Elvis op Tour:
roek-ster op
verdeeld doek
John Huston zet oude
Westen in zonnetje
FILMPREMIÈRES VAN DEZE WEEK
ïmentaar Nederland weer erg goedkoop voor Duitse huisvrouw
air vliegen ze
Eruptie
en hi-i
+++oproep
toeristen+++
het weer
vreemd geld 1 weerrapporten
strandweer
Windverwachting
voor zeilers
Koele lucht
- \V KWARTET VRIJDAG 13 JULI 1973
BINNENLAND T5/JS.7
NED.
ber. 12.
13
beursb
daten, li
C
likort houden de ministers van
landsc zaken van de EEG een
idvergadering in Kopenhagen,
i niet bepaald opmerkelijk zou
i ze niet terstond daarna voor
[uiddagvergadcring naar Brussel
vertrekken. Het motief voor
1 verrassende beweeglijkheid is
Jdat de heren zichzelf zo graag
jliegcn. Nee, ze móeten gewoon,
i ze. En wel omdat de Fransen
t stadpunt staan, dat het onder
van de ochtendvergadering (de
ucingcn met de VS) een zaak is
/Je regeringen, die bespro-
'hoort te worden in het land van
'jorzitter van de Europese minis-
en dat is een Deen. De be-
fcgen met Noord-Afrika daaren-
die op de agenda van de mid-
jgadcringen staan, vormen een
E E G-k w e s t i e, waarover
Jssel moet worden beraadslaagd.
2 het bekend, dat de Franse rege-
i het eens mild te zeggen, het
t van de EEG niet al te breed
[laar dat ze aan deze wat natio-
Lche zienswijze zo'n letterlijk en
Êjk vergaande consequentie ver-
imag toch een bron van verba-
aijn. En van enige bezorgdheid,
ide formalistische verplaatsings-
Idie de partners van Frankrijk
lennelijk hebben laten opdringen,
uurlijk geen reclame voor de
n Zeker niet in de ogen van die
«ancn die zojuist in hun krant
gelezen, dat er in Brussel al
Tie miljard gulden teveel wordt
«ven. Hun commentaar op het
friëlc tripje ligt voor de hand:
|liegen onze centen.
iropese gemeenschap is niet zo
'geworteld in de harten van de
itj West-Europeanen, dat ze zich
^an Perm|tteren-
endefePutatie behoeft, sinds het eer-
diir van de Europese eenwording
n'ejoofd. duidelijk verbetering. De
ver?adertrip van de negen
:t? lifrs'cn hun gevolg draagt daar-
jaat it bij.
\j
Eelc
pte d
ewee#Jk> zeven jaar na dato, is de
wan de 'overprijzen' in transac-
iet v%n Nederlandse bedrijven met
ïsië tot een echte kwestie aan
brden ook al circuleerden er
>9 al hardnekkige geruchten en
de het kamerlid drs. R. Zijlstra
]0 al vragen.
van één der betrokken bedrij-
L Sikkens Groep, waarvan er in-
in ons blad een getoond is, le-
let bewijs, dat blijkbaar nog on-
r was voor de rcgeringscom-
lie toen naar aanleiding van de
van het AR-kamerlid een on-
instelde. Ook de Nederlandse
[verzekering Maatschappij heeft
twijfel over laten bestaan, dat
lit geval met overheidsgeld een
ïeeft uitbetaald die veel te hoog
aarbij zijn overheidsgelden be-
want de regering dekte via
kredietverzekeringmaatschappij
ico van niet-betaling van de le
es door Indonesië.
59 NO!
Nw
frultma
zieken, vraaggesprek voor de televisie
c adjunct-directeur van de kre-
zekeringmaatschappij de hoop
roken dat andere bedrijven, die
Nws?ei:,s overprijzen hebben berekend,
'hitpan1 ^em zu"en melden. Dit is il-
Posief voor de lijdelijke rol die de-
Sku,satschappij tot nu toe in deze
heeft gespeeld. Het gevolg zal
'wienein dat Sikkens voorlopig als het
'02 VPR(
(22
.55-1.00
zwarte schaap tentoongesteld
j|
tadtbahnl
Nws uil
Klelnstal.
9.15 V.d.
20.00 Jo
21."
21.20 Car
weerbei
TV-doc.
