Weekblad ontdekt
rote corruptie
buitenlands geld
reisverzekering
'Wildgroei' in buitengewoon onderwijs
VP gunt Veronica
Vergangsperiode
laat ons er maar voor zorgen:
Lagere inkomens
dupe schij ventarie f
spaarplannen
gewone
gemengde
verzekering
"WAERDYE-
KLAAR-Bè-JE"
ibieuze Indonesische opdrachten
de bank voor iedereen
Boze winkeliers
barricaderen straat
Het weer
Nauwere band met gewoon onderwijs nodig?
pW/1
/"KWARTET DONDERDAG 24 MEI 1973
BINNENLAND
T3/K13
een onzer verslaggevers
5TERDAM Het weekblad Vrij Nederland heeft een groot corruptie-
ndaal ontdekt, waarbij de Nederlandse staat voor vele miljoenen guldens
gelicht door Indonesië met behulp van enkele Nederlandse bedrijven.
(ADVERTENTIE)
het schandaal betrokken be-
zijn Verolme Verenigde
iwerven in Rotterdam, Sikkens
leim, Holland Cranes Rotter-
de Inde ver Bank in Amster-
loek van de Indonesische staats-
s maakten de bedrijven offer-
hoger waren dan noodzakelijk,
het meerbedrag (de zogenaam-
rprijs) op particuliere bankre-
werd gestort. Indonesische
aren haalden deze bedragen
rekeningen af, en wendden die
en bate aan. Op grond van de
andse export-kredietverzekering
de bedrijven in gevallen, dat
sië de geleverde goederen niet
e, tachtig procent van het le-
ebedrag terug. In dit bedrag
de overprijzen inbegrepen,
|or de Nederlandse staat indi-
de corrupte ambtenaren be-
praktijken dateren volgens Vrij
land uit het Soekarno-tijdperk,
[minister Luns in 1964 in Dja-
;en kredietgarantie van honderd
gulden voor leveringen aan
bië in het vooruitzicht had ge-
iaal team
66 het president Soeharto de
uitzoeken. Hij richtte daarvoor
Jeciaal team op, voor de organi-
van 's Lands financiën, zoals de
jle naam luidde. Voorzitter van
werd generaal Soeja, een
legen wie de studenten in Dja-
ulater de straat op zouden gaan,
ze hem verdachten van de al-
lotste corruptie ten koste van
(ind.
i reisde in 1969 in Nederland
Soeharto: speciaal team
rond en bezocht de vier, eerder ge
noemde bedrijven. Ook bezocht het
team een aantal bedrijven in Frankrijk
en Duitsland. Volgens Vrij Nederland
mag aangenomen worden, dat maar
zeer weinig mensen in Indonesië op
de hoogte waren van de werkelijke
daden van het onderzoekteam. Alleen
president Soeharto en diens naaste
medewerkers wisten van de reis af.
Tijdens de bezoeken zocht het team
de zaak van de overprijzen niet uit,
maar eisten de gelden, met medewe
ten en medewerking van de Indonesi-
linze parlementsredactie
I HAAG De christen-democratische samenwerking in de
Éde Kamer is gisteren op het punt van de omroepproblemen ver-
fcn. De fracties van de KVP, ARP en CHU zijn het onderling niet
li eens over het verdwijnen van radio-Veronica uit de ether.
Ontkenning
pjk onder de indruk van de
Iting op 18 april over de ether-
ischepen voor onze kust vraagt
Jjctie van de KVP in het eindver
ser de anti-piratenwet of de mi-
van CRM bereid is na de Ban-
Is^ ng van deze wet Veronica een
ngstermijn te gunnen van der-
aanden. Op de hoorzitting heeft
i'eronica deze tijd gevraagd le-
kunnen worden en te kunnen
niseren om te voldoen aan de
I pwet. Een andere vraag van de
is, hoe Veronica in deze over-
ijd zou kunnen functioneren.
KEN
fn CHU waren het met deze be
ng door de KVP niet eens. 'We
moeten afhaken', zei het
e-Kamerlid M. W. Schakel,
hebben we wel reden voor. De
s de weg opgegaan van de VVD
dio-Veronica te behouden. Wat
"P wil, wil de heer Van Dijk
WD ook.'
der verantwoordelijkheid van de NOS
of van de omroepverenigingen.
De WD stelt in het eindverslag rond
uit de vraag hoe de mimister denkt
over wijziging van de omroepwet.
Veronica is namelijk bereid van haar
tegenwoordige formule af te stappen
en haar reclame in blokken zendtijd
te brengen. Ook wil Veronica Hilver
sum tegemoet komen door haar winst
af te staan aan liefdadige doelen.
