SOL stortte ineen door
gebrekkige organisatie
Aardgas 35 tot 40
procent duurder
Westduits disconto
één procent hoger
CNV niet gelukkig
met zwaar accent op
machtsverhoudingen
Meer rentabiliteit en verscheidenheid nodig
Niet
concurrerend
Welk deel industrie
is in handen
van het buitenland
Te ruim in jas
EEG berispt
min. Lang-man
Beurs Tokio dicht
zig bedrijf bezig bedrijf bezig bedrijf
Ned. Fondsen in New York
DOW JONES INDEX
WALL STKZET WILLIG
FINANCIëM EN ECONOMIE 11') IIII 1,2,1
TROUW/KWARTET VRIJDAG 4 MEI 1973
INTERESSE DSM VOOR
OLIEWINNING GROEIT
HEERLEN DSM (Nederlandse Staatsmijnen) voelt in toenemende
mate de noodzaak om meer en meer rechtstreeks betrokken te zijn
bij de winning van olie. De interesse voor olie van DSM houdt niet
op aan de grens van het Nederlands continentaal plat, waar met de
NAM wordt samengewerkt bij de olie-exploratie (en straks wellicht
ook in de exploitatie), ook daarbuiten zullen de mogelijkheden die
er zijn serieus worden onderzocht.
Overzicht PVC-fabriek, die in 1972 in bedrijf is genomen op het
polychemiebedrijf van DSM te Beek.
Van een onzer verslaggevers
GRONINGEN De Gasunie wil een fikse verhoging van de aard-
gasprijs. Uitgegaan wordt van een prijsstijging minimaal 35 tot 40
procent. Een woordvoerder van de Gasunie heeft dit voor de
NCRV-radio verklaard naar aanleiding van het deze week versche
nen jaarverslag van de Gasunie.
Dit zei dr. A. C. J. Rottier, president-
iirecteur van DSM in een nadere toe-
ichting op het jaarverslag 1972. Ook
in de aardgasvoorkomens op het conti-
HEERLEN 'Zelfs indien de
olieprijzen het dubbele van van
daag zouden zijn, dan zouden
we nog geen steenkool kunnen
produceren die zou kunnen con
curreren. Op papier zitten er
nog miljarden tonnen steenkool
in onze bodem (bijv. ook het
Groningse aardgas). Deze hoe
veelheid is evenwel niet econo
misch te exploiteren', aldus ir.
H. Hellemans, lid van dc hoofd
directie van DSM.
Daarbij komt nog, dat jonge
mensen niet meer bereid zijn
om in de mijn te gaan werken.
Men zou dus óf met ouderen
moeten werken, hetgeen niet
mogelijk is. Ook de Shell heeft
voor de kolenwinning in Lim
burg geen enkele belangstelling.
Als de Shell al interesse heeft
voor steenkool, dan gaat het om
voorkomens die in dagbouw te
exploiteren zijn, zoals die bijv.
in de Ver. Staten aanwezig zijn.
De heer Lanser heeft dit gisteren ge
zegd tijdens een bijeenkomst van de
kring Den Haag van het Nederlands
Christelijk Werkgeversverbond.
Tot dusverre ligt het accent volgens
de CNV-voorzitter op de gemeenschap
pelijke verantwoordelijkheid van
werkgevers, werknemers en overheid
voor het sociaal-economisch gebeuren.
Als voorbeeld noemde de heer Lanser
de recente gebeurtenissen in de SER.
Men kan denken dat het slechts ging
om een aantal incidenten (dreigend
vertrek van de vakcentralen, red),
maar het is volgens de heer Lanser
niet zomaar een oppervlakkig ver
schijnsel. 'Integendeel, het geeft ui
ting aan een fundamentele visie op
zo'n overlegorgaan. In sommige krin
gen vraagt men zich af, of de SER
met op verouderde gedachten steunt.
In feite gaat het aldus de heer Lan
ser, daarbij om de keus tussen
machtsstructuren of gemeenschappelij
ke verantwoordelijkheid'.
