Mr. Van der Stoel valt Portugal en Griekenland aan WENNEKER Deftigheid onder hamer veilingmeester Vakantieganger blijft dichter bij huis de betere jonge jenever Vakantie ruimer spreiden Amendement om minister meer recht tot ingrijpen bij de omroep te geven In NA VO-ministersvergadering Luns weet niets van folteringen Griekse officieren Onderzoek naar examen-fraude op zeevaartscholen zet 9ns wat anders op tafel dan gewone aardappelen 1 CHIPS Zes honde-toiletten 'Regeling groetplicht is ingewikkelder dan gedacht werd' Spanning binnen ARP en CHU Het weer Alles moet weg uit exclusief Haags hotel 'De Wittebrug' - TROUW/KWARTET VRIJDAG 15 JUNI 1973 BINNENLAND T3/K5 at h( ■eera unne el tnt de lx n V( uitei )r di rage de o j™ KOPENHAGEN De heer Luns, se- t hie ige re en i ld di Lil 3 UI age: ■ijdir tellic Op| in ric tl 1 nschi or i lamhi ;n Z: lunjj arde' •gras estei (ADVERTENTIE) g nat» n he- eman: odanr de o;- Izinrii 'gelijl •rt os i over •order n vri; Taakte bende KOPENHAGEN ïclusie in hel ener vijs ar ove /f f a .V M Minister van buitenlandse zaken mr. M. van der Stoel heeft gisteren in de vergade ring van NAVO-ministers een aanval gedaan op Portugal en Griekenland, zonder deze landen met name te noemen. Hierdoor vermeed de minister het dat er een zogenaamd 'Capellen-effect' ontstond. Vorig jaar noemde in Lissabon de Deense minister Capellen Portugal en Griekenland met name, waarop hem inmenging in binnenlandse aangelegenheden werd verweten. cretaris-generaal van de Navo, weet .jpJJ niets van folteringen van Griekse offi cieren in gevangenissen in Grieken land. Hij zei dit op een persconferen tie aan de vooravond van de Navo-mi- nisterraad in Kopenhagen. Eerder had kapitein Nicholas Pappas, die vorige maand een muiterij leidde, gezegd dat 'zeer vooraanstaande Griekse officie ren worden gemarteld'. Ook zei hij dat de gevechtscapaciteit van de Griekse marine nihil is en dat daardoor de zuidoostflank van de Na- onbetrouwbaar is geworden. De heer Luns noemde deze opvatting 'o- verdreven', maar Pappas zei dat zich groot aantal marine-officieren in de gevangenis bevinden, waardoor veel schepen zijn opgelegd. In een interview met de Deense tele visie zei de heer Luns het te betreu ren, dat veel jonge mensen niet op de hoogte zijn van de feitelijke aard van het Atlantisch bondgenootschap. Hij veronderstelt dat een van de redenen van hun onvrede met de Navo ligt in het feit dat niet alle lidstaten een de mocratisch bewind hebben. De Navo heeft tot doel de integriteit van de lidstaten te verdedigen. Hoewel het bondgenootschap niet positief staat te genover n iet-democratische regerin- kan het geen regeringsvorm op- leggen aan zijn leden, aldus de heer Luns. 'Begrijp me goed', zo vervolgde hij, 'ik zou graag een ander bewind dan het huidige in Griekenland zien'. 'Ik spreek vrijuit', aldus mr. Van der Stoel, 'omdat mijn regering zich ge steund weet door een binnenlandse publieke opinie, wie deze zaak zeer ter harte gaat. De NAVO heeft meer nodig dan vliegtuigen, tanks en ka nonnen. Zij moet ook de brede steun van het publiek hebben. Om de ge loofwaardigheid en de vitaliteit van het bondgenootschap te handhaven is het noodzakelijk dat de elementaire eisen van individuele vrijheid en poli tieke democratie overal worden nage leefd.' De handhaving tegenover het oosten van idealen en beginselen, die op de NAVO-conferentie ter sprake zullen komen heeft ook belangrijke gevolgen voor onszelf, aldus de minister, die eraan toevoegde, dat het westen nau welijks oprecht kan schijnen in de verdediging