Jruguese tanks
ontra betogers
Mitchell verzweeg feiten
over inbraak voor Nixon
KJ
at-en-muis-spel in
acific voortgezet
feldra 10e congres
in Chinese partij
ffDrinni
k
Moskou: wij vergroten
strijdkrachten niet
'Rust' voor Canadese
inspecteurs in Vietnam
FBI heeft eindelijk een chef
jetto mag Bangladesj
parlement erkennen
Energie (1): een
nota van Nixon
Energie (2): een
vreemd mens
Wetenschappelijk
'samenwerking'
[sraël-Rusland
Bahama-eilanden nu
geheel zelfstandig
Twee zinkende boten in
Bangladesj: 230 doden
Alle Sow jet-hulp
voor Hanoi gratis
Directeur weg na
bedrijfsbezetting
Niet twee kwartjes,
maar twee kaartjes
(j\V, KWARTET WOENSDAG 11 JULI 1973
BUITENLAND
T7/K9
■chtse dictatuur van Bordaberry ontmoet fel protest
iNTEVIDEO (AP, UPI, Reuter) Het Uruguese leger heeft maandag-
,nd tanks gebruikt om tienduizenden betogers in de hoofdstad Montevideo
rerspreiden, die leuzen scandeerden als 'weg met de dictatuur'. Volgens de
itie zijn honderden betogers gearresteerd. Het aantal gewonden loopt in
ientallen.
Jetoging was gericht tegen het
dat president Juan Maria Borda-
eind vorige maand in samen-
ng met de rechtervleugel van de
krachten het parlement ophief
feite de dictatuur uitriep. Sinds
ijd wordt het openbare leven
leels lamgelegd door een algeme-
aking, uitgeroepen door het link-
kverbond CNT.
emonstratie begon op de brede
juli-boulevard in het centrum
van de stad. Toen de betogers barrica
den oprichtten, vielen honderden poli
tiemannen en militairen aan, waarbij
gebruik werd gemaakt van, traangas
granaten, knuppels en zelfs tanks.
Terwijl de demonstranten onder wol
ken van traangas vluchtten, werden
zij in de nauwe zijstraten nagezeten
door politiemannen. De meeste beto
gers waren van jeugdige leeftijd.
Meer dan een dozijn tanks werd inge
zet in het centrum van de stad. Zij
rnproeven elk ogenblik verivacht
I.INGTON (UPI, AP, Reuter) Het Nieuwzeelandse fregat
ïiTijo, dat bezig is aan een protestvaart tegen het Franse voorne
kernwapens te testen in het zuidelijk deel van de Stille Oceaan,
t gisteren de gevarenzone rondom het Mururoa-atol verlaten om
tanken.
Vice-premier Hugh Watt heeft giste
ren in het Nieuwzeelandse parlement
verklaard, dat zijn regering alle kern
proeven een ernstige bedreiging van
de wereldvrede acht 'onverschillig of
zij nu door Frankrijk, China of een
ander land worden uitgevoerd.' Watt
voegde hier echter aan toe, dat
Nieuw-Zeeland niet van plan is de di
plomatieke betrekkingen met Frank
rijk of China te verbreken.
De gepensioneerde Franse generaal
Jacques Paris des Bollardiers (65)
heeft op een persconferentie in Wel
lington laten weten, dat hij uit pro
test tegen de Franse kernproeven per
parachute op het Mururoa-atol zal
springen. De generaal is vroeger al
bekend geworden om zijn drastische
protesten tegen Franse regeringsmaat
regelen, die tegen zijn katholieke ge
loofsovertuiging ingingen. In 1957
vroeg hij ontslag uit zijn functie, om
dat hij weigerde mee te werken aan
folteringen van Algerijnen.
,werd gisteren bekendgemaakt
ieen defensie-woordvoerder in de
leelandse hoofdstad Wellington.
echter weten, dat de Otago
de gevarenzone weer binnen
iren, waarbij echter wel het
239ï mijl brede territoriale Franse
rondom het atol zal worden
ibiedigd. Verder zal ernaar wor-
^estreefd een militaire confronta-
_<et de Fransen te voorkomen.
