Het Boek van de Maand gaat
ditmaal over Nederlandse natuur
VW Passat vervangt
de 1600-serie
autobiografie—---
wm
Mercedes geeft publiek kijk op veiligheid
5ki
faw/KWARTET ZATERDAG 2 JUNI 1973 PUZZEL/AÜTONIEUiVS/iBTONEMj.AND T15/K19
Een doorsnede van Mercedes' kooiconstructie, in he t interieur zonder uitstekende knoppen e.d.: te zien
op de expositie van het Duitse automerk.
Donderdag is in de Amsterdamse RAI
een Mercedes-Benz tentoonstelling
'Kijk op veiligheid' geopend. De ten
toonstelling blijft tot en met volgen
de week woensdag in het RAI-gebouw,
gaat daarna nog drie dagen naar Rot-
terdam-Ahoy en vervolgens nog ruim
een maand naar het hoofdkantoor
van AGAM te Utrecht. AGAM b.v. is
de importeur van het Duitse auto
merk.
Op de veiligheidsexpositie staat een
bij een botsproef met 50 km. per uur
'verongelukte' Mercedes 350 SE, maar
ook de experimentele veiligheidsauto,
de Mercedes ESV. De zichtbaarheid
van kleuren van auto's geel is het
veiligst wordt er aangetoond en
verder zijn er talrijke interessante
technische veiligheidsdetails in door
sneden van automobielen te zien.
Films en afbeeldingen geven verder
uitleg, o.m. vah het anti-blokkeer-
remsysteem, dat door Mercedes in
ontwikkeling genomen is.
De nadruk ligt op het samenspel van
mens, voertuig en weg, ter bevorde
ring van de verkeersveiligheid.
De expositie komt van 15 tot en met
17 juni naar Rotterdam en van 23
juni tot en met 28 juli naar Utrecht.
Op werkdagen is de openingstijd van
tien uur 'smorgens tot tien uur 'sa-
vonds en op zaterdag en zondag van
tien uur tot vijf uur in de middag.
door Henk van Halm
Het komende Boek van de
Maand, dat tot en met 7 juli
tegen sterk gereduceerde prijs
in de boekhandel ligt, draagt
de uitdagende titeL'Dierenrijk
Nederland'. Uitdagend in die zin
dat berichten over aanslagen op
het leefmilieu van plant en dier
de indruk wekken dat het met
de dierenrijkdom van ons land
snel bergafwaarts gaat. Die
indruk is niet geheel ten
onrechte, maar dat er nog steeds
tal van natuurgebieden zijn die
de titel van dit boek waarmaken,
Komt minder in de publiciteit.
En daarom is dit boek onder de
veelheid van natuurboeken een
uitschieter.
In zijn introduktie vari dit Boek van
de Maand zegt Ko Zwecres, hoofd
van het Nederlands Agentschap van
het Voorlichtingscentrum voor
Natuurbescherming van de Raad van
Europa, in het CPNB-
informatiecentrum De Boekenkast:
'Er zullen stellig weer stemmen
opgaan om te verkondigen dat dit
een te lief boek is met mooie plaatjes
maar een te brave tekst. Laten we
dan bedenken dat juist omdat een
ijsvogel op een tak een plezieriger
aanblik biedt dan een rokende
fabrieksschoorsteen, het waard is om
vóór heldere beken en tegen het
gedachteloos bouwen van
fabrieksschoorstenen te vechten.
Laten we vooral bedenken dat wie
niet weet dat er zelfs in dit
overbevolkte land nog zulke
juweeltjes als die ijsvogel zijn (en
dat is, helaas, een groeiend aantal
van de natuur vervreemde
stedelingen), dat deze onwetenden
weinig behoefte zullen voelen om
zich in te zetten voor een zodanig
beheer van ons mooie land, dat er
tot in lengte van dagen ijsvogels
zullen kunnen leven'.
'Dierenrijk Nederland' wil niet
alleen laten zien hoe mooi het
allemaal is, maar vooral lezers tot
kijkers maken, activeren om er zelf
op uit te trekken, ook naar minder
voor de hand liggende plekjes en op
ongebruikelijke tijden.
