Bestuurlijke verhouding
in Culemborg is kapot
dichtbij
iiiiiicntaar
itand
ïmekeer
Dienst gemeentewerken contra stadhuis
n
nt
Hamsterwoede
oorzaak tekort
melkflessen
kbladen+weekbladenweekbladen w
oorzitting Kamer
eer kraakwetten
de kikkervlag in top
controle
op de koop toe
bordes
tOUW/KWARTET DONDERDAG 19 APRIL 1973
BINNENLAND T5/K7
--
aan
e en/
clijke feestdagen bieden ook we-
9 tot; voordelen, die niet alleen op
3 flat atbied van de vrijetijdsbesteding
I Zo blijken ze soms een sfeer
helaas meestal schijnbare
itlaan 0p te roepen, waarin con-
wel niet tot een oplossing ge-
maar toch even verzacht of
ezeld kunnen worden. In zoverre
Jbij alle hemelsbrede verschillen,
|t eerste gezicht toch ook enige
enkomst waar te nemen tussen
■|rstbestanden in Vietnam en het
Jestand dat vandaag aan het soci-
font in Nederland ingaat. Dat een
.Jijke oproep aan de totstandko-
van Q van dit bestand heeft bijgedra-
suggereert ook al enige gelijkenis
jet verloop van andere conflicten,
pt in de wereld. Maar hopelijk
de overeenkomst daar ook mee
pe Kerstbcstanden in Vietnam
door de betrokkenen voorname-
jebruikt om zich voor te bereiden
W voortzetting van de uitput-
jlag, niet om zich te bezinnen op
:len om hun conflict op een
jke manier op te lossen. Wij
y n er goede hoop op, dat het zo
et sociale front in Nederland niet
d is. En dat de partners tijdens
'aasbestand tot het inzicht zullen
dat het vraagstuk van de
lensverdeling in Nederland niet
eld kan worden via een uitput-
tussen werkgevers en werk-
maar alleen in redelijk over-
ïssen de partners in het georga-
de bedrijfsleven onderling, en
n hen en het komende kabinet.
mg dralen heeft president Nixon
gen voor de toenemende druk van
Congres, partijgenoten en het
In een haastige verklaring heeft
jekendgemaakt, dat een nieuw
rzoek van het Witte Huis belang-
ontwikkelingen in de Watergate-
re aan het licht heeft gebracht,
en erop duidt, dat hoge rege-
functionarissen bij het schandaal
ikken zijn. Tegelijkertijd gaf hij
hardnekkige weigering op om zijn
werkers te laten getuigen voor de
rzoekcommissie van senator Er-
ommekeer is met een zucht
verlichting begroet door de Repu-
inen, die nu ontheven zijn van
zware taak, uit te leggen waarom
iVitte Huis arrogant bleef zwijgen
e zware beschuldigingen van spio-
t en sabotage tegen de Democra-
I Maar argwaan blijft bestaan,
ons plotselinge bereidheid tot pra-
is afgedwongen. Zelfs de meest
|ente Republikeinen begonnen zich
prust te maken en leverden in het
bbaar kritiek op de houding van
Witte Huis. Maar vooral het voor
licht dat Nixons medewerkers in
jtstreekse tv-uitzendingen zullen
jden ondervraagd door senator Er-
heeft de president van gedachten
m veranderen.
te gang van zaken wekt niet veel
trouwen in het nieuwe onderzoek-
het Witte Huis. dat best alleen
oeld kan zijn öm een hoge fünctio-
is als zondebok aan te wijzen,
at de ware omvang van het
indaal verborgen zal blijven. Reeds
wordt het Witte Huis al zo wan-
iwend bekeken, dat een bezoek
oud-minister Mitchell aan Nixon
r vele Amerikanen een bevestiging
lat hij die zondebok zal worden.
:hts met openhartige en onbaat-
htige hulp bij het vinden van de
irheid, kan president Nixon het
trouwen in zijn regering herstellen.
Van een verslaggever
AMSTERDAM Door de raelk-
hamsterwoede in verband met
de dreigende zuivelstaking zit
i de zuivelindustrie! met een te
kort aan flessen, zo meldt de
CMC Melkunie in Amsterdam.
