ICCC-ers onderbreken
congres voor protest
tegen komst Breznjew
Mastare, alle soka dig...
c
D
fllsill£l
Nederlandse gemeente
aan de wieg van
Berlijnse vredesweek
Ffrench-Beytagh tegen
boycot Zuid-Afrika
Trouw
K wartet
Eredoctoraat voor
kardinaal Alfrink
Bedrijfsongevallen
troffen in 1 jaar
ruim 123.000 mensen
Boerderijtje in brand
Schioper ramt
a.uto's op kade
Agent geschorst
voor vernielen
dure sportauto
Moboetoe legt twist
met kardinaal bij
vandaag
5(
/Ie
Spoedig gesprek over
reizen gehandicapten
Onderzoek naar
daling kerkgang
Beroepingswe
Li
Simatupang leidt
kerkenconferentie
Nieuwe boekè
leu
TROUW/KWARTET DINSDAG 26 JUNI 1973
KERK BINNENLAND
Van een onzer redacteuren
CAPE MAY (VS) Eén dag
heeft dr. Carl Mclntire het jubi
leumcongres van de internationa
le raad van christelijke kerken
(ICCC) in Cape May onderbro
ken. Verleden week maandag
was hij in Washington om een
protestdemonstratie te leiden te
gen het bezoek van de Russische
partijleider Leonid Breznjew.
In een interview noemde de ICCC-lei-
der Nixons uitnodiging aan Breznjew
'een capitulatie voor de communisti
sche revolutie.' In totaal woonden 825
afgevaardigden van 201 kerken uit ze
ventig landen het elfdaagse ICCC-con-
gres bij. Toen Mclntire vroeg, hoe
veel mee wilden naar de anti-Brez-
njew-demonstratie, stak 90 procent de
hand op.
Bussen vervoerden de conferentiegan
gers naar Washinton. Zij zongen lie
deren als 'Voorwaarts, christenstrij
ders' en 'Rijs op. rijs op voor Jeszus'
en hoeven spreekkoren aan als 'Brezn
jew. laat de christenen gaan'. In een
verklaring van het congres werd Brez
njew 'een aartsvijand van God en
christendom genoemd'.
Bijbel
Dit congres is het achtste, sinds de
ICCC in 1948 in Amsterdam werd ge
sticht als tegenhanger van de wereld
raad van kerken. In een verklaring
over de bijbel wordt de 'goddelijke,
woordelijke en volledige inspiratie
van de Schriften' en daarmee hun on
feilbaarheid gehandhaafd.
Daarom verwerpt de verklaring alle
Een beeld van de openingsreceptie van het ICCC-congres. Derde en
vijfde van links mevrouw en dr. Carl Mclntire, oprichter en presi
dent van de ICCC.
pogingen om de bijbel te vermenselij
ken. alsof het een boek zou zijn,
waarin mensen hun visie geven op
Gods handelen, en ook elke poging
om de historische gebeurtenissen, die
in de Schrift vermeld worden, te ont
kennen. Wie zo te werk gaat, maakt
en plaats van Gods wijsheid de men
selijke wetenschap de hoogste regel
voor denken en onderwijs, aldus de
congres-verklaring. Ook wordt gewaar
schuwd tegen 'twijfel zaaiende nieuwe
vertalingen'.
De gebruikelijke congres-verklaring
tegen de wereldraad van kerken is de-
De redactie behoudt zich het recht
voor ons ter opname in deze rubriek
ontvangen meningsuitingen verkort
weer te geven. Bij publikatie wordt
met de naam van de inzender onder
tekend. Brieven kunnen worden ge
stuurd aan het secretariaat hoofdre
dactie Trouw/Kwartet, postbus 859,
Amsterdam.
Synode
Hartelijk dank voor uw prima verslag
van de gecombineerde synode Her
vormd-Gereformeerd. Ook voor uw
verslag van de herv. synode die daar
op volgde. Uw verslaggever legt mij,
als hij weergeeft hoe de bespreking
van de Herv. Geref. synode verliep
tijdens de herv. synode, een zinnetje
in de mond wat ik anders heb gezegd
en daarom graag recht wil zetten. In
Trouw van woensdag 20 staat dat ik
gezegd zou hebben: Te veel belijden
en te weinig evangelie'. Ik heb echter
gezegd: 'Er is te veel gepraat over de
belijdenis en te weinig over het evan
gelie'. Een m.i. andere gedachte. Ik
heb bedoeld dat we telkens terug
zullen moeten tot het evangelie en
dat de vormgeving in onze (gezamen
lijke) belijdenisgeschriften nooit zo
veel gezag kan hebben als het Woord
met een hoofdletter. Overigens wordt
ik hoe langer hoe dankbaarder voor
de gezamenlijke synode. Hereniging
of eenheid is broodnodig opdat de we
reld gelove dat God de Heere zijn
zoon Jezus Christus gezonden heeft.