Ondernemingsraad
In hetzelfde vlak liggen zijns inziens
de discussies over de ondernemingsra
den. In bepaalde kringen gaat men
zich steeds meer op het standpunt
stellen dat de ondernemingsraad in
plaats van orgaan van de onderne-
ning, in feite voor een opstelling van
Ook daarmee kiest men naar zijn me-
nng, in feite voor een opstelling van
machtsverhoudingen uit. Weliswaar is
dat voor de vakbeweging een gemak
kelijke weg, maar wanneer men die
nentaal plat is DSM geïnteresseerd.
Verwacht wordt, dat in de loop van
dit jaar zal worden geparticipeerd in
de exploitatie daarvan. Zo wil DSM
tezamen met Placid-Concern een pijp
leiding aanleggen voor het vervoer
van het aardgas naar de kust, waar
van de kosten begroot worden op
200 a ,300 min.
Zowel aardgas als olie, zo benadrukte
dr. Rottier, zijn voor de chemie be
langrijk, nl. als grondstof en ook in
de vorm van energie. Het grondstof-
verbruik is maar een fractie van het
totale wereldverbruik, en in feite nau
welijks van invloed op een dreigend
tekort. Maar wanneer de sterk in be
weging zijnde energiemarkt grote ge
volgen heeft voor met name de olie
prijzen komt de chemische industrie
in een soort 'dubbele nelson' te zit
ten. Volgens dr. Rottier zal er niet
aan te ontkomen zijn, dat zo'n ont
wikkeling ook zijn weerslag gaat ge
ven op de prijzen voor chemische pro-
dukten.
Gunstig
De actuele ontwikkeling van DSM
kenschetste dr. Rottier als gunstig.
Sprekende over de hoofdkenmerken
van deze ontwikkeling stelde hij vast,
dat de sluiting van de mijnen bijna
voltooid is. De komende jaren van af
wikkeling zullen echter nog veel in
spanning en geld vragen. De vennoot
schap acht zich echter sterk genoeg
inslaat, ontkent men tot zijn spijt de
gemeenschappelijke belangen en deva
lueert men de ondernemingsraad.
'Men moet in staat zijn de lijn van
het verleden, rekening houdende met
veranderende inzichten, door te trek
ken. Namelijk die van overleg op ba
sis van een gemeenschappelijke ver
antwoordelijkheid'. Het CNV en het
NCW zouden daarin, volgens de heer
Lanser, samen een uiterst belangrijke
invloed kunnen hebben. 'Maar daarbij
mag niet worden voorbijgezien aan de
grotere mondigheid van de werkne
mer. Die zal in de structuurverande
ringen binnen de onderneming moeten
worden vertaald', aldus de voorzitter
van het CNV.
DEN HAAG PPR-Kamerlid Van
Gorkum heeft de ministers van econo
mische zaken en van sociale zaken
schriftelijk gevraagd welk deel van de
Nederlandse industrie zich in buiten
landse handen bevindt.
Hij acht het een gemis voor een te
voeren werkgelegenheids- en investe
ringsbeleid en hij verzoekt de be
windslieden alsnog een onderzoek te
laten instellen naar dit onbekende as
pect van onze industrie.
om ook de laatste fase tot een goed
einde te brengen.
Verbetering van rentabiliteit en di
versificatie wordt nodig geacht om de
onderneming voldoende stabiliteit te
geven. Aan verbreding van het assor
timent en het scala van activiteiten
wordt hard gewerkt. Nauw wordt
daarbij samengewerkt met andere on
dernemingen.
Wat het lopende jaar betreft consta
teerde dr. Rottier, dat DSM in de eer
ste vier maanden goed op koers van de
planning heeft gelegen. Dat betekent:
krachtige groei, met een positieve. -
zij het geen evenredige - invloed op
de financiële resultaten. De fabricage
van de belangrijkste chemische pro-
dukten vindt thans plaats in economi
sche optimale produktie-eenheden. De
bezettingsgraad in de chemische be
drijven is verbeterd.
