Hervormde synode
dankbaar gestemd
En dienstweigeraars dan?
„Geloof tegenwoordig
voorlopig meer vraag dan antwoord"
Na gezamenlijke sitting
Trouw
Kwartet
ICC over 200
leden-kerken
Dr. Geense opvolger
prof. Lekkerkerker
Kerkenbond komt
naar Amsterdam
Afscheid mej. C. Groen
Vrouw en ambt in
anglicaanse ijskast
vandaag
BeroepingS'
werk
Wij ontving^
TROUW/TCTCARTET WOENSDAG 20 JUNI 1973
KERK/BINNENLAND
Van een onzer verslaggevers
DRIEBERGEN De besluiten van dc gezamenlijke zitting van de hervormde en de gereformeerde
6ynode zijn gisteren door de hervormde synode 'met diepe dankbaarheid en van harte' aanvaard.
Het moderamen kreeg de opdracht in gemeenschap met het moderamen van de gereformeerde sy
node de besluiten uit te werken en in de november-synode in te dragen. De synode besloot tot een en
ander met algemene stemmen.
(ADVERTENTIE)
Tijdens een korte nabespreking bleek
enerzijds dankbaarheid ('een histo
risch gebeuren van de eerste orde',
zei dr. C. P. van Andel), maar ander
zijds ook een gevoel van onbevredigd
heid. Er is veel te veel nadruk op ge
legd dat deze gemeenschappelijke zit
ting kerkrechtelijk geen besluit kon
nemen. Dat maakte ons monddood,
zei ds. K. Bleij uit Haarlem.
De vrijdag, toen over het belijden was
gesproken, had het minste bevredigd.
Teveel belijden en te weinig evange
lie, zei ds. F. J. Dun uit Hummelo,
die anderzijds dankbaar was voor wat
met name prof. dr. A. G. Honig en
ds. F. H. Landsman zaterdag hadden
gezegd.
Ds. Bleij vond dat men vrijdag zo for
meel en abstract over het gezag van
het belijden bezig was geweest dat de
inhoud van het belijden te weinig aan
de orde was gekomen. Dr. W. J. Maan
uit Oegstgeest wees op de duidelijke
teleurstelling onder de aanwezige jon
geren. Ds. G. E. Huizing uit Spijke-
nisse vond dat de wederzijdse synode
leden te weinig in staat zijn geweest
tekenen te stellen van het komend ko
ninkrijk in de samenleving. Prof. dr.
K. Strijd constateerde met spijt dat
deze vergadering weer eens de marxis
tische stelling had bewezen dat in een
vergadering van beschermde mensen
de bovenbouw niets kan toelaten wat
de orde verstoort.
De redactie behoudt zich het recht
ontvangen meningsuitingen verkort
weer te geven. Bij publikatie wordt
met de naam van de inzender onder
tekend. Brieven kunnen worden ge
stuurd aan het secretariaat hoofdre
dactie Trouw/Kwartet, postbus 859,
Amsterdam.
Schoolvakanties
Als men toch wil gaan peuteren aan
de schoolvakanties (advies Stichting
van de Arbeid) laat men dan het hele
schoolrooster op de helling zetten.
Daarbij zou men kunnen letten op: is
tweemaal vier weken niet beter dan
eenmaal acht weken; is november de
cember geen betere examenperiode
dan mei-juni (voorjaarsmoeheid!); is
schoolaanvang per 1 januari niet logi
scher dan per 1 augustus; valt tot nu
toe onze grote vakantie niet steeds in
een Westeuropese moesson; kunnen
de ongeveer 12 weken schoolvakantie
niet logischer verspreid worden over
het hele jaar.
Bergen
S. Dekker
Hergroepering
Over de 'Open brief Nationaal Evan
gelisch Verband t.a.v. hergroepering
politiek Nederland' het volgende. Een
bundeling van alle reformatorische
christenen zou de enige weg zijn om
principiële tegenstand te bieden tegen
verlinksing en secularisatie van o.a.
de ARP en CHU. Daarom de nood
zaak dat allen, die het politiek beleid
nog gesteld willen zien naar de nor
men en het gezag van Gods Woord
zich aaneensluiten en opnieuw begin
nen als een reformatorische groepe
ring. Aansluitend bij de open brief
NEV, zou het gewenst zijn dat AR-
CH-leden en -kiezers, evenals zij die
het uitgangspunt van o.a. NEV, SGP
en GPV toegedaan doch in partijpoli
tiek verband zonder praktische in
vloed zijn, zich verbinden tot één par
tij. Hoe is bovengenoemde hergroepe
ring te realiseren?