ID II
Serie
35 Film
19.45
Fall I
uit
:omm. en
ikantlegan
Ill VVDR
00 Sandu.
19.11
Noordr.-W.
20.15
ERLANDS
mr de Fri
21.15 Panol
ur de Fra
WINKEL AAN GRENS
WORDT GOUDMIJNTJE
Van een onzer verslaggevers
KERKRADE Op zaterdagen
komen ze weer. Duizenden Duit
se auto's, in een eindeloze file,
geduldig wachtend op een teken
van de douane om de grenspost-
te passeren. De kleine midden
stander aan de grens ziet zijn
Butter, Kaffee und Kase de deur
uit vliegen. Harde marken rinke
len in zijn kassa. Veel zullen er
nog volgen.
Na een korte periode van ongeveer
gelijke prijzen is Nederland voor de
Westduitse huisvrouw opnieuw een
paradijs van lage prijzen geworden.
De steeds duurder wordende mark
(ten opzichte van onder andere de
gulden) is daaraan niet vreemd. Het
is duidelijk, dat vooral de midden
stander in de grensstreek zich weer in
een goudmijntje waant. Hij immers
zag de laatste tijd de klandizie van
zijn oosterburen aanwassen.
Het stroompje zal nog een stroomver
snelling worden als de Duitse huis
vrouw de Opwaardering van de mark
met 5.5 procent, die twee weken gele
den plaats had. steeds duidelijker aan
den lijve gaat voelen. Alom wordt
venvacht, dat de gouden tijden van
weleer, toen de middenstand aan de
grens zo'n 75 procent van zijn omzet
naar Duitsland zag gaan, weer spoedig
zullen aanbreken.
Opschroeven
Gaan de prijzen aan de Nederlandse
grens over enige tijd niet weer stij
gen bij zo'n sterke opleving van de
Duitse vraag? De eigenaar van een
piepkleine supermarkt op een steen
worp afstand van de Duitse grenspost
hijst zijn broek wat verder op en
geeft vervolgens een ferme klap tegen
de kassa. Het optelapparaat wankelt,
maar blijft overeind. 'Kijk meneer',
zegt hij met een blik in zijn ogen, die
op enig verlangen in die richting zou
kunnen duiden, 'ik zou de prijzen in
derdaad wat kunnen opschroeven,
maar die Duitse jongens zijn uitge
kookt'. 'Die kopen precies daar waar
alles het goedkoopste is'. 'Ik moet
blijven zorgen één der goedkoopsten
te blijven'. Zijn betoog mondt uit in
een klaagzang over de felle wedijver,
waarbij de plaatselijke middenstan
ders elkaar het brood uit de mond
zouden concurreren, maar er in elk
geval voor zorgen dat de prijzen laag
blijven.
Volgens hem is een Duits gezin voor
wat betreft de aankoop van levens
middelen in Nederland zo'n 50 tot 60
mark goedkoper uit. Vooral sigaretten
en koffie worden goed aan onze oos
terburen gesleten. Zo is een slof met
tien pakjes sigaretten van 25 stuks in
Door de verschillende opwaarderingen van de Duitse mark, is het voor de Dnfitse
huisvrouw zeer aantrekkelijk geworden haar boodschappen in ons land tc doen.
Vooral de middenstand in de grensstreek profiteert daarvan. Uit de foto hSjkt
duidelijk op welke klandizie de winkelier uit Venlo mikt. Hij pretendeert: de
goedkoopste groenteverkoper van Europa te zijn. Hij is in ieder geval wel
goedkoper dan zijn collega over de grens.
Nederland vijf negen gulden goed
koper en kost een pond koffie drie
vijf gulden minder.
Verder kopen de Duitsers Nederland- ABnbllK
se zeeppoeder, thee. lederwaren,
brood en gebak, naast de eieren, boter
en kaas, die al van oudsher grif af
trek vonden bij de Duitse huisvrouw.
Bij dit pakket boodschappen wordt de
laatste tijd ook een belangrijke plaats
ingenomen door snijbloemen en^verse
groenten.
