Dominospel met
Beesten en Bloemen
Ivenwicht
de
ijver
fllBlIlSllI
Anderen
weer dit:
Wie heeft
ergelijk?
Sommige mensen hebben
dit beeld van de politie:
/IHe uwe boeken
9
IP
ÜW/KWAIOTET ZATERDAG 21 JULI 1973
BINNENLAND T15/K15
Inbreken mag niet. Dieren mishandelen
en doorrijden na een aanrijding evenmin.
Geen zinnig mens die bezwaar maakt als
de politie daartegen optreedt.
'n Universiteit bezetten, parkeren op de
stoep en vissen zonder acte, mag ook niet.
Als de politie daar iets tegen doet, klinken
er nogal eens protesten.
Misschien wel begrijpelijk. Maar het
is onredelijk als de politieman mikpunt van
die protesten wordt. Hij heeft de wetten
niet bedacht. Hij moet er wèl voor zorgen
dat ze worden nageleefd. Dat is een deel
van z'n taak.
Soms leidt die taak tot het in beslag
nemen van een voetbal. Soms tot een
spontaan gebaar na een fikse burenruzie.
Daarom zal de een de politieman
zien als een boeman. En de ander
als een soort weldoener.
Ze hebben allebei ongelijk.
(ADVERTENTIE)
3 maal 10 gulden aan prijzen
land. 61. voorzetsel. 62. plaats in de
schouwburg, 64. jongensnaam, 65. af
nemend getij, 66. halfgod, 69. muziek
noot, 70. beet, 72. dwaas, 73. honing
drank, 75. spaans paard. 76. gemeente-
weide.
Verticaal. 2. water in Friesland 3. he
vig 4. deel van de bijbel, 5. niet
goed doorbakken, 7. rund, 8. gebied,
9. dierengeluid, 10 zilt vocht, 12.
boom, 13. Royal Exchange (afk.) 15.
slingerplant, 17. Soort 18. priem 19.
recht stuk vaarwater, 20. vaarwel, 25.
waterstand, 26. spil van een wiel,
28. wijnmaat, 29. meisjesnaam, 31. be
stelling, 32. voorzetsel, 33. breedvoe
rig. 34. doorweekt, 36. familielid, 37.
boom, 39. vierhandig dier, 44. over
blijfsel bij verbranding, 46. bijwoord.
48. zeerover, 50. hevige stormwind, 51.
klein kind, 52. sportterm, 54. ingang,
55. soort appel, 57. werkplaats (afk.)
58. wandversiering, 60. erg, 61. kever,
63. pas, 67. in het jaar der wereld
(afk. Lat.). 68. oude lengtemaat, 70
uitroep, 71. per expresse (afk.), 73.
pers. voornaamw. 74. voegwoord.
Oplossing tot en met woensdag a.s.
per briefkaart zenden aan:
Trouiv/Kwartet, Postbus 859, Amster
dam. Linksboven vermelden: week
endpuzzel.
Oplossing van vorige week.
Horizontaal. 1. Last, 4. aap, 6. aker, 9.
ga, 10. tras, 12. Eder, 14. e.k. 16. ar-
re, 18. stage, 20. Alda, 22. leemte, 24.
makker, 26. os, 27. pantomime, 30. Ne,
31. rem, 32. oei, 33. Ier, 35: bel, 36.
eerst, 38. lap, 40. kap, 41. hel, 42. bot,
43. tol, 44. sek, 46. rotan, 48. kee, 50.
lor, 52. Ora 53. tal, 55. al, 57. korpo
raal, 60. re, 61 bagage 63 .Dokkum, 65.
ever, 66. sepia, 69 olie, 70. la. 71. dito,
73. emoe. 75.nl. 76. stek, 77. sar, 78
snee,
Verticaal 1. Lares, 2. stempel, 3. tr. 4.
ast, 5. peg. 6. A.E. 7. krakeel 8. reden,
9. galon, 11. Asen, 13. demi, 15. Karei,
17. re, 19. Amoer, 21. l.k. 23. tam, 25.
ami, 28. toeloop, 29. njisbaar, 31. re
pel. 34. ratel! 35. bas, 36. eer, 37. ton,
39. Poe. 45. kokarde 47. troep, 48. kaï-
koen, 49. label. 51. rog 53. tao 54. me
mel. 56. lavas, 58. rest, 59. Adam, 60
ruine, 62 ge. 64 kl. 67. Eos, 68. Ier,
72. ik. 74. os.
