NOS-muzieksupermarkt
trok veel liefhebbers
Matthaeus Passie in
gerestaureerde versie
Harnoncourts Passie
geen modeverschijnsel
Magda Janssens (88)
plotseling overleden
In hervormde kerk eel
toenemende vraag
naar geref. prediking
Bonte avond met lachgraag publiek
Tony Hartweger
verongelukt
Trouw
K wartet
Diakenen moeten
volle handen legen
Bijdrage voor
stakingskassen
belastingvrij
Actie tegen aanleg
weg naar Den Bosch
'Christelijk onderwijs'
thema Kamper schooldag
'Werkgevers bezig
textielindustrie
te vermoorden'
Onder leiding van Ferdinand Leitner
Nieuw boekje over
de tempelhistorie
DS'70: volwaardig
kabinet nodig
|E
Extra aandacht voor
binnenlands diakonaat
Boekciietalai
TROUW/KWARTET MAANDAG 16 APRIL 1973
KUNST/KERK
door R. N. Degens
HILVERSUM De NOS heeft zaterdagavond in de VARA-studio's op een soori muzikale super
markt 15 verschillende ensembles laten optreden. Wie wilde- kon gratis komen kijken en luisteren.
Voor de goede orde waren er wel kaarten voor uitgegeven; om het mooi te houden was het maximum
toe te laten aantal liefhebbers op 1000 gesteld.
Die waren er allemaal zaterdag; hoe
wel niet met z'n allen tegelijk. Want
het aardige van deze 'Promenos', zoals
het heette, was dat je er net als bij
een echte supermarkt kon komen en
gaan wanneer je wilde.
Nieuw was dit natuurlijk niet. Pogin
gen tot doorbreking van het oude
concertritueel zijn al vaker onderno
men, ook op deze manier, met muziek
uitvoeringen tegelijkertijd in één ge
bouw in verschillende ruimten,
waarbij je dan vrijelijk van de een
naar de ander kunt overstappen.
Maar dat de NOS op deze manier
open huis hield, was toch wel weer
wat anders. Ook al omdat er natuur
lijk toch van alles wat er deze avond
gespeeld en gezongen werd, opnamen
werden gemaakt die later allemaal in
de diverse muziekrubrieken van de
NOS zullen worden uitgezonden. Het
blijft op die manier, en ook in dat
opzicht, toch een soort bonte-avond
met klap- en lachgraag publiek, wat
zo'n lekker sfeertje bij de uitzending
geeft.
Aanstekelijk
Maar het was toch ook wel echt leuk
voor degenen die er waren. Vooral
toen de Belgische groep 't Kliekse in
de grote foyer met draailier, doedel-
door Adr. Hager
SCHEVENINGEN Vooral de jeugd
toonde zaterdag grote belangstelling
voor de uitvoering van Bachs Mat-
theus Passion door het Residentie
Orkest onder leiding van Nikolaus
Harnoncourt. Wie en wat is Harnon-
court eigenlijk? Een vernieuwer, een
sensatiezoeker, een puritein, een mo
deverschijnsel? Hij was 17 jaar lid
van de Wiener Symphoniker. In 1943
richtte hij Concentus Musicus op en
met dit ensemble legde hij zich toe
op het uitvoeren van oude muziek op
originele instrumenten. Het verschij
nen van zijn grammoloonopnamen
van de Johannes Passion in iuod was
niet minder dan een sensatie.
Ja, zeggen op ue uiuiouiging van het
Residentie Ursest Dete&eiiüe voor
Harnoncourt uiteraard net doen van
concessies. Het Haagse oritesi oesemxt
nu eenmaal met over originele instru
menten en jongenssopranen moesten
vervangen woruen aoor vrouweiijse
sopranen. De dubbelkorigheid werd
eenter tot in de perfectie doorge
voerd.
