Jreznjew en Nixon uilen geen verdrag wapens sluiten Brandt sloot in Israël een tijdperk af Nieuwe bestand werd direkt op grote schaal geschonden Russische waarschuwing aan Libanon tegen plan Israël Weer bloedbad in Boeroendi Ge-uitLband van Toe»»olew terecht roristen doden loord-lerland keerde' man Nixon prijst politieke systeem in VS HI itW/KVARTET ZATERDAG 16 JUNI 1973 BUITENLAND T7/K9 de vooravond van zijn bezoek aan Amerika vond de Russische partijleider Leonid Breznjcw nog tijd dwfcnet zijn vrouw en kleindochtertje een wandeling in een park te maken. SHINGTON (UPI, Reuter, AP) De Russische partijleider Leonid Breznjew zal vandaag naar Ame- vliegen voor een bezoek van zeven dagen en niet acht zoals eerst de bedoeling was. Aan de voor- ld van zijn bezoek heeft Nixons adviseur Henry Kissinger gewaarschuwd voor al te hoog gespannen rachtingen. NLxon en Breznjew zullen bijvoorbeeld geen akkoord sluiten over de beperking van de spe irm Jtegische wapens. zei Kissinger dat waarschijnlijk we e toekomst regelmatig topconfe- es zullen worden gehouden tus- Vierikaanse en Russische leiders, oetingen op het hoogste niveau n vertegenwoordigers van de VS e Sowjet-Unie zullen een meer d< eld terugkerend bestanddeel van ere ternationale diplomatie worden, Kissinger. de beperking van de strategische n) pening, het zogenaamde SALT- Tufcg, me kte Kissinger op, dat de e fase van deze besprekingen is i^Jaan, waarin de kv/alitatieve be- van de bewapening aan de or- imt. Dat is zo'n ingewikkelde ma- dat Nixon en Breznjew op dit int niet veel meer kunnen doen ïun onderhandelaars instructies waardoor die besprekingen be- gd kunnen worden, e handel tussen de twee landen It, zei Kissinger dat de ontwikke len de handelsbetrekkingen zo afhangt van de besluiten van merikaanse Congres dat de twee niet veel meer kunnen doen Ie gemeenschappelijke doelstel en plannen voor samenwerking vue te laten passeren. v0 IE AANPAK En jew heeft deze week in een ge- met Amerikaanse journalisten Kremlin verklaard dat wat de fmische samenwerking betreft irede aanpak' gewenst is. Sinds '^pgesprek tussen Nixqn en Brez- iW dat een jaar geleden in Moskou Qxv gehouden, zijn onderlinge trans- afgesloten ter waarde van on- 18,3 miljard dollar. Breznjew r nog niet tevreden mee. 'Ik wil wijzen dat de handel op groot- >se wijze moet worden gevoerd n onze twee grote landen waar- aldus Breznjew. De Sowjet-Unie ereid in ruil voor technologische id van Amerika haar rijkdom- te delen. Het ging hierbij niet om aardgas, waarover al con- n zijn afgesloten, maar ook om n hout. Amerika heeft dringend fte aan olie. ger verklaarde gisteren dat en Breznjew akkoorden zullen op het gebied van oceanogra- onderzoek, wetenschappelijke sa- 'erking, vervoer en landbouw, handelingen over deze zaken zover gevorderd dat overeen- en gesloten kunnen worden, jew vertrekt vandaag om acht >laatselijke tijd per vliegtuig Amerika waar hij zaterdagavond aan te komen. Hij zal dan met aar Camp David gaan, het va- iyerblijf van Nixon en daar het linde uitrusten. Maandag zal de ikaanse president zijn gast offi- op het Witte Huis ontvangen, sitie van de Russische joden zal m de knelpunten zijn tijdens de landelingen. Het Amerikaanse es heeft gedreigd geen voor Rus- voordelige handelsakkoorden te goedkeuren als de joden die illen niet uit Rusland naar Israël emigreren. Breznjew heeft ird dat de joden vrij zijn om te maar dat enkelen geen uitreisvi- rijgen omdat dit tegen het nati- belang van de Sowjet-Unie zou sen. Vorig jaar hebben onge- 0.000 joden Rusland verlaten en eerste vijf maanden van dit jaar 1.380 joden de Sowjet-Unie, telde Breznjew deze week Ame- se journalisten. (ADVERTENTIE) doko^de beste voeding voor uw hond NEW YORK (Reuter)' President Nixon heeft gisteren het Amerikaanse politieke systeem verdedigd, dat ern stig te lijden heeft door de Waterga te-affaire. Hij zei dat het een tragedie zou zijn. als de fouten van enkele mensen 'de deugden zcu teniet doen van de meesten die in dat systeem werken'. 