'Je kunt je in Lisse niet veroorloven in te slapen' Deputatie Hoornes bij mr. Vrolijk op bezoek Orgel Hervormde kerk Sassenheim komt misschien pas in 1975 gereed Kort nieuw uit de regit 1 Oud-missionaris werkzaam in Lisse Katwijk heel vliegveld Loraar Wiskunde Het Landelijk Centrum voo/^ Gereformeerd Jeugdwerk een redaktie-sekretaressrJ trocw/k.wartet woensdag 25 april 1973 regio w M LISSE In de Sint Agatha-parochie te Lisse kan een pastoor al leen liet werk niet meer aan, maar om voor twee priesters van liet bisdom in aanmerking te komen, telt de Agatha te weinig paro- chianen. Een bekend gegeven in veel Nederlandse parochies. Een voorlopige oplossing is de inschakeling van oud-missionarissen die om een of andere reden in de tropen zijn uitgewerkt. De Agatha-parochie profiteert al een jaar of tien van missionarissen. Pastor Piet Tweehuyzen, leider van het pastorale team, heeft in de zes jaar dat hij nu in Lisse is, alleen nog maar met oud-missionarissen samenge werkt. Het bevalt hem en de parochi anen uitstekend. 'Met oud-missionarissen ga ik veel gemakkelijker om dan met priesters van het bisdom. Het leven verloopt vlotter. Een simpel feitje: als we klaar zijn met eten ruimen we samen de tafel af. Moest je vroeger om komen. Ik had het nog nooit gedaan, want voor zo iets heb je een huis houdster. Vanaf de eerste dag is het jij en jou over en weer en gewoon de voornaam. Andere achtergrond Oud-missionarissen hebben een groot inkasseringsvermogen. Waarschijnlijk omdat zij lid zijn van een religieuze kongrekatie. Zij hebben een andere achtergrond dan wereldheren. Die zijn veel scherper, kritischer en pikken lang niet zo gauw alles van elkaar. Wij zijn gauw ingekapseld in ons huishoudentje, in ons parochietje. Een pastoor hier heeft een huishoudster. In de missie zorgt de missionaris voor zichzelf. Misschien heeft hij een boy, maar alles bij elkaar hoeft hij er niet zo regelmatig en volgens de klok te leven'. In het pastoraal team werken William de Jonge (tijdelijk) die over enkele maanden naar Togo hoopt te vertrek ken en Frits Grol. Deze laatste, 48 jaar en oud-Filippijnen-missionaris, is sinds september 1972 in Lisse. Hij is gewend geweest aan een ander leefkli maat en andere pastorale methoden. Tweehuyzen: 'Ik heb hem inderdaad aan laten tobben. Als je 48 bent en je hebt je eigen taakTrouwens Frits staat niet alleen voor zijn werk. In de schoolcatechese wordt hij ge coacht door een vrijgestelde van dit dekenaat. Voor gezins- en jongeren missen kan hij rekenen op groepen parochianen met wie hij samenwerkt om zo'n dienst samen te stellen. Die beoordelen dat met elkaar. Het zou er zwart voor hem uitzien als hij alleen kon terugvallen op iemand hier op de pastorie. Nu geloof ik wel dat het voor hem in het begin erg moeilijk was, omdat alles tegelijk op hem af kwam. Hij kreeg, zonder een behoorlijke over gangsperiode, een volle baan: gezins missen, jongerenmissen, katechese op drie lagere scholen, plus de zielzorg in de Poelpolder, een nieuwe wijk. Alles b'ijeen een flinke hap'. Een beetje rauw Een ander probleem waarmee Frits Grol worstelde was de aanpassing aan het deftige Nederland, zoals hij het noemde. Pastor Tweehuyzen kan dat wel begrijpen: 'Sommige dingen wijt ik een beetje aan de opvoeding in de kloosters. Oud-missionarissen zijn een beetje rauw onder elkaar. Zijn kleding is ook minder verzorgd dan van iemand die altijd al veel hebben gelezen en dat iets is waarvan hij op den duur zal merken: ik moet toch eens wat anders aandoen. Maar in het allereerste