Het karakter van deze uitvoering was
ook vanuit akoestiscn oogpunt zo
vanzelisprekend, dat men zien aivroeg
hoe men ooit op de idee gekomen is
het anders te doen. Koor 1 en koor 2
hadden een functie en ook het
jongenskoor eimdeiijik eens niet
overheersend paste logisch tussen
beide koren in. De ongewone directie
van Harnoncourt was in staat beide
koren daar waar voorgeschreven tot
een sluitend geheel samen te binden.
In de recitatieven, en aria's dirigeerde
Van een verslaggever
AMSTERDAM Bij een verkeerson
geluk in Duitsland is zaterdag de
componist-pianist-zanger Tony Hartwe
ger om het leven gekomen. Hij was
66 jaar.
De voor de Tweede Wereldoorlog uit
Oostenrijk naar Nederland gekomen
Tony Hartweger, die de laatste jaren
een eigen zaak dreef aan de Korte
Leidsedwarsstaat in Amsterdam, was
in ons land bekend als specialist in
het Weense genre.
Het bericht van zijn dood werd zater
dagavond door het Duitse ministerie
van buitenlandse zaken zonder nadere
details doorgegeven aan de politie van
Amsterdam. Bekend is slechts, dat het
ongeluk gebeurde op de autobaan
naar Frankfort onder het plaatsje Id-
stein.
Grote bekendheid heeft Tony Hartwe
ger in de jaren na de oorlog gekregen
door zijn Wiener Café aan het Leidse-
plein, dat hij samen met een andere
Oosterijker, de conferencier en snel
dichter Josef Bar, exploiteerde. Hun
populairste lied was: 'Ich glaub' die
Welt dreht sich verkehrt', waarvoor
Hartweger de muziek en Bar de tekst
schreef.
Josef Bar is destijds eveneens bij een
auto-ongeluk in Duitsland omgeko
men.
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
B.V. De Christelijke Pers
Directie:
Ing. O. Postma,
F. Diemer.
Hoofdredactie:
Drs. J. Tamminga.
Hoofdkantoor B.V. De
Christelijke Pers: N.Z.
Voorburgwal 276 - 280,
A'dam. Postbus 859.
Telefoon 020-22 03 83.
Postgiro: 26 92 74. Bank:
Ned. Midd. Bank (rek.nr.
69 73 60 768). Gem.giro
X 500.
hij niet of nauwelijks. Het Residentie
Orkest, dat in de afgelopen week met
groot enthousiasme veel repetities af
werkte, had zich onder andere het
non-vibrato goed eigen gemaakt, zon
der dat daarbij de artidulatie verloren
ging.
Grandioos
Nooit eerder hoorde ik de evangelist
zo in de ban van de kracht van het
evangelie als de schitterende tenor
Heinz Kruse, die volgens voorschrift
ook de aria 'O, Schmerz' voor zijn
rekening nam. Heinz Kruse, een naam
om nooit meer te vergeten, Erik Sae-
den plaatste zich in de Christus-partij
in het geheel niet op de voorgrond,
ondanks dat was hij de centrale fi
guur. Paul Esswood, countertenor,
zong de alt-aria's grandioos. Zijn aan
deel was een aangrijpende belevenis.
Helen Donath overtrof haar collega
Sona Ghazarian, de countertenor Ja
mes Bowman was minder overtuigend
dan Esswood. De bas William Parker
wist, nadat hij was ingezongen, te
boeien en te overtuigen. De twee
Nederlanders Max van Egmond en
Marius van ALtena pasten voortreffe
lijk in dit internationale gezelschap.
De koren (tweemaal 22 vocalisten)
werden gevormd door zangleraren van
de conservatoria uit Den Haag en
Amsterdam, en genot om deze jonge
stemmen, die weten wat zingen is, te
beluisteren. Het Haags Knapenkoor
van Marius Borstlap zong ideaal. De
Flentrop-orgels werden bespeeld door
Christiaan Ingelse en Wim Jansen, de
viola da gamba door Sigiswald Kuy-
ken.
Voor geïnteresseerden de uitvoerings
duur: 2 uur 47 minuten, waarbij de
bemerking dat hij tussen de onderde
len nauwelijks pauze nam om de
continuïteit niet te verstoren.
