Robinson wil nog steeds brug
slaan naar de moderne mens
i
Tien jaar
na 'Eerlijk
voor God'
'Mijn enige zorg is: hoe wordt God weer een Gij'
Trouw
K wartot
CRM verbiedt
bijstand aan
missionarissen
Niet trouwen
onder de 18
Beroepings-
werk
VVDM'ers moeten
in juni en juli
straf uitzitten
Boekenetalage
TROUW/KWARTET VRIJDiAG 8 JUNI 1973
In maart 1963 kwam van de persen van
de Student Christian Movement (SCM)
in Londen een boekje, dat een bestseller
werd. Het heette 'Honest to God' (Ne-
decLandse titel: 'Eerlijk voor God') en
heit was van de toenmalige bisschop van
\Woolwich John A. T. Robinson. Terwijl
1 gezaghebbende theologen er ietwat mee-
.trarig over deden omdat zij het toch
cagenlijk maar een flauw aftreksel von-
Üen van het werk van grote mannen al?
Bonhoeffer, Tillich en Bultman, werkte
h«t als een openharing voor een steers
groter publiek. In een speciaal Wendies-
f nummer dat eind 1963 aan dit boek e
werd gewijd vertelde dr. J. M. van Veen
dat er na zeven maanden al 350.000
exemplaren van 'Honest to God' en ze
ven vertalingen klaar of onderweg wa
ren. Prof. dr. H. M. Kuitert schreef in
datzelfde Wending-nummer: "Het moet
ook de niet-anglicanen (bijv. ons als Ne"
derlandse christenen) pijnlijk treffen,
dal de officiële kerk kennelijk zo weinig
zegt (bij al haar spreken) dat men het
boekje van de bisschop als een verade
ming ondergaat. Wat hebben wij als
christenen van het Evangelie gemaakt
of moeten wij zeggen: hoeveel lieten wij
ons nog gelegen liggen aan de niet-chris-
tenen om ons heen dat juist Robin
sons boekje vandaag de prijs krijgt!'
Aangemoedigd door de gretige aftrek
die zijn boekje vond onder de leken en
uitgedaagd door liet fronsen van veel
vaktheologen is Robinson verwoed ver
der gegaan met schrijven. Verscheidene
nieuwe handzame pockets werden ook
in het Nederlands vertaald. Na tien jaar
kort nadat zijn nieuwste werk 'The
human face of God' uitkwam heb
ben wij hem in zijn huidige functie van
deken van Trinity College in Cambridge
opgezocht voor een terugblik.
door Henk Biersteker en Huib Goudriaan
p Een gesprek met bisschop John A. T. Robinson maakt duidelijk dat
hij na tien jaar niet fundamenteel is veranderd. Het ging en gaat
hem er om, een brug naar de moderne mens te slaan en de barrières,
vooral als die liggen in liet gebruik van bijbelse taal en bijbelse
vooi-stellingen, weg te nemen. Ze.lf zegt hij: 'Mijn enige zorg is: hoe
wordt God weer een Gij, hoe krijgen we Hem weer in het centrum
van ons leven.'
Zijn u nog speciale dingen opgevallen
In de reacties op 'Eerlijk voor God' in
Nederland?
Ik wist dat het hevig toeging, maar
het meeste kon ik natuurlijk niet vol
gen. Ik heb wel de visie van Schille-
beeckx erop gelezen, maar die kwam
zoveel later dat het eigenlijk al verve
lend was om te lezen. Wat wel van
Nederland opviel is dat in dit debat
zowel protestanten als roomskatholie-
ken volop deelnamen. Dat is heel an
ders dan in andere landen. En dat
komt omdat zij bij u zozeer in ge
sprek zijn met elkaar. Voor liet
nieuwste boek dat ik nu heb geschre
ven over christologie las ik nog juist
het boek van Piet Schooneberg 'Un
cross the Christ*. We lezen hier altijd
met grote belangstelling wat er van
roomskatholieken uit Nederland
komt, met name omdat het allemaal
zo afwijkt van wat je van katholieken
uit andere delen van de wereld krijgt.
U richt zich zeer nadrukkelijk op het
ervaringsgebied van de 'moderne'
mens. Maar hoe kun je nu in wereld-
perspectief zeggen wat de moderno
mens is? In hoeverre spreekt ow boek
bijvoorbeeld ook Afrikanen en Azia
ten aan?
