Breed opgezette Nederlandse
kerkenconferentie op komst
Alfrink: christenen zeer
ernstig tekort geschoten
Waarom toch kreeg
Moltmann wel
zoveel drukken?
Knip dit briefje uit
en plak 't op uw wekker
Trouw
Kwartet
Roxy Dual Filter Nicotine-arm.
Vaticaan belegt congres
van wereldgodsdiensten
Werken van Bucer
opnieuw uitgegeven
vandaag
Beroepings-
werk
Boekenetalage
TROUW/KWARTET VRIJDAG 6 APRIL 1973
KERK
T2/KI
-ff
Van een verslaggever
UTRECHT Najaar 1974 zal een breed opgezette Nederlandse ker
kenconferentie worden gehouden, die enkele dagen duren zal. Doel is
te spreken over de grondvragen van geloof en belijden, van kerk en
wereld in deze tijd.
Dit is besloten in een laatste zitting
van de raad van kerken. Tijdens deze
vergadering is ook besloten een brief
te sturen aan de Britse raad van
kerken, waarin de Nederlandse raad
zijn diepe bezorgdheid uitspreekt over
de gevolgen, die de politiek van de
blanke minderheidsregering in Rhode-
sië heeft, niet alleen voor de zwarte
bevolking, maar ook voor de vrede in
zuidelijk Afrika. Dit blijkt, aldus de
raad. uit de spanningen, die steeds
heviger worden tussen Rhodesië en
Zambia. De raad vraagt de Britse raad
van kerken om advies hoe de Europe
se kerken tezamen en de Nederlandse
kerken in het bijzonder de Britse
raad kunnen steunen in zijn initatie-
ven voor vrede en gerechtigheid in
zuidelijk Afrika
Ook de situatie in Noord-Ierland
kwam ter sprake naar aanleiding van
een besluit van de conferentie van
Europese kerken tot instelling van
een rampenfonds voor hupveriening
aan slachtoffers van het geweld en
van een 'Contactdienst' die een bij dra-
te zou moeten leveren tot verzoening
tussen de strijdende partijen. De brief
is door de Conferentie van Europese
kerken gestuurd aan die Nederlandse
kerken, die aangesloten zijn bij deze
conferentie. Desgevraagd verklaarde
Het initiatief tot deze conferentie is
genomen door de raad van kerken in
ons land, zo vernemen we via de
informatiedienst van de gereformeer
de kerken. De raad van kerken hoopt
dat de deelnemende kerken tot een
gemeenschappelijke geloofsuitspraak
kunnen komen over de betenis van de
'bevrijding' die de kerk verkondigt.
Daarmee sluit men bij voorbaat aan
bij het thema van de eerstvolgende
wereldassemblee van de wereldraad
van kerken te Djakarta.
Eind vorig jaar werden de Nederland
se kerken reeds opgeroepen om zich
in kerkeraden. parochieraden, kringen
van gemeenteleden en in actiegroepen
te bezinnen op de gespreksnota 'Ker
ken in Nederland op weg naar 1974'.
Dit heeft zoveel materiaal opgeleverd
dat de raad van kerken thans verder
wil gaan. Voor dit najaar zal een
volgende gespreksnota voor de plaat
selijke gemeenten parochies worden
samengesteld en met de resultaten
daarvan wil men begin 1974 aan het
werk op landelijk niveau teneinde de
kerkenconferentie in het najaar gron
dig voor te bereiden. Die conferentie
zal overigens niet het eind zijn. Nog
tijdens de conferentie wil men een
plan voor een follow-up van deze
oecumenische ontmoeting presenteren.
Dr. A. Kruvswijk. praeses van de
raad van kerken in ons land.
de Stichting voor Oecumenische Hulp
te Utrecht zich bereid de Nederlandse
bijdragen aan het rampenfonds en de
steunverlening aan de contactdienst te
coördineren.
