Passagierskaping was |)rima georganiseerd fllBlllSllI 1 a bijna een week terug op Schiphol Nieuwe boeken Vrije expressie in Van Gogh-museum 1 touiw/kwlairtet za.i1ër1dag 28 juli 1973 BINNENLAND T15/K15 i2i slachtoffers van de kaping op Schiphol, in het midden gezagvoerder Konuma en rechts daarvan de heer De Koning. 2 li een onzer verslaggevers »5 1HIPH0L De agenten van de luchthavenpolitie keken wat bedeesd toe. Ze hadden de deuren in het percentrum hermetisch afgesloten. Onder het oog van him hoogste chef duwden zij wat al opdringerige journalisten opzij met de woorden: 'U heeft uw beurt al gehad1. Maar het feit dat de lithaven een groot aantal veiligheidsmensen had ingezet kon de kritiek toch niet verzachten en het NO egde van het verdronken kalf en de put klonk overal. De Europese passagiers van de gekaapte nbojet van Japan Air Lines noemde de geringe controle, die de politie op Schiphol uitvoert op passagiers, ronduit schandalig. Nederlander A. J. J. de Koning, en ik merkte dat het vliegtuig ge- pt was, werd ik woedend op de lerlandse politie. Ik vlieg veel voor werk. Op iedere luchthaven in wereld wordt je langdurig gefouil- wordt je bagage grondig geïn- cteerd. Toen ik vorige week vrij- van Schiphol vertrok is geen en- controle op mij uitgevoerd. De aten van de rijkspolitie zaten ge- j ig te babbelen en een sigaretje te i en. Op Schiphol ben ik nog nooit 1 nijn leven gecontroleerd'. alle kapers kwamen in Parijs boord van het vliegtuig. Treft de ockdifeise politiefunctionarissen dan ook blaam? België wonende Duitser Gau- 'Goed dan, ook de Franse politie- iten. Maar een extra controle op phol had geen kwaad gekund.' de kapers waren al aan boord? Koning en Gauger worden nu op- boos. De Koning: 'Meneer, de :rs hadden tientallen kilo's spring- ten aan boord. Granaten, bommen, lag allemaal in het vliegtuig op- Jagen. Vele koffers vol springstof, leg om een heel vliegtuig in de te laten- vliegen. Is het niet ndalig dat al die granaten aan d zijn gekomen?' •fect gezagvoerder van het gekaapte tuig, captair Konuma, heeft tij de hele discussie zijn ogen verle- neergeslagen. De gedachten van man zijn op dat ogenblik moei te raden, maar het lijkt van een te dromen. Tijdens de ruim 4 da- kaping heeft hij maar 4 geslapen. Hij zette de immens Jumbojet op het veel te kleine van Benghazi zo veilig aan dat de passagiers binnen een het vliegtuig konden verlaten, perfecte landing', zeggen de pas en slaan de gezagvoerder bij deze woorden van waardering gemoe delijk op de schouder. Zo werden donderdagnacht na aan komst van een DC8 uit Benghazi, met de voltallige bemanning van het ge kaapte vliegtuig van de JAL (20 kop pen), de Japanse minister van verkeer Sato, de vice president van de JAL, de ambassadeur van Japan in Koe weit, vier Europeaanse passagiers en tal van artsen en verpleegsters, in de perskamer van luchthaven Schiphol kritiek met complimentjes afgewis seld. Dat alles gebeurde in de wat cir cusachtige sfeer, waarin helden of kampioenen altijd schijnen binnen ge haald te moeten worden. Het optreden van de kapers is inpiid- dels genoegzaam bekend: ze hebben geslagen, ze hebben punten van gra naten in de ribben van passagiers ge prikt, ze hebben de passagiers uren lang met de handen op het hoofd la ten zitten, en de ouderen die dat niet volhielden kregen