Britten rammen
IJslandse boot
'Gestapo-geest
heerst binnen
regering-Nixon'
Geen enkele
wil de Sinaï
Egyptenaar
afstaan
MICHAEL
STEIN
EGYPTE
Nederlands bedrijf
ontduikt economische
boycot van Rhodesië
President van Libanon
overlegde met Arafat
Kennedy pleit opnieuw
voor Ierse hereniging
II
Heeft u al
een NS-gezinskaart?
Vaderen Moeder
betalen-de kinderen
gratis mee!
Parijs waarschuwt
voor gevarenzone
bij eiland Tahiti
Sihanoek wil
dmlomatieke
banden met YS
Uitwegen uit impasse bestaan alleen in theorie
felJW/KWARTET ZATERDAG 2 JTO4 1973
BUITENLAND
len botsingaldus Britsy vissersfederatie
T7/K9
REYKJAVIK (AP, Reuter, UPlj In IJsland is de woede tegen Engeland
opnieuw hoog opgelaaid na de bJcend making van de IJslandse regerings
woordvoerder dat een Britse sleepboot en twee Engelse treilers onder be-
icherming van een marineboot een boot van de IJslandse kustwacht hebben
geramd.
)e Britse vissersfederatie heeft giste-
en echter verklaard dat twee Britse
reders door een IJslandse boot zijn
eramd en dat een van hen averij
ieeft opgelopen.
)e IJslandse regeringswoordvoerder
lannes Jonsson heeft de aanval 'een
erschrikkelijke Britse daad van
gressie' genoemd. Volgens de woord-
oerder hebben Britse treilers drie
maal de IJslandse boot Arvakur ge-
imd. Dat gebeurde door de Britse
leepboot Irishman en de treilers Bel-
um en Vivaria, die op ongeveer 24
lijl uit de kust van IJsland aan het
rissen waren. Volgens de woordvoer-
ler gaf het Britse marinefregat de
Sylva F-711 dekking aan de sleepboot
en de trej ers maar kwam zelf niet
tussenbeidi
De Sylva i(; een van de drie Britse
ooriogsschyben die tot grote woede
van Reykjitik Britse vissersboten bin
nen de 5(Vi nijlszone begeleiden. Vol
gens de IJslandse woordvoerder is de
Arvakur zé' beschadigd dat hij zinken
de is. Tus«;n de tien en twintig Brit
se treilersfi zijn bij het incident be
trokken gbuveest. aldus Jonsson. De
Arvakur, altlus Jonsson is een onge
wapend vwirtuig met 18 man aan
boord. Hett weegt 716 ton en is in
1962 in Nelderland gebouwd. De IJs
landse kanjfnneerboot Thor is gisteren
inti-Apartheidsbeweg ing:
AMSTERDAM De door de Verenigde Katies bevolen economi
sche boycot van Rhodesië wordt op grotcfijschaal ontdoken en het
centrum van dit internationale netwerk ijan handel me'. Rhodesië
is een Nederlandse firma die opereert o>Mp- de naam Et. Zephyr
Transito BV te Amsterdam.
Van een onzer redacteuren
ter assistentie naar de Arvakur geva
ren.
'Dit incident geeft een duidelijk
beeld van de mate van agressie die
een klein, onbewapend land als IJs
land te verduren heeft van Engeland',
aldus de woordvoerder.
Vissersfederatie
Een woordvoerder van de Britse vis
sersfederatie heeft erkend dat gister
ochtend mogelijk een IJslandse kust
vaartuig is geramd. Maar hij cntken.de
dat het beschadigde schip na een aan
val van tien tot twintig Britse treilers
in zinkende toestand is achtergelaten.
Volgens de vissersfederatie verklaarde
dat het incident het gevolg was van
pogingen van de IJslandse boot Britse
vissersboten te rammen, nadat het
schip ook de netten van een Britse
treiler had stukgevaren. Er zou spra
ke zijn geweest van een 'botsing' tus
sen de Arvakur en de Britse sleep
boot Irishman.
De vissersfederatie verklaarde dat
het incident het gevolg was van
conflict. Eerdere incidenten waren na
stukvaren van netten van Britse vis
sersboten en pogingen tot rammen,
de beschieting van de Engelse treiler
Everton door de IJslandse kannoneer-
boot Aegir. Na de weigering Britse
vliegtuigen verlof te geven te landen
op de NAVO-basis Keflavik heeft IJs
land de visserijkwestie aanhangig ge
maakt bij de NAVO-raad en bij de
Veiligheidsraad van de VN.
