luto tegen bom: vier gedood Fraude via computer vrij eenvoudig Milieu-discussie in paleis bracht geen oplossingen iristelijke bond van iewijzend personeel langere leerplicht Sanox kalmeert, hetgeen een goede nachtrust bevordert. totmoigen Chirurg dr. Boerema nam afscheid als hoogleraar overweg bij Amersfoort p bejaarden omgekomen Gemaskerde mannen roofden twaalf mille uit speelhol Tbc-sanatoria op vier na dicht Wisseltrucs met Oostduitse marken Sanox Het weer Stichting gaat in Rijswijk subsidie halen Prof. Van 't Klooster op studiedag Teleac: [/KWARTET MAANDAG 21 MEI 1973 BINNENLAND T3/K5 RDAiM Vier mensen kwamen om liet leven toen op de >e\veg in Ruurlo zaterdagmorgen een auto met grote snel- en een boom reed. De inzittenden waren Marokkanen, af- uit Winterswijk. jotsing op een overweg tus- eveld en Amersfoort werden twee inzittenden van gedood. De slachtoffers zijn (75) en zijn vrouw J. •Letterboer (73) uit Ensc-he- is onbekend. De over- iverzichtelijk en de knipper- jllatie werkte goed, aldus de poedelijk is de 'motor op de [afgeslagen. j Noordbrabantse gemeente Lage Mierde kwam zaterdag- Bi man om het leven en wer- [mensen gewond. Waarschijn- de gladheid van het natte slipte een personenwagen en in een boom. De 19-jarige A. rsoons uit Rotterdam verloor Een inzittende van de auto stig gewond, de vier overige in waren in mindere mate ge- rijksweg Amsterdam-Utrecht ude verongelukte zaterdag- de 25-jarige J. Abspoel uit De man reed met zijn gen de achterzijde van een gen, die moest stoppen om- uit valt na slepende strijd pe onderwijsredactie SM De protestants- ke bond van onderwij- (PCBO) heeft zich igen leste toch uitgespro- or verlenging van de leer- j Zaterdagmorgen besloot. Imene vergadering van de iiet grote meerderheid het ■an het hoofdbestuur goed en. Het bestuur had aan- Igd af te treden, wanneer leid opnieuw zou worden ird. iesluit is een slepende strijd jaarvergadering van vorig een voorstel vanuit de sec- aan, waarin gevraagd wordt leerrecht in plaats van een e leerplicht. Hierna volgde ■endum onder de leden, waar eens werd gekozen vóór een en tégen een verlenging van licht tot achttien jaar. ifdbestuur, gesteund door de id, gaf de strijd echter niet ïlde de zaak zaterdag opnieuw brde. De PCBO moet de demo- besluitvorming in het parle- aldus het bestuur, heeft zich geschaard Jde nota van de voormalige Ïretarissen Roolvink en Gros- aarin een geleidelijke verlen- n de leerplicht wordt aange- Welnu, dan moeten de on- fonden daaraan meewerken. 1 de vergadering van vrijdag- ?erd deze mening van liet be- eens uitvoerig bestreden heer T. Efferink van de sec- '0. Hij deed dat door zijn be lls vragen voor te leggen aan im van politici onder leiding dr. I. A. Diepenhorst. Hoe Ie leerplicht verlengen als we huidige gedeeltelijke leer- ig volop aan het experimente- vroeg hij. Wat komt er van leid van het individu terecht [leerplicht tot het achttiende it? Zijn de werkende jonge- at bij vormingswerk dat nog lisstanden kent? Kun je de it handhaven als er geen sanc- I? En tenslotte, willen de wer- bngeren dit zelf wel? nwerking het antwoord van het Tweede- jd Hermes (KVP) op deze vra- iakte nogal indruk. Hermes: tcht op vorming bestaat al i>ar en dag. Maar door tegen- j van het bedrijfsleven en door jaan animo bij de jongeren, is rjoit iets van terecht gekomen. [het nodig van dit recht een e maken. Dat is in het belang Hongeren zelf, want het is on- /ADVERTENTIE) dat daarvoor een verkeersongeluk ge beurde. Daarbij raakten vier personen gewond. De 52-jarige G. J. Tros uit Emmel- oord overleed