Met instemming en vreugde nam de
raad voorts kennis van de Vastenbrief
1973 van de rooms-katholieke bis
schoppen van Nederland. Gesteld
werd. dat in deze brief aan de gedach
te van het vasten een nieuwe dimen
sie is gegeven, doordat gewezen wordt
op de betekenis van het bijbels getui
genis, waar het vasten in het teken
staat van de bevrijding van anderen.
Zo wordt de weg geopend voor een
dieper verstaan van de betekenis van
de welvaart als middel tot dienst in
de wereld. De raad sprak de hoop uit,
dat de nieuwe regering, die zich eer
daags aan het Nederlandse volk zal
presenteren, bereid en in staat zal
zijn haar deel bij te dragen aan de
verwerkelijking van de gedachten, die
in de Vastenbrief zijn uitgesproken.
De raad besloot de brief ter kennis te
brengen van de aangesloten kerken
met het verzoek de inhoud in discus
sie te geven van de kerkleden.
In juli zal een delegatie van de Raad
van Kerken eer. bezoek brengen aan
de Sowjet-Unie. Daartoe was een uit
nodiging ontvangen van het patriar
chaat van Moskou van de Russisch-
orthodoxe kerk. De delegatie zal be
staan uit dr. A. Kruyswijk, voorzitter
van de raad (gereformeerd), dr. H. A.
M. Fiolet. algemeen secretaris van de
raad rooms-katholiek), aartsbisschop
M. Kok (oud-katholiek), dr. A. H. van
den Heuvel (nederlands-hervormd),
ds. H. Bremer (doopsgezind) en mej.
dr. C. Rozemond, die gespecialiseerd
is in de geschiedenis van de Russisch-
orthodoxe kerk en lid van de orde
van St. Alban en St. Sergius. Ge
vraagd is aan het patri archaat de
delegatie o.a. gelegenheid te geven tot
kennismaking met plaatselijke ge
meenten. Ook is om een gesprek met
regeringsfunctionarissen gevraagd.
verschil in 1980 is voor A. met zijn
inkomen van 50.000 gulden wel veel,
maar 30.000 verschil in 1970 is min
stens even pijnlijk, omdat hij in 1970
maar 20.000,- verdient. B. heeft zowel
in 1970 als in 1980 twee en een half
maal zo veel te verteren. Het inko
mensverschil blijkt dus niet uit een
puur getal (75.000 en 30.000 gulden).
Wij moeten die getallen zien tegen de
achtergrond van de inkomens van die
tijd. Het gaat om de verhoudingen.
En die veranderen niet door loonron-
den in procenten.
Utrecht
A. J. Ahsmann.
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
N.V. De Christelijke Pers
Directie:
Ing. O. Postma,
F. Diemer.
Hoofdredactie:
Drs. J. Tamminga.
Hoofdkantoor N.V. De
Christelijke Pers: N.Z.
Voorburgwal 276 - 280.
A'dam. Postbus 859.
Telefoon 020-22 03 83.
Postgiro: 26 92 74. Bank:
Ned. Midd. Bank (rek.nr.
69 73 60 768). Gem.fliro
X 500.
doelstellingen nooit een geheim ge
maakt.
Anna-Paulowna
H. Veenstra
Gevangenen
Formatie (5)
De redactie behoudt zirh hel recht voor on*
ter opname In drie rubriek ontvangen me
ningsuitingen verkort weer te geven. BIJ
publik.iile wordt nn-i de naam van 'Ie inzen
der ondertekend. Brieven kunnen worden
gestuurd aan het seercliirinnl hoofdredactie
Trouw/Kwartet, postbus SM. Amsterdam.