Eigen vermogen
Het eigen vermogen wordt op het
ogenblik wat aan de lage kant gevon
den: de verhouding eigen vermogen
vreemd vermogen is thans 32/68. Een
verhouding 40/60 zou passender wor
den geacht. Het ligt in de bedoeling
dit in de komende jaren te corrige
ren. De liquiditeit is bevredigend, zij
is verleden jaar met ruim 100 min.
gestegen tot 196 min. Dit verschaft
DSM de mogelijkheid haar investe
ringsbeleid voorlopig met vrij ruime
armslag voort te zetten. E.e.a. houdt
in, dat dit jaar wederom geen beroep
op de kapitaalmarkt zal behoeven te
worden gedaan.
De groei van DSM zal. zo wordt ver
wacht. zich dit jaar voortzetten. Be
langrijk is in dit verbzand de voorge
nomen overname van de Engelse kunst-
mestfabrikant Shellstar door de Unie
van Kunstmestfabrieken. Indien de
overname een feit wordt, zal de UKF
de grootste stikstof producent ter we
reld zijn. Het aandeel van DSM hierin
zal door het uitstappen van Akzo en
Hoogovens worden verhoogd van 60
tot 75 pet. De rest zit bij Shell.
DSM groeit ook op het gebied van de
bouwactiviteiten. Besprekingen zijn
thans in een vergevorderd stadium
voor de overneming van bouwmateria-
lenbedrijf Tecuvven in Tegelen. Een
bedrijf met 700- mensen en een omzet
van 60 k 70 min.
Investeringen
De investeringen lagen in 1972 met
ƒ289 min. op een aanzienlijk lager ni
veau dan in voorafgaande jaren. Hoe-
Thomassen en
Drijver-Verblifa
DEVENTER De omzet van meta
len verpakkingen is slechts weinig ge
stegen. De ter compensatie van de
verder gestegen kosten zo noodzakelij
ke volumegroei bleef achterwege en
er trad zelfs in het verkoopvolume
een daling op. Dit deed zich alleen
voor bij de Nederlandse afzet. Op de
Belgische markt was sprake van een
duidelijke stijging, zowel in aantallen
als in geld. Dc directie van Thomas-
sen-Drijver/Verblifa wijt, in het jaar
verslag, deze teruggang in Nederland
aan enkele incidentele factoren, die
geen afbreuk doen aan de positieve
verwachtingen op langere termijn.
Als incidentele factoren noemt het be
drijf het Amerikaanse invoerverbod
van Nederlan<ise ham. De vleesbussen-
omzet liep daardoor ernstig terug.
Bovendien bleven de afzetten in de
sector groente en#fruit gevoelig ach
ter als gevolg van' sommige gedeelte
lijke misoogsten. Tenslotte» hebben
het slechte weer en de invoering van
accijns op frisdranken de afzet van
bier- en frisdrankbussen duidelijk
doen achterblijven bij de raming.
Als gevolg van bovenstaande zijn de
omzetten in 1972 aanzienlijk beneden
de verwachtingen gebleven en stegen
slechts met 7,6 miljoen tot 446,5
miljoen. Hierdoor bleef ook het resul
taat achter bij dat van 1971. De netto
winst zakte van 11,1 miljoen tot
9.6 miljoen. Aan dividend wordt on
veranderd 6 miljoen uitbetaald.
Bredero VG
UTRECHT Bredero Vast Goed is
van plan op korte termijn over te
gaan tot de uitgifte van nominaal 3
min (niet royeerbare certificaten van)
aandelen, volledig gerechtigd tot het
dividend over 1973 en volgende jaren.
Bestaande aandeel- of certificaathou
ders hebben een voorkeursrecht bij
de emissie. Gok komt er een (mei
winstdelende) obligatielening van
wël nog niet kan worden gesproken
van een duidelijke opleving in de che
mie, ziet het er toch wel naar uit dat
de investeringen in de komende jaren
weer op een hoger niveau zullen ko
men. Voor het lopende jaar worden
zij op een 400 min. geraamd.