gisteren aan de gevol gen van een verkeersongeluk, dat hem vrijdag in Oostelijk Flevoland over kwam. Hij raakte van de weg bij een rempoging en botste tegen een lan taarnpaal. In een ziekenhuis in Utrecht overleed de 15-jarige Willem v. d. Bosch uit Vreeswijk. Hij was aangereden door een bromfietser. De 62-jarige J. J. Greefhorst uit Amersfoort kwam om het leven toen hij in Leusden met zijn broififiets de weg overstak en door een bestelauto werd gegrepen. MAASTRICHT In het centrum van Maastricht is gisteren de 30-jarige Maastrichtenaar J. Zwackhalen om het leven gekomen toen hij bij het over steken werd geschept door een auto. De chauffeur van de auto. die volgens de politie geen schuld treft, werd door woedende familieleden en kennissen van het slachtoffer gemolesteerd en moest door de politie worden ontzet. De restanten van de auto, waarin zaterdagmorgen te Ruurlo vier Marokkanen verongelukten. In een bocht raakte de bestuurder de macht over het stuur kwijt en reed met grote snelheid tegen een boom. Van onze redacteur wetenschappen AMSTERDAM 'Niemand heeft natuurlijk verwacht dat we hier problemen zouden oplossen', concludeerde dr. S. L. Mansholt gelaten na de twee uur durende slotdiscussie van Tussentijds bestek. En de groots opgezette gedachtenwisseling in het paleis op de Dam, over milieuproblemen en economische groei, had inderdaad niets opgelost A. J. Hermes verantwoord mensen de maatschappij in te sturen met alleen lagere school. Het is dan eerst even wennen (dat was ook het geval toen de leerplicht voor het basisonderwijs werd inge voerd), maar later zal iedereen het vanzelfsprekend vinden. Dan is bij wijze van spreken ook geen plicht meer nodig. Zaterdagmorgen bleek dat alle plei dooien voor verlenging van de leer plicht niet tevergeefs waren. Zelfs het bestuur van de sectie-MAVO bleek in meerderheid (vier van de zeven be stuurders) voor verlenging van de leerplicht. Het hoofdbestuur kreeg op dracht mee te werken aan een goed onderwijssysteem voor de groep die nu nog 'werkende' jongeren heten. De PCBO zal zoveel mogelijk steun geven aan de oprichting van christelijke vor mingscentra Dat was niet de schuld van Mansholt, die in zijn probleemstelling aan het begin van het debat kunstig de pittig ste uitspraken van diverse sprekers naast elkaar zette om wat duidelijk heid te scheppen. Een kernpunt van het probleem, aldus dr. Mansholt, is de bevolkingsgroei. Laten we, mèt prof. Pen, aannemen dat de wereldbe volking over vijftig jaar kan worden gestabiliseerd op een miljard of ze ven. Dan gaat het erom wat er in de tussentijd gebeurt. Prof. Quispel heeft gezegd dat het be houd van het leven afhankelijk is van het handhaven van de natuurlijke kringloopsystemen. Daartoe moeten we dus een rigoureuze politiek voe ren. Dat betekent een algemeen ver bod omgifstoffen in de natuur te brengen, aldus Mansholt. Van prof. Zijlstra nam hij het idee over van een verbod op vervuilende produktie, voor zover sturen via het prijsmechanisme niet afdoende helpt. Later zwakte Zijlstra dat eigenhandig af. Hij bedoélde het voorschrijven van normen voor de vervuiling bij het produktieproces, die dan binnen een bepaalde periode gehaald moesten worden, met als stok achter de deur inderdaad een produktieverbod. Je zult eens zien wat er dan ineens alle maal technisch mogelijk is, aldus onze nationale bankpresident. Zo werd er meer afgezwakt en aange scherpt op die laatste middag. Prof. dr. P. J. A. ter Hoeven oogstte flinke tegenstand met zijn stelling dat maat regelen tegen verdere economische groei