AMERSFOORT In het nieuwe tes
tament ligt het kenmerkende van het
diakonaat niet in de wijze, waarop de
diakenen lege handen vullen, maar in
de wijze waarop zij volle handen
legen. Dit was een van de stellingen,
die prof. dr. J. P. Versteeg uit Apel
doorn zaterdag poneerde op de chris
telijke gereformeerde diakenen-confe
rentie in Amersfoort.
Prof. Versteeg liet in een exegetisch
referaat zien, dat wat het nieuwe
testament over het diakonaat zegt,
voor een groot gedeelte uit indirekte
gegevens moet worden afgeleid.
Slechts op drie plaatsen wordt het
woord 'diaken' in specifiek ambtelijke
zin gebruikt. Ook meende hij, dat
Handelingen 6 niet de instelling van
het diakonaat beschrijft. Wel betoog
de hij, dat de kerkelijke structuur
van het diakonaat in het nieuwe tes
tament van wezenlijke betekenis is.
Van een Verslaggever
DRIEBERGEN Bijdragen voor de
solidariteitsactie 'kom op' van de drie
industriebonden ter versterking van
de stakingskassen zijn aftrekbaar voor
de belastingen. Dit heeft het actiecen
trum van de drie industriebonden in
Driebergen meegedeeld, nadat navraag
was gedaan bij het ministerie van
Van onze correspondent
EINDHOVEN Het is niet nodig en
zelfs onzinnig om vijf kilometer oos
telijk van de beslaande weg Eindhoven
Den Bosch een nieuwe rijksweg aan
te leggen. Dat zegt de werkgroep voor
natuurbehoud en milieubeheer Stads
gewest Eindhoven in een nota. 'Dat
gaat naar Den Bosch toe'. Het rapport
stelt als alternatief het veranderen van
de bestaande rijksweg in een autosnel
weg. waardoor de capaciteit voldoende
zou worden om de geplande nieuwe
weg overbodig te maken. De weg zou
een nu nog aaneengesloten stuk nat-
tuur ten noorden van Eindhoven pre
cies middendoor snijden.
zak. vedel, schalmei en trekharmonica
zo aanstekelijk Vlaamse en Nederland
se volksmuziek speelde dat het pu
bliek enthousiast de Berendans ging
meedansen. Rondom in deze foyer
stonden de medewerkers aan diverse
NOS-rubrieken zich in levende lijve
te laten zien (André Jurres, Ernst
Vermeulen, Marijke Ferguson en nog
een heel stel), volop bereid om, als
standhouders op een huishoudbeurs,
kijkjes in de keuken toe te staan; de
echte keuken, met Franse hapjes en
dranken trok terecht meer belangstel
ling. Wisselende belangstelling (ge
heel volgens planning) was er voor
het Danzi Kwintet en voor Les Mene-
striers (oude muziek) in Studio I, en
voor de twee ensembles die in Studio
I en in de foyer Indiase muziek
speelden en voor Harry Sparnaay die
een stuk voor basklarinet van David
Poroelijn ten doop hield, en voor elk
van de in totaal 170 musici die bij
deze Promenos waren ingeschakeld.
Het was kortom een goed initiatief
van de NOS en het is dacht ik wel
geworden wat men ervan verwacht
had. In november komt er weer zo
iets. Zorg dat u er bij bent
KAMPEN De hogeschooldag van
de theologische hogeschool van de
gerefonmeerde kerken heeft dit jaar
tot thema 'Christelijk onderwijs, be
ginsel en praktijk'. Hierover zullen
drs. T. M. Gilhuis en ds. H. H.
Grosheide spreken, waarna een forum
discussie volgt. Eerst houdt de rector
prof. dr. J. Plomp de gebruikelijke
toespraak over de data en fata van de
hogeschool. De hogeschooldag is don
derdag 17 mei in de Burgwalkerk en
begint om kwart over tien.