be gin was het zo: zoals een blanke erbij loopt, zo is het altijd goed. Hij mag zich kleden zoals hij wil, want hij is een blanke westerling. Hij ziet nog niet in dat je niet zomaar een ouder wetse regenjas kunt aantrekken die bijna tot op je enkels komt. Hij "moet er zelf achter komen, een ander moet het hem maar zeggen. Het zal alle maal ook wel een beetje aan zijn karakter liggen, zo van: 'het kan me niet zoveel schelen'. Dora, de huishoudster, vult dit later aan: 'Pater Grol is een goede pater, net als al die anderen. Alleen laat hij dikwijls de deuren openstaan, maar dat doen alle mannen. Hij is een beetje, hoe zal ik het zeggen, onbehol pen. Dat ligt misschien in zijn aard. Als hij in de rimboe had gezeten had ik het wel begrepen, maar op de Filippijnen zat hij in de hoofdstad Manilla'. Tweehuyzen: 'Ik heb in het begin gezegd: we zullen een jaar 'Filippij nen' moeten meemaken. Als hij zegt: 'Bij ons', bedoelt hij op de Filippij nen. Als je 21 jaar in een bepaald werk hebt gezeten, vergeet je dat niet zo maar, een, twee, drie. Dat bestaat niet. Toen hij zo'n maand of vier hier was, viel het me op dat hij zich voor het eerst korrigeerde: Bij onsik bedoel op de Filippijnen. Dat is een groei die je meemaakt. Zelf merkt hij er weinig van. Voorlopig een jaar Ik heb voorgesteld aan de parochie raad dat' hij voorlopig voor een jaar wordt aangesteld. Dan pas kun je beoordelen hoe zijn werk is en hoe hij zich is gaan thuis voelen in de nieuwe situatie. Of hij iets aanvoelt van de nieuwe verhoudingen zoals die thans liggen tegenover bisschop en tegenover de gelovigen. Hoe hij de nieuwe theologie verwerkt. Aan zijn benoeming heeft de parochieraad ook de voorwaarde verbonden dat hij kur- sussen zou volgen om de omschake ling verantwoord te kunnen verwer ken. In het algemeen kun je nooit zeggen dat missionarissen niet op de hoogte zijn van de vernieuwingen of dat zij zich niet kunnen inleven in deze nieuwe tijd. Wij hebben hier missio narissen gehad die zich ginds de nieu we theologie al helemaal eigen had den gemaakt. Anderen lijkt het vrij gemakkelijk als ze hier zijn. Weer anderen hebben er moeite mee. Vol gens mij is het een kwestie van karakter en van interesse. Er zijn er diesaltijd al veel hebbe gelezen en alles hebben bijgehouden. Anderen, helemaal geen studietypen waren in dertijd blij dat ze hun boeken dicht konden doen. Je was afgestudeerd en dus hoefde je niet meer te lezen'. Kritisch luisteren De Lissenaren zijn een alert volkje dat kritisch naar de preken van zijn pastores luistert. Zij zijn erop gespitst dat de predikant verwoordt wat er in de gemeenschap leeft. Dora vertelt mij later, terwijl zij de prei en de knolselderij voor de erwtensoep klein snijdt: 'Er preekte eens op een zater dag in dè avondmis een oude missio naris van 64 jaar. Het was eigenlijk een afscheidspreek met collecte. Hij pakte ongezouten uit tegen de kerk in Nederland. Niets deugde er' hier meer. De seminaries waren allemaal gesloten, de mensen gaan bijna niet meer naar de kerk, de godsdienstige opvoeding van de kinderen lijkt ner gens op en meer van dat soort din gen. Wij moesten maar weer gaan biechten en het rozenhoedje bidden. Weet u, dat soort preken zijn wij hier niet meer gewend. Ik vertelde h$t na de mis aan meneer pastoor. Diezelfde avond kwam die pater hier nog op de pastorie. Meneer pastoor begon ero ver. Het einde van het liedje was dat die pater de volgende dag een andere preek hield, die hij nog had liggen'. Tweehuyzen: 'Je kunt je hier niet veroorloven in