Tienduizenden gezinnen
onder druk van staking
dichtbij
Wijziging wet op kansspelen
haalt het niet ongehavend
Commentaar
j Arabische grond
31
diplomatieke
irkenning van
Hanoi een feit
olitie in Den Haag
oudt schutter aan
Verhoudingen in fabriek of woonplaats lijken soms voor jaren bedorven
ongen (10) gered
«jit drijfzand
Scheidslijn loopt
soms dwars door
gemeenschap heen
Jongetje aangereden
Overvallers weduwe
door politie gepakt
Bromfietser overreden
roken, drinken toch stokoud
kaaskorst
vuilzakje
stokoud
chauvinisme
'4/K TROUW/KWARTET DINSDAG 10 .APRIL 1973
BINNENLAND/COMMENTAAR
T5/K7_
J Minister Dajan heeft zondag in het
ëlische. kabinet een nederlaag gele-
Zijn pleidooi om aan joodse
ticulieren in Israël toe te staan,
ind in de bezette gebieden aan te
;open. is door de meerderheid van
ijn collega's verworpen. Dat was een
'erstandige beslissing. Zeker, aan de
■edachtengang waaruit het voorstel
i-an Dajan moet zijn voortgekomen,
kan enige praktische waarde niet wor
den ontzegd: wat de staat Israël in de
loop der jaren geworden is, heeft hij
liet in de laatste plaats te danken aan
|e politiek-van-voldongen-feiten die
Izijn leidslieden zo nu en dan hebben
jevolgd, zonder zich bijster veel aan
trekken van wat de buitenwereld iti
j iet algemeen, en de arabische in het
ijzonder. van die feiten vond. Toch
ou de verontwaardiging die inwilli-
ing van Dajans voorstel in de arabi-
:he landen zou hebben gewekt, op
en duur waarschijnlijk niet tot heil
m Israël hebben gestrekt. Althans in
ig e ogen van wie vrede tussen Israël
n zijn buurlanden, hoe onbereikbaar
ie op het ogenblik ook mag lijken,
lijft beschouwen als een nastrevens
waardig ideaal.
let Israëlische kabinet zou. als het
iet Dajan was meegegaan, ook, om
!t mild te zeggen, enige verdenking
in hypocrisie op zich hebben gela-
Israël heeft zich eerder bereid
erklaard, zonder voorwaarden vooraf
iet Jordanië te onderhandelen over
ieuwe grenzen. Het zou daarmee niet
rijmen zijn geweest, als joodse
rgers van Israël nu toestemming
idden gekregen, grondtransacties aan
gaan met arabieren wier winzucht
iter is dan hun trouw aan 'de
ibische zaak',
itussen schijnen zulke transacties
1 ich wel plaats te vinden. Volgens
raëlische kranten is op de zwarte
:kt al menig stuk grond op de
tzette Jordaanoever overgegaan in
gem raëlische handen. Dat deze transac
es illegaal zijn, zou de voortgang
van nauwelijks belemmeren. Van de
tadJacht waarmee de Israëlische rege-
ee. 'I ag daartegen gaat optreden, zal af-
m< ingen, hoeveel gewicht aan de neder-
•sje li ae van Dajan moet worden toege-
n laati.nH
hem m(L
n lui
liet
want
de u
:e si
Insel
;Ug
SN HAAG In Den Haag en in
anoi is gisterc«n tegelijkertijd een
rklaring gepubliceerd, waarin het
►sluit tot het aangaan van diplcwna-
;ke betrekkingen tussen de Demo
itische Republiek Vietnam (Noord-
etnam) en Nederland wordt be-
ndgemaakt.
vel in de verklaring wordt gezegd
beide landen ook ambassadeurs
llen uitwisselen zal dat nog wel
en op zich laten wachten. Neder-
ïd is in Saigon namelijk ook alleen
aar vertegenwoordigd door een zaak-
lastigde, terwijl de ambassadeur in
lailand, W. Thórn Leeson, ook am-
ssadeur voor Zuid-Vietnam is. De
udvietnamese ambassadeur in Lon
tevens ambassadeur voor Ne
tland.
