Noodweer eist
wee slachtoffers,
ager neergestort
Alles klaar voor de reis?
Lokale raden moeten subsidie verdelen
Accijns
)rukte
Algemene Bank Nederland
Hksem treft vliegtuig tijdens landing
Prins Bernhard 62 jaar
Nog even naar de ABN voor de reiszaken die niet in de koffer gaan!
Ontwerp van wet voor maatschappelijke dienstverlening
Geen akkoord
ambtenaren
salarissen
Confessionelen in
Groningen één lijst
bl\\ KW ARTIST KUDU; 29 JIM 1973
BINNENLAND T3/K5
te in een onzer verslaggever
U 3EUWARDEN/ZUTPHEN/GILZE-RIJEN Het noodweer, dat de nacht
in woensdag op donderdag en ook gisteren nog grote delen van ons land
p isterde en dat gepaard ging met blikseminslag en hevige slagregens, heeft
in -ee slachtoffers geëist.
nd een brand in een café met woon-
-'.eis in het Groningse Niekerk, ver
in aakt door blikseminslag, kwam
derdagmorgen vroeg de 18-jarige
de j. Bouma uit Niekerk (gem. 01-
puerk) om het leven. Tijdens een on-
gistermorgen omstreeks half
verongelukte bij een landing op
vliegbasis Gilze-Rijen een straalja-
De 24-jarige gehuwde tweede-lui-
int J. J. Woerdeman uit Enschede
d hierbij de dood.
J ar onweer, dat in de nacht van
pisdag op donderdag over Fries-
dtrok, was er de oorzaak van. dat
irie plaatsen de bliksem insloeg,
de Spoorwegen hebben woensdag-
nd veel last gehad van bliksem-
ni agpn, waardoor het treinverkeer
ju en daar in de war "liep. Een
8 [breuk, gepaard gaande met een
f!eig onweer, zette in Tilburg grote
ijl eelten van de straten onder water,
rdoor in veel straten verkeer on
werd, maar ongelukken de-
zich niet voor. Rond het middag-
richtte donderdag een onver-
opstekende wervelstorm op de
'phense weekmarkt voor tiendui-
den guldens schade aan. Een 13-ja-
jongen werd aan het hcofd ge-
fen door een rondvliegende pot
aefe haring.
■aaljager
straaljager, die bij Gilze-Rijen ver-
elukte, is door de bliksem getrof-
en in de lucht uit elkaar gesla-
Het toestel, een Northrop NF-5A,
gestationeerd op de vliegbasis
inte. De omgekomen vlieger Woer-
•Aan behoorde tot het 313 squadron
die vliegbasis. De straaljager
im uit de richting Breda aanvlie-
maakte een rechterbocht om voor
l landingsbaan te komen en klapte
'en Huiten (gem. Gilze-Rijen) uit
aar. Verscheidene wrakstukken van
vliegtuig kwamen in een weiland
ie ten de basis terecht. De straaljager
kte deel uit van een formatie van
die wegens de onweersbuien, te-
half elf bezig was met een lan-
W op de basis Gilze-Rijen. Twee
de vliegtuigen waren al geland,
de andere twee naar de landings-
draaiden en het ongeluk gebeur-
brand in het café met woonhuis in
.Jperk, veroorzaakt door bliksemin-
legde dit pand volledig in de as.
schade wordt geraamd cp twee
ton. Het pand was verzekerd. De 18-
jarige Bouma, die bij deze brand om
het leven kwam, hielp dikwijls in dit
café en was die nacht, in verband met
het slechte weer, op een kamertje op
de zolder blijven slapen. Hét café was
eigendom van de familie Bolhuis uit
Niekérk.
De Nederlandse Spoorwegen konden
gistermorgen pas de balans opmaken
van de blikseminslagen. In drie kwar
tier tijd waren er blikseminslagen ge
registreerd in Moordrecht, Haarlem,
Baarn en Amersfoort. In de meeste
gevallen raakten daardoor wissels en
seinen buiten werking. Bij Amers
foort bleef door blikseminslag een
binnenlopende trein stroomloos staan.
De treinvertragingen waren van uit
eenlopende aard.
