Radio 'Nederland Muziek'; een aardig plan dat steun verdient 0 JTfe- Ook bloemen meisjes in NOP Doelstelling VU binnen VU vrij algemeen aanvaard fmmentaar dair met d ustriebond edox Levensonderhoud duurder geworden Cortina goedkoper, Volkswagen duurder weinen in eigen avro-timbre schoolblijven buisbeugel paardeplaat li W/KWARTET DINSDAG 17 APRIL 197» BINNENLAND T5/K7 ^raal perspectief Je senator mr. H. van Riel, liet en welsprekend cultuur mens hart bovendien op de heeft zaterdag op het jaar van de WD een somber ief voor de toekomst van de ichetst. Op het besteedbare van de burgers kan niet betekende mate worden ge- ider dwangmiddelen die in locratie ontoelaatbaar zijn en in 'roofstaat' belanden. Maar jandere kant gaan grote groe- de bevolking voort met het Ivan eisen, met name op het van de volkshuisvesting en de jke ordening, die een miljar- ig op de schatkist zullen leggen, jerheid die aan deze wensen t moet of wil komen, wordt :n op het uiterste van haar lopen, maar bereikt ook dan de 'perfecte samenleving' die -ndng blijkbaar wenst. Boven- len die eisen ook nog gesteld istandigheden waaronder het voor ondernemers steeds on- ner wordt: zij verdragen niet worden uitgescholden pitalist en milieuvervuiler en duur zullen zij dus wel weg- Kortom: de kurk waarop de van de natie drijft, schrom en de inflatie gaat tomeloos et is geen vrolijk beeld, alt niet te ontkennen dat de Riel in veel opzichten gelijk achtergrond van de inflatie t^^nze samenleving te veel en ïgelijk wil. Volmaaktheid is op dit ondermaanse onbe- zeker binnen 'de politiek gelijke termijn', die volgens Is observatie door veel groe- bevolking wordt verlangd, is- waar dat om een wijs pn minister Schmelzer te cite rmogelijkheden van de poli bij te dragen aan het mense- tezeer worden overschat, dat waar tegen het verhaal van Riel is evenwel dat hij het niêiaat. Dat het bijvoorbeeld in imitnondgebied zo nu en dan is verblikken en dat men zich in ternauwern0°d meer zon- draaiéisgevaar op straat kan bege- !de dt hem blijkbaar minder dan beter° econom'sc^e zegeningen van it 8jJtr'alisat'e- Hij put zijn wel- ïitnodpeid U'1 om ervoor te waar- ar zu'dat het in eigen land dreigt zeilopen, maar maakt er geen dat ^et 'n de arme telJeillang zover is. diender heeft gelijk als hij beweert do-™.^eIastingen. in ons politieke en mia]6 - j sche systeem, niet veel verder worden verhoogd omdat de dat niet zouden accepteren, 1 punt is dat hij die mensen [hijnt te geven en dat zijn in er juist toe aanspoort, de -irtaan op de beurs te houden als een groot ideaal voor te >~^yeel geld te verdienen en te nier wordt de profetie van l-Van Riel er zo een die vervult en dat is ook een gelijk te krijgen. i 1 1 WS. 91 Nvis) soc.-economische redactie CNV-voorzitter J M|heeft in de NCRV-radioru- fkro' met nadruk gezegd dat i9.02iet CNV aangesloten bonden beslissen over de acties die sied. voeren en over de middelen icht. aarbij wensen te gebruike» Itgene wat de Industriebond Der. iff is de Industriebond CNV 'erz. ttrekt verantwoordelijk. Dat "rspj de centrale niet aanrekenen beuSag men ook andere aangeslo- med. nisaties niet aanrekenen', ver- ®g0s,rt¥e heer Lansei eerspide CNV-voorzitter brengt de 57 Gaarop het CNV zich heeft we^ t0* uitdrukking dat er is met de Industriebond s- 2% verklaringen die wij hebben pifen wijzen daar ook op. Dat êt te betekenen dat ieder in f en elke organisatie, aange- |j het CNV, nu gelukkig is rijze waarop de acties gevoerd e christelijke vakbeweging p al eerder uitgesproken voor imensbeleid', aldus de heer 35 LNaar zijn mening is het CNV 19.45 het meest duidelijk geweest. verwijzen naar het wéeijramma. Wij vinden dat ver fan inkomen, verdeling van 19lot een zaak is van gerechtig- aal e teiigifde CNV-voorzitter is er bin- VDRCNV eigenlijk altijd wel 3o Riivan mening geweest over de J die je mag gebruiken bij ós ^delingen in het geval dat ei Reg.n zijn. 