De mensen die het meest op mijn
boek gereageerd hebben, waren of
diegenen voor wie de traditionele 'bo
vennatuurlijke' taal dood was omdat
deze niet langer aansloot op hun we
reldbeeld, dus geseculariseerde wes
terse mensen of hindoes en boedd
histen die nooit deze manier van spre
ken over God gekend hebben en die
enorme belangstelling hadden voor
wat ik aan het doen was. We ervoe
ren daarbij Iets gemeenschappelijks.
Vooral met boeddhisten heb ik sinds
dien erg veel contacten op het
ogenblik logeert er een boeddhistische
monnik bij mij, die ik tegelijk onder-
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
B.V. De Christelijke Pers
Dagelijks bestcur: B. Bol, Den
Haag; c. Bleumink, Pators
w^!Je; mr. G. C van Dam.
Nootdorp; W. A. Fibbe. Rot
terdam; J. Lanser, Utrecht;
drs. J. W. de Pous, Den Haag;
J. Smallenbroek, Wassenaar.
Overige leden van het aiqe-
meen bestuur; K. Abraa. Am
sterdam, H A de Boer, IJmui-
den; Th Brouwer. Assen. mr.
dr. J. Donner. Den Haaq J
van Eibergen, Schaarsberqen;
mr. K ven Houten. Waqer.m-
gen; ds C. I Hylkema. Bilt-
hoven. Jac H.-.jsen. Deüt;
mevrouw M C. E Klooster
man-Fortqens. Voorschoten,
mevrouw J G KraayevolJ-
Wouters. Heerhegowaard;
prol. dr. G N l ammens.
Naarden. ds F. H Lands
man, Den Haag H do Mooii
Rijnsburg H Ottevanapr Bui
tenpost mr dr J Ozinqi.
Lunteren. H H Wemmers.
Den Ha.iq drs. R. Zijlstra.
Oosteriand (Zld
Directie:
Ing O Postma.
F. Diemer
Hoofdredactie:
J Tamminga.
Hoofdkantoor R V De
Chiisie'tfke Pets N 2
Voorburgwal 27 6
Adam Postbus 859
TfV'non O?" O' o
p or o? 1 Pm.
M 'W P O,
richt probeer te geven in het Nieuwe
Testament. In mijn nieuwe boek
maak ik ook duidelijk hoe in twee ge
vallen het gesprek met hem, mij een
nieuwe manier van beschouwen heeft
gegeven, die erg nuttig bleek te zijn.
Zijn uw inzichten de afgelopen tien
jaar veranderd? Of blijft u bij uw
overtuiging dat het christelijk geloof
steeds nieer zal worden afgezworen
als we het niet vertalen op uw ma
nier?
Wat mij betreft, ik heb graag vrede
met de tale Kanaans. Het is prachtige
poëzie en het stelt de mensen in staat
om een beeld van God te hebben,
maar de moeilijkheid is dat voor de
meeste mensen van vandaag, datgene
wat voor hen het meest wezenlijk is,
zich niet afspeelt in een andere we
reld boven of voorbij deze wereld. Als
je hen dus in déze taal toespreekt dan
weten ze gelijk, dat waar het over gaat
niets te maken heeft met hun wereld
en wat voor hun belangrijk is. Ik heb
in mijn laatste boek de vergelijking
gemaakt met kaarten in oude school
atlassen, waarbij de polen niet zicht
baar zijn, omdat ze precies over de
rand vallen. Dat gebeurt nu ook met
al dat gepraat over God: als Hij nog
in beeld komt, blijft Hij helemaal
aan de rand.