In Friesland sloeg, zoals gemeld de
bliksem op drie plaatsen in. In Fer-
woude (gem. Wonseradeel), ging het
bedrijfsgedeelte van de kapitale boer
derij van de gebr. H. en K. de Jong
verloren. Daarbij werd voor enkele
tonnen schade aangericht. Bij de
brand, die ontstond gingen drié kalve
ren, vermoedelijk een koe en de hele
voorraad hooi verloren. 45 andere
koeien en kalveren kon men nog tij
dig uit de stal halen. Dank zij de
brandweer en een goede brandmuur
bleef het woongedeelte gespaard. Ook
het vorig jaar december opnieuw in
gebruik genomen Fremy carillon in
het Leeuwarder stadhuis werd door
de bliksem getroffen. Het automatisch
mechanisme van het carillon werd
daardoor ontregeld. De klokken ble
ven stilstaan op tien minuten voor
twaalf. Het Energiebedrijf zou giste
ren een onderzoek instellen naar de
schade. De derde plaats, waar de blik
sem doel trof, was in het dorpje
Broek bij Langweer. Hier vatte het
rieten dak van de kampeerboerderij
van de Verenigde Christelijke Jonge-
rencentrale uit Utrecht vlam. Met be
hulp van de brandweer kon men tij
dig het vuur bedwingen. Op het mo
ment van de inslag waren er, behalve
de beheerster, geen kampeerders in
de boerderij aanwezig.
Paniek
Tijdens de wervelstorm, die gister
middag huishield op de Zutphensen
weekmarkt en voor tienduizenden gul
dens schade aanrichtte, ontstond hier
en daar paniek onder de vele markt-
bezoekers. Moeders met kinderen ren
den gillend tussen de instortende kra
men en rondvliegende koopwaar door,
terwijl een striemende hagelbui po
gingen om nog iets te redden onmoge
lijk maakte. Sommige mensen gleden
uit en werden bedolven onder zeilen.
Een vishandelaar vond later alleen
nog zijn bakoven terug. Talloze plan
ten werden vernield en de textiel-
kooplieden zochten verslagen hun
doorweekte en vuil geworden artike
len bij elkaar.
De penningmeester van de Zutphen
sen marktvereniging, de heer H. C.
Lötjen, sprak van een ramp. Volgens
zijn beramingen liep de schade wel in
een ton. De schade aan inkomensder
ving daarnaast is niet te becijferen.
Van de ruim 120 kooplieden zijn er
slechts enkele verzekerd. De wervel
storm kwam zo onverwacht, dat vele
inwoners van Zutphen geen tijd had
den om hun ramen te sluiten, die
vanwege de voorafgaande hitte wagen
wijd openstonden. Hierdoor sneuvel
den talloze ruiten. Niemand echter
werd door rondvliegend glas getrof
fen.
Een recente foto van prins Bernhard, vandaag 62 jaar geworden.
Vervolg van pag. 1
op de kapitaalmarkt de voorkeur ver
dienen.
Beraad in de fracties, waarbij ook
ernstig overwogen werd het wetsont
werp zonder meer te verwerpen, leid
de er tenslotte toe de benzine-accijns-
verhoging als een tijdelijke te accep
teren. De confessionele fracties heb
ben hierbij nadrukkelijk overwogen
dat het akkoord met de ambtenaren-
centrales over de pensioenbijdragen
de schatkist ongeveer 57 miljoen gul
den kost. De wijzigingen in het beleid
die het kabinet-Den Uyl voorstelt in
de nog lopende begroting aan te bren
gen ontmoeten ernstige kritiek bij de
meerderheid van de Kamer. De con
fessionele fracties wilden echter het
verband tussen de benzine-accijnsver-
hoging en deze beleidsvoornemens
nog niet leggen. De Kamer zal over
deze onderwerpen beslissen, als de re
gering de concrete begrotingswijzigin
gen heeft ingediend.
Minister Duisenberg zei tegen een tij
delijke verhoging van de benzine-ac-
cijns te zijn, omdat dit maar valse il
lusies zou wekken. 'Wij zijn niet van
plan van deze verhoging voor 1974 af
te zien', aldus minister Duisenberg.
KVP-woordvoerder Van Amelsfoort
zag niet voldoende redenen om voor
hogere uitgaven ten bate van crm, de
collegegelden en de huursubsidies ex
tra dekking te geven.