Fred Hazelhoff toont hoeveel
redelijk ongerepts er nog in
Nederland is en dat er ondanks
ontsierende elementen in het
landschap als fabrieken, flatblokken,
hoogspanningsmasten en wegen toch
nog wel gebieden zijn met
onbedorven vergezichten. Gebieden
om voor te vechten, wat je
inderdaad alleen maar kunt als je ze
kent en hebt leren waarderen.
Nederland is mooier en gevarieerder
dan de Nederlander over het
algemeen wel beseft. Het herbergt
van nature, dankzij een mengelmoes
van weilanden, akkers, sloten,
houtwallen, boerderijtjes, heiden,
bossen, duinen, meren en rietvelden
op een toch vrij kleine oppervlakte,
een geweldige verscheidenheid aan
vogels en zoogdieren. Hazelhoff
geeft daarvan een indruk die
iedereen met een open oog zelf kan
opdoen. Het was allerminst zijn
bedoeling een wetenschappelijke
handleiding te schrijven met een
volledige opsomming van alle dieren
die in Nederland voorkomen. Daar
zijn genoeg andere boeken over, hij
geeft alleen weer wat er in ons land
aan ongecompliceerd natuurgenot te
beleven valt. Iedereen kan zelf gaan
zien wat Hazelhoff fotografeerde.
Zijn uitzonderlijke foto's hebben
hoofdzakelijk landschappen,
zoogdieren en vogels als onderwerp.
Hij mag tot de bekendste
wildfotografen van Europa gerekend
worden, maar is geen
karakteristieke jachtfotograaf die
zich alleen ten doel stelt het dier op
de plaat vast te leggen. Hij
componeert zijn beelden zorgvuldig,
kiest van tevoren de entourage voor
het dier en onderzoekt daartoe waar
hij het kan verwachten. Hij jaagt
niet achter dieren aan, omdat een
verontrust dier en een goede foto,
die het dier in zijn omgeving
weergeven, onverenigbaar zijn. Zijn
werkwijze is zeer tijdrovend: hij
camoufleert zich op een geschikte
plaats en wacht op de dingen die
komen gaan. Het resultaat zijn wild
en vogelfoto's zoals men zelden van
anderen te zien krijgt.
Als auteur bedient Hazelhoff zich
van gewone spreektaal. Hij vertelt
eenvoudig wat hij te vertellen heeft,
nuchter, onopgesmukt en daardoor
nooit vervelend en zeer informatief.
Waarom ook hoogdravende woorden
bezigen, waar zulke mooie foto's al
een duidelijke taal spreken? Hij
wijdt aparte hoofdstukken aan
dieren rondom menselijke
behuizingen, dieren van de polders,
van het bos en de heide, van
moerassen, duinen, wadden en de
kust. Aan het einde verklapt hij,
voor wie daar nieuwsgierig naar is,
zijn fototechnische geheimen.
Dierenrijk Nederland, door Fred F.
Hazelhoff. Uitg. Deltos Elsevier,
Amsterdam-Brussel. 128 blz. 28
kleuren- en 151 zwartwitfoto's. Tot 7
juli 10, daarna 18.90.
door Sicco de Jong
3 maal 10 gulden aan prijzen
Horizontaal: 1. toverkunst, 5. bedrag,
dierentuin, 11. interval van negen
tonen, 12. danspartij, 14. vierhandig
dier. 16. verharde huid, 18. eiken-
loe&enetalage
leuIenhoff-Science fictions, door Phi-
José Farmer en Jack Vance. Uitg.
leulenhoff te Amsterdam. Prijs ƒ4,-
fn 5,-.
(an de twee nieuwe science fictions,
lie Meulenhoff op de markt brengt,
s de vertaling van Farmer's 'Het ver-
lodcn rijk' het interessantst. 'De dui-
'elsprins' van Vance behoort zeker
liet tot de topprestaties van deze
chrijver. In 'Het verboden rijk' zijn
lrie van Farmer's vroege verhalen ge-
[undeld; 'De kapiteinsdochter' ('53),
sloppenman' ('59) en 'De goden
'an Illinois' ('54). Allen daterend uit
ie tijd dat Farmer geheel ten onrechte
&'erd ondergewaardeerd. Ook in 'Het
lerboden rijk' vormt sex een integraal
nderdeel van het verhaal; een tame-
ijk unieke aangelegenheid voor de
doorgaans preutse SF.