Maar ze wenst geen ideële omroep te
worden, zoals Hilversum kent. Voor
dit alles is een wetswijziging moge
lijk.
Verder wil de VVD ruimte maken
voor Veronica op de middengolf. Ne
derland moet efficiënt gebruik maken
van zijn omroepmogelijkheden en niet
via de FM en de middengolf de
zelfde programma's uitzenden. Behal
ve de WD nemen ook DS'70 en D'66
het direct op voor radio-Veronica.
Tijdens de hoorzitting heeft radio-
Veronica gepleit voor een Nederlands
commercieel station zoals radio-
Luxemburg. De fractie van de PvdA
vraagt daarom aan minister Van
Doorn of de Luxemburg-formule wel
in overeenstemming is met de om
roepwet. Verder informeert deze frac
tie of het er in zit, dat Nederland een
golflengte meer krijgt en of het mo
gelijk is de golflengten zo te 'split
sen', dat er meer zendmogelijkheden
kunnen worden verkregen. Via een
bepaalde zender zou dan grotendeels
'klassiek' en via een andere zender
grotendeels 'pop' kunnen worden uit
gezonden.
Assurantieconcern
Stad Rotterdam
anno 1720 NV
sche ambassade in Den Haag voor
zich op. Vrij Nederland noemt een
voorbeeld van een bedrijf dat voor de
ze praktijk door de knieën ging: Sik
kens in Sassenheim. Het blad toont
twee fotokopieën van brieven, die op
de transacties en het team betrekking
hebben.
Het team is per decreet op 1 januari
1973 opgeheven. Maar journalist Joop
van Tijn van Vrij Nederland is één
transactie bekend, die nog deze week
is afgesloten, en waarbij de Indonesi
sche inkoper een overprijs bedong.
Conclusie
In zijn conclusie stelt Vrij Nederland
vast, dat de Indonesische president en
zijn mensen zich schuldig hebben ge
maakt aan roof van gelden van de Ne
derlandse staat, die de risico's van
een aantal met Indonesië onder één
hoedje spelende Nederlandse bedrij
ven via een kredietgarantie dekte.
Verder heeft de Indonesische presi
dent, zonder de Nederlandse overheid
daarin te kennen op Nederlands
grondgebied een 'recherche-team' op
sporingen laten verrichten, die nor
maal tot het terrein van de Neder
landse justitie behoren. Daarbij zijn
bovendien twee Indonesische ambassa
deurs betrokken geweest Tenslotte
kan de Indonesische president moei
lijk aantonen, dat hij het door roof
verkregen geld niet voer andere dan
staatsdoeleinden heeft aangewend.
Vrij Nederland dringt er bij de Ne
derlandse regering op aan een diep
gaand onderzoek in te stellen. Journa
list Van Tijn zegt verder op de zaak
terug te komen.
Rabobank
Een woordvoerder van Sikkens Sassen
heim zei ons gisteren stomverbaasd te
zijn over het bericht dat in Vrij Neder
land stond. Volgens de woordvoerder
heeft Sikkens Verffabrieken slechts
éénmaal een transactie met de Indo
nesische regering gesloten. Deze trans
actie vond in 1965-'66 plaats, waarbij
met officiële regeringsfunctionarissen
overleg is gepleegd. Volgens de woord
voerder is er van corrupte praktijken
geen sprake. Uit het bericht in Vrij
Nederland lijkt naar voren tc komen,
alsof Sikkens zeer veel handel met
Indonesië drijft. Dit is onwaar, zei de
woordvoerder, wij hebben slechts een
maal een leveringsovereenkomst af
gesloten.
(ADVERTENTIE)
Rabobank-zo noemen zich voortaan Raiffeisénbanken en Boerenleenbanken
UTRECHT Winkeliers uit de Voor
straat in Utrecht hebben gisteren om
streeks het middaguur deze straat met
betonijzer en oude kerstbomen gebar
ricadeerd, Dit uit protest tegen het
door de straat razende verkeer en de
naar de mening van de winkeliers te
lakse houding van de gemeentelijke au
toriteiten om afdoende maatregelen
hiertegen te nemen.
Na een kwartier werd de barricade
door bemiddeling van politiefunctiona
rissen opgeheven. De winkeliers, ver
enigd in de Actiegroep Voorstraat kon
digden echter grimmiger acties aan
wanneer de gemeente verder in hun
ogen in gebreke blijft.