Van een verslaggever
DRIEBERGEN De drie industrie
bonden menen dat de werkgevers be
wust of onbewust de textielindustrie
aan het vermoorden zijn. 'Cao's, die
een eind aan de funeste stakingen in
deze bedrijfstak kunnen maken, zijn
niet af te sluiten', schrijven de Indus
triebonden in een muurkrant, waar
van vandaag in alle textielbedrijven
een exemplaar wordt aangeplakt.
In de muurkrant wordt herinnerd aan
het voorstel, dat op 7 april op de
onderhandelingstafel lag en waarvan
de oniderhandelimgsdelegatie van werk
gevers en werknemers meende, dat
het een redelijk voorstel was. Hoe
wel de bonden om dit voorstel te
aanvaarden moeten afwijken van hun
uitgangspunten, zeiden zij 'ja'. Van
werkgeverszijde kwam echter 'neen'.
Bakkenist en de zijnen wilden blijk
baar niet, dat het voorstel door de
textielindustrie zou worden aanvaard',
aldus de muurkrant.
In de muurkrant wordt de vraag ge
steld: 'Moeten wij zo de textielindus
trie laten slopen? Of zullen we met
elkaar proberen onze werkgevers tot
andere gedachten te brengen? Mis
schien tegen de zin van hun grote
bazen in? Aan u het antwoord.'
Magda Janssens in een van haar vele rollen.
AMSTERDAM In de nacht van vrijdag op zaterdag overleed Magda
Janssens. Thuisgekomen, met de bus uit Nijmegen, na Globe's voor
stelling van De Aannemer, waarin zij de oude mevrouw Bank speel
de, belde zij haar dochter, dat zij zich niet goed voelde. Toen die bij
haar huis aan de Amstel kwam werd er al niet meer open gedaan.
Woensdag zou Magda Janssens 89 jaar
geworden zijn. Zij werd op 18 april
1884 te Antwerpen geboren en debu
teerde daar in 1901. Toen de Duitsers
in 1914 België binnenvielen kwam zij
naar Nederland, lopend van Antwer
pen naar Bergen op Zoom, als Belgi
sche vluchtelinge, en evenals meer
Belgische toneelspelers is zij hier ge
bleven. Zij werd bekend als Fientje
Beulemans, in het stuk van Fonson
en Wicheler. Voor de Tweede Wereld
oorlog werkte zij, onder meer. bij
Royaards en Saalborn. Na de oorlog
bleef zij onvermoeid doorwerken bij
Comedia, Rotterdams Toneel, Neder
landse Comedie, Ensemble, Globe. Zij
was een rasaotrice, een sterke per
soonlijkheid, altijd duidelijk aanwezig
in welke rol dan ook, warmbloedig en
altijd nog een beetje Vlaams, genoege-
lijk komisch in blijspelen, indrukwek
kend soms in tragische rollen, en
vaak ook natuurlijk eenvoudig mense
lijk. In haar lange toneelleven zij
speelde 62 jaar vertolkte zij vele,
uiteenlopende, rollen. Zij was Bade-
loch, Elektra, Rose Bernd, Aase in
Peer Gynt, Mrs. Loman in de Dood
van een Handelsreiziger, Madame
Sans Géne, Elisabeth in Maria Stuart,
maar ook een guitige Mirandolina in
Goldoni's Herbergierster, Viola in
Driekoningenavond, Kate in de Ge
temde Feeks, Geertruy in Bredero's
Moortje. In latere jaren trof zij tel
kens weer als een bescheiden, huise
lijke figuur in stukken als Oom Wan-
ja of Een Maand op het Land.
Haar 25-jarig jubileum vierde zij ais
Janet Cannot in Levend Begraven,
het 50-jarige als de, Italiaanse. Philo-
mena in Kinderen zijn Kinderen, het
60-jarige als Marie in Een Vrije Dag.
Magda Janssens werd in haar rijke
toneelleven wel geëerd. Met de Leo
poldsorde, De Kroonorde van België,
de Orde Pro Ecclesia et Ponteficia,
door Jac. Kort
AMSTERDAM De Mattheus Passion van Bach, zoals die op Palmzondag onder leiding van Ferdinand
Leitner in het Concertgebouw tot klinken kwam, heeft op mij eenzelfde indruk gemaakt als een oud
schilderij dat een restauratiebeurs heeft gehad.
