'ONDEREN HOOFDBEWONERS
AMSTERDAMSE
ETAGE
'Kloof tussen vormingscentra en
werkende jongeren overbruggen'
Beste pas weg niet
altijd de snelste
i
Geen buikgriep
op vakantie
Boeren halen hek van dam
Frans Vocking: neem arbeider(s) op in staf
huff/KWARTET ZATERDAG 7 JULI 1973
'robleem van alleenstaande ouders opgelost door soort commune
BMNENLAM) T11/K13
Wie in het hoogseizoen over de drukke Alpenpassen wil, zal er re-
m
kening mee moeten houden, dat niet altijd de best aangelegde pas-
weg ook de snelste is. Vooral in deze weken komt men op de grote
bergwegen (Sankt Gotthard bijvoorbeeld) vaak in fileverkeer te
recht met alle narigheden van dien en veelal kan men dan beter
de secundaire wegen kiezen.
jor Aukje Holtrop
■STERDAM 'Dit is ons huis.
P nemen de beslissingen. Als wij
Voorbeeld geen telefoon willen, dan
ent die er niet. Zelfs al willen onze
ders wel een telefoon'.
hoofdbewoners van een etage in
isterdam-west zijn kinderen. Rosa-
de jongste, is bijna vier, Matthias,
oudste, is elf, Laurens, Barbara en
nus zijn acht, negen en tien. In het
g wonen geen ouders, tenminste
t permanent. Elke dag komt een
[er (bij elkaar hebben de kinderen
ouders, ze zijn dus niet allemaal
je en broertje van elkaar) 'oppas-
eten koken, de kinderen naar en
school brengen en halen, spelen
iet huishouden doen.
uu van de ouders is Kees van Baaien.
leeft deze dag dienst en staat
e keuken eten klaar te maken,
kinderhuis is niet alleen een
■^ische oplossing, maar heeft voor
ok principiële kanten. Een al te
e gezinsband is niet goed vol-
ons. Ik zeg niet dat het gezin
t is, maar er zijn betere dingen
rainnen. Dit kinderhuis is zo'n
e oplossing'.
hks het feit dat de ouders zich
ef minder met hun kinderen be
uden, vindt Van Baaien dat je
intensiever met je kinderen om-
'Ik heb gemerkt dat ik met mijn
kinderen toch wel een heel spe-
band heb. Ik voel me ziek als ik
or omstandigheden een hele tijd
ie. Je hebt ook 'apartjes' met ze.
ze op om met ze te gaan eten en
>ij te praten. Dat was ik me
er helemaal niet zo bewust. Ik
nu veel meer doen om bewust
ind met m'n kinderen te onder
en. Je zit er nu niet zo dicht
op, 't is niet zo klef'.
rtochten uitzetterl, daar dacht ik
er niet aan; maar nu ik ze een
n de week in het huis zie, verzin
like dingen wel. Je moet niet
tn dat kinderen zomaar een
lie band met hun ouders heb-
Daar moet je wat voor doen. en
nerk je pas goed als ze, zoals
niet thuis maar mét elkaar zijn.
find ik ontzettend positief. Ik
xvan overtuigd dat je als ouder
etere band met je kinderen
als je bewust iets doet om die
Me relatie in stand te houden. En
kinderen is dat ook goed. Ze
en weten dat ze in hun leven
sommige mensen zulke intieme
m hebben.'
van Baaien zou niet meer terug-
'Ik merk het als ik in een 'ge-
gezin kom, dat ik dit kinder
mier leuker vind. En collega's
Dijn van school (Van Baaien is
f) komen hier ook graag. Ze ko-
Man eens kijken met het idep dal
ier een chaos is. En tot hun ver-
treffen ze dan een net opge-
huis aan. Veel volwassenen
Moers op de vrijheid die kinde-
ouders hier hebben en de ge-
Discussie op een vormingscentrum. Op de voorgrond tweede van
links Frans Vocking.
steld arbeiders in de staf van vor
mingscentra op te nemen.
Een andere mogelijkheid ligt bij de
akademies. Bij de opleiding al moet
ervoor worden gewaakt, dat de aanko
mende vormingsleiders niet te ver af
raken van de praktijk, waarin ze
straks moeten werken. Met fraaie ide
ologische frasen lopen ze snel vast.
Daarvoor komen de werkende jonge
ren niet naar een vormingscentrum.
Trouwens, hebben die in het alge
meen wel zoveel behoefte aan vor
ming?