Iftunmelo. ds. F. J. Dun
Kabinet-Den Uyl
Het kabinet Den Uyl is nog maar
kort aan het bewind. In deze korte
periode hebben we wel op een heel
bijzondere manier kennis kunnen ma
ken met de verschillende ministers en
hun uitspraken. Om er eens enkele te
noemen: De minister-president doet in
Drachten een uitspraak over de sala
rissen van de hogere ambtenaren
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
B.V. De Christelijke Pers
Directie:
Ing. O. Postma,
F. Diemer.
Hoofdredactie:
J. Tammlnga.
Hoofdkantoor d.V. De
Christelijke Pers: N.Z.
Voorburgwal 276 - 280,
A'dam. Postbus 859.
Telefoon 020-22 03 83.
Postgiro: 26 92 74. Bank:
Ned. Midd. Bank (rek.nr.
69 73 60 768). Gem.giro
X 500.
maar moet die uitspraak enkele dagen
later weer herroepen. Minister Vrede-
ling hebben we leren kennen door zijn
uitspraken over het aanleggen van on
ze vloot in Zuid-Afrika en ook door
het feit dat een bezuiniging van 220
miljoen defensie niet door kan gaan.
Minister Vorrink gaat met de opening
van de kerncentrale te Borssele vier
kant in tegen de opvattingen van de
linkse partijen. Minister Gruijters
moet een uitspraak over huurbelas
ting een week later intrekken. Ten
slotte minister Pronk. De vragen ge
steld door de heer Aantjes zeggen ge
noeg. De heer Aantjes vraagt aan de
minister-president of het juist is dat
de PvdA zitting heeft genomen in de
regering om de polarisatie-gedachte
beter tot uitvoering te kunnen bren
gen. Deze uitlating zou door de heer
Pronk zijn gedaan. Het wordt hoog
tijd fiat onze ogen worden geopend en
dit kabinet verdwijnt.
Ter Aar. A. P. J. Esveld
Zuid-Afrika (3)
De heer G. K. Timmerman uit Am
stelveen heeft kennelijk zijn mening
over het voeren van oppositie in
Zuid-Afrika niet aan een kritisch on
derzoek onderworpen. Vergeet de
heer Timmerman dat chief Buthelezi
diplomatiek onschendbaar is, en der
halve niet als bewijs voor het al dan
niet toegestaan zijn van oppositie kan
gelden. Vindt de heer Timmerman
het normaal dat de enige havenplaats
in Kwazulu, Richards Bay, in blanke
handen is? Tot slot komt de heer
Timmerman met het argument dat
het de afrikanen vrij staat ook grote
steden te bouwen in de hun toegewe
zen gebieden. Welnu, zoals de afrika
nen de blankies geholpen hebben hun
steden te bouwen en economie van de
grond te krijgen, zo mogen dan nu de
blanken in de afrikaanse gebieden
gaan werken als contractarbeider na
tuurlijk, hun vrouwen verhongerend
achterlatend in blank thuisland en
voortdurend achtervolgd door afri
kaanse politie op het bezit van een
pas. Of zouden blanken dit niet wil
len? Laat hen dan het land aan de af
rikanen teruggeven.
Den Haag. L. J. de Boer
Koffie
In Tr/Kw van 6 juni stond een arti
kel, waarvan de kop: 'Koffie draagt
bij tot hulp aan de derde wereld' (en
het onderschrift bij een foto: 'Koffie,
een bijdrage tot ontwikkelingshulp')
bij een oppervlakkige lezer gemakke
lijk tot verkeerde conclusies kon lei
den. Genoemde kop en onderschrift
sloegen op de visie van de heer J. M.