Vooral de verkoop van gesterili
seerde produkten als koffiemelk
en chocolademelk bereikte de
laatste dagen ongekende hoogte
punten, waardoor de normale
produktie van deze produktdn
belemmerd wordt vanwege het
tekort aan flessen. De glasin-
I dustrie kan op korte termijn
1 geen nieuwe leveren en de Mel
kunie vraagt dan ook of de
consumenten hun lege flesst'n
I zo snel mogelijk willen inleve
ren, zodat verdere stagnatie in
de produktie kan worden voor
komen.
door Rudie van Meurs
CULEMBORG Wat in de lands-
politiek nog niet gelukte, gebeur
de afgelopen week in het door
ambtenarenruzies en politieke
vetes geteisterde Culemborg: de
Partij van de Arbeid, grootste
fractie in de raad, werd opnieuw
door confessionelen en liberalen
buitenspel gemanoeuvreerd bij
het dagelijks bestuur van het in
getogen stadje aan de Lek.
Het is voorlopig het laatste wapenfeit
in de Culemborgse dorpspolitiek, die
zich altijd al van rel tot rel en crisis
tot crisis voortbewoog. De jongste
twisten dateren uit de herfst van
vorig jaar, toen een al tijdenlang
achter de coulissen uitgevochten
machtsstrijd binnen het ambtelijk ap
paraat aan de oppervlakte kwam. Een,
zoals dat vorige week nog door een
opgestapte wethouder werd aange
duid, 'guerrilla-oorlog' van de dienst
gemeentewerken tegen het stadhuis
(secretaris) geleid door een bekwame
maar onmogelijke directeur, bleek het
vertrek van vier hoofden van diensten
te hebben veroorzaakt, leidde tot een
ongehoord groot ziekteverzuim in het
gemeentelijk apparaat, deed andere
topambtenaren dreigen met ontslag
en bracht angst, spanning en dreiging
in de lagere regionen ambtenaren van
wie zich velen met valium en librium
op de been hielden. Dat alles duurt
tot op de dag van vandaag voort
Het kon tenslotte niet uitblijven, de
afgelopen dagen werden ook politici
het slachtoffer. Nadat eerder op eigen
initiatief, maar. met een dreigende
motie van wantrouwen op de achter
grond, de protestants-christelijke wet
houder mr. J. E. Wiggelinkhuizen
z'n ontslag nam, werd een paar dagen
later de PvdA-wethouder A. J. Kerk'
hof tot weggaan gedwongen. Daarmee
werd, zo blijkt uit de samenstelling
van het nieuwe college, de weg vrijgo
maakt voor een herstel van histori
sche verhoudingen: in de plaats van
de protestants-christelijke wethouder
verrees opnieuw een KVP-man. Een
politiek 'onafhankelijke' verdreef de
wethouder van de PvdA, die met een
korte onderbreking van 1958 tot 1962
als grootste en nog voortdurend groei
ende fractie, trouwens altijd al buiten
het college van B en W gehouden is
Zakformaat
Met een beetje fantasie zou je kunnen
zeggen dat wat in Culemborg gebeurt,
Haagse politiek in zakformaat is. Er
wordt duidelijk gemaakt hoe het mo
gelijk is, de grootste en snelst groei
ende partij buiten het bestuur te
houden. -Je zou uit cle Culemborgse
affaire kunnen leren, hoe ook de
grootste partij zich via de zelf opge
roepen polarisatie uit de markt kan
prijzen. Niet gehinderd door een snel
aftakelingsproces, slaagt de KVP er
toch weer in via de steun van dc
liberalen een eigen man in het colle
ge te schuiven ook al moet voor
die manoeuvre een vertegenwoordiger
van een samenwerkende protestants
christelijke fractie met een smak val
Van der Eist, directeur gemeentewer
ken, 'ongekroonde koning van Culem
borg'.
Ex-wethouder Kerkhof van de PvdA.