een harde tik te verwerken, ze zijn niet aardig geweest voor het enige kind aan boord, ze hebben de vrouwen aan het gangpad laten zitten, zodat de mannen nauwe lijks iets konden uithalen. Leuzen Maar het werkelijke verhaal, het ver haal van vier dagen angst en span ning, van vier dagen bidden en ho pen, van vier dagen aan vrouw en kinderen denken, dat verhaal kan niet op een persconferentie verteld wor den. En ook een ander verhaal, dat van een groepje daders, een groepje mensen die geen land, geen tehuis meer hebben, mensen die soms tot af- schuwlijke daden (Lod) komen uit wanhoop, dat wordt ook niet verteld. De politieke achtergrond komt niet ter sprake; dat de kapers zonder op houden leuzen tegen het westers kapi talisme en het Israëlische iZonisme schreeuwden is uit andere bronnen wel bekend, maar komt donderdagnacht om 2 uur niet aan de orde. Het waren ooggetuigenverslagen, of zelfs dat nog niet. Het was alsof de passagiers er soms niet bij geweest waren, zich soms niets van de kaping bewust geweest waren. Toen de gra naat ontplofte - het begin van de ka ping, even na Amsterdam lag de Ko ning te slapen en dacht Gauger dat zich een ontploffing in de machine had voorgedaan. De Nederlandse kust was net uit het zicht verdwenen. Gau ger hoorde een klap en het vliegtuig zwenkte naar links. We hebben pan ne, dacht hij. Maar toen realiseerde hij zich pas dat het vliegtuig gekaapt was. Dat de kapers in Libië gearresteerd waren kwamen de passagiers pas een paar dagen later te weten. De passa giers moesten een klein verslag schrijven van de gebeurtenissen, al leen de gezagvoerder is door de lucht havenautoriteiten van Benghazi ge hoord. En daar, in de Libische hoofd stad, moesten de passagiers zich op nieuw met gewone dingen bezig hou den: velen hadden geen schoenen meer, de Libische regering moest hen zelfs van kleren voorzien. Suf De passagiers waren misschien tot wa re helden uitgegroeid, wanneer zij in hun plan de kapers te overmeesteren geslaagd waren. De Europese passa giers hebben daar wel over gedacht, maar, aldus De Koning, de Japanse passagiers wisten helemaal niet wat een kaping was. Zij zaten er een beet je suf bij, alsof het een film was die heel langzaam afdraaide. De Europese passagiers zaten boven dien te verspreid in het vliegtuig om met elkaar in contact te komen. Ge lukkig maar, dat zij niet getracht heb ben de kapers te overmeesteren, want dan was de kaping wellicht in een bloedbad geëindigd. getuigen meldde op 23 juli, in een 'Pamflet tegen Jehova's dat de Rijnlandse kerk in pamfletten uitreikt, die tegen Jehova's getuigen, het kruis van Christus ver en zijn Godheid ontkennen, deze kerken een ander ge- bestrijden, laten zij dat wel eerlijk doen! Over de leer stellingen van de Jehova's getuigen staat in het boekje 'De Waarheid die tot eeuwig leven leidt' (blz. 51, para graaf 13) te lezen: 'Op 14 Nisan van het jaar 33 brachten Jezus' vijanden hem ter dood aan een martelpaal (Hand. 5:30, 10:39, 13:29). Hij had zich kunnen verzetten, maar hij deed het niet, Matth. 