Toch dik het overwegen waard.
Zo'n kaart kost maar f 50.-.
Daar krijgt u een héél jaar voordeel
voor. Plus één dag gratis reizen voor
't gezin.
Haal de folder aan 't loket.
voordelig uit met NS
BEIROET (UPI, Reuter) Voor het eerst sinds de gevechten van
verleden maand zijn gisteren besprekingen gevoerd tussen presi
dent Soeleiman Franjieb van Libanoü en de Palestijnse guerrilla
leider Jasser A ara fat. Het overleg werd vruchtbaar genoemd.
De besprekingen werden gevoerd in aanwezigheid van een Arabi
sche bemiddelaar, de minister van buitenlandse zaken van Koeweit.
WASHINGTON (Reuter, UPI, AP) Senator Sam Ervin, voorzitter
van de senaatscommissie voor onderzoek in de Watergate-affaire,
heeft verklaard dat uit geheime documenten van het Witte Huis
blijkt, dat "er tot op liet hoogste niveau van de regering-Nixon een
Gestapo-mentaliteit heerst.'
Volgens welingelichte kringen werd
de bijeenkomst gehouden om een op
lossing te vinden voor verschillen van
opvatting tussen de Libanese autori
teiten en de commando's. De verhou
ding tussen beide partijen was ge
spannen, na de aanval van Israëlische
commando's op Beiroet op 10 april,
waarbij drie Palestijnse verzetsleiders
werden gedood. Op 2 mei braken felle
gevechten uit tussen de Libanese
strijdkrachten en de commando's.
Jasser Arafat scheen tevreden te zijn
over de bespreking van gisteren, maar
weigerde aan journalisten een verkla
ring af te leggen. De Koeweitse minis
ter van buitenlandse zaken deelde
mee dat het overleg goede resultaten
had opgeleverd. Het was de eerste
ontmoeting tussen het Libanese
staatshoofd en de leider van de Pales
tijnse bevrijdingsorganisatie sedert
ruim een maand.
BOURGUIBA
President Habib Bourguiba van Tune
sië heeft in een vraaggesprek' met het
Franse blad Le Figaro gezegd geen
nut te zien in aanvaarding van een Is
raëlisch aanbod voor een ontmoeting,
tenzij de Israëlische regering haar
standpunt wijzigt. Als Abba Eban nog
dezelfde standpunten heeft, dan zie ik
geen nut in een ontmoeting met
hem', aldus Bourguiba.
WASHINGTON, BELFAST (AP, Reuter) Senator Edward
Kennedy heeft opnieuw een vurig pleidooi gevoerd voor de her
eniging van Ulster met de Ierse Republiek.
Aanleiding
)it heeft de Stichting Anti-Apart-
leidsbeweging Nederland in Amster
dam bekendgemaakt. Een van de laat
ste transacties waarbij Zephyr de be-
middelende rol speelde, was de leve
ring van textiel door een Zwitserse
firma aan Rhodesië. Zephvr treedt zo
op, dat de Zwitserse maatschappij, in
dit geval J. G. Nef en Co Ltd te Heri-
uu, niet weet dat haar goederen wor
den doorverkocht naar Rhodesië. De
ending gaat namelijk naar Rouen in
rankrijk, waar een agentschap op
ie Avenue du Mont Ribaudet 76 er
voor zorgt dat de goederen doorge
stuurd worden naar Rhodesië. In Rou
en komen nieuwe papieren bij de zen-
ge' ding.
De Stichting Anti-Apartheidsbeweging
Xederland heeft leden van de Tweede
Kamer gevraagd vragen over deze
gang van zaken te stellen aan de mi
nister van economische zaken. Men
suggereert de minister onder meer te
vragen of hij weet dat onlangs een
partij machine-onderdelen van Neder
landse makelij via Rotterdam naar
Beira in Portugees Mozambique zijn
verscheel m en vandaar naar Rhodesië
zijn overgebracht.
De Anti i Apartheidsbeweging heeft
ook gegevtns over Japanse en Engelse
goederen *ftle via de firma Zephyr
naar Rhofesië zijn verscheept. Vol
gens die gigevens lijkt het vermoeden
gerechtvastdigd, schrijft de organisa
tie, dat er een internationaal netwerk
van hantïl met Rhodesië bestaat,
waarvan hit centrum een Nederlandse
firma is.
