Ook arts schiet tekort
bij stervensbegeleiding
eoeo
Scheuring dreigt
in organisatie
verpleegkundige n
Een valk voor 'n koningin
Dr. C van der Meer op symposion:
Documentaire
Industriebonden
schrijven vrouw
directeur Danlon
'Huwelijk is
maar variant'
door Catherine Gaskin
TROUW/KWARTET MAANDAG 16 APRIL 1973
BENNENIxAND/RADIO en TV
NIJMEGEN 'Het is de hoogste tijd dat wij de moed hebben te erkennen dat wij, als het erom gaat
stervenden te helpen, hele kleine jongetjes en hele kleine bange meisjes zijn.' Met die woorden bracht
de Nijmeegse ethicus dr. Paul Sporken op het zaterdag in Nijmegen gehouden symposium 'Menswaar
dig sterven' tot uitdrukking dat het in veel gevallen schort aan een goede stervensbegeleiding.
MARY PERKINS
"WA
roe
De begeleiding van stervenden vorm
de het centrale thema van het sympo
sion, dat was georganiseerd dor de
Medische faculteitsvereniging van de
Katholieke universiteit in Nijmegen,
ter gelegenheid van het vierde lus
trum. Er bestond, van de zijde van
medici, verpleegkundigen, psycholo
gen en anderen, zo'n grote belangstel
ling voor, dat ruim 600 belangstellen
den geen plaatsbewijs konden krijgen.
Het met de stervensbegeleiding ver
wante euthanasievraagstuk kwam
slechts zijdelings ter sprake. Sporken
was de enige die in zij inleiding
refereerde aan het zogenaamde eu-
thanasieproces dat onlangs tegen de
Friese arts mevrouw G. E. Postma-van
Boven is gevoerd. Hij stelde dat in
Leeuwarden strikt genomen geen 'eu-
thanasieproces' is gevoerd, omdat naar
zijn mening slechts sprake is van
euthansasie als het leven van sten-en
den wordt beëindigd. In het geval
Postma, zo betoogde hij, was de pa
tiënt niet stervende, maar ongenees
lijk ziek. Sporken zei om dezelfde
redenen bezwaar te hebben tegen de
definitie van euthanasie in het interim
advies van de Commissie medische
ethiek van de Gezondheidsraad. In die
definitie wordt niet van stervenden,
maar van ongeneeslijk zieken gespro
ken.
Over het in Leeuwarden gevoerde
proces merkte Sporken nog op, de
indruk te hebben gekregen dat een
beroep op overmacht voor de recht
bank wel aanvaardbaar zou zijn ge
weest, als de toegediende dosis morfi
ne niet dodelijk was geweest, maar
geleidelijk was opgevoèrd, zij het
eveneens met de bedoeling om te
doden. 'Als dat zo zou zijn', aldus
Sporken, 'dan zou ik daartégen ernsti
ge bedenkingen hebben'.
De internist dr. C. van der Meer,
hoogleraar aan de Vrije Universiteit,
betoogde in zijn inleiding actieve eu
thanasie zowel ongeoorloofd als onge
wenst te vinden. Passieve euthanasie
beschouwde hij als verlichting van
het lijden, en daarmee als reële ster
venshulp.
Van der Meer karakterisieerde ster
vensbegeleiding als 'levensbegelei
ding'. Hij bracht naar voren dat het
sterven moest worden beschouwd als
een zinvol deel van het leven en dat
ee tijdens het leven meer openheid
moet komen dan over de eigen dood.
De dood, aldus Van der Meer, die zo
onlosmakelijk met het leven verbon
den is, moet ook met dit leven wor
den geïntegreerd.
Van der Meer wees erop dat ook de
arts het taboe van de dood in stand
houdt, omdat ook hij niet vrij is van
angst voor de dood en voor de ster
vende. Hij vestigde hierop de aan
dacht, omdat het naar zijn mening
juist de arts is die bij de stervensbe
geleiding een essentiële rol moet spe
len. Zelfs stelde hij dat ook de arts
een ongeneeslijk zieke patiënt van
diens toestand op de hoogte dient te
brengen. Sporken kwam hiertegen in
het verweer: hij merkte op dat ook
anderen de patiënt kunnen inlichten,
eenvoudig omdat naar zijn mening
het merendeel van de artsen tegen
deze delicate taak niet is opgewassen.
