Irandt tot Breznjew:
liken in Europa
eren zich ten goede
ARZELS VERTREK HAALT
DU NIET UIT IMPASSE
doden bij reeks
in Ulster
Panagoelis wordt nog
steeds gemarteld
CIA-fimctionaris laakt
Nixon^ Cambodja-politiek
'Vaderland en vrijheid'
Amin klaagt bij
Haile Selassie
Houston gelooft
nog in Skylab
Abie Nathan begon
zijn vr edeszending
-euk met CSU van Strauss onvermijdelijk?
Jr -Jaap den Boef
W/KWARTET ZATERDAG 19 MEI 1973
BUITENLAND
T7/K9
-Jssisc/ie leider begon historisch bezoek aan B onn
(IN (DPA, Reuter, UPI, AP) De Russische partijleider Leonid Brez-
Jv is gisteren zijn historische bezoek aan West-Duitsland begonnen. Toen
f vliegtuig bij Bonn landde, was deze stad tot een fort omgebouwd. Der-
luizend politiemannen moeten Breznjew tijdens zijn vijfdaagse bezoek
thermen.
ew werd op het vliegveld harte-
jlkom geheten door Bondskanse-
Brandt. De twee staatslieden
len elkaar langdurig de hand
~s\ helikopters boven het vlieg
en op de daken in de om-
rj scherpschutters stonden opge-
jische leider las in het Rus-
»n verklaring voor, waarin hij
;t-aanvalsverdrag dat zijn land
heeft gesloten met de Bonds-
iek 'een goed verdrag' noemde,
fundament kon dienen voor de
van' een stabiel gebouw
ede nabuurbetrekkingen tussen
iten'.
_jselier Brandt zag in het be-
m Breznjew een teken, dat de
[zich in Europa ten goede keer-
Hij noemde het bezoek een be-
'r.fcg van de vredeswil van de
[•Unie en de Bondsrepubliek.
Het verdrag van 1970 was het beslis
sende teken voor een nieuw begin
tussen beide volken.
Direct na de sobere begroetingscere
monie vertrok het gezelschap onder
zware politie-escorte naar Breznjews
tijdelijke verblijfplaats op de Peters-
berg. De villa waar hij logeert wordt
door 1500 grenswachters bewaakt.
Breznjew wordt onder meer vergezeld
door zijn minister van buitenlandse
zaken, Andrei Gromiko. Een van de
eerste punten van gesprek tussen
Brandt en Breznjew zal de Russische
wens zijn technische hulp te krijgen
van West-Duitsland voor de Russische
industrie.
GEHEIM
De komende dagen zullen voor een
groot deel door Brandt en Breznjew
ADVERTENTIE
doko^de beste voeding voor uw hond
-fAST (Reuter, AP, UPI) De terreur in Noord-Ierland woedt
in alle hevigheid. In de nacht van donderdag op vrijdag zijn in
"Ir vier Britse militairen omgekomen en drie burgers. Bij aan-
n op twee stations in Belfast vielen geen doden of gewonden.
ierse republikeinse leger heeft
dien gedreigd speciale comman-
êpen te zullen vormen die aan-
moeten plegen op vliegtuigen
t het vliegveld van Belfast lan-
'n op spoorwegstations. Het IRA
roberen de burger- en militaire
•aart naar Noord-Icrland stil te
1. Eerder deze week gooiden zij
nmen op het vliegveld van Bel-
kluchten van de maatschappij
ran Schotland naar Belfast
en gisteren afgelast worden om-
bemanning weigerde te vlie-
)e vluchten van en naar Londen
echter normaal door. De Brit-
toriteiten hebben speciale veilig-
a naatregelen genomen om de
ligen te beschermen.
De vier Britse militairen zijn gisteren
omgekomen toen een bom onder hun
auto ontplofte. Zij waren op dat mo
ment niet in dienst. De soldaten had
den hun vrije avond doorgebracht in
een dancing. Do bom ontplofte toen
ze weer in de auto wilden stappen. De
explosie was zo hevig dat de resten
van de slachtoffers tot in de wijde
omtrek verspreid lagen.