Mijn enige zorg was en is hoe wordt
de God van. de bijbel, de God van Ab
raham, Izak en Jakob weer een 'GIJ'
in het centrum van het leven, in-
plaats van een wezen ver weg, dat zo
zeer een randverschijnsel is, dat men
het alleen maar bij het overschrijden
van die grens tegenkomt, bijvoorbeeld
bij de dood. Ik probeerde heus niet
de werkelijkheid te veranderen, ik
probeerde haar alleen anders te plaat
sen, namelijk daar waar de meeste
mensen haar vandaag beleven. Tal
van mensen zijn dat hele wereldbeeld
kwijt van waaruit de bijbelschrijvers
opereerden, maar dat hoeft nog niet
te betekenen dat we die hele bijbel
taal moeten weggooien. Eigenlijk had
den we na de Copernicaanse revolu
tie, toen we wisten dat de aarde om
de zon draait, ook nooit meer kunnen
spreken over het 'opgaan' en het 'on
dergaan' van de zon. En toch gebrui
ken we die taal eeuwen later nog. En
het levert ook geen moeilijkheden op.
want we weten dat het niet letterlijk
waar is. Maar we weten wel, wat er
nu bedoeld wordt en we hoeven ook
ons verstand niet uit te schakelen als
we met de bijbel bezig zijn ditzelfde
geldt in toenemende mate ons spre
ken over God. We beginnen te zien
gelukkig dat de Bijbeltaal en de
Bijbelse aanduidingen rustig kunnen
gebruikt zonder dat we onze intellec
tuele eerlijkheid eraan hoeven op te
offeren. We kunnen de taal van Gene
sis over Adam en Eva en de zondeval
op een veel rijkere manier gebruiken
dat on^e voorvaders, omdat die dach
ten dat het alleen maar sloeg op een
enkele voorzaat aan het verre begin
van de menselijke soort, terwijl wij
Genesis nu kunnen zien als een schil
dering van de mens en van de mense
lijke natuur overal.
En het is gesteld in de vorm van een
beeldend verhaal en heel diep nog
ook. Het laatste dat ik zou willen be
weren is dat dit geen zin meer zou
hebben, maar alleen omdat honderd
jaar geleden onze voorvaders bereid
zijn geweest om klaar te komen met
de problemen die Darwin en de evo
lutie opwierpen. Anders was het niet
mogelijk geweest om vandaag christen
en wetenschapsbeoefenaar tegelijk te
zijn. Met andere woorden; als de con
servatieven het een eeuw geleden had
den gewonnen, dan zou die combina
tie vandaag niet mogelijk zijn ge
weest. Dat is gelukkig niet gebeurd:
we hebben de vrijheid gekregen deze
taal te gebruiken op een veel diepere
manier omdat we haar niet meer let
terlijk nemen.
Maar de taal die u dan gebruikt om
de zaak in hel centrum van ons leven
terug te brengen bent u daar ach
teraf tevreden over?
Neem nu die uitdrukking 'de grond
van ons bestaan'. Het valt mij op dat
ik dat begrip de laatste tijd steeds
minder gebruik. De mensen krijgen
dan meteen het gevoel dat je over iets
onpersoonlijks praat. De mensen kun
nen weten dat ik 'do grond van ons
bestaan' heel persoonlijk opvat lees
mijn preken maar na maar toch is
het begr p hiervoor ontoereikend ge
bleken.
In snrnfc u over de modprne
iïipos al* oen gesenilariscprdc, geëm
ancipeerd wezen, maar nu. In de ze
ventiger jaren, schijnt de mens meer
dan ooit onder de indruk te zijn van
uccultisme en oosterse mystiek. Duidt
dat er niet op dat de mens eigenlijk
niet zo geweldig mondig is?
Ik vind de herleving van mystiek in
onze dagen iets positiefs al is het
wel vermengd met veel opwekkings
methodiek, die eenvoudig probeert de
klok terug te zetten dat viel me.
vooral in de Verenigde Staten op in
die verschijnselen als 'nieuw funda
mentalisme', Jezusbeging enzovoort
Dat wekt bij mij gemengde gevoelens:
ze proberen iets te herwinnen wat de
mensen gemist hebben in veel theolo
giseren van de laatste tijd, maar er
zit het gevaar in van een teruggrijpen
naar een soort oldstyle-religion en
fundamentalisme, waarvan ik niet kan
geloven dat het toekomst heeft. Theo
logie die niet tegelijkertijd greep wil
krijgen op de vraagstukken van do
wereld van vandaag is een vluchtpo
ging en zal de volgende generatie niet
werkelijk aanspreken.