Slob, directeur van de Verenigde Le
vensmiddelen Fabrieken, maar zijn in
lijnrechte tegenspraak met de werke
lijkheid, zoals ook in het tweede deel
van het artikel aan de hand van de
Internationale Koffie-Overeenkomst
duidelijk wordt aangegeven. Om het
belachelijke van de uitsprak vén de
heer Slob met zijn eigen cijfers te il
lustreren: Wanneer de 200 miljoen ar
beiders die hun brood in de koffiecul
tuur verdienen de extra 25 miljoen
gulden over 1972 (dankzij de koffie-
overeenkomst) met elkaar zouden mo
gen delen, dan hebben zij dat jaar
12,5 cent extra verdiend. Aangeno
men, dat dit 'gehele' bedrag bij hen is
terecht gekomen, wat in werkelijk
heid natuurlijk niet het geval is. Er
is niet alleen geen sprake van ontwik
kelingshulp, maar op allerlei manie
ren proberen de rijke landen zelfs te
verhinderen dat de arme landen op
een rechtvaardige manier aan de we
reldhandel kunnen deelnemen. Er is
om de terminologie van de heer
Slob te gebruiken veeleer sprake
van ontwikkelingshulp in omgekeerde
richting: arme landen die met goedko
pe arbeidskrachten slechts goedkope
groene koffie mogen produceren om
het rijke landen mogelijk te maken
deze industrieel te verwerken, duur te
verkopen en hun werkgelegenheid
veilig te stellen. Ruim 165 wereldwin
kels zijn i i staat om belangstellenden
over de koffiehandel uitgebreide in
formatie te verstrekken; ook zijn zij
bereid om uit te leggen wat zij onder
ontwikkelingshulp verstaan.
Heemskerk (wereldwinkel)
R. Reiss
ze keer uitgegaan van het gebruik van
het woord 'salvation' (heil) op de
wereldzendingsconferentie in Bang
kok. 'Heil' in bijbelse zin is volgens
het ICCC-congres primair het herstel
van de juiste verhouding tussen God
en mens op grond van Christus' ver
zoenend werk, in de weg van persoon
lijke wedergeboorte, geloof en beke
ring. Dat heeft dan gevolgen voor de
vernieuwing van het leven, persoonlijk
en in de samenleving: de arme red
den. die om hulp roept, de ellendige
en wie geen helper heeft (Psalm 72).
Maar in de wereldraad is het onder
scheid niet langer dat tussen heil in
de eigenlijke bijbelse betekenis en de
gevolgen daarvan, persoonlijk en
maatschappelijk. In plaats daarvan
wordt nu onderscheid gemaakt tus
sen de persoonlijke en eeuwigheids-as
pecten enerzijds en de sociale, econo
mische en politieke apsecten ander
zijds.
De eerstgenoemde aspecten worden in
de wereldraad niet openlijk ontkend,
aldus de ICCC-verkalring, maar in de
praktijk wordt de maatschappelijke
relevantie zo beklemtoond, dat de bij
belse diepte wordt verduisterd en het
heil bijna helemaal wordt geïnterpre
teerd in sociale, economische en poli
tieke termen. Zo wordt het doel van
de wereldraad meer en meer, mee te
werken aan de bouw van een nieuwe
wereldgemeenschap, waarin alle vol
ken, rassen, klassen en godsdiensten
verenigd zijn in vrede, gerechtigheid
en menselijkheid.
Revolutie
De ICCC spreekt van een uitholling
van de bijbelse boodschap, die de deur
opent voor een nieuwe verhouding tot
andere godsdiensten én voor deelna
me van de kerken aan revolutionaire
bevrijdingsbewegingen. Het wereld
raad-concept van de dialoog leidt
volgens de ICCC via synkretisme tot
de ene wereldkerk van de antichrist.
Over de steun aan bevrijdingsbewe
gingen zegt de ICCC-verklaring: 'De
wereldraad moedigt geweld aan en
bloedvergieten om radikale verander
ingen in de samenleving te bewerk
stelligen en steunt het communisme
in de naam van sociale gerechtigheid'.
UTRECHT Aan kardinaal Alfrink
is tijdens zijn jongste verblijf in de
Verenigde Staten door de universiteit
van Villanova een eredoctoraat in
godsdienstpedagogie verleend. In 1961
ontving hij er een van de universiteit
van Leuven en in 1964 een van de
Notre-Dame-Universiteit in de Verenig
de Staten.
Van een verslaggever
DEN HAAG Op een aantal werkne
mers van ruira 3,6 miljoen bedroeg in
het jaar 1971 het totale aantal door
bedrijfsongevallen getroffen personen
123.625. Dit blijkt uit cijfers van het
Centraal Bureau van de Statistiek.
