugtigheid
Kerk in VS breekt
met geref. kerken
Vier auto's in
brand gestoken
Nieuwe boeken
TROUW/KWARTET DINSDAG 31 JULI 1973
KERK T2/K2'
Om historiciteit bijbelverhalen
NEW ORLEANS De conventie (synode) van de Missouri-lutheree kerk in de Verenigde Staten
heeft de bijbelbeschouwing van de meeste hoogleraars van haar Concordia-seminarie in Saint Louis
als 'dwaalleer' afgewezen. De conventie legde tevens alle kerkleden een bijbelbeschouwin op, waarin
grote nadruk wordt gelegd op de historiciteit van de bijbelse verhalen.
Daarmee is in eerste instantie een
strijd beslist, die deze kerk sinds en
kele jaren verdeeld houdt. De belang
rijkste beslissing werd na een debat
van acht uur genomen met 574 tegen
451 stemmen. Ze betekende een per
soonlijke triomf voor de president
van de kerk. dr. Jacob A. O. Preus.
Sinds hij vier jaar geleden tot presi
dent gekozen werd, stelde hij zich tot
doel, de mcderne historisch-kritische
methode van bijbelonderzoek uit de
Missouri-kerk te bannen.
De Verenigde Staten tellen drie grote
lutherse kerken. Daarvan heeft de 2.R
miljoen leden tellende Missouri-kerk
altijd bekend gestaan als een bolwerk
van conservatieve rechtzinnigheid. Ze
"houdt zich verre van de wereldraad
van kerken en is zelfs, als enige grote
lutherse kerk ter wereld, niet aange
sloten bij de lutherse wereldfederatie.
De laatste jaren leek er echter bewe-
(de zg. akten van transport) van on
roerende zaken.
Sliedrecht
P. A. Zegelaar, voorzitter van de
Vereniging van Zaakwaarnemers-
Administrateurs in Nederland.
Schijventarief
Discriminatie
De Zweden zien neer op de Neren
de Javanen zien neer op de Batak
kers de Egyptenaren zien neer op
de Bedouïnen de 'gevestigde'
negers in Engeland voelen zich
verheven boven de pas aangekomenen
de Nederlandse werknemers voelen
zich veel te goed voor vuil en/of een
voudig werk en men laat dus daar
voor 'gast'arbeiders aanrukken. (Vak
bonden gaan akkoord met de invoer
van 200 'gast'arbeiders voor de Akzo-
Breda, terwijl zij al 100.000 werkeloze
steuntrekkers hebben!!). Onze 'pro
gressieve' regering geeft toe aan de
terreur van de 'studenten' en discri
mineert daarmede het grotere aantal
studerenden. De burgemeester van
Amsterdam (oud-professor in de
rechtsgeleerdheid) en zijn secondant
gooien honderden miljoenen in het
Amsterdamse 'grond'water. (Verdelen
in het groet mag niet. verkwisten in
het groot mag blijkbaar wel. hoewel
dit een ergerlijke discriminatie is van
de belastingbetaler). De Surinamers
discrimineren m.i. elkaar óp een ge
heel eigen wijze, gebruikmakend van
de onnozele toepassing van de 'socia
le' wetten door de Nederlandse dien
sten. Enige maanden geleden schreef
ik aan een invloedrijk man o.m.:
waarom komt niemand met het
voorstel de werkeloze Surinamers in
Amsterdam (1000 stuks+fam.) gratis
terug te vervoeren naar Suriname en
bv. 4x het bedrag aan werkelozen-
steun eveneens naar de overheid van
Suriname te sturen opdat men daar
voor de nodige projecten door deze
mensen kan laten uitvoeren in het be
lang van hun eigen land en dus in
hun eigen toekomst. De studerende
Surinamers kunnen max. 10 jaar hier
'blijven om hun studie te voltooien.'
Wanneer we daarbij bv. ook nog den
ken aan de discriminatie van Zuid-Mo-
lukkers in hun woonkampen, dan heb
ben we geen röntgenologen nodig om
de vele balken in onze Nederlandse
ogen te zien. Of blijven we toch liever
ziende blind?