Ja, maar de vraag ging eigenlijk over
de mensbeschouwing, waarvan u uit
gaat
Jazeker. Hier geloof ik dat we Bon
hoeffer niet verkeerd moeten begrij
pen als hij het heeft over de mondig
geworden mens. Hij bedoelde: er wor
den ten goede of ten kwade allerlei
vrijheden en verantwoordelijkheden
op ons geworpen, die wij niet langer
af kunnen wentelen op goden of
machten. We kunnen niet langer in
een kinderlijke afhankelijkheid leven
de resultaten van de moderne tech
nologie zijn zodanig, dat wij zelf voor
die verantwoordelijkheid moeten op
draaien op allerlei gebieden des le
vens. Ik zeg erbij: ten goede en ten
kwade. En in de praktijk is het van
daag meestal ten kwade.
Valt het u niet op hoe goed juist die
oude bijbelse taal zich 'eent om bij
voorbeeld de woede over de arrogan
tie van de technische macht uit to
drukken?
O. zeker
U zult wel begrijpen dat het voor
naamste verzet van de theologische
rechterzijde tegen uw werk niet Is in
gegeven door bezwaar tegen een ande
re taal, maar tegen een andere in
houd. Neemt U bijvoorbeeld uw spre
ken over het nut van mythen om din
gen duidelijk te maken voor een
ander zijn dat werkelijkheden, punt
uit.
Moet u horen, als ik geweten had dat
'Eerlijk voor God' zo'n verspreiding
zou hebben gekregen, had ik het
woord mythe nooit gebruikt, want dat
woord geeft zoveel verwarring! Hier
in Engeland betekent een mythe in
het algemene spraakgebruik iets on
waars. Maar voor mij houdt het juist
een waarheid in die op geen andere
manier beschreven kan worden, waar
voor onze woorden ni3t toereikend
zijn.
In de afgelopen jaren is er dus geen
verandering in uw gedachtengang ge-
komen?
In uw nieuwste boek spreekt u bij
voorbeeld steeds over God als over
een Gij.
N et fundamenteel, nee. Wel heb ik u
ge/egd. dat ik sommige begrippen nu
niet meer zou gebruiken, omdat ze
misverstand blijken op te wekken. De
grond van ons bestaan is inderdaad te
onpersoonlijk. Je kunt niet over God
spreken in termen van 'het' Aan de
andere kant mag dat persoonlijke
spreken over God ook weer niet de
indruk wekken van een soort mense
lijk wezen op grotere schaal.
Maar sluit dat uitdrukkelijke persoon
lijke spreken, die ik-glj-relatie die in
uw la'ere boekon veel sterker naar
voren komt. niet nauw»r aan bij het
joodse denken?
(Boos) in het allereerste boek dat ik
schreef 'In the end God' dat ook in
het Hollands is verschenen
Weet U dat zeker?
Ik weet het zeker (loopt korzelig naar
een nevenvertrek en komt terug met
het boekje 'God alles in alles'), hierin
zult u kunnen zien, dat ik juist be
gonnen ben me te verplaatsen in het
joodse verstaan van God
Daarover gesproken, wal doet u dan
met het 'bovennatuurlijke' in het Ou
de Testament?
Als ik in dat verband over 'mythen'
spreek, dan denkt men meteen dat ik
alles wil weggooien.
Mijn zorg is juist zoals
ik al zei hoe maken we dat 'boven
natuurlijke' duidelijk aan de m ens
van vandaag. Waarom zou je bijvoor
beeld in deze tijd het kwaad in bo
vennatuurlijke begrippen uitdrukken?
Bijvoorbeeld in de personificatie van
de duivel? Voor een heleboel mensen,
die zich terdege bewust zijn van het
kwaad omdat ze er midden in hun le
ven mee te maken hebben, schuif je
het kwade alleen maar naar de kant
door het de duivel te noemenDat
is precies tegenovergesteld aan de be
doeling! Bij iedere gebeurtenis ook
die in de bijbel heb je de gebeur
tenis zélf en de uitleg daarvan. Over
wat er precies is gebeurd, kunnen we
nooit anders dan bij benadering spre
ken. Wat er plaatsvond tijdens de uit
tocht uit Egypte, bij de geboorte van
Jezus, met het oude lichaam van de
opgestane Christus, dat zijn toch din
gen die we nooit precies zullen we
ten? Er blijft altijd een element van
'ik weet het niet' en hetzelfde
geldt voor de wonderen. Wat echter
in het Oude zowel als het Nieuwe
Testament gebeurt, is de uitleg van
DEN HAAG Vee] missionarisseny
op verlof zullen in grote moeilijkhe
den- komen, nu gemeenten hun geen
aanvullende bijstand meer mogen ver
lenen. Dit voorziet het centraal missie
commissariaat naar aanleiding van
een onlangs ontvangen brief van CRM.