Prijswinnaars:
Mevrouw M. Both van Meijeren, Wol-
lefoppenweg 17, Zevenhuizen;
De heer C. J. v. d. Peppel, Joos
Banekersweg 2-III, Amsterdam-West;
De heer W. Kunnen, Pekelharing
straat 9-1, Ainsierdam-Oost.
[g Ie plomp, een. waterplant die eigenlijk alleen maar voor een grote vijver geschikt is.
Dul
or Henk van Halm
goede vijver hoort een getrou-
kopie te zijn van een gezonde
uulot Daarvan uitgaande en met wat
weten over het evenwicht tussen
duktie en afbraak van afvalstof-
ag 2 en tussen onttrekking en aan-
'yg ling van zuurstof in het water
ellin iten we een vÜver aanleggen en
ajgiJchten. Wat de aanleg betreft, is
ligging onze eerste zorg. Een
ïvijver kan niet vaak zo royaal
den aangelegd dat grootte en
ite die van een normale sloot
laren. Ondiepe slootjes die de
i dag in de volle zon liggen, zijn
t zij|cstal ziek. Omdat het water in de
erg warm wordt, is het ge-
inlijk arm aan zuurstof en vindt
afbraak onvolledig plaats., tenzij
heel veel water- en oeverplanten
groeien die voor snelle zuurstof
vulling zorgen. Een vijver die
len dieper wordt gemaakt dan
ig centimeter, mag daarom niet
ganse dag door de zon worden
chenen. De begroeiing op de oe-
moet minstens een gedeelte be-
iaduwen, liefst zo dat in de loop
1 de dag elk deel van de vijver
i tijd in de schaduw en een tijd
de zon ligt. Goed functionerend
er heeft zon nodig,
het bassin klaar is, volgt de in-
ting en daarbij maken veel vij-
zate bezitters al meteen een kardina-
i zo fout. In alle vijverboeken staat
een waterlelie een voedselrijke
ji em verlangt. Denkend in tuinter-
die helemaal niet voor een vij-
opgaan, vullen de grasgroene
ermakers de waterleleimand met
mest of compost en mooie zwarte
Nu zijn oude koemest en rij-
•mpost wel al voor een groot
door bacteriën omgezet, maar
e» dfbevatten toch veel afvalstoffen
met de bemesting in het water
len. Zij zouden dan door bodem-
:eriën van het water moeten wor-
afgebroken, maar die zijn er
nagenoeg niet in een nieuwe
he er, terwijl de in de mest aanwe-
bacteriën onder water sterven.
val
demaanvulling dn een verzwaard
nylonnet laten zinken. Wel heb ik
er eerst alle bloemknoppen uitgebro
ken om de plant te sparen. Water
planten sleepte ik van heinde en ver
aan, gewoon als massa, met modder
en de hele dierenwereld die erop en
ertussen leeft. Het allerlaatst kwa
men er één goudvis en een kikker
in. Al na twee dagen was het water
zo troebel dat alleen drijvend blad
te zien was. Watervlooien brachten
wel meteen uitzicht, maar stierven
een dag later, waarna het water
weer even troebel werd. Nu is in
een geheel met leidingwater gevulde
vijver met zomaar een groot aantal
verschillende soorten waterplanten
natuurlijk het evenwicht ver te zoe
ken. De planten- en dierengemeen-
schap van een bepaald milieu groeit
Via vele stadia naar een bepaalde
eindfase en wordt o zo gemakkelijk
verstoord, laat staan als je uit de ve
le gemeenschappen van alles plukt en
dat bij elkaar brengt.
Ik besloot de hele vijver aan zijn lot
over te laten en af te wachten. Na
twee weken was de vijver al zo hel
der dat de bodem goed te zien was
en elke dag werd het beter. Bepaal
de planten groeiden hard, andere
verdwenen langzamerhand. Zelfs het
bewust ingebrachte kroos breidde
zich nauwelijks uit. Wel had ik veel
last van algengroei, gevolg van de
kalk in het leidingwater waarmee ik
moet bijvullen én van gebrek aan
concurrentie van andere kalkbehoe-
vende waterplanten, zoals hoornblad,
kranswieren en fonteinkruiden. Die
hebben nu de algen vrijwel geheel
verdrongen.
Er zwemmen nog steeds niet veel
vissen in de vijver rond: drie goud
vissen, twee met de planten meege
komen baarzen, een aantal tiendoor-
nige stekelbaarsjes en kleine mod
derkruipers. Ze worden nooit ge
voerd en nog nooit heb ik een dode
vis gevonden. Een andere fout die
vaak gemaakt wordt, is dat men met
een al dertig, veertig of meer vis
sen in een vijver doet. Voor het mi
lieu dat we beogen, is dat een veel
te zware belasting door de uitschei
ding die ze produceren en boven
dien vinden zoveel vissen geen voed
sel en moeten dus gevoerd worden.
