Bloemendefilé bij paleis Soestdijk liep ondanks vele regen als een klok Ook in 1918 had de CHU het moeilijk NOTENKRAKER Je ziet steeds meer mensen Kelly roken... Zendingsdagen trekken vijftienduizend mensen Waarom? Kelly is laag in nicotine en toch fijn van smaak. Daarom! Witte Huis Prinsjes assisteren gretig op trappen bordes Popzender in Amsterdam uitgeschakeld Technische hulp voor visueel gehandicapten Apparatuur popgroep in beslag genomen Russische baptisten kregen veroordeling Spanningen tussen confessionelen niet nieuw Het weer 'ROUW/KWARTET DINSDAG 1 MEI 1973 BIXLVENLAND/BUITENLANID/KERK T3/K3 SOESTDIJK Voor het eerst sinds jaren was het bloemendefilé dat traditie getrouw gisterochtend in de tuin van paleis Soestdijk van de jarige koningin Juliana werd gehouden precies op de geplande tijd afgelopen. Er hoefden zodoende geen stoelen aan te pas te komen om er voor te zorgen dat een enigszins vermoeide koningin het défilé (dat vroeger wel eens twee uur duurde) uit kon zitten. Een fikse regenbui die de hele ochtend al had ge dreigd, zorgde voor een nat einde van de feestelijkheden in de paleistuin. tADVERTENTIE Voor de koningin werd snel een door- kijkparaplui aangedragen. De overige leden van de koninklijke familie za ten toen al aan de koffie. Alleen de prinsjes konden kennelijk niet genoeg krijgen van de gebeurtenissen buiten. Zij drukten hun neuzen plat tegen de ramen van de Waterloo-zaal. De jong ste der Oranjegeneratie eiste ook gis teren weer alle aandacht op. Assistentie Willem Alexander beet het spits af. Hij wandelde om tien over half elf de bordestreden af om, handen in zijn donkerblauwe broekzakken, het schouwspel in de tuin van dichtbij te kunnen volgen. Zijn broertjes Friso en Constantijn en prins Maurits, de oudste zoon van prinses Margriet, volgden spoedig. Ze waren alle vier al gauw in de weer om de padvindsters die de duizenden meegebrachte bloe men moesten rangschikken op de bor destreden, te assisteren. Zij vatten hun taak ernstig op. Prinses Beatrix die duidelijk plezier in de activiteiten van haar zoons had, gaf af en toe aan wijzingen. 'Die rode daar, Alexander', riep ze op een gegeven ogenblik op een grote bos tulpen wijzend, waar haar oudste zoon mee rondstapte. Car los, de oudste zoon van prinses Irene, die een fel oranje truitje aan had, had de kat eerst even uit de boom ge keken. Later ging hij ook aan de slag. Lange tijd stapte hij met een narcis rond. Prins Constantijn vermaakte zich toen al weer met een grote bol bestaande uit kunstbloemen, die hij aan een touwtje achter zich aan trok. Prinses Beatrix keek er vertederd naar. Willem Alexander toonde ook gisteren dat hij weet wat er van hem wordt verlangd. Hij poseerde uitge breid voor de fotografen die in groten getale waren gekomen, om het ver jaardagsfeest in prenten vast te leg gen. Niet op bordes Het défilé werd bespoedigd doordat er geen geschenken op het bordes wer den aangeboden. Dat gebeurde na af- loop in de tuin aan de lopende band. BcU'tje Voor een paar deputaties werd een uitzondering geonaakt. Met name voor de katholieke vrouwenorganisaties uit Luyksgestel. Een paar van deze dames kwamen met een grote mand gevuld met stokbroden aan. Zij vroegen de enigszins verbaasde koningin of zij dit geschenk met haar schoonzoon prins Claus wilde delen. De reden van deze attentie was namelijk een opmerking die de prins onlangs maakte bij een bezoek aan de technische hogeschool in Eindhoven. Prins Claus zei toen letterlijk: 'Ik heb in Nederland nog nooit een goed stokbrood gegeten.' In Luyksgestel is onlangs een bakkers museum opgericht, waarin