Daarin neemt het departement stel
ling tegen een zich vooral de laatste
tijd sterk doorzettende ontwikkeling
bij vele gemeenten om missionarissen
op verlof een aanvullende bijstand te
verlenen boven de bijdrage van de or
den en congegraties, waartoe de missi
onarissen behoren, en boven de uitke
ringen uit het solidariteitsfonds voor
Nederlandse missionarissen.
Het centraal missie commissariaat be
treurt deze beslissing ten zeerste. De
uitkeringen uit het solidariteitsfonds
voor Nederlandse missionarissen zijn
ontoereikend. Evenmin stelt de hache
lijke financiële situatie van de missio
nerende orden en congregaties hen in
staat om het ontbrekende aan te vul
len. En dus zo constateert het mis
siecommissariaat zullen de onge
veer 1200 van de 7600 Nederlandse
missionarissen die per jaar op verlof
komen, weer meer moeten aankloppen
bij familie en kennissen.
Dat veel missionarissen een beroep op
de bijstand moeten doen is aldus
het missiecommissariaat het direc
te gevolg van het ontbreken van over
heidssteun bij het treffen van sociale
voorzieningen voor missionarissen.
'Ondanks het feit, dat het merendeel
van hen volledig in het ontwikke
lingswerk is ingeschakeld en dit werk
in het kader van het medefinan
cieringsprogramma overheidssteun ont
vangt, zijn zij voor hun persoonlijk
levensonderhoud nog volledig afhan
kelijk van het particulier initiatief en
wel op de eerste plaats de orden en
congregaties, die volgens een voor
zichtige schatting de laatste jaren ze
ker 30 miljoen gulden jaarlijks voor
dit doel opbrengen'.
Bisschop Robinson voor zijn werkkamer in de universiteit van Cam
bridge, een vertrek waarin de Engelse natuurkundige Newton ook
heeft gewerkt.
AGUADAS (EFE) De Jtatlio-
lieke kerk in Columbia heeft
besloten voortaan «geen huwelij
ken meer in te zegenen van
trouwlustigen die jonger zijn
dan 18 JJar. Het episcopaat wil
hiermee streven naar een ver
mindering van het aantal huwe
lijken die mislukken. Tot dus
ver stond het kerkelijk recht
huwelijken toe aan jongens bo
ven veertien jaar en aan meis
jes die ouder zijn dan twaalf.
Gods reddend ingrijpen. En dat ge
schiedt in een mythologische taal.
Maar daarin worden dingen gezegd,
die ik volkomen aanvaard. Alleen: als
ik die op de overgeleverde manier
blijf zeggen dat heb ik duidelijk
gemaakt in mijn laatste boek over
Christus dan heeft dat op een hele
boel mensen het effect van dat zij
zich afvragen of Hij überhaupt wel
een mens was. En dan zijn we alweer
vér van waar we wezen willen.
Ja, maar dan zijn er mensen die zul
len zeggen: wie al het onverklaarbare
wegneemt uit bijvoorbeeld de hemel
vaart en de opwekking van Lazarus,
die kan niet ineens afremmen voor de
opstanding van Christus.
Goed, laten we even bij de hemel
vaart blijven. Als men daar alleen
over spreekt in de begrippen van die
tijd, dan komt Jezus toch over als een
soort ruimtevaarder? Is dat de bedoe
ling van dat verhaal? Wij weten niet
precies wat er gebeurd is. Was het al
leen maar zijn laatste verschijning?