Dr. Rottier voorzag een sterke groei
van de internationale chemie, met na
me voor organische produkten en
polymeren De volumegroei zal DSM
vermoedelijk hard nodig hebben om
dat er ontwikkelingen in de lucht zit
ten. die de chemische industrie toch
wel voor problemen kunnen stellen,
t.w. sterkere prijsstijgingen voor
grondstoffen als nafta en aardgas dan
verwacht. De nettowinst beliep over
1972 ƒ111,9 (98,2) min.. waar
uit een dividend van 12 (11 pet
wordt uitgekeerd. De concernomzet
was 3.410 min, of 23 pet meer dan
in 1971. Geprojecteerd tegen het eigen
vermogen ad 901 min. was het jaar
resultaat bevredigend, hoewel het ren
dement voor de chemische activiteiten
- zij het weliswaar verbeterd - voorals
nog te laag wordt geacht.
HF.ERLEN DSM blijft in alle on
derdelen van het concern - ook in
Limburg - de volle aandacht wijden
aan rationalisatie, hetgeen op zich een
personeelsverminderend effect heeft.
Het totale personeelsbestand van de
vennootschap en het stikstofbindings-
bedrijf dat eind 1972 14.400 man be
droeg, incl. een 3600 man betrokken
bij de produktié van vaste brandstof
fen in de mijn Emm?-Hendrik, zal dit
jaar met een paar honderd man. ver
minderen, o.m. door het niet aanvul
len van het natuurlijk verloop.
Van de 3600 man in het mijnbedrijf
zullen er in de jaren tot 1980 1X0(1
overbrugging krijgen tot hun pensi
oen, 100 zullen in WSW-verband wor
den geplaatst. 100 buitenlanders moe
ten repatriëren, 800 man kunnen bin
nen het bedrijf worden geplaatst en
400 extern. De resterende 400 arbeids
plaatsen zullen door pensioen en
overlijden vervallen.
Door de overgang van veel mensen
van de mijnbouw naar de chemische
bedrijven zit DSM momenteel in zeke
re zin wat ruim in haar personeelsjas
Daarbij zijn in de samenstelling van
het personeel de oudere leeftijdsgroe
pen relatief te sterk vertegenwoor
digd.
12 min. Het prospectus zal midden
volgende week verschijnen, zo heeft
president-directeur dr. J. de Vries op
de jaarvergadering medegedeeld. Hij
verwacht na vergroting van het kapi
taal over het lopende jaar een divi
dend dat minstens zo hoog zal zijn als
over het afgelopen boekjaar (11 pet).
Verenigde Bedrijven Bredero heeft in
Duitsland de oprichting van een vast
goedfonds in voorbereiding, waarin
een gedeelte van het city-projekt in
Hannover zal worden ingebracht, zo
werd nog meegedeeld in de jaarverga
dering. Zoals bekend, heeft VBB een
belang van 50 pet in het city-projekt
in Hannover. Met een financieel con
sortium en met hypotheekverstrekkers
is in principe overeenstemming be
reikt over de omvang van dit fonds,
dat zich in vorm zal aansluiten bij de
in Duitsland gebruikelijke structuur.
Bijzondere omstandigheden op de ka
pitaalmarkt voorbehouden, zullen in
de loop van deze zomer de aandelen
tot een bedrag van ongeveer DM 35
miljoen op de incourante markt wor
den geplaatst. Verwacht wordt dat te
gen het einde van de maand het pros
pectus zal verschijnen. De totale om
vang van het fonds is volgens dr. De
Vries in de orde van DM 70 miljoen.
Daarmee is het eerste deel van de fi
nanciering van het projekt in Hanno
ver verzekerd. VBB is reeds betrok
ken bij vastgoedfondsen in België en
Nederland.
Van Nelle
ROTTERDAM Bij dc erven de
Wed. J. van Nelle heeft de bevredi
gende gang van zaken zich ook in
1972 voortgezet. De concernomzet
steeg met 7 pet. tot ƒ499.2 min. en de
totale winst na belastingen nam met
3.6 min. toe tot 10.5 min. De netto
winst groeide van 6.0 min. tot bijna
ƒ8.0 min, een toeneming van 33 pet.