brood wordt gebakken volgens oud beproefd recept. De vrouwen uit het Brabantse dorpje, besloten daarop inhakend, de koninklijke familie aan te tonen dat er ergens in Nederland een goed stok brood wordt gebakken. De koningin vond het prachtig. Prins Claus lachte er eveneens hartelijk om. Besloten werd dat de koninklijke familie het meegebrachte brood bij de lunch zou keuren. (ADVERTENTIE) HILVERSUM/UTRECHT Ongeveer 15.000 mensen uit de rechter vleugel van de gereformeerde gezindte besteedden koninginnedag, traditiegetrouw, om zich te bezinnen op het werk van de zending: een kleine 10.000 waren aanwezig op de zendingsdag van de gerefor meerde gemeenten in de Expohal in Hilversum, tewijl de Mbuma- zending 5000 mensen trok naar de Utrechtse veemarkthallen. De gereformeerde gemeenten, die in 1962 hun zendingswerk begonnen, gaan nu hun derde zendingsterrein bestrijken, na West-Irian en Nigeria. Gisteren maakte ds. H. Rijksen, voor zitter van zendingsdeputaten, bekend, dat ds. L. Huisman te Vlaardingen en ir. Minderhoudt binnenkort naar Zuid-Afrika vertrekken om een taak aan te vangen in het Tswana-thuis- land, respectievelijk als zendingspredi kant en als landbouwkundige. De ker- keraad van Vlaardingen heeft op ver zoek van deputatcn haar predikant nu als missionair predikant beroepen. Ds. Huisman, die al enkele malen in Zuid-Afrika is geweest, vertelde, dat in Tswana-land, gelegen tegen het on afhankelijke Botswana, thans een half miljoen mensen wonen. Door de Zuid- afrikaanse thuisland-politiek zullen dat er 2.5 miljoen worden. De mensen leven in allerellendigste omstandighe den, vooral nu de oogst mislukt is als gevolg van de droogte. Maar de geeste lijke nood is nog groter. Een van de eerste taken zal zijn het opzetten van een bijbelschool. 'Voor Christus bestaan geen gesloten deuren' aldus ds. Rijksen in zijn ope ningswoord, uitgaande van Christus' verschijning aan de elf op de paasa vond. Dat heeft hij ook betoond in West-Irian, op de eerste post in de Ja- limo-vallei, in de volgende post Lan- dikma, waar nu ook onlangs de doop is bediend en een gemeente tot open baring is gekomen, en zelfs in Nipsan- ma, waar eerst zo'n grote vijandschap aan de dag trad, maar nu honderden onder de evangelieprediking komen. De gereformeerde gemeenten (80.000 zielen) hebben thans zo'n vijftien zen dingsarbeiders. Naast de twee, die nu naar Zuid-Afrika zullen gaan, zal een tweede missionair predikant worden uitgezonden naar West-Irian (C.G. Vreugdenhil) en voorts verschillende mensen naar Nigeria: drs. Nieuwen- hui^, die het werk van landbouwkun dige J. Commelin onder de Egeddes overneemt, omdat deze een nieuwe taak begint onder de Izi-stam, dokter Schoonhoven als zendingsarts en nog enkele verpleegsters. Ds. Huisman, penningmeester van de zending der gereformeerde gemeen ten, kon vertellen, dat deze gemeen ten in 1972 1.339.000 gulden bijeen hadden gebracht voor de zending, 17 gulden per hoofd. In 1972 was het to taal 1.272.000 gulden. Verder werd op deze dag gesproken door twee zen dingsarbeiders met verlof: de heer Commelin en zuster D. Sonneveld uit Nigeria en door de predikanten J. Mijnders, J. M. Kleppe en P. Blok, terwijl mej. J. W. v. d. Berg een ver haal voor de jeugd vertelde. De gereformeerde gemeenten in Ne derland en de oud-gereformeerde ge meenten hebben geen eigen zending, maar steunen (samen met enkele her vormde gemeenten en vrije gemeen ten) via de stichting Mbuma-zending het werk van de Schotse vrije presby teriaanse kerk in Rhodcsië. Vorig jaar werd voor dit werk 300.000 gulden bijeengebracht. Gisteren sprak in Utrecht de