dag, dinsdag
Pleuni, het toneel en de
emancipatievandeman
TZhcVt,
Recept van de dag.
Maakmeervan
uw jus met nieuwe Knorr
Pikante Jus.
Actrice over het huwelijk, haar jeugd, de school,
de academie en over werkende vrouwen
Begroting moet
20 juli rond zijn
Christina op
Toon Hermans
straat
Hoeveel zonnebrillen?
De beha is weer terug
TROUW/KWARTET DINSDAG 12 JUNI 197S
IX men schrijft ons m
De redactie behoudt zich het recht
voor ons ter opname in deze rubriek
ontvangen meningsuitingen verkort
weer te geven. Bij publikatie wordt
met de naam van de inzender onder
tekend. Brieven kunnen worden ge
stuurd aan het secretariaat hoofdre
dactie Trouw/Kwartet, postbus 859,
Amsterdam.
Wiegel (2)
Naar aanleiding van de ingezonden
brief van G. van Zanen uit Amstel
veen over Wiegel (Tr/Kw 5 juni) zou
ik graag deze 'zekere mijnheer' Van
Zanen het volgende willen vragen:
waarin hebben de anderen ge
faald? En dan zou ik graag in kon-
krete punten willen vernemen, waar
om u nooit meer een liberaal in de
regering zou willen hebben?
Brgschenhoek
A. R. R. Vos
Arjos en ARJC
Het ARP-bestuur is, aldus Tr/Kw van
1 juni, van mening dat er naast de
ARJOS geen behoefte bestaat aan een
andere politieke jongerenorganisatie
in a.r. kring. Nu stelt de ARJOS-voor-
zitter Van Dongen wel dat er volop
plaats is voor alle a.r.jongeren binnen
de ARJOS. maar hoe valt daarmee
zijn opmerking te rijmen, onlangs,
dat bepaalde jongeren maar moeten
heengaan uit de ARJOS? Daar komt
bij dat heel wat a.r.jongeren beslist
geens lid willen worden van de AR
JOS, omdat in deze organisatie nog
maar nauwelijks iets te vinden is van
vorming in en vanuit de a.r.-beginse-
len, wat het ARJC o.a. beoogt. Met
haar opstelling op de uiterst linkse
vleugel van de ARP heeft de ARJOS
haar positie van organisatie voor alle
a.r.jongeren verloren. Het geldt bijv.
t.a.v. de volgende punten: 1. De afwij
zende houding van de ARJOS tegeno
ver de kernwapenstrategie van de NA
VO. De ARP heeft deze opstelling in
december 1970 duidelijk afgewezen. 2.
Het voortdurend pleiten van de AR
JOS voor samenwerking met de linkse
drie. 3. Het feit dat herhaaldelijk AR-
JOS-leiders de christelijke partijen af
vielen en zelfs wel stemden op links.
4. Het feit dat de ARJOS nooit de on
aanvaardbaarheid heeft willen zien
van samenwerking met communisten
in het Comité Jongeren voor Viet
nam.
drs. J. G. v. d. Land
Geremd evangelie
In Tr/Kw van 5 juni j.l. werd gedeel
telijk een recensie overgenomen die
de herv. predikant dr. Goedhart gaf
van prof. Verkuyl's 'Onderweg naar
één samenleving'. De schrijver kriti
seert het gebruik door Verkuyl van
de term 'het totale evangelie' als
volgt: 'Ik vermoed dat het totale evan
gelie een tegenstelling vormt tot het
evangelie dat 'de vroegere zendelin
gen' verkondigden. Dat evangelie van
behoudenis is niet voldoende, maar
moet worden een evangelie van be
houdenis plus ontwikkelinssamenwer-
king, waarbij het eerstgenoemde niet
te veel nadruk mag krijgen. Dan pas
is het evangelie totaal.' Deze uitleg
ging is, zeker waar het Verkuyl be
treft, onwaardig, bijna lasterlijk. Ver
kuyl heeft nimmer aanleiding gegeven
tot de veronderstelling dat het evan-
gelie van behoudenis hem niet vol
doende zou zijn. De zaak ligt anders.
