reolen in Suriname rezen overheersing oor de Hindoestanen Een vermaakcentrum rond Kurhaus? Meer werkloosheid hoger geschoolden Duitse gier met stuk touw en zakken gevangen na helft van alle Nederlanders vindt: et wordt slechter' NS lokt tieners Ongeluk in fabriek met giftig gas !n Tieukemeer verdronken PHILIPS Officier onderzoekt foutieve declaraties van specialisten Man (40) gewond bij ontploffing Amerikaanse financiers willen in Scheveningen hoog rendement zien te maken 3 botsing overleden J. Folkertsma terug in oude functie Jongens wilden geweren ruilen voor drugs Eindhovense politie legt hand op 40 kg hasj Auto rijdt onder tractor: een dode O UW KWARTET DINSDAG 10 JULI 1973 BINNENLAND K7 D een verslaggever 'FEN Een vale gier die zon avond was neergestreken op het van een boerderij in het Noord- >antse Geffen is gisteren na een ■tig minuten durende jacht ge- .jjen. I' dagavond was de gier ncergestre- op het huis van de familie Van ter, maar na een aantal mislukte in gen om het te vangen vloog dier naar een boerderij honderd meter verderop. De bewoners van de boerderij ontdekten de gier maan dagmorgen en inmiddels was al be kend waar hij vandaan kwam: van een uit een valkenhof in Gangelt, vlak over de Duitse grens bij Sit- tard. De eigenaar van de boerderij, de heer Nistelrooy, ontdekte dat een stuk riem aan de poot van de gier door de schoorsteen stak en daarvan maakte hij gebruik: hij ging via de ouderwetse boerderijschouw naar boven en bond een stuk touw aan de riem van de vogel. Daarna bena derden buurtbewoners het dier met zakken. Na veertig minuten was de gier gevangen; hij zit nu in een schuur bij de boerderij, wachtend totdat de (inmiddels gewaarschuw de) eigenaar hem zal komen opha len. (aten nu ver in de meerderheid een medewerker in Paramaribo LAMARIBO Een echte feeststemming heeft er niet geheerst bij de feesten, die vorige maand uriname zijn gevierd o mte gedenken dat honderd jaar geleden de eerste Indiërs uit het toen- ge Brits-Indië als immigranten voet aan .wal zetten in Suriname. eestredenaars hebben zich in wél ind bochten moeten wringen om maar juist niet datgene te zeg- waaraan elke Surinamer nu t de gegroeide rivaliteit tus- lle hindoestaanse en creoolse Suri- trs een rivaliteit die niets f te maken heeft met een gezonde urrentie die elke samenleving no- heeft, maar één die geladen is Iracistische gevoelens, ituatie van het ogenblik mag zon- fmeer beangstigend worden ge ld hoe verwachtbaar en voor laar zij ook is geweest. De laatste Itelling van begin 1972 heeft na- )k uitgewezen, dat de Hindoe- ise Surinamers de grootste bevol- fcgroep in het land vormen met 1)00 zielen. De Creolen komen op tweede plaats met ongeveer mag dit groeiende nummerieke icht van de Hindoestanen wel le faljloed hebben, het koude cijferma- gegeven kwam toch als een schok eker niet alleen voor de politieke sch unstenaars. Want, telt men bij de in en( loestanen ook nog de ruim 6.000 lergai nesiërs, dan is het duidelijk dat hoe name een Aziatiserend land is. De snee-Creool die zich altijd 'eerst- j stoi,orterecht'-Pretenties heeft aange- mtrap 6d. voelt zich uiteraard niet ge- ig bij deze omstandigheid, dient gezegd te worden, dat de begon loestanen liun vastbeslotenheid klok vllle. ■2: no 23.00 rankr ïachi. in alle opzichten te emanciperen ïfgelopen drie jaar op zo ondub- innige en vaak ook rigoureuze hebben gedemonstreerd, dat de Creolen die niet geloven in uitverkiezing als bezitters van name, zich op de tenen getrapt ten voélen. alen bbegon bij de jongste parlements- fcezingen in 1969 waarbij Pengels Bnale Partij het moest afleggen de combinatie van de Hindoe- 1 Lachman en de Creool Sedney. liman formeerde een kabinet met lduidelijke bedoeling in te