Dr. J. G. van Es, hoogleraar in de
huisartsengeneeskunde in Utrecht, be
lichtte de rol die de huisarts bij de
stervensbegeleiding kan spelen. Hij
wees erop dat de huisarts bij uitstek
in de gelegenheid is tot een zinvolle
begeleiding te komen, omdat deze
vaak veel weet van de patiënt en diens
omgeving. Niet alleen, zo zei hij, is
een goede arts-patiëntrelatie funda
menteel voor de pijnbestrijding, de
vertrouwdheid van de huisarts met
he. voorgaande leven en lijden van de
patiënt kan deze ook emotioneel steun
bieden en bijvoorbeeld gevoelens van
eenzaamheid doen afnemen.
Van Es vestigde er ook de aandacht
op dat de familie van de stervende
niet uit het oog mag worden verloren.
In het bijzonder noemde hij de kinde
ren die bij een sterfbed zijn betrok
ken; dezen raken vaak tijdelijk in het
vergeetboek, 'wat grote emotionele
problemen kan veroorzaken'.
Hart hebben
Evenals de hoogleraren Van der Meer
en Van Es roerde de verpleegster
Joke Borst het taboe van de dood
aan; zij sprak van een 'taboe op
machteloosheid'; 'Dingen, gevoelens,
situaties die we niet aan kunnen,
waar we geen raad mee weten, wor
den weggestopt'. Dat taboe, meende
zij, is er debet aan dat er van stervens
begeleiding vaak weinig terecht
komt. 'Onze prenatale zorg is uitste
kend. Sterven moet je ook alleen
doen, maar er is niemand die je erbij
helpt. Hebt u wel eens gehoord van
premortale zorg? Laat staan gemerkt?'
Joke Borst bepleitte een hechtere sa
menwerking tussen degenen die de
stervende mens begeleiden en verzor
gen. Zij meende dat er met name een
te geringe communicatie bestaat tus
sen de arts en de verpleegkundige. Zij
stelde voor te komen tot samenstel
ling van teams van degenen die de
stervende begeleiden; daarin zouden
de arts, de verpleegkundige, de pas
tor, de fysiotherapeut, de huisarts en
eventueel anderen kunnen samenwer
ken.
Tijdens de forumdiscussie kwam de
vraag aan de orde of en in hoeverre
het mogelijk is iemand te bekwamen
in de begeleiding van stervenden. Jo
ke Borst oogstte een applausje, toen
ze zei: 'Je hoeft er niet voor opgeleid
te worden; je moet een hart hebben'.
Horizontaal: 1. modegek, 4. vrijgevig,
7. schaapkameel, 8. reeds, 10. twijg,
13. voorvoegsel, 14. scheik. element,
16. voorzetsel, 17. dekkleed, 19. godin
van de aarde, 20. stoomschip (afk.
21. deel van de bijbel, 22. ambtsge
waad, 24. muzieknoot, 26. smart. 27.
dof, 28. vertragingstoestel.
Verticaal: 2. Engels bier, 3. familielid,
4. bevel, 5. bergplaats, 6. steel. 9.
meikwol, 11. bijwoord, 12. herdersgod,
15. soort bijl, 17 waterkering. 18.
organische verbinding, 21. koning van
Basan, 23. lied, 25. in het jaar der
wereld (afk. Lat.), 28, luitenant (afk.).
k.).
Oplossing van vrijdag: 1. spaat, 2. air
3. tarok.
UTRECHT Een groep van vijftien verpleegkundigen, leden van de
drie beroepsverenigingen, heeft 'de federatie van verenigingen die
de verpleging en andere onderdelen van de gezondheidszorg bevor
deren' een ultimatum gesteld. De groep zal op 1 juni een nieuwe be
roepsvereniging voor verpleegkundigen en verzorgenden oprichten,
als de drie bestaande organisaties voor die datum nog niet zijn ge
fuseerd.
Veel leden van de Katholieke Unie.
de Nederlandse en de Christelijke
Vereniging van Verpleegkundigen en
Verzorgenden hebben al jaren aange
drongen op een fusie. Het overleg
hierover is echter volledig vastgelo
pen. Dit heeft er onder meer toe
geleid, dat de voorzitter van de fede
ratie, mevrouw Johanna van Dijk, haar
functie heeft neergelegd.
De federatie heeft zaterdag haar com
mentaar gepubliceerd op het vooront
werp wet gezondheidsvoorzieningen.