van vrijheid en democra tie en dus ook nauwelijks zal kunnen overtuigen, wanneer de leden van het bondgenootschap niet stuk voor stuk in de praktijk brengen wat zij uitdra gen. Dode letter 'Ik richt mij hier tot de ledenstaten om hen te vragen er op toe te zien dat deze beginselen die ik uit de aan hef van het verdrag heb geciteerd, niet een dode letter blijven', aldus de minister van buitenlandse zaken. Mr. Van der Stoel kondigde aan dat Nederland met een nieuw Atlantisch handvest zal komen. De onderteke naars van dat handvest zouden zich moeten verplichten de doelstellingen van sociale rechtvaardigheid, democra tie en eerbied voor de rechten van de mens te verwezenlijken. Zij zouden volgens de tekst een dergelijk hand vest van tijd tot tijd bij elkaar moe ten komen om hun betrekkingen te onderzoeken en na te gaan of voort gang naar de verwezenlijking van hun doelstellingen is gemaakt. De Canadese minister van buitenland se zaken, Michael Sharp verklaarde dat de steun van de openbare mening voor het bondgenootschap wordt be paald door de wijze waarop alle lan den bijdragen tot de idealen die in de aanhef van het NAVO-verdrag worden genoemd. DEN HAAG In opdracht van staatssecretaris Klein van onderwijs stelt de inspectie voor het nautisch onderwijs een onderzoek in raar moge lijke examen-fraude bij het vak elek trotechniek aan de hogere zeevaart scholen. In afwachting van de resulta ten hiervan zal op zeven van de tien scholen de uitslag van het examen voorlopig niet bekend worden ge maakt. De zaak is in de openbaarheid ge bracht door het WD-Kamerlid me vrouw Smit-Kroes, die getipt was door de moeder van een van de lerlingen. Volgens haar zou een van de leerlin gen voor het examen in het bezit zijn geweest van de opgaven en deze heb ben gedistribueerd onder zijn mede leerlingen. Het onderzoek spitst zich toe op de scholen in Utrecht en Vlissingen, waar voor het vak elektrotechniek op vallende hoge cijfers werden behaald. ANWB en Stichting San de Arbeid: (ADVERTENTIE) pof )rö voor- )73. jelpol woi gehj ling ijs era ij da ie v ii.se-: erdi gra nin| 19, 1-17.1 ïur. 3 jui idvi« n wen LO kr sdagi do r Ai ol F r de nar e >lplei la form bas mfl ni fl id. •rkoo Van onze sociaal-economische redactie DEN HAAG De vakantiesprei ding van zes weken, zoals die sinds enkele jaren wordt gehan teerd, is onvoldoende om een te grote druk in het hoogseizoen (juli en augustus) te voorkomen. De ANWB en de Stichting van de Arbeid hebben daarom een drin gend beroep gedaan op de rege ring en het bedrijfsleven de va kanties over een ruimer tijdsbe stek te spreiden. Volgens de Stichting van de Arbeid is het effect van de zes weken vakantie spreiding weer grotendeels teniet ge- h daan door de langere vakanties. Zo tofoo gaat het centraal akkoord van het be- subs drijfsleven uit van een basisvakantie Sch| van twintig dagen in 1975. Een uit breiding van de vakantiespreiding van zes tot acht weken in dat jaar acht de Stichting van de Arbeid onontkoom baar. moeilijkheid is ecihter dat voor veel ouders de vakantie moet samen vallen met de schoolvakantie van hun kinderen. Volgens de Stichting van de Arbeid zullen daarom de schoolvakan ties verlengd moeten worden of zal er een spreiding moeten komen van de schoolvakanties. Deze kwestie is nog volop in studie. De druk op het hoogseizoen wordt ook vergroot door de toeneming van het aantal vakantiegangers. Zo becij ferde de ANWB dat in 1966 4.9 mil joen, in 1969 5.5 miljoen, in 1970 5.8 en in 1971 6.4 miljoen Nederlanders met vakantie gingen. Van de ruim 114 