Wageningen
Derde weg
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
B.V. De Christelijke Pers
Directie:
Ing. O. Postma,
F. Diemer.
Hoofdredactie:
J. Tammlnga.
Hoofdkantoor B.V. De
Christelijke Pers: N.Z.
Voorburgwal 276-280,
A'dam. Postbus 859.
Telefoon 020-22 03 83.
Postgiro: 26 92 74. Bank:
Ned. Midd. Bank (rek.nr.
69 73 60 768). Gem.giro
X 500.
stellenden graag wijzen op een derde
mening, nl. die van prof. Walter
Schubart. In 'De komende Europese
Mens', in vertaling na de laatste we
reldoorlog hier veel gelezen, schrijft
hij op blz. 147: 'Eén ding is zeker:
alle Europese volken, welke in de oud-
Romeinse geest opgegroeid en opge
voed zijn, neigen ertoe, het rechtsbe
ginsel boven de idee der liefde te
stellen. Omdat zij de antieke cultuur,
niet in Griekse, doch in Latijnse ge
daante, overnamen, maakten zij de
Latijnse Justitia in stede van de
Griekse Charitas tot leidraad van het
zedelijk handelen. Naar mijn me
ning hebben wij bij het christendom
het Romeinse recht vastgehouden, ter
wijl in de evangeliën de saamhorigheid
werd gesteld boven verdeeldheid.
Door het niet-loslaten van het Ro
meinse recht, bedreven wij 'liefdadig
heid'. Maar als we, evenals de eerste
christenen, de gemeenschap van goe
deren als juist waren blijven zien,
dan behoefden we nu niet met sociale
wetten sommige groepen te helpen;
maar de liefde is eruit verdwenen,
dóór dat Wet en Recht.
Amsterdam
Dr. A. H. van den Heuvel vertelde dat
hij zondag driemaal was opgebeld uit
het buitenland omdat men wilde we
ten hoe het was afgelopen. Een bewijs
voor het belang van de zaak: door de
Wereldraad van Kerken, de Hervorm
de Wereldbond en een Duitse bis
schop. Het model van de geleidelijke
integratie is volgens dr. Van den Heu
vel volstrekt uniek in de wereld. Alle
48 eenheidsgesprekken elders gaan uit
van het fusiemodel en dat blijkt
steeds weer tot frustratie te leiden.
Dr. Van den Heuvel vroeg niet te ge
ring te denken over het resultaat:
'We hebben een kolossale agenda
meegekregen, we hebben er de una
nieme uitspraak uitgesleept dat we
eenheid willen. We hebben een ge
meenschappelijke synode in zicht en
de commissie Samen op Weg krijgt
een nieuwe samenstelling en een
nieuw mandaat. De synoden bleken
bfereid een instrument te scheppen
dat aan hun eigen opheffing werkt'.
Dr. H. B. Weyland die met dr. A.
Kruyswijk gisteren de gereformeerde
synode vertegenwoordigde sprak van
intense dankbaarheid. Dat de discus
sie over het belijden een beetje saai
was geweest, vond dr. Weyland een
goed teken. Nog niet zo lang geleden
sprongen de vonken eraf als hervorm
den en gereformeerden over het belij
den discussieerden. Ds. H. Smits uit
Bingen vroeg de gereformeerden ten
slotte 'ons het vuur na aan de schenen
te leggen' wat dr. Kruyswijk beloofde
'op basis van wederkerigheid'.
Uit het juninummer:
de NCRV, de EO, de polarisatie
en de kerken, dr. Okke Jager
politieke geheelonthouding van
het Rode Kruis, dr. J. A. Verdoorn
wat is er slecht aan een kwaad
geweten?, prof. dr. H. Faber
nieuwe woorden en namen voor
zonde, drs. N. A. Schuman
bejaardenverzorgsters over de
zonde
prof. Herman Ridderbos en de
oorlog in Vietnam, dr. J. J. Buskes
wat is een christen-staatsman?,
prof. dr. Gesina H. J. van der Molen
kiezer heeft kabinetsformatie
drommels goed begrepen,
Ben van Kaam
Nêém/gééf een abonnement op het
maandblad VOORLOPIG. Al was het
voorlopig voor een jaar. Of irraag een
proefno. Adresseer: VOORLOPIG, Ant-
woordno. 101, Delft. Geen postzegel no
dig. f 18,90 p.j. (stud, 12,70). Uitgave:
Kok/Meinema.