zwarte ds. Aaron Ndebele uit Rhodesië woorden van dank. Uitwendig bloeit het werk: de medische zending, de scholen. Maar vreze mocht ons wel bevangen, aldus ds. Ndebele: zou er nu ook waar werk des geestes zijn? Toch zijn ze er in Rhodesië, ook on der de jeugd, die in de waarheid tot God bekeerd zijn. Hij vroeg gebed, opdat God vrede en respect mocht brengen tussen blank en zwart in zijn land. Verder werd op deze dag gesproken door ds. G. van de Breevaart, de Schotse oud-zendeling ds. Donald Campbell, ds. F. Mallan, ds. P. J. Dorsman en ds. C. Smits. Zij beklem toonden, dat het voor elk mens, ook in Nederland, nodig is 'heiden voor God' te worden, om in die weg door God gezaligd te worden. De collecte van de Mbuma-zending bracht met ve le meegebrachte opbrengsten van plaatselijke activiteiten 85.000 gulden op. Veel belanstelling trok de groep me dewerkers aan de tv-serie Bartje uit Zuidlaren. Uiteraard waren de hoofd rolspelers er ook bij. Jan Krol, even kwajongensachtig als in de sdrie. mocht de koningin later een afgietsel van het beroemde beeldje van de door hem uitgebeelde Bartje, dat in Assen staat, aanbieden. De koningin maakte van de gelegenheid gebruik als trou we kijkster van de tv-serie een praat je te maken inet de zo bekend gewor den tv-figuren. Haar kleinkinderen waren intussen druk in de weer met de meegebrachte geit van Bartje die in de serie ook een rol speelde. De Harmonie uit Marum deed ijverig zijn best op 'Gelukkig is het land'. Alk maar viert in het najaar het feit dat het vier eeuwen geleden bevrijd werd van de Spanjaarden. Alkmaarse kaas dragers boden de vorstin ook een ca deau aan. Dit keer geen ronde kaasjes maar een partij dahlia's voor de tuin van Soestdijk. De koningin was er zichtbaar door verrast. 'Enig', riep zij. Terwijl velen onder parapluis en af dakjes een schuilplaats zochten voor de plensbui die boven Soestdijk los brak, ging de koningin ook op de koffie af. Voor 1973 zat het défilé er op. 'Het is elk jaar weer een attractie voor ons. Het hoort er echt bij', ver telde zij na afloop tegen de organisa toren. Parade De enige militaire parade die gisteren is gehouden, werd in stromende regen afgenomen in Den Helder. Enkele duizenden mensen trotseerden het neerplensende water om het schouw spel te zien. De parade werd afgeno men door de commandant Zeemacht Nederland, schout bij nacht B. Veld kamp. De traditionele vliegshow bo ven de parade moest in verband met de weersomstandigheden worden afge last. Van een verslaggever AMSTERDAM Omstreeks het mid daguur is gisteren in Amsterdam een illegale popzender in de lucht ge weest. Een half uur na de uitzending heeft de Amsterdamse recherche met de opsporingsdienst van de PTT een inval gedaan in een huis in de Utrechtsestraat. Proces-verbaal werd opgemaakt tegen de 59-jarige E. Otten en zijn compagnon F. Kollen. Hun ap paratuur is in beslag genomen. Vol gens de recherche was het de heer Ot ten te doen om een publiciteitsstunt. Een consortium van zakenlieden, on der wie de heer Otten, heeft de uit zending georganiseerd. Zij willen met deze stunt de regering wakker schud den. opdat een einde komt aan de sluikreclame in de radio- en tv-pro- gramma's van de officiële omroepen en via de piratenzenders voor de kust. De voornaamste grief van de heer Ot ten is dat de omroepen reclame ma ken voor drive-in-shows. Maar er zijn in Nederland ongeveer 200 shows die geen mogelijkheid van gratis reclame hebben. Die gratis reclame heeft men nu met een eigen zendertje in Am sterdam wel gemaakt. De heer Otten wil een proefproces uitlokken. DELFT Medewerkers van de tech