ndat Nederland van mening is dat
n strikt gelijkwaardige behandeling
n beide delen van Vietnam geboden
het onmogelijk om de betrekkin-
voorlopig op een hoger niveau
n dat van zaakgelastigden te ondar-
uden. Het is daarom waarschijnlijk
t de Nederlandse ambassadeur in
king. dr. J. Vixsbokxse, ook be
emd zal worden tot ambassadeur in
i, terwijl Nederland in Noord-
lam zelf door een zaakgelastigde
worden vertegenwooixhgd. Ver-
icht wordt dat de Noord Vietnamese
ibassadeur in Parijs ook in Den
siag zal worden geaccrediteerd.
ag. emd
pji noi,
etnai
Bi I W(
ds)
rhten.
overz.
enda)
Ichte
rsber.
lelgle.
°6r- ij
met
-serie.
5 Joi
Vidoc
uwe I
IJen.
EN HAAG De Haagse politie
Seft de 21-jarige opperman M. van
uit Den Haag aangehouden, die
oi terdagavond na een ruzie met de
rtier van de nachtblue 'Blue Bell'
Scheveningen vijf pistoolkogels
de gesloten deur van de club
l! eft afgevuurd. Niemand werd overi-
ns getroffen. De opperman heeft
23.4» kend. Bij hem is een pistool gevon-
ii, waarmee de schoten waarschijn-
k zijn afgevuurd.
in vriend van de opperman, de 20-
*wsn rige zeeman M. van W., die ook was
^3 ngehouden, heeft bekend in de
cht van vrijdag op zaterdag in Den
ag met een Belgische buks twee-
rul te hebben geschoten op de auto
i een electromonteur, met wie hij
lie had gekregen. Hij had de mon-
nr niet geraakt, maar wel diens auto
'i&digd.
u»
mi
ai! Zl(
,r„ 1,11
ichat
iNHEM Voorbijgangers, politie
brandweer hebben gistermiddag
e kwartier in een berg drijfzand
Ede moeten vechten voor het
'en van de tienjarige Diko Skalotto.
jongen zat zo vast in het drijf-
I, dat alleen brandweermannen
scheppen hem konden redden,
lande op een platgelegde magirus
der wisten zij de door en door
[kleumde jongen uit te graven,
ko dankt zijn leven aan de Arnhem-
Fonr vrachtwagenchauffeur Jan van der
19.40 ®P- die snel reageerde toen vriend-
v. ai' i in paniek gillend naar de autoweg
Van der Kamp moest uit alle
'*cht aan de jongen sjorren om te
khjnderen dat hij verder wegzakte.
door JAN BROKKEN
DRIEBERGEN Het ziet er naar uit. dat de huidige stakingsacties
als een van de langdurigste de geschiedenis van de Nederlandse ar
beidersbeweging zullen ingaan. Uit het feit, dat de industriebonden
een nationale inzamelingsactie zijn begonnen, kan afgeleid worden,
dat de bonden zich voorbereiden op wat ir. A. Prins van de werkge
versorganisatie FME een 'uitputtingsslag' noemde. Voorzitter
A. Groenevelt van de Industriebond NVV wijst erop dat de werkge
vers, door de bondsbestuurders steeds weer uit te nodigen voor be
sprekingen die niets opleveren, op een fysieke uitputtingsslag schij
nen aan te sturen. Niet alleen de bondsbestuurders lijden onder de
nu al zeven weken durende staking. Voor tienduizenden gezinnen in
ons land drukt de arbeidsonrust zwaar op het moreel.