Van onze verslaggever
CAPE MAY De internationale
raad van christelijke kerken (ICCC),
de door de Amerikaanse predikant
Carl Mclntire geleide tegenhanger
van de Wereldraad van kerken, heeft
thans 201 kerken als lid ingeschreven.
Dit is bekendgemaakt tijdens het nu
aan de gang zijnde achtste congres
van de raad in Cape May.
Het congres is welkom geheten door
president Nixon. De afgevaardigden
zijn afkomstig uit de hele wereld, met
uitzondering van de socialistische lan
den van Oost-Europa. Uit Afrika wa
ren meer dan 70 delegaties aanwezig.
Het congres duurt tot en met aan
staande zondag, wanneer ter afsluiting
een vlaggeparade wordt gehouden.
Het openingswoord is uitgesproken
door de Pakistaanse evangelist dr. K.
L. Nasir. Na zijn rede bevestigden al
le congresdeelnemers opnieuw de
trouw van hun kerken aan de leerstel
lingen van de ICCC.
PARIJS Het is de marxistische filo
soof Roger Garaudy opgevallen dat de
christenen tegenwoordig hun geloof
steeds minder belijden als 'n antwoord
en steeds meer als een vraag. Professor
Garaudy zei dit tijdens een bijeen
komst ter gelegenheid van het twintig
jarig bestaan van het veertiendaagse
tijdschrift Internationale Katholieke
Informatie, dat ook in het Nederlands
verschijnt.
Voordat Garaudy dit zei, had de domi-
Van een onzer verslaggevers
DRIEBERGEN De hervormde
synode heeft tot hoogleraar vanwege
de hervormde kerk aan de rijksuni
versiteit Groningen benoemd dr. A.
Geense te Leiderdorp. De nieuwbe
noemde hoogleraar, die de overleden
prof. dr. A. F. R. Lekkerkerker op
volgt, heeft als leeropdracht de dog
matiek, de geschiedenis der Ned. her
vormde kerk en haar liturgische en
symbolische geschriften, en het (her-
vormd)kerkrecht.
Dr. Geense (41) studeerde theologie
in Leiden, Bossey en Bazel. Hij pro
moveerde in 1971 te Leiden bij prof.
dr. H. Berkhof op het proefschrift
'Auferstehung und Offenbarung'. Van
1959 tot 1962 gaf dr. Geense godsdien
stonderwijs te Doorn, van 1962 tot
1966 was hij studentenpredikant te
Heidelberg, van 1966 tot 1969 weten
schappelijk assistent voor systemati
sche theologie te Heidelberg en in
1969 werd hij hervormd predikant te
Leiderdorp.
Dr. Geense en zijn gereformeerde
echtgenote, de theologische kandidate
mevrouw A. Geense-Ravenstein, waren
afgelopen zaterdagavond voor de
NCRV-televisie te zien in een vraagge
sprek naar aanleiding van de gemeen
schappelijke vergadering van de her
vormde en gereformeerde synode.
Nog een paar synodale benoemingen:
ds. A. de Haan te Almelo volgt ds. P.
J. Mackaay op als secretaris binnen
land van de raad voor de zending; de
heer C. D. Hamelink te 's Gravenzan-
de wordt secretaris van de generale
financiële raad in plaats van ds. H. J.
F. Wesseldijk, en drs. H. J. Groenewe-
gen te Schiedam volgt zijn collega ds.
O. V. Henkei op als secretaris van de
raad voor kerk en school.
nicaanse theoloog Yves Congar de
huidige tijd 'een van de meest evan
gelische tijden van de kerkgeschiede
nis' genoemd, 'hoewel we getuigen
zijn van de vervaging van de zekerhe
den.'
Volgens prof. Congar is na het tweede
Vaticaanse concilie iets anders opge
groeid, dan door het concilie is ge
zaaid. Onder Pius XII gold een pira
midale opbouw als kerkelijk ideaal.