nische hogescholen, van organisaties van visueel gehandicapten en verte genwoordigers van Nederlandse indu strieën hebben besloten een landelijke werkgroep voor technische hulp aan visueel gehandicapten te vormen. De werkgroep stelt zich ten doel te be zien welke technische hulpmiddelen in binnen- en buitenland ontwikkeld zijn, contacten te leggen met en tussen or ganisaties, instellingen of personen die hulpmiddelen ontwikkelen, en na te gaan welke behoeften aan hulp er be staan. Op het ogenblik is de inventarisatie in volle gang, o.a. van braille- en aan verwante methoden voor informatie overdracht via de tastzin, communica- tie-apparatuur voor doof-blinden, pons kaart- en ponsbandlezers, meet- en do- seerapparatuur, brailledruk- en zetma chines. Uit de lopende inventarisatie is ge bleken, dat in Nederland vrij veel technische hulpmiddelen voor visueel gehandicapten worden ontwikkeld. Vast is komen te staan, dat er drin gend behoefte is aan coördinatie van werkzaamheden. Doordat er thans niet of nauwelijks contact is, komt het voor dat men op verschillende plaatsen bezig is met de ontwikkeling van een zelfde apparaat. Van een verslaggever VEENENDAAL De organisatoren van het jaarlijkse popfestival op ko ninginnedag in Veenendaal hebben gisteren beslag laten leggen op de ap paratuur van de popgroep Focus we gens het plegen van contractbreuk. De groep zou gistermiddag vroeg verschij nen in Veenendaal, maar de 5000 jongeren wachtten tevergeefs. De or ganisatoren besloten in arren moede de andere groepen maar wat langer te laten spelen, uiteraard tegen beta ling, en lieten beslag leggen op de uitrusting van Focus, waarvan de dag waarde plus de twee vrachtwagens waarin alles vervoerd werd, ongeveer 80.000 gulden zou bedragen. MOSKOU (Reuter) Een Witrussi- sche rechtbank heeft vier 'evangeli sche baptisten' tot gevangenisstraffen veroordeeld, omdat zij kinderen gods dienstonderwijs hadden gegeven en hun medegelovigen hadden aange spoord de wet te overtreden. Het blad 'Sowjetskaja Byelorussia' dat dit meldt, zegt dat de vier terecht hebben gestaan in de stad Soligorsk, maar zwijgt over de duur van de gevange nisstraffen. Van een onzer verslaggevers DEN HAAG Op Koninginnedag 1918, die toen op 31 augustus werd gevierd, verscheen op de voorpagina van het socialistische weekblad !De Notekraker" deze tekening van L. J. Jordaan. ZONDAGSBLAD VAN' „HET VOLK" No. 5641 VAN 31 AL'GL'STUS 1918. Vervolg van pagina 1 den moeilijk was. Mijn besluit het te accepteren was moeilijk maar ik res pecteer en waardeer de houding die hen ertoe aanzette', liet Nixon weten. Hij zei dat Haldeman en Ehrlichman een onzelfzichtigheid en toewijding aan de dag hadden gelegd, die hij zel den eerder had meegemaakt en hij noemde hun bijdragen aan zijn rege ring 'enorm.' 'Ik betreur hun vertrek zeer', zei de president. Verlamd De sensationele ontslagen hebben de top van de regering-Nixon feitelijk ge decimeerd. Van Nixon hadden Halde man en Ehrlichman steeds meer macht gekregen over bijna alle depar tementen. Ook John Dean had veel meer te vertellen dan een normale presidentiële adviseur. Hun plotselinge vertrek betekent dat de bestuursvorm, die Nixon in het Witte Huis had toe gepast, bijna volkomen is vernietigd. Vooral op binnenlands gebied kunnen de ontslagen diepe en langdurige in vloed hebben, aangezien Ehrlichman en Haldeman onbeperkte macht beza ten over de wetsvoorstellen, die naar het Congres gezonden werden en over de intensiteit, waarmee het Witte Huis vocht voor deze voorstellen. De buitenlandse politiek van Amerika lijkt niet aangetast te zijn door het