'Het CNV heeft al "b0e0ret bestaat het middel van de jouijerkend om te hanteren bij 10). n, maar dan als uiterste mid- ^voon z^n er alt'id binnen lelijke vakbeweging leden ge- FoUylie daar grote moeite mee eiSenlijk vonden dat je i.xo de) niet zou mogen hanteren', per Lanser. Over de federatie i1Werkino tussen de drie vak- 1 zei de heer Lanser, dat het kindi ieder geval zal vasthouden dat het mogelijk moet eigen identiteit te bewaren, ep. Ook de Noordoostpolder heeft zijn bloemenmeisjes: achttien in hippe tuinbroeken en dito hoe den uitgedoste jeugdige inwoon sters zijn gisteren aan een actie begonnen om de bloembollencul tuur in de polder meer bekend heid te geven. In plaatsen als Kampen, Zwolle en Heino zullen de achttien bloemen en folders uitdelen onder het motto 'Noord oostpolder bollenpolder'. door J. Kuijk HILVERSUM Een aanta! schrijvers en kunstenaars (onder meer de violist Theo Olof en de schrijver Rudy Kousbroek) is een actie begonnen om zo spoedig mogelijk te komen tot de in richting van een vierde Hilversumse radiozender, waarop uitslui tend klassieke muziek te beluisteren zal zijn- Dat is een aardig plan, dat steun verdient. Ook zonder diepgaand on-, derzoek is duidelijk dat er in Neder land een grote groep mensen be staat, die 's avonds zowel als over dag behoefte heeft aan wat dan maar onder de noemer 'klassieke muziek" moet worden gebracht, of nog wat algemener gezegd: behoefte heeft aan duidelijk culturele pro gramma's. Zeer waarschijnlijk gaat het om een minderheid. Hoe groot of hoe klein die op het ogenblik is, weet nie mand. Maar dat is ook niet het belangrijkste. Het Nederlandse om roepsysteem veroorlooft zich een bij zonder ingewikkelde opzet met reden, omdat het daardoor mogelijk is zoveel mogelijk stromingen, op vattingen en wensen aan bod te laten komen en te honoreren. Binnen dat systeem is de wens naar een culturele zender legitiem, te meer daar de door lichte muziek en informatie gekleurde zender Hilver sum 3 reeds voor een precedent heeft gezorgd. Technisch is er geen enkele moei lijkheid. Nederland kan vrijwel on middellijk zijn zendmogelijkheden via de radio verdubbelen (zelfs bij na verdrievoudigen) als de doublu res op de FM- en de middengolfzen ders worden opgeheven. Hilversum 1, Hilversum 2 en Hilversum 3 zen den de hele dag (alleen Hilversum 2 is in de avonduren een uitzonde ring) precies hetzelfde programma uit over de AM- en de FM-zenders. Bij een studie over de instelling van Hilversum 4 (en Hilversum 5 straks) zal zeker moeten worden onderzocht in hoeverre deze verspil ling van mogelijkheden nog zinvol is. Inpassen Wil het plan van de klassieke zen der snel gerealiseerd worden, dan moet het worden ingepast in de bestaande omroepwet. Dat is niet alleen een praktisch uitgangspunt; het houdt tevens de erkenning in van de grote waarde die het in de omroepwet neergelegde Nederlandse omroepsysteem' heeft. Het ongelukkige van de actie is in zekere zin dat zij zo duidelijk geënt is op buitenlandse voorbeelden, waarbij met name France Musique wordt genoemd. Zelfs de naam van de actie is daaraan ondubbelzinnig ontleend: Nederland Muziek. Rudy Kousbroek, één van de initia tiefnemers heeft zich in de NRC/Handelsblad wat geërgerd ge toond over de moeilijkheden, die op grond van het Nederlandse omroep systeem tegen zijn plan werden opge worpen. Het deed hem allemaal den ken aan een afgesloten brandkast, die niet open kon omdat de sleutel in diezelfde brandkast lag. Echter: in hun ergernis miskennen hij en de zwartgalligen die het op grond van de omroepwet niet zien zitten, de openheid en elasticiteit van hetzelfde systeem. Nodig is slechts de duidelijke wil van de gezamenlijke Hilversumse omroepbe- stuurders of anders (maar beter: parallel daarmee) de politieke wil van onze volksvertegenwoordigers en regeerders in Den Haag. Deze wil immers heeft indertijd toch ook min of meer de kleur van Hilversum 3 bepaald. Theoretisch bestaat de mogelijkheid de PTT de gelegenheid te geven op die vierde Hilversumse zender het programma uit te zenden dat nu wordt doorgegeven langs de vierde lijn van de (helaas!) anet opheffing bedreigde draadomroep. Dat pro gramma bestaat voor het overgrote deel uit van buitenlandse studio's overgenomen uitzendingen; voor een klein deel uit door de PTT zelf geproduceerde grammofoonplaten- concerten. Meer dan theoretisch is die kans echter niet, want wat langs de draad kan, mag nog niet door de lucht. Als men deze opzet wil, zou de PTT als zendgemachtigde moeten worden erkend en daarvoor is geen enkele grond in de omroepwet te vinden. En voor wijziging van de wet op dit punt zal voorlopig geen parlementai re meerderheid te vinden zijn. zijn als zendgemachtigde; er is na tuurlijk niets op tegen als de wel toegelaten zendgemachtigden de PTT-praktijk van overneming van buitenlandse zenders volgen. In deze opzet zullen de meerkosten dan vooral bestaan uit de noodzakelijke uitbreiding van het aantal technici en betaling van de rechten. Legitiem De initiatiefnemer voor de actie 'Nederland Muziek', de schrijver Rudv Kousbroek. Dat is waarschijnlijk maar goed ook, want dan zou het principe van de staatsomroep in de wet erkend en vastgelegd zijn. Bovendien, wéér het praktische argument: hoeveel tijd zal een zo fundamentele wijziging van de omroepwet niet vragen als de actievoerders onverhoopt wat minder zwaar aan deze bezwaren zouden tillen? Beter en sneller zal het gaan als niet de letter van de wet, maar de geesten in Hilversum (en/of Den Haag) rijp gemaakt worden voor dit plan. Daarna moet er ruimte gescha pen worden voor de uitwerking: technisch en financieel. Waarschijnlijk zal het dan niet zon der verdere verhoging van de nog maar net en zo omstreden verhoging van de omroepbijdrage gaan, want financiering doormiddel van reclame is buiten discussie. Op de kosten hoeft 't echter niet af te springen. Er is 'n wenkend en voor Hilversum mers misschien aantrekkelijk pers pectief van dure en eigen producties, maar 't is even goed mogelijk veel meer van 't thans nog in concertza len van ons land opgesloten concert leven door te geven en programma's in het buitenland aan te kopen. En dan: de PTT mag om formeel- technische redenen minder geschikt Een aardig plan, dat steun verdient een legitieme wens, staat in de aanhef van deze beschouwing. Daar aan wordt niets afgedaan door de kritische vraag waarom de initiatief nemers van 'Nederland Muziek' zich zo vastleggen op klassieke muziek met uitsluiting van het gesproken woord. In een discussie over Nederland 4 (laten we het nog maar even op die naam houden) mag herinnerd wor den dat bijvoorbeeld 'een spel voor stemmen' als 'Onder het melkwoud' van Dylan Thomas zijn bestaan te danken heeft aan het cultureel zo breed opgezette derde programma van de BBC. Op iets dergelijks voor Hilversum te hopen is misschien dagdromerij, maar het vertegen woordigt toch niet het onvoorstelba re? Waarom Hilversum 4 dan uitsluiten van het literaire experiment of van de culturele informatie? En wat bij voorbeeld te doen met die heel klei ne, maar door Hilversum en de piraten in zo hoge mate verweesde groep als de liefhebbers van jazz? Eén constatering blijft nog over en dat is eigenlijk het hachelijkste punt. Het verlangen naar een zender voor klassieke muziek is sympathiek en legitiem, maar er bestaan meer sympathieke en legitieme verlan gens. Waarom bijvoorbeeld niet eerst gekozen voor een speciale edu catieve zender als de technische en financiële ruimte er straks blijkt te zijn? Die andere wensen mogen dan mis schien de