Haarlem
C. Baars Sr.
Huurkoop huizen
In Trouw/Kwartet verscheen onlangs
een artikel, getiteld 'Regeling voor
huurkoop huis nu van kracht'. Daarin
werd ten onrechte de indruk, gewekt,
dat alleen de notaris bevoegd zou zijn
tot het opmaken van akten van huur
koop van huizen. Ik doel hier met na-
-me op de passage waarin vermeld
^taat, dat de huurkoper zich tot de
notaris kan wenden voor de over-
.schrijving van de huurkoopovereen
komst in de openbare registers.
LTWat is de werkelijkheid? De op 6 juli
- 1973 in werking getreden 'Tijdelijke
2. wet huurkoop onroerend goed', be-
- paalt ender artikel 17, dat niet alleen
2, dc notaris maar ook dc in 1956 door
I-de minister van justitie aangewezen
^wettelijk erkende zaakwaarnemers be-
Hvoegd zijn tot het opmaken van bo-
'-venbedoelde akten van huurkoop. Vol
ledigheidshalve voeg ik hieraan toe,
dat deze erkende zaakwaarnemers
".sinds 1956 ook bevoegd zijn tot het
opmaken van akten van overdracht
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
B.V. De Christelijke Pers
Directie:
Ing. O. Postma,
F. Diemer.
Hoofdredactie:
J. Tamminga.
Hoofdkantoor B.V. De
Christelijke Pers: N.Z.
Voorburgwal 276 - 280,
Adam. Postbus 859.
Telefoon 020-22 03 83.
Postgiro: 26 92 74. Bank:
Ned. Midd. Bank (rek.nr.
69 73 60 768). Gem.giro
X 500.
De lieer A. van Vliet te Woerden,
heeft de strekking van mijn betoog in
Tr./Kw. van 12 juli, betreffende de
toepassing van het schijventarief, niet
goed begrepen. De bedoeling daarvan
was alleen, om aan te tonen dat deze
weduwe, met een inkomen van
10.000,— over 1973 nu 252, —be
lasting meer moet betalen dan over
het jaar 1972. En dit blijkt toch een
onbillijke verdeling. Uit de gegevens
van de heer Van Vliet kan worden
opgemaakt dat deze over J973 plm.
90, minder betaalt, dan over 1972
het geval zou zijn geweest. Bedoelde
weduwe moet dus meer betalen en
wordt dus inderdaad de dupe van het
nieuwe schijventarief. Kan daarvoor
niet een billijke oplossing gevonden
worden?
Arnhem
D. Gon
Grotere gezinnen
In deze rubriek heeft de heer W. A.
C. Weststrate voordelen van grotere
gezinnen opgenoemd, waarmee een ie
der het wel eens zal zijn. De heer
Weststrate gaat echter niet in op het
door mij gesignaleerde feit dat gezin
nen met meer dan twee kinderen he
laas tegenover de maatschappij en in
dit verband ook tegenover die kinde
ren zelf niet meer te verantwoorden
zijn. Men kan deze gezinnen daarom
helaas niet anders dan egoïstisch en
asociaal noemen. Ook over de door
mij genoemde rampzalige gevolgen
van een te hoge bevolkingsdichtheid
bewaart de heer Weststrate het stil
zwijgen. Blijkbaar ziet hij geen ver
band met milieuverpesting. woning
nood, verkeerschaos enz. Het lijkt mij
wat demagogisch om mij in de schoe
nen te schuiven dat ik zou menen dat
'er geen meer bij kunnen'. Natuurlijk
kunnen er nog heel wat bij, maar die
arme kinderen komen dan wel als ze
eenmaal groot zijn (of wellicht nog
eerder) met zekerheid in een volko
men onleefbare wereld terechtDe
heer Weststrate meent voorts dat er
geen einde zou kunnen worden ge
maakt aan de invasie van gastarbei
ders bij een stationair bevolkingsaan
tal. Deze zaken hebben evenwel min
der met elkander te maken dan de
heer Weststrate denkt. Het feit dat
wij reeds nu naast gastarbeiders een
behoorlijk aantal werkeloze Nederlan
ders hebben, wijst hier maar al te
duidelijk op.
'Het getal is machtig,' zo constateert
de heer Westrate enigszins sarcas
tisch. Toch heeft hij daarmee wel de
gelijk gelijk. Ja, zijn constatering is
helaas op demografisch gebied nog
een understatement. Het is op dit ge
bied, evenals op zovele andere, zelfs
oppermachtig. Dit spijt mij evenzeer
als hem. maar wat doen wij er in dit
geval tegen?