De Anti* Apartheidsbeweging zou
graag zien. dat de economische contro
ledienst één onderzoek instelde naar
de praktijken van de firma Zephyr.
Volgens l|t in- en uitvoerbesluit van
1966 best.-»t er een algemeen verbod
op handetmet Rhodesië. Ook de be
handel in gjter voorbereiding van die
in- of uitloer is verboden. De minis
ter kan ontheffing verlenen, maar
heeft datMot nu toe in geen enkel ge
val geda;u. Het in- en uitvoerbesluit
van 19684verbiedt tevens de handel
met RhojJsië in goederen die niet in
het vrije handelsverkeer circuleren.
De ruzie ontstond door de eenzijdige
vergroting door IJsland van zijn terri
toriale wateren van 12 tot 50 zeemij
len. Engeland en West-Duitsland wei
geren dit te erkennen. IJsland voert
als voornaamste argument aan dat uit
breiding van de visserijgrens levens
noodzaak is voor het eiland omdat
thans rond de 85 procent van de IJs
landse export uit vis en visprodukten
bestaat en dat de IJslandse economie
door buitenlandse overbevissing ern
stig wordt bedreigd.
LONDEN (Reuter) Het Britse mi
nisterie van buitenlandse zaken heeft
de versie die IJsland van het rammen
van zijn kustvaartuig heeft gegeven
'kwaadwillig misleidend' genoemd.
Volgens Londen 'was deze serie inci
denten volledig te wijten aan het
agressieve optreden van de IJslandse
boot bij zijn pogingen de wettige vi-
sactiviteiten van Britse treilers op
volle zee te verhinderen'.
De IJslandse premier Olafur Jolian-
nessen heeft het gebeuren 'liet ern
stigste incident tot dusver' genoemd.
'Het is zo ernstig dat wij onze eis aan
de NAVO moeten vernieuwen', aldus
de premier.
Ervin zei dat 'het voor het Ameri
kaanse volk zeer schokkend zou zijn
als de inhoud van die documenten
openbaar zou worden gemaakt'. Er
staan echter stempels 'tc p-geheim' op
en daarom zal Ervin de inlichtingen
dienst om advies vragen over het al
dan niet openbaar maken van de do
cumenten.
De geheime stukken werden uit het
Witte Huis meegenomen door de ont
slagen presidentiële raadgever John
Dean. Hij deponeerde ze in een bank
kluis, waarvan hij de sleutel aan een
rechter gaf. De rechter verstrekte een
kopie aan de commissie van Ervin. In.
zijn verklaring over de Watergate-af
faire van elf dagen geleden maakt
Nixon gewag van deze documenten.
Hij zei dat ze deel uitmaakten van
een plan om de binnenlandse spiona
ge uit te breiden. De president zei dat
het plan nooit werd uitgevoerd, om
dat de toenmalige chef van de FBI
zich daar tegen verzette.
Twee voormalige officieren van de in
lichtingendienst van het Amerikaanse
leger hebben volgens het dagblad
The New York Times verteld dat
agenten van de FBI. inbraken in de
kantoren van een .underground' krant
hebben gepleegd, zonder daartoe een
vergunning te hebben kort voordat
Nixon in januari 1969 werd geïnstal
leerd. Bij de 'Free Press' wilde men
bewijzen vinden voor de vermeende
overzeese communistische invloed op
activiteiten, die anti-oorlogsgroepen
tijdens de installatie van plan waren.
Druk op Ervin
Spionageplan
Ervin verklaarde dat de documenten,
die hij ter inzage had gekregen, de
tails bevatten van een plan van het
Witte Huis 'om door verschillende
diensten Amerikanen te laten bespio
neren, in het bijzonder Amerikanen
die het niet met de regering eens
zijn'. Onderzoekers van de senaat zijn
inmiddels een onderzoek begonnen
naar eventuele geheime activiteiten
van het ministerie van justitie, voor
namelijk naar het bespioneren van
Amerikanen, die het oneens zijn met
de ideeën van Nixon. De beweringen
van Nixon dat het plan nocit is uitge
voerd, wordt In twijfel getrokken. De
senaatsonderzoekers zouden aanwijzin
gen hebben dat in ieder geval delen
van het plan wel uitgevoerd zijn.