Bij de door bedrijfsongelukken ge-
troffe mensen waren 118.230 mannen
en 5.395 vrouwen. Dat betekent dat
gemiddeld aan 34 per duizend werkne
mers zulk een ongeval overkwam;
voor mannelijke werknemers afzon
derlijk bedroeg deze frequentie 44 per
duizend en voor vrouwelijke werkne
mers afzonderlijk zes per 1.000.
Naar leeftijd waren de getroffen man
nen als volgt verdeeld: 35 procent was
jonger dan 25 jaar, 51 procent tussen
de 25 en 49 jaar, veertien procent was
vijftig jaar en van de getroffen vrou
wen was: 67 procent jonger dan 25
jaar, 24 procent tussen de 25 en ne
gen procent vijftig jaar of ouder.
Het grootste aantal bedrijfsongevallen
kwam voor in de sector van de bouw
nijverheid (23 procent van alle getrof
fen personen). Daarop volgden de me
taal- en elektronische industrie (ze
ventien procent) en de metaalnijver
heid (dertien procent).
Naar verhouding kwamen de meeste
door ongevallen getroffen personen
voor in de mijnindustrie daarop
volgden, steen-, cement- glas- en kera
mische industrie. Het naar verhou
ding geringe aantal bedrijfsongeval
len kwam voor in de sector gezond
heid, geestelijke en maatschappelijke
belangen. Daarop volgden nog het kle
dingbedrijf en de grafische industrie.
In alle bedrijven tezamen bleek naar
verhouding de frequentie van onge
vallen onder buitenlandse werkne
mers drie maal zo hoog als onder de
Nederlandse werknemers (althans alle
werknemers tezamen min de buiten
landse werknemers.
MEPPEL Het boerderijtje van de
heer D. van Echten in het Drentse
Zuidwolde is tot de grond toe afge
brand. Drie varkens kwamen in de
vlammen om. Al het huisraad ging
verloren. Ook een schuur en een kap-
schuur met hooi brandde af. De
brandweer van Zuidwolde moest zich
beperken tot nablussen. De oorzaak
van de brand is onbekend.
MEPPEL Het mag dan vreemd
klinken maar het is de schipper H. J.
B. uit Zwartsluis gelukt om vanaf het
water met zijn schip twee auto's te
rammen. De auto's stonden gepar
keerd op de Gasgracht in Meppel en
werden door het schip Lujo toen dit
een ruime bocht moest nemen. Daar
bij kwam het achterschip over de ka
de te steken, waarbij de auto's wer
den beschadigd.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Wegens moedwillige
vernieling van een auto (een Lotus-
sport) heeft de rijksrecherche proces
verbaal opgemaakt tegen de 32-jarige
Amsterdamse politie-agent W. Z. Uit
een onderzoek is komen vast te staan
dat de agent uit jaloezie water in de
benzinetank en het oliecarter van de
auto heeft gespoten, zodat de motor
kort na het starten in de soep draaide.
De eigenaar, de 30-jarige Wilfred Esa-
jas, die naar zijn zeggen constant door
de politie werd lastiggevallen, heeft
inmiddels van de gemeente Amster
dam een schadevergoeding gekregen
van ruim acht mille. De vernielingen
aan de auto, die de heer Esajas vorig
jaar november had gekocht voor 23
mille, werden aangericht in de garage
van het bureau Pieter Aertszstraat. De
agent is inmiddels geschorst door de
korpsleiding. Tegen hem zal een ver
volging worden ingesteld.
HOOGEVEEN De vijftigjarige, on
gehuwde heer D. Lichtendonk is om
gekomen toen hij op zijn fiets aange
reden werd door een personenauto.
Van een medewerker)
-Op initiatief van de Nederlandse
gemeente in Berlijn heeft deze
stad nu ook een vredesweek. De
week eindigt vandaag en is door
prof. dr. Helmut Gollwitzer op 17
juni geopend. Het thema van de
eerste vredesweek in Berlijn is:
aan het licht brengen wat vrede
verhindert. De opening vond plaats
op 17 juni om 17 uur, in de straat
van de 17e juni. Deze dag is
gekozen omdat de datum geldt als
een vrije dag waarop de duitse
eenheid wordt herdacht. Als
aanleiding hiertoe dienden de
gebeurtenissen in juni 1953. Een
protest van bouwvakarbeiders in
Oost Berlijn tegen verhoging van
de prestatie norm groeide uit van
sen arbeidskonflikt tot een
spontane volksbeweging waarbij
ook politieke eisen (vrije
verkiezingen) werden
geformuleerd. Toen de Oostduitse
politie niets deed groepen Russische
soldaten in op 17 juni 1953. In de
loop der jaren zijn de oprechte
motieven voor h'et herdenken van
deze dag verre overstemd door de
koude oorlogs-ideologie. De 17e juni
werd 'Tag der Deutschen Einheit'
met alle heidens nationale cultus
van dien. Op deze verjaardag van
de koude oorlog worden de Groot-
Duitse Idealen weer gekoesterd en
is stevig anti communisme het
vaste menu van de dag.