door de openbare mening hier niet geslikt zouden worden. Sorry Van een verslaggever. ROTTERDAM Twee gemaskerde mannen hebben een achttal roulette spelers beroofd van ongeveer twaalf duizend gulden. De mannen drongen 's nachts een woning aan de Meinesz- laan in Rotterdam, waar het spel werd gespeeld, binnen. Zij bedreigden de zeven spelers en de bewoner van het pand met vuurwapens. Er werden enkele schoten gelost, maar niemand werd gewond. Het tweetal ging er met de buit vandoor en was gisteren nog spoorloos. hoor, zei hij, ik heb alleen geprobeerd te vertellen hoe een deel van de be volking reageert, naar beste weten en op grond van studies. Als u het met die reactie niet eens bent moet u niet bij mij maar bij die groepen zijn. Er moet een mentaliteit veranderd wor den, maar dat blijkt een heel com plexe zaak te zijn. Oliebron Een vrolijke noot was de interventie van prof. Kommandeur: hoe groot of hoe klein een oliebron is, hij wordt altijd in twintig of vijfentwintig jaar leeg gehaald. Dus voortaan is het jam mer als we een nieuwe oliebron vin den, want we moeten zo weinig moge lijk olie gebruiken. Shell-directeur Wagner vond het een aardige grap, maar verklaarde zich toch voor wèl vinden en dan goed gebruiken. Pikante uitspraak van Wagner verder: dat Le Havre zo'n grote oliebaven wordt moeten we niet zien "als concur rentie voor Europoort, maar juist toe juichen. Dat houdt olietankers uit het krankzinnig drukke Kanaal. Als daar echt een groot ongeluk plaatsvindt, weten we niet wat er gebeurt. We lappen het wel weer op. UTRECHT Het plan om de behan deling van tbc-patiënten te concentre ren in vijf (bestaande) sanatoria, ont wikkeld door het ministerie van volksgezondheid, lijkt de steun te krijgen van de ziekenfondsraad. De overige sanatoria zouden dan gesloten worden. Een ontwerp-brief die posi tief reageert, wordt donderdag door de raad behandeld. Omdat tuberculose in Nederland ge leidelijk steeds minder voorkomt en bovendien veel patiënten kunnen wor den behandeld zonder ziekenhuisopna me, staan in de sanatoria veel bedden leeg. Als overblijvende sanatoria worden genoemd Beatrixoord in Haren, Dek- kerswald in Groesbeek en Zonneglo ren in Soest. Voor het westen van het land denkt men aan stichting van een tbc-afdeling in een bestaand zieken huis, gezien de bestaande overcapaci teit aan ziekenhuisbedden in Den Haag en omgeving. Voor het zuiden staat nog geen oplossing voor ogen. APELDOORN Een aantal winke liers en pompbedienden in Apeldoorn is het slachtoffer geworden van wissel trucks met Oostduitse marken. Al een paar weken wordt het oosten van ons land overspoeld door een con stante stroom van Oostduitse marken, die voornamelijk bij benzinepompen en kleinere winkels ter omwisseling worden aangeboden. Deze marken heb ben uiterlijk weinig verschil met de Westduitse marken en het gevolg daar van is dat onoplettende winkeliers en pompbedienden flinke financiële strop pen opliepen omdat zij deze marken accepteerden als Westduitse marken. De waarde van de Oostduitse marken is aanzienlijk lager. (ADVERTENTIE) RUST-EN KALMERINGSMIDDEL (Bij apotheker en drogist) Internationaal beroemd door onderzoekingen Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM Prof. dr. I. Boerema heeft zaterdag afscheid ge nomen als hoogleraar in de heelkunde en chef van de chirurgische polikliniek van de universiteit van Amsterdam, wegens het berei ken van de pensioengerechtigde leeftijd. Zijn wetenschappelijke onderzoekin gen hebben hem internationaal be roemd gemaakt. Organisatorische ver nieuwingen die