26:53-54. Gewillig deed hij afstand van zijn leven als slachtoffer voor ons!! Wat de Godheid van Christus betreft, in het boekje 'Verge wist u van alles' (blz. 250) staat volgende: 'Wordt een sterke God ge noemd, zie Jes. 9:5, maar niet de al machtige God Jehova Ex. 6:2. Greup G. Schipper-Mulckhuijse Actie 'Omkeer' Naar aanleiding van het verzoek van dr. Buskes, mee te helpen bij het vin den van een antwoord op de bange vragen welke bij ons oprijzen bij de gedachte aan de mogelijkheid dat de zo dreigdende profetieën van ds. Van de Hoeven reeds in de zeer nabije toekomst, in vervuling zouden kunnen gaan, zij het mij vergund nog een an der licht te laten vallen op het gods gericht dat ons volgens de moderne Jona boven het hoofd hangt. Op dc allereerste plaats dienen wij te besef fen dat al de catastrofes die in de we reld der vergankelijkheid habben plaatsgevonden evengoed een 'genade Gods' genoemd kunnen worden als de legio gevallen dat rampen (ook die welke door Jona over Ninevé werd geprofeteerd) werden voorkomen! Wij dienen ons ervan bewust te worden dat alles letterlijk alles op heil zame wijze door de Goddelijke Voor zienigheid wordt beschikt en dat on dergang en dood er alleen maar zijn om diepere vernedering en/of groter lijden van de zich op een dwaalspoor bevindende mens te voorkomen. In dien het ons duidelijk wordt dat aan het sterk toenemend zedelijk verval en de hebzucht geen halt meer kan worden teroepen omdat de mensen denken recht te hebben op het volko men uitleven van hun dierlijke harts tochten, dan horen wij het toch ze ker als een uitkomst te beschouwen dat er nog een Goddelijke Rechtvaar digheid bestaat om aan de macht en wandaden van deze geestelijk ont spoorden voor goed een eind te ma ken. Den Haag M. M. A. van Raalten Radio,- televisie,- en krantenreporta ges hebben ons vorige week doen ge loven dat de kapers slechte instructies hadden, dat hun actie door een mise rabele organisatie tot mislukken ge doemd was. Maar De Koning, Gauger, gezagvoerder Konuma en de overige leden van de bemanning waren het over een ding roerend eens: deze actie was zeer goed voorbereid. De Koning: 'Ze hadden kaarten van alle luchtha vens bij zich. Verder hadden zij een grote schets van het bedieningspaneel van een Jumbo Jet in handen. Wan neer iemand van de bemanning zou zijn uitgevallen, had een kaper zijn plaats kunnen innemen De kapers kenden het vliegtuig boven dien op hun duimpje. Zo wisten zij, dat zij vanuit de eerste klas afdeling, via een luik in het bagageruim kon den komen. Koffers vol munitie wer den vanuit dit ruim naar boven ge sleept. De explosieven werden aan de vijf deuren van het vliegtuig gehan gen, terwijl in de eerste klas nog tas sen vol handgranaten stonden. Gau ger: 'Deze actie was zeer goed voorbe reid'. August Strindberg: Tijd van gisting. De ontwikkeling \an een ziel (1868- 1872). Uitgave De Arbeiderspers - Pri vé Domein nr. 22 - 250 blz - 19,50 - vertaald door Marguérite E. Törnqvist - Verschuur. In de schitterende uitgevoerde reeks Privé Domein is het tweede en laat ste deel verschenen van 'De zoon van een dienstbode', Strindbergs her inneringen van de jaren tussen 1849 en 1872'. De zoon van een dienstbode', het eerste deel, kwam al eerder in de ze reeks uit, 'Tijd van gisting' behan delt de periode 1868 - 1872. Strind berg was toen een jongeman van rond de negentien jaar. Hij vertelt over zijn studententijd' in Uppsala zijn tijd als leraar en gouverneur, zijn ervarin gen aan de toneelschool en zijn eerste belevenissen als toneelschrijver. Strindberg is het best op dreef in zijn