Dat is door het concilie vervangen
door een horizontaal model. De dra
matische gestalte van het pontificaat
van paus Paulus, wordt hierdoor ver-
ooroorzaakt. aldus prof. Congar.
GENEVE De Europese raad van
de wereldbond van hervormde (gere
formeerde) kerken houdt van 6 tot 11
september een conferentie in Amster
dam.
De conferentie, waaraan naar ver
wachting alle 35 leden-kerken van de
bond zullen deelnemen heeft als the
ma: Wie zegt gij dat Ik ben? Hij
wordt gehouden in het nieuwe ge
bouw van de Vrije Universiteit. De
belangrijkste sprekers zijn prof. dr.
H. Berkhof van de rijksuniversiteit in
Leiden en rabbijn dr. J. Soetendorp
te Amsterdam. De dagelijkse bijbel
studie staat onder leiding van Hans-
Rüdi Weber van de wereldraad van
kerken in Genève.
De uitnodiging tot de bijeenkomst is
afkomstig van de Nederlandse leden
van de wereldbond, de Nederlandse
Hervormde Kerk, de Gereformeerde
Kerken en de Remonstrantse Broeder
gemeenschap. De bond is een van
's werelds oudste confessionele fami
lies. Hij is opgericht in 1875.
AMSTERDAM Vrijdag 22 juni
biedt het bestuur van de Interkerke
lijke Van Loonschool de scheidende
directrice, mej. C. Groen een af
scheidsreceptie aan in het Miranda
Paviljoen Amsteldljk 223, van 4 tot
6 uur. Mej. Groen heeft vanaf haar
kweekschooltijd het christelijk onder
wijs gediend, waarvan de laatste 16
jaar bij de Van Loonschool. Ze wordt
opgevolgd door mej. J. W. Geerds.
mej. J. M. v. Saane
Arjos en ARJC (2)
De nu al gedurende zo'n vijf jaar re
gelmatig terugkerende aanvallen van
drs. Jan van. der Land op de Arjos,
verdienen zo langzamerhand het pre
dikaat 'onsmakelijk'. Jan van der
Land heeft het bij het rechte eind als
hij meldt dat het ARP-bestuur van
mening is dat er naast de Arjos geen
behoefte bestaat aan een andere poli
tieke jongerenorganisatie in AR-kring.
Het is de kracht van de ARP dat zij
zich een kritische jongerenorganisatie
kan veroorloven die het bestaande ter
discussie stelt en dientengevolge tot
standpunten kan komen die niet al
tijd gelijk zijn aan die van de AR.
Niemand kan de Arjos echter verwij
ten dat zij geen loyale en solidaire
jongerenorganisatie is. Jan van der
Land weet, dat zijn standpunten of de
uitspraken van akties van andere
ARJC-leden doorgaans minder con
form de AR-li.in zijn, dan gesugge
reerd wordt. Van der Land en het
ARJC hebben zich laten polariseren.
Zij sturen rechtstreeks aan op ver
deeldheid binnen de AR-gelederen. De
Arjos blijft op het standpunt staan
dat de leden van het ARJC thuis ho
ren in de AR-jongerenorganisatie.
Den Haag
John Toxopeus
secretaris dagelijks
bestuur Arjos
WJJerghuis
Door het artikel van prof. Jonker in
Tr/Kw van 16 juni, waarin hij
schrijft dat twee bekende joodse den
kers: Leo Baech en Martin Buber bei
den van mening waren dat het chris
tendom zich in de verkeerde richting
heeft ontwikkeld, wil ik voor belang-
LONDEN De kerk van Engeland
heeft opnieuw haar beslissing over de
vrouw in het ambt uitgesteld. Toen
de generale synode der anglicaanse
kerk vorig jaar november deze aange
legenheid besprak zonder tot een me
ning daarover te komen, werd alge
meen aangenomen, dat de synode in
ieder geval in haar komende vergade
ring van 3 tot 6 juli in beginsel zou
beslissen voor of tegen de vrouw in
het priesterambt.
In plaats daarvan zal de generale
synode op 6 juli een motie voor zich
krijgen, waarin wordt gezegd, dat
'voordat enig definitief antwoord van
de kerk van Engeland gegeven wordt,
eerst de mening moet verkregen wor
den van de 43 afzonderlijke diocesen
over de vraag of zij de vrouw tot het
priesterambt willen toelaten en of zij
bij een positieve beslissing dat ook in
praktijk zullen brengen.'