Klaus Ehrler van de Praagse
Vredesbeweging in W. Berlijn
stelde voor de vredesweek op de 17e
juni te laten starten en wel
vanwege de 17e juni traditie van
1925. Op die datum werd in
Genève de eerste internationale
ontwapeningsovereenkomst geslo
ten, inzake het verbod van
gifgassen. Ehrler zei: de christenen
hebben altijd heidense data een
nieuwe betekenis gegeven, laten
wij dat nu ook doen en de genade
die de historische kalender ons
biedt aangrijpen. De 17e juni moet
in plaats van een schuldig
verleden een dag van ontwapening
en 'rede worden.
De organisatoren van de
vredesweek willen West-Berlijn
niet meer zien als angel in het
vlees van de D.D.R., of als symbool
van de Duitse Eenheid. West
Berlijn, evanals de Bondsrepubliek
en de D.D.R. zijn het r esultaat van
de oorlogsmisdaden die het Duitse
volk andere volkeren heeft
aangedaan. De voormalige
Rijkshoofdstad Berlijn is
representant van deze misdadige
politiek. Na de tweede
wereldoorlog was Berlijn lange
tijd een latente oorlogshaard. De
nieuwe overeenkomsten met de
D.D.R. maken voor Berlijn nieuwe
kansen mogelijk. Laten wij die
aangrijpen. Prof. Gollwitzer hoopt
dat er in Berlijn een instituut
voor vredesonderzoek gesticht zal
worden en dat internationale
vredesorganisaties zich er zullen
vestigen.
LONDEN De Britse raad van kerken schaart zich in een rapport
dat op de synode van 3 juli in stemming komt, niet achter de oproep
van de wereldraad van kerken, om investeringen in Zuid-Afrika te
rug tetrekken.
Het rapport wil daarentegen de ar
beidsvoorwaarden van de Afrikaanse
arbeiders verbeteren en emigratie van
Britse arbeiders naar Zyid-Afrika, te
gengaan. In het rapport vvordt Britse
ondernemingen aangeraden te bevor
deren dat hun Afrikaanse, werknemers
zich in vakbonden organiseren.
Het rapport is samengesteld onder lei
ding van de vroegere deken van Jo
hannesburg, Gonville Ffrench-Beytagh.
'In Zuid-Afrika', zo stelt het rapport,
'gaan het eigenbelang en de morele
verplichting op de lange duur hand
in hand. Het is duidelijk dat het hui
dige systeem, zuiver economisch gere
deneerd, vastloopt nu de internationa
le druk van vakbonden, aandeelhou
ders e.d. toe neemt. Veel industriëlen
voelen zich steeds minder op hun ge
mak met winst uit een systeem, dat
berust op dwangarbeid en rassendis-
KINSJASA (AFP) Tijdens een
enorme bijeenkomst heeft het staats
hoofd van Kongo Kinsjasa (Zaïre), ge
neraal Moboetoe Sese Seko, gisteren
de twist met de katholieke kerk bijge
legd.
De bijeenkomst, waarvoor het gehele
kongolese volk was uitgenodigd vond
plaats op 30 kilometer van Kinsjasa.
De twist tussen het staatshoofd en
kardinaal Maloela moet voortaan be
schouwd worden als een eenvoudig
meningsverschil zoals dat wel meer
voorkomt in een gezin, zei Moboetoe.
Het conflict ontstond in januari van
het vorig jaar. toen de president de
kerk verweet dat zij de nieuwe geloof
waardigheidspol itiek van de staat on
dermijnde. De twist groeide snel uit
en tijdens het hoogtepunt werden ka
tholieke bijeenkomsten verboden en
werden de katholieke universiteilen
onder directe (staatscontrole gesteld.