Televisiebeelden en krantefoto's doen
anders vermoeden: Meestal zijn groep
jes lachende stakers aan de ingang
van de fabriekspoort te zien. Het is
een onmiskenbaar feit, dat stakingen
heel wat jolige momenten opleveren,
zoals in Amsterdam, waar een staker
die de fabriekspoort met een zware
ketting had afgesloten (dus met een
sleutel dicht deed) het sleuteltje me.t
een fikse zwaai in het IJ deed verzei
len onder de woorden: 'Nu laat ik het
sleuteltje nog uit mijn handen vallen
ook'.
De regionale actieleiders kunnen tien
tallen van dergelijke voorvallen ver
tellen, die alle de vrolijke kanten
van het staken aantonen. Maar zij
kunnen ook heel andere verhalen ver-
Lellen, die tonen hoe de verhoudingen
binnen de fabriek of in de woonplaats
voor jaren verpest worden door de
stakingen.
In een Gronings dorp, waar de
scheepswerf de enige werkgever is,
loopt de scheidslijn van stakers en
werkwilligen dwars door de leefge
meenschap heen. Klaverjasavondjes
kunnen geen doorgang meer vinden,
omdat die éne maat in het viermans-
spel werkwillige is. Vrouwen van sta
kers groeten geen vrouwen van werk
willigen meer, en in een gehucht als
Waterhuizen, waar van de zeven ge
zinnen, die het dorp bewonen, vijf
staken en twee werken, is het dorpsle
ven voor jaren kapot
Geen cent meer....
Door de politiek van de industriebon
den om zoveel mogelijk bedrijven in
de provincie bij de acties te betrek
ken en zodoende de stakingen over
het hele land te verspreiden, zijn
talloze familiebedrijven bij de stakin
gen betrokken. De directies van deze
bedrijven kenmerken zich doorgaans
door een grote doses van paternalisme
en zo kon het in een Gelders dorp
voorkomen, dat de directeur van een
stakend bedrijf, die tevens voorzitter
van enkele sportclubs, gezelligheids-
verenigingen en de fanfare was, zich
uit alle functies terugtrok en plechtig
verklaarde nooit meer een cent in het
dorps-verenigingsleven te steken. Dat
betekent de financiële nekslag voor
heel wat verenigingen en de vriende
lijke sfeer in dat dorp aan de rivier
was er een van haat en nijd geworden.
In andere dorpen is het de geloofso
vertuiging die aanleiding tot botsin
gen geeft. Vele CNV-ers hebben de
grootste moeite met de daad van het
staken, die zij als ongehoorzaamheid
zien. Binnen de kerken van bepaalde
dorpen geeft dat aanleiding tot discus
sies en in het ergste geval tot ernsti
ge woordenwisselingen.
Maar niet alleen buiten het bedrijf,
ook daarbinnen zijn de verhoudingen
sterk aangetast. Dat kan tot dramai-
sche ontwikkelingen leiden, zoals bij
een bedrijf in Gelderland. De direc
teur van dit bedrijf, die door alle
werknemers als een goed en sociaal
voelend mens wordt gezien, raakte
klem tussen de leiding van het con
cern, waarvan, het bedrijf deel uit
maakt, en de stakers. De directeur
wilde best een CAO met de bonden
afsluiten, maar de centrale directie
van het concern hield dat tegen.
Hij kon de pressie niet verdragen,
raakte zwaar aan de drank en zijn
gezin lijdt onder de verschrikkelijke
spanning. Voor de stakers, die ook
niet met de ogen op zak lopen, gaf dit
aanleiding tot en zware gewetenscri
sis.
De actieleiding is zich terdege bewust
van deze moeilijkheden. Opmerkingen
als zou de vakbeweging met het groot
ste plezier stakingen organiseren, ver
wijst zij naar het rijk der fabelen.
'Stakingen zijn net voetbalwedstrij
den', zei een vakbondsbestuurder on
langs. 'De mensen reageren niet meer
normaal. Sommigen gaan er aan ka-
pof. Hij noemde als voorbeeld de
bedrijfsfunctionarissendie in volle
vaart op groepjes stakers inreden, een
feit dat zich de afgelopen weken ver
schillende malen heeft voorgedaan
Met een proces verbaal en meestal
ook de ontslagbrief op zak moeten
deze mensen de gevolgen van hun
daad, die zij in het dagelijks leven
voor onmogelijk hadden gehouden,
bekopen'.