Gevallen in een strijd om de politieke
macht. En uit wraak van stadhuis-
ambtenaren?
len. Je zou uit het Culemborgse ge
krakeel ook kunnen aantonen, hoa
een zeer snel tot ontwikkeling geko
men, van origine bescheiden gemeen
schap. in structurele moeilijkheden
kan raken waarbij de autoriteit van
een deskundige licht de onder de
maat gebleven bestuurders kan over-
klassen" n/i x -J
Toen een paar dagen geleden mr. M3CntSStMJCl
Wiggelinkhuizen een eind maakte aan
z'n periode van drie jaar wethouder-
Drs. Van Dillen (fractievoorzitter
PvdA), die vindt dat de problemen in
Culemborg dieper zitten.
schap, haalde hij een gedicht van M
Nijhoff aan 'dat eigenlijk boven de
ingang van het stadhuis gebeiteld
moest zijn': 'Als de ganse zee van inkt
was en de hemel van papier, konden
wij 't nóg niet beschrijven, zo'n ver
warde troep is 't hier'. Maar volgens
de heer Wiggelinkhuizen zijn het niet
'de roddels of jammerklachten en de
zogenaamde ambtenaren-ruzies' ge
weest die oorzaak zijn van de conflic
ten in Culemborg en die geleid zou
den hebben tot zijn ontslag. 'In wezen
gaat het erom', zegt hij: 'Wie bepaalt
het beleid? Wie bewaakt de finan
ciën? Zolang een college op die vra
gen geen passend antwoord kan of wil
geven, maak ik daarvan geen deel
meer uit'. De ex-wethouder, die zegt
de zaken na drie jaar wethouderschap
'scherper' te hebben leren zien, dan
in de 25 jaar van raadlidmaatschap
die daaraan vooraf gingen, weet nu
stellig: 'De schuld van alles ligt zon
der meer bij de directeur van de
dienst gemeentewerken. Hij leidt een
strijd tegen het stadhuis, die zich in
alles doorzet, in voorstellen, persoon
lijke contacten en adviezen. Daardooi
barst het in deze stad van de inciden
ten. De burgemeester is veel te tole
rant. Hij zoekt altijd het compromis.
Wat hier ontbreekt is goede leiding.
Zodra er weer goede leiding is, is het
afgelopen met de moeilijkheden in
deze stad'. De heer Wiggelinkhuizen
blikt enigszins melancholiek terug
naar de jaren omstreeks 1910, toen de
latere commissaris der koningin in
Limburg, baron Van Hövell tot Wes-
terflier. burgemeester van Culemborg
was. 'De laatste grote burgemeester'
zegt hij.
De visies over het conflict in Culem-
n een verslaggever
:N HAAG In het Tweede-Kamer-
muw wordt op donderdag 17 mei
openbare hoorzitting gehouden
er de onlangs ingediende 'kraakwet-
i'. Deze zijn bedoeld om het kraken
woningen tegen te gaan, onder-
:r door het dreigen met straffen,
hoorzitting wordt gehouden door
tweedekamercommissie, die belast
net de voorbereiding van de open-
re behandeling van de wetten. Or-
lisaties en instellingen die gehoord
len worden, dienen zich aan te
Iden bij de kamergriffie.
De Groene:
Lezers en huiswerk
'Als ik De Groene heb gelezen, heb ik
het idee dat ik m'n huiswerk heb
gedaan'. Dit schrijft een abonnee van
De Groene in zijn toelichting bij de
beantwoording van een enquête, die
het blad hield om enigszins te weten
te komen, hoe er over deze krant
wordt gedacht. Hier nog een reactie:
'Mijn opmerkingen zijn van weinig
waarde, want ik ben een oude vrouw,
maar het leggen van de vinger op de
rotte plekken in onze samenleving
geeft mij het gevoel, dat De Groene
bij mij hoort'.
A. L. Constandse schrijft over het
'schijngevecht der generaals' en re
kent en passant tevens af met het
sprookje als zou de rebellerende gene
raal Meijnderts links zijn. 'Dat is hij
helemaal niet, hij is gewoon lid van
de WD en heeft nooit 'geheuld' met
democraten, die inspraak wilden bij
de besluitvorming van de generaals'.
Bart Riezouw sprak met mevrouw
Nap-Koopmans, die de stakingsactie
leidde bij Optilon in Winschoten voor
gelijke vrouwenionen. 'De bohden
hebben nooit veel voor de vrouwen
gedaan. Het was daar een mannen
maatschappij en dat is het nog, maar
ze zien nou eindelijk in, dat er ook
wat voor ons gedaan moet worden'.
Hervormd Nederland:
Door pasen ertegenaan
Hervormd Nederland hoe kan het
anders staat deze week in het
teken van Pasen. De voorpagina
wordt gesierd door een tekening van
Bert Bouman met daarboven de tekst:
'Pasen is lachen door je tranen heen'.