Delft
ing. D. van der Keilen
lid van raad van advies Stichting
Welzijn en Bevolkingsgroei.
Gods wil
De heer Hydra zou graag willen we
ten hoe God aan mensen zijn wil be
kend maakt. Hij voegt daaraan toe dat
het alles in de bijbel staat. Welnu,
laat de heer Hydra de bijbel dan ter
hand nemen en deze ootmoedig en
biddend lezen. Hij leest dan o.a. in
Ps. 25 over die verborgen omgang die
de gelovigen met God mogen hebben
en b.v. in Rom. 8 leest hij dat nota
bene de H.G. met onze geest getuigt
dat wij kinderen Gods zijn! Mannen
als Luther en Calvijn wisten maar al
te goed dat deze mystieke omgang
met God voor de gelovige mogelijk is,
terwijl Abr. Kuyper er in zijn medita
ties telkens op wijst, dat er een be
wust, persoonlijk onmiddellijk contact
met God mogelijk is. We mogen er
niet aan twijfelen, dat er in onze tijd,
waarin we niet meer kunnen luiste
ren naar de stem van God. nog men
sen gevonden worden, die dit niet
verleerd hebben.
Apeldoorn
Chr. R. v. d. Rest-Ecrbeek
Sanatorium
Blijkens een uitzending van 'Hier en
Nu', moet het Haags Sanatorium met
zijn unieke ligging in de bossen en
zijn persoonlijke behandeling, speciaal
gericht op langdurige en chronisch
zieke patiënten, verdwijnen, omdat
het niet meer aan de tegenwoordige
eisen zou voldoen. Dit is onzin! De
kosten van het sanatorium zijn mini
maal. vergeleken bij de behandeling
in de betonblokken, waar men zich
opgesloten voelt en waar de patiënt
zichzelf niet meer kan zijn door de
automatisering. Vele patiënten, die in
de moderne ziekenhuizen behandeld
moeten worden, zouden na deze eerste
dure behandeling juist in dit soort
zieken (verpleeg)-tehuizen opgenomen
kunnen worden voor de zo belangrij-
ke nazorg. In een land waar velen lij
den aan chronische en astma-bronciale
aandoeningen, mede als gevolg van
luchtvervuiling en psychische span
ningen, is juist grote behoefte aan ge
legenheden als het Haags Sanatorium.
Poeldijk
J. C. Kohier
ging in het standpunt van deze kerk
te komen. Voor een belangrijk deel
kwam dit door de professoren van het
Concordia-seminarie, de theologische
hogeschool van deze kerk en het
grootste lutherse seminarie van het
westelijk halfrond.
Zodra Preus in 1969 president werd,
begon hij enkele professoren te be
schuldigen, dat zij met hun nieuwe
opvattingen het Schriftgezag onder
mijnden. Op vijf na toenden alle do
centen zich solidair met de aangeval
lenen. Zij weigerden een door Preus
opgestelde 'Verklaring van de bijbelse
en confessionele beginselen' te onderte
kenen.
De conventie heeft deze verklaring tot
officiële leeropvatting van de kerk
verheven, zodat Preus' Schriftbeschou
wing nu voor alle kerkleden bindend
is Zij veroordeelde de opvattingen
van de Concordia-professoren vervol
gens als een 'dwaalleer, die in strijd
is met de Heilige Schrift, de lutherse
belijdenis en het standpunt van de
synode en die daarom in de kerk van
God niet geduld, laat staan veront
schuldig en verdedigd kan worden'.
Adam en Eva
Aan de laatste resolutie ging een
steekspel van enkele uren met de
hoogleraars vooraf. De resolutie eist
van hen herroeping van leringen die
twijfels wekken aangaande het histori
sche karakter van de bijbelse wonder
verhalen, de historiciteit van Adam
en Eva als werkelijke personen, de
zondeval van Adam en Eva als een
werkelijke gebeurtenis, tot welke de
erfzonde en haar toerekening aan alle
volgende generaties van mensen moet
worden herleid, de historiciteit van
bepaalde bijzonderheden in het leven
van Jezus, zoals verteld door de evah-
gelisten, messiaanse profetieën in het
oude testament, de leer van de enge
len en de historiciteit van Jona.
De president van het seminarie, dr.