'We leven in een tijd dat de mensen cynisch doen over politiek en politici. Net als in zoveel beroepen kan ook in dat van de politicus veel verbeterd worden, maar er blijft toch genoeg over om te waarderen, aldus de presi dent, die enthousiast werd ontvangen in Pekin, Illinois. Volgens Nixon werkt het systeem als geheel nog uit stekend. Zijn opmerkingen werden ge zien als een nieuwe poging het Ame rikaanse volk ervan te overtuigen dat hij op geen enkele wijze betrokken is bij het Watergate-schandaal en dat het werk van zijn regering er niet door beïnvloed wordt. De Washington Post meldde gisteren uit regeringskringen te hebben verno men dat E. Howard Hunt met succes het Witte Huis heeft gechanteerd. Hunt, beschuldigd van samenzwering en veroordeeld in verband met de zaak-Watergate, zou geld hebben afge perst van het Witte Huis door te drei gen bekend te maken welke hoge functionarissen van de regering-Nixon betrokken waren geweest bij geheime illegale activiteiten, aldus de Post. Op die manier zou Hunt sinds de inbraak in het gebouw, in 1972, al meer dan 200.000 dollar hebben opgestreken. DAR-ES-SALAAM (Reuter) Op nieuw vluchten duizenden mensen de Afrikaanse staat Boeroendi uit De Hoetoe's, die de meerderheid van de bevolking vormen maar geen enkele politieke macht bezitten, zouden op 13 mei voor de zoveelste keer in opstand zijn gekomen tegen de Toetsi's. De opstand is neergeslagen en de Hoe toe's worden nu met uitroeiing be dreigd. Volgens berichten uit de Tanzaniaan- se hoofdstad Dar-es-Salaam zijn de af gelopen vier weken ongeveer 11.500 vluchtelingen uit Boeroendi in Tanza nia aangekomen. SAIGON (AFP, Reuter, UPI) Het tweede bestand in Vietnam, dat gisteren om 12 uur plaatselijke tijd van kracht werd, wordt nauwelijks beter nageleefd dan het eerste. Dat was de algemene indruk enkele uren na het ingaan van het bestand. Toen beschuldigde het Zuidvietname- se opperbevel in Saigon 'de commu nisten' al van 21 bestandsschendingen. De troepen van Zuid-Vietnam hadden alleen met 'lichte wapens' op de schendingen gereageerd. Maar de cor respondent van het Franse persbureau AFP heeft gezien dat de Zuidvietna- mese luchtmacht tussen twaalf uur en half één intensief aan de strijd deel nam in een gebied vijftig kilometer ten noordoosten van Saigon. Anders dan vorige keer schijnt het nieuwe bestand niet vooraf te zijn ge gaan door grote troepenverplaatsingen met als doel op het laatste moment nog zoveel mogelijk grondgebied on der controle te krijgen. Noord-Vietnam heeft gisteren over Laos en Cambodja verklaard dat het zijn politiek van niet-inmenging in die landen handhaaft. Het deed een beroep op de wereldopinie er voor te zorgen dat Amerika en Zuid-Vietnam hun handen ook aftrekken van die landen en de inwoners daar hun eigen problemen op te laten lossen. Hanoi wijst er op dat als Amerika het bestand van januari na zou leven, de bombardementen daar gestaakt zou den moeten worden. Kissinger heeft deze week verklaard dat het nieuwe akkoord over Vietnam niet betekent dat Amerika ook de bombardementen op Cambodja moet staken. Er gaan geruchten dat Amerika en Noord-Viet nam in het geheim afspraken over Cambodja en Laos hebben gemaakt. Volgens officiële cijfers zijn sinds het eerste bestand in januari werd geslo ten nog ongeveer 30.000 Vietnamezen in de strijd zijn gesneuveld. JERUZALEM, BEIROET (UPI, AFP, Reuter, AP) Israël wil geen commentaar geven op de bewering van de Russische am bassadeur in Beiroet (Libanon), als zou het troepen langs de grens met Libanon hebben samenge trokken voor een grootscheepse aanval op korte termijn. Ambassadeur Sarvar Azimow had zijn waarschuwing uitgesproken tegenover Kamal Djoemblat, leider van de Pro gressieve socialistische partij in Liba non en secretaris-generaal van het Arabische front voor steun aan