'ance beschrijft in zijn 'Duivelsprins'
'P betrekkelijk breedsprakerige wijze
Je jacht van Kirth Gersen op een van
'e aanstichters van een massa-moord
(P de inwoners van zijn geboorteplaats,
'ersen moet zich daartoe in de Zelf-
iant van het heelal wagen; de plaats
(vaar zoals de ervaren SF'er al ver-
Hoedt alle gespuis zich ophoudt.
In de nabijheid van hun broedgebied doen velduilen verwoede uit vallen om hun territorium tegen indringers te verdedigen. Ze vlie
gen met grote snelheid op hun vijand af en zwenken pas op het laatste moment af. Eén van de vele foto's uit het Boek van de Maand
'Dierenrijk Nederland'
ZURICH De combinatie van
voorwielaandrijvinig en een
schuin aflopende achterzijde met
flinke bagageruimte blijkt een
succesformule voor Europese au
to's. Daarom komt nu ook Volks
wagen, als vierde van de vier
grootste Europese autoconcerns,
met een model naar dit stramien.
Het is de nieuwe Passat, die in de
prijsklasse tussen 10,5 en 13 mille
valt en daarmee de 1600-serie ge
heel vervangt. Deze week reden
de eerste windongevoelige
Passats door Oost-Zwitserland.
De rij-mdrukken van het nieuwe VW-
model komen nauwgezet overeen met
die van de Audi 80. De nieuwe Volks
wagen wijkt er zo weinig van af
zelfs de prijzen komen overeen dat
de Duitse fabriek de Passat thans al
volop in produktie heeft kunnen ne
men. De voornaamste verschillen tus
sen de twee typen betreffen de ach
terzijde van de carrosserie en de ach
terwielophanging. Die ophanging
moest aangepast worden aan de laad
ruimte van de stationcar Variant, die
de populaire 1600 Variant opvolgt. In
plaats van de oude Fastback is er ook
de volkomen nieuwe Fastback, maar
die vervangt tegelijkertijd het uit de
mode geraakte ponton-model.
De verdwenen 1600-modellen hadden,
net als nog de kever en de VW 412,
luchtgekoelde motoren achterin. Be
halve dit tweetal doet VW het nu met
twee watergekoelde voorwielaandrij
vers, de Passat en de K 70, welk laat
ste model uit de NSU-ontwikkelingsaf-
deling kwam.
De Passat is uit de ontwikkelingssfeer
van Audi gekomen omdat het de
hoogste tijd voor vervanging van de
VW 1600 werd. Een ander prototype
voor een middenklasser, voorbereid
op initiatief van de vorige VW-top-
man, dr. Kurt Lotz, zou te laat ge
reedgekomen zijn om de verkoop en
produktie op peil te kunnen houden.
Het aanpassen van de Audi 80, die
toch al in de VW-fabriek te Wolfs
burg wordt gemaakt, was eenvoudiger
Bovendien paste dit beter in de filo
sofie van de huidige VW-president,
dr. Rudolf Leiding, die modellen van
beide merken volgens een 'bouwdoos
systeem' wil fabriceren. Daarbij wor
den verschillende modellen voorzien
van dezelfde onderdelen.
Voor het ontwerp van de VW Passat
is een onafhankelijk ontwerper, de
Italiaan Giorio Giugiaro, ingeschakeld.
Hij was reeds eerder betrokken bij
het door dr. Lotz voorbereide model,
waaraan de Passat nu zijn achterkant
en daarmee de functionele en aëro
dynamische vormgeving ontleent.
De hoge bagageruimte met de flinke
laadopening geeft bij de Fastback-ver
sie geen uitzichtproblemen voor het
achteruitrijden. VW heeft niet gekozen
voor een achterklep een 'derde of
De VW Passat Variant heeft een
onvermijdelijke achterklep.
'vijfde' deur omdat de gunstige
maten van de bagageruimte dit niet
nodig maken, aldus de fabriek. Boven
dien heeft de Variant natuurlijk al
een achterklep.