Omdat de orthodoxie in ons land, en
daarbuiten, het evangelie in stukken
heeft gehakt; omdat zij door de ver
zoening in Christus wel de schuld
weggenomen acht, maar niet erkent
dat God ook de gevolgen van de
schuld (aardse ellende enz.) niet wil.
daarom moeten zij die de verzoening
in haar algehele betekenis geloven
wel de toevlucht nemen tot een be
grip als het 'totale' evangelie, in te
genstelling tot een gekortwiekt evan
gelie. Ook Verkuyl weet dat het alge
hele wegnemen van de gevolgen der
zonden niet in onze macht ligt. Maar
zoals wij menen in de geest van het
evangelie te handelen door de strijd
tegen ziekte en dood aan te binden, zo
menen velen dat het evenzeer in de
geest van het evangelie is de strijd
aan te binden tegen maatschappelijke
ellende. Wie dat ontkent maakt met
de verzoening in Christus geen ernst;
zij wordt een abstractie. Achter de
woorden van dr. Goedhart ligt de mis
kenning van de aarde en het aardse
leven; hoewel de bijbel, m.n. het Ou
de Testament, vol is van betrokken
heid der verzoening juist op de aarde;
en hoewel de hele tweede tafel der
Wet het éérdse leven onder het licht
en de kracht der verzoening stelt.
Welke ruimte blijft er op het stand
punt van dr. Goedhart voor ethiek
over? Wat doen hij en de zijnen met
haast elke bladzijde van de bijbel die
over Gods gebod inzake de naaste
spreekt? Dat een gehalveerd evangelie
beter gezegd: een evangelie dat in
zijn loop geremd wordt honderd
duizenden de kerk uitgedreven heeft,
kan nüet verwonderen.
Rotterdam
Inkomensverschillen (2)
Wat een kromme redenering van de
heer Joh. Luimes te Hengelo, dat een
afgestudeerde een ton plus rente zou
moeten terugverdienen! Een student,
wiens ouders niet welgesteld zijn,
leeft voor driekwart op kosten van
het rijk. Het overige moet hij terug
betalen over 10 jaar, zonder rente.
Een ongeschoolde zal op 25-jarige
leeftijd nauwelijks aan sparen toege
komen zijn. Hij zal het gespaarde
trouwens hard nodig hebben om te
kunnen trouwen. Een jonge academi
cus wordt daarentegen door het bank
wezen met égards behandeld. Ook de
kansberekening van de heer Luimes
slaat nergens op. Wie zijn studie
voortijdig afbreekt, kan terugvallen
op zijn middelbare schooldiploma.
(ADVERTENTIE)
Kees Mijderwijk
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Het kabinet-DenUyl
hoopt op 20 juli gereed te zijn met de
behandeling van de begroting 1974 na
in een geforceerd tempo vergaderd te
hebben. Er is namelijk een achter
stand van maanden in de besluitvor
ming ontstaan.
Met het tweede deel van de voorjaars
nota over de begroting 1973 dat bin
nenkort zal verschijnen, zullen tevens
de begrotingswijzigingen voor 1973
worden bekend gemaakt voor CRM.
volkshuisvesting, defensie en onder
wijs.
Gehakt Speciaal. Breng 4 ons gehakt op smaak met 1/i
fijngesneden ui, peterselie en 3 kleine worteltjes. Stoof het
gehakt gaar in Knorr Pikante Jus met tomaten. Geef hierbij
i sperzieboontjes en gekookte aardappelen.
De nieuwe manier om fijne jus te maken -J
samen met Knorr. Vier pikante smaken.
Ter kennismaking meteen li iii
flinke korting.
Tijdelijk 49 ct.
Tomaal, Paprika, Kerrie en Vleesjus.
BINNENLAND
Het wordt zomer en dat is voor
veel geïllustreerde tijdschriften
het sein om 'luchtige kost' in
de bladen te stoppen. Het vrou
wenblad Libelle doet dat met
een serie over prinses Christina
(door prins Bernhard overigens
nog steeds Marijke genoemd)v
'De liefde heeft Christina goed
gedaan', juicht Libelle, en 'Ge
luk en verliefdheid stralen als
het ware af'van onze in Canada
studerende prinses Christina,
sinds zij een romance heeft met
de aankomende concertpianist
Emdfle Bourrée'. Libelle deelt
mee dat de koningin het moei
lijk heeft gehad met de prinses
die haar eigen weg insloeg. Al
heeft de koningin zich wel 'als
het ware afgevraagd waar dat
heen moet en hoe dat zal gaan'.