Een woordvoerder van de gemeente
heeft gezegd dat er hard wordt gewerkt
aan verkeersmaatregelen om aan de
bezwaren van de Voorstraat althans
gedeeltelijk tegemoet te komen. Het
probleem is echter dat de Voorstraat
voorlopig nog onmisbaar is als ader
voor doorgaand verkeer van oost naar
west.
Om de ook volgens deze woordvoerder
te hoge snelheid van het verkeer wat
in te tomen en tevens om de voetgan
gers te beschermen wordt een voet
gangers-verkeerslicht in de Voorstraat
voorbereid.
Aanleiding voor de acties van de win
keliers was dat de druppel die de em-
lage van de meubelzaak in de Voor
straat in de afgelopen nacht door een
auto waarvan de bestuurder de macht
over het stuur verloor. Voor de win-
weliers was dat de druppel die de em
mer deed overlopen.
DEJN HAiAG De laagstbetaalden, die .in de jaren 19701972 de
achterstand in inkomen aan het inhalen waren, moeten dit jaar
weer terrein prijsgeven aan de hogere inkomensgroepen. Het Cen-
constateert dit in zijn sociale
traal Bureau voor de Statistiek
maandstatistiek.
De laagstbetaalden boekten toen op
de hogere betaalden een terreinwinst
van gemiddeld twee procent. Zo steeg
het reëel besteedbaar inkomen van
een werknemer met een brutoloon
van 13.000 gulden in 1970-72 met 4.6
procent. Bij een brutoloon van 19.500
bedroeg dit percentage 3.6, bij 26.900
gulden 3.1, bij 32.000 gulden 2.2 en
bij een bruto-inkomen van 39.000 gul
den precies 1 procent.
Het CBS heeft echter berekend dat de
laafstbetaalden dit jaar in grote lijnen
en procentueel minder op vooruitgaan
dan de hoger betaalden. De belang
rijkste oorzaken zijn de invoering
van de nieuwe belastingtarieven (die
een tegemoetkoming inhouden van de
middengroepen) de stijging van de so
ciale premiedruk (die voor de lager
betaalden onvoordeliger uitpakt dan
voor de hoger betaalden) en het weg
vallen van de wiebeltax (waarvan de
hoger betaalden relatief het grootste
voordeel zullen ondervinden).
Aan de hand van verschillende vari
anten heeft het CBS uitgerekend dat
bij een bruto-inkomen van 13.000 gul
den van een loonstijging van 7 pro
cent na aftrek van belasting en socia
le premies 4.1 procent overblijft en
van een loonstijging van 13 procent
8.6 procent. Bij een inkomen van
39.000 gulden blijft van 7 pet 5.4 pet
over, en van 13 pet 8.9 pet. Van de
percentages die overblijven moet de
prijsstijging nog worden afgetrokken
om tot de reëele verbetering te ko
men. Bij deze berekeningen moet ook
in aanmerking worden genomen dat
een procent van een hoog inkomen
meer centen oplevert dan een procent
van een laag inkomen.
Het verschil tussen lager en hoger be
taalden blijkt ook uit het volgende:
iemand die 13.000 gulden verdiend
moet bruto 6.9 procent meer gaan
verdienen, wil hij een prijsstijging
van vier procent het hoofd kunnen
bieden. Voor iemand die 39.000 gul
den verdient, bedraagt dit percentage
4.7. Omdat de tarieven van de inkom
stenbelasting zodanig in elkaar zitten
dat meer belasting wordt geheven
naarmate het inkomen hoger is, moet
de stijging van het brutoloon bij een
prijsstijging van 9 procent voor een
inkomen van 13.000 gulden procentueel
even hoog zijn als voor een inkomen
van ƒ39.000 om voor beide groepen
hetzelfde reëele inkomen te kunnen
behouden.
Schakel
deze vragenstelling wordt een
gelegd voor radio-Veronica, die
verantwoord is', lichtte drs. G.
eijenhorst van de CHU toe. 'Wij
ier beslist niet aan toe. Het ge-
'raagstuk moet integraal worden
:n.' De heer Schakel kondigde
at bij het komende Kamerdebat
Veronica de ARP zeker met een
woordvoerder zal komen.