halen Izijn Hindoestaanse groep totdan iontbeerd. Hij vergrootte het aan- pinisteries van negen tot dertien i HAAG Volgens de begin mei luden vierde conjunctuur-enquête het CBS, verwacht bijna de helft procent) van de Nederlandse con- lenten dat de algemene economi- e situatie de komende 12 maanden T n.,. zal worden en 20 procent ver- i in u een verbetering. In mei 1972, ["ber 1972 en januari 1973 waren percentages respectievelijk 61 50 en 47 procent dip een verslech- ng venvachten en 13, 16 en 16 cent verbetering. t de prijsontwikkeling betreft ver- ht 94 procent van de consumenten de prijzen de komende 12 maan- zullen stijgen. Hierbij verwacht procent van het totaal aantal on- vraagden een sterke prijsstijging, ijl dit bij de enquête van januari 1 nog 54 procent was. In oktober en mei 1972 waren deze percen- 48 pet en 36 pet. de vraag: 'Meent u dat de mensen thans goed aan doen grote aanko- te verrichten?' antwoordde 49 cent van de consumenten dat naar mening het ogenblik nogal gun- is (januari 1973: 49 procent, okto- 1972: 52 procent en mei 1972: 40 'ent) terwijl 15 procent het ogen- eerder ongunstig vindt om grote kopen te verrichten (januari 1973: 55 j Procent, oktober 1972: 15 procent mei 1972: 21 procent), oordeel over de financiële situa- -■ pn het huishouden wijzigt zich d, Zlns' Zo verw'acht vergeleken met ~ge enquêtes een steeds groter deel de ondervraagden dat de financië- iituatie van het huishouden de ko- :n. k nde 12 maanden ongewijzigd zal b pij ven. dit keer 62 procent (tegeno- januari 1973: 60 procent, oktober 58 procent en mei 1972: 55 pro- jan de ondervraagden ver- [ht thans 18 procent dat de finan- situatie van het huishouden zal toeteren, terwijl 17 procent van me- s is dat deze zal verslechteren, in fwi 1973, oktober 1972 en mei Waren deze percentages respectie- 19 proeent, 17 procent en 21 «ent (verbetering) en 19 procent, "ocent en 21 procent (verslechte- ramra 9 ezzo. 20.00 Vws. Dr. J. Sedney en kwam met de' vondst van een mi nisterie van Districtsbestuur en De centralisatie; een .ministerie dat wordt beheerd door een Hindoestaan. Het bestuur van de districten, waar de grootste concentraties van Hindoe staanse Surinamers voorkomen, had tot voor 1969 behoord tot de portefeuille van de minister van' binnenlandse za ken. Op zich behoeft een dergelijke taak verschuiving nog nipt opvallend te zijn, maar de openlijke bevoorrech ting van de Hindoestanen (niet de In donesiërs en de Indianen) sedert de insteling van dit nieuwe ministerie heeft sterk de aandacht getrokken. Bij de kabinetsformatie eiste Lach man voor zijn partij ook de porte feuilles van sociale zaken en die van onderwijs op. Uiteraard kreeg hij die ook, waarna er onmiddellijk een Azia- tisering van deze departementen volg de. Bij sociale zaken was het slechts in de personeelsbezetting te zien, bij 'onderwijs' ging het nog veel verder. Zo werden b.v. de examen-normen voor onderwijzers-kweekscholen sterk verlaagd voor het vak Nederlands. Het is zelfs in het parlement openlijk bepleit en verdedigd dat dit moest ge beuren om de Hindoestanen die het Nederlands doorgaans minder goed hanteren, de weg naaf .een gunstig eindexamen te vergemakkelijken. Schade Het is duidelijk dat de Hihdoestaanse Surinamers op zoek zijn naar een soort evenwicht waarbijl-hun groep niet alleen de 'schade' inhaalt, maar een dominerende plaats in de samen leving verkrijgt. Er zijn nog meer aanwijzingen. Bij de aanvang van Lachmans regeerperiode (hij regeert namelijk hoewel hij in naam slechts parlementsvoorzitter is), werden de christelijke feestdagen die tot dan tevens nationale feestdagen waren afgeschaft als nationale dagen. De Hemelvaartsdag, de tweede pink sterdag en de tweede paasdag gelden niet