In Belfast werd een jonge rooms-ka-
tholieke man doodgeschoten terwijl
hij in een café zat te kaarten. Twee
veertienjarige meisjes raakten in Bel
fast gewond toen terroristen het vuur
op een Britse militaire wagen open
den, maar hun doel misten. De toe
stand van een van de meisjes is kri
tiek. Bij aanslagen elders in Ulster
kwamen nog twee mensen om.
besteed worden aan besprekingen.
Breznjew heeft te kennen gegeven zo
weinig mogelijk te willen reizen. Hij
zal waarschijnlijk alleen een bezoek
brengen aan het Roergebied. Bijzon
derheden over zijn verblijf zijn uit
veiligheidsoverwegingen nog geheim
gehouden.
Bij de ingang van het vliegveld ston
den enkele groepjes betogers die te
gen het bezoek van Breznjew protes
teerden. Zij droegen borden mee
waarop onder meer te lezen stond: 'In
de straten van Bonn bejubelt men de
roden, aan de muur vallen dagelijks
doden'. De betogers werden op grote
afstand gehouden.
De kranten in Oost-Europa hebben
zeer veel aandacht besteed aan het be
zoek van de Russische leider aan
West-Duitsland. Een Hongaarse krant
schreef: 'Dit bezoek kan met recht
een van de belangrijkste gebeurtenis
sen in het na-oorlogse Europa worden
genoemd'.
Het Tsjechoslowaakse blad Roede Pra-
wo schreef: 'dat zelfs niet de tegen
standers van een vermindering van de
spanning kunnen ontkennen dat het
bezoek een gebeurtenis is die zal hel*
pe de loopgraven van de koude oor
log dicht te gooien'.
ATHENE (AP). Alexandros Pana
goelis, die in de gevangenis zit na een
mislukte moordaanslag op premier
George Papadopoelis zou onlangs nog
gemarteld zijn en in een slechte ge
zondheidstoestand verkeren, aldus zijn
moeder die hem donderdag zag voor
de eerste keer in drie maanden.
Zij zei dat haar zoon haar verteld had
dat hij drie dagen geleden geslagen
was door zijn militaire bewakers. Hij
zou zijn uitgescholden en geen voed
sel en iets te lezen hebben gekregen.
Sindsdien zou hij uit protest in hon
gerstaking zijn.
De broer van Alexandros. Stathis Pa
nagoelis, bevindt zich ook in de ge
vangenis van Boyiati, even buiten
Athene. Volgens zijn moeder wordt hij
al sinds augustus in afzondering ge
houden. Hij zou aan een oor doof zijn
door mishandelingen van zijn bewa
kers.
De Westduitse bondskanselier Willy Brandt en de Russische partij
leider Leonid Bqeznjew luisteren in de straffe wind naar eikaars
volksliederen.
WASHINGTON, S&IGON (AFP, Reu
ter) Samuel A Slims, een zeer hoge
functionaris van tfe Amerikaanse ge
heime dienst CIAy heeft zijn ontslag
genomen, omdat Jhij van mening is
dat de CIA de onljvang van het verzet
in Cambodja tegjén de regering-Lon
Nol 'grovelijk' or|lerschat en weigert
te erkennen dat het conflict in dat
land in feite een Jburgeroorlog is.
Volgens de New York Times heeft
Adams tien jaar lang voor de CIA in
lichtingen verzanlsld over het commu
nisme in Cambodja. Hij heeft tegeno
ver de New York/Times verklaard dat
de CIA onoprecht en onnauwkeurig is
geweest in zijn wferbwijze in Cambod-
la' i
Volgens Adams 'is de sterkte van de
rode Khmers on&oveer 200.000 man en
worden zij door- yniet meer dan twee
duizend Noordidotnamezen gesteund.
Hij is dan ooki van mening dat de
Cambodjaanse Opstandelingen 'prak
tisch onafhankelijk' van Hanoi zijn.
De regering-Nixfm rechtvaardigt ech
ter haar bombardementen op Cambod
ja met het argument dat ze tegen de
Noordvietnameia: interventie in Cam
bodja gericht zjjn.