Stakers worden op het terrein van de NDSM in Amsterdam toegc-
sproken.
Wekenlang
Niet alle stakingen geven aanleiding
tot dergelijke zware spanningen. Een
staking van een paar dagen, zoals die
in het Nederland van na 1945 zijn
voorgekomen, doen geen zeer, zoals
dat heet. Maar het zijn de wekenlange
stakingen, die in ons land zelden
voorkomen, die de individuele stakers
onder zware druk zetten.
Niet alleen de groepsverhoudingen in
dorp. stadje, kerk of bedrijf, worden
aangevreten, ook binnen het gezin
treden zware spanningen op, die vele
regionale actieleiders doen zeggen, dat
'een staking in de slaapkamer wordt
uitgevochten'. Een sociologische stu
die naar de staking bij de Ommelan
den, een zuivelfabriek in Groningen
die in de jaren vijftig plat ging en
daarmee de langdurigste staking in de
geschiedenis van de vakbonden werd,
heeft aangetoond, dat de vrouwen
zware druk op hun echtgenoten uitoe
fenen. Uit de studie blijkt dat de
zevende week van de staking de moei
lijkste is. Dan krijgen de vrouwen
voor de tweede maal minder geld in
nanden dan doorgaans het geval is, en
dan doen zich binnen de gezinnen
hevige woordenwisselingen voor.
De stakers krijgen echter niet alleen
minder loon in handen, ook de winst
uitkeringen en de vakantietoeslagen
leveren minder geld op. Bovendien
vallen extra inkomsten als die uit
overwerk verkregen weg.
Rekening houdend met deze feiten, is
het des te opmerkelijker, dat zovele
duizenden op het ogenblik aan sta
kingsacties deelnemen, temeer omdat
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De Tweede Kamer gaat vandaag verder met de wijziging van de wet op de kans
spelen. zoals voorgesteld door het liberaal-katho lieke duo Geurtsen-Van Schaik. Na het debat van
vorige week ziet het er naar uit, dat Nederland t wee of drie speelbanken krijgt; dat er wettelijke
ruimte komt voor het invoeren van de lotto en da t er serieuze kienavonden in verenigingsverband
kunnen worden georganiseerd, zonder met de jus titie in moeilijkheden te komen.
Toch moet de parlementaire behande
ling van de voorstellen door de felle
en principiële kritiek van de protes
tantse partijen de indieners niet al
leen vreugde bezorgd hebben. Van
daag komen de op het initiatiefvoor
stel ingediende amendementen aan de
orde. Dan kan weieens blijken, dat de
oorsprontoelijike plannen van de lieren
Geurtsen en Van Schaik toch voor
een deeil de vernieling ingaan. Zo is
het niet waarschijnlijk, dat de winst
van de speelbanken direct wordt be
stemd voor toeristische doeleinden.
Die winst moet naar de schatkist, is
het voorstel van de PvdA. Als hun
amendement, om de speelbanken niet
door te laten gaan, wordt verworpen,
zullen de protestantse partijen naar
alle waarschijnlijkheid het PvdA-voor-
stel steunen.
Omdat de minister van financiën
bang was, dat door de grotere gokmo
gelijkheden (invoering van lotto )de
staatsloterij in het nauw zal komen,
heeft hij een voorstel ingediend om
het aantal series van de staatsloterij
tot 12 per jaar uit te breiden.
Het volgende onderwerp van de Twee
de Kamer is een intiatiefwetsvoorstel
van het PPR-Kamerlid Bas de Gaay
Fortman om het militairen mogelijk
te maken uiteindelijk bij de Hoge
Raad in beroep te gaan tegen een
vonnis dat door een militaire rechter
is uitgesproken. Momenteel is het
hoog militair gerechtshof het hoogste
beroepscollege in de militaire rechts--
spraak De Gaay Fortman vindt dat
een burgerlijk rechtscollege, in dit
geval het hoogste, in laatste instantie
een oordeel moet kunnen vellen. Naar
verwachting zal hij voor dit idee een
meerderheid in de Tweede Kamer
achter zich krijgen.