Vocking: 'De elfduizend die onze vor
mingscentra bezoeken, komen vrijwil
lig en er gebeurt op de centra eigen-
'ijk niets tegen hun wil. Er is een
grote behoefte om over allerlei onder
werpen te kunnen praten. Er zijn din
gen genoeg, waarmee ze zelf voor de
draad komen. Je hoeft ze echt geen
probleem aan te praten'.
Drie doelen
Wat probeert het VJV nu met deze
jongeren te bereiken? Vocking noemt
drie doelen. 'In de eerste plaats moe
ten ze zien, dat de vragen, die zij heb
ben. samenhangen met de structuur
van de maatschappij waarin ze leven.
In de tweede plaats mo-t je ze laten
ontdekken waar ze in hun omgeving
iets kunnen veranderen. Je moet zp
doorverwijzen naar de vakbeweging,
de politiek enzovoort. In de derde
plaats willen we ze zicht geven op
hun indiduele moeilijkheden, die ze
als man of als vrouw hebbep'.
Nu komen de klanten van het VJV
geheel vrijwillig. Betekent dat niet
dat je de jongeren krijgt, die toch al
wat meer zicht hebben op de samenle
ving en dat je de jongeren, die vor
ming het hardst nodig hebben, juist
niet bereikt?
Frans Vocking geeft toe dat het VJV
in zekere zin een soort elite heeft.
'Maar dat is niet erg, want ze hebben
hun contacten wel op de arbeidsvloer
en kunnen daar een invloed hebben.'
waardoor hun vorming ook de ande
ren ten goede komt. En we krijgen
heus niet alleen maar goed gemoti
veerde mensen. Er komen er ook al
leen maar voor de contacten met leef
tijdgenoten'.
Hij onderstreept het belang van goede
centra voor jongeren tussen de zes
tien en pakweg twintig jaar nog eens
met de opmerking: 'Het is een leef
tijd, waarin ze belangrijke beslissin
gen moeten nemen. Ga je wel of niet
in militaire dienst? Ga je wel of niet
trouwen? Met die vragen krijg je t«
maken. Vroeger vingen de kerken
voor een belangrijk deel deze groep op.
Die laak is dc kerken eigenlijk ont
vallen, die hebben wij voor een deel
overgenomen', aldus priester Frans
Vocking.
Van links naar rechts: Laurensje, Barbara, Minus, Matthias en Kees. Rosalie is op vakantie.
zelligheid hier'.
Uiteraard zijn er ook problemen. 'In
het begin was het moeilijk. De kindp-
ren waren agressief en maakten vaak
ruzie. Dat is nu veel beter. Het Is ook
moeilijk om van zo'n groepje kinde
ren een sociale eenheid te maken. En
dan zijn er natuurlijk ook vaak span
ningen tussen de ouders. We hebben
eens in de drie weken een 'vergade
ring' waar we de financiën en de hele
gang van zaken bespreken. Natuurlijk
hebben we op sommige punten ver
schil van opvatting over opvoedings-
kwcslies. De een wil het rustig en de
ander vindt het rommelige juist gezel
lig. Maar over de grote lijnen zijn we
het eens en dat is ook een grondvoor
waarde als je zoiets opzet'.
Is het niet vervelend voor kinderen
om aan zoveel volwassenen te moeten
wennen? 'Nee, een kind is flexibel. Ze
weten wel wat ze bij de een mogen
doen en bij de ander moeten laten.
En de grote spanningen tussen ouders
die voor een kind in een gewoon ge
zin vaak zo bedreigend zijn, die gaan
nu langs hen heen want die worden
niet meer in hun bijzijn besproken'.
Maar er zijn kinderen die toch wel te
rugverlangen naar vroeger. 'Ja, maar
dat ligt voor de hand. Ook als volwas
sene verlang je vaak terug naar vroe
ger, ook naar de. vervelende dingen
van vroeger. Die idealiseer je. Sommi
ge kinderen werden 'te alleenstaand',
en die kinderen zijn in dit jaar opge
knapt. Ze zijn socialer geworden'.
Van Baaien zou het idee van een kin
derhuis aan iedereen willen aanraden.