hij in zijn kliniek ontwikkelde en invoerde zijn nog maar gedeeltelijk begonnen bun in vloed op de gezondheidszorg in Ne derland uit te oefenen. Prof. Boerema heeft een eredoctoraat van de univer siteit van Glasgow, is erelid van elf geleerde genootschappen en sinds 1967 lid van de Koninklijke Neder landse akademie van wetenschappen. Zijn Amsterdamse hoogleraarschap aanvaardde hij in 1946, op 44-jarige leeftijd. Hij was in 1928 in Groningen gepromoveerd. De laatste vernieuwing die prof. Boe rema, nog vrij kort voor zijn vertrek, in zijn kliniek invoerde, betrof de ar- beidsindeling van artsen en assisten ten. Hierdoor werd het euvel van de overmatige werktijden voor assisten- ten ondervangen zonder dat noemens- Prof. dr. I. Boerema waardig meer personeel nodig was. De op dit gebied elders heersende toe standen brachten de Landelijke vere niging van assistent-geneeskundigen twee maanden geleden tot een demon stratieve actie van een uur. Eerder kwam prof. Boerema in het nieuws door zijn systeem om operatie patiënten zo laat mogelijk op te ne men en zo vroeg mogelijk weer naar huis te sturen. Het voorbereidend on derzoek wordt voor zover mogelijk vóór de ziekenhuisopname uitgevoerd; na de operatie wordt de patiënt ont slagen zodra hij verder thuis verzorgd kan worden. Daar komt dan nog een T - keer een staflid van de kliniek de V 61 (UlClCl LIJ tx hechtingen verwijderen. Het systeem resulteert in een veel intensiever ge bruik van de ziekenhuisbedden, en dus meer operaties per bed en een flinke kostendaling. Het sluit aan bij het moderne inzicht dat verblijf in een ziekenhuis op zichzelf niet gezond is, en dus zoveel mogelijk moet wor den beperkt. In zijn afscheidsrede, zaterdag, legde prof. Boerema de nadruk op het ver loop van een ziektegeval als bron van informatie over wat er precies aan de hand is. 'Een zieke heeft een geschie denis achter de rug, en deze geschie denis zal zich voortzetten na heden, in welke richting dan ook'. 'Het verwonderlijke is dat aankomen de medici daar eigenlijk niet aan wil len. Mogelijk komt dat doordat ze de patiënt en zijn ziekte willen ontleden, zoals ze vroeger op school geleerd hebben planten te determineren. Zo veel meeldraden, kelkbladen, bloem bladen, zo'n bladstand, is die en die plant. Maar deze kenmerken verande ren niet, en de symptomen van een ziekte wel.' Wachten beu DEN HAAG De stichting 'P2' in Utrecht gaat op 30 mei naar Rijswijk om op het ministerie van CRM de subsidie van een ton, waartoe de Tweede Kamer in november 1971 be sloten heeft, op te halen. De stich ting, die gevestigd is op het sociolo gisch instituut van de universiteit van Utrecht is het wachten beu en zegt dat het ministerie de plannen en acti viteiten gedurende anderhalf jaar heeft weten te blokkeren en te frus treren. De stichting wil een bijdrage leveren aan een cultuurbeleid dat 'als een ex ponent kan worden gezien van een to taal welzijnsbeleid'. Zij wil 'een brug slaan' tussen groepen die hieraan vorm trachten te geven. Volgens de stichting, die samenwerkt met andere groepen is het ministerie niet bereid de honderdduizend gulden (die inder tijd bij amendement in de Tweede Kamer werden toegestaan) ter be schikking te stellen; één keer is op declaratiebasis negenduizend gulden uitgekeerd. Het ministerie wil volgens 'P2' dat de subsidie besteed wordt aan iets 'dat binnen haar beleid past'. Waarover 'P2' zegt: 'Wat venvacht de minister dan van een actiegroep?'