Wijsbegeerte
Uw artikel over 'een wijsbegeerte die
zijn tijd ver vooruit was' las ik met
veel belangstelling en met instem
ming. Ik ben blij dat u dit werk in
deze vorm voor het' voetlicht hebt
willen brengen. In het omlijnde ge
deelte gaf u aan dat de Stichting zelf
en alleen moet zorg dragen voor de
betaling van de hoogleraren. Hier dus
geen overheidssubsidie. Om dit werk
te kunnen uitbreiden cn voort te
zetten is geld nodig, Daartoe heeft de
Stichting haar 25-jarig jubileum aan
gegrepen om een financiële aktie te
voeren. Het adres waar men nadere
informatie kan krijgen is: Antwoord
nummer 7 te Wageningen, Stichting
Bijzondere Leerstoelen voor Calvinis
tische Wijsbegeerte te Wageningen.
Zeist
Mr. I. Koffeman
Inkomstenverdeling (2)
Het is duidelijk dat de heer Weggen
uit Emmen aandringt op een duidelij
ke uitleg van de centen- of procenten-
vraag: Worden de inkomensverschil
len nu groter of niet bij een verho
ging in procenten? Ik wil het probe
ren aan de hand van hetzelfde voor
beeld dat hij gebruikt in Trouw van
23 maart Een mijnheer A, die
ƒ20.000,- verdient tegen mijn heer B
50.000,- in 1970. Stel nu, zegt hij, dat
zij in 1980 beiden evenveel procenten
hoger zijn gekomen (n.l. 150 procent),
zodat A 50.000,- verdient tegen B.
125.000,-. Het verschil was eerst
ƒ30.000,-. In 1968 is het 75.000.- ge
worden. Zijn vraag is nu: Dit is toch
veel meer dan in 1970? Het
antwoord is: Als intussen de inflatie
ook 150 procent heeft bedragen is de
werkelijke waarde van 75.000.- in
1980 evenveel als 30.000,- in 1970. In
dat geval is het verschil tussen A en
B gelijk gebleven. Maar ook als wij
aannemen dat er geen inflatie is ge
weest, is er eigenlijk geen vergroting
van het verschil. Immers, 75.000,-
Mag ik even de balans opmaken van
de houding van de ARP na 20 dagen
kabinets-formatie: 1. Biesheuvel, de
minister-president die ons nog een
extra zetel in de tweede kamer be
zorgde, moet van het toneel verdwij
nen. 2. De heren Boèrsma en De Gaay
Fortman lopen over naar het linkse
kamp. 3. De heren Verkuyl en Lanser
verdedigen in een tv-uitzending de
PPR. Dat zijn nu onze voormannen.
.Maar wat doen wij als kiezers? Maar
stil afwachten tot alle inhoud uit
onze partij is verdwenen? Laten wij
in positieve zin het Partijbestuur dui
delijk laten weten dat deze houding
door heel velen niet wordt geduld.
Als wij alleen blijven zwijgen worden
wij opgeslokt door de linkse partijen.
En dat mag nooit gebeuren.
Ter Aar A. P, J. Esveldt
Formatie (6)
Somber is het commentaar van
Tr/Kw van 29 maart over het feit dat
de KVP en de ARP aan de formatie
Burger niet meer mee doen. De
schrijver had zelfs gehoopt dat KVP
en ARP de rol van bijwagen zouden
willen vervullen door steun te. geven
aan het progressieve regeerakkoord.
Stel echter eens dat de wens van
Trouw-Kwartet in vervulling was ge
gaan waardoor de AR-stemmen bij de
linkse drie zouden zijn terecht geko
men. De AR kiezers zouden zich dat
bij de volgende verkiezingen zeker
weten te herinneren. En ze zouden
spreken van verraad aan program en
kiezer. Jammer dat de KVP en de
ARP grotendeels de schuld dragen
voor het grote oponthoud in de for
matie Burger. Want wat ze nu weten
omtrent deze formatie konden ze drie
maanden geleden ook al weten. Zowel
Burger als Den Uyl hebben van hun
'Weerloze gevangenen' noemt u in uw
commentaar van zaterdag de Ameri
kaanse krijgsgevangenen in Noord-
Vietnam. vergeet hierbij echter te
vermelden, dat het hier niet ging om
onschuldige burgers, maar om solda
ten, die vrijwillig een beroep hebben
gekozen en de risico's daarvan moeten
dragen. Bovendien hebben zij de 'hel'
van hun gevangenschap overleefd,
de slachtoffers van hun bombarde
menten waren niet zo gelukkig. Het
valt me van Tr/Kw tegen, dat ze zo'n
opzichtige propagandastunt van de re
gering Nixon niet heeft doorzien.