Ook komt in behandeling de regeling
van de wettelijke aansprakelijkheid
van exploitanten van atoomschepen.
Het wetsontwerp werd in 1970 snel
bij de Tweede Kamer ingediend, na
dat Rotterdam werd vereerd met het
bezoek van een door middel van kern
energie voortgedreven proefschip, en
over de wettelijke aansprakelijkheid
internationale afspraken waren ge
maakt.
Theologie
Donderdag spreekt de Tweede Kamer
over de wettelijke erkenning en de
betaling van de theologische hoge
scholen. Hiervoor is een wijziging van
de wet op het wetenschappelijk onder
wijs nodig. De erkenning houdt in,
dat de behaalde diploma's gelijk zijn
gesteld aan die behaald aan rijksuni
versiteiten. Voorwaarde voor de er
kenning is wel, dat het onderwijs aan
de theologische hogescholen he t ni
veau heeft van dat van het andere
wetenschappelijke onderwijs.
Voor de erkenning komen onder meer
in aanmerking de theologische hoge
scholen in Kampen -van de gerefor
meerde kerken (Oudestraat) en van
de gereformeerde kerken, vrijgemaakt
(Broederweg) en de theologische ho
geschool van de chr. geref. kerken in
Apeldoorn. Een voordeel van de er
kenning is vooral, dat studenten, die
hun studie willen vervolgen aan de
rijksuniversiteiten hun examens niet
over behoeven te doen.
De theologische hogeschool van de
geref. kerken vrijgemaakt (Broeder-
weg) wenst evenwel geen subsidie
van het rijk te ontvangen, omdat het
gaat om een opleiding van de kerken,
die alleen door de kerken mag wor
den betaald. De minister van weten
schappen is overigens van mening,
dat een aanvraag om subsidie van
deze school en van de hogeschool in
Apeldoorn op gelijke wijze wordt be
oordeeld als de aanvraag van de hoge
school van de gereformeerde kerken
in Kampen. Maar dan zullen bij de
beoordeling van deze aanvraag wel
het aantal studenten en het aantal
predikantsplaatsen en kerkleden een
rol spelen.
Een interessant punt is nog of het
vormingsinstituut van het humanis
tisch verbond onder de nieuwe rege
ling moet vallen. Het gaat om theolo
gische opleidingen en speciaal aan
theologie doet men toch niet aan dit
instituut, waarvan de opleiding boven
dien nog beperkt is.
Minister Van Veen zal donderdag in
de plenaire zitting van de Tweede
Kamer de discussie voort moeten 'zet
ten, die hij 29 maart en 5 april met
de Kamercommissie voerde over de
invoering van de tweede vormingsdag
voor de 15-jarigen per 1 augustus van
dit jaar. Het standpunt van de minis
ter is, dat de beloofde invoering van
de tweede dag praktisch niet mogelijk
is. De oppositie, die hierover moties
indiende, is het hier niet mee eens.
De vormingsinstituten zouden, met
medewerking van het departement,
wel in staat zijn deze tweede dag op
te vangen. Wanneer dit niet mogelijk
is, zo wordt in de motie-Van Gorkum
gesteld, zou dispensatie kunnen wor
den verleend.
BOVENKARSPEL De 7-jarige
Remko Broekstra uit Bovenkarspel
is gisteren, toen hij de weg oprende,
door een auto gegrepen en gedood.
de verlangens van de industriebonden
voor hen persoonlijk weinig materiële
vooruitgang betekenen. Het is een
principiële zaak, die uitgevochten
wordt.