miljoen vakantiedagen in 1971 werd 74 procent opgenomen in het hoogsei- zoen. Zonder bedenkingen acht de ■t zfy ANWB deze ontwikkeling niet: waar moeten die mensen allemaal naar toe. De tijd waarin men met vakantie kan gaan is beperkt, maar het aantal Plaatsen waar men naar toe kan gaan ook. Van een onzer verslaggevers DEN HAAG De Nederlandse vakantieganger blijft dichter bij huis dan vroeger. De trek naar Spanje en Italië, tot voor enkele jaren toe ristische trekkers van formaat, neemt af. In plaats daarvan winnen dicht-bij-huis-gebieden als Sauerland, de Harz, de Ardennen en Lu xemburg aan populariteit. Vóórgebakken Shoestring bijvoorbeeld! U kent Shoestring wel, dat kostelijke kleine zusjevan de gewone friet. In 'n wip te frituren óf te bakken óf zonder vet te grilleren en dankzij Shoestring kunt u thuis dineren! Shoestring is een diepvriesprodukt van' in 't zakje met de rode ruit voor informaties s 02503-7241 Dit is een van de opvallende veran deringen in het vakantiepatroon, dat de ANWB in haar gisteren versche nen jaarverslag over 172 signaleert. Een andere: de groeiende populariteit van de auto. Deze was vorig jaar zo sterk, dat de stijging van het aantal vliegreizen er door tot stilstand kwam. Zelfs in het hoogseizoen moes ten chartervluchten worden geannu leerd. Opvallend noemt de bond eveneens het groeiend tekort aan bungalows in populaire vakantielanden als Duits land, Oostenrijk en Zwitserland. Ge volg hiervan is, dat de prijzen hier van tot ongekende hoogten zijn geste gen. Kritische geluiden laat de bond ook horen ten aanzien van de verkeersont- wikkelingen binnen de grenzen. De ANWB constateert, dat het tempo, waarin verkeersvoorzieningen tot Van een verslaggever BENTHUIZEN Het hoofd van ge meentewerken heeft, om aan de ver vuiling van het voetgangersgebied een einde te maken, voorgesteld om zes honde-toiletten in te richten. In totaal kost dat 1080 gulden. stand komen veel te laag is. 'Geen wonder', zegt het verslag, dat er lang zamerhand een soort anti-autostem- - ming begint te ontstaan. Dat men hierbij oorzaak en gevolg veelal om draait is begrijpelijk: 'waar men de luchtvervuilende auto dagelijks voor zich ziet, vergeet men, dat een groot deel van de bezwaren ertegen zijn oorzaak vindt in onvoldoende voorzie ningen'. Van onze parlementsredactie DEN HAAG Staatssecretaris Mom- mersteeg (defensie) zal binnenkort met de militaire belangenorganisaties overleg plegen over de al eerder aan gekondigde drastische beperking van de groetplicht in dienst. De staatsse cretaris zei tijdens een interpellatie van de communist Bakker in de Tweede Kamer dat de beperking van de groetplicht meer problemen met zich meebrengt dan hij had gedacht. Een van die problemen is de regeling die getroffen moet worden als Neder landse militairen met militairen uit andere NAVO-landen oefenen, waar de groetplicht nog wel heerst Van onze parlementsredactie DEN HAAG Het initiatief-wetsontwerp van de Tweede Kamerle den Roethof en Voogd (beiden PvdA) om de minister van CRM de bevoegdheid te ontnemen omroepverenigingen te berispen en zend tijd te ontnemen is in gevaar gekomen. De heer P. van der Sanden (KVP) heeft namelijk zijn amendement zo gewijzigd, dat de minister ook kan ingrijpen, wanneer de veiligheid van de staat en van perso nen en groepen in het geding is en wanneer de goede zeden gevaar lopen. Het gewijzigde amendement, dat on dertekend is door de VVD, ARP, CHU en DS'70, zal echter voor de in dieners van het wetsontwerp onaan vaardbaar zijn. Wanneer het voorstel- Van der Sanden