Amsterdam Benno Groeneveld
Gezond verstand
In Tr/Kw van 26-3'73 verwijt de heer
D. Veenstra uit Amsterdam de heer
Smith uit Los Angeles, dat deze laat
ste ons een soort hersenspoeling wil
opdringen, namelijk dat wij Nederlan
ders onze bevrijding van de nazi's
uitsluitend aan de USA te danken
hebben. Volgens de heer Veenstra
kwamen de westelijke machten pas in
beweging toen in Rusland de kansen
keerden. Even een duik in de geschie
denis heer Veenstra! 4-7-42: Rommel
verslagen bij El Alamein: 31-3-43: Von
Paulus verslagen bij Stalingrad. En
dan nog in aanmerking genomen dat
de voorbereiding van een invasie
meer tijd vergt dan een tegenoffensief
in een landoorlog. En de USA c.s.
waren óók nog in oorlog met Japan!
Verder heeft de USA met zijn Mars
hall-hulp ons en het verslagen Duits
land óók weer op de been geholpen.
De Sowjet Unie bedankte daarvoor en
verbood zijn satellieten ervan gebruik
te maken.
Soest
D. Jesse
Indianen
Het is toch wel eigenaardig, dal de
regering-Nixon wel indianen die de
indianen in Wounded Knee willen
helpen, op alle manieren kan tegen
houden, terwijl indianen, die tegen de
bezetters zijn, barricades kunnen op
richten. De indianen kunnen geen
versterkingen krijgen, de belegerende
macht wel. Amerika voor de Amerika
nen (en dan de echte!).
't Harde
Roos Dekker
(ADVERTENTIE)
De ochtend is altijd een mooi moment om over een
aantal dingen na te denken.
Paar overwegingen: Roxy Dual Filter heeft een uiterst
laagteer-en nicotinegehalte. Is misschien netzo lekker als
uw eigen merk. Misschien lekkerder.
Alleen: u moet er even aanwennen.
Dat kost pakweg een week. Eén luttel weekje en u
rookt werkelijk nicotine-arm. Is dat iets om héél even over
na te denken of niet?
Nu ook In MenthoL
NEW DELHI (Kathpress) —Op initi
atief van het Vaticaan zal in 1974 of
begin 1975 een bijeenkomst worden
gehouden van vertegenwoordigers der
wereldgodsdiensten. De bedoeling van
dit treffen, dat in India gehouden zal
worden, is te komen tot een godsdien;
stige dialoog.
De eerste besprekingen ervoor heeft
mgr. P. Rossano, vice-secretaris van
het Vaticaanse secretariaat voor de
niet-christenen, met vertegenwoordi
gers van niet-christelijke godsdiensten
in India gevoerd. Na zijn contacten
zei hij, dat de tijd voor deze dialoog
rijp schijnt te zijn. Ook van de kant
van de niet-christelijke godsdiensten
verwacht men een gesprek. Als moge
lijke onderwerpen voor de dialoog
opperde mgr. Rossano onder meer de
moderne wereld als uitdaging voor de
godsdienst en de hoop op verlossing.
De ontmoeting zou ook gelegenheid
moeten geven tot gezamenlijk gebed
en studie.
MUNSTER (Epd) De gezamenlijke
Duitse werken van Martin Bucer
(1491-1551) zullen in twintig delen
worden uitgegeven. Vier delen zijn
reeds verschenen, een vijfde is ter
perse. De uitgave wordt verzorgd door
het Bucer-instituut te Münster, dat
geleid wordt door de kerkhistoricus
prof. Robert Stupperich en dat dezer
dagen een internationaal Bucer-
symposion organiseerde. Bucer leidde
de kerkhervorming in Straatsburg.