Een achterklep in standaarduitvoering
treft men overigens wel aan op con
currerende 'Fastback'-modellen als de
Renault 16 en Austin Maxi. Voor de
formule voorwielaandrijving-met-vijf-
de-deur heeft Renault in de jaren '69
baanbrekend werk verricht. Toen vo
rig jaar de 'driedeurs' stadsauto Re
nault 5 versche enkreeg de tweedeur
Fiat 127 meteen ook een achterklep
en van de kleine nieuwe VW voor vol
gend jaar wordt wel verwacht, dat het
eveneens een achterklep krijgt.
ORGANISATIE
VW kan ten opzichte van Audi bogen
op een grotere service en verkoopor
ganisatie. Importeur Pon's Automo
bielhandel b.v. te Amersfoort wil dit
jaar dan ook met de Passat al een
marktaandeel van 2 pet bereiken in
Nederland. De afleveringen komen
hier in juli en augustus op gang. De
prijs van het 1300 cc 60 pk basismodel
bedraagt ƒ10.588,-. Eveneens in twee-
deurs uitvoering kosten de Passat L
(Luxe) en de Passat S (1500 cc en 75
pk) elk duizend gulden meer. De luxe
75 pk Passat LS komt op ƒ12.188,-.
Het topmodel TS met 1500 cc 85 pk
motor kost 12.988,-. Twee deuren ex
tra betekent een meerprijs van 500,-.
Het Luxe-pakket bestaat o.m. uit bre
dere koplampen, diverse sierstrips ex
tra, zgn. slaapstoelen, een tijdklokje
en tapijt op de vloer. Verder worden
voor een L radiaalbanden geleverd te
gen diagonaalbanden voor de gewone
versie. De TS heeft o.m. dubbele halo
geen koplampen, een sportstuur, een
toerenteller en elektrische achterruit-
forse bagageruimte en de daarvoor
verwarming. Dit laatste en de radiaal
banden zal men op een eenvoudiger
type node missen.
PROEFRITTEN
Bij de proefritteniin de omgeving van
Zürich bleek de automatische versnel
lingsbak uitstekend te voldoen: de
1500 cc-motor verloor nauwelijks ver
mogen. Prijzen van deze automaten
zijn echter nog niet bekend. Een te
genvaller op één van onze testexem
plaren was de onnauwkeurige versnel
lingspook, waarvan VW de constructie
dank zij de Audi 80 toch wel
onder de knie mocht hebben. Iets
voor aspirant-kopers om straks goed
op toe te zien.
De vering is behoorlijk comfortabel;
de stoelen zijn goed verstelbaar, maar
het zijn wel de gewone VW-stoelen
die te weinig steun in de rug bieden.
Het motorgeruis komt daarentegen
minder sterk uit dan bij de Audi 80.
Wat besturing, wegligging en uitzicht
betreft voldoet de VW Passat aan de
verwachtingen omtrent de actieve vei
ligheid bij topsnelheden tussen 148 en
170 km per uur. Het gescheiden
remsysteem is. net als bij de Audi 80
zodanig, dat als één circuit uitvalt, de
wagen recht in het spoor blijft rem
men.
De Passat heeft, zo meldt VW, met de
computer berekende kreukelzones als
passieve veiligheid ingeval van bot
singen en is aan de zijkanten ver
stevigd met steunbalken. De motorkap
wordt dubbel vergrendeld. De benzi
netank bevindt zich onder de bagage-
mimte, buiten de 'kooiconstructie'.
En tenslotte zijn de autogordels drie-
punts en langzaam rekbaar: ze functi
oneren alleen bij een harde ruk, bij
voorbeeld als zich een aanrijding
mocht voordoen.
schors, 20. schoeisel, 23. duw. 24. vidit
afk.25. opstootje. 27. kledingstuk,
28. kleefstof, 30. scheik. element, 31.
order, 33. soort rijtuig, 34. muziek
noot. 36. geneeskrachtige wortel, 38.
platte steen, 39. voegwoord, 40, Rijks
telefoon, 42. slingerplant, 44. achting,
45. reeds, 46. putemmertje, 48. hijs
werktuig, 50. onverschillig, 52. jong
schaap, 53. zuidvrucht, 54. vallei, 55.
schoorsteenzwart, 57. nestel, 59. godin
van de natuurkracht, 61. titel (afk.),
62. vogeleigenschap, 63. deugniet, 66.
ten name (afk.), 67. pers. voor-
naamw., 68. spijker. 69. plant, 71.
volksnaam van de kauw, 73. sein, 75.