autobiografische werk. Hij schrijft zo helder als glas, verbloemt niets en dan te bedenken dat hij dit boek schreef in één van de moeilijkste periodes van zijn leven, namelijk na zijn ver oordeling wegens onzedelijkheid van zij bundel 'Huwelijksverhalen'. Strindberg herinnert zich het klein ste, schijnbaar onbelangrijkste, detail uit zijn jeugd. Hij pronkt er niet mee, maar schrijft alles op alsof het heel gewoon is. Zijn verpletterende zwaarmoedigheid was hem ook als jon geman tot last en we lezen over voor vallen die bijna overdreven drama tisch aandoen. Aan de andere kant is hij een mensenkenner van de eerste orde: zijn conclusie dat er zonder de mooie uniformen minder officieren zouden zijn en zonder de uiterlijke kenmerken minder studenten bewijst dat. Op blz 177 staat ook zoiets opval lends: 'Ontroerd te worden bij de aan blik van het lijden van een medemens wordt als mooi en prijzenswaardig be schouwd maar het schijnt in wezen slechts een reflexbeweging te zijn. Men verplaatst het lijden van de an der naar binnen in zich zelf, en be klaagt zodoende het eigen ik'. Een verrukkelijk boek voor liefheb bers van autobiografisch werk. De enige ongerechtigheid die erin staat is te vinden op pagina 16: daar staat de tekst door elkaar. 3 maal 10 gulden aan prijzen Allereerst wat nieuws uit Nederland en Suriname. De voor 14 augustus aangekondigde emissie van vier zegels komt vervroegd op 31 juli a.s. in om loop. Het zijn vier herdenkingszegels, die nogal uiteenlopende evenementen betreffen, een efficient systeem dat de Nederlandse PTT voor het eerst toe past. De bedoelde feiten zijn de vol gende: het 75-jarig bestaan van de Kon. Ned. Hockeybond en de wereld kampioenschappen in die tak van sport welke in Amstelveen worden ge houden (25 ct), de wereldkampioen schappen ritmische gymnastiek, die door het KNGV te Rotterdam worden georganiseerd (30 ct), de indienststel- ling van het grondstation van de Ned. PTT voor satellietontvangst te Burum (35 ct) en het eeuwfeest van de inter nationale samenwerking op het ter rein der meteorologie (50 ct). De afbeeldingen zijn: een beeld uit een hockeywedstrijd, een ritmische oefening, de antenne van het grond station en een symbolische voorstel ling van een weerbericht. Een tweede wijziging in het programma is dat de voor 11 december voorziene zegeluit gifte 'Nationale Commissie Ontwikke lingsstrategie' reeds op 16 oktober a.s. zal verschijnen. In verband met de wijziging in het tarief voor briefport per 1 september a.s. zal de herden kingszegel t.g.v. het regeringsjubi leum van H. M. de Koningin in de nieuwe waarde van 40 ct uitkomen en wel als een portretzegel van groot vierkant formaat. Voorts zal Suriname zijn emissie 'honderd jaar postzegels', die voor 25 juli was geprogrammeerd, eerst op 12 december a.s. laten ver schijnen. J RSPUBLLQLIE TU NISI ENNE IMéhihi ■lliMi» In de republiek Tunesië kwam een tweetal zegels in omloop naar zeer moderne ontwerpen, gewijd aan het Panafrikaans Festival voor de jeugd. Canada viert met een herdenkingsze gel van 8 ct het feit dat twee eeuwen geleden de eerste Scotse kolonisten arriveerden. Het was dedriemaster Hector' die op 15 september 1773 200 man in Pictou (Nova Scotia) op Cana dese bodem bracht. Op de zegel staat een familie in Schotse kleding en compleet met doedelzak, die de