18.5,
~franse waarschuwing buiten het
47.5|engebied met een doorsnee
47 ïjngeveer 200 kilometer te blij-
wordt vannacht van kracht. In de
lenzone bevindt zich op het ogen-
43 inog het in San Francisco geregi-
43_5rde jacht Fri met een groep in
rak Franse protesterenden aan
Binnenkort wordt nog een
jacht, de Arwen, met Fransen
_iit. Alle vaartuigen in de geva
te worden door de Franse mari-
luchtmacht geschaduwd.
ISEJ
zliclelijkheid over op volging Mao verwacht
NG (Reuter, UPI) In China worden voorbereidingen getrof-
oor het tiende congres van de Chinese communistische partij,
1 augustus of september zal worden gehouden. In de diploma
gemeenschap in Peking neemt men aan, dat het komende par-
iïoïi igres enige duidelijkheid zal verschaffen over de vraag, wie
relds volkrijkste land de komende generatie zal leiden.
10
is het congres zal een nieuwe
tvet worden goedgekeurd en zul-
:n nieuw centraal comité en po-
ïau worden gekozen, aldus di-
Jtieke bronnen in Peking. Het
-(congres zal later in het jaar
i gevolgd door een bijeenkomst
:t Nationale Volkscongres, het
officiële wetgevende orgaan van
dat onder meer de benoeming
oge functionarissen regelt.
lieuwe grondwet zou het huidige
lent moeten vervangen dat in
tijdens het negende partij-
es werd opgesteld en waarin de
alige minister van defensie, Lin
als de opvolger van Mao Tse-
werd aangewezen. Lin is, zo
ciJhet officieel, sindsdien bij een
uigongeluk in Mongolië omgeko-
14uiadat hij in september 1971 een
-kte poging had ondernomen om
2. e doden en de macht te grijpen.
-ns de diplomatieke bronnen in
vertelde een vooraanstaand lid
^Jet Nationale Volkscongres (par-
PHIt) onlangs tijdens een receptie,
volkscongres in november zal
■Spa gehouden en dat een1 partij-
97> (es in augustus daaraan zou voor-
EGENHEID
ionarissen van het Chinese mi-
75 i|ie van buitenlandse zaken, die
buurt waren, leken in verlegen-
gebracht door deze onthulling en
dat nog geen exacte datum
1(|astgesteld. Ze wilden de onthul
ling echter niet tegenspreken. Andere
diplomaten zeiden, dat september is
genoemd als de periode, waarin het
partijcongres wordt gehouden. De fei
ten zouden volgens hen wijzen op
'iets belangrijks' in de nabije toe
komst.
reden door de barricaden en werden
later opgesteld bij het presidentiële
paleis.
Militairen met rode armbanden speur
den langdurig naar wapens, omdat be
togers vuurwapens zouden hebben ge
bruikt. Tijdens het hoogtepunt van de
gevechten reed politie te paard in op
de menigte, waarbij zij met de brede
kant van hun sabels op de vluchtende
demonstranten insloeg. De betogers
eisten ook vergelding voor de dood
van de 16-jarige Walter Eduardo Me
dina, die eerder op de dag was dood
geschoten, nadat hij een leuze op een
muur had geschilderd, waarin een re
ferendum werd geëist.
Kort nadat de'gevechten in het cen
trum van de stad waren geëindigd,
deed de politie een inval in het ge
bouw van het communistische dagblad
El Popular. Het personeel van het
blad werd, volgens ooggetuigen, in
een bus weggevoerd. Vermoedelijk
zijn zij naar een stadion overgebracht,
waar honderden betogers worden vast
gehouden om te worden ondervraagd.
De leider van het Frente Amplio in
Uruguay een coalitie van linkse
partijen naar het voorbeeld van de
Chileense Unidad Popular de ge
pensioneerde generaal Liber Seregni,
werd ook kort na de onlusten gearres
teerd, zo deelde zijn familie mee. De
linkse coalitie in Uruguay steunt op
ongeveer dertig procent van het kie
zersvolk en zij heeft de algemene sta
king uit protest tegen de staatsgreep
van president Bordaberry en het 'eger
op 27 juni krachtig gesteund.
De voorzitter van de conservatieve op-
positionelé Blancopartij, Omar Mur
doch, is maandag verdwenen. Volgens
linkse kringen in Montevideo is ook
hij gearresteerd. De Blancopartij,
waarvan de fractieleider in het op
geheven parlement, Wilson Ferrei-
ra Aldunate, sinds kort in balling
schap in Buenos Aires woont, heeft
zich eveneens ontwikkeld tot een fel
tegenstander van de dictatuur van
Bordaberry. In de afgelopen dagen
werden van dezelfde partij al vier ex-
parlementariërs gearresteerd.