'Een huwelijk is toch eigen
lijk iets heel gekt. Er zijn
twee mensen die een gewel
dige claim op elkaar leg
gen. Je gaat je voor de an
der veranderen. Ja, natuur
lijk: je doet het met en uit
liefde. Maar je wordt an
dere en ik geloofniet dat
dat goed is. Vroeger was
een huwelijk een overeen
komst. Je had beiden je ei
gen leven. Ja, dat kon ook
goed omdat ze toen van die
grote huizen hadden en
veel personeel.'
Pleunl Touw (35) praat over
het huwelijk. Ze praat er veel
over de laatste tijd en daar
heeft ze zo haar eigen reden
voor, want er is nogal wat ver
anderd in haar leventje. Aanlei
ding voor een gesprek: Pleuni
speelt binnenkort in het toneel
stuk 'De president-directeur' dat
de TROS gaat itoenden en in
het najaar komt de geweldige
produktie 'De stille kracht' via
de AVRO op het scherm naar
het werk van Couperus.
We beginnen onder wat eten te
praten, maar na drie happen is
het gesprek zó persoonlijk dat
pen en bloknote moeten worden
opgeborgen. Want sinds een
paar maanden staat Pleuni er
met haar zoontje Tjade van ze
ven jaar alleen voor en zoiets is
niet makkelijk.
'Je mag er wel over schrijven
hoor, maar, nou ja, je moet zelf
maar bekijken hoever je gaat.
Ik ben na tien jaar huwelijk de
dingen wel ineens heel anders
gaan zien. Ik dacht altijd dat ik
heel gelukkig was. Als ik nog
eens de interviews van vroeger,
die met me zijn gemaakt, als ik
die nog eens nalees, dan denk
ik: altijd dat blijde actricetje
dat zo vrolijk was en zoveel
succes had. Kijk, ik had toen
natuurlijk ook wel buien dat
het minder goed ging, maar ik
liet dat gewoon niet toe. Ik
vond dat ik gelukkig was, ge
ëmancipeerd en erg volwassen.
Wat ik voor iemand was? Ja,
eh, ik dacht altijd dat ik wel
wist wie ik was, maar nu ben
ik het een beetje kwijt. Sterren
beeld? Tweelingen. Ik weet dat
ik sociaal wel met mensen kan
opschieten, maar ik heb me de
afgelopen tien jaar erg afgeslo
ten. Het was om het heel
scherp te zeggen een soort
vegeteren. Ik was nooit diep
ongelukkig en ook nooit uitzin
nig van vruegde. Ik genoot wel
van de dingen hoor. maar het
was allemaal erg gelijkmatig. Ik
bedoel: echt verdriet heb ik nu
de laatste maanden pas leren
kennen. Vroeger wist ik niet
wat dat was'.
We besluiten het gesprek op
een ander tijdstip maar af te
maken en een week later gaan
we verder. De zon schijnt zo
verschrikkelijk fijn, dat we het
donkere huis van Pleuni op de
Leidsekade ontvluchten en rich
ting Zandvoort rijden. Pleuni
vertelt wat over haar jeugd.
De oorlog
Tot m'n achtste jaar heb ik bij
m'n ouders gewoond. Mijn va
der was binnenvaartschipper en
we voeren het hele land door.
Het was heerlijk. Het meeste
indruk heeft de oorlog op me
gemaakt. Toen lagen we met
het schip ergens bij Giethoorn
In de gemeente Haaren te
Noord-Brabant zijn de mensen
dol op Toon Hermans. Vandaar
dat B. en W. van Haaren het
goed hebben gevonden dat er
een Toon Hermanslaan in het
dorp is gekomen. Toon heeft
dat allemaal te danken aan zijn
inspanning voor een actie die
ten doel had de sportbeoefe
ning onder geestelijk gehandi
capten te bevorderen. Ook me
vrouw Carla Schmelzer, verdrie
tig uitgerangeerd in het Haagse
wereldje, heeft zich er voor in
gespannen. Voor Carla is er
nog geen straat Wel een schil
derij dat Toon H. persoonlijk
heeft geschilderd. Carla kocht
het in galerie Hüsstege in Haa
ren, waar Toon momenteel ex-
poseerd.
in het riet. want de Duitsers
vorderden alle schepen en wij
verstopten ons. Je zag geen
mens. Maandenlang niet. We
hadden een kleine punter en
daarmee werd graan gehaald.
Nee. echt honger hebben we
nooit gehad'.