Binnenin wordt op dit thema voortge
borduurd onder meer door L. H.
Ruitenberg onder het motto 'Pasen en
ons maatschappelijk leven'. 'Als ik
zeg, dat wij door Pasen ertegen kun
nen, dan bedoel ik, dat wij met een
gerust hart er tegenaan kunnen. De
'machten' zijn ontmaskerd. Wij heb
ben ze door. Ze zijn vergankelijk. Zij
kunnen door ons overmeesterd wor
den, want in Christus zijn ze over
meesterd'.
Elseviers Magazine:
Jongste dag nabij
Ook in Elseviers Magazine aandacht
voor dit gebeuren, dat te maken heeft
met opstanding. Het omslagartikel
gaat dan ook over de vraag: hoe nabij
is de jongste dag? Rex Brico sprak
met een aantal ingewijden en zijn
conclusie is. dat er in Nederland
honderdduizenden zijn, die geloven,
dat de jongste dag werkelijk heel
nabij is en die bovendien geloven, dat
ze hem nog zullen meemaken en in
ieder geval voorbereid zijn op het
'einde'.
Daarnaast in EM ook aandacht voor
meer aardse zaken als 'hoe komt een
bedrijf aan een topmanager?' 'Niet
meer via advertenties, maar via 'head
hunters' oftewel koppensnellers. Een
soort veredelde koppelbaas, die op
verzoek van een onderneming tegen
een vorstelijke beloning de markt op
topmensen afstroopt en na een zware
selectie toeslaat. Na Amerika is nu
ook in Nederland de jacht op topma
nagers geopend'.
Vrij Nederland:
Psychiater en dichter
Vrij Nederland heeft een interview
met dr. R. H. van den Hoofdakker,
ook wel en misschien zelfs meer be
kend als de dichter Rutger Kopland.
Over zijn activiteiten, als psychiater
en als dichter zegt hij: 'Er is een heel
duidelijke samenhang. Wat ik bij
mijn patiënten probeer is mij zozeer
in hun beleveniswereld te verplaat
sen, dat zij het gevoel krijgen van:
wat gek, alles wat ik zie, voel, denk,
kan kennelijk ook door iemand an
ders gezien en gevoeld en gedacht
worden. En wat ik in een gedicht zeg
zou eigenlijk ook graag een soort van
verslag willen zijn van het nadenken
over die dingen, waarvan ik denk, dat
het ons allemaal aangaat'.
Rob Sijmons onderzocht ons dagelijks
brood en kwam tot de ontdekking, dat
ook het uithangbord 'warme bakker'
geen garantie is voor kwaliteit. Op de
sportpagina van VN wordt Ernst Hap-
pel uitgeleid, die zegt, dat hij met
drie spelers van wereldklasse heeft
gewerkt bij Feyenoord: Israël, Van
Hanegem en Moulijn.
Haagse Post:
Erelid en filmster
In de Haagse Post naast een zeer
informatief verhaal van Martin Schou
ten over de strijd om de macht bij de
tijdschriftenhandel, een interview met
mr. D. U. Stikker. Stikker: Ik wil nog
wat rust hebben en niet meer in die
ruzie betrokken zijn. Misschien had ik
het niet moeten doen, dat erelidmaat
schap (van de VVD), misschien wel'.
Jan Haasbroek pleit voor Henk Ter-
lingen en de Paul Meier-show, die zo
snel mogelijk moet terugkomen. Ver
der in HP een portret van dwarse
durfal en filmster Steve McQueen. De
laatste over het ster-zijn: 'Je kunt als
ster tegenover je publiek twee kanten
op. Je blijft wie je bent of je wordt
wie ze willen dat je wordt. Er zijn er
die voor de verleiding bezwijken,
maar daar trap ik niet in. In Holly
wood geven ze je een sjiek kapsel,
poederen je neus en fluisteren in je
oor wat ze denken dat je graag wil
horen. Na een tijdje ben je er zelf
van overtuigd dat je bovenmenselijk
bent. Maar als je één stap naar buiten
doet in de werkelijkheid, dan val je
plat op je gezicht'.