'Haviken'
Of er voor deze principiële zaak wel
zolang gestaakt moet worden, zovele
sociale verhoudingen kapot gemaakt
moeten worden, is een vraag die de
laatste tijd veel wordt gehoord. De
vraag wordt zelfs nog wat scherper
geformuleerd: waarom halen de havik
ken Groenevelt Brussel en Van Dijk
zoveel mensen zoveel ellende op de
hals?
De drie voorzitters van de industrie
bonden hebben echter geen moeite
deje vraag te beantwoorden. Zij wij
zen op het gedemocratiseerde bestuur
van de bonden. Niet zij in tegen
stelling van wat vaak beweerd wordt
maar de leden hebben een beleids
plan uitgestippeld, waar de inko
mensnivellering op een hoge plaats
staat. En niet zij nemen de beslissing
dat er gestaakt wordt, maar de leden,
die op vergaderingen zich met twee
derde meerderheid voor eein staking
moeten uitspreken
Aan de duur van de stakingen kun
nen de beleidsorganen van de bonden
natuurlijk v:èl het een en ander doen,
en een opmerking van een bestuurder
dat de planning bij deze staking niet
helemaal goed was, kan dan ook de
oorzaak van de lange duur bloot leg
gen. 'In het begin van de acties zijn
wij wat te voorzichtig geweest', zegt
hij. 'Een prikactie hier, een 24-uur-
staking daar, dat zet geen zoden aan
de dijk. Wij hadden het in het begin
forser moeten aanpakken. Dat had ons
drie weken gescheeld'.
Het merendeel van de bondsbestuur
ders is het echter met hem niet eens.
Zij verwijzen naar het begin van de
staking, naar Hoogovens'. De taktiek
van de vakbonden was bij dit als
spciaal en economisch sterk bekend
staande bedrijf een overwiining te
boeken, en zodoende alle werkgevers
in de metaal mee te krijgen. De
Haarlemse rechter doorkruiste deze
taktiek. De industriebonden moesten
een heel ander plan-de-campagne op
touw zetten, die de duur van de acties
zou verlengen. De veranderende tak
tiek, die de bonden moesten uitvoe
ren en het keiharde 'nee' van de
werkgevers tegen de principiële eis
van de bonden legden daarop de kiem
voor een langdurige arbeidsconflict
DEN HAAG Drie jongens, in leef
tijd variërend van 14 tot 18 jaar.
hebben tegenover de Haagse politie
toegegeven, dat zij betrokken zijn ge
weest bij de overval op de 75-jarige
weduWe I. van Rijtbarels, zondagoch
tend in het centrum van Den Haag.
De vrouw werd daarbij bedreigd met
een pistool. Toen zij verklaarde geen
geld te hebben, lostte de overvaller
een schot en ging er vandoor.
De drie jongelui die bekend hebben
bij de overval betrokken te zijn ge
weest werden met nog twee andere
knapen zondagavond laat aangehouden
wegens baldadigheid en vernielingen.
Toen bij een van hen een luchtdruk
pistool gevonden werd legde de poli
tie verband met de overval. Een na
der verhoor van het vijftal leverde
drie bekenissen op De politie zoekt
nog een zesde verdachte.
ZELHEM De 57-jarige bromfietser
R. Ordelmans is gisteren in Zelhem
aangereden door een personenauto en
overleden. De man reed een voor-
rangsweg op.
Khfaf Lasuria, een witharig Kaw-
kasisch vrouwtje van nog geen an
derhalve meterherinnert zich nog
scherp de zware sneeuwval in de
winter van 1910. Maar als je be
weert stok- en stokoud te zijn,
bewijst dat nog niets. Wèl als ze
er bij vertelt dat ze toen al een
jaar of zeventig was. Op het ogen
blik meent ze 141 jaar te zijn. Drie
jaar geleden achtte ze de tijd rijp
om het wat kalmer aan te doen en
sindsdien verzorgt ze nog varkens
en kippen. Toen ze de honderd al
gepasseerd was, brak ze nog even
gauw een snelheidsrecord thee-
plukken en de laatste 62 jaar rookt
ze dagelijks een heel pakje sigaret
ten op. daarbij stevig inhalerend.