OTTAWA (AFP) —De 200 Canadese
officieren, die 'zijn verbonden aan de
Internationale Commissie van toezicht
op de wapenstilstand in Zuid-Vietnam,
hebben uit Ottawa de opdracht gekre
gen geen enkel initiatief voor een op
dracht meer te nemen, zo verklaarde
minister van defensie James Richard
son maandag in het Canadese lager
huis. Dit naar aanleiding van het feit,
dat twee Canadese officieren in een
gebied, waarin de Viet Cong heer en
meester is, sinds twaalf dagen worden
vastgehouden.
Richardson zei, dat de Canadezen al
opdracht hadden, zich te laten bege
leiden door leden van minstens een
der andere commissiedelegaties, die
van Polen, Hongarije of Indonesië.
Hij zei, dat de twee verdwenen offi
cieren niet aan een officiële opdracht
deelnamen, toen zé gepakt wérden,
maar dat ze niettemin als leden van
de internationale commissie een taak
uitvoerden 'die van nut geacht werd'.
Of de twee officieren op 3.1 juli vrij
gelaten zijn of niet. besloot hij, 'op
die dag trekt Canada zich uit de in
ternationale commissie terug'.
Kritiek op verklaringen NAVO
MOSKOU (AP, Reuter) Generaal Nikolai Ogarkow, plaatsvervan
gend chef van de generale staf van de Sowjet-Unie, heeft gisteren in
een vraaggesprek verklaard, dat westerse beweringen als zou de Sow
jet-Unie haar strijdkrachten uitbreiden 'niet met de werkelijkheid
overeenstemmen'.
De Amerikaanse federale recherche, FBI, heeft eindelijk weer een
echte chef. Gisteren werd Clarence Kelley Credits) geïnstalleerd als
opvolger van J. Edgar Hoover. President Nixon zette de plechtigheid
door zijn aanwezigheid luister bij.
Het vraaggesprek werd gepubliceerd
in Rode Ster, het blad van het minis
terie van defensie.
Volgens de generaal zijn deze wester
se verklaringen en beweringen be
doeld om 'het proces van de ontspan
ning te vertragen en de besprekingen
over troepenverminderingen in Mid
den-Europa te hinderen'.
Ogarkow refereerde aan recente ver
klaringen van NAVO-leiders, dat de
militaire kracht van de Sowjet-Unie
snel toeneemt. Het vraaggesprek is
misschien ook op dit tijdstip gepubli
ceerd, omdat het Amerikaanse Con
gres dezer dagen begint met hoorzit
tingen over de vermindering van de
Amerikaanse strijdkrachten in Euro
pa.
Ogarkov verklaarde, dat de bewerin
gen dat het militaire budget van de
WASHINGTON (UiPI, Reuter, AP) Oud-minister van justitie John Mitchell heeft gisteren onder
ede verklaard dat hij mee geholpen heeft liet Watergate-schandaal te verdoezelen en dat hij Nixon
inlichtingen over de inbraak heeft achter gehouden om de herverkiezing van de president niet in ge
vaar te brengen. 'Ik meende dat het het beste was het deksel er tot na de verkiezingen op te houden'.
Mitchell zei dat hij ervan overtuigd
was dat president Nixon niet op de
hoogte was van het verdoezelen van
het schandaal. 'Ik weet daar niets van
en ik heb door mijn besprekingen en
ontmoetingen met hem alle reden om
aan te nemen, dat hij er niet van op
de hoogte was', zo getuigde Mitchell.
Hij beweerde dat hij tot driemaal toe
de afluisterplannen had verworpen en
dat hij iedere keer dacht, dat het een
definitieve afkeuring was. De bewe
ring van zijn vroegere medewerker
Jeb Magruder, dat Mitchell de versla
gen van de afgeluisterde gesprekken
had gezien, werd door de oud-minister
een 'duidelijke, ongehoorde leugen'
genoemd.
Mitchell is de hoogste functionaris,
die tot nu toe voor de onderzoekings
commissie van senator Sam Ervin is
verschenen. Zijn verschijning in de
senaat trok de grootste schare toe
schouwers tot nu toe. Volgens een po-
litie-functionaris was de rij nieuwsgie
rigen twee keer zo groot als toen oud
raadgever John Dean gehoord werd.