langer meer als national feestda gen en zijn alszodanig vervangen door het Indiase Holi Phagwa en het Mo hammedaanse Idul Fitz-feest. Dit zeer werkte nog na onder vele- Creolen, zeker bij die van Pengels Nationale Partij Suriname. De mensen mogen dan met de dag onkerkelijker worden, ze voelen zich toch iets van waarde ontnomen. Tekenend voor de mentaliteit van de Hindoestaanse Surinamers is ook het De NS wil het de tieners nog aantrek- Man bewusteloos Van een verslaggever ROTTERDAM Een 26-jarige werk nemer van een van de chemische fa brieken van ICI-Holland is in kritieke kelijker maken om toestand in een ziekenhuis opgenomen »er (rejn ons land te na het inademen van het uiterst gifti- F ge fosgeengas. Het slachtoffer, de heer bereizen. De bestaan- L. A. Stuyvenberg. is nog bewusteloos 'Tienertoer' maar is volgens de geneesheer-direc- teurs van het ziekenhuis buiten le- wordt uitgebreid, vensgevaar. Bovendien komt er Volgens een woordvoerder van ICI- PPI1 werktri id waar- Holland gebeurde dat ongeluk begin vorige week tijdens schoonmaakwerk- bij de deelnemers zaamheden in de isocyanaten-fabriek. aan de toer in een Uit een destillatiekolom lekte drie li- ter fosgeenbevattend oplosmiddel. De groot aantal stations heer Stuyvenberg kwam in contact restauraties stickers met de vloeistof en ademde de damp in. Behandeling door de bedrijfsge- Kunnen krijgen, neeskundige dienst bleek niet afdoen- 25 stickers en een de en hij werd bewusteloos opgeno- .i- men in het Zuiderziekenhuis in Rot- zelfgemaakte linie- terdam. Volgens de woordvoerder van riek geven de deel- ICI-Holland gaf de toestand van het k„ns slachtoffer eind vorige week een zeke- nemeis kans op re verbetering te zien. Volgens het fraaie prijzen, ziekenhuis heeft men zijn toestand 'onder controle'. afgezien nog van de Het ongeluk bij ICI-Holland werd aan mogelijkheid om het licht gebracht door het Centraal ai$ 'tiener-toerder' Actiecomité Rijnmond (CAR). Leden van het actiecomité verspreidden pam-ons 'and op goedkope fletten onder de werknemers van het manier te bezich- bedrijf, waarin wordt opgeroepen strengere veiligheidseisen bij do di- "gen. rectie af te dwingen. Volgens de woordvoerder van ICI-Hol land gebeurde het ongeluk, toen het productieproces was stilgelegd; de fa briek was dicht in verband met schoonmaakwerkzaamheden. Omtrent de oorzaak van het lek tast men in het duister. De directie van ICI-Hol land waarschuwde na het ongeluk de arbeidsinspectie, die een onderzoek instelde. J. Lachmon feit, dat minister dr. Jan Adnin van justitie een wetsontwerp in het parle ment bracht om de Surinaamse huwe lijkswetgeving aan te passen aan de z.g. Aziatische. Suriname kent name lijk twee huwelijkswetgevingen, het ene geldend voor de Creolen en steu nend op de regels uit het (Neder lands) burgerlijk Wetboek, het andere speciaal ontworpen voor de Surina mers van Aziatische herkomst. De Aziatische huwelijkswetgeving een vondst van een koloniale gouverneur uit de jaren dertig maakt een hu welijk reeds rechtsgeldig wanneer dit gesloten is in bijzijn van een zoge naamde huwelijksbeambte. Deze hu- welijksbeamte is in alle gevallen een Hindoe of Mohammedaanse geestelij ke. De tussenkomst van een ambte naar de van de burgerlijke stand is dan niet meer vereist. Kritiek Deze aparte huwelijkswetgeving die aak onderwerp van felle kritiek is ge weest, werd verdedigd door te stellen dat het niet aangaat de Aziatische Su rinamers te frustreren met een hen vreemd (Westers) gebruik. Tot afschaffing is het evenwel nooit gekomen. De aanpassing van de Suri naamse aan de 'Aziatische' wet maakt het straks dus mogelijk ook een gees telijke van een der kerkelijke gezind ten als huwelijksambtenaar le laten optreden: maar