De reden, die de permanente commis
sie van de synode voor deze verande
ring van plan geeft, is, dat 'in de
kerk als geheel een serieuze discussie
over de kwestie van de vrouw in het
ambt nog maar nauwelijks is begon
nen'. Volgens de commissie zou het
niet passend zijn, wanneer de synode
nu al met een duidelijke uitspraak
zou komen. Dit zou de vrije discussie
in de diocesen kunnen beïnvloeden.
De anglicaanse kerk van Engeland zal
nu niet in staat zijn een duidelijke
stem te laten horen over deze aange
legenheden in de anglicaanse raad
van overleg, het contactlichaam voor
de gehele anglicaanse gemeenschap in
de wereld. Deze komt na de synode
bij elkaar te Dublin om over de
vrouw in het ambt te spreken naar
aanleiding van een konkreet feit. De
anglikaanse bisschop van Hongkong
heeft namelijk in het najaar van 197i Vörgsluing
reeds twee vrouwen tot priester ge
wijd.
De kwestie van amnestie als variant van verzoening.
door Aldert Schipper
De uitersten van de Amerikaanse publieke opinie
inzake Vietnam werden steeds duidelijk weerspie
geld in de meningen van de kerkmensen. En nu de
oorlog voorbij is, blijkt de verdeeldheid zich voort
te zetten over de kwestie van verzoening. Dat is
nogal opmerkelijk, want als er een groep is, die
bij uitstek iets kan weten over verzoening, dan is
het wel de kerk.
'Waar de Amerikanen het meest behoefte aan heb-
be, is verzoening met diegenen die tegen ons
vochten en met diegenen, die niet met ons mee
wilden vechten', zegt dr. Lewis B. Smedes. die
verbonden is aan het Fuller seminarie in Pasadena.
Verzoening met Noord-Vietnam lijkt voorlopig
evenwel gemakkelijker dan met de tegenstanders
in de eigen gelederen.
De voorzitter van de verenigde kerk van Christus,
ds. Robert V. Moss, zegt: 'Ik vind het bijna onge
looflijk dat de president amnestie voor deserteurs
afwijst en tegelijkertijd aankondigt dat dr. Kissin
ger naar Hanoi gaat om de wederopbouw van
Noord-Vietnam te bespreken'.
Amerika heeft een rijke geschiedenis van gulheid
tegenover vroegere vijanden. En hoewel de Vere
nigde Staten in hun ex-vijand Noord-Vietnam nu
voor het eerst te maken krijgen met een tegen
stander die niet werd verslagen, lijkt amnestie
voor Hanoi meer voor de hand liggend dan voor
de honderdduizenden boys, die op een of andere
manier 'nee' hebben gezegd tégen de oorlog.
Volgens American Report, dat wordt uitgegeven
door de beweging 'verontruste geestelijken en le
ken' dragen zo'n vierhonderdduizend jongelui als
dienstweigeraar, dienstontduiker of oneervol ont
slagene nog steeds een stigma. En in Zweden
(deserteurs) en Canada (dienstontduikers) zitten
nog ongeveer honderdduizend jongemannen te
wachten op de uitslag van het debat over amnes
tie. dat thans in de VS aan de gang is.
Lewis B. Smedes beschrijft in Reformed Journal
twee mogelijkheden: vergelding of verzoening.
President Nixon, degene die uiteindelijk over am
nestie te beslissen heeft, neemt een duidelijk
standpunt in: de Vietnam-beannelingen hebben de
wetten overtreden en hebben bij hun terugkeer
de vergelding te verwachten waarin de wet voor
ziet.
Voor een tegenstander van de oorlog is het dille-
ma ook nogal eenvoudig: wie dienstweigerde of de
dienst ontdook had het bij het rechte eind en zijn
gelijk moet dus tenminste met amnestie worden
beloond.
Maar Smedes vindt dit toch iets te simpel. Niet
ieder die de wijk nam deed dat uit gewetensmo-
van de natie te helen', zegt Smedes.