Ds. E. H. Nagel heeft één bezwaar tegen het nieu
we Liedboek. In het Amsterdams Kerkblad
schrijft hij:
'Dan moet me beslist nog één opmerking van het
hart. De gezangen hebben in sommige gevallen
een opschrift in een vreemde taal. Wat is daarvan
de bedoeling? Te laten zien, dat het lied ook in
een ander land gezongen wordt of zelfs misschien
daarvandaan stamt? In dat geval had dat simpeler
gekund. Moeten voorgangers hun gemeenteleden
het te zingen lied onder de vreemde naam op de
lippen leggen, zo in de trant van: 'nu zingen we
gezang 157. Wie schön luchtet des Morgen-
stem?' Maar dan komen heel wat liturgen in
moeilijkheden bij gezang 170 Mastare, alle soka
dig, of gezang 459 Igennem Nat og Traengsel en zo
zijn er vele andere. Wij heten een polyglot volkje,
maar moet dat nu zo?'
Het blad De Oud-Katholiek constateert met spijt,
dat de oud-katholieken te laat op gang kwamen,
om nog mee te kunnen doen bij de samenstelling
van het Liedboek. Het blad vervolgt:
'Niettemin zal ook onze kerk, evenals de Rooms-
Katholieke kerk meezingen uit het nieuwe lied
boek, omdat alle nieuwe, bundels, evenals bij ons
de ringband, veel aan de thans geopende schatka
mer ontlenen en veel van het materiaal aan de
zelfde werkers te danken hebben. Een gelukwens
kan dan ook uitgaan naar de vijf kerken die dit
boek samen hebben, maar ook naar alle andere
kerken in ons taalgebied, die hiervan vruchten
zullen plukken. Die vrucht zal dan niet alleen be
staan in een aantal 'losse nummers', maar vooral
daarin, dat we in ons land eindelijk het stadium
gaan overwinnen waarin kerkzang fungeert als
een duidelijke herkenning van de scheiding, zoals
vroeger het Latijn bij de Rooms-Katholieken en
de landstaal bij de Oud-Katholieken. 'Liedboek
voor de kerken', is de titel van de nieuwe bundel.
Het is dan wel niet hét liedboek geworden maar
we zullen voortaan ook niet meer over zomaar
een liedboek kunnen spreken. Want de andere
kerken zullen de in dit opzicht samenwerkende
vijf kerken vooral moeten danken voor dit oecu
menische bouwwerk, waar zij de pijn voor over
hebben gehad en waar vele andere meezingers ple
zier van zullen hebben. Wellicht dat dit plezier de
kerken in Nederland brengt van dit 'liedboek
voor de kerken' tot 'het liedboek van de kerken'.
In het r.-k. weekblad De Bazuin' schrijft drs. T. M.
Schoof over het Liedboek. Zijn conclusie:
'Toch is ook voor de katholieke gemeenschap het
Liedboek uiterst waardevol. Een snelle schatting
leverde op dat een 90 liederen direct een plaats
zouden moeten krijgen in de (kleine en 'intellec-
Vit de kerkbladen
tuele') gemeenschap waartoe ik behoor, meestal
de nieuwere; 60 bleken al tot ons repertoire te be
horen, al dan niet met de gepubliceerde melodie;
en ik telde er 80 waarvoor ik om'de genoemde
redenen niet veel toekomst zag in onze groep.
Ik hoop dat katholieken zich heen kunnen zetten
over het gevoel buiten de reformatorische familie
te staan, die in het Liedboek vooral haar eigen
schatten uitstalt. Op het gebied van het Neder
landse lied zijn we nu eenmaal een beetje parve
nu; en er zijn ook op onze irrationele diepte ob
stakels, bijv. de herinnering aan langgerekt 'chris
telijk' psalmgezang dat op een zonnige zondagmid
dag op gezette punten de gezinswandeling mar
keerde; het 'lof was later op de dag. De beste re
medie daartegen is, zelf eens een van de nieuwe
bijbelliederen uit het begin van het Liedboek te
zingen, en niet alléén natuurlijk. Maar ook onze
sigen traditie heeft een waarde die kan inge-
oracht worden in de gemeenschappelijke pot. Het
DE JONGEN
het duurde even voor de jongen
de droom van zich afschudde
en met lichte tred over het gazon
een kleine beweging, geritsel
in het beukenhout waarboven
het koren stond te rijpen
had hem nieuwsgierig gemaakt
in de border moest hij
om de dode den heen in
dwars door het geel geworden gra
dat daar lag te wachten
om verbrand te worden
en met een voet in de horst
van dorre bladeren
wrong hij zich door de heg
daarachter stond hij voor pri
draad
een snelle appelvink vloog op
turend schoof hij langs de heg
waarvan de grillige takken
en het harde blad
een vesting vormden
na enig zoeken stond hij
plotseling voor wat
zijn nieuwsgierigheid gewekt had
een nest gebouwd in de krommin
van de oude stam
en daarin drie jonge spreeuwen
met grote open bekken
naar boven gekeerd
bevend hielden zijn handen
het weerbarstige blad opzij
en hij bedacht
waar niemand hem hier zag
tussen heg en prikkeldraad
dat hij allang geen jongen meer tge
een vreemde ontroeriing
voer door hem heen
bij dit nog pril begin
werd hij herinnerd aan iets
dat voorbij was
de takken vielen toe
en men moest hem tweemaal roep
voordat hij terugkeerde
11 EE
abt
criminatie de recente onrust heeft
aangetoond op welke vulkaan de Zuid-
afrikaanse industrie zit'.