te slapen. De parochie is er erg gevoelig voor. Je moet blijven studeren. Dat heeft Frits ook wel gemerkt. Sommigen hebben tegen hem gezegd: je moet eens hier of daar op letten. Ma a* ik zeg het hem nooit. Ik geloof dat het beter van buiten kan komen'. Pastor Tweehuyzen vindt het moeilijk kritiek te oefenen op zijn kollega- pastores- "Vroeger was dat gemakke lijk. De pastoor was de baas, de kapelaan het knechtje. De eerste wist alles, de tweede moest luisteren, want hij kwam pas kijken. Trouwens wie ben ik? Ik kan evenmin zeggen dat mijn preken wel goed1 zijn. Je kunt wel samen op een preek studeren, elkaar helpen. Maar je kunt niet zeg gen: je moet het zus, of je moet het zo doen. Eerlijkheidshalve moet ik er wel aan toevoegen dat Frits en ik een maand of drie met zijn tweeën zijn geweest. Met tweeën is altijd lastiger. Je weet nooit hoe je woorden overkomen of hoe hij ze zal opvangen. Als je met zijn drieën bent, gaat dat gemakkelij ker: de derdie man zwakt het wat af, valt nu eens de een bij en dan de ander. Als je met zijn tweeën bent, is het eerder allés of niets. Als iets verkeerd gaat, dan zit je er de volgen de dag weer mee, als het niet hele maal is uitgepraat. Je kunt dan niet samen aan tafel gaan zitten en net doen alsof er niets is gebeurd. Het voordeel van een team van drie man is ook nog dat je eerder tot een geregelde werkbespreking komt' Ruimere kijk We zijn snel geneigd bij de oud- missionaris in de Nederlandse pasto raal voorop te stellen dat hij 'achter is', dat hij zijn theologie moet bijspij keren. dat hij niet op de hoogte is van deo rganisatorische kant van de Nederlandse kerk-provincie, dat hij zich nog geheel moet inleven in de snelle veranderingen in onze samenle ving. Zaken die allemaal waar zijn. de bl f ee Maar worden de oud missionarissen alleen zo hoog gewaardeerd omdat zij zulke uitermate welkome gatenvullers zijn? Tweehuyzen: 'Oud-missionarissen ko men uit een ander leefklimaat en hebben daardoor vaak een ruimere kijk op tal van zaken. Ze halen iets af van dat autoritaire en zelfverzekerde dat ons Nederlanders zo eigen is: 'Wij Nederlanders zijn zo goed. Wij dur ven dit en wij doen dat'. Er is hier 'n missioharis van 64 uit Oeganda op verlof die niet meer terug kan. Hij staat zeer kritisch tegenover alle ver anderingen en vernieuwingen in ons land. Hij voelt en ziet wat er gebeurt. Maar hij vraagt zich eerst af: waarom doen jullie dat nou? Moet het per se goed zijn wat jullie doen? Soms is zijn kritische houding irriterend, maar dat kan ook aan ons liggen natuurlijk. Deze parochie heeft nu al tien jaar oud-missionarissen als kapelaan ge had. Maar ik kan niet zeggen dat de parochianen daardoor meer missionair zijn gaan denken. De kollektes zijn goed, maar dat is natuurlijk geen graadmeter. Voor de oud-missionaris sen is hun missie geen stokpaardje. Ik heb nooit gemerkt dat zij akties op touw zetten voor hun missiepost ginds die zij hebben verlaten. Ik heb me wel eens afgevraagd waarom werk groepen voor missie en ontwikkelings samenwerking hier niet van de grond komen.' (Dit artikel is geschreven door Michel Knoups en eerder opgenomen in het blad 'Bijeen', maandblad over interna tionale samenwerking, in het bijzon der op het terrein van missionering, zending en ontwikkelingswerk). SASSENHEIM Tijdens de bollencorso van zaterdag heeft plaatselijke werkgroep van 'Ami International' op de Oude Haven stand waar men kan worden inge over het belangrijke werk van wereldhulporganisatie t.b.v. poli gevangenen. - SASSENHEIM Op Koninginni