Van een onzer verslaggevers
LUNTEREN Waarom haalt
Moltmann wel tien drukken
en een boek van, zeg, een
christelijk gereformeerd hoog
leraar uit Apeldoorn niet?
Deze vraag van de Haagse ge
reformeerde predikant dr. B.
Wentsel markeerde gisteren
de discussie op de jaarlijkse
conferentie van het contactor
gaan van de gereformeerde ge
zindte (COGG).
Prof. dr. W. van 't Spijker (chr.
geref.; Apeldoorn) refereerde voor
een kleine honderd theologen over
'crisis en uitzicht van de gerefor
meerde gezindte' en zei op een
gegeven ogenblik, dat het gerefor
meerd belijden zo rijk is, dat daar
in. als men er maar voldoende in
spit, genoeg mogelijkheden liggen
voor een adekwate benadering van
de probelemen van de moderne
tijd. Prof. Van 't Spijker meende,
dat de crisis in de gereformeerde
gezindte mede daaruit te verklaren
Is, dat er steeds meer gereformeer
de theologen zijn, die in de bena
dering van de moderne problemen
wezenlijk afwijken van de Refor
matie. De Reformatie is hard op
weg terra incognita te worden.
Alles goed en wel, vroeg dr. Went
sel. maar hoe komt het, dat die
rijke schatten van het gerefor
meerd belijden er gewoon niet
meeer uit komen? Het humanisme
verslaat zijn duizenden, ook in ge
reformeerde kring. Het gerefor
meerde komt niet meer over. Prof.
van 't Spijker zag hier de nawee-
en van een geest van zelfgenoeg
zaamheid van een vorige generatie.
'We wisten alles. Het was er alle
maal, geïnventariseerd en wel. We
beseften onvoldoende 't 'reforma-
ta. quia reformanda: de kerk, die
gereformeerd is, omdat zij steeds
weer gereformeerd moet worden'.
Daar lag volgens prof. Van 't Spij
ker de oorzaak van een onvoldoen
de ingesteld zijn van de gerefor
meerde theologie op de moderne
vragen.
Oude wjjn
Het waren overwegend theologen
uit de gereformeerde kerken, die
op deze conferentie spraken over
de noodzaak, om in de theologie
aansluiting te zoeken bij de mo
derne tijd. Prof. dr. K. Runica
citeerde dr. C. Rijnsdorp: de oude
wijn is natuurlijk nog wel goed,
maar waarom worden we er toch
niet meer dronken van? Telkens
merk je. dat de dingen, die ons
warm maken, onze jeugd niet meer
raken. Ze merken bij ons te wei
nig de aansluiting aan de proble
men van vandaag. Prof. dr. D. Nau-
ta pleitte voor een elkaar vasthou
den als gereformeerde gezindte, en
oefen dan maar gerust kritiek op
de theologen in de gereformeerde
kerken, die misschien op verkeerde
wijze op de vragen van de moder
ne tijd ingaan. En ds. M. P. van
Dijk zei, dat je het humanisme pas
bestrijden kunt, als je er eerst
doorheen gekropen bent en ook
ingaat op de wezenlijke uitdagin
gen. Hij zag in die uitdagingen
Moltmann
ook een stuk leiding van de Heili
ge Geest.
De hervormde prof. dr. C. Graaf
land vond daarentegen, dat de gro
te neergang van het gereformeerd
belijden niet ligt in een kortslui
ting met de moderne tijd, maar
precies omgekeerd in een veel te
krampachtige aansluiting. Hij
meende, dat dr. W. Aalders in
wezen veel meer op de moderne
tijd aansluit dan al dat neocalvi-
nistisch inspringen op de tijd. 'Ik
heb het idee, dat we op dit mo
ment onze taak beter vervullen,
wanneer we het weer aandurven
haaks op de tijd te staan', aldus
prog. Graafland.