John H. Tietjen, sloot na het aanne
men van de resolutie de mogelijkheid
van een kerkscheuring niet uit. In
een bewogen toespraak tot de conven
tie zei hij, dat hem zwaar onrecht was
aangedaan. Hij weigerde zijn functie
neer te leggen ondanks de aandrang
en kondigde aan, het op een afzetting
aan te laten komen.
Een merkwaardige bijzonderheid was.
dat de man, die in 1957 de historisch-
kritische methode aan Concordia in
troduceerde, dr. Martin H. Scharle-
mann, thans tot de minderheid van
de faculteit behoorde, die aan de zijde
van Preus stond.
Een tjalk, die gisteren niet onder een Amsterdamse brug door kon varen omdat de brug te laag was, kon
er dankzij een sloepje onderdoor. Het bootje werd hoog tegen het achterschip op gebonden met staal
draad, waarna het werd gevuld met water. De tjalk kon toen voldoende zakken voor de doorvaart.
BERLIJN Op verschillende manieren is de kerk betrokken bij het
wereldjeugdfestival dat op het moment in Berlijn wordt gehouden.
Bij de organisatoren is enige bezorgdheid gewekt door de aankondi
ging dat een groep zgn. 'Jesus-people' aan het festival zal meedoen.
Onder de 30.000 deelnemers is een groep van 100 Nederlanders, on
der wie een aantal leden van de Nederlandse christen studentenbewe
ging NCSV.
Uit Engeland komt een afvaardiging
van Pax Christi en uit Italië en Frank
rijk komen groepen christelijke wer
kende jongeren. Uit Mozambique
komt een Frelimo-delegatie die uit
christenen bestaat.
Voor alle deelnemers aan het festival
organiseren de kerken in de DDR een
programma van informatie- en ge-
spreksavonden, godsdienstoefeningen
en kerkconcerten.
De informatie-avonden worden georga
niseerd door de protestante studenten
gemeente. Morgen kunnen de festival
gangers die dat wensen spreken met
de voorzitter van de bond van protes
tante kerken in de DDR, bisschop D.
Albrecht Schönherr over de opdracht
van de kerk in de DDR.
Voor vandaag hebben de kerken een
studiedag georganiseerd, die deel is
Van het 'officiële festivalprogramma.
Deze studiedag gaat over 'de gelovige
jeugd en haar betrokkenheid voor
vrede en maatschappelijke vooruitgang.
Onder de festivalgangers blijkt grote
belangstelling voor de kerkelijke acti
viteiten te bestaan. Veel geïnteres
seerden melden zich bij de studenten
gemeentes, het kerkelijk jeugdwerk
en het protestante jongemannenwerk
voor gesprekken.
Ds. Jan Lugtigheid staat nog niet zo
verschrikkelijk lang in Sneek, maar
de eerste aanloopmoeilijkheden zijn.
voorbij, gezien zijn 'persoonlijk' arti-'
kei in Kerkvenster, het blad van de
Sneker hervormden.
Onze collega A. J. Klei moest onmid
dellijk denken aan een gedicht, dat
dr. J. Buskes ooit eens gemaakt heeft
op zijn vader, ds. P. Lugtigheid. Dit
gedicht luidde: Het leven is louter
vluchtigheid; houvast vindt u bij Lug
tigheid.
Zoon Jan Lugtigheid schrijft het vol
gende: 'Het is me nu al een paar keer
overkomen dat mensen mij aan het
eind van het bezoek toevertrouwden,
dat ze ooit eens één of twee keer 'on
der mijn gehoor' hadden gezeten
(vreemde uitdrukking!), dat ze zich
geïrriteerd hadden, het niet met me
eens waren geweest en vervolgens wa
ren weggebleven. Maar ja, nu was het
vakantietijd en iedere week hetzelfde
kerkdienstenrooster zonder veel keus
en nu was het onvermijdelijke woord
gevallen: 'Vrouw, laten we het nog
eens proberen'. Tot mijn geluk, want
nu was het meegevallen of erg fijn
geweest. Het spreekt vanzelf dat ik
daar erg gelukkig mee ben en ik heb
verschillende mensen met wie ik zo'n
gesprekje heb gehad ook later weer
zien zitten'.