Hierdoor kon, ondanks de vergroting
van het aandelenkapitaal met 18 Dct.
ue wkioï per aanueei veroeteren van
ƒ277.16 tot ƒ312.96. Zoals reeds ge-
BRUSSEL Minister Langman (eco
nomische zaken) lijkt in strijd met
het EEG-verdrag gehandeld te hebben
toen hij vorig jaar december de Ame
rikaanse oliemaatschappij Placid In
ternational Oil verzocht om het door
deze maatschappij in de Noordzee te
winnen aardgas aan de Nederlandse
Gasunie te leveren. Placid heeft daar
over een klacht ingediend bij de Eu
ropese Commissie in Brussel en de
commissie heeft ons land om alle
noodzakelijke gegevens gevraagd.
Dit blijkt uit het antwoord van het
'dagelijks bestuur' van de EEG in
Brussel op schriftelijke vragen van ir.
H. Vredeling (Soc), lid van het Euro
pees Parlement. De Europese Com
missie bevestigt dat Placid met een
groep Westduitse bedrijven (Ruhrgas,
Vereinigte Elektrizitaetswerke Westfa-
len en energieversorgung Wesre-Ems)
vorig jaar een contract sloot voor de
levering vanaf 1975 van 6.5 miljard
kubieke meter aardgas. Dat gas moet
gewonnen worden in het Nederlandse
deel van de Noordzee. Minister Lang
man heeft op 22 december vorig jaar
Placid gevraagd dit gas aan de Neder
landse Gasunie te leveren. Placid
heeft daarop een klacht ingediend bij
de Europese Commissie omdat deze
maatschappij meent dat de Nederland
se maatregel niet in overeenstemming
is met het EEG-verdrag dat alle kwan
titatieve uitvoerbeperkingen tussen de
lidstaten verbiedt.
Zelfs al zou de klacht niet ingediend
zijn dan zou de Europese commissie
toch gewaakt hebben voor de toepas
sing van de bepalingen van het ge
meenschapsrecht aldus het antwoord
van de Europese Commissie op de
vragen van Vredeling.
TOKIO In Japan is gisteren 'Con
stitution Day' gevierd. In verband
daarmee waren de beurzen en mark
ten in het land gesloten.
Berekening Gasunie:
Overeenstemming moet nog worden
bereikt met de regionale gasbedrijven.
Bovendien moet de minister van eco
nomische zaken toestemming geven
voor de verhoging.
'Per 1 januari komt er een accijns op
olie van 3,26 cent per liter. Omgere
kend in gas is dat ongeveer 3 cent
per kubieke meter. Wanneer er een
wanverhoudijg gaat komen tussen de
prijs van gas en de prijs van olie, dan
zal daar een extra vraag tegenover
staan die naar onze berekeningen on
geveer 30 procent zal zijn', aldus de
woordvoerder.
De Gasunie wil die vraag afremmen
omdat men zegt gewoonweg niet te
kunnen leveren. Ook wil men berei
den dat de huisvrouw zuiniger wordt
met aardgas. Om de vraag in de toe
komst op te vangen mag er geen gas
worden gebruikt dat niet noodzakelijk
is, zo stelt de Gasunie. Dat houdt in
dat er bijvoorbeeld maatregelen moe
ten worden genomen op het terrein
van de isolatie van huizen, waarmee
in het buitenland opvallende resulta
ten zijn geboekt.
'Wellicht is het mogelijk om over een
aantal jaren duurder aardgas, maar
minder aardgas te gaan verkopen aan
de Nederlandse consument', zo meent
de Gasunie.
De prijs wordt niet verhoogd om de
huidige afzet binnen Nederland af te
remmen.
'We hebben niet voor niets de afzet
gecreëerd die we op het ogenblik heb
ben. Het gaat er alleen maar om een
ongebreidelde groei, die het gevolg
zou zijn van een groot verschil tus
sen de gas- en olieprijzen te voorko
men want die groei zouden we inder
daad niet kunnen leveren', aldus de
woordvoerder.