De federatie meent dat een visie,
waaruit de totale gezondheidszorg ge
stalte moet krijgen ontbreekt. Ze oor
deelt dat de voorgestelde planprocesd-
dure nauwelijks 'n goed uitgangspunt
kan zijn voor een uiteindelijk tot
stand brengen integraal welzijnsbe
leid. De problematiek van de totale
gezondheidszorg wordt teveel gezien
vanuit de 'intramurale sector (de zie
kenhuizen).
Op een congres van de Nederlandse
Vereniging van Verpleegkundigen en
Ziekenverzorgenden heeft mevrouw A.
L. M. Hamming, verpleegkundig ad
junct-directeur van het ziekenhuis
'Leyenburg' in Den Haag, zaterdag in
Amersfoort gepleit voor een grotere
invloed van verpleegkundigen. 'Bij al
lerlei conflicten en moeilijkheden spe
len inspraak of uitspraken van ver
pleegkundigen zelden een rol', aldus
mevrouw Hamming. Zij zei dat de
verpleegkundigen actiever zullen moe
ten gaan deelnemen aan de opinievor
ming, die vooraf gaat aan politieke
beslissingen op het gebied van de
gezondheidszorg. 'Een kwestie als de
abortus provocatus is een politieke
EMMEN De drie industriebonden
NVV, NKV en CNV evenals het actie
comité van deze industriebonden heb
ben gezamenlijk een open brief gezon
den aan mevrouw Groenevelt, echtge
note van Danlon-directeur W. Groene
velt. De industriebonden zeggen daar
in dat ze sterk de indruk hebbeii dat
mevrouw Groenevelt geen flauw idee
heeft, van hetgeen momenteel aan de
orde is. Door middel van deze open
brief wil men nu proberen haar enig
inzicht te verschaffen.
zaak geworden, de euthanasie zal de
komende jaren via de ethische discus
sie en een politieke fase ook uitmon
den in een wet. Allerlei financiële,
principiële en ethische zaken worden
uiteindelijk afgerond op het politieke
vlak', vond mevrouw Hamming.
Zondagavond had ik graag willen we
ten, hoe de gedramatiseerde documen
taire 'De man die velen voorging' werd
ondergaan door kijkers die ds. D. A.
van den Bosch niet hebben gekend.
Wanf zelf voelde ik me heen en weer
geslingerd tussen een kritische instel
ling en mijn herinneringen. Het 'be
roepsoog' registreerde onvolkomenhe
den in de samenhang van de teksten,
de weinig dramatische spanning en een
niet-voldoende authentieke sjeer in het
Oranje Hotel.
Toch bleef ik de uitzending volgen, om
dat er iets bijzonders scheen te gebeu- 7
ren. Het gevoel naar een te steriele VClCltlClVBtSCVlllQ
voorstelling te kijken, verdween lang
zamerhand. Ik werd hoe langer minder
gehinderd door de gedachte, dat Joan
Remmelts als voornamelijk blijspelac
teur niet de meest geschikte vertolker
kon zijn. Hij moet tijdens de opnamen
in zijn rol zijn gegroeid, want hij ging
meer en meer op ds. Van den Bosch
lijken; althans op de predikant die in
mijn herinnering is blijven hangen.
Als jongen werd ik door mijn groot
vader eens meegenomen naar een
kerkdienst, waarin de toen vermaarde
predikant zou voorgaanDaarvoor
moesten we wel een wandeling maken
van Delft naar Den Haag. De kerk (als
ik het goed heb de Julianakerk) was
al stampvol toen we aankwamen. Ik
heb heel benauwd gezeten op de trap
van de preekstoel. Ds. Van den Bosch
maakte op mij de indruk van een ge
weldenaar met een haardos die op
leeuwenmanen leek. Een uitspraak
van hem herinner ik me nog levendig.
Hij sprak ernstig en diepzinnig en
plotseling zei hij dat er wel toehoor
ders zouden zeggen: 'Dominee, domi
nee, timmer je niet te hoog vandaag'?
Vreemd dat deze tientallen jaren oude
herinnering zo een rol speelde bij het
appreciëren van deze NCRV-uitzen-
ding.
'Panoramiek' vertoonde opnamen van
Amerikaanse militairen die vertelden
welke martelingen zij in Noordvietna-
mese krijgsgevangenschap hadden
moeten ondergaan. Afschuwelijke ver
halen zoals ze in en na elke oorlog van
iceerskanten naar buiten komen. Op
merkelijk was hier, dat verscheidene
officieren verklaarden, dat zij hun lid
tekens zouden kunnen tonen, maar dat
het niet gebeurde.