Dit is echter vluchtigheid. Jan Lug
tigheid zou geen predikant zijn, als hij
aan dit voorval geen wijze les knoop
te: 'Maar toch wilde ik over deze ge
woonte nog iets zeggen, de gewoonte
om het kerkdienstenrooster als een
soort menu te beschouwen en uit te
kiezen. Vooral ook om bij irritatie
weg te blijven. Wat overdreven ge
zegd: de gewoonte om alleen te blij
ven zitten bij 'n bepaalde predikant
wanneer je in je eigen mening, in de
manier, waarop je het geloof beleeft
wordt bevestigd.
Ik heb zelf dan zo'n gevoel als een
bruidegom, voor wie de bruid na de
eerste huwelijksnacht op de vlucht is
geslagen en voortaan buiten gehoors-
safstand in de andere hoek van het
huis verblijft. Kortom, ik ben van
oordeel dat een gemeente het moet
zien uit te houden met de predikanten
die door haar gekozen zijn, zoals ook
andersom de predikant het met de ge
meente moet zien uit te houden. En
m.i. begint het pas boeiend te wor
den. wanneer er in die relatie ook
eerst wat gestoeid is, irritaties waren
over en weer. Dat heb je bij iedere
kennismaking, die een beetje diepte
heeft. Dat kan toch alleen maar aan
leiding zijn om nog nieuwsgieriger te
worden'.
Twee soorten
baptisten
In het Baptistenweekblad De Christen
merkt ds. J. van Dam op dat er twee
soorten baptisten zijn: konferentiebap-
tisten en gewone baptisten. 'Wie min
Ds. J. Lugtigheid
of meer regelmatig de kongressen en
konferenties bezoekt die door de Eu
ropese Baptisten Federatie of door de
Baptisten Wereldalliantie worden ge
organiseerd komt er vaak dezelfde
mensen tegen. Natuurlijk vaak voor
gangers van gemeenten of leiders van
baptisten-organisaties die er vanwege
hun functie moeten zijn. Maar ook
'gewone' gemeenteleden, die dergelij
ke internationale ontmoetingen op ho
ge prijs stellen en de diverse bijeen
komsten van kongressen zeer gewe
tensvol bezoeken en in de vrije uren
met grote toewijding hun best doen
om kennis te maken met hun mede
baptisten uit andere landen.
Ds. Van Dam schrijft dit naar aanlei
ding van het Europese baptistencon
gres, dat deze maand in Zürich-Oerli-
kon is gehouden. En hij vraagt zich
af:
'Heeft een dergelijk kongres zin? Na
tuurlijk, de zin ervan ligt voor een
groot deel in het vlagvertoon, dat een
dergelijke grote bijeenkomst naar bui
ten nu eenmaal is. Over de waarde
daarvan kan men van mening ver
schillen. Er zullen er zijn die dat al
leen reeds reden vinden om dergelij
ke dure kongressen te organiseren en
bij te wonen. Anderzijds, en we weten
niet onder welk hoofd we dat zouden
moeten rubriceren, de ontmoeting van
broeders en zusters uit andere landen,
in andere omstandigheden werkende
en getuigende, met hen van gedachten
wisselen en dat alles gebeurt dan
in de 'wandelgangen' is natuurlijk
van zo grote betekenis dat de waarde
ervan op geen enkele wijze kan wor
den uitgedrukt.
In elk geval doen de 'konferentie-bap-
tisten' er goed aan om de 'gewone'
baptisten, die thuis zijn gebleven, te
vertellen van hun belevenissen en er
varingen. Wellicht krijgen dan ook de
thuisblijvers er zin in om er een vol
gende keer ook bij te zijn'.
Niet getroffen met
gereformeerden
Ds. M. Groenenberg diepte terwille
van het vakantienummer van Her
vormd Utrecht enkele herinneringen
op uit zijn verleden.
Als ik terugkijlj moet ik zeggen, dat
ik het in de verhouding tot de gere
formeerden niet zo best heb getrof
fen. Misschien hebben de gerefor
meerden hot niet zo best met mij ge
troffen ondanks mijn positieve gevoe-
^ns jegens hen. Ik werd predikant in
Oosterend op Texel. Een heerlijke ge
meente. Oosterend kende vijf kerken.
Niet zo weinig voor een dorp. Het
was twee jaar na de bekende synode
van Assen, waardoor de Gereformeer
de kerken in Hersteld Verband zijn
ontstaan. Ds. Buskes was predikant
van die Gereformeerde kerk en de ge
meente droeg hem op handen. Zo'n
dominee hadden ze nog nooit gehad.