maandag 30 april, speelt het e team van de korfbalvereniging T de wedstrijd om de Oranje-Wiss ker tegen V.E.O. uit Voorburg wedstrijd begint om 3 uur. Om 1 zullen de junioren-teams van TO\t t; VEO elkaar in een voorwedstrijd™ -L moeten. SASSENHEIM Afgelopen week ren inbrekers weer actief in SaOtlG heim. In de nacht van woensdai donderdag was een aecountantsbif'61 v in de Hoofdstraat het eerst aar beurt. Hier werden alle bureaijie^ei kasten nagekeken. De buit bestonfstaar slechts 1.50. Bij het volgende teh zoek in de nacht van donderdag o vrijdag in het kantoor van een jvan mobielgroothandel aan de Wai laan had men meer succes. Hier een geldkistje buitgemaakt dat bevatte. Het derde bezoek, dat nacht van vrijdag op zaterdag gebracht aan het Esso-services aan de Parklaan, leverde een fl hoeveelheid sigaren en sigarette] en een viertal autoradio's. WOUBRUGGE De gemeentel1 .J zal op donderdag 26 april ondei®Ü| de volgende voorsteilen van B. behandelen. De Feestcommissie te Woubrugj het Feestcomité Wilhelmina te 1 made zullen op 5 september ter genheid van het zilveren regering bileum van Koningin Juliana viering verzorgen. Hierbij wil me veel mogelijk de gehele bevolgi betrekken. Reden, waarom de wordt gevraagd een krediet van gulden per inwoner 3850) bes baar te stellen, alsmede ƒ1.000 een blijvende herinnering vooi leerlingen van de scholen. WOUBRUGGE Op donderdaj en vrijdag 27 april geeft de gyr tiek- en judovereniging Kwiek ei nig een uitvoering in het multifi onele gebouw. 7.30 uur. AARLANDERVEEN Door dt drijfsvoorlichting van Noordelijk en Veengebied werd een melkcL gehouden. De volgende cursisten] geslaagd: Mej. H J Verhaar heren G L van Veen, G J Vork, Verhaar, K Soede en F Oudijk. Commissaris spreekt bandje in voor koninginnefeest Van een onzer verslaggevers KATWIJK Een deputatie var wijkvereniging Hoornes, bestaande uit voorzitter J, A. Halfwerk en algemeen adjunct H. Zantinge, bezocht gistermiddag mr. M. Vrolijk, de commissaris van de Konin gin van de provincie Zuid-Holland. De commissaris zou een bandje inspreken met een toespraak als gelukwens. Dit bandje zal worden afgedraaid op Koninginnedag na het vlaghijsen en het Wilhelmus bij het wijkgebouw. KATWIJK Het vliegen met mj| vliegtuigen wordt ook in Ka® szeeds meer beoefend. Enkele en® siastelingen willen proberen r sport aan te moedigen. Belangstef; den kunnen zich opgeven bij Wagter, J.W. Frisodreef 21 (tol 73585) of bij J. de Jong, ParsstraT (14680). f Sinds enkele weken beschikkend 'vliegers' over een perceel grond i Heen, dat door de gemeente ter( schikking werd gesteld om als vj q veld in te richten. Lt/ V.l.n.r. de lid cfsoud- heer H. Zantinga, ■voorzitter van de bestuurs- Hoornes te Katwijk aan Zee, commis- Wijkver. saris der koningin mr. M. Vrolijk en de heer J. A. Halfwerk, de huidige wijkverenigings-voorzitter. 'We wilden,' vertelt onderweg de heer Zantinge, 'de dag zo plechtig mogelijk beginnen. Daarvoor hebben we de hoogst bereikbare geprobeerd en dat is de commissaris van de koningin. Uiteindelijk neemt die haar plaats in.' Mr. Vrolijk nam in het provincie huis ruim tijd voor de twee Katwij- kers. Nadat hij zijn toespraak had ingesproken en nog had afgeluisterd liet hij een glas serveren. Breed in formeerde de commissaris naar het wel en wee van Katwijk en in het bijzonder naar dat van de wijkvereni ging. Die gelegenheid grepen de beide heren dankbaar aan om een lans te breken voor de centrale accomodatie die velen op de grens van de Hoornes en Rijnsoever graag gerealiseerd zou