eerste voet aan wal heeft gezet. De ontwer per Peter Swan is de nazaat van zo'n Schotse familie die 200 jaar geleden emigreerde. De eilandengroep Fiji in de Zuid-Pa- cific wijdt deze week vier zegels aan een nieuw ontwikkelingsprogramma in uitvoering: bosbouw, rijstcultuur, volkswoningbouw en wegenaanleg. Zo vraagt St. Lucia in het Caraïbisch ge bied middels een emissie van vier ze gels aandacht voor zijn bananencul- tuur; we zien achtereenvolgens: een bananenboom en een bloesem, het be sproeien, het verpakken en het ver schepen van de vruchten. De organisa tie voor Afrikaanse eenheid (OUA), die op 25 mei 1963 te Addis Abeba werd gesticht, viert dit jaar dus het eerste decennium in zijn bestaan. De republiek Rwanda gaf deze week voor die gelegenheid twee zegels uit waarop het werelddeel Afrika met en kele symbolen der eenheid staat afge beeld. Aan de overeenkomst van ont wikkelingssamenwerking tussen Tur kije, Iran en Pakistan wijdt Turkije drie zegels waarop archeologische vondsten afkomstig uit de drie landen te zien zijn: drie kolossale koppen uit het mausoleum van Antiochus I (Tur kije), een beeldje gevonden in de Lutsteppe (Iran) en een blik in de resten van de oude stad Moenjodaro in Pakistan. Tenslotte een nieuwtje uit Oostenrijk. Het betreft een zegel van S 2 uitgege ven naar aanleiding van het feit dat te Dornbim dit jaar voor de 25e keer een textieljaarbeurs wordt gehouden. Dornbirn ligt ten zuiden van Bregenz in het land van Vorarlberg, een cen trum van textielindustrie. Op de zegel het vignet van de jaarbeurs en enkel gedrapeerde banen textiel. J. J. M. Kiggen AMSTERDAM Als activiteit van de werkplaats vrije expressie in het Vincent van Gogh museum is er op zaterdag 4 augustus om 11 uur gele genheid om Henk van Ulsen die bereid gevonden is om te poseren te tekenen of te schilderen. Met na druk worden uitgenodigd beroepskun stenaars en zij die enige tekenen-a rm g hebben. Belangstellenden kunnen zich hier voor telefonisch opgeven bij het Vin cent van Gogh Museum tel. 020- 764881. Het aantal deelnemers is beperkt tot 50 personen. Degenen die met olieverf willen werken worden verzocht het materiaal zelf mee te ne men. Voor tekenmateriaal en papier kan gezorgd worden. Het gemaakte werk zal daarna tentoongesteld worden. Horizontaal: 1. knol, 5. verzekerings- brief, 9. proef, 12. sierplant, 14. ten- nisterm, 15. kraam, 17. bontjas, 19. gek heid, 21. oude lengtemaat, 23. be grenzing 26. atmosfeer (afk.), 27. kle verige stof. 28. lof, 29. voor 30. voeg woord, 31. gebruikt men voor het land, 33. verlegenheid, 36. water in Fries land 37. schaapkameel, 39. organische verbinding, 41. scheepslading, 43. te gen 44. schoorsteenzwart, 45. rivier Ind.), 47. handschoenen leer, 50. Euro peaan 53. voorvoegsel, 54. achten, 56. plaats in Italië 58. volksnaam van de kauw, 59. deel van het gelaat, 60. al vorens 62. plechtige gelofte, 63. en anderen (afk.), 64. wettig 68. muziek noot 69. Myth, figuur, 70. tooi, 72. jeugdig, 73. jong schaap 75. koppel riem voor jagershonden 77. vlokkige stof op bier enz. 78, huisdier, 79. on gegist vruchtesap. Verticaal: 2. water in N.Br., 3. berg, 4. draskolk 6. rund, 7. een der jaarge tijden, 8. afk. van item, 9. ver, 10. een zekere 11. stoomturbine 13. keur 15. gelaatskleur 16. vlaskam, 18. stapel meter (afk.) 19. deel van