Nu kwam dat gevoel van een nieuw
werk te horen heus niet alleen hier
door, dat ditmaal het Toonkunstkoor
vervangen was door het Omroepkoor
van de NOS. (dirigent Meindert Boe
kei). Al was het van zeer groot be
lang dat de twee kleine koren nu
links en rechts op het podium waren
geplaatst, met het jongenskoor voor
het orgel. Baeh vraagt twee koren (en
orkesten) hetgeen bij de vroegere op
stelling nooit tot zijn recht kwam.
Het feit dat de solisten (behalve de
vertolkers van de Evangelist- en de
Jezuspartij) achter het instrumentaal
apparaat hadden plaatsgenomen en
dat het clavecimbel vervangen was
door een tweede orgel, het waren
allemaal op zichzelf verbeteringen, die
al veel eerder hadden behoren te
worden aangebracht, maar die toch
niet van beslissende betekenis waren
Wat mij heeft gefrappeerd was, dat
Leitner volstrekt heeft afgezien van
alles wat naar het massale, het monu
mentale zweemt, Om een voorbeeld te
noemen: het Openingskoor was geen
dreundende optocht langs de Via Do
lorosa, maar een liefdevol klagen,
waarin het jongenskoor in plaats van
een schallende trompet een troost
brengend element bracht: 'O Lamm
Gottes. unsehuldig'. Het geheel kwam
niet boven het forte uit. Trouwens in
het gehele eerste deel overschreed
Ferdinand Leitner
alleen 'Sind Blitze, sinds Donner'.
deze grens.
Dat de polifonie en dat dc details uit
het orkest door het bovenstaande bt>
ter tot zijn recht kwamen dan ik ooit
bij een vorige uitvoering heb ge
hoord, is hierbij vergeleken, hoe be
langrijk op zichzelf, toch van minde!
belang.
Ik zou nog meer kunnen noemen:
Leitners onvermoeibare aandacht voor
ieder trekje waar het zich in vokaal
of instrumentaal apparaat bevindt,
zijn in zicht in wat Bach op een
gegeven moment (zowel wat tekst als
muziek betreft) van zijn vertolker(s)
vraagt, zijn volstrekt afzien van ef
fectbejag of mooidoenerij. En toch of
juist daardoor ontroert deze uitvoe
ring- en dat komt doordat alles bij
hem zo authentiek klinkt, hetgeen
nog iets anders is als 'historisch ver
antwoord'.
Wat dit laatste betreft, kan men nog
veel verder gaan: een nóg kleiner
apparaat, echte oude instrumenten,
noem maar op. Maar op het gebied
van authenticiteit in de vertolking
heeft Leitner voor mijn gevoel het
toppunt bereikt. Ik volsta met de na
men der solisten. Elly Ameling Ria
Bollen (ik hoorde deze prachtige alt
voor het eerst) Dieter Ellenbeck, Max
van Egmond en Ruud van der Meer.
Ernst Haefliger, evangelist en Barry
McDaniel, Jezuspartij. Op de alt na
bekende medewerkers op Palmzondag,
maar hoe voortreffelijk hadden zij
zich aangepast aan Leitner's op
vatting. die zo diametraal verschilt
van wat wij hier meer dan tien jaar
gewend waren.
Hel Concertgebouworkest bleef hier
bij trouwens niet achter.
AMSTERDAM Het Nederlands Bij
belgenootschap heeft sinds kort het
Bijbels Museum onder zijn beheer. Er
zijn grote plannen met de bijbelwerk
plaats, zoals het museum zal gaan
heten, dat als toekomstig domicilie
het Bijbelhuis aan de Herengracht zal
krijgen. Van de verwezenlijking is nu
al iets merkbaar: de expositie is op
nieuw gegroepeerd en er komt een
serie boekjes uit waarvan het eerste
'De tempel van Herodes', geschreven
door Will Barnard, nu is verschenen.