den zien. Vooral de problemen die zich in Katwijk voordoen bij de tot standkoming hadden zijn belangstel ling. Geïnteresseerd luisterde hij naar een uiteenzetting van de heer Zantinge. Verschillende suggesties deed hij de beide heren aan de hand, senheim behelpt men zich op het ogenblik met een elektronisch senheim behelpt men zich op het ogenblik met een eleektronisch orgel. Er is een oud orgel (zie foto) aangekocht, dat echter nog gerestaureerd moet worden. Gehoopt wordt dat de reconstructie van dit orgel in 1975 zal worden voltooid, maar dat is mede afhan kelijk van de subsidies. Binnenkort wordt evenwel een kabi netorgel in de kerk van Sassenheim geplaatst dat eigendom is van de orgelliefhebber M. van Zoen te Sas senheim, die het gratis aan de herv. gemeente ter beschikking stelt, tot het grote orgel in gebruik kan wor den genomen. Het kabinetorgel (uit 1797) wordt op het ogenblik bij een orgelbouwer in Nieuw-Vennep geres taureerd en aangepast aan de eisen van het kerkgebouw maar over een dag of tien is het klaar. In het blad 'De Orgelvriend' troffen wij een artikel van de hand van de heer J. M. Philippo te Sassenheim aan over het door de herv. gemeente aangekochte orgel. Aan dit artikel ontlenen wij het volgende. Op advies van de Rijksdienst voor Monumentenzorg werd het orgel uit de voormalige Gereformeerde Oos- terkerk te Delft aangekocht voor een bedrag van 5000. Het instru ment werd in 1657 door de Brabant se orgelbouwer Hans Goldfuss ge bouwd voor de Gasthuiskerk te Delft en bestond uit 1 klavier met een vrij pedaal. riMtant Open fluit 4'; Octaaf 2'; Quintfluit 1.5'; Mixtuur) Sesquialter disk.; Tre mulant. Pedaal: Trompet 8'. Volgens het contract in 1858 werd het orgel aangekocht voor de Chris telijke Afgescheiden Kerk aan de Voldersgracht te Delft. In dat jaar vond vernieuwing en uitbreiding plaats onder leiding van Orgelbou wer A. N. de Lint. Dispositie:. Manuaal: Holpijp 8'; Prestant 8'; disk. Prestant 4'; Fluit 4'; Octaaf 2'; Quint 3'; Octaaf disk. 1'; Fluit bask. 1'; Mixtuur; Cornett Tremulant. Pe daal: Trompet 8'. In 1883 werd het instrument overge bracht naar de Geref. Oosterkerk aan de Vlamingstraat te Delft. In 1971 werd het aangekocht door de Kerkvoogdij te Sassenheim. Totale kosten inch aankoop orgel 125.000. Bij aankoop was het volgende pijp werk aanwezig: Frontpijpwerk: Pres tant 4'; Gedekt 8'; vanaf C Roerfluit 4': Octaaf 2' (mist ca 1 octaaf) 16 pijpen van Octaaf 4', 3 koren van Mixtuur vanaf C, Cornett 5 st vanaf Cis. Van het pedaal register (Trom pet 8') werd niets terug gevonden. Het Ijg't in de bedoeling dit orgel grondig te restaureren en te recon strueren. De opdracht hiervoor zal waarschijnlijk worden verstrekt aan de Fa. Metseler te Dietikon (Zwit serland) of Fa. Flentrop. Maar deze opdracht kan pas worden gegeven wanneer een subsidietoezeg ging van Rijkswege is verkregen. Adviseur Klaas Bolt (organist Grote of St. Bavo kerk te Haarlem). De dispositie zal vermoedelijk be staan uit: Gedekt 8'; Prestant 4'; Roerfluit 4'; Octaaf 2'; Quintfluit 1,5'; Tertiaan II bask. 1 3-5 en 1 1-3; Sequialter I disk. 2 2-3 en 1 3-5; Mixtuur III 1 2-3 en 1-3. Bourdon en disk. 8'; Fluit bask, en disk. 4'; Nasard disk. 3'; Fluit disk. 2'; Tertiaan 1 3-5; Nasard, Fluit, Tertiaan, van oude Cornett; Tremu lant. Pedaal: Trompet 8'; Pedaal koppel. waarbij hij Alphen aan den Rijn als voorbeeld gebruikte. Daar staat een dergelijk gebouw dat in goede samen werking tot stand is gekomen. 