. De stichting heeft de kamerleden die in de Kamer destijds voor de subsidie verlening hebben gestemd, van haar plan om naar het ministerie te gaan op de hoogte gebracht. Van onze weerkundige medewerker De veelgebruikte term 'veranderlijk' blijft van toepassing op het weer in onze omgeving. Onder regie van een depressie van 990 millibar ten zuid- westen van Engeland voeren winden uit zuidoost tot zuidwest afwisselend gebieden met zonnige perioden en en kele buien tiaar ons land. Vanmiddag kan er hier en daar een lokale on weersbui tot stand komen, zoals gis termiddag al het geval was eerst in Bretagne en in de vooravond ook in zuid- en midden Frankrijk en zelfs aan de Belgische westkust, waar het station Ostende (Middelkerke) ook onweer rapporteerde. De hoeveelhe den die afgetapt werden waren over het algemeen vrij gering met 2 tot 8 millimeter. Veel meer neerslag werd gemeld door het Spaanse Malaga waar al voor de middag 33 millimeter water werd gemeten. De temperatuur blijft in de eerste helft van deze week vrij goed in vorm met maxima van om en nabij de 19 graden. Zaterdagmiddag werd plaatselijk in ons land 24 gr. cels. gemeten, zelfs in Friesland. Een vrij hoge temperatuur gaf gistermiddag het. zuid Franse Perpignan met 29 gr. cels. Hoge temperaturen van 25 gr. of meer zijn in de lage landen niet te verwachten nu er uit zuidwest-Europa van oorsprong maritieme lucht wordt aangevoerd. In Sevilla werd het zon dagmiddag niet warmer dan 18 gr. en Madrid moest zelfs tevreden zijn met 17. De zomer heeft jui ook terdege zijn intrede gedaan in het Middel- landsezee-gebied. Mr. Biesheuvel wordt het zomerse vuur na aan de schenen gelegd met Rhodos zondag morgen vroeg al 22 gr., 's middags om 1 uur 25 gr. en later op de middag mogelijk nog een paar graadjes meer. In Andravida op de westelijke Pelopo- nesos, niet ver van de berg Olympia was het toen overigens al 31 gr., de zelfde tropische waarde als op Cyprus, op Kreta bleef het even koeler met 15 gr. Ook in Groenland maakt de hogedrukzon nu het een en ander klaar, (maximum barometerstand daar 1034 millibar). Daneborg op 75 gr. noorderbreedte aan de oostkust meld de zondagmiddag plus 6 gr. (dauw punt minus 10) en Holsteinborg op 67 gr. noorderbreedte aan de westkust plus 7 gr. cels. Van een verslaggever UTRECHT Voor een goede programmeur met een slechte inborst is het be trekkelijk eenvoudig om via de computer met succes frauduleuze handelingen te verrichten. Uw kind loopt er zichtbaar beter op Verkrijgbaar bij de letere schoenenzaken f Dat was de kern van een be toog dat prof. A. J. van 't Klooster, buitengewoon hoogleraar in dc economische faculteit van de rijksuniversi teit te Groningen, zaterdag hield op de Teleac-studiedag voor rond duizend cursisten, die zich via de computer-cur sus van Teleac vertrouwd heb ben gemaakt met de beginse len van de 'informatica'. Prof. Van 't Klooster consta teerde dat het niet eenvoudig is degene die zich aan 'compu terfraude' heeft schuldig ge maakt. op te sporen. Het is denkbaar, dat naast het nor male cumputerprogramma een programma wordt gebruikt voor verkeerde doeleinden. Als dat tijdelijk gebeurt en dan nog gedurende een korte periode is het programma op een gegeven moment gewoon verdwenen. Als de computer geen logboek bijhoudt van de gebruikte programma's, blijft er binnen de computerruimte geen 'bewijs' achter. Deze ma nier van misbruik kan alleeh worden gecönstateerd door maatregelen buiten de compu ter te nemen. Lijn aftappen In het algemeen wordt vol gens prof. Van 't Klooster de volle omvang van de proble matiek nog niet voldoende on derkend. En dat terwijl de computer voor de fraudeur 'crimineel veel' mogelijkheden