Kolonel Ngoejcft, Van Ve, de gevange
nisdirecteur vdjfi het eiland Con Son
in Zuid-Vietn.'un, die in 1971 werd
overgeplaatst i«a de internationale rel
over de behandeling van politieke ge
vangenen in 't||igerkooien', is al sinds
1972 in zijn fuiictle hersteld. Met deze
{pnededeling bevestigden regeringsfunc
tionarissen in Saigon gisteren een be
richt van Amnesty International, dat
kolonel Ve in 1971 tijdelijk overge
plaatst werd om de publieke opinie te
kalmeren. Nadat twee Amerikaanse
Congresleden bericht hadden over de
mensonterende toestanden in de straf-
cellcn op Con Son. Toen werd meege
deeld dat de strafafdeling verbouwd
zou worden om de sanitaire voorzie
ningen en de levensomstandigheden
van de gevangenen te verbeteren.
Maar de tijgerkooien, die uit het
Franse koloniale bewind stammen en
in 1895 al werden gebouwd, werden
integendeel nog eens uitgebouwd. Er
zijn vele duizenden gevangenen op
Con Son, maar het juiste aantal is on
bekend.
SANTIAGO De Chileense regering
heeft alle optochten en bijeenkomsten
van de extreem-rechtse groepering
'Vaderland en Vrijheid' verboden. Le
den van de groep die wapens dragen
zullen gearresteerd worden, aldus een
bekendmaking van minister van bin
nenlandse zaken Gerardo Espinoza.
Een verbod van de organisatie is ech
ter niet afgekondigd. Bij invallen in
huizen van leden van 'Vaderland en
Vrijheid' waren automatische wapens,
duizenden kogels en materiaal voor
het fabriceren van explosieven ge
vonden.
KAMPALA (Reuter). Volgens pre
sident Idi Amin van Oeganda is de
Oegandese delegatie bij de Organisa
tie voor Afrikaanse Eenheid (OAU)
in Addis Abbeba gisteren 'door een
groot aantal Israëli's bedreigd'. Amin
heeft hiervan onmiddellijk keizer Hai-
lie Selassie van Ethipië telegrafisch
in kennis gesteld en hem gewaar
schuwd dat 'als de Ethiopische delega
tie ook maar in enig opzicht een haar
gekrenkt zou worden, dit voor de ver
antwoordelijkheid van de Ethiopische
regering zal zijn'.
De OAU viert op 25 mei zijn tiende
verjaardag. Sinds de Libische leider
kolonel Khaddaffi enige weken gele
den een ultimatum aan de andere A-
frikaanse landen stelde om alle betrek
kingen met Israël te verbreken en het
hoofdkwartier van de OAU uit Addis
Abbeba weg te halen, in verband met
de goede Israëlische en de niet-islami-
tische Afrikaanse landen toegenomen.
Idi Amin verbrak vorig jaar onver
wacht alle betrekkingen met Israël en
ging nauwe relaties met Libië aan.
De Oegandese radio-omroep meldde
gisteren dat Amin aan vertegenwoor
digers van de Palestijnse Bevrijdings
organisatie 'strategische gegevens' had
overhandigd, die hem eerder door de
Israëlische minister van defensie Da-
jan zouden zijn verstrekt.
HOUSTON (Reuter. UPI) —In het
vluchtleidingscentrum overheerst het
vertrouwen dat het Skylab program
ma gered kan worden. Waarschijnlijk
zal vijf procent van de voedselvoor
raad aan boord door de oververhitting
bedorven zijn, maar er was tien pro
cent reserve. De temperaturen aan
boord hebben zich nu gestabiliseerd
op 32 tot 43 graden en dat levert ver
der maar beperkte schade op.
De plannen voor het aanbrengen door
de astronauten van een zonnescherm,
worden verder uitgewerkt. Binnen
kort zal er in een zwembad met mo
dellen geoefend worden. Onder water
kunnen de gewichtloze condities in de
ruimte vrij aardig worden nagebootst.
Er wordt zelfs apparatuur ontwikkeld
waarmee de ruimtevaarders kunnen
proeberen, een van de twee niet uit
geklapte zonnepanelen tot de orde te
roepen. Daarmee zou bovendien het
probleem van de gebrekkige energie
voorziening voor een belangrijk deel
zijn opgelost, zodat het complete pro
gramma (28 en tweemaal 56 dagen
werken in de ruimte) kan worden af-
gewikkels.
Enkele dagen geleden werd nog ge
zegd dat werk aan het zonnepaneel
niet mogelijk was, omdat er waar
schijnlijk een niet ontplofte kleine
springlading zat die het uitklappen
had moeten inleiden.