Als tweede deeltje staat 'De eredienst
in de tempel van Herodes' op stapel.
Hoewel in 'De tempel van Herodes'
de nadruk op deze tempel valt, wordt
er in feite de hele tempelgeschiede
nis van het oude jodendom globaal in
behandeld. Het is een beknopte, over
zichtelijke inventarisatie van wat er
uit de bijbel en andere bronnen over
de tempelhistorie bekend is. Het legt
ook verband tussen de verschillende
gegevens en kan als naslagwerkje
worden beschouwd.
Niet alleen interessant voor bezoekers
van de expositie, maar ook nuttig in
leer- en vormingssituaties. Dat blijkt
al uit de presentatie het is een
uitgave in samenwerking met de Ne
derlandse zondagsschoolvereniging.
Het boekje heeft twaalf illustraties en
als bijlage een grote tekening van de
tempel en zijn bijgebouwen: in in
drukwekkend complex.
De tempel van Herodes' heeft 36 pagi
na's en kan voor 1,75 besteld wor
den bij het NBC-Haarlem, giro 22939.
bestelnummer 10.902.8.
AMSTERDAM De politieke en so
ciale toestand van Nederland vereist
een volwaardig kabinet, zo heeft het
hoofdbestuur van DS'70 zaterdag in
Amsterdam vastgesteld. De radicale
drie hebben door hun polarisatie-tech
niek bewezen niet regeringsrijp te
zijn en andere democratische partijen
zijn nu verplicht met het oog op de
vele belangrijke problemen, hun aan
vankelijke meningsverschillen in het
landsbelang te overbruggen, aldus het
hoofdbestuur van DS'70. Tot de belang
rijke problemen rekent het bestuur
een rechtvaardiger inkomensverdeling
en de inflatiebestrijding.
^)li:
GOD EN DE
MENSENRUZIE
Hoewel de auteur van
moraliseert en geen duidelf"
van afkeuring laat horen over
bele huwelijk van Jakob, ka, lo
toch niet laten ons enig inziars
schaffen in de ellende die a
tenis met de twee zusters ntek
Lea is door God geholpen,] het
voelt Rachel zich achteruitihefl
loezie beheerst haar als e ie<
blijkbaar onredelijke verwijteker
en daarbij uiting geeft aanland
vensmoeheid. De ruzie laaitkarvi
als Jakob haar vraagt of bark
God is. God heeft haar schfaar
ten. kan hij daar iets aan dl
verhaal kan het doen voorkoj
een en ander in scène is
in werkelijkheid Rachel
uitweg heeft bedacht: haar sin
Jakob een kind geven. Het je
het ander uit, na twee zoneiL
wijze verkregen te hebben,
Lea niet achterblijven. De 'ww^
waarvan de tekst spreekt isLlvJ
gang. Een verhaal van jaloeaT
onmacht en slimmigheid, da4 1
neigd is als een zwerfsteen jxl
bel te beschouwen. Maar niej
der waar. Dit hoort erbij. Hoj_
het ook klinktof: klinkljdat
zo vreemd? Hebben wij rearil
ook maar in de geringste vj hee
verbazing tc laten blijken? Islges
leven en is onze samenlevinjjspe
ergerlijk'? Is er een samenlevjark
denken in welker levensvormjoler
geschikter kan openbaren, 4ijn
zonder zoveel hindernissen zofn,
doen? Er kan geen sprake vajn d
kob hierom hard te vallen, daj Wa:
we ons zelf beter hard vallen|am!
het vaak zo uitstekend wetenjmaa
onze uitbarstingen van jaloefere
angsten en onmacht minder» ge
waarvan we hier lezen. God gilet
door. Hij liet zich niet afhojerst
met mensen op weg te gaanjrhol
schamende geschiedenis. |mid
(Genesisj/eec
als Ridder en later als Officier in de
Orde van Oranje Nassau. Zij was en
bleef met hart en ziel bij het toneel
betrokken, tot op haar laatste avond.