Anders dan in een aquarium van be
scheiden afmetingen wordt lang niet
alle gemorste voer door de vissen
gevonden, wat een bron van vervui
ling betekent. Ziekte en daardoor
sterfte onder de vele vissen is wel
het minste dat u daarvan mag ver
wachten.
Henning Ipsen De Vreemdeling
Uitgave: H. Nclissen, Bloemendaal.
Prijs: ƒ14,90.
De jonge Deense auteur Henning Ip
sen, die zich in korte tijd heeft ont
wikkeld tot een prominent schrijver
in de Scandinavische landen (tot dus
verre een produktie van tien romans)
heeft met 'De vreemdeling' een op
merkelijke roman het licht doen zien.
Het verhaal, dat voor een filmproduk-
tie in aanmerking komt, speelt zich af
rondom een mystieke vreemdeling,
die een strafeiland bezoekt. (Ipsen
kent de eilandsfeer, want hij is op
Bomholm geboren).
De reacties, die zijn komst op het ei
land van afgebeulde dwangarbeiders,
tvrannieke machthebbers, en een
klein aantal gespannen vrouwen, wor
den in een opmerkelijk sobere, sugge
sties stijl beschreven. De roman is zo
wel een thriller als-een psychologisch
document. De vreemdeling spreekt
met alle groeperingen van de bevol
king, wordt geconfronteerd met een
moord, wekt hoop en achterdocht er
vaart de dominerende persoonlijkheid
van de vrouw van de commandant en
komt tot een verhouding met een
keukenmeisje, dat zoals later blijkt
vrijwillig aanwezig is, omdat haar
broer tot de gevangenen behoort. Gru
welijke realiteit en ongedachte harmo
nie wisselen elkaar af. Daar tussen
door zijn er onthullende dialogen.
Een kenmerk van deze roman is on
der meer de kritiek op een autoritair
geleide gemeenschap, alsmede een sa
tire op het zogenoemde engagement
van de hedendaagse intellectueel.
R.
P. C. Wren - Beau Geste - Roman uit
het Vreemdelingenlegioen. Uitgave:
De Arbeiderspers. Prijs 25,-.
Wit' behoefte heeft nog eens kennis
te nemen van de harde romantiek van
het Franse vreemdelingenlegioen, kan
terecht bij P. C. Wren, die met Beau
Geste dé klassieke avonturenroman
heeft geschreven over de onvoorstel
bare worstelingen in de woestijn, over
de legionnaires, die marcheerden in
de schaduw van de dood. Het boek
verscheen in 1924 en werd een opzien
bare misdaad- en avonturenroman uit
de jaren twintig. De geschiedenis
speelt zich af rondom twee broers, die
dienst nemen in dit leger-van-de-hel;
één van hen is ooggetuige-verslaggel
ver, die alleen overblijft met een fa
natiek Frans officier in eü.i door de
Toearegs belegerd fort. Hoen men la
ter het bolwerk naderde was de stilte
er inderdaad onheilspellend, hoewel
mannen achter de schietgaten zicht
baar waren. Het waren gesneuvelden,
die de bevelvoerende officier telkens
liet oprichten en tegen de gaten liet
aanleunen, het geweer in de verstijfde
handen. Een vorm van strategie. Het
gaat om het fort Zinderneuf, waar
heen sporen voerden van haat, af
gunst, sadisme, trouw en solidariteit
Het boek, dat een ieder in Enge
land na de verschijning heeft gc'lezen,
is meermalen verfilmd. Het heeft in
Engeland vijftig drukken gehaald.
Wie bestand is tegen huiveringwek
kende details en beschrijvingen over
mensonterende kadaverdiscipline, zal
het een fascinerend boek vinden.;
Datzelfde geldt voor aarde die niet
lang in het water gelegen heeft, zo
als de zwarte grond. Voedingsstoffen
daarin en in de mest komen in de
eerste plaats de algen ten goede,
niet alleen de lange groene draadal
gen, maar eerst de microscopische
blauwwieren, die het water spoedig
veranderen in een ondoorzichtige
groene soep, zoals we dat kennen
van de Amsterdamse grachten in de
zomermaanden. Kunstmest heeft de
zelfde uitwerking. Algen groeien nu
eenmaal vele malen sneller dan ho
gere waterplanten.