LOESAKA (Reuter) Zambia heeft
gisteren toegegeven dat zijn soldaten
de twee Canadese meisjes hebben
doodgeschoten bij de Rhodesische
grens. Maar. aldus Zambia, de twee
meisjes en de Amerikaan, die gewond
raakte, leken op weg te zijn naar een
vitaal Zambiaans krachtstation.
TEL AVIV (Reuter, UPI) 'De
stenj van de vrede', een door de voor
malige Israëlische piloot Abie Nathan
geëxploiteerd radiostation, is gisteren
met zijn uitzeruddngen voor het Mid
den-Oosten begonnen.
De 'vredespiloot', die twee maal met
een klein vliegtuig van Israël naar
Egypte is gevlogen, zonder toestem
ming van de Israëlische en de Egypti
sche regering, verkocht vijf jaar gele
den zijn restaurant in Tel Aviv om
een schip te kopen en van daaruit
vredesboodschappen naar het Midden-
Oosten uit te zenden. In Nederland
en in de VS collecteerde hij geld om
het schip een voormalige Neder
landse kustvaarder verder te finan
cieren.
Het schip, dat met een bemanning
van 14 man aan boord, op 220 mijl
van de Israëlische kust ligt, is uitge
rust met tienduizend platen pop-mu-
ziek. Die muziek wordt de hele dag
uitgezonden en afgewisseld door
nieuws en vredesboodschappen, die dn
Hebreeuws. Arabisch, Engels en
Frans worden gesproken. Als het geld
op is, zal de operatie verder gefinan
cierd worden door etherreclame. Na
than heeft aangekondigd geen vaste
ligplaats te zullen kiezen om zo veel
mogelijk mensen in Cairo, Damascus,
Tel Aviv, Beiroet en Amman naar
zijn uitzendingen te laten luisteren.
Hij schat dat aantal op 30 miljoen.
Illegalen
HENDAYE (AFP) In 1972 zijn
langs de Spaans-Franse grens de lij
ken gevonden van twaalf Portugezen
en Afrikanen, die illegaal probeerden
Frankrijk binnen te komen. De mees
ten zijn in de bergen verongelukt Dit
is meegedeeld door de autoriteiten
van de Franse grensbewaking in Hen-
daye, nadat er berichten de ronde de
den dat er meer dan 150 illegale im
migranten zouden zijn omgekomen.
Zeven lijken zijn aan de Spaanse kant
van de grens gevonden en vijf langs
de Franse kant. In de afgelopen tien
jaar zijn 80 mensen om het leven ge
komen, toen ze probeerden illegaal de
Spaans-Franse grens over te komen.
Communisten
DJAKARTA (AFP) Het Indonesi
sche blad 'Sinar Harapan' meldt dat
de militaire bevelhebber in Midden-
Java 15 mensen heeft laten arresteren,
die betrokken zouden zijn geweest bij
een poging om do verboden In
donesische communistisché partij
nieuw leven in te blazen.
De gearresteerden zouden ex-politieke
gevangenen zijn en lid van de commu
nistische partij zijn geweest of met
deze partij gesymphatisoerd hebben.
Zij zijn niet rechtstreeks betrokken
geweest bij de mislukte staatsgreep
van 1965.
Overgave
MANILLA (AFP) De leider van
een groep maoistische verzetsstrijders,
die van plan zouden zijn geweest pre
sident Marcos van de Filippijnen en
andere leiders tc vermoorden, heeft
zich aan het staatshoofd persoonlijk
overgegeven. Dit heeft de regerings-
woordvoeerder meegedeeld. Het be
trof de 38-jarige Benjamin Sanguyo,
wiens groep de afgelopen jaren al tal
rijke militairen en ambtenaren in hin
derlagen zou hebben gedood.
doko^de beste voeding voor uw hond
aftreden van Rainer Candidus Barzel als fractievoorzitter van de CDU
[le CSU in de Westduitse Bondsdag, heeft de crisistoestand, waarin deze
isten-democratische partijen met name sinds de verloren verkiezingen
19 november verkeren, duidelijk aan het licht gebracht.