Als mevrouw Bank die nog gemoede
lijk zorgde en redderde voor haar al
seniele echtgenoot (Willy Ruys) in
David Storey's stuk De Aannemer, dat
Globe in dit seizoen speelt. Magda
Janssens die niet te verslaan leek met
haar levenslust, is tenslotte toch plot
seling verslagen.
In de gereformeerde kerken zal op
zondag 29 april het binnenlands dia
konaat centraal staan. Het is de be
doeling om de gemeente op deze zon
dag nog eens duidelijk te maken wat
het diakonaat vandaag betekent.
In vele kerken leven de gemeentele
den met elkaar mee en zijn zij elkaar,
waar nodig, tot dienst, maar daarnaast
blijft het echter de vraag of toch niet
velen over het hoofd worden gezien,
of men precies weet waar de verschil
lende noden zitten en of men vol
doende aandacht heeft voor hen die
niet tot de kerk behoren. In het
diakonaat gaat het niet slechts om het
geven van geld, maar vooral om het
geven van jezelf, om een bepaalde
gezindheid en houding waarmee men
in het leven staat.
Om deze zondag en de daaruit voort
vloeiende aktiviteiten gestalte te ge
ven zijn er twee aktiemodellen ont
worpen. Aan de leden van de kerken
zal een krant worden uitgereikt over
verschillende vormen van Hulpverle
ning.
Ds. Vroegindeiveij in Utrecht:
isreec
Jsen
prlir
feger
de i
hel
sbi
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT 'Dat het moderamen van onze synode een Pa^dc
gezonden heeft aan familieleden van om het geloof veroordet De
Rusland, die daar in gevangenissen en strafkampen zuchtejan
ons goed gedaan', verklaarde zaterdag ds. A. Vroegindeweij
nendaal. wro\
Hij zei dat in de huishoudelijke ver
gadering van de Hervormd-Gerefor-
meerde Mannenbond, die het afgelo
pen jaar met bijna 4.100 leden in 164
verenigingen weer opmerkelijk stabiel
is gebleven. Er was zelfs sprake van
een lichte groei.
Een ander positief punt dat de voor
zitter signaleerde: in de hervormde
kerk is, terwijl verscheidene predi
kantsplaatsen opgeheven moeten wor
den. een toenemende vraag naar gere
formeerde prediking.' Pas nog zei een
christelijk gereformeerd predikant
'verbaasd te zijn over wat de Heere in
de hervormde kerk doet.' De terug
gang lijkt vooral groter te worden in
die kringen van de kerk, waar. zoals
ds. Vroegindeweij het formuleerde,
een. politiek evangelie gebracht wordt
of een evangelie van maatschappijver
nieuwing en verandering van structu
ren.
Het .mag ons zeker verwonderen, zei
hij. dat er ook naar de gereformeerde
prediking gevraagd wordt in streken,
waar dat voorheen nooit het geval
was. 'Dat legt ons. ook als Hervormd-
Gereformeerde Mannenbond, des te
sterker de verplichting op een toege
rust volk te zijn.
Wereldraad
Verheugend achtte de voorzitter het
verder, dat mensen die aan Gods
woord vast willen houden de laatste
tijd veel m.eer naar elkaar toegedre
ven worden. Minder opwekkend acht
te hij het streven naar eenheid zon
der 'enigheid des geloofs' zoals bij
voorbeeld in de wereldraad van ker
ken, 'die we met steeds meer wan
trouwend volgen.'
Het horizontalisme. de revolutiegeest
die daar openbaar wordt steun aan
terroristen in Afrika wijzen erop,
dat men hier bezig is een soort religi
ositeit te ontwikkelen boven alle ge
loofsverdeeldheid. Men maakt zichzelf
zo één wereld, die beheerst kan wor
den door één persoon. De antichrist?
De contouren van zijn rijk lijken zich
in elk steeds duidelijker te gaan afte
kenen.'