De oud-minister zag er kalm uit, maar
zijn handen trilden, toen hij een pijp
vulde en de tabak probeerde aan te
steken. Hij had daar verscheidene lu
cifers voor nodig. Zijn vrouw Martha
was niet aanwezig, hoewel vorige ge
tuigen steeds werden vergezeld door
hun echtgenotes.
GEEN VERKLARING
De oud-minister legde geen openings
verklaring af. Zijn advocaat wees erop
dat hij tot tweemaal toe de commissie
heeft verzocht om Mitchell niet te la
ten getuigen. Hij heeft geen on
schendbaarheid gekregen voor de ver
klaringen die hij in de senaat aflegt.
Binnenkort zal Mitchell in New York
terecht moeten staan wegens het aan
nemen van een bijdrage van 200.000
dollar voor Nixons verkiezingscomité
en een grand jury in Washington
overweegt hem aan te klagen wegens
zijn rol in de doofpot-pogingen in de
affaire-Watergate.
Mitchell zei dat hij tot op deze dag in
het onzekere tast over hoe het afluis
teren van de Democraten mogelijk is
geweest. 'Ik heb er nooit het fijne
van begrepen'. Wel gaf hij toe te heb
ben geweten dat Magruder meineed
zou plegen voor de grand jury. 'Hij
deed dit uit eigen vrije wil', zo zei de
oudrvminister. Hij wilde niet specule
ren wie de Watergate-operatie in be
weging had gezet. Mitchell omschreef
het plan als een 'griezel-verhaal', vol
met voorstellen tot afluisteren, het
gebruik van prostituées 'en de rest'.
UIT HET RAAM
Mitchell bevestigde dat Gordon Liddy,
die juist was aangenomen als alge
meen adviseur voor Nixons verkie
zingscomité, voor het eerst het plan
naar voren bracht tijdens een bijeen
komst op 27 januari 1972. 'Waarom
gooide u Liddy uit uw kantoor', vroeg
raadgever Samuel Dash. 'Achteraf be
zien had ik hem niet alleen uit mijn
kantoor moeten gooien, ik had hem
uit het raam moeten gooien', ant
woordde Mitchell. Waarom stelde Mit
chell dan niet het ontslag van Liddy
voor. 'Achteraf gezien had ik dat moe
ten doen', meende Mitchell.
Tijdens een bijeenkomst op 4 maart
verwierp Mitchell, volgens zijn zeg
gen, een afgezwakt plan van Liddy en
voor de derde maal, op 30 maart 1972,
deed hij dat nog eens. Magruder
bracht het plan naar voren, maar Mit
chell antwoordde: 'Dat hebben we
niet nodig en ik heb er genoeg van
hier steeds weer maar te moeten luis
teren. Laten we het verder niet be
spreken'. Hij meende dat daarmee de
kous af was.
Toen de Watergate-inbraak aan het
licht kwam, ging Mitchell ermee ak
koord het schandaal in de doofpot te
stoppen, om te voorkomen dat eerdere
activiteiten van de zogenaamde 'lood
gieters' bekend zouden worden
('Loodgieters' Hunt en Liddy braken
in bij de psychiater van Ellsberg in
1971 en Mitchell hoorde hiervan kort
na de Watergate-inbraak). Mitchell
vreesde dat Nixon de verkiezingen
zou verliezen als deze feiten aan het
licht kwamen. Hij lichtte Nixon niet
in, 'omdat ik wist dat hij de stappen
zou nemen, die ruïneus zouden zijn
voor zijn herverkiezingscampagne'.
Andere ontwikkelingen:
De dochter van Nixon, Julie Eisen
hower-Nixon, heeft gisteren herhaald,
dat haar vader wel degelijk heeft
overwogen af te treden. Haar bewe
ring was ten stelligste ontkend door
het Witte Huis. Julie zei nu dat zij in
een veel betere positie verkeerde om
dit te weten dan de staf van het Wit
te Huis. Eensgezind hadden de Nixons
zich echter tegen het denkbeeld van
de president gekeerd, waarop Nixon
het idee had laten varen.