De Duitse vraag naar deze artJtelen
geeft de winkels in de grensstffreek
een andere aanblik. Zowel de sigpret-
tenwinkels als de kruideniers gjeyen
door middel van in het oog springen
de aanplakbiljetten voor de etalages
en grote kratten op de stoep te ken
nen. dat er niet alleen de gebruikelij
ke waar wordt verkocht, maar dat er
ook groenten en bloemen te krijgen
zijn tegen prijzen, die beslist het al
lerlaagste zijn. In de wat grotere su
permarkten hebben de grote voorra
den textiel het veld moeten ruimen
voor een grotere sortering van door
Duitsers gewilde artikelen. Textiel is
daar niet bij.
Niet overal aan de grensstreek gaan
de zaken even goed, hoewel men ei
genlijk nergens te klagen heeft. Van
groot belang zijn, volgens de douane
aan de verschillende grensposten, de
verbindingswegen naar Nederland.
Die wegen zijn bijzonder goed naar
grensplaatsen als Zevenaar, Venlo en
Vaals. Een plaats als Kerkrade, jaren
geleden een der belangrijkste trek
pleisters voor Duitse 'Butterfahrten',
valt wat dit betreft thans tussen de
wal en het schip, aldus de plaatselijke
grensautoriteiten. De pas geleden ge
reed gekomen autowegen voeren voor
bij. Kerkrade direct naar Heerlen,
waardoor deze plaats de meeste klan
dizie uit Aken en zelfs Keulen trekt.
De auto is overigens een belangrijk
instrument geworden om de Duitse
koopwoede in Nederland te bevredi
gen. Duitsers kopen geen pondjes of
kilo's meer als vroeger. Tegenwoordig
verdwijnen kisten en kratten van een
bepaald artikel in diepvrieskasten, in
Duitsland al een vrij gewoon huishou
delijk apparaat.
Markt
Een andere factor, die bepaalt of een
bepaalde grensplaats zich al dan niet
in Duitse klandizie mag verheugen, is
of er op zaterdag wel of niet markt
wordt gehouden. Plaatsen waar wel
zo'n markt is hebben de Duitse voor
keur.
Kon vroeger de douane de Duitse
kooplust nog enigszins vergallen door
hoge invoerrechten te verlangen, van-
diag de dag is het goederenverkeer
tussen Duitsland en Nederland
beide partners in de EEG nage
noeg1, vrij. Duitsers (en Nederlanders)
mogen thans voor 450 gulden per per
soon'vrij invoeren, mits de artikelen
die ze meenemen bedoeld zijn voor
persoonlijk gebruik.
Dit betekent, dat de vracht, die een
Duits (of Nederlands) echtpaar torst
bij het overschrijden van de grens,
een waarde mag hebben van negen
honderd gulden. Wel zijn bepaalde ar
tikelen aan strengere limieten gebon
den. Zo mag men per persoon slechts
een beeprkt aantal sigaretten en drie
pakjes' koffie in of uitvoeren. De con
trole dcarop is echter gezien de
enorme drukte aan de grensposten op
zaterdagen nauwelijks effectief te
doemen.
aspect van deze zaak zij hier
en de aandacht gevestigd. Het
iMlc Nederlandse belastingbetaler
os overeind springt omdat met
dsgelden enige Indonesische
aders is tegemoetgekomen. Maar
ogc facturen waren oorspronke-
icht aan de Indonesische staat,
die niet bleek te kunnen bcta-
id de door Nederlands over-
Id gedekte kredietverzekcring
king. Als alles volgens de be
ien gelopen was, zou dc Indo-
e staat de benadeelde partij
«veest.
meer ontwikkelingslanden
en heersende élite het buiten-
edrijfsleven tot dit soort opzet-
beert te verleiden. En westerse
in reageren daarop alsof het
ürtuurverschijnscl is waarop je jc
ropen nu eenmaal moet instel-
Onderstaande personen worden dringend
verzocht de ANWB-alarmcentrale Den Haag
te bellen, tel. 10) 70-26 44 26.
NEDERLAND
H. G. van Beekum Den Helder op zeiljacht
'De Mantelmeeuw', echtp. Bouwsma. Benne-
broek. boot 'Sietske'. F. Hauls Grcvebrich
(Did) op motorjacht 'Adma'. J. L. G. van
Loon. Arnhem, op motorjacht 'Sagitta', fam.