Geschrokken was de voorzitter van de
besprekingen en besluiten op de on
langs in Bangkok gehouden internati
onale zendings- conferentie. Er waren
nog wel enkele vertegenwoordigers
van kerken, die het Evangelie van de
waarheid Gods willen verkondigen,
maar de meeste conferentiegangers za
gen het heil en de bevrijding op een
ander dan het Bijbelse vlak. Ds. Vroeg
indeweij: 'Men had opzettelijk beken
de communisten uitgenodigd, ver
klaarde atheïsten zelfs, die moesten
voorlichten over wat zij onder 'heil'
verstonden. De conferentie zelf werd
met een danspartij besloten, kennelijk
om zo ook het 'heil' op deze wijze te
beleven.'
In dit alles zag de voorzitter diep
geestelijk verval', waardoor alleen die
de Heere liefhebben het steeds moei
lijker zullen krijgen in de wereld'.
Daarom zullen ze elkaar ook steeds
meer nodig gaan hebben. En een
steeds beter toegerust volk moeten
worden.
In zijn jaarverslag meldde de secreta
ris ds. Joh. Verwelius. eveneens uit
Veenendaal het veertigjarig bestaan
van de bond. Er is het afgelopen jaar
een onderzoek naar het geb:
schetsen ingesteld. Heel weir,
nigingen. slechts dertien bl
regelmatig gebruik van te n°'
veertien verenigingen zo afjniJl
Hij spoorde aan tot intenslier
bruik en kondigde nieuwe UIS
over o.m. actuele onderwern'1^
euthanasie en abortus aan. [en"
tnek
if
Brouwershaven.zoals het 1
geverij Steengracht Zierikjy^
In meer dan 150 pagina's
verleden van BrouwershavenQI
maire, Noordgouwe en Schuf^1
in het heden teruggeroepen. 1
zevende uitgave terugblik!
Zeeuwse steden en dorpen, w| ger
uitgever zich vooralsnog heeféaan
tot Schouwen en Duiveland. fschc
inhoud hebben M. E. Jan or
Mr A. Gast en C. P. Pols huijen o
digheid en speurzin aangewdgan?
Het boek geeft voornamelijk tfnieu
van het nabije verleden, van «n h
1900 tot 1940. De tijd. dat E
haven z'n Bergingsmaatschan
Noordgouwe de meestoof WT~"
en Zonnemaire de SchietvJ
annex Volksweerbaarheid 'PijaT
Dit kostelijke album Oi
drik'.
dele
vergane glorie van
knusse havenstad, vraagt aandiT¥7"
de tijd van de lantaarnopsti
dorpsomroepers, van spekti
pelcenten. Van drukbezochte
sen, als enig dorpsvermaak,
waarin Kriné en haar
'Geloof, Hoop en Liefde'
op een versierde rolkar. Ooi
dat een rode één-centspos'
doende was om een prentl
te frankeren en die door
Post' te laten bezorgen bij kaar
met dubbele namen op do»tich'
plaatsen Zorgvliet. Heesterliferzc
tenburg en Mon Plaisir te
beurs. Het gaat vooral om
nissen, die nimmer eon gesctn d
boekje bereiken, lokale sfeeikn P
bleekte karakteristiek in eejNad
wereld, met mensen die op «heef
het leven hebben gestoffeerdJopg'
Wat weet men nu nog van dePf c
weidespitters (werkloosheij
ding), van de gereformeei
Brouwershaven, die kerkten]
grote café van A. van Sluisn*|-|
dwenen standermolen 't H1 'J
de Zuiddijkstraat en MolenstjcEN.
der auto's, het romantische £h i
tion aan dc Poortdijkdam
rit in 1900), jarenlang
als de 'suikerbietentram', dj
'eiding, die er in 1930 kwal
boortehuis van prof. Zeeman
maire, een latere Nobelpriji
Er is nog veel meer te zien ei
in dit album over een Zeeuw,
waar de tijd lang is blijven
Deze uitgave is niet alleen i;
voor dc mensen van Schouwei
veland, maar zeker ook voor nipvoei
vlakkige vakantiegangers, die|*'be
over het voormalige eiland
ven. |"fvi
i PEF
*76-93