tegelijk is hiermee een regel die rechtsongelijkheid ten gunste van de Hindoestanen bracht, tot norm verheven voor de Creolen en alle anderen. Maar er zijn nog meer aanwijzingen voor de groeiende spanning waarover niemand hier blijkbaar wenst te pra ten. Tenminste niemand onder dege nen die de regeermacht hebben. Toen Lachman vorig jaar een poging waagde om te komen tot een zg. bre- de-basis-regering waarin zijn VHP sa men met de NPS en Sedney's PN'P zouden deelnemen, brak er een paleis revolutie uit in de NPS, welke deze l'engelpartij bijna middendoor deelde. Maar dat niet alleen: ook uit de Sed ney's PNP maakte zich een activisten- groep los, die elke verdergaande sa menwerking weigerde, en zich aan diende als het Comité voor de Een wording Creolen. Dat deze groep werd opgericht zou kunnen worden toege schreven aan de emoties van het mo ment, maar dat ze nu nog bestaat, ook na de mislukking van Lachmans nieu we conceptie, spreekt voor zichzelf. Van een verslaggever SNEEK De achttienjarige Henri Kuipers uit Enschede is in het Tjcu- kemeer verdronken toen het bootje, waarin hij met zes vrienden voer, omsloeg. De zes vrienden werden door watersporters gered, het lichaam van Henri was gisteren nog niet gevon den. Van een onzer verslaggevers DEN HAAG, WAGENINGEN Op 31 mei van dit jaar stonden bij de gewestelijke arbeidsbureaus 2931 afgestudeerden van instellin gen voor hoger beroepsonderwijs als werkloos geregistreerd. Twee maanden eerder waren dat er nog maar 2349. Deze gegevens zijn gepubliceerd in het blad PT/Aktueel van de Nederlandse ingenieurs vereniging NIRLA. (ADVERTENTIE) Over de toenemende werkloosheid on der afgestudeerden van de universitei ten en hogescholen worden al gerui me tijd gegevens gepubliceerd, en er is een specuaal bureau dat hen helpt. Maar voor de hbo-werklozen bestond, bij gebrek aan zulke gegevens, minder belangstelling. Op herhaald verzoek van het NIRIA heeft het ministerie van sociale zaken nu door alle gewestelijke arbeidsbu reaus het totaal van alle werkzoeken den laten doorspitten om de cijfers op tafel te krijgen. Wat nu bekend is heeft nog maar voorlopige waarde. Met name kan de forse toename van de geregistreerde werkloosheid tussen 31 maart en 31 mei voor een deel ver oorzaakt zijn doordat de registratie eind maart nog niet volledig was. Later dit jaar zullen ook meer gede tailleerde gegevens bekend worden over leeftijden en inschrijvingsduur van de werkzoekenden, waardoor een duidelijker beeld van het probleem kan ontstaan. Onderwijzers Omdat je nooit weet waar je terecht komt.zou je altijd zo'n snelle, snoerloze Philishave bij je moeten hebben. Voor snel en glad scheren. Kleintje Philishave vanaf f35,50 Van de bijna drieduizend werkzoeken de hbo-afgestudeerden vormen onder wijzers en onderwijzeressen de groot ste groep: ruim 1200. Uit het hoger technisch onderwijs zijn bijna 900 werklozen afkomstig, uit het kunston derwijs ruim tweehonderd. Van socia le academies en hogere landbouwscho len zoeken elk ongeveer 125 afgestu deerden naar een baan. Cijfers over de hbo-werkloosheid zullen voortaan maandelijks ter beschikking komen. Wat het wetenschappelijk landbouw onderwijs betreft begint het werkge legenheidsprobleem langzamerhand internationaal te worden, aldus het Internationaal agrarisch centrum (I- AC) te Wageningen in zijn jaarver slag. Doordat er in ontwikkelingslan den steeds meer onderwijsmogelijkhe den komen, is in sommige landen het verzadigingspunt van afgestudeerde academici al bereikt. Passend werk is volgens het IAC wel te vinden voor het kader met een middelbare opleiding. Het internatio nale landbouwonderwijs in Wagenin gen zal met deze ontwikkeling reke ning moeten houden en moeten bij sturen. Het IAC telde