'Veel kan ik u niet meegeven,' zei de commissaris van de koningin tenslot te, 'bij mijn komend werkbezoek aan Katwijk zal ik mij zeker nader laten informeren over het resultaat van uw pleidooien.' De deputatie zelf had wel iets meegenomen. Het bekende boek Vissen voor de kerk kreeg mr. Vrolijk aangeboden. Firma Ouwehand uit Katwijk had de wijkvereniging ook een geschenk meegegeven: een ge schenkverpakking kostbare panklare tong. Na ruim drie kwartier vertrok ken de beide heren uit Den Haag. 'Wij zijn de commissaris van de ko ningin erg erkentelijk,' zei de heep Zantinge ons op de terugweg. 'We kregen een mooie kans het probleem van de centrale accomodatie eens naar voren te brengen.' Bijzonder blij wa ren de heren ook met het bandje. Het geheel staat er goed en duidelijk op. Nadat de toespraak op Koninginnedag bij het wijkgebouwtje ten gehore is gebracht, zal een geluidswagen door de wijk rijden en het daar nogmaals ten gehore brengen, waar mensen wo nen, die wegens ziekte of andere rede nen niet naar buiten kunnen. Dan kunnen die ook nog iets van het koninginnefeest in de wijk merken. Garde-grenadiers in Oegstgeest OEGSTGEEST Op Koninginnedag komt het tamboerkorps van de Garde Grenadiers uit Arnhem op bezoek in Oegstgeest. Om 14 uur wordt een concert gegeven op het terrein aan de Lange Voort tegenover het winkelcen trum. Om 16 uur is er een mars door het dorp. Om half vijf zal een deputa tie van het korps door het gemeente bestuur in het raadhuis worden ont vangen. Voor deze ontvangst zijn ook officieren uitgenodigd die vroeger deel uitmaakten van het derde batil- jon der Grenadiers. Het optreden van het korps en de ontvangst vinden plaats ter gelegen heid van het feit dat de Oegstgeester bevolking vijfentwintig jaar geleden geld bijeenbracht voor de in het toen malige Nederlands Indië verblijvende soldaten. Oegstgeest adopteerde in die tijd het derde bataljon. ROTTERDAM-ZUID Zuider-parkschool voor M.A.V.O. Talingstraat 6, Rotterdam 3021. Gevraagd per 1 augustus 1973 20 lessen) Aanvulling met andere lessen (b.v. natuurkunde) tot een volledige weektaak is mogelijk. Inlichtingen en sollicitaties: Dir. A. Niemantsverdriet, tel. 010-290729 (school), 010-800316 (huis). -11< vraagt voor de afdeling werkmateriaal/publiciteit eg: (wij ie 2 Funktie-informatie: i re notuleren van vergaderingen van een aanj(jer werk- en redaktiegroepen die zich bezighoudbeke met de totstandkoming van gespreksmateri#ake voor jeugd- en jongerengroepen; bewerken en drukklaar maken van door dfsch werk- en redaktiegroepen geschreven kopij: behandelen van aanvragen voor rialen door jongerengroepen; dokumentatie ten dienste van de afdeling; typen van enkele uitgaven in de serie „Kwife en „Op Verzoek". *e lenn iteei Voor deze funktie, die met een grote mate zelfstandigheid uitgevoerd dient te worden en wai in een deel van de werkzaamheden soms in tde avonduren zal plaatsvinden, wordt een redaktlat sekretaresse gevraagd met een HAVO- of gelijk waardige opleiding en een leeftijd van tenmin%n(j, 20 jaar. fllee stee Ervaring in een soortgelijke funktie strekt zeer aanbeveling. ;ges taf Indiensttreding liefst zo spoedig mogelijk. ^erci mm: hter d! Idig Jig hijn e 3: Uitvoerige sollicitaties te richtej^ aan de heer Jacq. de Smit, direkteur LCGJ, postbus 99, r Driebergen. ie) thai leei Inlichtingen over deze funktiti kunnen verkregen worden bü <èk heer N. Schouten, staffunktionaén ris van de afdeling, tel. 03438 6341, die ook bereid is naden*™ schriftelijke informatie te bieden. er d u T

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1973 | | pagina 4