Verdween Hij? De termen, waarin
het is weergegeven, duiden in elk ge
val aan dat hij glorieert. Zo werd
uitgedrukt, dat Jezus niet alleen leef
de. maar ook Heer was geworden over
alles. En wat betreft dat afremmen
voor die opstanding. Paulus wilde
met zijn opmerking, dat indien Chris
tus niet is opgestaan ons hele geloof
ijdel is geworden, uitdrukken dat
Christus voor hem niet langer een do
de herinnering is, maar een levende
aanwezigheid, die zijn leven heeft ver
anderd en die aan het werk is in de
wording van de kerk. Zonder Zijn
aanwezigheid zou het geloof geen zin
hebben.
De redactie behoudt zich het recht
voor ons ter opname in deze rubriek
ontvangen meningsuitingen verkort
weer te geven. Bij pubiikatie wordt
met de naam van de inzender onder
tekend. Brieven kunnen worden ge
stuurd aan het secretariaat hoofdre
dactie Trouw/Kwartet, postbus 859,
Amsterdam.
Bondsdagen (2)
De ingezonden brief van ds. A. M.
Lindeboom (Tr-Kw 6 juni) ademt de
bekende veroordelende wijze t.o.v. het
Landelijk Centrum van Gereformeer
de Jeugdwerk. Ik betreur dat. want
het is geheel te wijten aan de slechte
informatie van ds. Lindeboom Niet is
dit jaar die dag aangekondigd als
bondsdag. Het is tegenwoordig een
jongerendag met een vrij strak, erend
programma. Wij kozen als bestuur
zeer duidelijk voor de zeer gemoti
veerde aankomende twens en iets ou
deren. dus 19-22 jaar. Dat houdt in
dat je je 'markt' al een stuk ver
kleint. Bovendien kozen we zeer dui
delijk voor een stevig programma.
Aan het eind van de dag was men
dan ook niet moe van het zitten,
maar van het luisteren en praten met
inleiders en elkaar. De heren Lanser,
Bouma en V. d. Heuvel hebben ons
nauwelijks de gelegenheid gegeven te
slapen, of weg te lopen, om bv. zoals
dat wanneer we in voorafgaande jaren
in Houtrust in Den Haag bijeen wa
ren, gebeurde, af te zakken naar het
strand of de stad Den Haag. Verder is
het bijeen komen in massale meetings
wel voorbij. Men zoekt liever met een
klein groepje zijn contacten. Dat kan
niet fout zijn.
Loenen a.d. Vecht Go Verburg
Bondsdagen (3)
Het is ook mij opgevallen dat de jon
gerendag van het LCGJ weer minder
belangstellenden trok dan de jaren
daarvoor. Ik bezoek deze dagen al eni
ge jaren en ik moet zeggen dat ik er
op deze manier steeds minder trek in
krijg. Tenslotte moest er nog een her
vormde dominee aan te pas komen
om ons te vertellen dat maatschappij
vernieuwing, niet gaat zonder per-
soonsvernieuwing; het LCGJ weet bin
nen haar gezichtskring blijkbaar geen
gereformeerde dominees meer te vin
den die dat ook nog zouden durven
beweren. Daarna ga je dan met een
vals schuldbesef naar huis. maar ik
vraag me toch af of de bijbel alleen
dit bedoelt als er over schuld wordt
gesproken. Ouderkerk a. d. IJssel
L. M. v. d. Vlist
Raadgevers
Sportvisserij
Naar aanleiding van uw toevoeging op
'Waar Visie ontbreekt komt het volk
om' naar Spreuken 14 'dat er redding
is als er vele raadgevers zijn' zou ik
gaarne willen verwijzen naar Prediker
16 'Wijsheid is beter dan kracht,
maar de wijsheid van de arme wordt
veracht en naar zijn woorden luistert
men niet'. Het zal dus ook nu wel een
éénzijdige raadgeving blijven.
Emmen H. Weggen
KRACHT
)EN
unst.
ramn
Helaas is zelfs het woordje krad erten,
onze tijd ontkracht, niet ontko0"3*
aan de algemene slijtage van olge.
woorden en begrippen. Reclame stad..
sen verlengen niet voor niets tot
semkracht, bontkracht, waskrac#
wat dies meer zij. Het begon inde |l'e j
natuurlijk al toen men overginj
het spreken over en vereren va ®J}:en
levenskracht, als een soort op ziel
staande grootheid. We herinneren J-
K.
t o.l
van de nazi's de 'Kraft durch Fi
met de rijkelijk aangezette en
opgeblazen gezichten van jongen#1
meisjes van de Hitlerjeugd. Het n 0,!
te ons alles een beetje bang
kracht. Daarna werd het er niet tfrd
op toen werkelijk aan 't licht 1 RoDl
tot welke atoom )-krachtsinspai gen
gen wij in staat bleken. De body
ders van de kiosken onderstree °me
een honger naar dit soort krachta
werd een bijna vies woord. We tge:
ten heul bij de kracht die in illd,
heid volbracht wordt, bij de neeen w
heid Gods en wat we daarvan in o:
warme boek van Gods adem von °e.n'.