In de vooravond heb ik geluisterd naar
het NCRV-programma 'Door de we
reld klinkt een lied'. De roomskatho-
lieke kerk handhaaft in de liturgische
gewaden een eeuwenoude traditie. Met
een protestantse imitatie daarvan heb
ik altijd een beetje moeite.
Jongens uit te dossen als imitatie
koorknapen doet onecht aan en
heeft meer te maken met een vorm
van romantiek dan met wijding.
Van het zaterdagprogramma was het
door de AVRO uitgezonden portret
van Chris Hinze een fascinerende con
frontatie met de gedreven muzikali
teit van deze zoon van de bekende di
rigent Frits Hinze. Jammer vond ik
dat sommige monologen enigszins aan
de oppervlakte bleven, waarschijnlijk
door een tekort aan weerwerk. Hij had
ook wat over zijn denkbeelden mogen
vertellen.
TON HYDRA
Nota over nieuwe
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM 'Zolang men alles
benadert vanuit het huwelijk als eni
ge model en voorbeeld kan men
slechts die relatievormen aanvaarden,
die zoveel mogelijk op een huwelijk
lijken en zal men er ook zoveel
mogelijk dezelfde regels op willen
toepassen.' Dit is te lezen in de nota
'Samenleven en niet trouwen', die de
Nederlandse vereniging tot integratie
van homoseksualiteit COC heeft uitge
bracht en waarin gepleit wordt voor
een of andere vorm van relatiewetge
ving.
'Als men echter uiitgaat van een varië
teit aan menselijke situaties en be
hoeften waarbij de ene niet beter
hoeft te zijn dan de andere dan
komt men eerder tot een open frame,
waarin het traditionele huwelijk
slechts één variant is en waarin mo
derne huwelijksvormen en andere re
latievormen evenzeer een plaats heb
ben. Niet ondergeschikt aan elkaar,
maar naast elkaar als een staalkaart.
Mensen moeten de mogelijkheid heb
ben voor zichzelf een keuze te maken
wat voor hen het beste past. En de
wetgeving heeft tot taak voor deze
variëteit een wettelijk raam te schep
pen, waarin iedere samenlevingsvorm
een minimum aan rechtszekerheid en
rechtsgelijkheid vindt en waarbij ie
der voor zichzelf de gegeven ruimte
concreet kan invullen.'
In de nota, geschreven door de beide
voorzitters van het COC, Ko Sterken
en Kees Straver, wordt dan ook ge
pleit voor een model met statuten
voor een tweepersoonsvereniging,
waarbij zaken als het levensonder
houd en de gezamenlijke goederen
worden geregeld. Tevens kunnen in
zo'n statuut ook bepalingen worden
opgenomen over de verzorging van
kinderen, die men heeft geadopteerd
of waarover voogdij wordt uitgeoe
fend.
Het gaat het COC niet om het huwe
lijk als zodanig, hoewel men wel be
zwaren heeft tegen bepaalde waarde
systemen in dat tradionele huwelijk,
maar het is de vereniging te doen om
een rechtsvorm naast het huwelijk
voor die mensen (homofiel of hetero-
fiel die wel met elkaar samenleven,
maar niet trouwen en die momenteel
op allerlei terreinen gediscrimineerd
worden.
37 Het duurde geen tien tellen of
daar kwam Platvink-Jantje alweer te
rug. Hij droeg een grote geldlade bij
zich en zei trots: 'Kijk 'es, Verhole!
Dit is de centebak uit onze toonbank.
Hierin kun je de opbrengst bewonde
ren van hard werk, noeste vlijt en
ijzere volharding! Een..twee..hoel-
paa.En met deze woorden kieper
de Jantje de geldlade op tafel om.
'Allemaal eerlijk verdiend met de ver
koop van flessies limmenade, pakkies
siegarette en met het draaie van sjes-
plaatjes op de sjoek-boks! Hallo! Wat
zeg je claér wel van! 'Goeie hel-
peerlijk verdiend noemt-ic dat.
steunde Smidje Verholen en hij
greep verbijsters naar zijn wijze
hoofd. Intussen had Frans Sjarl zich
verdienstelijk gemaakt met even naar
de stoffige zolder te gaan, waar hij
tussen de rommel een antieke geld
kist had opgescharreld. Met dat nutti
ge voorwerp in zijn hand daalde hij
juist de trap af en hij hoorde nog net
de laatste woorden van de smid. 'Wat
hoor ik nou?' vroeg hij verbaasd.