genstellingen zijn zo groot ge-
n dat de CDU er goed aan zou
de samenwerking te verbreken
laar Beierse 'zusterpartij' (de
onder leiding van de aartscon-
ieve Franz Josef Strauss). Ge-
dat niet zoals te verwachten
t dan kan de CDU met de CSU
ik aan het been, .nog slechts de
an een zwakke oppositiepartij
oblemen die zich thans voor
bestonden al toen de meerder
en de CDU-afgevaardigden naar
rtijcongres op 5 oktober 1971 in
"tlcken besloten had, Barzel be-
fractievoorzitter ook partijvoor-
en kandidaat voor het kanselier
van de Bondsrepubliek te ma-
Sr leefden in die tijd al sterke
edens dat Barzel in vergelijking
ndere CDU-leiders bij verkiezin-
een partij zou zijn voor Willy
t, die als kanselier en leider
e SPD op een enorme populari-
on bogen. Barzel wist echter al
ne tijd voordat het partijcongres
gehouden een meerderheid on-
afgevaardigden aan zich te bin-
inden
at Barzel zijn 'staatsgreep' uit-
werd aangenomen, dat het
'oorzitterschap zou worden toe-
aan Helmut Kohl, de minister
ent van de deelstaat Rijnland
en dat de kandidatuur voor het
lierschap zou toevallen aan de
re staatsman' Gerhard Schröder,
achtereenvolgens minister van
nlandse zaken, van buitenlandse
en van defensie was geweest, en
n krachtige tegenvoeter van kan-
Brandt werd beschouwd. Te be-
- n valt dat het optreden van Bar-
em nog meer vijanden bezorgde
dan hij enkele jaren geleden al had.
Eén van de leidende figuren in het
christen-democratische kamp, die re
den had om niet erg in zijn schik te
zijn met het succes van de welbe
spraakte fractievoorzitter, was Franz
Josef Strauss. Deze kon zich met geen
mogelijkheid meer tegen de wil van
het overrompelde congres keren. Voor
Strauss stond vast, dat Barzel een ver
liezer was; hij kon dat sinds de dag
dat de fractievoorzitter ook partijlei
der en kanselierskandidaat was gewor
den, maar slecht verbergen. Dat bleek
in april vorig jaar toen Barzel
overmoedig geworden door een klin
kende overwinning van de CDU dn de
deelstaat Baden-Wiirttemberg me
de op aandringen van Strauss in de
Bondsdag een 'constructieve motie
van wantrouwen' indiende, die tot het
aftreden van kanselier Brandt had
moeten leiden.
Strauss had Barzel er van overtuigd
dat bij de geheime stemming over de
motie zoveel afvallige liberalen vóór
zouden stemmen, dat er niets kon
misgaan. Op de vraag, wat er zou ge
beuren als de motie niet de vereiste
meerderheid van 249 (van de 496)
stemmen op zich zou verenigen, merk
te Strauss sarcastisch op, dat 'Barzel
dan een nederlaag zou lijden' of
hij wilde zeggen: daar komt hij ook
wel weer overheen. De motie werd
verworpen en de val van Barzel was
groot .Veel tijd om zich te herstellen
kreeg de verslagen kanselierskandi
daat niet. omdat de volgende maand
al een beslissing moest worden geno
men over de zogenaamde 'Ostvertra-
ge', die de regering van kanselier
Brandt had afgesloten met de Sowjet-
Unie en Polen.
Moedig
Barzel, die steeds had moeten schippe
ren om de eenheid in de christen-de
mocratische gelederen te bewaren,
nam na zijn nederlaag een moedig be
sluit: hij stelde alles in het werk om
de gezamenlijke fractie te bewegen,
onder bepaalde voorwaarden vóór de
verdragen met de Sowjet-Unie en Po
len te stemmen. Hij verzocht Strauss
die aanvankelijk geen ernstige be
zwaren had zitting te nemen in de
commissie, waarin enkele Bondsdagle
den van CDU en CSU, samen met
vertegenwoordigers van de regerings
partijen (SPD) en FDP) de tekst
moesten opstellen voor een gemeen
schappelijke verklaring van de Bonds
dag, die aan de verdragen zou worden
toegevoegd.
Toen alles in kannen en kruiken was.
draaide Strauss om als eon blad aan
de boom en dreigde de samenwerking
van de CSU met de CDU te verbre
ken, als de christen-democratische
Bondsdagleden de omstreden verdra
gen met Moskou en Warschau zouden
steunen. Barzel geraakte toen in een
enorm gewetensconflict en maakte als
gevolg van een geestelijke en lichame
lijke depressie de blunder, te zwich
ten voor het botte dreigement vau
Strauss.