En voor het ontbijt pakt ze eerst
een kleintje wodka.
Beioijzen dat ze echt 141 is, zijn er
niet, maar de Amerikaanse hoogle
raar dr. Alexander Leaf vindt het
ivel aannemelijk dat mevrouw La
suria ergens tussen de 131 en 141
is. Het verslag van zijn onderzoe
kingen naar het geheim van de
hoge ouderdom die bewoners berei
ken van Abhkazia in de Georgi
sche Kaukasus, Hunza in Pakis-
taans Kasjmir en Vilcabamba in de
Ecuadoriaanse Andes, is in 'Op
leeftijd', tijdschrift voor en over
ouderen, vertaald en bewerkt door
drs. H. A. Schreuder, die vorig
jaar zelf nog crp een gerontologisch
congres in Kiev was en nog wat
verder door de Sowjet Unie trok.
Hij en dr. Leaf zijn tot de conclu
sie gekomen dat die hoge leeft ij-
Een kaaskorstje was de druppel
die de emmer voor George Kelly
en zijn vrouw deed overlopen. Ge
orge. butler in een kapitaal heren-
ïuis in de Engelse plaats Harrogate,
is trouwens uitsluitend op het eten
afgeknapt. Het kwaliteitsverschil
tussen zijn voedsel beneden in de
keuken en dat wat zijn meester, de
zeventiende burggraaf Mountgar-
ret, op de bovenverdieping veror
berde. zat hem al een tijdje hoog.
Voor die meester moest mevrouw
Kelly de meeste appetijtelijke fa
zant- e n andere wildbraadschotels
bereiden. George bracht ze naar
boven en als hij dan in de keuken
terugkwam, wachtte zijn vrouw hem
op met hun 'diner', volgens George
nooit fazant, maar meestal visres-
ten.
Toen hij de burggraaf een paar
dagen geleden een nieuwe Stilton-
kaas serveerde en die zijn butler
ook nog naar de kaaskorst vroeg,
kon George het allemaal niet meer
verkroppen. De al weggegooide
korst haalde hij uit de vuilnisbak,
serveerde die keurig op een zilve
ren presenteerblad, ging direct
daarop met zijn vrouw in staking
en kreeg binnen het halfuur ont
slag. Commentaar van de burg
graaf: 'Ik begrijp hun klachten
niet Mevrouw Kelly kookte hun
eten zelf.'
den in die gebieden echt kloppen.
En de uitstekende gezondheid van
de oude mensen noemen ze verba
zingwekkend. >In Hunza klauteren
heel oude mensen als berggeiten
steile hellingen op en af. Stokoude
mannen vertonen geen enkel teken
van zwakte en werken gewoon elke
dag. Hoogbejaarden in Valcabamba
drinken dagelijks sterke, eigenge-
stookte rum en dan niet één neut
je, maar twee tot vier koppen.
Roken doen ze ook en niet zo'n
beetje: veertig tot zestig sigaretten
per dag, maar dan wel ongesausde
tabak, in maispapier gerold. Een
123-jarige uit die streek heeft nog
een levendige interesse in vrouwen
en een daarbij vergeleken jeugdige
104-jarige Kaukasus-bewoner slaat,
zomer of winter, geen dag zijn
ochtendduik in een fris riviertje
over. Om daar te komen moet hij
eerst een paar honderd meter
langs een steile berghelling naar
beneden en later natuurlijk weer
omhoog ook-
Dr. Leaf constateerde dat in al die
streken niemand op z'n vijfenzes
tigste met een handdruk naar huis
wordt gestuurd. Daarom voelt nie
mand ook de neiging op die leef
tijd stil te gaan zitten. 'Misschien
schuilt hier al één ran de mogelij
ke antwoorden op de vraag hoe
het raadsel van de hoge leeftijden
kan worden verklaard: niemand
staakt zijn bezigheden'. Erfelijk
heidsfactoren kunnen wel een rol
spelen. Niet iedereen wordt even
oud, maar in onderzochte gevallen
bleek wel dat de ouders van de
oudjes ook heel oud geworden wa
ren, Maar 'men moet daarbij niet
denken aan eventuele 'goede' ge
nen, die een lang leven zouden ga
randeren, maar wel kan er sprake
zijn van afwezigheid van 'kwade'
genen, waardoor het risico van een
dodelijke ziekte kleiner wordt'.