11 van der Veen. Zwolle, westervaartkruiser
'Zcphir', fam. Sj. van der Wijk. Grouw (fr)
mevr. Van der Berg, Zaandijk, motorschip
'Jouke'. fam. P. Boender. Velsen-Noord. op
motorboot "Mahl" fam. G. de Jong, de Wilp
witte mercedes 220d, 77-77-fz, J. Knegtel,
Maasland, blauw/wit motorjacht 'De Kluut'
mevr. C. van Laarhoven. Apeldoorn, W. Lau-
werljssen. Warnsveld, beige renault 12, R.
Luiting. Amsterdam, stacaravan bij Garde
ren. fam W. Post. Ouderkerk a/d IJssel zeil
boot 'Nian'. R. Rink. Leimuiden, op
bruin/blauwe motorjacht. L. de Roy. Amster
dam, fam. P. Woudstra, Gorredijk, op witte
boot 'Carsiares'. echtp. Wljss-Lehmann,
Oberwil. Zwitserland, in witte slmca 1000.
BELGIE
fam. P. Buter-Hulstein. Gorkum gele R12 sta
tion met caravan. Oos-Duimkerken fam. A
Folkes. Maastricht groene renault.
LUXEMBURG
A Groenen (met verloofde!, Eindhoven, in
hotels.
LUXEMBURG-DUITSLAND
J. Vos. Enschede, groene ford taunus 24-79-
TD
DUITSLAND
H. van Cre. Helmond, in beige NSU 1000,
D R. de Vos, Enschede, rode opel rekord
1900.
FRANKRIJK
II Beekhof. Zwolle rode auslin mini. 51-17-
MP. R. Buser, Heemstede rode opel kadett,
89-54-RL, Jean van Iersel/mej. Van Brakel,
Eindhoven, Hans K. JAGER, Hengelo (O) in
beige R 4, L. Vos. Enschede in rode daf 44,
90-46-XH, .1. Jongbloed. Gorkum in rode
opel, 09-75-TP R. Peters. Rotterdam, zwarte
citroen pallas AU-45-S2H. M. K. van der
Meijs met verloofde. Rotterdam, witte 2CV.
26-91-MP.
FRANKRIJK-SPANJE
F. van RooiJ, Valkenburg (L) creme Daf 55.
34-70-XZ.
SPANJE
fam. C. Huyser-Toet, Scheveningen. in witte
ford taunus g cn m. 77-64-HP. fam R. S1IJ-
boom. Hendrik Ido Ambacht in groene re
nault 12. 19-84-TK.
PORTUGAL
fam Th. Carlier-de Vos, Reeuwijk in 1. brui
ne opel rekord 1700. station. 61-35-UZ.
ITALIË
fam. J. Bouman-Hofkes Haarlem. in
rood-bruine Slmca 1501. 59-87-AN. Egbert
Schroben. Doorn, steenrode Datsun 1200. 48-
47-UX
JOEGOSLAVIË
Th. van Rijsingen uit Eindhoven, in rode
knt. onb.
wel nuttig dat dc Nederlandse
Igbetaler nu eens ervaart wat
ihouding in een aantal ontwik-
'j landen verziekt.
Indonesië onze meest nabije
is zoals prof. Verkuyl on
een interview in dit blad stel-
is het zaak om zijn generaals-
eden in de gaten tc houden. En
lerlandse bedrijven belust
r ers hen op hun wenken be-
kan de Nederlandse overheid
niet bij laten zitter wat de poli-
gjevolgen ook zijn. Hopenlijk zal
n weert' opzicht waakzamer worden
"j"* geld van de Nederlandse ont
geld van de Nederlandse ont-
ngsbegroting bij betrokken
zijn.
knt.
OOSTENRIJK-ITALIE
fam. Mensen. Almelo, in beige opel kadett.
02-02-DA.
OOSTENRIJK
C. Brugmans. Amstelveen witte citroen Ami.
fam. van Groningen Schenkel.Borgo, Goes In
witte Ford Escort. 5i-24-SZ.Gebr. Stam. Rljs-
sen in beige Daf. 10-32-GK. fam. .1. Wester
hof. Ouddorp beige/gele ford Taunus 15 M.
fam. A. Zweers-Vermeulen. Doetinchem.
goudkl. opel Manta. 10-63-SG.