Accent:
Wim Kok en het NW
In Accent wordt voorzitter Wim Kok
van het NVV uitvoerig onder vuur
genomen over de stakingsactie, de
bestaande orde en waar het allemaal
naar toe moet (om de heer B. Servet
aan te halen). Kok: we moeten naar
een samenleving, die niet star en
doctrinair is, zoals de Russische. Een
samenleving, die vrijheid, individuele
ontplooiing en democratische waarden
bevordert en waarin de gemeenschap
meedenkt over nieuwe investeringen
en eventueel bedrijfssluitingen. De
particuliere ondernemer zal die vrij
heid kwijtraken aan de gemeenschap.
Dat moet niet ontaarden in een abso
lute vorm /an staatssocialisme, want
dat past niet in onze mentaliteit in
Nederland.
Het blad besteedt verder aandacht aan
de Amsterdamse beurs, de film De
Tien Geboden, die al sinds 1956 wel
ergens in Nederland draait en aan de
beveiliging van banken.
De Nieuwe Linie:
Strijd pas begonnen
Gerard van den Boomen neemt in De
Nieuwe Linie het loonconflict onder
de loep. Hij vindt, dat 'de vakbewe
ging pas aan het begin van de strijd
om de structuur van de maatschappij
staat: de bijl wordt nog steeds niet
aan de wortels van het kapitalisme
gelegd. Als de vakbeweging daar al
ooit toe komt. Want ook de Neder
landse NVV, NKV en CNV. hoe
strijdbaar ook vergeleken met enkele
jaren geleden, behoren nog altijd tot
het huishouden van een wit landje
met een rose randje'.
Jac. Vroemen dook een weekend het
klooster in van de Trappisten om
vervolgens tot de ontdekking te ko
men, dat alles daar is zoals het hoort.
Tot slot zij vermeld, dat DNL deze
week een special heeft over 'bouwen,
kraken en wonen'.
borg lopen eigenlijk nog niet eens zc
gek ver uiteen. Zo geeft de fractie
voorzitter van de PvdA in de Culem
borgse raad, drs. J. van Dillen toe dal
de ruzies binnen het gemeentelijk
apparaat het gezinsleven van vele Cu
lemborgse ambtenaren verstoren en
dat de onzuivere persoonlijke verhow
dingen ook het raadslidmaatschap
frusttreren. Maar de diepere achter
grond van de sinds november vorig
jaar 'geforceerde' gebeurtenissen is
een keiharde strijd om de macht in
de dorpspolitiek. 'Want het is bij
alles steeds duidelijk geweest dat do
kop van de directeur van gemeente
werken moest vallen en dat de PvdA-
wethouder, die verantwoordelijk is
voor deze ambtenaar, op moest stap
pen' zegt Van Dillen. Vorige week
stapte inderdaad de PVdA-wethouder
op maar de directeur gemeentewerken
N. van der Eist, alias de 'ongekroonde
koning van Culemborg', bleef. Daai
mee duren de moeilijkheden in Cu
lemborg onverminderd voort; zal Van
der Eist voort blijven gaan te beslis
sen terwijl bestuurlijk Culemborg be
sluiteloos voortruziet over de vraag
wie d'r nu eigenlijk regeert; zullen
de agressie en frustratie toenemen
binnen het ambtenarenapparaat
Sinds Van der Eist in de jaren vijftig
benoemd werd tot directeur gemeen
tewerken, was snel duidelijk dat Cu
lemborg naast een 'superdeskundige'
en een krachtfiguur ook een uiterst
moeilijk en autoritair man binnen
haalde die volledig faalde in de inter
menselijke relatie met z'n onderge
schikten. Het slapende stadje aan de
Lek zag z'n eenzijdige ontwikkeling,
gebaseerd op een kwijnende meubel
industrie, veelzijdiger worden door de
komst van het Centraal Boekhuis, gra
fische bedrijven, Kluwer en Elsevier.
Het aantrekken van deze arbeidshoog-
waardige bedrijven, die menig stad
van formaat jaloers naar Culemborg
deed omzien, had weer de bouw van
nieuwe woonwijken tot gevolg. Maar
ook de arbeidsomstandigheden in hel
ambtenarendom veranderden
Van der Eist duldt geen andere me
ning, overbluft het college van B en
W met deskundigheid, regeert autori
tair in de eigen dienst gemeentewer
ken en eist ook de volledige inzet van
de ambtenaren op het stadhuis. Gevol
gen zijn irritatie, spanningen, rivali
teit en verbittering.