Het kamerlid Terlouw (D'66) meent
dat nog te ontwikkelen aardgasvoorko
mens en eventuele nieuwe vondsten
niet aangesproken mogen worden. Zij
moeten bewaard blijven voor de toe
komst, opdat zij in het geval van een
reële energieschaarste enig soelaas
kunnen bieden, meent hij.
Hij heeft minister Langman (economi
sche zaken) gevraagd, of inderdaad
het Amelander gas niet gemist kan
worden, terwijl bekend is dat de con
tractuele verplichtingen van de Gasu
nie wel degelijk nagekomen kunnen
worden, zonder dat het verwachte
kleinverbruik tot 2000 in de knel be
hoeft te komen.
Nieuwe economische maatregelen op komst
WEST-BERLIJN Het Westduitse bankdisconto wordt vandaag met
één procent verhoogd tot 6 procent en de rente voor leningen, die
banken bij de centrale bank kunnen opnemen tegen onderpand van
effecten ('lombard'-rente), met eveneens 1 procent tot 8 procent. De
vorige verhoging van het bankdisconto geschiedde op 12 januari.
Daarnaast is de Bondsregering van duitse regering heeft voorgesteld en
Plan een omvangrijk pakket van maat- daarna kunnen altijd nog aanvullende
regelen voor te stellen om de econo- maatregelen worden genomen, zo zei
raische stabiliteit in de Bondsrepu- hij.
bliek te herstellen. De minister van De president van de Bundesbank
economische zaken. H. Friderichs, zei sprak zich ook voor een conjunctuur-
dit op een bijeenkomst van werkge- toeslag uit. Hij bleek van mening dat
vers in Dlisseldorf. deze onder de huidige omstandighe-
De president van de Westduitse een- den nuttig zou kunnen zijn.
trale bank sprak, in een toelichting Over de jongste ontwikkeling van de
op de gonomen maatregelen, de hoop prijzen van verbruiksgoederen merkte
uit, dat de verhoging van het disconto Klasen op dat 'niemand daar meer
en de 'lombard'-rente een ommekeer rustig onder kan blijven'. Hij deelde
|n de ontwikkeling van de prijzen zal mee dat banken die door de beperken-
inleiden. Hij wees een loon- en prijs- de maatregelen in moeilijkheden drei-
stop af. Eerst moeten alle maatrege- gen te raken op individuele hulp kun-
len uitgevoerd worden die de West- nen rekenen.
Al sinds 1971 fusiegesprek met C.ebeco
meld, wordt een dividend van 17 pet.
voorgesteld (vorig jaar 15 pet. plus 6
pet. in agio-aandelen). Uit de netto
winst zal voorts 3.5 min. aan de re
serves worden toegevoegd, zo blijkt
uit het jaarverslag.
1 ankzij de bereikte omzetvergroting,
de maatregelen van verhoging van de
efficiency en de uit de integratie
voort spruitende besparingen kon on
danks de sterke loonkostenstijgingen
bij verschillende van de Van Nelle-be-
drijven een belangrijke rentabiliteits-
verbetering worden bereikt. Sterk ver
beterde resultaten in Duitsland en
Spanje hebben in belangrijke mate
aan de winstgroei bijgedragen. Van
Nelle houdt voor 1973 rekening met
een belangrijke investering in een
nieuw distributiecentrum in Rotter
dam. Het totale bedrag hiervoor
wordt op ƒ8 min. geraamd. 'Wij heb
ben in het slaan van de eerste paal
voor dit nieuwe gebouw de bekroning
gezien van een lange periode van
voortdurende groei van ons Neder
landse bedrijf en tegelijkertijd een
blijk van een gefundeerd vertrouwen
in voortgezette expansie in de toe
komst', zo laat de directie aan aan-
deelhouders weten.