Toen ik mijn vijver aanlegde, waak
te ik er zorgvuldig voor dat er geen
korreltje tuinaarde in terechtkwam.
Het is een ingegraven polyesterglas-
vezelvijver, dus dat was niet zo
moeilijk. De bak werd gevuld met
leidingwater, met chloor, fluor en
kalk erin, waaraan tóet te ontkomen
was. Het beste was natuurlijk
schoon slootwater geweest, maar ga
daar maar aan staan als je dat niet
dicht in de buurt hebt. Regenwater
kun je nooit in zulke grote hoeveel
heden krijgen en is ook af te raden
als het afkomstig is van het dak,
waarop allerlei uitlaatrommel van
vliegtuigen neerslaat.
Alleen met water gevuld heeft de
vijver een paar dagen gestaan, zodat
chloor en fluor voor een deel al ver
dwenen waren toen ik de bodem en
de planten erin bracht. Oeverplan
ten kwamen te staan in eternieten
balkonbakken en grote plastic
bloempotten die uitsluitend met
slootbagger werden gevuld. Daarmee
snijdt het mes van twee kanten: je
brengt er geen vreemd element mee
Ln het water, maar wel de zo nood
zakelijke bodembacteriën. De water
lelie kreeg ik met een flinke kluit,
zo uit een bestaande vijver, maar
hoewel de wortels bloot lagen heb ik
de plant zonder enige voeding of bo
Niet piekeren maar puzzelen- door mr. G v. d, Vorden
553e Opgave voor de Ladderwedstrijd
mtaal. 1. Gelaatskleur, 6. hoe-
ïid, 11. loot, 12. lof, 14. bevel,
rvoegsel, 18. organische verbin-
20. traagloper, 21. specerij, 22.
tenboek, 23. bouwland, 24. wel-
26. Algemeen Kiesrecht (afk.),
i anderen (afk.) 28. droogoven
30. visje 32. rivier in Rusland,
34. onbekende, 35. onder officier
(afk.) 37. voorzetsel, 38. familielid 40.
soort hond, 41. bode aan een univer
siteit, 42. boom, 43. -voorzetsel, 44.
water in N. Br. 45. pers. voornaamw.
47. en personne (afk.) 49. paard 51.
voormalig eiland, 53. opstootje, 56.
reeds, 58. maanstand, 59 rivier in Rus-
Reeds meermalen heeft ons de
heer H. F. de Wit te Amsterdam
vergast op problemen, die ont
stonden in zijn 'club van acht', ge
vormd door hemzelf en de heren
Fluytekruydt, Geitebaardt, Hane
kam, Jasmeyn, Kickerbeet, Leeu
wenklaauw en Morgenster.
Elke maand leggen zij hun partijtje
domino en wel met het spel van 55
stenen, waarvan de laagste 00 (dub-
blank) en de hoogste 99 is (gewoon
lijk wordt in ons land met het spel van
28 stenen, van 00 tot en met 66
gespeeld).
Er werd jongstleden woensdag ge
speeld aan twee tafels, met rond elke
tafel vier der heren. Daarbij speelden
de 'beesten' (Geit, Haan, Kikker en
Leeuw) tegen de anderen, die voor
het gemak 'bloemen' worden ge
noemd, aan elke tafel twee beesten en
twee bloemen.
Aan het einde van de avond werd be
sloten de stenen te laten beslissen
voor wiens rekening het laatste rond
je zou zijn (Ja, ja, natuurlijk alkohol-
vrij, want ze moesten nog rijden). Ie
der trok daartoe twee der op zijn ta
fel aanwezige 55 stenen. En wiens bei
de stenen samen het hoogste aantal
ogen zou tellen moest dan dat laatste
rondje geven.
'Toen ik', vertelt de heer de Wit,
'twee stenen had genomen merkte ik,
dat ik de cijfers van het kenteken
nummer van mijn eigen auto had ge
trokken. Zou ik bijvoorbeeld 2-4 en 6-
8 hebben getrokken, dan zou mijn-
kentekennummer kunnen zijn: 2468
of 2486 of 4268 of 4286 of 6824 of 6842
of 8624 of 8642 (elke steen stelt dus
óf het voorste óf het achterste cijfer-
paar op de nummerplaat voor. En wie
schetst mijn verbazing toen bleek,
dat dit wonder zich bij ons allemaal
had voltrokken'.
Verder wordt hierbij vastgesteld, dat
alle acht nummers verschillend zijn
en dat geen der nummers met een
nul begint.