schandaal. Adviseur Henry Kissinger is nooit in verband gebracht met het schandaal en is nog volop in de weer met diplomatieke activiteiten. Zacht Van onze weerkundige medewerker Het had allemaal zo mooi kunnen zijn. Zondagavond kwam een sterke, in betekenis toenemende rug van ho ge druk vanuit Engeland op ons af. Dat leek op zonnige perioden en vrij wel nergens een bui. Maandagmorgen vroeg nog waren de feestgangers ge rustgesteld met het KNMI-bericht dat er pas 'tegen de avond' regen zou vdl- len en dan voornamelijk in het zuid westen. Maar nog tijdens het défilé in Soestdijk moesten de paraplu's wor den opgestoken... Een zich sterk ac tiverende depressie, harde plaatse lijk stormachtige winden uit het zeegebied ten zuidwesten van Enge land, die over de Britse eilanden een noordelijke tot noordoostelijke baan volgden, heeft het weer op koningin nedag tot in de grond bedorven. Zodra de opgeblazen hogedruk-tussen- rug de hielen had gelicht, breidde een omvangrijk gebied met regen zich met een sneltreinvaart over Neder land uit. De neerslag ontstond door opglijding van zachte vochtige lucht tegen van huis uit koudere polaire lucht. Gisteravond bevatten de meters plaatselijk flinke hoeveelheden: Den Helder en Ukkel 6 mm, Manchester 10 mm, Leuchars zuidoost-Schotland16 mm, Brest in 36 uur tijd 17 mm en Lissabon 20 mm. De zachte lucht heeft inmiddels Ne derland ook aan de grond bereikt en in het zuidoosten kan vandaag 17 of IS graden bereikt worden. In de rest iwn het land blijft het kwik in een zuidwestelijke, later west of noord- ivestelijk gerichte stroming normaler wegen bewandelen. Tijdens zonnige perioden wordt het daar 13 a 16 gra den. In Spanje en Frankrijk zomerde het gisteren volop: Strassburg en Parijs 22 graden, Poitiers 23, Bordeaux 23, Pau 27 (gisteravond om 7 uur nog 24), Saragossa 27, Sevilla 30, Cordova 31 (gisteravond om 7 uur nog 29) en in Salah in Algerije (op 27 gr. noor derbreedte) 42 graden. Hel ziet er niet naar uit dat wij aan het begin van een zuiver zomerse pe riode staan. Daarvoor blijft een hoge- drukgebied van Groenland tot IJsland (centrum 1033 mb.) een grote drei ging vormen. In die zin dat het de. ontwikkeling van telkens nieuwe sto ringen op de oceaan bevordert, die dan met een zuidwestelijke hoogte stroming naar roest-Europa trekken. Zodoende kunnen we maar het beste blijven rekenen op af en toe nieuwe regen of buien en ongeveer een nor male temperatuur. In 1966 beleefden we voor de laatste keer een zeer warme start van mei met op 1 en 2 mei temperaturen van 27 a 28 gr. C.: ccn uniek dubbcldaags record sedert 1898. Vroege vakantie gangers keerden in die periode choco ladebruin huiswaarts. TWAALFDE JAARGANG NUMMER 3 DE EENHEID DER RECHTERZIJDE. Het wat somber gestemde trio dat erop te zien is, wordt ge vormd door (v.l.n.r.) de heren Colijn, Nolens en De Savornin Lohman, voormannen van resp. de ARP, de R.K. Staats partij en de CHU. Onder de tekening staat een variant op een zin uit psalm 133: 'Ay ziet hoe goed 'tis als zonen /Van een en 't zelfde Huis eendrach tig samenwonen.' Tekening en onderschrift illustreren de moeilijkheden die op dat ogenblik aan de orde waren bij de toen actuele kabinets formatie. Een tekenaar, die op Konin ginnedag 1973 een illustratie moet maken bij de thans actu ele kabinetsfonmatie, zou com positie en onderschrift zonder meer van Jordaans bijna 55 jaar oude tekening hebben kunnen lenen. Andere man netjes, andere namen; maar voor de rest wat is er ver anderd? Toch wel een heleboel, want wat men ook van de geschie denis mag zeggen, niet dat zij zich dikwijls herhaalt. Toen