het Palestijnse verzet. In Saida in het zuiden van Libanon waren berichten van Palestijnse zijde ontvangen dat er grote Israëlische troepenbewegingen langs de gehele besta'ndsgrens waren gesignaleerd. Uit vrees voor een onverwachte aanval werd in de Palestijnse kampen met een een momlillisatiebevel uitgegeven. De spanning nam toe als gevolg van een incident dat zich woensdag voor deed bij het dorp Reich. Daar raakten Palestijnse commando's en Israëlische militaire eenheden slaags. Een Israëli sche officier zou zijn gesneuveld. GEEN GEWOONTE Een woordvoerder van de Israëlische strijdkrachten verklaarde dat Israël er een gewoonte van heeft gemaakt, nooit in te gaan op beweringen als die van de Russische ambassadeur. Evenmin is Israël van plan, iets over de bewegingen van zijn troepen te zeggen. In Beiroet herinneert men zich dat de juni-oorlog van 1967, waarbij Israël de aanval opende op Egypte en later ook delen van Jordanië en Syrië bezette, mede veroorzaakt werd door de Russi- che bewering, dat Israël van plan was, Syrië binnen te vallen. President Nas- (ADVERTENTIE) doko^de beste voeding voor uw hond ser van Egypte voelde zich toen ver- plicht uiit solidariteit met Syrië een oorlogszuchtige houding aan te nemen tegenover Israël. DUINKERKEN (AP) Een jonge vrouw in de Franse havenplaats Duin kerken heeft vermoedelijk de geluids band gevonden van het Russische su personische straalvliegtuig, de TU-144, dat verleden week nabij Parijs neer stortte. De band kan opheldering geven over de oorzaak van dit spectaculaire onge luk. Het vliegtuig stortte tijdens een demonstratie op het stadje Goussain- ville. De autoriteiten zeiden dat de vrouw, de 22-jarige Annick Truwant, een paar dagen na het ongeval een metalen koker had gevonden op de zolder van het huis van haar groot moeder in Goussaintville. Zij besefte pas dat zij waarschijnlijk de geluids band van de Toepoloew had gevon den. toen zij op de tv merkte, hoe de ze eruit zag. De koker, waarop Russi sche tekens stonden, is nu in het be zit van de autoriteiten in Duinkerken. 'Bijzondere betrekkingen' voorbij door Michael Stein Bondskanselier Willy Brandt heeft vorige week donderdag officieel afscheid genomen van de 'bijzondere betrekkingen', die West-Duits- land en Israël op grond van de nazi-gruwelen met elkaar hadden. Brandt symboliseerde dat, door direct na zijn aankomst in Israël bij het monument in Yad Washem voor de zes miljoen door de Duitser-; vermoordde Joden de verzen 8-16 van psalm 103 voor te lezen. AST (AP, Reuter) Terroris- bben gisteren in Belfast de 18- zwager doodgeschoten van Herron. tot vorige week ervangend leider van de para re Ulster Defense Association, nganisatie van militante protes- gemaskerde mannen drongen is van Herron binnen en vroe- an mevrouw Herron of haar itiis was. Die was er niet. Daar- adcn de mannen naar boven ten broer van mevrouw Herron slapen. Zij schoten die dood. Barmhartig en genadig is de Here, lankmoedig en rijk aan goedertierend- heid; Niet altoos blijft hij twisten, niet eeu wig zal Hij toornen; Hij doet ons niet naar onze zonden en vergeldt ons niet naar onze onge rechtigheden; Maar zo hoog de hemel is boven de aarde, zo machtig is Zijn goedertie- rendheid over wie Hem vrezen. Zover het Oosten is van het Westen, zover doet Hij onze overtredingen van ons; Gelijk zich een vader ontfermt over zijn kinderen, ontfermt zich de Here over wie Hem vrezen. Want Hij weet, wat maaksel wij zijn, gedachtig dat wij stof zijn De sterveling zijn dagen zijn als het gras, als een bloem des velds, zo bloeit hij Wanneer de wind daarover is gegaan, is zij niet meer, en haar plaats kent haar niet meer'. Het initiatief tot het voorlezen van deze psalm was van de V/estduitsers uitgegaan 'eine rein-Deutsche An- gelegenheit', zo gaf iemand van het Westduitse ministerie van buitenland se zaken desgevraagd ten antwoord f en de Israëli's legden zich er zonder enig