Andere oorzaken zijn misschien,
denkt dr. Leaf, dat zwaarlijvigheid
niet voorkomt, dat ze in Vilcabam-
bOr allerlei kruidentheesoorten
d/inken traarvan de werking nog
onbekend is, dat het in de Kauka
sus alleen de getrouwde mensen
zijn die zo oud worden en dat de
oudsten in al die gebieden een
hoge maatschappelijke status bezit
ten. Gebleken is dat ze spoedig
sterven als zij hun rol in de ge
meenschap verliezen.
Daarom is het nog lang niet zeker
dat we hier ook heel oud kunnen
worden en zo gezond blijven als
we maar flink in bergriviertjes
duiken, heuvels op en af draven
en zo meer. Maar 'het feit bijvoor
beeld dat deze zeer bedaagden een
leven achter zich hebben zonder
noemenswaardige stress kan ons
toch wel aan het denken zetten'.
En dat doet het dan ook.
In de strijd tegen hondenvuil op
straat heeft zich nu ook mevrouw
H. de Reus-Flack uit 's-Gravenzan-
de geworpen. In een vlammend
betoog tegen alle ongemakken die
viervoeters veroorzaken als ze het
trottoir als 'gemak' gebruiken,
doet ze de eigenaars van honden
dit idee aan, of beter, in de hand:
de gemeente zou elke betaler van
hondenbelasting een schepje met
lange steel moeten uitreiken plus
een setje stofzuigerzakken. De baas
of bazin maakt dan zelf een linnen
zakje, waarin schepje en zak samen
meegedragen kunnen worden, al
tijd en overal waar de hond mee
gaat. Onderin de stofzuigerzak
hoort een klein laagje zand. Het
resultaat van de hurkbeweging van
de hond moet, u raadt het al, via
het schepje in de zak, die weer in
het linnen tasje gaat en thuis in
de vuilnisbak. En naast de haak
aan winkelpuien voor hondenrie-
men met hond hoort dan ook een
haakje voor die linnen tasjes, zegt
mevrouw De Reus, die het honden-
vuilgeval helemaal niet gênant
vindt al zal het wel even wennen
zijn natuurlijk.
Denk maar niet dat alleen Amster-
dammmers en Rotterdammers
chauvinisten zijn. De Friezen kun
nen er ook mee terecht, getuige
een berichtje in de Leeuwarder
Courant drie in een poging tot
serieuze berichtgeving het piraten-
zendschip Veronica niet bij Sche
veningen, maar op het Friese ei
land Terschelling heeft laten stran
den.
Stokoud is Shlrali Mislimow uit
Barzava in Azerbeidsjan (Kauka
sus) in elk geval, maar of hij met
z'n 167 Jaar en meer dan 200
nazaten kampioen-oudste is, is
maar de vraag. In Cairo meldde
zich een aantal Jaren geleden een
man bij de politie, die claimde 200
jaar te zijn en de Franse bezetting
onder Napoleon nog te hebben
meegemaakt en in het Perzische
Isfahan waar de tuinman en de
dood elkaar indertijd ontmoetten
vertelde ene All 195 te zijn.
Vier kinderen had hij nog, van
110, 105, 90 en 80 jaar. Zijn ondste
zoon was tamelijk 'Jong* gestorven;
die had het niet verder gebracht
dan 120 (zie ook 'roken, drinken,
toch stokoud').
't Wordt een vriendelijk geheel, vindt u niet?'