'Deugt dit óók weer niet? Wel heb ik
ooit! Waarom zou al dat geld niet
eerlijk verdiend zijn? We hebben het
'toch niet gestólen! 'Houden jullie nou
maar op met die comedie!' riep smid-
je Verholen nodig uit. 'Eerlijk verdie
nen noemen ze dat! Het is je reinste
geldklopperij! Hoe meer van die gek
ke boppers jullie in dit uitzichtloze
cafétje krijgen, hoe liever het jullie
is! Wat doen die blagen hier. Het zijn
allemaal nog schoolkinderen van HBS
of Mulo!' 'Vergeet het gymnasium
niet', fleemde Franse Sjarl poeslief.
'Jullie zijn schurken!' brieste de smid.
'Die paar zakcenten, die ze van hun
ouders krijgen, kloppen jullie ze uit
de zak met behulp van I
bonkmuziek! En iedere f
nieuw wordt het véél 1
snotters! Bedenk dan tod
dat allemaal toe leiden
toch eens hoe de mee^^'
gaan! Om op te schietq
drastisch denken, VerhPr V{
Franse Sjarl de briesende11
terecht. 'Dit is een nettflke 1
wordt niet geschoten, fiklce
door jou afgekeurde kleP1®61
dat is vlot, modern en? V0{
'Wat je maar sportief noeP de
de smid. 'Laten die blageifd
voetballen of hockey sp(e^ 1
sportief! En bovendien ïftiela
zonder dan die geldklopp:
lie!' 'Bah. Voetbal!' zei 1 jp
met een vies gezicht. '£eiei
genoegen en noem voor£enw
voetbal niet!', buit,
Radio vandaag
Maar huilen deed ik niet. nooit. Er
was niets dan een soort pijnlijke stilte
in mijn hart. Dat waren de avonden
waarop ik met felle concentratie
schaak speelde om de herinnering aan
die scène op het terras weg te vagen.
En dat waren de avonden waarop
mijn grootvader eindelijk door de
knieën voor me begon te gaan. Ik won
partij na partij, en hij begon te
grommen en vocht terug met alle
kracht die hij had. Maar die ver
schrikkelijke pijn moest ergens worden
verlicht. Ik kon niet alles verliezen.
Niemand zag Gavin Campbell in die
dagen. De prins was op de afgespro
ken datum vertrokken en de bedien
den waren verdwenen en Ballochtorra
ademde een vreemde rust. Ik hoorde
van Morag dat Gavin Ballochtorra 's
morgens vroeg verliet met Jamie en
een helper om op de hei te gaan
jagen. Misschien zou de dag spoedig
komen, dat ze allemaal waren vertrok
ken. de dagloners van Cluain, Marga
ret Campbell Jamie, en Callum. En
ook Gavin, waarschijnlijk voorgoed.
Het was een tijd van wachten, die
laatste dagen van de zomer. En ik
vroeg me af hoe mijn leven zou zijn,
als die zomer eenmaal voor bij was.
Er was nog iets in beweging, in de
vallei, iets dat mijn grootvader terug
riep uit de gerstevelden en Samuel
Lachlan diverse malen uit Iverness
deed overkomen: haastige bezoeken
zonder de gebruikelijke overnachtin
gen. De kleine man zag er grijs en
opgejaagd uit, dacht ik, toen ik met
hem aan het middagmaal zat en thee
met hem dronk toen mijn grootvader
zich moest terughaasten naar de
oogstvelden. Geen van beiden vertel
den ze me iets over de reden van al
die plotselinge drukte; we praatten
over de oogst, het weer, het jachtsei
zoen en Samuel Lachlan interesseerde
zich hevig voor allerlei details van
het prinselijk bezoek. Ik antwoordde
terughoudend en kortaf op zijn vra
gen, ook omdat ik wist dat mijn
grootvader scherp op me lette wan
neer dit onderwerp ter sprake kwam.
Maat wat er ook achter die bezoeken
zat. en achter de lange gesprekken in
mijn grootvaders kantoor en de tele
grammen die heen en weer werden
gezonden tussen Samuel Lachlans
kantoor en Cluain. ik wist dat het
veroorzaakt werd door James Fergu
son.