De speciale onderzoeker in het Water-
gate-schandaal, Archibald Cox, heeft
gisteren ontkend dat hij met gerech
telijke actie had gedreigd om de door
de tv uitgezonden hoorzitting van Er-
vins commissie van onderzoek stop te
zetten. Maar hij liet de vraag open of
hij de commissie ve-zocht heeft, de
hoorzittingen te beëindigen. De Was
hington Post had van bronnen uit de
senaat vernomen dat Cox geprobeerd
had de ondervragingen te stoppen,
omdat zij toekomstige strafprocessen
zouden beïnvloeden. Hij dreigde met
gerechtelijke stappen aldus het dag
blad.
Gerechtelijke aanklagers vrezen de
hoorzittingen, omdat mensen, die voor
Ervins commissie verschijnen later
zouden kunnen zeggen dat een eerlijk
proces tegen hen niet meer mogelijk
is. Van vele kanten wordt er op sena
tor Ervin druk uitgeoefend snel de be
langrijkste getuigen (Mitchell, Ehr-
lichman, Haldeman en Dean, op te
roepen, zedat het Amerikaanse pu
bliek zich snel een oordeel over de
schuld van Nixon zou kunnen vor
men. Dinsdag worden de hoorzittin
gen hervat.
In het tijdschrift Foreign Policy (bui
tenlandse politiek) schrijft Kennedy
dat de VS 'er op de lange duur geen
twijfel over moeten laten bestaan, dat
zij voorstander zijn van de hereniging
van Ierland'. De enige vorm van zelf
beschikking die nog kan worden toe
gepast, is die van zelfbeschikking voor
heel Ierland en niet alleen die van
'de vreemde eenheid die Engeland in
1920 heeft uitgebroed. Engeland moet
de moed hebben zich voor eenwording
van Ierland in te zetten', aldus Ken
nedy.
Erskine Childers, de nieuwe president
van de Ierse Republiek heeft gisteren
verklaard dat 'verzoening met Noord-
Ierland' het eerste en voornaamste
punt op zijn programma is. 'Ik zou
graag willen dat vertegenwoordigers
van beide groepen hier bijeenkomen
voor een bezinning', zo vervolgde hij.
DODEN
In Ulster blijft de onrust voortduren
nadat donderdagavond weer twee do
der zijn gevallen, en de politie giste-
CANBERRA (Reuter). Franse au
toriteiten hebben buitenlandse vlieg
tuigen gewaarschuwd zich tot vana
vond tien uur op een afstand te hou
den van een gebied binnen een straal
van tien zeemijlen van Tahiti in het
Stille Oceaangebied.
De waarschuwing is in Tahiti uitgege
ven en gisterochtend overgebracht
aan de Australische autoriteiten. Ge
zegd werd dat de genoemde zone met
ingang van half zeven gisteravond ge
vaarlijk gebied was. In Canberra wil
de men nog niet uit de instelling van
de gevarenzone opmaken dat de Fran
se kernexplosies nu op het punt ston
den te beginnen. Waarnemers achten
het mogelijk dat voorafgaand aan de
kernproeven nog weerkundige onder
zoekingen worden verricht. De kern
bommen zouden boven het koraalei
land Moeroeroa tot explosie worden
gebracht.
ren een man opgehangen aantrof in
een metaalfabriek.
Guerrilleros vuurden donderdag een
salvo uit een machinegeweer en dood
den een 50-jarige Engelsman. Later
werd een 31-jarige man gedood bij
een bomexplosie in een café in Bel
fast.
Dit gebeurde kort nadat de Britse mi
nister voor Ulster William Whitelaw
had verklaard dat de hoge opkomst
bij de gemeenteraadsverkiezingen van
woensdag een belangrijke stap naar
vrede betekende. Uit de nog onvolle
dige uitslagen van deze verkiezingen
blijkt dat de protestantse Unionisten
opnieuw belangrijke successen hebben
geboekt.
ALGIERS, SAIGON (Reuter. AP)
Prins Norodom Sihanoek, het afgezet
te staatshoofd van Cambodja heeft de
VS opgeroepen onmiddellijk diploma
tieke betrekkingen aan te gaan met
zijn Cambodjaanse regering in bal
lingschap.