Pleuni vertelt dat haar ouders
een tijd hebben gehad dat ze
erg godsdienstig waren. 'Ja, ge
reformeerd. Er werd gebeden
voor het eten en we lazen uit
de bijbel. Achteraf heb ik het
geloof wel als een beklemming
ervaren. Maar aan de andere
kant was het ook een enorme
zekerheid. Ja, ik kan me wel
voorstellen dat mensen erg veel
aan het geloof hebben'.
Tijdens de oorlog leerde Pleuni
van haar moeder lezen. 'Ik zat
dan ook zelf veel te lezen en de
stukken die ik niet snapte, die
sloeg ik dan over. Die neiging
heb ik nu nog wel als ik iets
lees'.
Bij tante....
Toen Pleuni acht jaar was ging
ze bij haar ouders weg. 'Mijn
vader had op een schippers-
school gezeten en dat vond hij
niet alles. Daarom werd ik bij
een tante in Rotterdam onder
gebracht, want ik moest toch
naar school'.
Het werd een School Met Den
Bijbel en later een MMS. 'Vre
selijk, met allemaal meiden op
een school. Je krijgt een totaal
verkeerde kijk op jongens en
mannen. Het was een hervorm
de school op gereformeerde
grondslag. Ja, gek, dat je dat
soort namen van scholen nog
precies weet. Over godsdienst
maakten de gereformeerden en
hervormden altijd ruzie en als
ik dan vroeg: wat is nou precies
het verschil tussen gerefor
meerd en hervormd, nou, dan
wisten ze het zelf niet. Toen
zag ik het niet meer zo zitten
met de kerken en dacht: ik ge
loof alleen wel. En later dacht
ik: ik geloof het wel. Maar ik
moet zeggen: het is voor mij
een hele tijd een groot houvast
geweest.
En toen moest je zo nodig ac
trice worden?
'Nou, ik heb eerst nog wat an
dere dingen gedaan. Op de mid
delbare school heb ik al eens
wat aan toneel gedaan, je kent
dal wel, schoodavondjes en zo.
En in de latere jaren groeide
bij mij ook het gevoel van: ik
zal ze eens laten zien dat ik wat
kan. Maar dat besef je achteraf
hoor'.
Pleuni ging naar Arnhem en
woonde met vrijwel alle leerlin
gen van de school in twee hui
zen bij de toneelacademie. Ze
vertelt dat het er wel fijn was.
Hel enige bezwaar: men be
moeide zich wel eens wat él te
veel met je. 'Ja, je zat zo op el-
kaars lip en je wist alles van ie
dereen, zodat iik wesl eens dacht:
we moeten hier ons vak leren
en verder niks. In 1962 kwam
Pleuni van die school af.
Haar eerste rol, weet ze die
nog?
Pleuni: 'Dat was 'The Kitchen'
onder regie van de Engelsman
John Dexter. Het speelde in
zo'n soort snel-buffet-restaurant.
Dat was een razendsnel samen
spel tussen de mensen in de
keuken, de mensen aan het
doorgeefluik en de serveersters.
Er moesten steeds gerechten
worden doorgegeven en die be
stellingen werden dan eerst ge
schreeuwd en steeds door ande
ren herhaald. Vervolgens kwa
men dan die gerechten en die
werden razendsnel aan elkaar
doorgegeven. Het was een
enorm gevecht met de tijd en
als er maar iemand niet oplette
dan moest de hele zaak over.
Die Engelse regisseur was een
hele koele die dan weer van
voren af aan begon. We heb
ben toen wel erg gelachen en ik
dacht dat het toneel altijd zo
was'.
Dat bleek later anders. Pleuni
speelde in 'De koopman van
Venetië', 'Oh, wat a lovely war'
en nog een hete ris stukken bij
Ensemble, nadat ze eerst een
paai seizoenen bij het Nieuw
Rotterdams Toneel had gewerkt
In '08 begon ze bij Globe en daar
speelde ze onder meer in 'De
Spaanse hoer', 'Ziekenzorg', 'de
Hertoging van Malfi', 'de Filan
troop'. 'Ziekenzorg' en 'Hedda
Gabler'. Tja, en dan ook een he
le serie stukken op het televi
siescherm.
'Zeven maanden geleden heb ik
besloten om free-lance te gaan
werken. Wel eng ja. Maar ik
dacht: ik waag het gewoon. Ik
wilde helemaal opnieuw begin
nen. zowel privé als met het
werk. In september begin ik in
Rotterdam te werken met regis
seur Arthuro Corso.