Verzoening
tieven. Er zullen er ook geweest zijn, die gewoon
hun verstand lieten werken en de risico's verbon
den aan een oorlog uit de weg gingen. Het is na
tuurlijk niet zo als minister Rogers zei, dat deze
jongens schuld dragen dat anderen in Vietnam
sneuvelden, maar hun motief is wel anders dan
dat van de gewetensbezwaarden.
Om deze twee categorieën uit elkaar te houden wil
Smedes een raad voor amnestie. Dat is weliswaar
lastig, ziet Smedes in, maar 'na een nationale on
derneming, waarvan het doel honderdmaal is ver
anderd en waarvan de ethische juistheid steeds
betwijfeld is en die leidde tot zo'n ingewikkelde,
lastige en dubbelzinnige overeenkomst, dat zelfs
dr. Kissinger toegeeft er niet alle details van te
begrijpen, na deze tragische tien jaar van ellende
en dood, behoren de Amerikanen nog eenmaal be
reid te zijn te vechten om de wonden van de ziel
iet
ONDER GOED EN KW AA hi.
RUCIIT
Er is niets tegen bijbelscholejda
als er niets is tegen meisjes d bi
zelf begeleidend met een gita i'S
geloofservaringen bezingen, m}en
en ander begint bedenkelijke d;
aan te nemen wanneer de lei I
die bijbelschool zich denigrei on
laat over hen die hun preek ïfigl
ven (dan kan de Heilige Ge va
werken!) en wanneer dat meiveld
de beeldbuis zingt dat ze
haar moeder en door haar vftel
door de dominee bij haar ge kv
vragen met een kluitje in het tst
stuurd is. Wat wil daarmee Jij
loofscrvaring uitgezongen zijne
iets algemeens? Geven vadeiacl
ders, predikanten en wat di toe
zij tegenwoordig geen ant? k
meer aan jonge mensen? Of fcee
een bijzonder geval? Is dit het]jg
de meisje voor de beeldbuis 2£no
komen? In het laatste geval ijeu.
z'n minst smakeloos om dit a^,
een bekend te maken, 't Zal
maar wezen! Wat ik de vori ers
aan dit soort zaken voor de r0
zag en hoorde staat niet op ,iei
In bepaalde kringen schijnt $ch
niet geloofwaardig te kunne vai
zonder eerst een 'sneer' te eie
de richting van ouders, dom ütt
kerken. Die weten er allem£ei
van. Die hebben de Heilij
niet. De ernst en toewijd
vruchten van het werk van Go eig
ge Geest) aan het gewone g
werk, aan het pastoraat en d'
van duizenden wordt vaak
beweging weggeveegd. Terwij
den mesen zich geroepen wefcgf'
een stad als Amsterdam hiTSJ
met grote volharding en
teleurstellingen voort te
ineens iemand vertellen dat j(
hij geroepen is om ons tot i,
te roepen en dat samen met
doen. willen de oordelen G
'zeer snel' over deze stad konj
vreselijke katastofen'. Niemar'f
kerken zal zich tegen het gel
deze stad verzetten, integeni
kerken doen niets anders en
in hun nood zelfs wel eens
aan de gang te gaan. Voor dd
en christenen van Amsterdairy
heel Nederland zal het er v°'f
aan komen om getrouw te b
de hun eenmaal opgedrager.
Onder goed en kwaad gerucmL
n
De
gtfnn
H
I llol
het
ob.
s
m.
p. tie
NED. HERVORMDE KERK be
Beroepen: te Woudenberg: H. j1
den te Veenendaal: te Rhoo 1511
van der Steeg zendingspred.
nesië die het beroep heeft w
men.
Aangenomen naar IJsselmuil
Smit te Gouderak die voor 10/1
beroepen bedankte; naar W
ge itoez.): P. Post te Bruinis
Bedankt: voor Gorkum: H. E
ter te Surhuisterveen-Boelensl
Toegelaten tot de evangelielj
en tevens beroepbaar: A.
flat Wijde 12, Bunnik; M.
ker, W. Barentszstraat 31,
drs. W. B. Douwes, J. de BL
24, Utrecht; G. de Greef, Ling 1
Tricht; J. Jeltema, Zoutstraat p
ningen.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Drachtstercoj|
kand. J. Ritsema te Kampen^
demsvaart: R. E. v. d. Wal tef
gein (v.h. Vreeswijk-Jutphaa'
pen voor de missionaire
Brazilië: K. Kuiper te Staphoj
Bedankt voor Idskenhuizen:
Hooimeijer te Vreeland.