Tot 'Assen' kwam en ds. Buskes zich
schaarde aan de zijde van Geelkerken.
Hij werd geschorst en vertrok naar
Amsterdam. Hij wilde geen scheuring
veroorzaken in zijn gemeente. Maar
die kwam toch. Jan Vlaming, de boer
van Oostwijk, en zuster Mulder, de
wijkzuster, lieten zich als eerste
schrappen. Er ontstond een kleine Ge-
ref. Kerk in H.V. Daar werd ds. Bus
kes toen teruggeroepen en hij kwam.
Mijn eerste komt op Texel en zijn
tweede vielen nagenoeg samen, even
als ons vertrek. Hij weer naar Am
sterdam en ik naar Vlaardingen'.
'Je moet in die tijd op zo'n dorp heb
ben gewoond om de afschuwelijke
kanten van zo'n scheuring te kennen.
Mijn eerste komst op Texel en zijn
bij. De scheur liep dwars door fami
lies heen. Degenen, die Buskes op de
handen hadden gedragen, lieten hem
hard vallen. Fel keerden ze zich van
hem af'.
'Het H.V. in Oosterend herenigde zich
in 1946 met de Hervormde kerk. Het
tragische was dat juist de eerste twee,
die bedankten voor de Gereformeerde
kerk. niet meegingen, maar weer ge
reformeerd werden'.
Geen plaats voor
bommenwerpers?
De vakantie verhindert ds. D. II.
Brongers niet, in het gereformeerde
kerkblad voor Drente en Overijssel de
vermanende vinger te heffen tegen
dr. O. Jager. Okke Jager heeft in het
blad Voorlopig geschreven dat de om
roep duidelijker ethische ketterijen
aan het licht brengt dan de kerk.
Vooral Jagers opmerking dat 'De
avondmaalstafel is er zowel voor be
rouwvolle bommenwerpers als voor
ex-tollenaren, maar niet voor een
broederlijke discussie over massa
moord-ja-of-nee'. is bij Brongers in
het verkeerde keelgat geschoten.
'Om alle misverstanden te voorkomen,
heb ik dr. Jager opgebeld en hem ge
vraagd de bedoeling van zijn artikel
toe te lichten. Hij zei mij dat de kerk
geen plaats is waar men alles maar
kan toelaten. Als het gaat over de
vraag wie binnen, en wie buiten is, is
de grens moeilijk te trekken. Desge
vraagd zei hij, dat zij, die bereid zijn
om in uiterste noodzaak de trekker
van het atoomwapen over te halen, en
zich schuldig maken aan wat hij
noemt: massamoord, niet aan dc
avondmaalstafel thuis horen. De 'be-
GRAND RAPIDS De Amerikaanse
orthodox-presbyteriaanse kerk heeft
in haar algemene vergadering beslo
ten. de correspondentieband met de
gereformeerde kerken in Nederland te'
verbreken. Er was in deze kerk al ge
ruime tijd bezorgdheid over de ont
wikkeling in Nederland, met name
over de aansluiting van de gerefor
meerde kerken bij de wereldraad. Er
blijft overigens contact, omdat beide
kerken aangesloten zijn bij de gere
formeerde oecumenische synode
AERDENHOUT Op vier plaatsen
in Aerdenhout zijn in de nacht van
zondag op maandag auto's in brand
gestoken. Twee van de wagens beho
ren toe aan inwoners van Haren (Gr)
en Terneuzen, die in Aerdenhout op
bezoek waren.
rouwvolle bommenwerpers' zij dus die
zich van hun standpunt hebben be
keerd, mogen komen'.
Ds. Brongers besluit: 'Het gaat om
een uitermate moeilijke zaak, waaro
ver de mensen van de verschillende
consequenties ernstig en vanuit de
Schrift met elkaar in een indringend
gesprek moeten blijven. Het zou m.i.
dan ook een ten zeerste te betreuren
zaak zijn als allen, die onder ons het
standpunt van dr. Jager delen m.b.t.
de atoombewapening, ook zijn stand
punt zouden innemen ten aanzien van
de plaats aan de avondmaalstafel voor
hen die hun visie niet onderschrijven.
De mogelijkheden tot een zinnig ge
sprek zijn dan vernietigend'.