Astroloog
Ze vertelt dat de schrijver van
het toneelstuk zijn 'privé-astro-
loog" heeft geraadpleegd om de
premièredatum vast te stellen.
'Ik vind het wel leuk hoor, die
sterrenrubrieken. Om te lezen
dan. Maar er helemaal naar te
gaan leven, zo van niet onder
een ladder lopen en een brief
uit Amerika, nee, daar doe ik
niet aan mee. Ik heb wel eens
een karakterhoroscoop laten
trekken en dat is gek hoor. Je
komt dan achter dingen van je
zelf die je niet wist. Er klopte
erg veel. Waar ik voor moet op
passen? In die karakterbeschrij
ving stond dat ik mijn vrienden
niet van mijn vijanden kan on
derscheiden. Ja, ik ben mis
schien wel wat naief in die din
gen'.
Een werkende vrouw blijft nog
steeds een apart verschijnsel, de
mensen kunnen er maar niet
aan wennen. Geeft het- voor
Pleuni ook problemen?
'Je moet erg veel opbrengen.
Heel zorgelijk is de hulp voor
de kinderen. En je hebt een
huishouden. Ik had tot nu toe
een student die oppaste als ik
werkte, maar die jongen gaat
nu afstuderen en ik moet een
oplossing zoeken. Een adverten
tie? Ja, misschien. Ik zet er ook
altijd bij: actrice zoekt.Krijg
je enorm veel volk op. Vervol
gens sa ik ze het zo vreselijk
mogelijk afschilderen wat hen
te wachten staat. Nou en als ze
dan toch willen
Pleuni vertelt nog meer over de
positie van de 'werkende
vrouw'.
'Ja, die dingen zitten we ge
woon hoog. Ik kan razend wor
den als mensen zeggen: oh, dat
is typisch vrouwelijk, of: dat is
echt iets voor een man. Die he
le emancipatiebeweging, ik vind
het best hoor, maar het gaat
verkeerd. Niet de vrouwen moe
ten emanciperen, maar de
ménnen. Er zij«n zoveel vrou
wen die er graag iets bij willen
doen. Dan zeggen hun echtgeno
ten: best hoor. van mij mag je.
Als ik er maar geen last van
heb. Wamt pappa wil wel z'n
eten om zes uur op tafel heb
ben, begrijp je'.
Bij zonnebrillen is het allang niet meer zo dat je uitslui
tend kijkt naar de kwaliteit van de glazen. Goed, die glazen
moeten bescherming geven tegen fel zonlicht, maar de
zonnebril is ook een modeartikel geworden. Net als de tas
sen en schoenen moeten we van de industrie nu ook meer
dere brillen hebben die dan weer bij de kleding passen.
Voor de mannen geldt dat ook. Op de foto een bril van
dun, zwart draad-montuur, het zogenaamde 'vliegeniers-
model'. De glazen zijn 'rookglazen' en het montuur is te
koop in zo'n zestien kleuren.
Er is weer wereldschokkend nieuws van het beha-front. De
soft-look beha's zijn vanaf deze zomer uit de tijd en er ko
men weer beha's die echt steun geven. Reden: de vrouwen
die niet zo verschrikkelijk veel boezem hebben dragen nu
niets en degenen die wél boezem hebben willen weer een
beha die steun geeft. Actie kweekt reactie, heet dat in de
mod wereld en de fabrikanten hebben dat al zien aankomen.
Vandaar dit nieuwe model op de foto van Svelta uit Bel
gië: een beha met bijpassend broekje van Lycra met fan
tasie dessin.
Het heeft een jaartje of wat ge
duurd, maar nu is zangeres-ac
trice Liza Minnelli dan einde
lijk het stempeltje kwijt datie-
dereen steeds op haar voor
hoofd drukte: 'Liza, jij bent de
dochter van Judy Garland'. Bin
nenkort wordt één en ander
omgedraaid: zo van: 'Judy Gar
land, is dat niet de moeder ge
weest van Liza Minnelli?' Liza
heeft altijd bewondering gehad
voor haar moeder, maar één
ding zal ze nooit doen: zo vaak
trouwen als Judy deed (maar
liefst vijf keer). Liza: 'Toen
mijn moeder mij voor haar
laatste huwelijk uitnodigde,
heb ik wel gezegd: sorry, maar
het past me die dag niet. Ik
kom wel op je volgende huwe
lijkLiza heeft aangekon
digd dat ze wel vaak verliefd
zal worden. Momenteel is Peter
Sellers de gelukkige.