GEREF. KERKEN (VRIJG.) I
Aangenomen naar Rijswijk:
kind te Axel.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Amsterdam C,
zen, Borsele, Elspeet Almeh
sum, Kortgenc, Nieuwerker |f
Nieuwdorp, Ouddorp, Poortvl |si
nen, St. Catharinus (Canada
o), Werkendam, Rotterdam-I. 33
de, Zwolle, en Waardenburg:
dria kend. te Apeldoorn.
7
atl
Professor Robert McAfee Brown van de Stanford
universiteit wil een stap verder gaan. Hij doet
volledig mee aan de nationale actie voor amnestie
en tijdens een rede voor het congres van de actie,
vorige maand, zei hij: 'De militaire krijgsgevange
nen zijn nu thuis. En dat is goed voor de hele na
tie. En nu is het tijd om de overige krijgsgevan
genen" terug naar huis te halen, de politieke
krijgsgevangenen, die gelijk hadden voordat wij
allen gelijk hadden. Het is onrechtvaardig dat zij
gestraft worden voor hun wijsheid.
Amnestie, zo zet McAfee Brown uiteen, is iets an
ders dan Nixon met zijn enorme kennis van het
Grieks op 31 januari op een persconferentie zei.
Hij vertaalde amnestie toen met vergeving. McA
fee Brown tikt Nixon op de vingers en zet: 'Am
nestie betekent letterlijk 'niet onthouden'. We
zeggen niet 'je deed iets verschrikkelijks, maar
wij zijn grootmoedig en vergeven je'. Maar we zeg
gen: 'wat je ook gedaan hebt, het zal in de toe
komst niet tegen je gebruikt worden. We begin
nen opnieuw alsof het niet gebeurd was'.
'Maar denkend over amnestie in zijn diepste mo
rele gevolgen', gaat HcAfee Brown verder, 'zullen
we niet langer vragen uit de weg kunnen gaan over
de Amerikaanse slachtpartij, die in zijn morele
liederlijkheid (obsceniteit) alleen vergelijkbaar is
met de Duitse slachtingen van een kwart eeuw ge
leden. En als we daarover nadenken, dan kunnen
wij misschien wegen vinden om te zorgen dat dit
niet weer gebeurt om de presidentiële macht te
kortwieken, om te voorkomen dat Guatemala. Chi
li of Brazilië nieuwe Vietnams worden en om te
zorgen dat in de toekomst gewetensbezwaarden be
ter gerespecteerd zullen worden'.
Zo kan, als de theologie er zich meester van
maakt, verzoening blijkbaar heel wat meer te be
tekenen krijgen dan zelfs een quakerpresident in
zijn onschuld vermoedde.
Meer spelen met uw inl
(kwelgeestigheden voor schi
doordenkers) door J. en Hj
man Rooda. Het boek is gei
met tekeningen en voorbeell
Luitingh, Yaren. 160 blz.
Commando's in de Ardennei'
White. Uitg. Hollandia, Baai
- 7,90. Volgens omslag 5e
binnenblad vermeldt: 7e drii g|
Of het gedrukt staatDl
van het gedrukte woord in d
keling van de communicatie w
Redactie en samenstelling
Whitlau. Uitgegeven ter gee
van het 50-jarig bestaan van!
b.v. te Amsterdam door Vaijeej
te Assen. 146 blz.
'Vaardige handen' nr 411 vaj
rij Zomer en Keuning, te Wi
heeft tot onderwerp Linoleu
geschreven door M. Winkeli
derlandse bewerking A. Duys
- 4,50.
Echt een vrouw door B.
dit boek gaat het over het
de vrouw. Uitg. Semper'^*
Apeldoorn. 187 blz - 12,50.r
De onbekende mens. Een
diagnos door dr. E. A. D. E.
hoogleraar te Leiden met
woord van prof. dr. R. Del!
Standaard wetenschappelijk«jre~g|
-iJ Antwerpen/Utrecht 2(Jd0'
ijft
ƒ15.
Over wijnen. Een gids
bers en amateurs door M.
Uitg. Paris/Manteau,
Brussel. 135 blz. ƒ9,50.
Het boeiende avontuur
prospektie door A. Kasmitcij
Lekime. Uitg. Scriptoria,
145 blz - 9.£