Volgens de KVP moet de financiering
van deze hogere uitgaven binnen de
begroting gevonden worden. Voor de
tegenvaller in de ambtenarenpensioe-
nen en de verhoging van de ontwikke
lingshulp wilde hij een uitzondering
maken. Hij sloot overigens niet uit,
ondanks zijn pleidooi voor een tijde
lijk maken van de benzine-accijnsver-
hoging, dat ook de KVP in het najaar
tot de conclusie zou kunnen komen,
dat deze accijns definitief moet wor
den verhoogd. Als de voorlopige tijde
lijke verhoging van de benzine-accijns
voor ontwikkelingshulp en de ambte-
narenpensioenen niet voldoende is,
dan kan volgens de KVP overwogen
worden, defensie-investeringen uit te
stellen. 'Dat uitstel', aldus de heer
Van Amelsfoort, 'mag echter niet tot
afstel van deze investeringen leiden'.
Het ARP-Kamerlid Vermaat verklaar
de zich zonder meer tegen uitstel van
Dr. A. J. Vermaat
de defensie-investeringen en tegen de
wijzigingen op de lopende begroting,
met uitzondering van de ambtenaren-
pensioenen en de uitbreiding van de
hulp aan in nood verkerende ontwik
kelingslanden. Maar deze hulp moet
volgens de ARP mogelijk zijn door
verschuivingen binnen de begroting
voor ontwikkelingssamenwerking.
Vijf maanden
(ADVERTENTIE)
-M
gevolg van het noodweer stortte een straaljager van de vliegbasis
5ente neer in een weiland bij Huiten (NB;. De wrakstukken lagen
en der verspreid. De piloot kwam om.
buitenlands geld
jtg Eik ABN-kantoor kan u snel aan
buitenlands geld helpen.
reisverzekering
De gecombineerde polis
dekt een vaste combinatie
van verzekeringen voor reizen
en verblijf in Europa.
reislening
Misschien niet genoeg
zakgeld meer voor de vakantie?
De ABN leent het u in de vorm
van een vakantielening.
O
safe-loket
Tijdens uw vakantie
uw kostbaarheden veilig onderdak-
in een ABN-safe-loket.
volg van pagina 1
n goed vol, aldus de NS. Uit ons
I vertrekken vandaag behalve
normale treinen, die volgens de
stregeling rijden vier speciale
>ureautreinen naar Oostenrijk,
seriand en Middellandse Zeege-
met in totaal ongeveer 2850 va-
iegangers. Zaterdag begeven zich
1300 vakantiereizigers met drie
mreautreinen spoorslags naar het
en, maandag gevolgd door een
jftje van 530 reisbureauklanten,
iutoslaaptreinen zitten tot en met
ende week woensdag vol: gisteren
rokken er twee (Avignon. Salz-
3), vandaag gaat er een naar Nar-
Mie in Frankrijk, zaterdag een naar
0 an, zondag een naar Lohrrach bij
lH, maandag vertrekt een auto-
1 >trein naar Biasca in Noord-Italië
voensdag weer naar Narbonne.
Irukte op de verkeerswegen begon
eens gisteren op gang te komen.
de Duitse grens bij Zevenaar
den 's morgens al files van twee
ipeter. maar dat neemt niet weg,
volgens de verkeerscentralc van
ijkspolitie te Driebergen, de echte
nog moet komen. Deze wordt
ook vandaag verwacht en zal naar
waarschijnlijkheid wel tot en met
ag duren.
AMSTERDAM De subsidiëring van tie maatschappelijke dienstverlening moet
voor een groot cleel in handen worden gelegd van speciaal daarvoor in te stellen
deelten van het beschikbaar
gestelde geld alleen aan be
paalde instellingen ten goede
mogen komen.
lokale raden. Dat is de kern van het nog vertrouwelijke ontwerp van et voor
de Maatschappelijke dienstverlening. Het ontwerp is gemaakt door een commissie Richtlijnen
onder leiding van professor mr. A. D. Belinfante uit Amsterdam, die daarvoor in
1971 opdracht kreeg van minister dr. K lompé.