Sihanoek zei dit in een verklaring
voor radio Algiers, tijdens een vier
daags bezoek, dat hij aan Algerije
brengt. 'Wij stellen geen voorwaar
den, behalve dat de VS Lon Nol (de
huidige president van Cambodja) la
ten vallen'.
Sihanoek herhaalde dat zijn regering
nooit directe onderhandelingen met
het bewind van Lon Nol zal beginnen,
Als Nixon het voorstel van de Cam
bodjaanse regering in ballingschap
verwerpt, wordt de oorlog voortgezet,
aldus Sihanoek. 'En wij zijn van plan
Phnom Penh in de niet zeer verre
toekomst te bevrijden'.
Gisterochtend hebben onbekenden op
20 km van Saigon een munitie-opslag
plaats in de lucht laten vliegen. Tien
Zuidvietnamese soldaten zouden zijn
gewond. Er was naar schatting 400
ton munitie vernietigd. Dit is gisteren
uit de Zuidvietnamese hoofdstad ver-
AVat kan president Sadat doen om zijn languit de huidige toestand
van geen-oorlog-en-geen-vrede te halen? InTheorie staan vier alter
natieven voor hem open, maar in de prak ijk geen enkel. Hij kan
geen oorlog voeren en geen vrede sluiten. (Hij kan geen tussenop
lossing accepteren en evenmin het probleem het probleem laten. Hij
is, kortom, in een onmogelijke positie. En omdat hij zich in zo'n on
mogelijke positie bevindt, vlucht hij net zoals zijn doorluchte
voorganger Nasser dat zo vaak deed weg in de schijnwereld van
slogans. Want wat zijn de theoretische mogelijkheden voor Egypte
om de huidige impasse met Israël te doorbreken?
De Westduitse oplossing: Sadat kan
de verschrikkelijke nederlaag erken
nen, die Egypte in de juni-oorlog van
1967 heeft geleden.' En op grond van
die erkenning zou hij al dan niet in
directe vredesbesprekingen met Israël
kunnen aangaan. Maar het maximale
resultaat van dergelijke besprekingen
»u zijn, dat Egypte 25 procent van
de Sinaï zou moeten opgeven, nl. het
gebied dat westelijk van Rafah in het
noorden en Sjarm el-Sjeikh in het
ruiden ligt aan de Golf van Akaba. Ik
heb vele Egyptenaren ontmoet, die
gaarne bereid zijn om de westelijke
Jordaan-oever of de Golan-hoogten
aan Israël te laten, en zelfs enkelen
die Jeruzalem niet zo belangrijk von
den. Maar ik heb geen enkele Egypte
naar ontmoet, die er vrede mee kon
hebben dat een stuk van de Sinaï'
voorgoed of voor zeer lange tijd aan
Israël zou worden afgestaan.
Eén van de gematigdstc mensen, een
1 steenrijke, zeer conservatieve en anti-
nasseristische heer, vond het absurd
dat zijn regering geen vredesonder
handelingen met Israël wilde aangaan.
Toen ik hem erop attent maakte, dat
Israël in ieder geval een stuk van de
Sinaï blijvend wil bezetten, werd hij
razend. 'Sjarm el-Sjeikh mogen ze ge
durende 20 jaar nog wel van me pach
ten', riep hij uit, 'maar dat is ook het
uiterste. Verder krijgen ze niets, hele
maal niets'. En toen ik stelde dat de
regering en de publieke opinie in Is
raël onmiddellijk na de juni-qprlog
met een dergelijk voorstel nog wel
akkoord Maren gegaan, maar nu zeker
niet meeai was zijn reactie dat er dan
maar oo'wog gevoerd moest worden,
en wel z<j snel mogelijk. En dat, ter
wijl hij )ï>g een minuut tevoren met
klem had-verzekerd, dat een volgende
oorlcg aleen nog meer rampspoed
voor Egjöte met zich mee zou bren
gen.