wordt aangenomen, mag worden verwacht, dat de indie ners hun ontwerp intrekken. Want van hen kan niet worden verlangd, dat zij er aan meewerken, dat de vrij heid van meningsuiting meer in de waagschaal wordt gesteld dan voor heen en er een ongunstiger situatie ontstaat dan nu het geval is. Zoals bekend diende de heer Van der Sanden vorige week een amendement in met het doel, dat de minister van CRM zou kunnen ingrijpen wanneer voortdurend de medewerkers van een bepaalde omroeporganisatie worden veroordeeld op grond van de gemaak te uitzendingen. De achtergrond van dit amendement was, dat de rechter slechts personen kan veroordelen en geen instanties en organisaties. De heer Van der Sanden heeft nu dit amendement gewijzigd en verscherpt door toch aan het oordeel van de mi nister over te laten of uitzendingen de veiligheid van de staat in gevaar brengen. Ook is het aan de minister om te beoordelen of de goede zeden in gevaar komen. In het amendement wordt het zo ge steld, dat de minister ingrijpt wan neer de 'voortduring' van de uitzen dingen gevaar opleveren. Het zou er op neer komen, dat de minister be paalde programmaseries zou kunnen verbieden. In de fractie van de PvdA is men ge schrokken over het gewijzigde amen dement. De heer Kosto wees erop, dat de veiligheid van de staat, van perso nen en groepen en het bewaren van de goede zeden reeds vallen onder het wetboek van strafrecht. De onafhanke lijke rechter, en niet de minister, moet dus ook over deze zaken oorde len. Het gewijzigde amendement wordt gezien als een achteruitgang bij de bestaande situatie. Wanneer het amendement wordt aangenomen, zal de heer Kosto het liefst zien, dat zijn fractiegenoten Voogd en Roethof hun voorstel weer intrekken om de Situa tie niet slechter te maken. De Tweede Kamer kwam gisteren niet meer toe aan de behandeling van het initiatiefvoorstel. De kwestie van de bevoegdheid van de minister van CRM en de vrijheid van meningsui ting wordt nu volgende week woens dag geheel uitgevochten. Het is de be doeling dan ook over het initiatief voorstel en het amendement te stem- men. Vervolg van pagina 1 In het gisteren verschenen nummer van het AR-orgaan Nederlandse Ge dachten heeft de vroegere partijsecre taris dr. W. de Kwaadsteniet een arti kel gepubliceerd waarin ook hij ern stige bezwaren tegen de resolutie op pert. Om te beginnen betwijfelt dr. De Kwaadsteniet of de nieuwe organi satie die de ontwerp-resolutie beoogt, nu een christelijke organisatie zal zijn of niet 'Wanneer wij nu achteraf nog eens de formuleringen bekijken in de nota van de contactraad en ook letten op velerlei uitspraken, discussies en handelingen daarna, dan moet dit ge woon in twijfel worden getrokken', al dus dr. De Kwaadsteniet. En verder: 'Naar mijn mening is de feitelijke si tuatie zo dat de een het zoekt in een partij met de Bijbelse boodschap als duidelijk, enig uitgangspunt, de ander wenst een partij met een meer open karakter'. Voorts is zijn bezwaar dat een nieuwe vorm van samenwerking op zichzelf nog weinig betekent, maar dat het po litieke beleid maatgevend moet zijn: 'Een nieuwe organisatie maakt nog niets nieuws, wekt als zodanig geen elan, vormt geen nieuw enthousias me'. Even later schrijft hij: 'Als wij nu geen elan kunnen wekken, kunnen wij dat dan wel in een andere organi satorische vorm? Wat denken wij ei genlijk van de kiezers? Zullen zij daar niet doorheen kijken?' Hij waar schuwt ervoor, dat het in een korte tijd en zonder voorbereiding op een breed draagvlak in elkaar schuiven van de drie partijen tot 'min of meer chaotische toestanden' en 'opsplitsing van groepen' zou kunnen leiden. 