Barzel kon gebrand als hij was om
bij onvermijdelijke vervroegde verkie
zingen het kanselierschap in de wacht
te slepen niet de verleiding weer
staan om toe te geven aan de keihar
de eisen van de Beierse CSU-voorzit-
ter. Als gevolg daarvan stemde slechts
een gering aantal christen-democraten
in de Bondsdag vóór de belangrijke
verdragen met de Sowjet-Unie en Po
ien, die daardoor met een vrij kleine
meerderheid werden aanvaard.
Barzel had toen al voet bij stuk moe
ten houden. Hij zou dan de geloof
waardigheid van de CDU, die door
zijn politiek van compromissen bin
nen de fractie ernstig was aangetast,
rti belangrijke mate hebben hersteld.
Het is moeilijk te beoordelen of het
bluf-poker \|an de Beier Strauss inder
daad tot ean ernstige crisis in het
kamp van (b; christen-democraten zou
hebben ge'üüd. liet heeft geen zin,
hierover teflspeculeren. Maar een feit
is dat de ambitieuze Strauss altijd de
^samenwerking van zijn CSU met dé
CDU om {persoonlijke redenen van
jgroot belailjr heeft gevonden.
Karl Carstens: nieuweling in de
Bondsdag.
Hindeijlijk
Een dreigt/ment van Barzel om al zijn
functies tcjr beschikking te stellen zou
een jaar geleden met vervroegde
verkiezing pn in november in het voor
uitzicht Strauss misschien hebben
gedwongen!, zijn intimidatiepogingen
op te gevtn. Want een breuk zou de
Beierse julldozer de mogelijkheid
hebben orrttnomen, een rol van beteke
nis te spefljen in de 'grote politiek' van
de Bondsrepubliek. Maar Barzel aar
zelde en (ging tenslotte onder het juk
van Strains door. Sindsdien heeft de
vierkantei Beier Barzel steeds voor de
voeten gelopen, hetgeen tijdens de
verkiezingscampagne-bijzonder hinder
lijk wa^jf
Zonder jljet bijzonder irritante optre
den van^Strauss zou Barzel op 19 no
vember rmisschien nog een kans heb
ben geluid om kanselier Brandt te
verslaan., Met Strauss als blok aan het
been van Barzel stond het in feite
van tev|>ren al vast, dat de enorme
populariteit van Willy Brandt bij de
verkiezingen van doorslaggevende be
tekenis (zou zijn. Na de nederlaag
heeft S'|*auss (naar aanleiding van de
kritiek «iie op zijn eigen hoofd neer
daalde) Inog geprobeerd, Barzel als de
grote scfiüldige aan de kaak te stellen
en hem «meteen het politieke bos in te
sturen. |Dat lukte hem niet: Barzel
mocht -joorlopig nog een jaar aanblij
ven als [fractievoorzitter. Over het par
tijvoorzitterschap zou begin oktober
van ditj jaivr op een partijcongres in
Hamburg worden beslist.
Het was duidelijk dat deze noodoplos
sing B;j|rzel een enorm prestigeverlies
bezorgt». Zijn vele politieke vijanden
Franz Josef Strauss: bluf-poker.
voor het voorzitterschap van de CDU
(waarover pas in oktober een beslis
sing zou worden genomen). Kohl was
evenals in 1971 van oordeel,
dat fractie- en partijvoorzitterschap
niet in één hand mogen zijn. Barzel
wist dat hij een keus zor moeten ma
ken tussen de twee functies en aange
zien alleen het partijvoorzitterschap
hem een nieuwe kans op de kanse
liers-kandidatuur zou kunnen geven,
besloot hij vorige maand reeds een
gelegenheid af te wachten om het
fractievoorzitterschap uit handen te
geven.
Rainer Candidus Barzel: gezwicht
voor dreigement van Strauss.