de bijbel, 20. optocht, 22. meisjesnaam, 24. een weinig 25. glijvoertuig, 26. oorlogs god 31. dwaze gewoonte, 32. rivier in Frankrijk 34. plaats in Frankrijk, 35. voertuig, 38. dwaas, 40. hoogste punt 42. onheil aanbrengende godin 45. peulvrucht 46. zangstuk, 48. rivier op Sumatra, 49. beschermgeest, 51. eek hoorn (gew.), 52. dichter 55. losge raakte draad 57. jaaglijn, 61. luister 64. voorheen, 65. muzieknoot, 66. bouwland 67. grondsoort, 69. pape gaai 71. rivier, 72. familielid 73. bergplaats, 74. pers. voornaamw., 76. stoomschip (afk.). Oplossing van vorige week: Hor. 1. teint, 6. dosis. 11. ent, 12. eer, 14. sta, 16. er 18. ester 20. ai 21. kaneel 22. agenda 23. es 24. sa 26. A.K. 27. e.a. 28. ast, 30. pos., 32. Oka, 34. nn, 35. O.O. 37. op 38 ma 40. taks 41. pe del 42. spar 43. te 44. Aa 45. me, 47. e.p., 49. ros, 51. Urk, 53. rel 56. al 58. e.k. 59. Ob 61. te, 62. parket, 64. An toon, 65. eb. 66. sater 69. re 70. hap 72. mal 73. mee 75. genet 76. meent. Vert. 2. Ee., 3. intens, 4. N.T., 5. tets, 7. os 8. streek 9. ia 10. pekel 12. es 13. R.E. 15. liaan 17 ras, 18. els, 19. rak, 20. adé. 25. A.P. 26. as 28. an ker 29. To 31. order 32. op 33. am pel, 34. nat, 36. opa. 37. olm, 39. aap 44. as 46. er 48. kaper 50 orkaan 51. uk 52. k.o. 54. entree 55. renet, 57. lab, 58. ets, 60. bar, 61. tor 63. stap 67. A.M. 68. el 70. hé, 71 p.e. 73. me 74. en. Oplossing tot en met woensdag a.s. per briefkaart zenden aan: Trouw/Kwartet Postbus 859, Amster dam. Linksboven vermelden: Week endpuzzel. Prijswinnaars zijn: Tj. Kuipers, Ooster- tuinen 79, Beverwijk; K. G. Blonk, A. Cuypstraat 11, Krimpen a.d. IJssel; H. Hakkenes, Europalaan 88, Stadskanaal. O.O. 37. om 38. ma 40. taks 41. pe- ker 29. To 31. order 32. om 33. am- 'De meeste boeken voor kinderen zijn zo saai, dat de ouders die ze voorle zen, zich gruwelijk vervelen'. Dat schrijft de meer dan tachtig jaar oude Engelsman A. S. Neill in het nawoord bij het door hem geschreven 'kinder boek' 'De groene wolk; of de laatste mensen op de wereld'. (De Fontein, De Bilt, ƒ12,75). Zo langzamerhand is (dankzij verta lingen van zijn boeken en televisie-re portages) ook in Nederland genoeg zaam bekend dat Neill gek is. Al meer dan vijftig jaar geleden richtte hij zijn anti-autoritaire school in Sum- merhill op. De kinderen die bij hem op school en in de kost zijn, worden in praktisch alles vrij gelaten. Ze hoe ven zelfs niet te leren, als ze niet wil len. Kortom: zij groeien op voor galg en rad. Deze Neill heeft de goede gewoonte elke zondagavond een verhaal te ver tellen. Het verhaal dat hij in 'De groene wolk' vertelt gaat over hem zelf en de kinderen die deze serie ver tellingen niet alleen als toehoorders maar ook als medespelers mee bele ven. Neill en zijn leerlingen zij name lijk de laatste mensen op aarde, alle anderen zijn door een groene wolk versteend. Er zijn alleen nog wilde katten, leeuwen, apen, olifanten en andere min of meer gevaarlijke beren op de weg. En op enkele plaatsen blijkt ook nog enig menselijk leven gespaard: gangsters in Chicago, hand langers van Franco en meer van dat geboefte. Genoeg gevaar voor een spannend verhaal, waarin Neill zelf op kritieke momenten nog wel eens een wijze raad kan geven (dankzij zijn meerdere kennis), maar meestal wordt hij door zijn leerlingen aardig onder de duim gehouden. Aan het eind van het verhaal sneuve len alle leerlingen en blijft alleen Neill in leven. Dat slot wordt hem natuurlijk niet in dank afgenomen door zijn toehoorders die na elke afle vering gelegenheid hadden kritiek op de gang van zaken te spuien en ook suggesties te doen voor het verdere verloop van het verhaal. Neill moet zich dan verdedigen tegen hun vaak genadeloze kritiek. 