protest bij neer, hoewel het. voorgelezene wel een zeer duidelijke' politieke bijklank had. De psalm werd bovendien nog door Brandt inhet Duits gelezen voor het eerst in de geschiedenis van Yad Washem, fcvaar deze taal niet erg populair is en opnieuw legden de Israëli's zich, hoe wel schoorvoetend, erbij neer. Daarmee was het hele bezoek vim de bondskanselier gekenmerkt. In alle besprekingen, tafelredes en persconfe renties werd van Westduitse zijde, met alle takt waarover men beschikte, betoogd dut. wat de Bondsrepubliek betreft de 'bijzondere betrekkingen' met Israël plaats hebben 'gjemaakt voor 'normale betrekkingen', die door Brandt en zijn woordvoerders afwisse lend van 'een bijzondere aard' en van 'een specifiek karakter' werden voor zien, vanwege het verleden dat1 dan wel door de Here vergeven mocht zijn, maar door de Joden allerminst vergeten. Of zoals de bondskanselier dat onlangs zelf uitdrukte: 'Onze be trekkingen met Israël dragen nog steeds het speciale stempel van een feit dat niet vergeten kan worden: de moord op miljoenen Joden'. De Israëlische regering heeft zeer te gen haar zin maar noodgedwongen de nieuwe Westduitse definitie van de onderlinge verhoudingen moeten aan vaarden. Aan de vooravond van Brandt's bezoek gaf het Israëlische ministerie van buitenlandse zaken nog een verklaring uit. waarin onder meer gezegd werd dat het 'vanwege de his torische en psychologische achter grond onmogelijk is om de betrekkin gen van Israël met de Bondsrepubliek Duitsland en die met de andere lan den in de wereld met elkaar te verge lijken'. Achter die wat onwerkelijk lijkende woordenstrijd gaan wel degelijk grote politieke en economische belangen schuil. Willy Brandt, over wie men de afgelopen weken in de Israëlische pers niets dan goeds kon lezen één van de zeer weinige Duitsers die een actieve anti-nazi was geweest, socialist en ook nog Nobelprijswinnaar voor de vrede diezelfde Willy Brandt zei nu dat meer dan de helft van de Westduitse bevolking na de oorlog was geboren en dat de jeugd niet van zins was om vanwege de zonden van hun ouders schuld te blijven belijden. Hij legde er voortdurend de nadruk op dat hij zich in zijn binnen- en bui tenlandse politiek door de zienswijze van de jeugd zou laten leiden en dat die jeugd met een principiële, van te voren vastgelegde pro-Israëlische poli tiek geen genoegen meer nam. Waar mee Brandt impliciet aangaf dat de Bondsrepubliek zich in haar buiten landse politiek zal laten leiden door haar eigenbelang en niet meer door enig schuldgevoel tegenover Israël of tegenover de Joden. Brandt's politieke belofte op langere termijn was' dat West-Duitsland in de Verenigde Na ties geen resoluties zal steunen, die Israël in zijn bestaan aantasten. In dien het Westduitse belang het niet toestaat om tegen dergelijke resolu ties te stemmen gezien de steeds betere verhouding met de Arabische wereld zal de Bondsrepubliek zich van stemming onthouden. Keer op keer verzekerde Brandt zijn gehoor dat de Bondsrepubliek een 'nieuwe en betrouwbare verhouding' met Israël wil, gebaseerd op vrede en menselijkheid, maar daarbij het verle den niet wil uitschakelen. Op grond van die formulering achtte hij het echter onmogelijk om aan de Joden, die sinds 1965 uit Oost-Europa naar Israël zijn geïmmigreerd, schadever goeding te geven voor hetgeen zij door de nazi's verloren. De betalin gen, die West-Duitsland tot dusver aan schadevergoedingen, pensioenen en rentes had verricht, waren immers acht maal zoveel als de Bondsdag in 1952 had berekend, toen de wetgeving op de schadeloosstellingen werd goed gekeurd. 'Onze jongere generatie vraagt ons, of het niet beter is om de toekomst als uitgangspunt te gebrui ken, zonder het verleden te vergeten', zo lichtte Brandt zijn weigering toe. 