Aanleiding
Helmut Kohl: nieuwe partijvoor
zitter?
binnen CDU en CSU maakten van de
ze situatie gretig gebruik. In januari
jl. meldde Helmut Kohl zich al aan
De aanleiding was tenslotte de weige
ring van de fractie, in te stemmen
met het voorstel van Barzel om zich
in de Bondsdag niet teverzetten te
gen het aanvragen van het VN-lid-
maatschap door de Bondsrepubliek,
als onderdeel van het met de DDR
(Oost-Duitsland) getekende 'Basisver
drag' betreffende normalisering van
de betrekkingen tussen de beide Duit
se staten. Na de stemming (101 tegen,
93 vóór, 1 onthouding) verklaarde
Barzel slechts dat de uitslag wel eens
gevolgen zou kunnen hebben voor het
fractievoorzitterschap. Pas laat in de
avond nam hij het definitieve besluit,
deze functie neer te leggen.
Zijn rivalen herstelden zich echter
snel van de schok, die het aftreden
van Barzel teweeg bracht. Strauss, die
zich niet openlijk tegen het voorstel
van Barzel had gekeerd, maar in het
.verborgene op verwerping ervan had
aangestuurd, nam onmiddellijk con
tact op met Kohl om de volkomen
nieuwe situatie te bespreken en om te
voorkomen, dat een crisisstemming
zou leiden tot een breuk tussen CDU
en CSU. Beiden wilden een snelle be
slissing over de opvolging van Barzel
als fractievoorzitter en daarna over
het partijvoorzitterschap.
Het eerste personele probleem is al
geregeld: een nieuweling in de Bonds
dag, prof. Karl Carstens, die als
staatssecretaris bestuurlijke ervaring
had opgedaan, is nu fractievoorzitter.
Hij moet bewijzen of hij even goed
met eigenzinnige politici overweg kan
als met de onderdanige ambtenaren,
waarmee hij als staatssecretaris te ma
ken had.
Barzel hield de eer aan zichzelf door
voor te stellen, op korte termijn een
partijcongres te beleggen om over het
partijvoorzitterschap te beslissen. Die
bijeenkomst wordt op 12 juni in de
Beethovenhal in Bonn gehouden,
maar Barzel zal er geen kandidaat
zijn. In de afgelopen week moest hij
ervaren, hoe weinig werkelijke vrien
den hij had en hoe snel aanhangers
kunnen overlopen naar de partij, die
aan de winnende hand is. Ook zijn
laatste illusie om zich als partijvoor
zitter met een zeer progressief pro
gram een nieuwe machtspositie bin
nen de CDU te bezorgen, werd hem
ontnomen. En Barzel boog het hoofd
voor het onvermijdelijke: hij liet we
ten, zich niet herkiesbaar te stellen.
Strauss
Eén ding heeft Barzel voor zijn af
scheid echter nog heel duidelijk ge
maakt: hij betreurt het, zoveel conces
sies te hebben gedaan aan de CSU
van Straus: 'De indruk dat de CDU
door 'vreemden' wordt bestuurd, moet
worden weggenomen. De CSU mag
geen minderheid het recht geven, al
leen de koers te bepalen.' Overigens
raadt Barzel de CDU niet aan, een
conflict met Strauss te zoeken. 'Zij
mag het echter niet langer uit de weg
gaan', aldus Barzel die meent dat met
het kiezen van een nieuwe fractie
voorzitter niets wordt opgelost. Het
conflict in het christen-democratische
kamp heeft niet alleen met persoonlij
ke tegenstellingen te maken. De wer
kelijke tegenstellingen zijn van zuiver
politieke aard.
De conservatieve, nationalistische
CSU van Strauss belet de CDU (door
wie deze ook wordt geleid) de pro
gressieve koers te varen, die nodig is
om gelijke tred te houden met gewel
dige veranderingen, die zich onvermij
delijk in de maatschappelijke verhou
dingen voltrekken. Dit laatste geldt
evenzeer voor de Westduitse buiten
landse politiek. Wil de CDU overle
vingskansen hebben als grote partij,
dan zal zij er niet voor moeten terug
schrikken, zich los te maken van de
CSU om geheel op eigen benen te
kunnen staan.
De halfslachtigheid, waaraan de CDU
nu ten prooi is, heeft ook op de poli
tieke situatie in de Bondsrepubliek
een nadelige invloed. Elke democrati
sche samenleving is gediend met een
krachtige oppositie, niet van neen-zeg-
gers, maar van politici die bij al hun
beslissingen de werkelijke belangen
van de samenleving voor ogen houden
en niet nalaten de regering op haar
tekortkomingen te wijzen.