ROBERT VESCO
Costa Rica heeft opnieuw een
Amerikaans verzoek om uitlevering
van de financier Robert Vesco afgewe
zen. Vesco wordt ervan beschuldigd
door 200.000 dollar te storten in
Nixons herverkiezingsfonds een on
derzoek naar zijn financiële manipula
ties te hebben beïnvloed. Vesco zou
met anderen 224 miljoen dollar hebben
gestolen van de beleggingsmaatschap
pij IOS.
CT3
61
1 iTSJI (DPA, Reuter) Het Pa-
'W nse parlement heeft president
140 kar Ali Bhoetto gemachtigd
delen adesj, het voormalige Oost-Pa-
oo 4 n, volkenrechtelijk te erkennen,
jog i deze erkenning van het na de
,i0 tussen Pakistan en India onaf-
120 Üjk geworden Bangladesj mag
wo 5 isehieden op een tijdstip, waarop
i het belang van Pakistan is.
to heeft duidelijk verklaard, dat
7 ïing van alle Pakistaanse krijgs-
5 genen en intrekking van het
2 'ment met processen wegens oor-
isdaden noodzakelijke voorwaar-
'oor de erkenning van Bangla-
Sjn.
Op het gevaar af, vervelend te wor
den, moeten we het wéér even over
energie hebben.
Drie weken geleden, werd in dit hoek
je de boosheid aangehaald van hoofd
redacteur Philip Abelson van Science,
die vond dat zijn landgenpten zonder
de ernst van de toestand in te zien,
doorgingen met het verbranden van
nodeloos veel olieprodukten. Abelson
is aardig op zijn wenken bediend.
Want, hoewel dat door Watergate en
het bezoek van Breznjew misschien
wat aan het oog werd onttrokken,
ging president Njxon met zijn nogal
wisselende team van medewerkers wél
door met regeren. En dat leverde,
niet lang na het artikel van Abelson,
een energie-nota op die om verschei
dene redenen opmerkelijk was.
Ten eerste was het de tweede in ruim
twee maanden, wat erop kan wijzen
dat de gedachtevorming over het on
derwerp in Amerika een zekere ver
snelling ondergaat. Dat kan natuurlijk
aardig samenhangen met een gelijktij
dige stagnatie in de produktie vin
aardgas en benzine. Vooral het laatste
moet in een autorijdende natie diepe
indruk maken.
Ten tweede sprak uit die tweede ener
gie-nota de duidelijke (en dure) wens
om de zaken bij een paar wortels aan
te pakken. De eerste nota had de 'e-
nergie-ensis' nog willen bezweren met
voornamelijk handelspolitieke maatre
gelen: de invoer van aardolie gemak
kelijker maken en de binnenlandse
produktie van aardgas commercieel
weer aantrekkelijk maken wat het
nu nadrukkelijk niet is.
Nixons tweede nota spreekt harde
taal: 'Het behoud van bestaande ener
giebronnen 's geen voorstel, het is
een noodzaak.' En dat dat geen kwes
tie is van het licht achter je uitdoen
wanneer je de kamer uitgaat (de eer
ste nota raadde dat in alle ernst aan,
maar het haalt bitter weinig uit)
wordt ook krachtig duidelijk. Alle fe
derale instellingen moeten met on
middellijke ingang hun energiever
bruik met zeven procent verminderen.
Er moet een nieuw presidentieel Bu
reau voor energiepolitiek komen,
EPO. De directeur van dat EPO, de
huidige gouverneur van Colorado
John Love bepaald geen lid van de
politieke Nixon-clan overigens
moet besprekingen beginnen met het
bedrijfsleven om te komen tot een
doelmatiger energiegebruik in de in
dustrie. Daar zijn nogal wat mogelijk
heden voor. Love moet besprekingen
beginnen met de binnenlandse lucht
vaartmaatschappijen, om zowel het
aantal (niet volledig bezette) binnen
landse vluchten te verminderen'als de
snelheid waarmee gevlogen wordt. Op
berde punten is flink wat kerosine te
besparen.
Intussen benadert de president zelf de
gouverneurs van de vijftig deelstaten,
om de maximumsnelheden op autowe
gen lager le stellen. Dat zou forse
hoeveelheden benzine besparen. Op
het parlement doet hij opnieuw een
beroep, gelden voor Wegenbouw over
te hevelen naar de bevordering van
openbaar vervoer.