James Ferguson was de dag na het
feestdiner vertrokken. Ik vroeg me af
wat hij van de scène op het terras
dacht Margaret had daar nogal wat
risiko's genomen; het risiko om de
prins te beledigen. Maar Edward ver
trok niet; de jachtpartij werd voortge
zet en misschien vermaakte men zich
een beetje om het feit dat Margaret
Campbell zo'n vreemde minnaar had.
Het verfraaide verhaal zou ongetwij
feld de Londense salons bereiken,
naar ik aannam, maar zolang Marga
ret in de gunst bleef bij de prins was
ze in alle opzichten veilig.
Ferguson keerde enkele dagen na het
vertrek va 1 het prinselijke gezelschap
op Ballochtorra terug, en kennelijk
niet voor zijn plezier. Zijn terugkeer
had op een of andere manier iets met
mijn grootvader te maken. Ferguson
bleef op Ballochtorra overnachten om
de komst van Samuel Lachlan af te
wachten, en het drietal sloot zich het
grootste deel van de volgende dag in
mijn grootvaders kantoor op, hoewel
James Ferguson het middagmaal op
Ballochtorra gebruikte en niet met
ons op Cluain. Na de middag kwam
een rijtuig van Ballochtorra hem ha
len om naar het station te rijden: de
Zondagsjongen werd voor de Cluain-
koets gespannen om Samuel Lachlan
eveneens daarheen te brengen. Aan
de gezichten van het tweetal te zien
leek het niet erg waarschijnlijk dat ze
dezelfde treincoupé zouden delen. Bo
vendien had Samuel Lachlan de vaste
gewoonte tweede klas te reizen. De
week erna was James Ferguson weer
terug, evenal.1- Samuel Lachlan, en
opnieuw waren er langdurige bespre
kingen in het kantoor. Ditmaal bleef
Ferguson niet eens op Ballochtorra
overnachten. Hij knikte afwezig, nogal
kortaf naar me, toen ik hem op het
erf ontmoette, alsof hij mijn identi
teit ongeveer vergeten was. Hij had
toen dat air van een zakenman, die
voldaan is over zijn successen, maar
ik merkte ook op dat hij zich ervan
bewurt was dat ik haar hem keek, en
dat zijn figuur zich rechtte en een
glimlach op zijn gezicht verscheen
alsof hij een schakelaar had omge
draaid. Hij nam zijn hoed af met een
wijds gebaar toen de Ballochtorra-
koets vertrok.
Samuel Lachlan bleef die nacht op
Cluain. Na het diner wachtte ik tot
hij naar boven was gegaan voordat ik
mijn vraag aan grootvader stelde. An
gus Macdonald had een ongeïnspireer
de partij schaak tegen me gespeeld
die ik gemakkelijk won. Ik stond op
en zette het bord weg zonder zijn
mening daarover te vragen. 'Grootva
der, probeert James Ferguson Cluain
te kopen? Hij zei tegen me
Hij onderbrak me direkt. 'James Fer
guson zal Cluain nooit kopen. Bemoei
je met je eigen zaken, Kirsty'.
Ik voelde me niet beledigd. Ik nam er
mijn tijd voor om m'n kandelaar op
te pakken. 'Hij gaf me ccn tijdje
geleden een boodschap voor u, en ik
zei dat ik die niet wilde overbrengen.
Ik gaf hem een antwoord: ik zei dat
Cluain niet te koop was'.
Hij keek me lang en aandachtig aan.
'Daar zou je gelijk ln hebben. Het
was niet jouw zaak om zoiets te
zeggen, maar daar had je gelijk in'.
HILVERSUM 1
VARA: 7.00 Nws. 7.11 Ochtendgymn. 7.20
(S) Spitsuur A dam: lichte gramm.muz rep
en ber. (7.25-7.30 V d. voorpag.). VPRO. 7.54
Deze dag. VARA 8.00 Nws. 8.11 Dingen v.d.
dag. 8.23 (S) Spitsuur A'dam - verv 9 15
(S) Geel me de vijf: verzoekpl.progr. (9.35-
9.40 Waterst.). 10.30 (S) Muz. voor luiste
raars. (11.00-11.02 Nws). NOS: 12.00 Den
Haag deze week. VPRO: 12.15 VPRO-Maan-
dag: rechtstreeks progr.. waarin rep., in-
terv.. komm.. ber., telef. reakUes en muz.