Sadat ko c de nederlaag niet erkennen,
omdat h ft Egyptische volk dat niet
van hem zou nemen. Het leger, de bu
reaucrat' de studenten, de arbeiders
en de ii (elligentsia, zij allen hebben
intussen Ivel begrepen dat Egypte in
1967 eenfteer harde klap heeft gekre
gen, ma/r zij zijn er ook van over
tuigd d<'( die klap te wijten was aan
verradei Sjke onachtzaamheid, aan
slecht b etuur. aan de corruptie bin
nen het (eigen leger of aan de hulp
van het vesterse imperialisme aan Is
raël. Z t menen dat Israël slechts
dankzij 'die oorzaken de Arabieren
had kufcien verslaan. En omdat prak
tisch rfle Egyptenaren ervan over
tuigd rifn dat de staat Israël alleen
maar <ri> een gemeenschappelijke reli
gieuze fèvertuiging is gebaseerd en op
niets AMers. is die staat voor hen
even 'onnatuurlijk', als de combinatie
van hel huidige Bangladesj en West-
Pakistani was. En zie, ook die staat
viel uifeen, toen India even oorlog
voerde»
Daar I®mt nog bij dat men in de Ara
bische; wereld altijd gewend is ge
weest de Joden als een vrij kleine,
onbelangrijke minderheid te zien.
Men kende hen als intellectuelen,
handelaren en ambachtslieden, maar
beslist niet als soldaten. En het is
nog steeds voor bijna iedereen in de
Arabische wereld praktisch onmoge
lijk om zich voor te stellen dat de Jo
den beter kunnen vechten dan de
Arabieren, die toch zo'n lange en zo'n
roemrijke geschiedenis achter zich
hebben. De zaak wordt nog onbegrij
pelijker voor hen, als men de getals
verhoudingen voor ogen houdt. 'We
schamen ons', heb ik zo vaak van
Egyptenaren na de juni-oorlog ge
hoord, 'dat wij, een natie van tiental
len miljoenen mensen, door die paar
miljoen Joden werden verslagen. Als
het door een grote mogendheid was
gebeurd, hadden wij er nog wel vrede
mee'. En dus leeft de idee voort, dat
de Arabische kwantitatieve over
macht. de Arabische markten en de
afzetgebieden en vooral de enorme
Arabische olierijkdommen uiteindelijk
beslissend zullen zijn in de strijd te
gen Israël, ondanks alle scepsis die
men in Egypte over de banden met
de Arabieren heeft.
Sadat kan daarom ook om een andere
reden de nederlaag niet erkennen. Als
hij zonder de andere Arabische lan
den vrede met Israël zou sluiten,
d.w.z. capituleren, zou dat tevens be
tekenen dat Egypte de politieke strijd
van de Palestijnen en het Egyptische
leiderschap over de Arabische wereld
zou opgeven. Een aparte vrede met Is
raël zou automatisch het afsnijden
van de banden met de Arabische we
reld betekenen en het afzien van de
Pan-Arabische idealen van het nasse-
risme, waarvoor Egypte zich zo veel
offers getroost heeft. Dan zou ook de
unie met Libië, die op 1 september
gepland is, geen doorgang meer vin
den, terwijl het volstrekt bankroete
Egypte niet meer zonder Libische
olie-dollars kan leven.
Sadat heeft zeer lang geaarzeld over
de tweede mogelijkheid, de door Ame
rika gewenste 'tussen-oplossing', waar
bij Israël zich een aantal kilometers
van het Suezkanaal zcu terugtrekken,
het kanaal weer in Egyptische handen
zou komen en voor de internationale
scheepvaart opengesteld zou worden
en de ongeveer 800.000 vluchtelingen
uit dc kanaal-zone weer naar hun
woonplaatsen terug zouden keren.
Egypte zou daardoor iets minder af
hankelijk worden van Saoedi-Arabië,
Koeweit en Libië, die sinds 1967 onge
veer een miljard gulden per jaar sub
sidie geven, als compensatie voor de
gederfde doorvaart-gelden van het Su
ezkanaal.
Na veel maanden van twijfel en onze
kerheid heeft minister van buiten
landse zaken Mohamed al-Zayyat in
april de Amerikanen laten weten dat
dc 'tussen-oplossing' onacceptabel is.
Hij legde uit dat de nationale trots
van dé Egyptenaren het niet toestond
dat het kanaal opengesteld werd, ter
wijl er nog Israëlische troepen aan de
westelijke oever ervan stonden, en dat
de steden Port Said en Ismailia niet
opgebouwd konden worden, zolang er
geen definitieve regeling was getrof
fen voor Israëls ontruiming van de
gehele Sinaï, omdat die steden het ge
vaar liepen bij een hervatting van de
oorlog opnieuw verwoest te worden.