Dividend Calvé-Delft
DELFT Op grond van de medede
ling van Unilever, dat een slotdivi-
dend van 4 per aandeel van 20 zal
worden uitgekeerd, zal Fransch-Hol-
landsche Oliefabrieken Calvé-Delft
voorstellen he dividend over 1972 op
de gewone aandelen te bepalen op 51
(48) pet en het dividend op de 6 pet
cumulatief preferente aandelen op
10,5 (10,2) pet.
Lijm en Gelatine
'Delft' geeft minder
DELFT De Lijm- en Gelatinefa-'
briek 'Delft' heeft het dividend over
1972 bepaald op 5 (6) procent op de
aandelen en 5 (6) per restantbewijs
in contanten.
Van een onzer redacteuren
UTRECHT De ineenstorting van de Coöperatieve Stichtse Olie- en
Lijnkoekenfabriek (SOL) in Utrecht is voor een belangrijk deel terug
te voeren op een gebrekkige organisatie van het bedrijf. Dit blijkt
uit het verslag van de bewindvoerders in de voorlopiee surseance van
betaling van de SOL.
durende wrijvingen in de coöperatie
ve wereld kostten veel tijd, evenals
de langdurige fusiebesprekingen met
Cebeco-Ilandelsraad.
Door dit alles kwam de aan- en ver
koop van de grondstoffen te liggen
bij twee nog vrij jonge medewerkers,
die ook nog belast waren met veel ad
ministratief werk. Verder was er wel
een gewone boekhouding, maar
siechts een zeer gebrekkige bedrijfse-
economische administratie. Daardoor
was het niet mogelijk a la minute een
inzicht te krijgen in de gehele con
tractpositie. Een ander punt was nog
het onvoldoende samenspel tussen be
stuur en directie. In ieder geval had
men bij SOL geen idee van de om
vang van de catastrofe.
De gevolgen van de in het rapport ge
schetste slechte organisatie zijn be
kend. De SOL heeft enorme fouten
gemaakt in het beoordelen van het
prijsverloop van de grondstoffen,
waardoor tientallen miljoenen gul
dens verlies werd geleden. Tegen al
eerder afgesproken prijzen werd aan
afnemers geleverd, maar de aankoop
van de grondstoffen was aanzienlijk
duurder dan verwacht. De prijs van
sojabonen steeg in plaats van te da
len. zoals verwacht.
Eén dag voor de op 30 januari ver
leende surseance van betaling werd
overeengekomen, dat de coöperatie
ve organisatie Cebeco-Handelsraad het
mengvoederbedrijf van SOL zou
De bewindvoerders schrijven, dat de
directeur, de heer C. J. van RoniiAn
zich in voreger jaren intensief be
moeide met de aan- en verkoop van
de grondstoffen (o.m. sojabonen) en
dagelijks het marktverloop volgde.
Dar is bepaald niet overbodig, want,
aldus het verslag 'de dagelijkse prijs
fluctuaties, met vaak grote prijsver
schillen in korte tijd, maken het de
inkoper moeilijk de grondstoffen op
het juiste moment en op de meest
passende leveringstermijn aan te ko
pen.
De tijd van de directeur werd echter
steeds meer in beslag genomen door
onderhandelingen over de uitbreiding
van de SOL-bedrijven. Ook de voort-
Kon Olie noteerde gisteren S 43%-% <437»-
4,). Philips $19-'» <19-19'; Unilever $54%-
154%-%) en KLM 37% (36%). Opgave
duPont. Glore. Forgan.
EFFECTENKOERSEN AVONDVERKEER
AMSTERDAM In het telefonisch avond-
verkeer kwamen gisteravond dc volgende
koersen tot stand (tussen haakjes de offi
ciële slotkoers an dezelfde dag)
AKZO (82.00). Hoogovens (80.90). Kon.
Olie 126.50-127 gl (126.70). Philips 56.80 gb-
57.20 gl 157.10) L'nilever 160.90-161.30
161.40). KLM (112 00)
werknemers en de gehele outillage
van SOL. Hierdoor kon het hele bedrijf
van SOL blijven draaien, ook de olie-
fabriek van SOL, die inmiddels voor
2,8 miljoen aan Provimi is overge
daan. De mengvoederfabriek kwam in
beginsel voor 6,5 miljoen aan Cebe
co-Handelsraad.