Daar moeten we ook maar bij blij,el;
Ook als we een paar dagen
Pinksteren horen lezen 'gij nei
kracht ontvangen', één van de la Piano
woorden van de Heer, voor zijn i
meivaart. Gij zult kracht ontvaif!61
wanneer de Heilige Geest
komt. Die kracht is een andere da
onze. Het is een unieke kracht,
dynamiek (dunamis) uit de hoge.
dynamiek uit de verhalen van
heil, dat de geringe opheft en
zich buigt over de ellende,
kracht, die een mens daartoe n !ePie
heeft, om met het heil te leven en erfj,
uit het heil te leven, die kracht
len we ontvangen. Dat zal een
vreemde krachtsontplooiing te
geven. Nooit iets waarvoor apj
komt, maar dat wel telt. Want jl.
kracht wordt met applaus beloonifllcl
daarin dan tegelijk gesmoord,
deze kracht brengt kracht
Voortgaande naar het rijk van »-
en van kracht. Van Jezus, de Mess
W
t Y
Phill
geh
we i!
raite
inde
lard
vg(
Van een verslaggever
AMERSFOORT De zestien
VVDM'ers die wegens het organiseren
van de groetweigering op 1 augustus
vorig jaar en het houden van een sit-
dow-staking in een kazerne in Wezep
werden veroordeeld tot gevangenis
straffen van drie weken tot twee
maanden, hebben bericht gekregen
dat ze hun straf in de maand juni of
juli moeten gaan uitzitten.
Ze moeten allemaal hun straf in een
burgergevangenis ondergaan, behalve
VVDM-voorzltter Kees Beemsterboer,
de enige van de zestien die nog in
dienst is; hij moet zich dinsdag bij
het militair strafkamp in Nieuwersluis
melden. Aanvankelijk moest hij giste
ren al die gevangenis in, maar omdat
toen de ledenvergadering werd gehou
den kreeg hij nog respijt tot na pink
steren. Donderdag trad Beemsterboer
overigeais statutair af als voorzitter
van de WDM. Hij moet een maand
uitzitten.
Intussen plegen de WDM-ers nog uit
voerig overleg met kamerleden voor
het indienen van een nieuw gratiever
zoek, maar de kans dat ze dat ook in
derdaad zullen doen is vrij gering om
dat een nieuw verzoek weinig zin
lijkt te hebben. Een eerste gratiever
zoek van de WDM-ers werd in april
nog tijdens de laatste dagen van het
kabinet-Biesheuvel afgewezen.
wak
zij
zuu
ro
ble
rig
NED. HERV. KERK
Beroepen: te Bovenhardinxveld:
lOOt
Joi
Jongerden te Veenendaal; te Go0
chem: H. E. K. Vegter, te Surhuisisti
veen; te Noordeloos: T. W. van Lej
Heyden, kand. te Rotterdam. m
Aangenomen: naar Vries (Toe^-wj
R. Postma, wonende tc Zoeterwj) Ml
voorheen remonstrants predikan^i
itgepi
eken]
Vlaardingen,
Bedankt: voor Giessendam (toez.)
C. Schuurman te Putten.
Afscheid op 10 juni van Lutkei
rum: J. J. Nijenhuis, ber. te Ede.
Reeuwijk: C. Snoei, wegens be:
ming tot pred. direkteur herv. b
voor inw. zend. op geref. gronds|)n
hij zal op 14 juni te Amersfoort
zodanig worden bevestigd.
Intrede: te Heerde: G. Zonneberg
Scheveningen.