als nu was op Konin ginnedag een kabinetsformatie in haar laatste stadium (op 9 september trad het eerste ka- binet-Ruys de Beerenbrouck op). Ook toen was de kabi netsformatie een lastig en ge compliceerd karwei, omdat de verkiezingen van zomer 1918 in een half-om-half eindstel- ling waren geëindigd (links en rechts ieder vijftig zetels in een kamer van honderd), maar en dat is een groot verschil met nu ook omdat toen voor het eerst de partij en van de rechterzijde voor de verkiezingen geen onderlinge afspraken hadden gemaakt. Premier De grootste moeilijkheid ech ter vormde toen de aanwijzing van een premier. Dat gaf gro te spanningen tussen dc drie christelijke partijen: de r.k. staatspartij, de anti-revolutio naire partij en de christelijk- historische unie. Steeds eerder (in 1888, in 1901 en in 1908) was een anti-revo lutionair tot het formateur schap geroepen als de rechter zijde een verkiezingsoverwin ning had behaald, maar in 1918 deed de r.k. staatspartij zich gelden. Voor het eerst in de Neder landse geschiedenis werd in dat jaar een rooms-katholiek een priester nog wel (W. H. Nolens) tot formateur benoemd en dat bleek met na- ..me bij de CHU noga1! wat oude anti-papistische wonden te hebben opengemaakt. Vooral de oude De Savornin Lohman bleek het heel erg moeilijk te hebben met de gedachte van een r.k. premier. Wilhelmina In feite zijn door een persoon lijke en actieve rol van konin gin Wilhelmina (zij ontving bijvoorbeeld de hoogbejaarde De Savornin Lohman persoon lijk nadat zij hem, omdat hij moeilijk ter been was, met een hofauto had laten halen een zeer uitzonderlijke daad in die dagen) de bezwa ren bij Lohman weggemas seerd, zodat 'er alsnog onder leiding van de rooms-katholiek Ruys een kabinet van roo-ms- katholieken, ARP-ers en CHU- ers kon optreden. Jordaans tekening was op die Koninginnedag 1918 nog wel actueel, maar een week later niet meer. Op Koninginnedag 1973 was zij opnieuw actueel. En waarschijnlijk volgende week, als wij een kabinet-Den Uyl zonder CHU-ers hebben, óók nog. Ay slat hos <oad 't la ala sonatt Vao oen an 't aal/da Huia aandraebtid aamanwonsn. fjS>"E0EN SSL *10 MIN. TE MP. értl'+lW HAOEI Y»V T WINDRICHTINQ Weerrapporten van gisteravond 7 uur: maxi mumtemperaturen van gisteren cn neerslag tussen 's morgens en 's avonds 7 uur: Am sterdam regen 15 graden 6 mm. De Bilt re gen 15 5. Deelen regen 14 3. Eelde regen 13 5. Eindhoven regen 16 2. Den Helder regen 13 6. Luchth. R'dam regen 15 5. Twente re gen 16 0.2, Vlisslngen regen 13 4, Zd.-Lim burg regen 10 0.1, Aberdeen regen 8 2. Athe ne onbewolkt 18 0. Barcelona geheel bew. 19 0 Berlijn zwaar bew. 15 0, Bordeaux zwaar bew. 25 0. Brussel regenbui 18 1, Frankfort zwaar bew. 21 0, Gcnève zwaar bew. 21 0. Helsinki regen 8 15, Innsbrück licht bew. 22 0, Kopenhagen licht bew 10 0, Lissabon re gen 19 20, Locarno zwaar bew. 18 0, Londen regenbui 15 4. Luxemburg zwaar bew. 19 0, Madrid half bew. 25 0. Malaga 23 0. Mallor- ca licht bew. 23 0. München onbew. 20 0. Nice licht bew. 17 0. Oslo zwaar bew. 13 0. Parijs zwaar bew. 22 0.1, Rome zwaar bew. 18 0 Split niet ontv.. Stockholm onbew. 21 1. Wenen zwaar bew. 22 0. Zürtch zwaar bew. 21 0. Caca Blanca onbew. 25 0. Istan- boel mist 2C 0. Las Palmas onbew. 21 0. New Vork zwaar bew.Tel-Aviv niet ontv., Tunis licht bew. 28 0. HOOG WATER 2 mei 1973 Vllssingen: 1.09—13.35: Haringvlietslulzen 2.53—15.14; Rotterdam: 3.50—16.26; Schevcn- ingcn: 2.23—14.47; IJmuiden: 2.3615.20; De Helder: 7.09—19.36; Harlingen: 9.39—21.49; Delfzijl: 11.32—23.43.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1973 | | pagina 5