actievoerders van 'Neder land Muziek' een zorg zijn (een paar oogkleppen zijn nodig om met suc ces actie te voeren, zo doceert het leerboek voor de actievoerders), maar dat neemt niet weg dat er dan elders toch maar zal moeten worden gekozen. En deze keuze is dan in zijn aard een politieke. Het kan zijn dat die keuze de actie voerders teleurstelt, maar zelfs dan is er nog geen aanleiding voor boos heid of ergenis. Uitleg vaak verschillend Van onze onderwijsredactie AMSTERDAM De doelstelling van de Vrije Universiteit wordt binnen de VU vrij algemeen aan vaard, maar niet door iedereen op dezelfde wijze uitgelegd. Dat staat in een rapport over de doel- (ADVERTENT1E) Zwitsers dameshorloge - exclusief model v.a. 89.- dj stelling van een commissie van de universiteitsraad. De commissie, uitgebreid met ds. J. H. Hessels Mulder en prof. dr. J. Lever, geeft haar bevindingen als een soort grootste gemene deler van wat er aan de VU op dit punt leeft. 'Slechts een enkeling vraagt zich af of handhaving van de doelstelling zinvol is. Maar onder de voorstanders van de doelsteling zijn er wel die menen dat de doelstelling misbruikt is, bijvoor beeld bij benoemingen en verkiezin gen. Ook anderen vragen zich af of men er niet te zeer hecht aan instem ming met de doelstelling, waardoor soms minder bekwame instemmers de voorkeur genieten boven meer bekwa me niet-instemmers'. Een andere vraag die de commissie in haar gesprekken tegenkwam is hoe het komt dat veel studenten uit traditionele VU-kringen zich negatief tegenover de VU opstellen. Hoe komt het dat een onderwerp als 'socialisti sche wetenschap' een volle zaal een drachtige studenten trekt, en het on derwerp 'christelijke wetenschap' slechts een klein aantal kibbelende oude heren? Binnen de universiteit leeft de wens om de doelstelling vooral ook toe te passen op het leefklimaat aan de VU. Vaak is er nog te weinig sprake van een echte christelijke leef- en werkge meenschap. Over de betekenis van de doelsteling op wetenschappelijk ge bied bestaan verschillende meningen. Aan de ene kant staat dc opvatting dat de christelijke doelstelling in de toekomst misschien niet meer houd baar is. Aan de andere kant wil men daaraan vast houden, maar wel met allerlei variaties. Op sommige gebie den (bijvoorbeeld theologie) lijkt de doelstelling makkelijker toepasbaar dan op andere terreinen. Volgens ve len gaat het vooral om de manier waarop de wetenschap beoefend wordt en om de verantwoordelijkheid van de onderzoeker. De universiteit zal zich in toenemende mate moeten be- zighouden met de leefbaarheid van de wereld. Daarbij noemt de commissie Van een verslaggever DEN HAAG Het leven is van half februari tot half maart opnieuw iets duurder geworden. Met name brooc vlees, margarine, eieren en kleding zijn in prijs gestegen. Dit blijkt uit het prijsindexcijfer dat is bekend ge maakt door het Centraal Bureau voor de Statistiek. Het prijsindexcijfer steeg in de perio de van half februari tot half maart van 125,1 tot 126.4. Het CBS berekent dit cijfer op basis van het getal 100, vastgesteld in 1969. De grootste stij ging gaf het indexcijfer voor kleding te zien. Ook de ziekenfondstarieven stegen, maar deze zijn nog niet in het cijfer verwerkt omdat op het moment van de samenstelling de nieuwe tarie ven nog niet bekend ware» drie gebieden: bevolkingsproblemen en milieu, oorlog en vrede, rijkdom en armoede. De commissie concludeert dat voor het uitwerken van de doelsteling in de praktijk een permanente doelstel- lings-commissie zinvol is. Van een verslaggever AMSTERDAM Ford-Nederland heeft een prijsverlaging voor alle typen uit de Cortina-serie doorge voerd. Dit in tegenstelling tot de meeste andere autofabrikanten in Ne derland, die de laatste tijd hun prij zen verhoogd hebben. Sinds gisteren zijn all'd auto's uit de