Los van de politieke intriges noemt
Van Dillen, de botsing tussen do
progressieve en conservatieve krach
ten in het gemeentelijk apparaat als
oorzaak van het conflict. 'Dat is een
structureel probleem dat meer ge
meenten kennen' zegt hij. 'Na de
oorlog breidden de taken van de ge
meente enorm uit, vooral bij de dien
sten gemeentewerken. Je kreeg toen
het verschijnsel dat de progressieve
ambtenaren zich veelal tot deze dienst
aangetrokken voelden, terwijl de meer
behoudende ambtenaren op de admi
nistratie, secretarie, bleven zitten'
Deze rivaliserende situatie kan ontaar
den in persoonlijke drama's als een
sterk bestuur niet tijdig ingrijpt. 'Dat
is in Culemborg niet gebeurt', zegt
Van Dillen.
In zoverre zijn mr. Wiggelinkhuizen
en drs. Van Dillen het met elkaar
eens dat zij een 'zwakke' leiding ver
antwoordelijk stellen. Alleen meent
de eerste dat de burgemeester heeft
gefaald, terwijl de ander het bestuur
als geheel verwijten maakt. Dat kan
Van Dillen dan ook wat gemakkelij
ker doen want afgezien van de perio
de '58-'62 deed de PvdA (vijf van de
zeventien raadszetels) nooit mee in
het dagelijks bestuur van Culemborg.
De protestants-christelijken met drie
zetels, de katholieken met vier en de
liberalen met twee regelden met de
steun van nog één onafhankelijke de
zaken onderling. Burgemeester drs. L.
J. Hermans, afkomstig uit Woens-
drecht, aanvankelijk partijloos en
KVP-stemmer, is sinds kort lid van de
PPR. Hij won daarbij niet aan radika-
liteit als voorzitter van de raad (die
meer tijd besteedt aan kibbelarijen
dan aan besturen) en hoofd van het
gemeentelijk apparaat, dat door inter
ne twisten verscheurd worcU
Manipulaties
In november vorig jaar deed de chef
van de afdeling financiën op de secre
tarie een poging de groeiende macht
van de directeur der dienst gemeente
werken te ondergraven. Koud een
half jaar in dienst van Culemborg
schreef hij een nota waarin 'manipu
laties' bij het grondbedrijf onthuld
werden. Pikant misschien is te weten
dat in aug. '68 het grondbedrijf ver
huisde van de 'secretarie' naar de
dienst Gemeentewerken door toedoen
van de PvdA. In PvdA-kringen vraagt
men zich nu af, of de nota van de
secretarie-ambtenaar die tenslotte
Kerkhof deed vallen verlate wraak
tegen de socialisten is,
Een grondig onderzoek van een on
partijdig bureau heeft intussen aange
toond dat roddels over 'fraudes en
malversaties' op onwaarheid berust
ten. Intussen duurt een onderzoek
van een commissie uit de raad naar
de onderlinge moeilijkheden tussen
de verschillende diensten in het ge
meentelijk apparaat voort en heeft
zelfs al resultaten afgeworpen. De
commissie ontstond destijds naar aan
leiding van een motie die op initiatief
van J. van Ledden (prot. chr.) was
ingediend. Hij zelf ging deel uitma
ken van de commissie naast A. C. M.
van der Hurk (KVP) en P. A. .M. van
Erp (onafh.). Welnu, beide laatste
heren zijn inmiddels wethouder ge
worden, in de plaats van Wiggelink
huizen en Kerkhof. De commissie
worstelt intussen nog verder aan een
'knelpuntenrapport' dat binnenkort
gaat verschijnen en waarvoor de raad
reeds dertig mille beschikbaar stelde.
Met zekerheid valt te voorspellen dat
de enige, maar onhaalbare conclusie
uit dat rapport zal zijn: Van der Eist,
ga naar huis.