GEREF. KERKEN
Beroepen: te Lioessens: Th. M. Jfgj
die
ÏÏDE
md
Scholenbouw in
Zuid-Afrika
Door de geweldige reacties op het ar
tikel in Tr/Kw van 6 maart jl. is het
ons onmogelijk ieder persoonlijk te
bedanken, 60.000,- is overgemaakt;
ƒ4.000,- op de Rabobank. De tot nu
toe gemaakte onkosten zijn ƒ400,-,
voornamelijk portokosten. Er krijgen
370 kinder onderwijs in de geopennde
vier schooltjes. Deze zijn te klein en
moeten bijgebouwd worden. De bou-
vergunning voor de andere schooltjes
is aangevraagd en ze zullen D.V., dit
jaar gebouwd worden. Treffend is het
dankgebed van één van de moeders
op een vrouwen-biduur in deze ge
bouwtjes. 'Dankie liewe Here, dat U
die onderwysers gestuurd het om onse
kindertjes 'n opvoeding te kom gee.
Here as U huile en die skole nie ge-
stuur het niet, dan sou onse kinders
slegte rondlopers geword het, wat vir
niks deug nie!' Dit is die getuigenis
van 'n bruin moeder, wat self nie kan
lees nie, zo schreef mevr. Van Wijk.
Alle lezers onze diepste dank.
Garijp
namens Comité Hulp-Kleurlingen',
P. de Vries-Grceve.
delkoop, kand. te Amsterdam,
beroep heeft aangenomen.
Intrede: te Sneek (voor de missll 1
naire arbeid in Brazilië) F. L. Schln
wijk, voorheen pred. v. d. Geref. K 1
te Groningen-NO. 't-
Overleden: G. Laarman (76) em. pi
te Utrecht. Was predikant in Self"
rendijke, Klundert, Hilversum
Utrecht
GEREF. KERKEN (VRIJGEM)
Beroepen: te Leek: D. Grutter te
zum.
Afscheid: van Hengelo (Ov); M. I
des, ber. te Ermelo;
GEREF. KERKEN (VRIJGEM BV)
Afscheid van Heerenveen: J. D. H®
man ber. te Wezep.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen: te Nunspeet (2e pred. tak
B. Bijleveld te Bussum.
Overleden: M. Baan (67) em. pred,
Driebergen. Was predikant in Rijftc
burg, Bussum, Dordrecht, en in Zei
Beroepbaarstelling: Cand. C. J. Scf8«
rer, Hoofdstraat 23a, Driebergen.
Geef voor alle aow-ers de mogelijk
heid tot aanschaffing van 3- of 4
maandelijkse visvergunningen, tegen
1/3 of 1/4 deel der kosten. Vele 'be
jaarden', w.o. ook vele minder vali
den, vissen alleen in de zomermaan
den, bij mooi weer. Thans worden zij
belemmerd zo nu en dan eens te vis
sen vanwege de voor hun te hoge kos
ten.
Appingcdam
Grete Petersen: RANDEN OM
BORDUREN (oorspr. Deense
Mange slags borter). Vertaling G.
Baalen-Walther. Uitg. Zomer en K n
ning B.V. Wageningcn 'Handwerkfet
bliothcck'. 64 pag. Prijs 12.90.
In bovengenoemd werkje komen
meer dan 200 voorbeelden tegen
eenvoudige en meer ingewikkelde n
den en randjes om te borduren;
kleding of andere gebruiksvoorwerp!
Veel motieven zijn afgeleid van ou
handwerken uit vele en verre lande
Ruim 20 blz. van dit goed verzorg
boekje geven telpatronen voor aftel *1
re stof (kruissteek). Op een zeil
aantal pagina's komen tekening j
voor van randjes die op de te bord ie
ren stof overgebracht moeten worde sr
Wie moeite heeft met het teken|n
van een zelfbedacht randje op een
versieren kledingstuk kan dus
Grete Petersen steun vinden. Al
het nauwkeurig overbrengen van e' is
gegeven voorbeeld vermoedelijk n<fj
meer hoofdbrekens kosten (Zijn
nog ouderwetse strijkpatroontjes?)
Technisch advies voor practische
pascing. richtlijnen voor de werkwij 3
en duidelijke voorbeelden van toe 1
passen steken maken de 64 bladzijdi 1
vol.
R. D.