De lokale raden, die de com
missie wil, kunnen worden in
gesteld door één of door enke
le gemeenten. Alle instellin
gen, die zich binnen dat ge
bied bezig houden met maat
schappelijke dienstverlening,
kunnen zich bij die raad laten
inschrijven. De inschrijving
geschiedt door het college van
b. en w. van de betreffende
gemeenten. Weigeren b. en w.
een bepaalde instelling in te
schrijven, dan is beroep moge
lijk bij de minister van cul
tuur. recreatie en maatschap
pelijk werk.
Zetels
Alle ingeschreven instellingen
krijgen een zetel in de betref
fende raad die door de minis
ter wordt ingesteld. Dc andere
leden zijn vertegenwoordigers
van organisaties of groepen
van belanghebbenden.
De belangrijkste taak van deze
radon is het vaststellen van
een begroting en een meerja
renprogramma voor de instel
lingen die zijn ingeschreven.
In beginsel verdeelt de raad
voor maatschappelijke dienst
verlening het geld, dat be
schikbaar is gesteld door het
lijk, de provincie en de ge
meente. Behalve deze begro
ting moet hij ook een plan op
stellen waarin in hoofdlijnen
wordt aangegeven hoeveel
geld er in de komende tw.ee
jaar nodig zal zijn voor elk
der instellingen.
Rijk, provincie en gemeente
geven hun subsidies niet meer
aan instellingen, maar aan de
raad. Ze kunnen daarbij even
tueel nog wel bepalen dat ge-
De raad voor maatschappelijke
dienstverlening moet verder
de ingeschreven instellingen
adviseren over werkwijze en
administratie en mogelijke sa
menwerking. Hiervoor kan het
bestuur van de raad zelfs
richtlijnen geven met een
bindend karakter. Instellingen
die deze richtlijnen niet nale
ven kunnen door b. en w.
worden uitgeschreven. Daar
mee vallen ze dan buiten de
verdeling van de subsidies.
Het wetsontwerp voorziet ver
der in de instelling van pro
vinciale en een landelijke raad
voor maatschappelijke dienst
verlening met voornamelijk
een adviserende taak. De mi
nister krijgt de bevoegdheid
landelijke regelingen voor de
maatschappelijke hulpverle
ning uit te vaardigen, waaraan
de lokale raden dan gebonden
zijn.
Voor ontvangers van deze
hulp, die zich tekort gedaan
voelen, komt er een vertrou
wensman. Deze moet de klacht
onderzoeken en zijn mening te
kennen geven aan de klager
en de betrokken instelling. De
vertrouwensman (wellicht ko
men er enkele, elk met een ei
gen gebied) krijgt een secreta
ris en een bureau toegevoegd.
Vertrouwelijk
Het wetsontwerp van de com-
missie-Belinfante is als -er-
trouwelijk stuk toegezonden
aan verschillende betrokke
nen. De redactie van het
maandblad Maatschappelijk
Welzijn is het echter princi
pieel oneens met geheimhou
ding en heeft het daarom ge
publiceerd. Voor enkele redac
tieleden is dat reden geweest
om af te treden. Het blad
geeft meteen ook kritiek op
het ontwerp. Het vindt, dat
het streven naar doelmatig
heid in de dienstverlening te
zeer overheerst. De verschei
denheid, die voor dit soort
werk juist erg belangrijk is,
kan daardoor gemakkelijk in
gedrang komen. In de struc
tuur, die in het wetsontwerp
is vastgelegd, kan het moeilijk
zijn om van onderen op en
met inschakeling van de klan
ten veranderingen op gang te
brengen. De controle van ge
meenteraden en provinciaal
bestuur vindt 'Maatschappelijk
Welzijn' onvoldoende om een
democratische besluitvorming
in de maatschappelijke dienst
verlening altijd te waarbor
gen.
Gisteravond laat diende dr. Vermaat
(ARP) het lang verwachte wijzigings
voorstel in om de verhoging van de
benzineaccijns inderdaad tijdelijk te
maken en die slechts voor vijf maan
den te laten duren.
Het WD-Kamerlid Van Aardenne
diende een motie in, waarin het ver
trouwen in het financiële beleid van
het kabinet-Den Uyl werd opgezegd.