ZWITSERLAND
fam. D. J. Winter. Soest, in groene opel
commodore met caravan. 5215-MJ.
DENEMARKEN
mej. R. Schellens cn mej. J. Dijkstra. Delf
zijl. In rode 2CV. 60-60 UV.
ENGELAND
fam. M. Broek-Beversbergen. Scheveningen.
crème Renault 16. 57-36-NF.
HOOG WATER TH
Hoog water 14 Juli Vlisslngen: 1.12-
13.30; Haringvlietsluizen: 2.49-15.14; Rotter
dam: 3.57-16.12; Scheveningen; 2.2114.48; IJ-
muiden: 2.54-15.21: Den Helder: 6.43-19.05;
Harlingen; 8.58-21.26; Delfzijl: 11.24-23.45.
AMSTERDAM Vakantiegangers die
vandaag vreemd geld kopen of ver
kopen, kunnen rekenen op de volgen
de koersen. Het eerste cijfer geeft aan
wat vreemd geld opbrengt, het tweede
wat het hem kost.
Amerikaanse dollars 2.56- 2,66
Engelse ponden 6.60- 6.90
Belgische francs 7.06- 7.31
Duitse marken 108.50-111.50
Italiaanse lires 42.00- 45.00
Portugese escudo's 11.40- 12.40
Canadese dollars 2.59- 2.69
Franse francs 64.00- 66.00
Zwitserse francs 91.25- 94.25
Zweedse kronen 63.00- 65 00
Noorse kronen 48.50- 50.50
Deense kronen 46.25- 48.25
Oostenr. schillings 14.95- 15.25
Spaanse peseta's 4.50- 4.75
Griekse drachmen 8.70- 9.70
Finse marken 71.00- 74.00
Joegoslavische dinars 17.00- 17.20
(Amerikaanse en Canadese dollars en
Engelse ponden staan vermeld in gul
dens, de overige noteringen in centen).
Droog strandweer met wat zon. Voor
het gevoel iets minder koel: 18 tot 20
graden.
Noordwest tot west, later zuidwest, 2
tot 4, zwak tot matig.
Weerrapporten van gisteravond 19 u.
max. neeKU
temp. 7-19 uf
regenbui* 20 0.2.
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Luchth Rtd
Twente
Vlissingen
Zd. Limburg
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbruck
Kopenhagen
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
Madrid
Malaga
Mallorca
München
Nice
Oslo
Parijs
Rome
Split
Stockholm
Wenen
Zürich
zw bew
zw bew
zw bew
zw bew
zw bew
half bew
zw bew
licht bew
regenbui
motregen
onbewolkt
onbewolkt
geh bew
onbew
licht bew
zw bew
onbew
onbew
regenbui
regenbui
onweer
licht bew
zw bew
zw bew
licht bew
onbew
licht bew
regen
onbew
licht bew
zw bew
onbew
onbew
zw bew
zw bew
zw bew
20
19
19
21
19
20
18
20
20
17
29
30
21 -
25
20
23
27
26
22
20
26
28
20
19
35
31
34
19
27
23
27
29
23
24
24
Van onze weerkundige medewerker
De depressie van woensdag heeft in
\fest-Europa de koele lucht met wol
ken in huis gehaald. In een langge
rekte kuststrook van Portugal langs
Spanje, Frankrijk, de Lage Landen
tot Noorwegen wezen de thermometers
gistermiddag nauwelijks 20 graden,
meestal daaronder. Meer naar het oos
ten blijft het zomeren in een vlakke
Inchtdrukverdeling van Noord-Scandi-
navië tot Noord-Afrika (1010 tot 1015
millibar). Daar worden veelal middag-
temperaturen van 20 tot 25 graden ge
nreten. Hogere waarden zijn er in ge
renommeerde hittegebieden zoals de
Rivièra, Italië, Griekenland en Joe
goslavië. In Finland was het donder
dagmiddag 23 tot 25 graden. De ko
utende dagen verandert er in deze
verhouding niet veel De Britse Eilan
den, Noord-Frankrijk en de Benelux
kxjjgen op nieuw wat oceanische re
gen. Een rug van hogedruk van de
Btritse Eilanden zakt tamelijk snel in-
epn en wordt langzaam gevolgd door
een- warmtefront, later een koufront,
'dat gisteravond bij de weerschepen
lag. Dit betekent dat er na aanvanke-
.lirjke opklaringen weer bewolking zal
komen met in de loop van het week
end kans op u)at regen of enkele
buien. Het is dus met het weer een
allegaartje en dat bij ongeveer norma
le temperaturen: mi^dagmaxima van
21 tot 23 graden, wel goed voor va
kantiedoeleinden. De. waterrijke de
pressie van woensdag,j die in het Frie-
9e Steggerda 35 en in het Drentse
JJiever 38 mm neerslag bracht leefde
%zich gisteren met op talrijke plaatsen
.onweer in de DDR uit. Leipzig hield
er gisteravond 23 mm neerslag aan
■over, Cottbus, niet al te ver van Dres
den, 30 mm. Het kerntje lag met 1009
millibar vlak bij Warpemlinde aan de
-OostzeeIn Konstanz viel 34 mm, in
het Oost-Slowaakse Kysice 20 mm, in
•de Oostenrijkse bergen plaatselijk 6
tot 16finm.