'Toen vielen ze me aan. Betty sloeg me met haar slofje. En Bunny trok aan mijn haren. Ze waren woedend'. In het nawoord meldt Neill dat zijn jeugdige toehoorders keurig terecht gekomen zijn: motelhouder, professor, schilderes of huismoeder. Tot voldoe ning van Neill zijn ze niet agressief geworden, het zijn geen leidersfigu ren, geen Hitlers of Billy Grahams, geen racisten of fascisten. Ze hebben op school, en in de verhalen die Neill op zondagavond vertelde al hun agres sie kunnen uitleven. Voor ouders die zelf ook wel eens een leuk verhaal willen (voor)lezen een spannend boek, vooral als ze overal waar Neill staat zichzelf invullen. Het stapeltje kinderboeken van Du- puis bevat, om te beginnen, twee nieuwe titels in de reeks MUSTI - al bums groot formaat: Mustl en broer konijn en Musti bij donkere dagen. De blaadjes met de - gekleurde - bele venissen van het poesje Musti kosten 2,20. De verhaaltjes stonden eerder op de kinderpagina's van het week blad Mimo. De Tip en Tap-reeks is uitgebreid met twee nieuwe delen: Tip en Tap cn de muis en Tip en Tap op de maan. De boekjes zijn voor kleuters vanaf drie jaar, ze kosten rond de drie gulden. De reeks Voetje voor Voetje kreeg er vier nieuwe deeltjes bij: Het hoofd, Handen en armen. Voeten en benen en De automonteur. De reeks is be doeld voor kinderen vanaf drie jaar. De boekjes, die ƒ2,20 kosten, geven in eenvoudige taal informatie over za ken die voor de kleintjes nog duister zijn. Een leuke serie voor een kleine prijs Cantecleer stuurde het Nieuw groot boek om zelf te lezen. Het kost ƒ5,90 en is voor beginnende lezertjes. Dc bovenbazen door Marten Toonder. Uitgave De Bezige Bij Dar pocket 8 140 blz - 3,15. Inleiding R. Godthelp. Het is een puik idee geweest om één van de verhalen van Marten Toonder over heer Bommel en Tom Poes als super goedkope Dar pocket uit te ge ven. Die Dar-pockets zullen veel ge kocht worden door scholieren omdat de prijs maar ƒ3.15 is. Dat is een voordeel, maar nog plezieriger is het dat het boekje wordt ingeleid door de leraar R. Godthelp. Hij adviseert eerst het verhaal te lezen, pas daarna zijn proza. Die inleiding, die dus beter achterin het boekje had kunnen staan als Nawoord, is meer dan twintig bladzijden lang. Godthelp is een groot fan van Toonder, dat blijkt uit alles. Hij heeft 'De bovenbazen' zeer inten sief gelezen en er van genoten. Hij gaat zelfs zo ver dat hij in het uiter ste geval de plaatjes zou kunnen mis sen. Hij wil daarmee aantonen dat Toonders tekst ijzersterk is. Godthelp wijst op Toonders geraffineerde ge bruik van archaische uitdrukkingen, hyperbolen, contaminaties en germa nismen. Die moeilijke woorden wor den aan het einde van zijn stuk uit de doeken gedaan. Achterin het boekje staat (van 1912 tot 1965) een chrono logisch overzichtje van Toonders le ven, dat de tekenaar-schrijver zelf schreef.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1973 | | pagina 15