(13 00 Nws; 13.11-13.20 Akt.rubr.) AVRO:
14.45 Radiojournaal. 14.50 Wegenver-
kccrsinformatie. 14.55 Regionale zaken. 15.25
'Si Scala: ontmoetingen met jonge Nederl.
kunstenaars: kerkorgelconc.: oude en mod.
muz. 16.00 Nws. 16.03 Radiojournaal. 16.05
(Si Licht ensemble met zangsoliste. 16.30
(Si Mtkadoo: kindcrmagazinc. Overhelds-
voorl.. 17.40 Den Haag aan de lijn. AVRO:
17 55 Med.
AVRO: 18.00 Nws. 18.11 Radiojournaal.
18.21 De gesproken brief. 18 25 CS) Jazz
Spectrum. PP: 19 00 Uitz. v.d. P.P.R. NOS:
19.10 (S) Harmonie en Fanfare in Nederland
en Europa. 19.40 fS) Hobbyscoop: popul.
progr. over electronlca. 20.00 Komt U maar:
act. progr. met gesprekken, telef. reaktles
en lichte gramm.muz. 21.45 Ultgebr. rep.
22.25 Uitz. v.d. Bond zonder Naam. NOS:
22.30 Nws. AVRO: 22.40 Radiojournaal. NOS:
TV vandaag
NEDERLAND I
NOS
18.45 Ti-ta-tovenaar
18.55 Journaal
AVRO
19.05 AVRO's Toppop
19.30 Wie v.d. drie
NOS
20.00 Journaal
AVRO
20.21 Peyton Place
21.10 Boeket: Het dier uw
beste vriend - verfilmd
verslag over de
verhouding mens -
huisdier
22.00 Televizier Magazine
NOS
22.50 Journaal
TELEAC
22.55 Engels-les 24
NEDERLAND II
NOS
18.45 Ti-ta-tovenaar
(Wordt vervolgd18.55 Journaal
22.50 (S) NOS-Jazz
24.00 Nws.
HILVERSUM II
NCRV: 7.00 Nws. 7 02 Hel levende woord
7.08 (S) Preludium, klass. muz. 7 30 Nws
7.41 (Sl Hier en nu. 7 55 Aangestipt: progr
overz. 8.00 Te Deum laudamus: gewijde
muz 8.24 Op de man af evangel, komm. bij
de tijd 8 30 Nws 8.36 Gymn. v.d. huisvr
8.45 (S) Plein publ.maandagmorgen met
mensen en muz en 9.30 (Si Hier en nu en
10 30 Nws. 11.lï (Si V.d. kleuters. 11.30 (S)
Hier en nu II 32 (S) Züverpraat. 11.55
Med. 12.00 Strictly country stvlc. 12 21 Voor
boer en tuinder. 12.26 Med. t.b.v. land- en
tuinb. 12.30 Nws. 12.41 (S) Hier en nu.
12.50 Makro. soc. econ. rubr. 13.00 S)
Kerkorgelconc.: mod. muz. 13.30 (Si Hier en
nu. 13.32 (Si Klass. operamuz. 14.05 School
radio. 14 30 (Si Hier en nu. 14.32 Het lied
In de Eur. landen: Denemarken (VII13.U0
Herv. middagdst. 15.30 Nws. 15 33 (Si Stu
dio 6: middagmagazine waarin om 16.30 (S>
Hier en nu. 17.20 Overheidsvoorl Ontmoe
tingen met rijksgenoten. Samenstelling en
pres.: TJark Petzoldt. 17.30 Nws 17.32 (Si
Hier en nu.
NCRV: 18.00 NCRV Combo Cornerklub. 18.20
uitzend v.d. B P. 18.30 Nws. 18 41 Toelich
ting bij het nws. 18.38 (S) Bandstand:
Cornet en plano. 19.0» (S) Filter: jongeren-
progr. 19.30 Literama: radlokron. over boe
ken, schrijvers en toneel. 20.00 Nws. 20.05
Avondoverdenking. 20.15 (S) Johannes Passi
on. Bach, ultgev. door het Gents Kamerkoor
Collegium Vocale, het A'dams Barok-kamer-
ork. Musica-Antlqua en zangsollsten. 22.20
(Si Fluit, viool, klavecimbel en instrumen
taal ensemble: klass. muz. 22.45 (S> Voor-
KRO
19.05 De familiéAshton
NOS
20.00 Journaal
KRO
20.20 De wereld druipt van
olie, documentaire
21.00 Speelfilmcyclus met
Edward G. Robinson:
Hebzucht, speelfilm
uit 1955
22.45 Telezet
NOS
22.50 Journaal
TELEAC
22.55 Recht op de Burger
af - les 3(herh.)