Burgemeester S. Crommelin van
Diepenveen is, nu de Eerste Kamer
een stokje heeft gestoken voor de
annexatie door Deventer, van plan
zijn medebestuurders er toe te be
wegen bij de Hoge Raad voor de
Adel een aanvraag in te dienen om
de adelaar in het gemeentewapen
door een kikker te mogen vervan
gen. Een kikker, omdat die in de
stijd die de groene gemeente Die
penveen heeft gevoerd tot behoud
van haar zelfstandigheid, tot. een
symbool is geworden. De titel van
een rapport, dat de sociologie-
hoogleraar prof. dr. S. Groeneman
en de stedebouwkundige jhr. ir. J.
de Ranitz op verzoek van het ge
meentebestuur van Diepenveen
hebben geschreven en dat tot veel
hooglopende discussies in deze
twaalf jaar slepende kwestie heeft
geleid, was dan ook: laat de kikr
kers niet verstommen.
'Ik ben grondeloos gelukkig', zei
gisteren burgemeester Crommelin,
die het verzet van Diepenveen
ook door een aantal aktiecomi-
té's) tegen inlijving van zijn ge
meente bij Deventer op bekwame
wijze heeft geleid. Op het gemeen
tehuis en op straat wenste ieder
een iedereen geluk. Links en
rechts wapperden vlaggen. Dinsdag
avond, na de verwerping door de
Eerste Kamer met 44 tegen 23
stemmen van het wetsontwerp, was
er al een grandioos feest gebouwd.
In Deventer was de stemming ui
teraard precies omgekeerd. 'We
zijn verbijsterd', lieten b. en w.
gistermorgen weten. Ze waren toen
in spoedvergadering bijeen. De ge
meenteraad zal op korte termijn
samengeroepen worden, want men
moet zich bezinnen op de conse
quenties van de uitspraak van de
senatoren. Deventer heeft geen
vierkante meter grond meer om
huizen te bouwen. Het waren des
tijds de ministers Schut (volks
huisvesting en ruimtelijke orde
ning) en Beernink (binnenlandse
Er wordt veel scherper toegezien
op ontduiking van de belasting
dan op misbruik van sociale voor
zieningen, denken wij, als tenmin
ste de mannen en vrouwen die aan
het NIPO desgevraagd dat ant
woord gaven, model voor ons allen
kunnen staan. Maar tien procent
van hen meent, dat t'r bijna hele
maal geen controle bestaat op be
lastingontduiking. Dat zijn dan
misschien de mensen die het wel
eens voorzichtig proberen. In elk
geval vast niet die 38 procent die
denkt dat elk cijfertje dat zij op
hun belastingbiljet invullen, ui
terst zorgvuldig wordt nagetrokken.
Op de noodzaak van den sociale
uitkering wordt volgens hen veel
minder gelet; niet meer dan 15
procent spreekt van een scherpe
controle, 57 procent van weinig en
23 procent van vrijwel geen toe
zicht.
zaken) die hun veto uitspraken
over Deventers plan om de sprong
over de IJssel te maken en daar
een dubbelstad te bouwen. Na ja
ren van voorbereiding moest icor-
den overgeschakeld op een alterna
tief: bouwen in oostelijke richting,
wat opheffing van Diepenveen zou
betekenen. In Deventer weten ze
het nu niet meer, maar ze blijven
voorlopig achter de ministers
Udink en Geerstema staan.
Diepenveens burgemeester Cromme
lin: 'Ons vertrouwen in de demo
cratie is hersteld. Dat icas lelijk
geschokt door de beslissing des
tijds van de Tweede Kamer, die
het herindelingsplan zeven maan
den geleden met grote meerderheid
van stemmen aannam. De waarheid
is er nu tot op de bodem uitgeko
men. De ministers konden de Eer
ste Kamerleden niets vertellendie
waren volledig op de hoogte. De
venter is het slachtoffer geworden
van een onzorgvuldig regeringsbe
leid, Het heeft ontbroken aan goed
overleg. Alle partijen hadden om
de tafel moeten gaan zitten. Daar
hebben wij steeds op aangedron-
gen'.
Volgens burgemeester Crommelin
komt daar nog bij dat door de
jaren heen het natuurschoon -as
pect meer is gaan meespreken (er
zou onder meer gebouwd icorden
in het landschappelijk zeer fraaie
Steenbrugge) en dat men meer is
gaan inzien hoe belangrijk de
'kleine schaal' voor de mens is.