Het ministerie van binnenlandse za
ken (dat in het uit deelstaten opge
bouwde Amerika een minder omvang
rijke taak heeft dan wij ons bij die
aanduiding plegen voor te stellen)
moet volgens de nota worden vervan
gen door een 'ministerie voor energie
en natuurlijke hulpbronnen' dat over
verscheidene departementen versnip-,
perde onderwerpen als een samenhan
gend geheel zou kunnen ooverzien.
Tenslotte bevat president Nixons
energie-nota rlog een aantal fikse ver
rassingen die wel haast geconcen
treerd lijken rond mevrouw dr. Dixy
Lee Ray, die in de New Scientist van
vorige week door Amerika-redacteur
Graham Chedd wordt omschreven als
'een onwaarschijnlijk mens.'
Tot een jaar of tien geleden was prof.
Ray een in vakkringen zeer gewaar
deerd biologe die vooral opviel door
haar kennis van paalwormen en aan
verwante weekdieren. Toen begon zij
de noodzaak in te zien, een breder pu
bliek zo veel mogelijk begrip van na
tuurwetenschappen bij te brengen.
Sinds een half jaar is zij voorzitter
van de (niet ten onrechte vaak 'mach
tig' genoemde) Amerikaanse commis
sie voor atoomenergie (AEC).
Die toch al opmerkelijke positie heeft
zij niet bereikt door zich overmatig
aan de in Washingtonse kringen heer
sende normen aan te passen. Dixy Lee
Ray kleedt zich bij voorkeur in jum
per, broek en tennisschoenen, woont
in een kampeerwagen en ziet geen re
den, haar twee honden niet mee te
nemen naar haar werk.
Maar de nieuwe voorzitter van de
AEC is meer dan een schilderachtige
verschijning. De onlangs in deze ru
briek gemelde reorganisatie die het
stagnerende onderzoek naar de veilig
heid van kerncentrales aan de verant
woordelijkheid van de afdeling reactor
ontwikkeling onttrok, was haar be
leid. De schijnbaar onaantastbare di
recteur reactor-ontwikkeling, Milton
Shaw, heeft inmiddels zijn ontslag in
gediend.
Volgens de nota van president 'Nixon
nu, moet de AEC worden uitgebouwd
'i
tot een dienst voor energie-onderzoek
en -ontwikkeling (ERDA) die het
werk aan alle mogelijke nieuwe vor
men van energie-opwekking moet
gaan aanpakken. Daarvoor moet met
ingang van de eerstvolgende begro
ting (1 juli 1974) twee miljard dollar
per jaar op tafel komen. Het totaal
van de huidige uitgaven voor energie
onderzoek is 772 miljoen dollar. Voor
een belanrijk deel geconcentreerd op
de ontwikkeling van de snelle kweek
reactor.
Bij wijze van overgangsmaatregel zou
het budget voor het komende jaar
met honderd miljoen dollar moeten
worden verhoogd. Met als enige aante
kening dat minstens de helft van dat
bedrag dient te worden besteed aan
methoden om van steenkool vloeibare
(en dus schone en handelbare) brand
stof te maken, worden voorstellen voor
de besteding vóór 1 september inge-
wacht van de voorzitter van de AEC.
Voor 1 december moet dr. Ray dan
verder het programma rond hebben
voor de besteding van de eerste twee
miljard voor het komende begrotings
jaar. Het is niet vergezocht om in
haar ook de voorzitter van de nieuwe
ERDA te zoeken, en volgens Graham
Chedd zou een dergelijke benoeming
ook in het Congres niet onprettig
aankomen.
Een zaak zou volgens de nota nadruk
kelijk buiten de bevoegdheden van de
nieuwe ERDA vallen. Voor het ver
gunningenbeleid en het toezicht op de
veiligheid van kerncentrales dient een
afsplitsing van de AEC onder de
naam Commissie voor nucleaire ener
gie (NEC) verantwoordelijk te wor
den. Een verdiende overwinning voor
de critici die het al jaren te gek von
den dat de bevordering van kernener
gie èn het toezicht daarop aan één
overheidsorgaan waren toevertrouwd.