Cortina-serie 2,2 procent goedkoper geworden. De prijsverlaging is volgens Ford moge lijk geworden door de devaluatie van het Britse pond, waardoor minder invoerrechten betaald hoeven te wor den. Tot de merken die in prijs verhoogd zijn behoort ook Volkswagen. (ADVERTENTIE) boetiek jong ziheL* hpftmaii^y onder de Lijnbaan 92 De Mattheus Passion van Bach heeft in de loop der jaren op de middag van palmzondag in het Concertgebouw van Amsterdam weerklonken onder leiding van Willem Mengelberg, Eduard van Beinum, Eugen Jochum en Ferdi nand Leitner namen, die even- zovele verschillen in interpretatie aanduiden. Maar wat er in deze traditie ook mag vlieden of bezwij ken niet de omroeper van de AVRO bij de aan- en afkondiging van dit werk op de zondagmiddag. Eigenlijk kan er alleen met recht en reden van een traditie gespro ken worden als men de AVRO- omroepers op het oog heeft. De omroeper schaft zich voor deze gelegenheid een bijzonder timbre in zijn stem aan; een timbre dal een jaar of wat geleden meer voor de radio te beluisteren was (met name toen de VPRO nog vrijzin nig-protestants was en daar, voor de nacht viel, de dag werd geslo ten), maar dat toontje is nu alleen aan de AVRO-omroeper op palm zondag voorbehouden. Ze hebben allemaal al paasvakan tie, maar zo'n vakantie is, vinden zeventien HAVO-vierdeklassers van de christelijke scholengemeenschap aan de Bernhardlaan in Arnhem, uitstekend geschikt om school te blijven, als je dat tenminste doet om het wereldrecord klaszitten te verbeteren. En als ze dat tot van middag twee uur volhouden, heb ben ze dat record (dat op naam van Heerlen staat met 28 uur) inderdaad verbeterd, met twee he le uren. Tenzij de leerlingen van de christelijke scholengemeenschap Amsterdam-oost. die vanmorgen om elf uur beginnen te zitten, kans zien hun voorgenomen 72 uren vol te maken. Klaszitten is meer dan alleen knik kebollend in je bank de uren uit zitten, met je armen over elkaar en je moede hoofd daar bovenop. Je zit op school en dus moet er geleerd worden. In Arnhem heb ben ?e genoeg docenten bereid ge vonden om dag en nacht les te krijgen; de één geeft een uur, de ander twee uur achter elkaar. Tus sen de lessen is er vijf minuten rust en twee verzorgers zien er op toe dat de zittenblijvers onderhand genoeg te eten en te drinken heb ben. De afgelopen nacht zorgde o.a. de leraar natuurkunde voor passende lessen door zijn leerlin gen twee uur lang over de maan te onderhouden. Een reclameboodschap mag niet in strijd zijn met de wet, de openba re orde, de goede zeden, de waar heid, de algemeen geledende fat soensnormen of de goede smaak en mag naar inhoud noch vorm kwet send zijn of een- bedreiging inhou den voor de geestelijke en licha melijke volksgezondheid. Zo zijn de regels van de Reclame raad, en daaraan moet iedere STER- adverteerder zich houden. Omdat dat nogal rekbare begrippen zijn. houdt de raad er een college van bijstand op na, dat een uitspraak doet als er klachten over reclame boodschappen op radio of televisie binnenkomen. En wat kon er vorig jaar niet door de buisbeugel? Dat was bijvoor beeld het tandpastafilmpje, waarin een meisje haar vriendin toever trouwt wat een vriend haar toege voegd zou hebben: 'jouw adem zou zelfs een beer uit zijn winterslaap halen'. Dat overschrijdt de grenzen van de goede smaak, vindt het college. Wat wel logisch is, want de beer riekt in combinatie met de slechte adem sterk naar een beer put, een wel zeer onsmakelijke gedachte. Verder vond het college, dat een nationale hymne niet in een STER-filmpje thuishoort (zoals de Marseillaise bij een tapijt met een Franse naam) en dat ook een w.c.