in het verslag jaar 257 cursisten, 39 meer dan in 1971. Van onze correspondent 'S-HERTOGENBOSCH De Bossche officier van justitie, mr. J. Peijnen- burg, heeft vandaag een gesprek met vertegenwoordigers van de vier zie kenfondsen die betrokken zijn bij de foutieve declaraties in het St. Joseph- ziekenhuis in Eindhoven. Het gesprek vindt plaats op uitnodiging van mr. Peijnenburg zelf, die overigens ook aan de Eindhovense politie heeft ge vraagd te beginnen met de eerste aan zet van een onderzoek. Komt uit het gesprek of uit het onderzoek een ver moeden van strafbare feiten naar vo ren, dan zal mr. Peijnenburg onmid dellijk een justitieel onderzoek gelas ten. DEURNE In Deurne is gistermid dag een vat gevuld met condensaat uit gasleidingen ontploft, tengevolge waarvan de veertigjarige M. v. D. werd gewond. Een tankauto brandde geheel uit. De man was op het terrein van de Gasunie bezig het condensaat over te pompen vanuit de vaten naar de tankzuto, toen zich een explosie voordeed. Van D. werd getroffen door het wegvliegende deksel van één van de vaten. Hij moest worden opgeno men in een ziekenhuis. Tengevolge van de explosie vloog de gedeeltelijk gevulde tankauto in brand. Er deden zich geen andere ongelukken voor. iquête, die Sn Europese gemeen- ipsverband werd uitgevoerd, werd luden bij ongeveer 5.000 Neder- se huishoudens. Van een onzer verslaggevers J SCHEVENINGEN Op 211 juli zal de bv Maatschappij tot instandhouding van lie* Kurhaus te Scheveningen (MIKS '73) met concrete plannen en tekeningen komen voor de ontwikkeling van een modern, niet seizoen-gebonden uitgaans- en amusementscentrum rond liet Kurhaus. Op 3 augustus zal bekend worden gemaakt, welk bod de MIK.S '73, die financieel geruggesteund wordt door een Amerikaan se maatschappij, zal uitbrengen op de Haagse en Scheveningse EMS-bezittingen. ikifi j°'AUHi:i,ZEN - Dc achttienjari- lelt .,S e K'fln uit B|ddinghuizen is KSfA.-d"t„hU bii een vetteers J. V g luk in Balkbrug gewond was. )dof I zat achterop een brommer die te- chïf11 een auto botste. Voor de uitvoering van het to tale project is (inclusief de aankoopkosten) een bedrag ge raamd van 200 miljoen gul den. De Amerikaanse maat schappij, waarvan de naam voorlopig nog geheim wordt gehouden, zal 90 pet. van dit bedrag financieren, terwijl de MIKS '73 het resterende deel '•oor zijn rekening wil nemen. De» heer A. Velt. voorlopig di recteur van de MIKS '73 deel de gisteren mee, dat het zijn bv er in hoofdzaak om te doen is, de belangen van het Kur haus te behartigen. 'Wij zijn van plan, het Kurhaus te gaan verpachten aan een casino-ex ploitant en naar alle waar schijnlijkheid ook aan het Re sidentieorkest'. aldus de heer Velt. 'Ik kan u nu al verzeke ren, dat dat lukt.' De heer Velt is met de Amerikaanse financiers in contact gekomen via de bouwkundige A. R. Ot- tens, die tevens general mana ger van een Amerikaanse olie maatschappij is. Deze maat schappij heeft echter in een brief aan de Haagse gemeente- raad duidelijk te kennen gege ven op geen enkele wijze bij het Scheveningen-project be trokken te zijn. De heer Velt onthulde verder dat de Amerikaanse financiers al geruime tijd belangstelling koesteren voor de ontwikke ling van projecten langs de gehele Europese kust. 'Sinds het begin van dit jaar is men zich met de opbouw van Sche veningen bezig gaan houden. Er zijn films en luchtfoto's van de badplaats gemaakt. En men heeft zich verdiept in de economische situatie van Sche veningen. Aan de hand daarvan is men plannen gaan ontwikkelen waarbij men tot de conclusie kwam. dat het nieuwe Sche veningen in het eerste jaar al een rendement van 14 15 procent kan gaan opleveren', aldus de heer Velt, hij deelde mee dat hij vorige week vrij dag een gesprek met de heer Zwolsman heeft gevoerd ter wijl de Haagse burgemeester Marijnen, alsmede wethouder Nuij (stadsontwikkeling) al op 5 mei door de heer Ottens zijn benaderd. De bv MIKS '73 heeft momen teel een gestort kapitaal van 300.000 gulden. Volgende week zal de Haagse en scheveningse zakenwereld worden uitgeno digd aandelen van de bv te kopen. 