Spaans paard, 76. deel van de bijbel,
78. lof, 79. kraan, 81. gebogen been,
82. maanstand, 83. Europeaan, 85.
huisgoden, 87. vaarwel, 88. uniek, 90.
Noorse god, 91. schyw (jagerstaal),
93. wild zwijn, 94. proef, 95. steen
soort, 96. lange nekharen van dieren.
Verticaal: 1. durf, 2. werktuig van de
goudsmid, 3. pers. voornaamw., 4. af
nemend getij, 5. niet gespannen, 6.
water in N.Br., 7. waterstand, 8. voor
zetsel, 9. boom, 10. kasteel, 11. mist,
13. telwoord, 15. spil van een wiel, 17.
oogvocht, 19. voorval. 21. vis, 22. soort
kers, 25. zaak, 26. bloem, 28. katjes-
dragende heester, 29. insekteneter, 32.
meisjesnaam, 33. keukengerei, 35.
woonboot, 37. aardappel, 39. ieder, 41.
kweker, 43. dichter, 45. plaats in
N.Br., 46. b loeiwijze, 47. knaagdier,
49. wenden, 50. Bretonse zang, 51.
sluiskolk, 53. wapen, 56. lied, 57. be
zem, 58. lengtemaat, 60. opening van
een fuik, 62. livreiknecht, 64. wig, 65.
soepel, 67. dwaze gewoonte, 68. ont
kenning. 70. koeienmaag, 7 2. wijn
maat, 74. voertuig, 77. kraam, 79.
vreemde munt, 80. beschermgeest, 82.
lusthof, 84. rivier, 85. staat soms bo
ven drukwerk, 86. muzieknoot, 87.
wees gegroet (Lat.), 89. pers. voor
naamw., 90. overblijfsel bij verbran
ding, 92. scheik. element, 93. voeg
woord.
Oplossingen tot en met woensdag a.s.
per briefkaart zenden aan:
Trouw/Kwartet, postbus 859, Amster
dam. Linksboven vermelden: Week
endpuzzel.
OPLOSSING VAN VORIGE WEEK
Horizontaal: 1. kies, 5. berk, 9 .kaper,
14. arend, 16. bars, 18. kano, 19. made
ra, 21. meer, 22. rad, 23. en, 24. earl.,
26. N.T., 27. rare, 29. start, 31. mede,
32. air, 34. sta, 35. kade, 37. kreet, 39.
oleïne, 41. ba, 42. eer, 43. ree, 45. sté,
46. era, 47. es, 48. kennis, 50. netel,
52. grit, 53. rat, 55. les, 56. elan, 57.
paard, 60. klam, 61. la, 62. Iers, 64.
en, 65. rot, 66. Lear, 68. kimono, 70.
agio, 72. aren, 74. Eerde, 75. beker,
76. snar, 77. teer.
Verticaal: 1. kamer, 2. Iran, 3. eed, 4.
snee, 6. eb, 7. ram, 8. krent, 10. A.K.,
11. parade, 12. Enare, 13. rode, 15.
dras, 17. set, 20. arts, 25. latoen, 27.
rede, 28. kier, 30. ral, 31. manen, 32.
Ares, 33. er, 53. kit, 36. vaal, 37. keen,
38. trein, 40. essaai, 41. bres, 44. ent,
46. eter, 48. kram, 49. Ira, 51. el, 52.
glatik, 54. trek, 56. eloge, 57. paars,
58. drie, 59. snoer, 60. krab, 61. Lea,
63. smet, 64. ende, 67. ren, 69. ore, 71.
O.E., 73. na.
Prijswinnaars zijn: mevr. Noorlander,
P. Potterstraat 48, Zwijndrecht; R. den
Ouden, Emelissedijk 192, Rotterdam;
D. Lourens, Ilperveldstraat 25, Amster-
dam-Nieudendam.