Premier Den Uyl gaf in zijn antwoord
op de eerste termijn van de Kamer
nadere inlichtingen over het aange
kondigde werkgelegenheidsprogram
van 250 miljoen. Van deze 250 mil
joen zal 100 miljoen worden ver
deeld tussen Amsterdam (ƒ35 mil
joen), Rotterdam (ƒ30 miljoen), Den
Haag (ƒ25 miljoen) en Leiden (ƒ10
miljoen). Voorts zal ter bestrijding
van de werkloosheid in Overijssel 28
miljoen. Zeeland 6 miljoen en
Noord-Brabant ƒ46 miljoen worden
aitgetrokken. Het kabinet is tevens
van plan tweehonderd tot tweehonderd
vijftig werkloze academici weer aan
de slag te helpen. De ƒ13 miljoen ex
tra voor de ontwikkelingshulp zal
worden verdeeld over de Afrikaanse
landen die onder de droogte lijden en
voorts over India, Pakistan, Bangla-
desj en Zambia. De premier bena
drukte tenslotte dat het uitstel van de
investeringen voor defensie een echte
verlaging van het defensiebudget in
houdt. 'Dat geld wordt niet overge
boekt naar 1974', aldus premier Den
Uyl.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG Minister De Gaay
Fortman (binnenlandse zaken)
en de vijf ambtenarencentrales
hebben gisteren nog geen ak
koord kunnen bereiken over de
verwerking van de prijscompen
satie in de ambtenarensalarissen.
Het overleg over deze kwestie wordt
volgende week donderdag voortgezet.
Na het overleg van vorige week, waar
in een akkoord werd bereikt over de
precaire situatie van de ambtenaren-
pensioenen en een gedeelte van het
arbeidsvoorwaardenbeleid van dit jaar
(invoering centen/procenten), was de
prijscompensatie blijven liggen. De re
gering wilde op dit punt verder gaan
dan het akkoord dat in het bedrijfs
leven na een langdurig arbeidsconflict
was bereikt. De ambtenarencentrales
konden zich daar niet mee verenigen.
Het overleg van gisteravond heeft er
echter wel toe geleid, dat de stand
punten nu dichter bij elkaar zijn geko
men. Verwacht wordt dat hierover vol
gende week een akkoord kan worden
bereikt. De regering zou dan echter
meer water in dc wijn moeten doen.
De partijen werden het er gisteren
wel over eens, dat de ambtenaren per
1 juli een verhoging van hun vakantie
uitkering zullen krijgen van 7 tot 7,5
procent. De vloer voor deze uitkering
is eveneens opgetrokken van 1.016,27
tot 1.088,88, terwijl de bijdrage per
kind is verhoogd van ƒ77,16 tot ƒ82,68.
Bekeken zal nog worden, of het mini
mum aan vakantiegeld, de zogenaamde
vloer, nog verhoogd kan worden. Er is
ook overeengekomen, dat er geen uit
zonderingen zullen worden gemaakt
bij de minimum-pensioenbijdrage van
twee procent. Reeds eerder was vast
gesteld, dat de ambtenaren 11,7 pro
cent zouden moeten bijdragen voor
hun pensioen, met een premievrije
voet van 10.000. Gezien de vele part
time-krachten die hieronder blijven
vallen, maar toch t.z.t. van het gun
stige overheidspensioen zullen profi
teren, is toen een minimum van twee
procent ingesteld. Bezwaar was toen
wel van de centrales dat jeugdigen die
onder de tien mille blijven, hierdoor
extra gedupeerd zullen worden. Bij
het overleg wer dechter toch besloten,
gezien de goede salarismaatregel 1973
voor deze laagbetaalden, geen uitzon-
derin gtoe te passen. Beide partijen
meenden, dat een eventueel nadeel
voldoende hierdoor werd gecompen
seerd.
Van een verslaggever
GRONINGEN De KVP, ARP cn
CHU in de provincie Groningen zul
len met één programma en één kandi
datenlijst te de komende provinciale
statenverkiezingen ingaan als de leden
vergaderingen van de partijen ermee
instemmen. De besturen van de par
tijen zullen een voorstel daartoe aan
de ledenvergaderingen doen. Volgens
de drie provinciale besturen doet een
gescheiden optrekken met een beroep
op het evangelie-tegenstrijdig is cn
ongeloofwaardig aan.