'De jongere generatie ziet niet in, waarom zij zou moeten betalen voor de misdaden uit het verleden, waar zij part noch deel aan had'. Adenauer greep kans De periode van de 'bij/ondere betrek kingen' is dus definitief voorbij. Die periode begon in foite met een nota van de Israëlische regering op 12 maart 1951 aan de vier bezettings machten in Duitsland, met het ver zoek om de Duitsers twaalf miljard dollar te laten betalen, als schadeloos stelling voor de materiële verliezen die de Joden tijdens het nazi-regime Willy Brandt (tweede van links.) in het Yad Waschem museum in Europa hadden geleden. In die no ta die uitdrukkelijk niet aan de Duit sers was gestuurd, met wie de Israë li's niets te maken wilden hebben, werd eigenlijk al de Israëlische poli tiek geformuleerd, waarop het princi pe van de latere 'bijzondere betrek kingen' was gebaseerd: 'Een misdaad van zulke enorme en huiveringwek kende afmetingen kan niet verzoend worden door welke mate van mate riële herstelbetalingen dan ook.' De 4 mogendheden besteedden toen nauwe lijks aandacht aan die nota. omdat zij tezeer in beslag werden genomen door hun eigen schade-claims op de Duit sers en bovendien in de koude oorlog waren verwikkeld. Maar de regering-Adenauer ging gre tig op de nota in. Adenauers politiek was er immers in eerste instantie op gericht om van de Bondsrepubliek een volwaardige staat te maken, d.w.z. een aanvaard en gerespecteerd land. En de Bondsrepubliek zou pas voor de wereld en vooral voor de Vere nigde Staten met zijn invloedrijke Joodse minderheid respectabel worden, als zij op de één of andere manier met dc Joden in het reine kwam. Had niet John McCloy, de Amerikaanse Hoge Commissaris voor Duitsland, in 1949 gezegd: 'De wijze, waarop de Duitsers de Joden behande len, is een test voor de Duitse demo cratie'. Dus vond al in april 1951 een onderhoud plaats in Parijs tussen bondskanselier Adenauer en de Israë lische ambassadeur in Frankrijk. En op 27 september van dat jaar stelde Ailenaiur dc Bondsdag voor om een politiek bondgenootschap met Israël en het Joodse volk te sluiten, een idee dat bij die nieuwe bondgenoten nauwelijks aansloeg. Op 20 maart 1952 begon in Wassenaar een conferentie tussen Israëli's en Westduitsers over de hoogte van de schadevergoedingen voor de verplaatste personen, die door Israël waren opgenomen. Na een half jaar touwtrekken werd op 10 septem ber het akkoord van Luxemburg ge sloten, waarbij de Bondsrepubliek zich onder meer verplichtte drie mil jard mark in de komende tien jaar aan Israël te betalen. Voor Israël was dat akkoord van zeer groot belang. Er kwam nu immers een kapitaalstroom op gang naar een land, dat in een voortdurende oorlogs toestand leefde, dat overstroomd werd door honderdduizenden immi granten die niets of nagenoeg niets meebrachten en dat op economisch en industrieel gebied nog in een onder ontwikkeld stadium verkeerde. Uitkomst Het 'gewetensgeld' dat aan Israël werd uitgekeerd en de 'Wiedergutma- chüngs'-gelden en herstelbetalingen zorgden ervoor dat de Israëli's een zeer ambivalente houding tegenover de Duitsers aannamen. Voor velen was ieder contact met Duitsland of Duitsers ondragelijk, en zelfs de gel den ervan. Maar voor de meerderheid van de vroegere slachtoffers beteken de het geld zeer vaak ccn financiële uitkomst uit hoge nood, en dat gold zeker voor de Israëlische economie als geheel. De invloed van de Duitse her stelbetalingen is nog steeds merkbaar in Israël. In geen land vindt men bijv. zoveel Duitse auto's als in Israël. Geleidelijk aan werden de betrekkin gen tussen de twee landen iets harte lijker. Maar van 'normale betrekkin gen' kon geen sprake zijn, omdat iede re keer nieuwe gebeurtenissen, de wonden uit het verleden weer ophaal den. Het proces tegen Adolf Eich- mann in 1961, de inschakeling door Egypte van Duitse raketgeleerden voor zijn bewapening tegen Israël, de Auschwitz-processen in Frankfurt, de moord op de Israëlische sportploeg in Milnchen tijdens de Ol-nvpische Spe len enz. enz. verhinderden keer op keer