i de bedoeling, dat de anti-pira-
-it, die het bestaan van Veronica
lelijk zal maken, nog voor de zo-
kantie in de Tweede Kamer
behandeld. Op 2 mei heeft de
rcommissie dit besluit al geno-
De meerderheid van de commis-
VdA, KVP. ARP en CHU) blijft
t besluit. Het eindverslag, dat de
issie deze week uitbrengt is niet
lien aard, dat minister Van
van CRM en staatssecretaris
tulten niet snel het schriftelijk
ord kunnen uitbrengen, dat nog
fle openbare behandeling nodig
■GING OMROEPWET
ft eindverslag doet de KVP de
jstie Hilversum III de gehele dag
jpn uitzenden op basis van de ho-
jjale programmering (de formule
jradio-Veronica). Hilversum III
een popstation worden on-
Wisselvallige mei
Van onze weerkundige medewerker
We richten de laatste tijd steeds onze
blik naar Frankrijk, omdat het weer
van daar wordt geïmporteerd Gister
middag om één uur manifesteerde zich
boven Bretagne en Normandië de zo
veelste storing, die toen in Rouen on
weer veroorzaakte. Inmiddels schoof
het onweer via België naar het zui
den van ons land op. Om 7 uur gister
avond deed het verschijnsel zich ook
voor in Zeeland, Brabant en Limburg.
Vlissingen gaf met 8 mm de meeste
neerslag op. Eelde rapporteerde don
der.
In het buitenland viel belangrijk
meer neerslag, Chivenor in Whales 12
mm en Shawbury in noordoost-Whales
zelfs 40 mm. Straatsburg rapporteerde
een windhoos binnen de gezichts
kring. De bliksemactiviteit nam tussen
6 en 8 uur gisteravond wat toe, maar
het haalde toch niet bij maandag.
Vandaag krijgt de zon opnieuw vat op
het weer, gepresenteerd door een iets
warmer 'tussenhoog' uit Spanje
(1023mb in La Coruna en in zuidwest-
Frankrijk). Biarritz kwam gistermid
dag alweer tot 22 graden, Agen in
zuidwest-Frankrijk tot 25, Montélimar
tot 27 graden, wel een verschil met de
15 gr. C maximaal in Cherbourg. Se
ville kreeg als top 29 graden. Tegen
het weekeinde volgt dan weer een
nieuwe regen- of onweerstoring.
Conclusie: mei blijft ondanks vriende
lijke perioden voortdurend wisselval
lig. In Almkerk in Noord-Brabant is
de meiregen inmiddels toegenomen tot
circa 90 mm, dat is al vrij ver boven
normaal. Bij de bui van maandag viel
er op dit station 5 mm, maar in Wou-
drichem 25 en in Sleeuwijk, 3 tot 5
km meer naar het noordoosten, 29
mm. In Gorinchem (ca 30 mm) liepen
zelfs de trottoirs onder water. Even
als in Deventer verscheen er een
vuurbol, die zo dicht bij een dame uit
een spatte, dat zij de hitte in het ge
zicht voelde.
Van onze onderwijsredactie
AMERSFOORT Het gewoon en liet buitengewoon onderwijs zijn de laatste tijd
zo sterk uit elkaar gegroeid, dat ze nu zelf een beetje verbaasd zijn dat het zo ver
i.-. gekomen. Vooral in het buitengewoon onderwijs heeft men achteraf een beetje
spijt van de wildgroei in eigen sector. Horen al die kinderen werkelijk op een
school voor buitengewoon onderwijs? En voorzover zij daar op hun plaats zijn, zou
er niet een veel nauwere band tussen gewoon lager onderwijs moeten zijn?
Deze vragen worden overal ge
steld, maar niet overal klinkt
het antwoord zo zelfverzekerd
als in de beleidsnota van de
sectie buitengewoon onderwijs
van de algemene bond van on
derwijzend personeel. Het con
gres van deze sectie moet zich
morgen en overmorgen uit
spreken over het voorstel om
gewoon en buitengewoon on
derwijs weer onder één dak te
brengen. Er moeten, volgens
die nota, experimentelen r n-
derwijsgemeenschappen komen
waarin verschillende onder
wijsvormen naast elkaar be
staan. Die scholen moeten dan
beschikken over gespecialiseer
de leerkrachten die probleem
kinderen extra aandacht kun
nen geven. Dat onderwijs
moet, modieus gezegd, flexibel
en gedifferentieerd zijn. Wat
zoveel wil zeggen als: je moet
er alle kanten mee op kunnen
en alle kinderen moeten aan
hun trekken komen. Overdre
ven competitie mag er niet
meer zijn. En natuurlijk moe
ten de materiële voorzienin
gen uitstekend zijn.
N'?t ideaal
M ;t is niet onbegrijpelijk dat
- idealen steeds vaker ge-
p upagcerd worden. De be
staande toestand is niet ideaal.
In de afgelopen twaalf jaar is
het buitengewoon onderwijs
met sprongen gegroeid. In
1958 waren er vijfhonderd
scholen voor buitengewoon
onderwijs, in 1970 waren het
er al meer dan achthonderd.