biedt als men bedenkt dat er kan worden ingebroken in een gegevensverzameling door op honderden kilometers een lijn af te tappen. Niet alleen kan men fraude plegen maar bij de voort schrijdende automatisering kan men via geknoei met de computer zelfs een heel be drijf lamleggen en saboteren, voorziet hij. De Groningse hoogleraar zei dat er overigens nog weinig bekend is van fraude op grote schaal. Aandacht trok onlangs wel de affaire met het Ameri kaanse verzekeringbedrijf Equitty Funding Life. Van meer dan de helft van een kleine 100.000 polissen bij dit bedrijf wordt de echtheid be twijfeld, vertelde hij. Ander nieuws op deze studie dag kwam van Teleac-voorzit- ter dr. G. H. Veringa. Deze zei dat Teleac graag het aantal cursussen met een vormend karakter zou willen uitbrei den. Naar het voorbeeld van de open universiteit zou Tele ac het bestaande onderwijs willen aanpakken om vooral de werkende jongeren een nieuwe kans te geven. Maar door de beperkte zendtijd van Teleac 180 uur per jaar kunnen deze wensen niet worden verwezenlijkt. Daar kan alleen iets van terecht ko men als er een volwaardige instructieve omroep komt met een eigen, derde net. Dan kan men bijvoorbeeld ook meer aan bijscholingscursussen gaan doen. Achter Dr. Veringa constateerde dat het onderwijs dreigt achter te raken bij de. stormachtige ont wikkeling, die de computer in 20 jaar heeft doorgemaakt. Op het niveau van universiteiten en hogescholen zijn er beperk te mogelijkheden tot het vol gen van informatica-opleidin- gen. Verder werd bekendgemaakt dat het meetnet voor luchtver ontreiniging eind 1973 geheel operationeel zal zijn. Dat zei de directeur van het rijksinsti tuut voor de volksgezondheid, dr. T. Schneider. Eind dit jaar beschikt Nederland over een net van 216 meetstations, die zijn uitgezet volgens een re gelmatig patroon over het he le land zoals rond de grote in dustriële centra, in de grote steden en langs de grenzen. MAX. TE MP. *10 MIN. TEMP. "A061 WINDRICHTINQ Weerrapporten van gisteravond 7 uur. maxi mumtemperaturen van gisteren en neerslag 7—19 uur. Amsterdam zwaar bew, 20 gr, 2 mm: De Bilt half bewolkt, 20 gr, 1 mm; Deelen zwaar bew, 20 gr, 0.0 mm; Eelde zwaar bew, 20 gr. 0 mm: Eindhoven zwaar bew. 21 gr, 0 mm; Den Halder half bewolkt. 18 gr, 7 mm; Luchth. Htd. licht bewolkt, 20gr, 0 mm; Twente zwaar bew. 21 gr. 0.6 mm; Vlissln- gen zwaar bew, 19 gr. 0 mm: Aberdeen ge heel bew, 10 gr. 0 mm; Athene half bewolkt. 23 gr. 0 mm; Barcelona geheel bew. 20 gr. 0 mm: Berlijn regen. 22 gr. 0.1 mm; Bordeaux regenbui. 25 gr. 1 mm; Brussel zwaar bew. 21 gr. 0 mm: Frankfort zwaar bew, 22 gr. 0 mm: Genève zwaar bew. 18 gr. 0 mm: Hel sinki zwaar bew 17 gr. 0 mm: Innsbruck zwaar bew. 23 gr. 0 mm: Lissabon regenbul. 0 mm: Locarno geheel bew. 18 gr. 0 mm; Londen zwaar bew. 18 gr. 0.2 mm: Luxem burg zwaar bew. 19 gr. 0 mm: Madrid zwaar bew. 17 gr. 2 mm: Malaga zwaar bew. 19 gr. 33 mm: Mallorca zwaar bew. 23 gr. 0 mm; MUnchen zwaar bew. 21 gr. 0 mm: Nice zwaar bew. 18 gr. 0 mm: Oslo onbewolkt. 19 gr. 0 mm; Parijs zwaar bew, 22 gr. 0 mm; Rome onbewolkt. 22 gr. 0 mm: Spilt onbe wolkt. 24 gr. 0 mm; Stockholm onbewolkt. 16 gr. 0 mm: Wenen half bewolkt. 22 gr, 0 mm: Zürlch zwaar bew. 21 gr 0 mm: Las Palmas motregen. 18 gr. 1 mm. Hoog water. 22 mcl: Vllssingen: 4.54-17.13; Harlngvlletsluizen: 6.31-18.57; Rotterdam: 7.41-19.51: Scheveningcn: 5.57-18.20; IJmui- den: 6.37-19 00; Den Helder: 10.18-22.28; Har- lingcn: 0.34-12.45; Delfzijl: 2.52-14.55.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1973 | | pagina 5