Casa Blanca half bew 25 0
Istanboel half bew 26 0
Las Palmas zw bew 21 0
New York zw bew
i;unis onbew 33 0
i 1
Elvis Presley is, zoals bijkans een
ieder weet. een Rock-'n-Roll zan
ger die in het midden van de jaren
vijftig zijn (meestal vrouwelijke)
fans door stem en lichaamsbewe
gingen tot hysterie wist op te ja
gen en daarin nog steeds volhardt.
Waarom hij het gehouden heeft
terwijl zovelen van zijn genera
tiegenoten sneefden, is een raad
sel.
Wat maakt deze dikkige man met zijn
piuillip nu al meer dan vijftien jaar
lang zo onweerstaanbaar, dat honderd
duizenden moeders en dochters hem
uit louter liefde de kleren van het lijf
rukken, in de handen bijten, ja bij
kans naar het leven staan? Komt het
van zijn mooie pakken vol bolle ste
nen en met kleine cape-jes op de
rug? Kom, kom, ook andere sterren
wisten van optutten, dat heeft hun
heilloze val in de vergetelheid niet
verhoed.
Wat 'het' nu is dat Elvis Presley heeft,
daarop geeft ook 'Elvis on Tour'
geen antwoord. Pierre Adidge en Ro
bert Abel (die ook 'Mad dogs and
Englishmen' maakten) vervaardigden
geen sociologische studie van het fe
nomeen met analyses en achtergron
den. Dat is misschien jammer maar
was misschien onvermijdelijk, omdat
Elvis nu niet bepaald een praatgrage
jongen is. Hij laat zijn origine graag
in het duister en over zijn zieleroerse-
len is hij ook niet dikwijls te spre
ken.
Geen sociologische studie dus, wel
een vaak verbluffend beeld van het
leven van een Amerikaanse topster.
gejaagd van stad naar stad, voortdu
rend omringd door zwartkijkende ma
nagers en lijfwachten. Die glinsteren
de figuur op het toneel, die gillende
en huilende vrouwenmassa in de zaal
het lijkt warempel wel surrealis
me.
De methode van het verdeelde doek
die Adidge en Abel toepassen (aan de
ene kant Elvis, in het midden enkele
figuren uit het publiek, aan de andere
kant weer Elvis of: Elvis in het mid
den, ingekapseld door het publiek)
maakt, dat Elvis en zijn fans als het
ware één worden. We krijgen nauwe
lijks meer dan zijn image te zien, ook
al grijpt de film bij tijd en wijle te-
Uit 'Elvis op Tour'
rug op oude foto's, oude journaals en
oude films. Is hij eigenlijk meer dan
dat image? Als de camera hem van
dichtbij bespiedt menen we soms een
glimp op te vangen van een mens,
niet erg zeker, niet erg gelukkig.
Maar dat graatje inzicht wordt alras
verzwolgen door het gejoel, het ge
schreeuw, het gesnik, ook in de pre
cies uitgekiende presentatie van oude
succesnummers en betrekkelijk nieu
we aanwinsten, muziek waarvan ken
nelijk een magische, een hypnotische
werking uitgaat als hij die zingt.
Waarom? Een mysterie.