Al in 1971, bij de aankondiging van
de fusie tussen de Cebeoo en de (RK
coöperatieve) Handelsraad werd door
deze combinatie en de SOL het initia
tief genomen tot opgaan van de SOL
in het grote geheel. Dit ondanks de
tegenstellingen, die er in het verleden
ook in het persoonlijke vlak met
de Handelsraad waren geweest. Rond
de jaarwisseling (dus voor de cata
strofe) 1972/73 zag het er naar uit,
dat een fusie per 1 juli 1973 zou wor
den gerealiseerd.
Induct. Sporen Will. Obl. M»d*
1 mei 921.21 183.30 107.27 74.62 512 4
2 mei 932.34 185.20 107.91 74.69 511.8
3 mei 945.67 188.91 108.83 74.80
1 mei 15.380 17.320 1.762
2 mei 14.380 15.110 1.778
3 mei 17.760 17.890 1.776
631 756
986 439
985 448
Koersen in Montreal
lat Ca»
lass Ferguson
- .Jat Resource»
voortzetten, gebruik makend van de sheit canada
11%
18%
8.381.
18%
8.51L
53 V*
NEW YOHK
AC F Industrie»
Allied Chemical
Alum Cu ui Am
American liraut
American an
An) Cyariamid
Am Electr l'nwe
Am Metal cuma
Am Motors
Burlington Ind
Call Pacaflc Kv
Celane.se
Chase Manhattan
Chesap ohm R
Chrysler
Cities Service
Colgate Palmolive
Colt Industries
Common* Edison
Cons Ldisun
Cunt Can
Cunt Oil
Curtiss Wright
Curtiss Wright A
Dart Ind
Deere and Co
Dow Chemical
Du Ponl i Eli
Eastman Kodak
First Nal City
Can Breweries
Cello
Chadbourn tiolh
Chase Select Fd
Columbia Gas
Coniinco
Cunt Telephone
13'. 13%
34 33%
57' 59
3HJ, 40%
32% 32%
26 2«'%
26'26%
32 31
18% IX
33%. 34%
431 a 43%
138 138%
38 37%
20%
28%
124%
413-
I Nick I>r Can
I Paper
I Tel Tel
I.lllg I.VItICO VI.||
10%
10%
LiHiiii Ind
9%
l.nckhr.d A III IX
i 7
7
Marcnr
22%
22%
Martin Marietta
17%
17%
May Dep Store»
30',i
30%
McDonnell Done
33%
34%
Mnhtl nil t'nrp
«6%
69%
Nal him nil
46%
46%
Nahn.cn
327.
34
Nal Distillers
14%
15
Nal Uvpsiiin
13%
15%
Nal Steel
39%
40
Nal Lead Ind
14
14
Geo I
16%
16%
Il'll link lot llrl
•Mb
98 b
Int Ha» Flag
89
93%
1 HI Pa pel 4)
«2
1 nit-r spar
23.30
23.40
Kansas H» Ind
Kansas Power
24%
24%
KIM
37%
37%
Kroger
18%
18%
1 east!»
10%
10»,
1 one Siar Cement
17%
17%
Lehman
18%
16%
83% 83%
44% 43%
122 126%
J3% 34%
35%
36
33% 40%
84 85%
85% 7%ex
97 8% ex
45 45%
50 'i 50%
13% 13%
36% 37%
8% 9
lal l'etl
Light
23% 23%
25% 25%
17% 17%
8% 8%
17% 18
Madlsun Fund
11% 11% I Wei
Lanser voor christelijke werkgevers
[Vanonze sociaal-economische redactie
DEN HAAG CNV-voorzitter J. Lanser vindt bet niet denkbeel-
digdat bij bet sociaal-economisch overleg in de toekomst in sterke
mate het accent zal worden gelegd op de machtsverhoudingen. Hij
zou dat funest en een gevaarlijke ontwikkeling vinden, waar het
CNV bepaald niet gelukkig mee is.