- papierfilmpje - 'waarvan de eerste beelden duidelijk de indruk wek ken dat een menselijk zitvlak wordt getoond, ofschoon vervol gens blijkt dat het een perzik betreft' - alsmede filmpjes voor toiletzeep 'waarin op onnodig om standige wijze de aandacht wordt gevestigd op het transpiratieproces' ook in strijd met de goede smaak c.q. fatsoensnormen zijn. Daarente gen vonden de wijze mannen eeh filmpje dat ook al over toiletpa pier gaat 'waarin in aansluiting op de tekst een perzik wordt getoond welke volgens klager op dusdanige wijze in beeld wordt gebracht dat de vergelijking met blote billen zich aan de kijker opdringt' niet smakeloos of wat dan ook. Integen deel: 'het beeld wordt gebruikt tot een redelijk doel en op een kiese wijze'. 'O, Mensch, bewein dein Sünden grosz' of 'Wir setzen uns mit Trünen nieder', herhaalt hij dan nog even peinzend als het slotkoor van het eerste of tweede deel ge klonken heeft. Het uitgevoerde werk is dan op zo'n plan gebracht, dat de alledaagse omschrijving van 'de Mattheus Passion van Bach' inderdaad te alledaags is. Het moet veel barokker en daarom be luisteren wij (nee, nog beter: zijn wij 'oorgetuige' van) Johann Se bastian Bachs passiemuziek naar het evangelie van Mattheus. En zo is het al jaar in, jaar uit. 't Is al een vooroorlogse traditie, we ten de wat ouderen onder ons zich nog te herinneren. Een buitenstaander stelt zich daar bij voor dat op het archief van de AVRO alle aankondigingen uit de ze jarenlange traditie worden be waard en dat, als Leitner naar Ne derland komt voor de eerste repeti ties, de AVRO-omroeper zich uit het woelige leven terugtrekt om de bandjes van alle aankondigingen uit de loop der jaren af te draai en. Om die manier wordt én de traditionele tekst én de bijbeho rende interpretatie er in gestampt. Zondag was er één uitzondering. De omroeper had om twaal f uur ongeveer een kwartier nodig om ons met de technische foefjes van de quadrofinische uitzendingsmoge lijkheden vertrouwd te maken, maar toen hij dat achter de rug had kon het weer op de oude toer. Leitner doet het wat sneller dan zijn voorganger Jochums. Hij heeft dat kwartier gemakkelijk inge haald. De autoriteiten in de Beierse regio München krijgen zoveel klachten van voetgangers en automobilisten, die zeggen door ruiters van de weg gedrukt te worden, dat ze besloten licbben er iets tegen te doen: paard en ruiter moeten voortaan, net als auto's, geïdentificeerd kun nen worden en daarom zullen paarden, ook al net als auto's een kentekenplaat moeten dragen. Hoe zo'n bord bevestigd moet worden, is voorlopig nog een raadsel. In elk geval kan het niet gewoon op de 'bumper', zoals deze jeugdige amazone voor de grap laat zien. Tovenaarsbeurs Uit Ridder kerk meldt ons mevrouw v. d. Bos dat in haar woonplaats onmiddel lijk na stopzetting van de Ti-Ta- tovenaarsplaatsjesactie de groot grutter zelf met een ruilbeurs voor de dubbele plaatsjes is begonnen, lang voor Utrecht en Middelharnis dus. Als we het niet ai dachten (zie deze krant van woensdag) Paasvisite Naar schatting van het nationaal bureau voor toerisme komen er in het paasweekeinde, op 1 mei en met de pinksterdagen tegen de twee miljoen buitenlan ders op bezoek. Vorig jaar kwamen alleen al met pasen en pinksteren anderhalf miljoen automobilisten de grenzen over. De hotels in de echte toeristencentra hebben al flink wat bezette kamers in hun kladboekjes, maar er is nog plaats genoeg voor toeristen die als altijd op de bonnefooi naar ons land komen Probleemcongres Op het 124e congres van de al bijna 125-jarige koninklijke schippersver eniging Schuttevaer (17 en 18 april in Arnhem) komen grote problemen aan de orde: het onder wijs voor schipperskinderen en de binnenschepenwet. Bovendien ko men er voorstellen ter tafel betref fende vaarwegen, sluizen, havens en bruggen, waaraan nog heel wat verbeterd schijnt te kunnen wor den 'Moet ie hier steeds zeggen: Is er nog nieuws?'

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1973 | | pagina 7