En dan niet alleen aan alleenstaande
ouders die vaak in moeilijke omstan
digheden (ook financieel moeilijk)
hun kinderen goed willen opvoeden,
maar ook aan anderen. Om te ontdek
ken dat je positief moeite moet doen
om de band met je kinderen te onder
houden en dat je kinderen niet auto
matisch van je houden. 'Dan merk je
dat zo'n kinderhuis ook jou huis is,
waar je je thuis kunt voelen'.
door DICK RINGLEVER
Passen en tunnels, die druk tot zeer
druk kunnen zijn:
San Bernardinotunnel (bij de
ZwitsersItaliaanse grens (alterna
tief: de bergroute),
Arlberg-pas in west-Oostenrijk
(alternatief: de spoortunnel van Al-
pe Rauz naar Bludenz),
de St. Bernard-tunnel (alterna
tief: de bergweg),
de Felbertauem-tunnel van Mit-
tersill naar Matrei (alternatief: de
Tauern-spoortunnel
De Fernpas tussen Reutte en
Imst (alternatief: de weg Garmisch
PartenkirchenInnsbruck),
de St. Gotthardpas (alternatief: de
spoortunnel van Andermatt naar
Airoio),
De Grossglockner, waar rijden
met caravans overigens helemaal
wordt afgeraden (alternatief: de weg
MittersillMatrei en de Tauern-
spoortunnel
de Simplonpas (alternatief: de
spoortunnel) en
de Thurnpas tussen St. Johann
en Mittersill (alternatief: rijden via
Zeil am See).
Uiteraard kunnen eveneens situaties
ontstaan, waarbij de alternatieve
routes zo druk zijn, dat toch beter
de hoofdwegen gebruikt kunnen
worden. Dat hangt van het verkeers
aanbod af. Het beste doet men er
daarom aan voor vertrek ter plaatse
informatie in te winnen. Dat kan in
Oostenrijk bij de Osterreichische
Automobil-, Motorrad und Touring-
Club (meestal tel. 133) en in Zwit
serland bij de Touring Club Suisse
(in de steden tel. 17 op het platte
land 11 of 12).
KOSTEN
Wat de kosten van het gebruik van
de tunnels betreft: in vele gevallen
is men voordeliger uit dan wanneer
men de bergwegen kiest. Zo wordt
bij de Tauerspoortunnel voor een
retourtje (auto plus passagiers) on
geveer dertig gulden gevraagd, ter
wijl men via de Grossglockner ruim
veertig gulden (retour) kwijt is.
Ook de besparing aan te rijden kilo
meters kan de kosten aanzienlijk
verlagen en het gebruik van de
spoortunnel minder duur maken
dan soms lijkt.
kinderhuis is een oplossing voor
probleem van alleenstaande ou-
i. Als ouders uit elkaar gaan, als
maar één ouder is of als er andere
enen zijn waarom ouders moeilijk
[gezinsverband kunnen blijven le-
duikt onmiddellijk het probleem
de kinderen op. De ouders van de
leren uit het kinderhuis verzon-
als oplossing een gemeenschappe-
huis voor de kinderen, waar de
ers regelmatig op bezoek komen
het huis konden doen. Alleen
iet weekend en in de vakanties
de kinderen naar hun eigen ou-
Voor de rest leven ze in een
kindercommune.
j3jj gaat dat in de praktijk? Matthias:
wonen hier nu ruim een jaar
J z'n vijven. In 't begin was het
^^iwennen. Je moet leren met elkaar
fte gaan en vooral vroeger hadden
lak ruzie. Maar dat is veel min-
geworden dit jaar'. Minus: 'In 't
verlangde je wel terug naar je
huis. En naar je eigen school,
hebben ook allemaal een nieuwe
il gekregen. Soms verlang ik er
[steeds naar, naar m'n eigen huis',
inderen werden bij elkaar ge
it om hun ouders wat meer vrij-
te geven. Nemen ze hun ouders
jk dat ze deze oplossing hebben
iden? 'Nee, want het was toch
lijk voor ze? We zien ze nu ook
een dag in de week als je eigen
of moeder dienst heeft en in 't
En dat is dan toch erg leuk.'