Elk kentekennummer telt vier ver
schillende cijfers en ieder cijfer is
van het vorige het drievoud of het
drievoud 1 of het drievoud +2,
waarbij de tientallen worden verwaar
loosd. Zo kan op een 1 één der cijfers
3, 4, of 5 volgen, op de 7 één der
cijfers 1, 2 of 3 (van 21, 22, 23), op de
nul één der cijfers 1 of 2, enz. En het
laatste cijfer van het kentekennum
mer sluit dan op dezelfde wijze aan
op het eerste. Eén der mogelijke ken
tekens zou dus kunnen zijn: 5601. En
dus ook 6015 en 1560.
Aan tafel I waren de kentekennum
mers van twee der heren priemgetal-
len (van vier cijfers uiteraard) en
van de twee anderen pronikgetallen
(een pronikgetal is het produkt van
twee opeenvolgende getallen, bijvoor
beeld 8742, want dit getal is gelijk
aan 93x94). Aan tafel II was één der
kentekennnummers een priemgetal,
terwijl de drie andere getallen elk
Vóór de dominostrijd:
voorste rij van links naar rechts de HH Leeuwenklaauw, Kickerbeet
en Hanekam; achterste rij de HH Geitebaardt en De Wit.
het produkt van twee priemgetallen
waren.
Aan elk der beide tafels was de som
van de ogen der acht stenen een pro
nikgetal. Aan tafel I kreeg Hanekam
met zijn beide stenen het hoogste
ogental, aan tafel II trof de heer de
Wit dit lot (het ogental van bijvoor
beeld de stenen 2-3 en 9-8 is
5+17=22).
De eerste twee cijfers van de num
merplaat van de partner van Morgen
ster geven ondersteboven precies het
zelfde getal te zien als in de normale
stand. En één van die twee cijfers be
vindt zich ook in het nummer van
Morgenster. De partner van de heer
de Wit, die rechts van Jasmeyn zat,
trok dezelfde twee stenen als Leeu
wenklaauw, die rechts van Hanekam
aan de andere tafel zat Het totaal
aantal ogen van Geitebaardt is een
drievoud.
En nu wordt gevraagd: 1) welk kente
kennummer heeft elk der acht heren:
2) hoe zaten de acht heren rondom de
twee tafels?
De juiste oplossing wordt beloond
met acht punten, die bestemd zijn
voor onze doorlopende ladderwed
strijd. Die punten worden op uw per
soonlijke kaart bijgeschreven en als u
dus meermalen inzendt stijgt uw pun
tentotaal voortdurend totdat geen der
andere deelnemers een hoger totaal
heeft dan u. in welk geval u de lad-
derprijs wint en weer met nul punten
start.
Wilt u de maker van dit florafaunisti-
sche geheel een waarderingscijfer
voor zijn wrochtsel geven (1 als laag
ste en 10 als hoogste waardering)?
De oplossingen dienen uiterlijk 18 au
gustus binnen te zijn bij mr. G. van
Vorden, postbus 1005, Wamsveld. Op
briefkaart of briefomslag dient 'Niet
Piekeren maar Puzzelen' te zijn ver
meld, terwijl in uw schrijven uw vol
ledige naam (alle voorletters, niet
v.d. maar van der, familienaam ge
huwde vrouw) en volledig adres in
blokletters dienen te zijn geschreven
of getikt. Een goede raad: geeft u
vooral wijzigingen in adres en/of
naam uitdrukkelijk op opdat geen pun
ten verloren gaan door het abusieve
lijk uitschrijven van een nieuwe kaart
Niet slechts uw oplossingen, doch ook
uw eigen probleem, uw kritiek en uw
humor, in dicht- of prozavorm zijn har
telijk welkom. En als u vragen beeft:
gaarne een postzegel bijsluiten, voor
lopig van het veel te lage bedrag (vol
gens tante Pos) van 35 cent.
En zoekt u na maar rustig uit,
waar Leeuwenklaauw en Fluyte
kruydt,
waar Morgenster en waar Jasmeyn
in dit probleem gezeten zijn;
en als u ook de nummers weet
van Hanekam en Kickerbeet;
waar Geitebaardt aan tafel zit
en 't autonummer van de Wit,
enfin: 't volledig heeft bedacht,
dan krijgt u ladderpunten (acht)
1
2
3
4
12
5
6
7
8
11
13
14
15
17
18
19
20
22
24
25
26
27
29
29
30
31
32
33
39
3 4
35
25
37
41
42
43
44
45
46
47
49
50
51
52
S3
54
55
57
58
.£059
50
?1
63 ggi
64
1
55
67
]68
BKr
69
70
71
75
i
73
74
p5
76