Val niet in tweeën
Tot besluit van deze rubriek citeren
wij een stukje uit een commentaar in
het gereformeerd zendingsblad, ge
schreven door ds. P. K. Pilon in
Ujung" Pandang bij Makassar. Hij
merkt aan de publikaties die hem be
reiken uit Nederland dat er aan het
•Thuisfront' nogal wat meningsver
schillen zijn. Bezorgd schrijft hij: 'Als
ik nu dc berichten lees, begint dat
front, die basis, te wankelen. Het lijkt
me afschuwelijk, maar we horen hier
in de verte geruchten van scheurin
gen, polarisaties, modaliteiten, alter
natieve bewegingen en van de kerk
waar dit allemaal gebeurt, ben ik een
zendeling, een gezondene. Men heeft
destijds tegen me gezegd: Je moet het
Evangelie verkondigen in Indonesië,
maar op het thuisfront is men kenne
lijk in grote onzekerheid 'welk evan
gelie verkondigd moet worden en op
welke manier. Men kan niet samen
meer zeggen wie Jezus is en wat Hij
gedaan heeft voor ons. Dat betekent
nogal wat, want dan komt je zending
op losse schroeven te staan. Ik ben
hier in Indonesië immers niet zomaar,
voor de aardigheid. Ik ben gezonden
door de Gereformeerde Kerken in Ne
derland. En daar sta je dan, want als
ze je vragen: Hoe zit dat met dc Gere
formeerde Kerken in Nederland? dan
moet je zeggen: Weet ik veel, ze kun
nen op het moment dat ik er wat van
zeg wel gescheurd zijn! En ik weet
niet bij welk deel ik zit!
'Misschien wordt dat wel vergeten op
het thuisfront, bedenk ik me. Wordt
bij alle geschrijf, gekrakeel en ge
praat inderdaad gedacht aan allen die
verre zijn maar er wel degelijk bij
horen, dat geweldige koninkrijk?
Mocht er werkelijk niet aan gedacht
worden, dan help ik u herinneren aan
de kleine kerk van Zuid-Celebes (om
een voorbeeld van dichtbij te noe
men), waarmee de Gereformeerde
Kerken in Nederland zo nauw verbon
den zijn. Deze kleine, zwakke kerk,
waar geworsteld wordt om gestalte te
geven aan het volgen van Jezus Chris
tus, temidden van een felle moslim
gemeenschap, kan niet zonder een
echt en hecht 'thuisfront'. Ze heeft
niets aan een huis dat tegen zichzelf
verdeeld is.
Ik wil u er alleen maar aan herinne
ren, namelijk dat u niet alleen bent,
niet zelf het kunt zeggen, maar dat u
er bent met de anderen. Zij willen,
met u, graag de blijde boodschap van
heil horen en ik ben zo bang dat u
dat straks niet meer kunt verkondi
gen'.
WAT LET HAAR?
Miljoenen landgenoten zullen deze af
gelopen zondagmiddag de snelle en al-
schuwlijke dood van Roger William
son via de tv op het circuit van Zand-|
voort hebben kunnen zien. Midden j
uit de vredig aandoende* zwemwed
strijden werden zij plotseling gecon
fronteerd met brandende stukken van
een coureurswagen en daarbij de wan
hopige figuur van racer Purley, die al I
zijn best deed om zijn vriend uit het!
brandend wrak te redden, 's Avonds
laat waren nog de nabeschouwingen
over dit noodlottig ongeval niet van
dc lucht.
Bepaalde radioreporters hadden hun
vragen ten aanzien van wat nog ge
oorloofd is wanneer een mede-coureur
in de vlammen omkomt. Mag men
dan doorrijden? Een jurist liet liet
woord doodslag vallen. Het staat niet
aan mij om hier een oordeel te vel
len. Deze zaak zal wat dat betreft in-j
gewikkeld genoeg zijn. Maar één ding
werd bijzonder duidelijk: dit kan niet
langer.
De baan van Zandvoort werd tevoren
in de pers geroemd als de veiligste
van allen en reeds bij de eerste wed-|
strijd blijkt één verkeerde stuurbewe-
ging voldoende om een deelnemer van
het leven te beroven. Dit soort wedj
strijden die ook volgens insiders niets
meer met sport maar blijkbaar alles
met een bikkelharde zakenwereld té
maken heeft, schijnt door de overheid
verboden te kunnen worden. Wat lel
haar? Op grote wegen staan zelfs op|
vierbaanswegen op bepaalde gevaarj
lijk geachte gedeelten snelheidsbeperi
kingen tot 70 Km.