'De vraag is of het zinvol is die prijs te betalen voor iets dat niet wezenlijk is, namelijk een nieuwe organisatorisch vorm, terwijl wat wel wezenlijk is. een goede, betere politiek realiseren in de Nederlandse samenleving, ook zonder dat mogelijk is', schrijft De Kwaadsteniet. De meeste AR-kiesverenigingen zullen pas volgende week ter voorbereiding van de partijraad van 23 juni over de ontwerp-resolutie vergaderen. Deson danks is nu al bekend geworden dat in Friesland wordt overwogen, een voorstel in te dienen om de beslissing over het christen-democratisch appèl voor onbepaalde tijd uit te stellen. Wanneer dit voorstel zou worden ver worpen, valt te verwachten dat veel afgevaardigden zullen proberen, de re solutie door amendementen af te zwakken. Weekeinde warmer De zomer komt nu goed op gang. Van daag loopt bij zuidoostelijke tot zuide lijke winden de temperatuur tot 21 22 graden op, tijdens het weekeinde bereikt het kwik de zomerse grens van 25 graden Celsius en komt daar in het zuidoosten plaatselijk wellicht iets boven. Het fraaie juni-weertype, iDaarbij nu ook de zeer koele noord westen wind in het noordoosten, aan gezogen door een 985 millibar diepe Finse depressie, het moet opgeven, wordt gepresenteerd door een flink uit de kluiten gewassen hogedrukge- bied met centrum van circa 1035 mb. boven zuidoost-Engeland. Het verplaatst zich naar noord-Neder land en gaat vandaar door naar Duitsland. De windveertjes, gistermid dag in het zuidwesten zichtbaar, vormden voor natuurliefhebbers te velde, de hooiende boeren en de van radio verstoken zeilers, het eerste te ken dat er warmer weer op komst is. Op de Britse eilanden echter wordt in de loop van het weekeinde alweer enige regen verwacht, gevolgd door koeler weer. En de Belgische weer- dienst meent haar klanten op een zon dagse onweersbui te moeten voorbe reiden, evenals trouwens ons aller KNMI. In het Friese Boksum bij Leeuwarden woont een echte weerprofeet: de ruim 70 jaar oude heer Lieuwe D. Pruiks- ma. Deze ziet het met de zomer niet zo zitten. 'Die wordt nat!' zegt hij, 'met vooral in juli en augustus stort buien met hagel en onweer, wanneer de temperatuur tot waarden tussen 20 en 25 gr. C. stijgt'. De ervaring leerde hem, dat deze buien ingeval van een onstabiele atmosfeer een smalle strook van Zeeland beslaan, langs de grote rivieren over Gelderland, Salland, Twente, richting Groningen gaan, doch via Twente ook ten zuiden van het Tjeukemeer langs de zuidwesthoek van Friesland kunnen binnen val len, kennelijk dan bij een onstabiele zuidoostelijke stroming aan de voorzij de van een naderend koufront. Pruiksma's voorspellingen, gebaseerd op de frequentie van onweer, in dit geval in het late voorjaar en de moe- ge voorzomer, komen meestal goed uit. Hij ontvangt zelfs vanuit Zuid-Lim burg en Zeeland positieve reacties. :ft im®[ rekj jj ven ie G een'. .K. ie ?ptei 5-jar Kon; lemi n ff p ff iappi >ijei nspl lag' DEN HAAG Maandag gaat de inventaris van liotel Wittebrug aan de Nieuwe Parklaan te Den Haag onder de hamer. Tot en met zondag zijn er kijkdagen. Toen de deuren van liet statige hotel ter bezichtiging opengingen waren er al opvallend veel kijkers. Schema Voor dit jaar en volgend jaar geldt "og het door de Stichting van de Ar beid aanbevolen vakantieschema, nl.: Van 29 juni t.m. 13 juli: het wes ten van ons land (Noord- en Zuid- Holland. Utrecht en het gedeelte van Gelderland ten noorden en ten westen van de rivieren) plus de metaalindus