r, dag een andere ouder over de
kan moeilijk zijn. 'Ja, het is
lastig. Bij sommigen mag je aan
veel lawaai maken en met ie
gooien, terwijl andere ouders
jjuist rustig willen hebben onder
I7,95pten. Maar dat is ook wel weer
I8,93iend eigenlijk. Wij mogen erg
19,95 We mogen op de muren schrij-
24[9(en op de tafel zitten. Het is ons
i Er komt veel bezoek hier, ieder-
kent weer andere mensen, met el-
hebben we ontzettend veel opa's
pa's en vrienden. En op verjaar-
(n is het helemaal vol. Dan zitten
met z'n tienen aan tafel. Dat is
|en je krijgt dan ook wel tien
it bs, kleine pakjes, maar wel veel'
jet huis hebben alle kinderen hun
i hoekje. De meisjes hebben als
iet plaatsje de kasten gekozen:
zitten ze van tijd tot tijd boven-
ze spelen dan met een mandje
aan een touw tussen de kasten
en weer trekken. De muren zijn
jtekend en geschilderd en be-
met foto's en verhalen. Overal
leelgoed. Daartussendoor lopen
;zen, er zit een marmot in een
en een parkiet in een kooi. 'En
Ijgen nog muizen'. Kqrtom: het
rommelig gezellig. 'Kijk', zegt
as. 'Ik teken een poppetje op
lur. Zie je wel? Dat mag ik hier
en dat mag nergens anders',
eigen kamertje is op zolder en
laat hij zien hoe leuk z'n kamer
oals alle kinderen trots zijn op
luis, dat helemaal op kinderen is
leid en niets van de benauwende
L| van veel gróte-mensenhuizen
Wilt u uw vakantie in warme lan
den niet laten vergallen door een
spontaan buikgriepje? Zorg er dan
voor de salmonellabacterie buiten de
deur te houden. Want dAt is de gro
te boosdoener. Weliswaar richt hij
meestal geen ernstige schade aan,
maar veel ongemak kan hij wél ver
oorzaken.
Geef hem daarom geen kans en let
vooral in zuidelijke landen op de
hygiëne, want dat is de enige moge
lijkheid de onzichtbaar opererende
ziekteverwekker op een afstand te
houden, adviseert het voorlichtings
bureau voor de voeding.
Dat betekent concreet: wees extra
voorzichtig met de voeding, vooral
met vlees, kip, vis, melk, rauwe
groente en voorts met ijs en water,
waarin de salmonella bij zomerse
temperaturen welig tiert. Zorg ervoor
uitsluitend goed gekookt eten te ge
bruiken en rauwe groente eerst in
tenminste tien minuten gekookt wa
ter te wassen. Accepteer in een res
taurant ook nooit rauwe biefstuk,
als men althans niet de kans wil lo
pen het etentje met een paar dagen
ongemak te bekopen.
Andere tips van het bureau:
eet geen onverpakt ijs, dat aan
een karretje aan de kant van de weg
wordt verkocht,
bewaar etensreten koel, want
bacteriën vermeerderen zich bij lage
temperaturen niet of nauwelijks
(kampeert u en heeft u geen koel
kast, bewaar dan geen resten),
gebruik schone handdoeken en
laat geen vuile thee- en vaatdoeken
slingeren. Spoel ze na gebruik direct
uit en droog ze in de zon.
snee Nederlander daar veel te weinig
van weet.
Wie graag ook eens bij de boer voor
een paar uur op visite wil (ze zijn
er in alle 'soorten': veehouders, fok
kers, tuinders en akkerbouwers) en
met hem wil praten over zijn werk
en zijn machines en dieren wil zien
kan bij de stichting een lijst met
namen krijgen (Het Kleine Loo 440,
Den Haag; tel. 070-835704). Dat kost
niets, evenals het bezoek aan het
boerenbedrijf gratis is. Alleen: Als u
op visite gaat, kondig uw bezoek
dan wél ruim van tevoren aan, de
boer is namelijk niét op vakantie.
Dat het initiatief zal aanslaan, be
twijfelt de stichting niet. Zij wijst
daarbij op het succes met de boer
derijvakanties. Zo groot is die be
langstelling, dat de Stichting Vakan
tie op de Boerderij (Stationsplein
59, Zutphen; tel. 05750-9355), die de
boekingen verricht, tot 11 augustus
'nee' moet verkopen. Met 450 gezin
nen zitten de negentig deelnemende
boerderijen (vooral in de Achter
hoek, maar ook elders) in het hoog
seizoen helemaal vol. Daarna is er
echter overal nog plaats genoeg.
Wie de adressen wil, kan daarvoor
contact met Zutphen opnemen.
Het viel hem tegen. Dat wil zeggen,
de arbeider bleek er beroerder aan
toe te zijn, dan hij dacht. 'Hij heeft
niets te zeggen hij brengt niets an
ders in dan zijn eigen arbeidskracht'.
Zijn ervaringen op een rijtje zettend
zegt Frans Vocking: 'Ze verkeren in
een situatie van onmacht. Ze hebben
de overtuiging, dat ze niet verder zul
len komen. Er is veel kritiek op de
vakbonden en de politieke partijen.
Die doen te weinig voor de arbeiders
klasse, vinden ze. Veranderingen ver
wachten ze vooral van de jongeren. Er
worden veel grappen gemaakt, maar
hun humor is nogal cynisch. Het is
een soort ontsnapping'.