Van een verslaggever
DEN HAAG Binnenkort heeft een
gesprek plaats tussen het department
van CRM, de Algemene Vereniging van
Reisbureaus (ANVR), de Nederlandse
Spoorwegen en organisaties van ge
handicapten over deelneming aan rei
zen door gehandicapten. Dit heeft mi
nister Westerterp (verkeer en water
staat) gisteren geantwoord op schrif
telijke vragen van het Tweede-Kamer
lid mevr. J. N. Scholten (ARP).
De vragen handelden over de bepaling
inzake het vervoer van gehandicapten
door reisbureaus. Die clausule, aldus
de minister, wordt door de reisbureaus
vrijwel algemeen toegepast. Van de
zijde van de ANVR is meegedeeld, dat
afgezien van de redactie van de clau
sule, toepassing hiervan in de praktijk
nimmer moeilijkheden heeft opgele
verd.
DEN HAAG Het katholiek sociaal
kerkelijk instituut (Kaski) heeft van
de r.k. bischoppen opdracht gekregen,
een onderzoek in te stellen naar de
redenen, -die de rooms-katholieken be
wegen, om 'naar de kerk te gaan of
niet te gaan.
De laatste jaren zijn er in de gewoon
ten inzake de kerkgang aanzienlijke
veranderingen opgetreden. Ging tien
jaar geleden nog tweederde der
rooms-katholieken vrijwel iedere zon
dag naar de kerk, op het ogenblik
wordt het aantal geregelde kerkgan
gers geschat op tweevijfde, een daling
van 65 procent naar 40 procent.
NED. HERV. KERK
Beroepen: te Hantum c.a. (Fr.): K
M. den Dekker te Utrecht (toez.).
Beroepen te Nieuw-Loosdrecht: J
Olde te Rotterdam-Zuid; te Rijsseijaar
Vos te Amersfoort: te Leiden:èn i
Steenstra, vlootpredikant. Junt<
Bedankt voor Rijnsburg (toez.): (T
v. d. Bogerd te Ridderkerk. I Vc
GEREF. KERKEN f'Jj
Beroepen te Nijeveen: P. van DijLan
Dirkshoorn; te Hollum (Amelal k
kand. W. v. Dommelen te Kampeiu
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Beroepen: te Almkerk-Breda:
Meijer, kand. te Lelystad.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te Middelharnis: M.
stra te Werkendam.
rad-
por r
us
laak
an
GEREF. GEMEENTEN en.
Beroepen te Middelburg: C. v. d. Un?!
te Yerseke. V>rt(
514
mil
ie
HC:
lurt
nlai
Vc
AMSTERDAM De indonesischf
T. B. Simatupang is door de chieen
lijkp conferentie van Zuid-Oost-:ven
tot voorzitter gekozen. Hij volgIne
deze functie de bejaarde prof. W
uit India op. enla
Dr. Simatupang wordt terzijde gesIrs
door twee neven-voorzitters, dr. tV0£
Yong Kan uit Korea en ds. Jurge an
Malonza uit de Philippijnen. j
De conferentie heeft ook een nif|e(
algemeen secretaris benoemd, de ,t
thodistische ds. Yap Kim Hao uit
gapore.
Pu
id i
!t is
De Kleur, deel IV Time-Llfe-seri
Fotografie 240 blz., vele
37,50.