Hoewel de film eigenlijk niet eens een
tipje van de sluier oplicht, heeft hij
toch zijn waarde, ook voor mensen
die niet in Elvis zijn. Als vastlegging
van een stukje eigentijdse geschiede
nis, als document van een mentaliteit.
Niet zozeer van Elvis als wel van zijn
bewonderaars.
W. Wielek-Berg
Amsterdam-Rembrandtpleinth., a.l.
Roy Bean, the hanging judge
Roy Bean heeft, zoals zovele Western-
figuren, echt bestaan, maar in de loop
der tijden is er zoveel legende om zijn
figuur geweven, dat niemand meer
waarheid van verzinsel kan onder
scheiden.
Meestal wordt het allemaal mooier ge
maakt dan het was. regisseur John
Huston wijkt bewust niet van die ge
woonte af. Niet voor niets geeft hij
zijn film als motto mee: 'Misschien is
het niet zo geweest, maar het had zo
moeten zijn'. Hij zet het oude Westen
met een knipoog in het zonnetje.
In zijn versie is rechter John Bean
een outlaw, die op een gegeven ogen
blik het stadje Vinegaroon in Texas,
ten Westen van de rivier de Pecos
'waar alleen slechte mensen en ratel
slangen wonen' komt binnenrijden. Hij
denkt daar een goed onthaal te vin
den bij zijn collega's, maar 't loopt
anders, het zootje vullis wat daar
huist bindt hem aan een paardestaart
en laat hem voor dood in de woestijn
liggen. Maar hij is niet dood, hij leeft
en in halfweg gerechtvaardigde toorn
schiet hij alle niet-Mexicaanse inwo
ners van Vinegaroon overhoop. Ver
volgens roept hij zichzelf uit tot rech
ter. Iedere boef wordt voortaan in het
openbaar opgehangen, maar wie boef
is bepaalt Roy Bean, sommige hangt
hij niet op doch stelt hij als zijn
sherifs aan.
Wel, in de film heeft zijn doen en
streven een heilzame uitwerking op
het stadsleven en blijft Judge Dean,
met zijn adoratie voor de zangeres
Lily Langtree. een aimabele figuur, 't
Wordt zowaar een idylle, die door fi
guren als 'Bad Bob', een krankzinnige
albino in zwart leer, niet kan worden
verstoord. Er komt nog een tamme
beer bij, die ontzettend lieve dingen
doet, maar dan moet na zoveel lach
de traan volgen. Zijn trouwe Mexi
caanse gezellin sterft na de geboorte
van hun eerste kind, een sluwe advo
caat neemt de macht over en Roy Bean
verdwijnt in de woestijn. Na twin
tig jaar duikt hij weer op om voor
een apotheose te zorgen. Hij schiet
het inmiddels onder een corrupte
olievloed bedolven stadje in brand en
sterft.
De film begint bijzonder goed met
een half komische, half griezelige
wraakoefening, gevolgd door een mas
sabegrafenis (daan-oor verschijnt An
thony Perkins als rondreizend domi
nee, die zijn commentaar rechtstreeks
aan de kijkers geeft. In de rest van
de film is hij niet meer te zien). Er
zijn daarna fragmenten die grappig,
boeiend en ock wel ontroerend zijn
(Bad Bob, de beer, het mislukte be
zoek van Roy Bean aan het theater
waar Lily Langtree optreedt, de dood
van zijn vrouw) maar die worden te
langdradig aan elkaar gelijmd, zodat
het telkens even duurt voor je er
weer in bent.
John Huston heeft in deze film zijn
ritme niet gevonden, het lijkt soms of
hij aan het hink-stap-springen is. Als
hij springt, springt hij evenwel goed.
en daarom is 'Roy Bean' toch de
moeite waard. Een keus van acteurs
doet eraan mee, Paul Newman is in
de hoofdrol de hele tijd druk bezig,
Stacev Keach maakt een dolkomisch
nummertje van Bad Bod en tenslotte
verschijnt Lily Langtree, wier beelte
nis in serie de wanden van Roy Bean's
kroeg annex rechtszaal siert, toch
nog in levende lijve. In de persoon
van Ava Gardner.
W. Wielek-Berg
Amsterdam-Tuschinski, 14 jr.
©PIB
CSPfMKlN
"Mischien zou het helpen, als Je de motor «slis aanzette?"