'Als alles goed gaat, kunnen we over negen maan den al met het project star ten', beloofde dc heer Velt. Naast hem hebben in de MIKS '73 zitting de heer E. H. van der Ziel specialist op ho- reca-gebicd) dc heer J. J. Mos- tard (die vele contacten op cultureel gebied heeft) en de heer Velt, jr. Mevrouw M. H. Gravin van Limburg Stirum- Hoeufft van Velzen, een der initiatiefneemsters in de acties voor het behoud van het Kur haus, wordt commissaris van dc bv. AMSTERDAM De heer J. Folkerts ma, rondom wiens aanstelling als hoofdredacteur van de Haagse Post een conflict was uitgebroken als ge volg waarvan hij gisteren aankondig de dat hij zich in het kader van een compromisoplossing uit deze functie terugtrekt, is door de directie van Bonaventura herbenoemd in zijn vroegere functie bij dit concern, die van hoofdredacteur van Elsevier* weekblad voor de zakenman. De redactie van dit weekblad heeft bekendgemaakt dat zij haar vertrou wen uitspreekt in de heer Folkertsma, met wie vóór diens benoeming bij de HP een voortreffelijke verstandhou ding bestond. De redactie van EW heeft er kennis van genomen dat de heer Folkertsma onder grote druk van de directie van Bonaventura had toegestemd in een benoeming als hoofdredacteur van HP. Hij had verklaard te zijn gezwicht voor de druk van de directie, hoewel hij meermalen te kennen had gegeven hoofdredacteur van EW te willen blij ven. Op grond hiervan heeft de redac tie van EW er geen enkel bezwaar te gen dat de heer Folkertsma het hoofd redacteurschap weer op zich neemt. Van een verslaggever AMELAND De rijkspolitie op Ameland heeft drie jongelui gearres teerd, die twee geweren uit een kazer ne in Zuidlaren hadden gestolen. Zij hadden de wapens willen ruilen voor verdovende middelen, aldus de poli tie. De 17-jarige J. H. H. de evenoude A. van der W. en de 18-jarige H. D. al len uit Zuidlaren hadden de geweren vorige week gestolen. De koninklijke marechaussee, die de zaak in onder zoek had, tipte de rijkspolitie dat de dieven wel eens op Ameland zouden kunnen verblijven. Bij een onderzoek werden de drie opgepakt. Ze waren al enkele dagen op het eiland. Zij heb ben bekend en zijn overgedragen aan de marechaussee in Leeuwarden. Hoe zij de wapens hebben gestolen is nog onbekend. Van onze correspondent EINDHOVEN De Eindhovense po litie heeft twee mannen aangehouden die veertig kilo hasj in hun bezit had den. De geschatte waarde is 125.000. Beide mannen, G. van F. (39) en J.S. (29) kwamen rechtstreeks uit Tanger. De politie had Van F. al langer op het oog in verband met vermeende handel in verdovende middelen. Bij de aanhouding werd de hasjiesj ge vonden verstopt in de wielkasten van de auto, waarin het tweetal de reis naar Tanger had ondernomen. Morgen zullen zij aan de officier van justitie in Den Bosch worden voorgeleid. Van een verslaggever MEPPEL De heer G. Spijkerman uit Meppel is gisteren omgekomen bij een botsing op de Zomerdijk in Mep pel. Hij reed met zijn auto in een file van vier wagens, waarvóór een tractor met aanhanger reed. Toen de tractor- bestuurder rechtsaf wilde slaan en daarbij even naar links uitweek reed de eerste auto tegen de tractor aan. De tweede auto, die van de heer Spij kerman, schoot onder de tractor, waarbij de heer Spijkerman op slag gedood werd. Het ongeluk gebeurde in een mistbank.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1973 | | pagina 7