dat het verleden werkelijk werd overwonnen. Maar voor de rest waren de 'bijzonde re betrekkingen' voor beide landen erg nuttig. Israël kon op grond daar van op economisch en politiek gebied allerlei hulp van de Bondsrepubliek eisen, omdat de Bondsrepubliek zich als de erfgename van het Derde Rijk daartoe verplicht achtte. Maar op grond van diezelfde 'bijzondere be trekkingen' kon Israël zich op cultu reel en emotioneel gebied zoveel mo gelijk van de Bondsrepubliek distan tiëren. In Jeruzalem kwam het bijv. begin deze maand nog tot heftige de batten in de gemeenteraad, toen uit kwam dat een delegatie leraren onder auspiciën van het stadsbestuur naar West-Duitsland zou reizen. De zaak werd pas gesust, nadat het gemeente bestuur de verzekering had gegeven dat het vraagstuk van officiële reizen .naar West-Duitsland opnieuw in stu die zou- worden genomen. Voor West-Duitsland waren de 'bij zondere betrekkingen' eveneens van groot belang. Men had zich politiek weer acceptabel gemaakt in de we reld. Maar, wat misschien nog belang rijker was, men maakte zich accepta bel voor zichzelf. Hitier en zijn beu len. een vreemde groep lieden waar mee nagenoeg niemand zich na de oorlog wilde associëren, hadden aller lei vreselijke dingen uitgehaald, waar van men natuurlijk geen weet had ge had en waarover men ook liever niets wilde horen. Met de zo volkseigen nij ver en vlijt had men niet alleen de eigen maatschappij weer helemaal op gebouwd, maar ook de slachtoffers een helpende hand toegestoken. De 'bijzondere betrekkingen' hielpen kort om de Duitsers hun gevoel voor ei genwaarde weer te herwinnen. Kentering Maar naarmate de tijd verstreek, werd van Westduitse kant die behoefte aan de 'bijzondere betrekkingen' minder. En toen in 1969 Willy Brandt aan het hoofd kwam van een socialistisch-libe- raal coalitiekabinet, werd het duide lijk dat de Bondsrepubliek naar 'even wichtigheid' streefde in haar betrek kingen met dc Arabische staten en Is raël. Onder die leus probeerde de Westduitse regering de eens zo voor treffelijke verhouding mot de Arabie ren weer op te bouwen. En vorig jaar, toen de 'Ostpolitik' met succes was bekroond, werd in Bonn defini tief besloten dat de periode van de 'bijzondere betrekkingen' met Israël afgelopen moest zijn. Als gevolg kreeg voor de eerste keer in de geschiedenis van de Westduits-Israëlische betrek kingen de Israëlische ambassadeur in Bonn op 22 februari van dit jaar een politieke uitbrander van het ministe rie van buitenlandse zaken, naar aan leiding van het neerschieten door Is raël van het Libische passagiersvlieg tuig. West-Duitsland is in de internationale politiek een normale staat geworden. Onder Adenauer verzoende het zich met voormalige vijanden in West-Eu ropa en gedeeltelijk met Israël. Onder Brandt verzoende het zich met zijn vroegere Oosteuropese vijanden. Als één van de sterkste mogendheden in Europa op industrieel en economisch gebied speelt de Bondsrepubliek bin nen de Europese Gemeenschap een zeer belangrijke rol. Dit machtige West-Duitsland, dat bin nenkort lid wordt van de VN, en om wiens economische gunsten zelfs de Sowjet-Unie dingt, gaat nu meer dan ooit zijn eigen belangen als middel grote mogendheid nastreven. Dat is de boodschap, die Brandt door middel van een psalm en anderszins aan Is raël heeft overgebracht De Westduit sers willen al sinds vele, vele jaren niets van de oorlog weten. De oude ren susten hun schuldgevoelens met Wiedergutmachungsgelden, de jonge ren hebben helemaal geen boodschap aan het verleden. Vandaar, dat Willy Brandt inderdaad uit naam van het Westduitse volk sprak, toen hij in Is raël het eind van de 'bijzondere be trekkingen' aankondigde. Vandaar dat een Israëlische regeringsfunctionaris somber opmerkte: 'We zullen nog wel eens naar de periode vóór dit bezoek terugdenken als de goed, oude tijd'.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1973 | | pagina 9