DUITSLAND I
10.00 Journaal. 10.05 Act. en muz. 10.45
Modejournaal. 11.30 Quiz. 12.15 Act. magazi
ne. 12.40 Persoverz. 12 50-13.20 Bultenl rep.
16.15 Journaal. 16.20 Rep. 17.05 Kinder-
progr. 17.55-18.00 Journaal.
(Reg. progr.: NDR: 9.30-10.00 Sesamstras-
se. 18.00 Graf Luckner. 18.30 Act. 18 45
Sandmann. 18.55 Sportjournaal. 19.26 Arnie.
19.39 Progr.overz. WDR: 9.30-10.00 Scsam-
strasse. 18.00 Reg. nws. 18.10 Progr.overz
18.40 Hier und Heute. 19.15 Nur eln paar
Minuten, progr. voor een kind. 19.25 Film-
rep. 20.00 Journ. en weer. 20.15 Act. 21.00
Muzlk. amusem.progr. 21.45 Rep. 22.30 Jour
naal, comm. cn weerber. 22.50 Die Zelt
Lumières, Frans» doc. film uit 1972. 0.25
Journaal.
nws >nigd
HILVERSUM Ilin?e®t
kku 7.oo nws. 7.02 KRO-op hele
keyshow. (8.00. 9.00, 10.00 e[_Y v
12.00 Nws. 12.03 Van twaalf tïjp4
puuzeprogr. met 13.00 Nws e|u^lltl
maar. TROS: 14 00 Nws. 14.01 hOO
drie op III. 15.00 Nws. 15.03k; de
Gelderen Show, incl. de L p,
vijftien (16 00 en 17 00 Nws.P
NOS 13.00 Nws 18.02 Jeof int<
Show. AVP,O: 19 00 Nws lMen
non stop 20.00 Nws 20 02 I
20 05 Take the S train 21.00 Pasl
ncgen-uur-show. 22 00 Nws. 23en Z
drcammachinc 22.55 Med. 23ïandi
33-45-78- nvu -magazine. (24J
0.05 Radiojournaal.) 0.55-1.00 f 3
»r te
BELGIE 524 m Nknjfe
12.00 Nws. med. en SOS-ber„ "J
kron. 12.15 Licht muz.progr. [ona
persoverz. 13.00 Nws. act..1 huif
schouwburgprogr. 13.55 BfcVPct
Nws. 14.03 Lichte muz. (15.
Nws en beursber. 16.10 Liclf>lme
Nws en med. 17.10 Lichtl de 5
Weegschaal. j
18.00 Nws. 18.05 V.d. sT.;
Paardesportber. 18.45 Sportn»at!On
Taalwenken. 18.57 Gramm.plf Van
Nws en act. 19.30 Lichte muki
DUITSLAND 10,
15 55 Journaal 16 00 Robinf
dellge tv.film. 17.30 Journaar
17 35 Ein Sommer mit Nicole:
18.05 Act. en muz. 18.35 Kil
Stadt ohne Sheriff. 19.45 Joif
weerber. 20.15 Fitmrep. Aart
21.00 Cincinati Kid und
Ainerlk. speelfilm uit 1965. L
comm. en weerber. 22.55 1
film.
DUITSLAND III
18.00-18.30 Sesamstrasse. I9k,
19.30 Cursusprogr. 20.00 Jouif
ber. 20.15 Disc.progr. 21.45-22#'
Police.
DUITSLAND III
9 30 Sesamstrasse (57).
18.00 Sesamstrasse (57).
(57i. 19.00 Zandmann. 19.05 J
werkn. 19.15 Prima v.h.
nws. 19.55 Comm. 20.00 Joutf
ber. 20.15 TV-spcl v.d. maanl
naai. 22.05 Schilders
film.
BELGIE NEDERL)
16.00-17.25 Aku-Aku.
18.00 Fabeltjeskr. 18.05
18.30 Jeugdolympiade (1).
1910 Sporttrlbunc. 19.33
Med. en weerber. 19.45
Fllmrep. 20.40 Les miserab|n iiij
Boekennws. 23.10 Journaal, lu.,,
BELGIE FRANS;nulclf
- "nnrsli
jjkhed