Kleurenfotootjes maken is ook afo'ont,
Ijk
ings
in)
ee
hap<
id)
f drij
ur 1
Ijker
woon. De meeste amateurs doen
In de mening dat kleuren altijd i)0r
er zijn dat zwart-wit. En da arhe
duurder ook. Ze hoeven alleen ndei
te knippen. De laboratoria zorgen ankr
wel voor de hedendaagse toverlserv
renplaatjes (dia's) of de afdrulholp
Die vaak anders uitvielen dan
wacht werd. Omdat kleuren we ns
Liedboek moet niet het eindpunt zijn. De katho
lieke traditie bevat vormen die de laatste jaren
ook in reformatorische kringen de wind meeheb-
ben; vrijere zang met refreönen, antifonaal zingen,
een zekere feestelijkheid en directere aansluiting-
bij de 'wereldlijke muziek'
Misschien zou men kunnen zeggen, heel voorzich
tig overigens: De vragen worden er eerder gezien
vanuit de pool van de menselijke ervaring dan
vanuit de pool van de Schrift. Geen absolute te
genstelling, maar misschien wel een houding
waarin de katholieke en reformatorische traditie
toch verschillend zullen blijven.'
Prof. J. Kamphuis vergeleek de boodschap van
Wurmbrand met zijn ondergrondse kerk met Je
mystiek en het geweld van de wederdopers uit de
zestiende eeuw men heeft daarover twee weken
geleden op deze pagina kunnen lezen. De Middel
burgse ds. S. Vooistra reageert daarop in het Alge
meen Doopsgezind Weekblad:
'Opvallend is de eenzijdige voorstelling die velen,
en niet alleen de allerdomsten, nog steeds van de
doperse beweging in de zestiende eeuw hebben.
Het gehele fenomeen van de radikale reformatie
schijnt voor velen nog steeds samengevat te kun
nen worden in de mystiek en het geweld van
Münzer en Münster. Ondanks een bibliografie van
het anabaptisme over de jaren 1520-1630 van zo'n
4600 studies en bronnen, ondanks het feit dat
alom de relevantie van de doperse ideeën weer
wordt ontdekt Dat men buiten onze kring (alleen
daar buiten?) zo slecht op de hoogte blijkt te zijn
van juist de veelvormigheid van de doperse bewe
ging in zijn begintijd, maar ook daarna, mag voor
ons een aansporing betekenen iets meer aan 'pu
blic relations' op dit terrein te gaan doen. We
zouden allicht eens kunnen proberen door middel
van het uitgeven van een tijdschrift de betekenis
van ons dopers erfgoed ook voor onze tijd weer
duidelijk te maken. Zo te oordelen is dat hard no
dig. En niet alleen voor een vrijgemaakt-gerefor-
meerde hoogleraar.
oet
de
ders zijn dan wij ze (willen)
Voor het vastleggen van de gejaag i
stemming, atmosfeer, van het ro n mi
sche, stille, gedempte, droevig en is
blijde, uitbundige in tinten en
ren, komt meer kijken dan kni
alleen. In het boek De Kleur ven
uiteengezet hoe het allemaal werl
bewerkt moet worden. En zelfs
men zelf kleurennegatieven kan
wikkelen, afdrukken, vergroten,
schema's en foto's die tekst, théer K
techniek, afwijkingen, fouten, retnoeg
delen en zo verduidelijken. Maaf
blijft moeilijk te begrijpen e
doen. Er is lang naar een goed
renprocédé gezocht. Mooie oude f ntal
van Louis Lunière, uit het begin rd
deze eeuw, van du Hauron (lirden
van in- en opgekleurde opnamenfeft
wijzen het. Er wordt verteld hof.p.
musici Mannes en Godowsky tof stei
Kodachrome kwamen terwijl in in. 1;
pa Agfacolor zich ontwikkelde,
misch en technisch is 'alles' wel
W
gelijk. Maar de resultaten hangel t we
van de fotograaf af. Van licht e
ters en filmsoorten en tijd, di
(bewust) gebruikte, en van het
ren in de donkere kamer. Kleui
to's die je niet voor mogelijk
van Ernst Haas (31) van Dor
Kehaye (6) bijvoorbeeld, tonen
er toch aan moois mogelijk is.
de natuur of1 naar de spelingei
de -techniek zelf. Met inkleuren,
keren, onderschuiven, monteren
valligheden en trucs kunnen kl
platen gemaakt worden die het
ne fotograveren en de werkelij
een vreemd stuk voorbijschieten
daarvan biedt dit kleurige boek
wijzen.
ikhu
jen
Ma
irotzi
Pi.
al
ize si
uitv
ags c
weg