(Gegevens: New Scientist, 5 juli 1973,
pag. 2; The Economist, 7 juli, pag. 49)
REHOVOT —De afdeling Toe
gepaste wiskunde van het Weiz-
mann Institute of Science in Is
raël heeft sedert enige tijd een
vestiging in Moskou. Deze wat
verrassende vorm van internati
onale wetenschappelijke samen
werking, die ook bepaald niet
door een cultureel verdrag of
iets dergelijks wordt gedekt,
hangt samen met de hardnekki
ge moeilijkheden die de Russi
sche professor Alexander Ler-
ner ondervindt bij zijn pogin
gen, naar Israël te emigreren.
Nadat prof. Lerner in oktober
1971 een uitreisvisum aanvroeg
werd hij prompt bij de techni
sche universiteit in Moskou ont
slagen. Volgens het gebruikelij
ke patroon overkwam zijn zoon
hetzelfde, en ook zijn dochter
mocht haar studie in de wis
kunde niet voortzetten.
Lerner ging niet met zijn han
den over elkaar zitten, maar
zette zijn onderwijsfunctie in
zijn flat in Moskou zo goed mo
gelijk voort. Intussen werden
vader, zoon en dochter Lerner,
hangende hun overkomst, vast
benoemd in de wetenschappelij
ke staf van het Weizmann insti
tuut in Rehovot, dat dus nu
een opleiding toegepaste wis
kunde in de Russische hoofd
stad onder zijn hoede heeft.
Minder reden tot vrolijkheid
geeft de toestand van het gezin
Lewitsj, dat in soortgelijke om
standigheden verkeert maar
geen directe buitenlandse steun
heeft. Zoon Jewgeny (25), die
zoals bekend onlangs van de
straat werd opgepikt en inge
lijfd in het leger, waarvoor hij
eerder medisch was afgekeurd,
werkt met zijn hoge bloeddruk
en een chronische darmontste
king neg steeds in een militair
kamp in Siberië. Zonder be
hoorlijke medische verzorging,
aldus de laatste berichten.
NASSAU (AP. Reuter) De Baha
ma-eilanden zijn gistermorgen vroeg
het nieuwste land van de wereld ge
worden, waarbij premier Pindling en
prins Charles van Engeland de onaf
hankelijkheidsplechtigheden leidden.
Naar schatting vijftigduizend inwo
ners van de eilanden juichten, toen
de Britse vlag onder het oog van ver
tegenwoordigers van 52 landen voor
de laatste keer werd gestreken.
De Bahama-eilanden kenden al twin
tig jaar zelfbestuur, wat premier
Pindling deed opmerken, dat de. gewo
ne man weinig van de volledige onaf
hankelijkheid zal merken. Maar bui
tenlandse investeerders hebben be
zorgdheid uitgesproken over het
dichtklappen van de Britse bescher
mende paraplu boven een van de lu
cratiefste belasting- en toeristen-para
dijzen in het Caraïbische gebied.
Pindling zei de handhaving van de
eenheid van zijn eilandenrijk van acht
honderd km lengte als zijn voor
naamste probleem te zien. Hij heeft
verder gezegd, dat hij de economische
betrekkingen met Amerika handhaaft.
Wel wil hij onderhandelen over ver
nieuwing van de verdragen ten aan
zien van de Britse en Amerikaanse
militaire bases op de Bahama-eilan
den.
Sowjet-Unie stijgt 'in strijd zijn met
de feiten' en wees erop dat de uitga
ven voor defensie in elk van de afge
lopen vier jaren 17.9 miljard roebel
(24.7 miljard dollar) hebben bedra
gen.
Westerse deskundigen stellen echter,
dat dit bedrag niet alle uitgaven voor
defensie weergeeft, en dat een realis
tische opstelling van de cijfers zou
aantonen, dat de Sowjet-Unie even
veel uitgeeft aan defensie als de Vere
nigde Statén.
Met betrekking tot de uitbouw van de
Russische marine, die de laatste jaren
plaatsvindt, merkte Ogarkov op, dat
de Sowjet-marine 'niemand bedreigt'
en dat de Sowjet-Unie slechts 'haar
recht uitoefent oorlogsschepen op alle
zeeën te hebben'.
AMERIKA
De Amerikaanse onderminister van
buitenlandse zaken, Kenneth Rush,
heeft gisteren tot het Congres gezegd,
dat het uitzicht op wederzijds Ameri
kaans-Russische troepenvermindering
in Europa 'zou worden vernietigd' als
het Congres zou voorstellen om de
Amerikaanse troepen op het continent
eenzijdig in te krimpen.