Wie die snelheid overtreedt wordt ge
straft en bij een aantal herhalingen
kan dit leiden tot intrekking van hel
rijbewijs. Maar hier is een stuk wes
waar mensen zich blijkbaar ongestrall
dood kunnen rijden en dan nog bq
vendien anderen in hun dodenri|
meenemen. De zaak is overduidelijk
Miljoenen zullen er geen traan om la
ten wanneer dit soort geweld uit onj
land verdwijnt.
Beroepingswerk
NED IIERV. KERK
Beroepen te Gouderak: J. C. Stelwa
gen te Delft.
Aangenomen naar Eindhoven (toez.)l
I, J. Walpot te Alphen aan de Rijn.
Bedankt voor Vlaardingen: A. J.
Ruys te St. Laurens.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Koudum en te Oostwold
kand. A. Aldis te Engwierum; I
's Gravenzande: A. J. v. d. Wiel li
Zwartsluis.
CHR. GEREF. KERKEN
Aangenomen naar Emmen: kand.
Peppink te Amsterdam, die bedank
voor Opperdoes; naar Haarlem-San
poort: A. D. Drechsler te Den Haa
Zuid.
Bedankt voor Rotterdam-Oost: J. I
Geels te Haarlem.
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt voor Slikkerveer: F. Harincj
te Den Haag Zuid.
Jacques Perk en Willem KIoos, doo'
dr. J. Meyer; uitgegeven in de serH
Nieuwe Taalgids door Wolters-Noorq
hoff NV In Groningen; 80 blz. pril
13.50.
In deze studie houdt Meijer zich i
ruime mate bezig met het doen va
uitspraken over de verondersteld
liefdesaangelegenheden van Perk il
het jaar 1881, zijn sterfjaar. Een val
de conclusies is dat de door Perk
zijn poëzie beleden liefde voor achte
eenvolgens Mathildc Thomas en Jf
anna Blancke volstrekt literair
karakter was. In deze visie zou Pei
zijn attenties uitsluitend richten
vrouwen van wie hij naar eigen w
ten niets te verwachten had. Korton
een dichter van liefdespoëzie die zit
tegen beter weten in een liefdé i
beeldt om er poëzie van te kunne
maken.
De werkelijke hartstocht achter Perl
poëzie van het jaar 1881 betreft v
gens Meijer daarentegen Perks vrier
Willem KIoos. Op velerlei wijze
tracht Meijer aan te tonen dat
achter Een Helle- en Hemelvaart (o
gedragen aan Joanna) en Iris h
gekwetste gezicht van Willem Kloi
dienen te zien. De vriend met w
Perk althans officieel, in april 181
gebroken had, maar met wie hij
een verhulde wijze via zijn laats
poëzie het contact weer zou opneme
De naam van Joanna zou hierbij a
leen maar als alibi voor de buitenw
reld dienen; de aan haar opgedrage
'Helle- en Hemelvaart' zou in werk
lijkheid deel uitmaken van een bew
gen discussie in versvorm tussen Pei
en KIoos. Hetzelfde stelt Meijer vo
de Iris: in dit vers zou Perk met
dood voor ogen op grootse wijze a
scheid nemen van KIoos.
Het grote bezwaar dat men tegen
studie van Meijer kan hebben (d
overigens tal van boeiende opmerki
gen bevat), is dat zijn bewering!
vaak zo slordig en tegenstrijdig zi;
dat men moeilijk zijn conclusies zo
der meer voor lief kan nemen. Blij
staan dat er tussen Perk en KIoos ie
aan de hand was. Maar die wete
schap is niet zo nieuw. Een nauwke
riger studie van dc aard van hun rel
tie en vooral van de wijze waarop d
ze relatie impulsen gaf aan hun po
zie blijft wenselijk. De wijze waan
literatuur kan dienen om bepaalde
vensvormen verhuld aan te duiden
een tijd waarin deze levensvorme
maatschappelijk niet getolereerd wo
den heeft tenslotte zijn eigen reel
om bestudeerd te worden.
v. 1