Het aantal leerlingen steeg in
die periode van 50.000 tot
75.000. Vooral het aantal
l.o.m.-scholen groeide snel.
Vanuit het gewoon lager on
derwijs is daar natuurlijk
hard aan mee gewerkt. Als
een kind niet goed kan mee
komen is het buitengewoon
onderwijs een makkelijke op
lossing. Voor het kind zelf zal
het vaak een verademing zijn
wanneer het niet meer voort
durend geconfronteerd wordt
met eigen tekortkomingen. En
de onderwijzer zelf hoeft zich
niets te verwijten. Hij heeft
zijn handen vol aan zijn klas
met dertig, veertig kinderen.
Voor kinderen met 'leer- en
opvoedingsmoeilijkheden'
heeft hij geen tijd. Hij is er
trouwens niet voor opgeleid.
Het is begrijpelijk dat op deze
manier het buitengewoon on
derwijs nogal fors gegroeid is.
Maar de bezwaren daarvan
worden wel steeds duidelijker.
Een aanzienlijke groep van
kinderen die nu in het buiten
gewoon onderwijs verzeild
raakt, hoort eigenlijk thuis op
de gewone basisschool, zegt C.
Barnhoorn, voorzitter van de
protestants-christelijke bond
van onderwijzend pesoneel.
Met een betere individuele be
geleiding van deze kinderen
moet dat ook kunnen.
Gereserveerd
Of we zover moeten gaan, als
in de beleidsnota van de AB-
OP wordt voorgesteld, is de
vraag. Op de vergadering van
de besturenbond van het
christelijk buitengewoon on
derwijs, gisteren in Amers
foort, toonde secretaris P. E.
Fijn zich nogal gereserveerd.
Wij zijn voor een voorzichti
ger aanpak. We willen in het
najaar in de afdelingen hiero
ver een discussie op gang
brengen.'
Misschien is het een teken
aan de wand dat in deze ver
gadering gesproken werd over
mogelijk gezichtsverlies, wan
neer de bond zou gaan fuse
ren met andere christelijke
onderwijsbonden. Op een of
andere manier hecht men
sterk aan het eigen, 'buitenge
woon' karakter. Niet alleen
uit zorg voor eigen winkel,
maar ook omdat de praktijk
van het onderwijs aan doven,
blinden, moeilijk opvoedbare
kinderen, debielen, enz. leert
dat een andere pedagogische
aanpak nodig is.
Meer verband
Wel gaan er ook in deze kring
stemmen op om wat meer ver
band te brengen tussen de
verschillende vormen van on
derwijs. Het afschuiven van
kinderen naar de l.o.m.-school
moet minder makkelijk wor
den gemaakt. 'Mijn indruk is',
aldus drs. Fijn dat van de vier
aanvragen nu twee worden in
gewilligd, terwijl dat vroeger
misschien drie van de vier
was. Dat komt ook doordat nu
een psychologisch onderzoek
wettelijk verplicht is gesteld.'
Ook tussen de ongeveer twin
tig verschillende vormen van
bijzonder onderwijs zou meer
verband moeten bestaan. Nu
worden de kinderen geschei
den op medische (doof,
blind), juridische (kinderbe
scherming) of praktische
(woonwagenkinderen, schip
perskinderen). Het zou mis
schien zinvoller zijn meer op
pedagogische motieven te let
ten en te kijken welk kind op
grond daarvan een eigen aan
pak op school nodig heeft. Als
er meer individuele begelei
ding komt op de gewone
school kan men daar mis-
•schien meer kinderen opvan
gen. Voorzover dat niet kan is
het buitengewoon onderwijs
uiteraard onmisbaar.
zwaar bew. 17 1, Declen regenbui 19 0.4.
Eelde onweer 17 0.4, Eindhoven onweer 18
2, Den Helder onbew. 15 0, Luchth. R'dam
zwaar bew. 18 2, Twente regen 19 0.1, Vlis
singen onweer 16 8. Zd.-Limburg onweer
18 0.1. Aberdeen geheel bew. 11 0.1, Athene
onbew. 30 0, Barcelona licht bew. 21 0. Ber
lijn onbew. 19 3, Bordeaux onbew.
Waterstanden
HOOG WATER —25 mei Vlissingen: 7.22-
19.41; Haringvlletslulzen: 8.41-21.10; Rotter
dam: 9.53-22.01; Schevenlngen: 8.10-20.40. IJ-
muiden: 8.59-21.29; Den Helder: 12.11-; Har-
lingen: 2.25-14.47; Delfzijl: 4.49-16.51.