Van even groot belang is, aldus Rush,
dat eenzijdige vermindering van de
Amerikaanse troepen afbreuk zou
doen aan de pogingen om de Westeu-
ropese bondgenoten een groter deel
van de lasten te laten dragen en aan
de komende Amerikaans-Westeuropese
onderhandelingen over handel en mo
netaire aangelegenheden.
Met een groter deel van de lasten
doelde Rush op de financiële bijdra
gen van de Europese NAVO-landen
voor het handhaven van het 310.000
man sterke Amerikaanse troepencon
tingent in West-Europa, waarvan het
overgrote deel is gelegerd in West-
Duitsland.
'Het zou erop neerkomen, dat wij on
ze bondgenoten vertellen, dat zij meer
voor Amerika moeten doen op het ge
bied van handel, financiën en veilig
heid in ruil voor een verminderde in
spanning aan onze kant', zo zei Rush.
'En wij zouden de Oost-Europese lan
den laten weten, dat ze iets voor niets
kunnen verwachten'.
DACCA (Reuter) In Bangladesj
zijn maandag 230 mensen verdronken
toen twee boten zonken. Ongeveer 160
kilometer ten zuiden van Dacca kwa
men ongeveer 200 mensen om toen
een boot met meer dan 300 opvaren
den zonk. De overigen wisten zich
zwemmend in veiligheid te stellen.
Ongeveer 135 kilonieter ten noordwes
ten van de hoofdstad verdronken 30
mensen toen op de rivier de Padma
een boot zonk.
MOSKOU (UPI) Noord-Vietnam
hoeft de militaire en economische
hulp, die het de afgelopen jaren van
Moskou heeft ontvangen, niet terug te
betalen. Dit besluit van partij en re
gering van de Sowjet-Unie is gisteren
door partijleider Leonid Breznjew
meegedeeld tijdens een diner, dat
werd aangeboden aan de Noordvietna-
mese partijleider Le Docan en pre
mier Pham Van Dong. Het is de eer
ste ontmoeting tussen de Russische en
de Noordvietnamese leiders sinds de
ondertekening van de Parijse vredes
akkoorden. Breznjew noemde die ak
koorden een 'consolidatie van de gro
te successen van de anti-imperialisti
sche krachten in Zuidoost-Azië'. Met
de kwijtschelding van de Noordvietna
mese schulden volgt Moskou het voor
beeld van Peking, dat al jarenlang
gratis economische hulp aan Hanoi
geeft. Begin juni sloten Le Doean en
Pham Van Dong hierover een nieuw
akkoord in Peking.
Van onze correspondent
BOXTEL Vijfenzestig werknemers
van het transport- en opslagbedrijf
Van Heertum en Prinsen uit Boxtel
hebben maandagavond en gisteren het
bedrijf bezet gehouden uit protest te
gen de maatregelen van de nieuwe di
recteur, de heer R. van Gelder. Giste
ren in de loop van de dag werd de
bezetting ongedaan gemaakt, toen na
spoedberaad met de hoofddirectie uit
Rotterdam werd besloten de heer Van
Gelder een functie elders aan te bie
den.
Het bewuste transportbedrijf is een
dochteronderneming van het Rotter
damse bedrijf Furness. Directeur Van
Gelder was onlangs benoemd in Box
tel. De moeilijkheden kondigden zich
al vrij spoedig aan, toen hij de chauf
feurs opdracht gaf meer administra
tief werk te verrichten dan zij ge
woon waren te doen. Afgelopen zater
dag stuurde hij achttien van de twin
tig overwerkers naar huis. Dit was
de druppel die de emmer deed over
lopen. Maandagavond besloot het per
soneel spontaan tot een bezetting.
Na een gesprek gisteren met de hoofd
directie werd de eis van de bezetters
ingewilligd, waarna de actie van de
werknemers werd beëindigd.
AMSTERDAM In het bericht over
de gezinskaart van de Nederlandse
Spoorwegen, dat gisteren in de krant
stond, komt een kleine zetfout voor
met een zeer groot effect. In de twee
de alinea van het bericht wordt ver
teld, dat met de gezinskaart het hele
gezin kan reizen 'voor de prijs van
twee kwartjes'. Hier had moeten staan
'voor de prijs van twee kaartjes'. Het
•verschil kan vele tientallen guldens
bedragen.