Diepenveen heeft, vindt hij, zeker
begrip gehad voor Deventers no
den. Om die reden werd, al loas
het met pijn, het dorp Colmschate
aangeboden, waar inmiddels met
de bouw van woningen voor De
venter is begonnen. Hij verwacht
nu dat een nieuwe minister een
wetsontwerp tot wijziging van de
gemeentegrenzen zal indienen,
waardoor Colmschate aan Deventer
wordt toegevoegd. Of dat er wel
licht een initiatiefvoorstel in die
richting uit de Tweede Kamer
komt. Deventer kan dan, bij de
huidige prognoses, tot het jaar
2000 vooruit. En in die tussentijd
kan er verder gewerkt worden aan
de ontwikkeling van een streek
plan. Misschien komt er op den
duur dan toch nog in een of
andere vorm een dubbelstad voor
Deventer uit de bus, denkt burge
meester Crommelin.
Bomenfonds - De pas gevormde
'stichting fondsvorming nationale
boomfeestdag' heeft behalve het
fonds nu ook een eigen gironum
mer: 110500 ten name van de pen
ningmeester van de stichting in
Utrecht. Meer dan ooit is het no
dig dat iedereen meehelpt ons
schamel bezit aan bomen in stand
te houden, vindt de stichting. Dat
hebben we al eens geciteerd, maar
een keertje teveel kan geen kwaad,
want de boom moet hoe langer
hoe dikker worden. Bloederig -
Bij de grote boerderij van de Fle-
vohof is 28 april een 'bloederig'
spektakel te zien: een oefening
van de districtscolonne Overijssel
west van het Rode Kruiskorps, om
één uur 's middags, met ontploffin
gen, zeven echte parachutisten en
honderd namaak-gewonden. Dat is
onderdeel van de national welfare
manifestatie Idee '73, van 27 april
tot 7 mei op de Flevohof. Mini-
trofee - Om de miniatuur-autora-
ces-Toyota-trofee te bemachtigen
werpen zich 28 en 29 april in
Uden deelnemers uit zes landen in
dd internationale mini-racing-kam-
pioenschappen. Aan 'start' komen
gevreesde minirenners als David
Harvey (Engeland), Jochem
Mliller (Duitsland), Roger Kalmas
(Luxemburg), Thibalut (Frank
rijk) en Ros (Nederland). Rijk-
/Arm - 'Derde wereld als bewust-
wordingsstrategie' is het thema
van het congres, dat de Honger
krant op 12 mei (met subsidie van
de actie X-Y) in de school voor de
journalistiek in Utrecht organi
seert. Er wordt gepraat over de rol
did publiciteitsmedia voor aktie-
groepen kunnen vervullen en voor
al ook over hoe iedereen, van hoog
tot laag, bewust kan worden ge
maakt van de tegenstelling rijk-
arm.
Naar het Heilig Land en Afrika in
één moeite door, het heilige land
Afrika dus als het ware. Dat kan
op één dag, nu de Heilig Land
Stichting (het bijbelse openlucht
museum in Nijmegen) en het Afri
ka Museum (een kilometertje ver
derop in Berg en Dal) samen de 1
pluskaart uitgeven, waarop volwas
senen voor drie gulden en kinderen
voor één vijftig allebeid de musea
voor één geld mogen be
kijken. In de Heilig Land Stich
ting vind Je o.a. een bedoeïnentent,
een oosterse herberg, oosterse hui
zen, een schaapstal en natuurlijk
een synagoge. Ook in het Afrika
Museum - waarvan op de foto een
onderdeel - is een hoop te zien, te
horen en te doen: een echt Afri
kaans dorp met authentieke mu
ziek, zeldzame voorwerpen, klank
beelden, film, een jeugd-speur-
tocht- een verzameling Afrikaanse
dieren en nog veel meer. Beide
musea zijn dc hele dag open.
Op een bordes plegen bijzondere
dingen td gebeuren. Zo ook op het
bordes van het nijlpaardenbassin
in Artis, waar twaalfjarige Tanja
staande een jong wierp, dat in een
ontzagwekkend tempo via de be
tonnen trap het water in dook.
Normaliter brengen nijlpaarden
hun jongen onder water ter we
reld, maar Tanja koos voor een
droge bevalling. Haar baby is pre
cies de vijfenvijftigste die in Artis
sinds de oprichting op 1 mei 1838
gebordn is.
'Je hoeft alleen maar het boek te verkopen, Simpkins. Een demonstratie
is niet nodig.'