trie. Van 13 juli t.m. 27 juli: het oosten en het noorden plus de bouw- en ne- venbedrijven en de textielindustrie. Van 27 juli t.m. zaterdag 10 augustus: net gedeelte van ons land ten zuiden van de grote rivieren. De dames moesten hun hand tassen als die wat groter waren dan de gebruikelijke maat bij de garderobe afge ven. Hotel Wittebrug, dat tij dens zijn bestaan slechts pro minente gasten herbergde, lijkt nu op een uitdragerij. On der de kijkers zijn kennelijk veel kopers, want de meesten noteerden ijverig wat hen in teresseerde. Veel belangstel ling trok het Rosenthalservies (voor 120 personen) dat slechts gebruikt werd door ko ningin Juliana en haar gasten. Hoeveel het servies zal op brengen kan niemand zeggen. Het is niet antiek, maar heeft wel kunstwaarde. De zilveren kandelaars, het hotelzilver en de vele zilveren schalen en schaaltjes staan er wat zielig bij. Niemand heeft ze meer gepoetst sinds het hotel in december, als niet- lonend te exploiteren, gesloten werd. Alles moet weg Letterlijk alles zal geveild worden, de wijnkelder met ruim 15.000 flessen, ongeveer 100 klassieke en antieke slaap kamers in Louis XV en Louis XVI stijl, bankstellen, Chinees en Europees porselein, linnen goed, evenals de overgebleven keukenvoorraad. Ook komen schilderijen van bekende meesters, van P. Franken, Al- bert Roelofs, Paul Arntzenius en vele anderen, onder de ha mer van veilingmeester Wal- stijn uit Zeist. Half miljoen Men hoopt op een totale op brengst van ruim een half miljoen. Wat er met het hotel verder zal gebeuren is nog on zeker. Mochten de onderhan delingen, die de directie met Engelse hotels en andere gega digden voert slagen dan zou de Wittebrug weer als hotel heropend kunnen worden. Maar dan zal de nieuwe eige naar op de kale planken op nieuw moeten beginnen. Personeel Het vijfsterrenhotel had bij sluiting 80 personeelsleden in dienst en een twintigtal vaste bewoners. Het exploitatieverlies was op gelopen tot ƒ1.4 miljoen. Ho tel Wittebrug, van oorsprong zo'n 100 jaar oud, onderging De vermaarde wijnvoorraad komt ook onder de hamer. vijftien jaar geleden nog een flinke uitbreiding. Directeur N. H. Blonk was zeer ver heugd over de vele kijkers: 'Zoveel belangstelling had niet verwacht.' «£k„.oe, MM WINORICHTINO Weerrapporten van gisteravond 19 uur. Am sterdam zwaar bcw 16 gr., o mm: De Bilt zwaar bew 17. 0; Deelen half bew 17, 0; Eel- de licht bew 17, 0; Eindhoven licht bew 18. 0: Den Helder licht bew 15. 0; Luchth Rtd zwaar be 16, 0; Twente licht bew 18. 0; Vlls- singen licht bew 16. 0; Zd Limburg licht bew 19. 0: Aberdeen regen 15, 1; Athene weer licht. 28. 0; Barcelona zwaar bew 25. 0: Ber lijn zwaar bew 17. 0; Bordeaux onbew 25. 0; Brussel onbew 18. 0: Geneve half bew 24, 0; Helsinki licht bew 15. 0, Innsbruck regen bul 18. 2: Kopenhagen half bew 14. 0: Lissa bon onbew 32. 0: Locarno onbew 28. 0; Lon den onbew 21. 0; Luxemburg onbew 19. 0; Madrid onbew 28, 0: Malaga onbew 27. 0; Mallorca onbew 29. 0; Munchen zwaar bew 16. 1: Nice licht bew 23. 0; Oslo onbew 17. 0; Parijs onbew 20. 3; Rome onweer 26. 0; Stockholm half bew 19. 0; Wenen zwaar bew 22. 2; Zurich geheel bew 16. 0 5; Casa Blanca half bew 24, 0: Istanboel onbew 24, 0; Las Palmas licht bew 20, 0; Tunis licht bew 30. 0. HOOG WATER 16 Juni —Vlissingen: 2.06- 14.23; Haringvlletslulzon: 3.51-16.16: Rotter dam 4.59-17.18: Schevenlngen: 3.24-15.49IJ- muiden: 3 57-16.22; Den Helder: 7.46-20.11 Harllngen: 10.02-22.32; Delfzijl: 0.04-12.22.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1973 | | pagina 5