Prettiger vond Vocking, dat de arbei
ders hun persoonlijke omstandigheden
uitvoerig met elkaar durven bespre
ken. Over moeilijkheden met de kin
deren thuis wordt net zo vrij gepraat
als over pech met de brommer. Voor
elkaar proberen ze geen stand op te
houden. Het bedrijf doorkruist dit ge
voel van lotsverbondenheid met het
systeem van talrijke loonklassen.
'Daardoor staan deze mensen soms
toch als concurrenten tegenover el
kaar'. ervoer Focking.
Vraagbak
In het begin vroeg hij zijn collega's
het hemd van het lijf. Hij wilde zo
veel mogelijk over hun situatie en
problemen weten. Dat waardeerden ze
over het algemeen wel. Na ruim een
jaar waren de rollen omgedraaid. 'Ik
werd een vraagbaak voor allerlei pro
blemen. Voor verscheidenen heb ik
wat kunnen doen. Soms kon je in
groepsverband wat doen'. Frans Voc
king heeft door zijn werk in de
Utrpchtse bandenonderneming dus
aan den lijve ondervonden wat het is
cm ongeschoold arbeider te zijn. Maar
hij geeft toe, dat hij met zijn oplei
ding nooit helemaal in hun huid kan
kruipen. Door zijn bredere algemene
ontwikkeling en zijn grotere kennis
bekijkt hij de problemen toch weer
even anders dan de echte ongeschool
de.
Het is eigenlijk dezelfde moeilijkheid,
waarmee de vormingswerker zit. Zijn
opleiding aan een sociale of pedagogi
sche akademie kan een beletsel vor
men om met arbeiders te gaan samen
werken. Vocking: 'Hij noemt de proble
men niet meer direct bij hun naam,
maar spreekt in abstracties. De wer
kende jongere daarentegen praat erg
re'dend "n hoeft op een andere ma
li,.. leivn uenken'. Om die kloof te
overbruggen heeft het VJV voorge-
De boeren halen het hek van de
dam en roepen de vakantievierder
toe: kom op ons erf te gast. Dat ge
beurt op initiatief van de Stichting
Public Relations Land- en Tuinbouw
in Den Haag, die een kleine veertig
boeren in alle delen van het land
bereid vond hun erf en land voor
het publiek open te stellen. Zomaar,
om de stedeling een indruk te geven
wat zich nou eigenlijk precies op
zo'n boerenbedrijf afspeelt. De boe
ren vinden namelijk, dat de door-
door Rimmer Mulder
UTRECHT Een vormingscen
trum, dat jonge arbeiders ont
vangt zou ook hun taal moeten ge
bruiken. Dat lukt meestal niet zo
best. De jonge arbeider, die zijn
dagen in de werkplaats slijt, drukt
zich doorgaans aanzienlijk min
der omslachtig uit dan de met
veel theorie beladen vormings
werker. Wat deze laatste te ver
tellen heeft blijft daardoor vaak
verborgen
Het Vormingswerk Jonge Volwasse
nen (VJV) meent daar iets op te heb
ben gevonden. Het heeft de vormings
centra voorgesteld minstens één arbei
der in de staf op te nemen.
'We zien ons steeds weer voor de
vraag geplaatst: hoe praat ik tegen ar
beiders? Er is correctie nodig op wat
op de akademies wordt geleerd. Dat
kan met een arbeider in het team',
licht VJV-directeur Frans Vocking toe.
Het VJV ontvangt op 82 vormingscen
tra ongeveer elfduizend werkende jon
geren in de leeftijd van zestien tot 22
jaar. 'Die jongeren hebben bij ons
een grote inbreng. Ze beslissen mee
over het programma', vertelt. Voc
king. Het opnemen van een arbeider
in de staf sluit daar mooi op aan.
Priester Frans Vocking zit nog maar
enkele maanden bij het VJV. Daar
voor werkte hij verscheidene jaren bij
een rubberbedrijf in Utrecht. Hij was
er 'gewoon arbeider'. 'Ik kende de
sfeer in een fabriek alleen van mijn
vader, die het in de crisisjaren niet
kon bolwerken als zelfstandige en
daarna jarenlang in een bedrijf moest
staan. Door mijn priesteropleiding
ben ik helemaal vervreemd van die
wereld. Dat vond ik niet terecht,
d?arom ben ik zelf naar een bedrijf
gestapt'.
Jongeren bespreken op een vormingscentrum hun problemen