Maar als belangrijkste reden gaf
Zayyat op dat de andere Arabische re
geringen geen genoegen met een tus
sen-oplossing nemen, omdat ze die als
een verraad aan dc Palestijnse en aan
de gemeenschappelijke Arabische zaak
zagen.
Als derde theoretische mogelijkheid
kan Sadat openlijk toegeven dat Egyp
te niet in staat is om binnen afzienba
re tijd de gehele Sinaï weer in bezit
te krijgen, hetzij met diplomatieke,
hetzij met militaire middelen. Hij zou
dan zoals de Chinezen met Taiwan
hebben gedaan de bezetting van de
Sinaï door Israël niet erkennen, maar
intussen de oorlogsvoorbereidingen op
een laag pitje zetten, teneinde zich
helemaal te concentreren op de bin
nenlandse problemen van Egypte op
sociaal, economisch, bestuurlijk en
technologisch gebied.
Ik heb geen enkele Egyptenaar ont
moet, die deze oplossing aanvaardbaar
vond. Het Chinese voorbeeld wordt
onmiddellijk en zeer emotioneel door
iedereen van de hand gewezen met
opmerkingen als 'Israël zou ons toch
niet met rust laten', 'Ze zouden het
Suezkanaal oversteken en alles, wat
wij hebben opgebouwd, weer vernieti
gen zonder dat we ons zouden kunnen
verdedigen', 'Wij zijn geen Chinezen
en we kunnen ons land niet opbou
wen, zonder dat er een definitieve op
lossing van het probleem is gevonden,
omdat Egypte daarvoor te klein is en
te arm in grondstoffen is', of 'Na 70
jaar Engelse koloniale bezetting, kun
nen, we niet nog eens eindeloos een
andere bezetting dulden'.
Als vierde mogelijkheid kan Sadat de
oorlog met Israël geheel of gedeelte
lijk opnieuw aanbinden, in de hoop
althans een deel van de Sinaï terug te
veroveren, of in de verwachting dat
de supermogendheden tussenbeide ko
men en de strijdende partijen een re
geling opleggen, teneinde niet zelf al
te direct bij het conflict betrokken te
raken. Met die mogelijkheid wordt nu
al sinds begin 1971 gedreigd. Maar
ook die weg is praktisch onbegaan
baar, omdat Israël momenteel militair
superieur is en Amerika en Rusland
hun verbeterde onderlinge betrekkin
gen niet voor een zwak Egypte in de
waagschaal zullen stellen.
Terug naar vroeger
Uit die vier onmogelijke mogelijkhe
den kunnen de Egyptenaren en hun
president geen keuze maken. En dus
valt men in een toenemende frustra
tie terug op de traditionele politiek
van vroeger. De Russen hebben niet
voldoende geholpen, laat Amerika dan
helpen. De Amerikanen blijven Israël
steunen, laat dan de Arabische wereld
druk op Amerika uitoefenen. De Ara
bische regeringen doen niets, laat dan
de Palestijnse guerrillabeweging druk
op hen uitoefenen. En zo keert presi
dent Sadat weer naar het Pan-Arabi
sche uitgangspunt van wijlen presi
dent Nasser terug.
Nasser predikte van jaar tot jaar de
totale oorlog tegen Israël, maar hij
deed zijn uiterste best om die steeds
opnieuw uit te stellen, totdat hij door
een fatale misrekening in de juni-oor
log van 1967 blunderde. Sadat doet
ook dat hem na. Hij houdt krijgszuch
tige redevoeringen, maar bouwt daar
bijna altijd een reserve in. 'Wij zul
len centimeter voor centimeter onze
gebieden terugveroveren', verkondigt
hij en 'Wij zijn bereid om een mil
joen mannen voor de strijd op te of
feren'. Maar ook: 'Wij moeten ons
thuisfront eerst opbouwen', en 'Wij
zullen een elektronische oorlcg moe
ten uitvechten'. Op 1 mei jl. hield Sa
dat een speech, waarin hij zei: 'De be
vrijding van de bezette gebieden kan
niet wachten op de voltooiing van dc
opbouw van onze maatschappij en de
opbouw kan niet op de bevrijding
wachten'.
Waarmee het één het alibi vormt
voor het ander en geen van beide
echt wordt uitgevoerd. En dus
wordt de oorlog impliciet naar de
toekomst verschoven, in de hoop
op betere tijden en op hulp van
buitenaf. Insjallah, zo God het.
wil.