Subjectivisme
Uit het referaat van prof. Van 't
Spijker lichten wij nog. dat hij de
crisis in de gereformeerde gezindte
theologisch vooral zag jn een do
pers subjectivisme bij sommige
moderne theologen, bij wie het
absolute 'tegenover'-karakter van
Gods openbaring gaat wijken en
het geloof ook creatief wordt.
Het betekent een breuk met de
Reformatie, wanneer historisch-kri-
tisch bijbelondetaoek gaat heersen
over de kanon van de Schrift,
wanneer de navolging van Christus
voorwaarde wordt voo de verzoe
ning met God.
Maar dieper nog dan in de theolo
gie ligt de crisis in de vroomheid.
Het leven wordt van de bron
(woord en Kerk) afgesneden. De
liefde tot en uit God maakt plaats
voor het lief zijn voor elkaar. Het
leven van het geloof uit de belof
ten verschraalt en de notie van het
vreemdelingschap op aarde ver
dwijnt.
Uitzicht zag prof. Van 't Spijker
voor de gereformeerde gezindte,
als eerst erkend wordt, dat deze
crisis niet als een lot over de
kerken gekomen is, en als zij kon-
kreet als schuld wordt beleden.
Herstel is het werk van God. waar
toe hij ons roept. Laten wij Gods
macht niet afmeten aan onze mo
gelijkheden
Van een onzer verslaggevers
LONDEN 'Als we het feit herdenken dat paus Jo annes met Pacem in Terris tien^aar geleden .een drin
gend appèl op ons allen heeft gedaan om ons gezamenlijk in te zetten voor de vrede, zal dit geen aan
leiding tot feestvreugde of voldoening kunnen geven, zo zei kardinaal Alfrink gisteravond in Londen,
waar hij als internationaal voorzitter van de Pax C hristi Beweging op een bijeenkomst die de Engelse
afdeling daarvan had georganiseerd in het Londense 'Old Theatre'.
In die bijeenkomst werd de publicatie
van Pacem in Terris, 11 april 1963,
herdacht. Sinds die datum is volgens
de kardinaal 'bijzonder weinig veran
derd in de houding van de christenen
ten aanzien van deze fundamentele
problemen. Dat betekent dat we deze
periode van tien jaar niet benut heb
ben, geen gebruik hebben gemaakt
van de gegeven pauze om orde op
zaken te stellen'. 'Als Paus Joannes
spreekt van een disharmonie tussen
geloof en activiteit denk ik dat we dit
ontbreken van een actieve houding in
dienst van de vrede zullen moeten
zien als een zeer ernstig tekort van
ons christenen in deze tijd. Immers
wordt door deze afzijdigheid en nala
tigheid de situatie bestendigd, die
grote gevaren voor de hele mensheid
inhoudt en die onrechtvaardigheid en
geweld laat voortbestaan'.
De kardinaal wees op de bevindingen
van het Canadese Instituut voor Vre
desonderzoek, volgens welke juist de
trouwe kerkleden van bepaalde chris
telijke confessies de harde lijn van de
afschrikkingspolitiek verdedigen. 'Er
is geen statistisch bewijs te leveren dat
sindsdien Pacem in Terris veel hier
aan heeft gewijzigd. Hoewel men der
gelijke steekproeven niet mag genera
liseren, wil het mij voorkomen dat we
hieraan veel herkennen van de werke
lijkheid om ons heen', aldus de kardi
naal.
Bij de naam
'Wie de kansen van de vrede wil
versterken en de daarvoor noodzake
lijke veranderingen van maatschappe
lijke structuren bepleit wordt gemak
kelijk voor 'links' of zelfs voor com
munistisch aangemerkt, ook als hij
niets anders doet, dan de ideeën van
paus Joannes in Pacem in Terris
doorgeven. De moeilijkheid begint
blijkbaar bij het konkreet maken van
de vrede, het vertalen in de feitelijke
situatie. Het schijnt dat we gaan aar-
Kardinaal Alfrink
zelen als de zaken bij de naam moe
ten worden genoemd, uit vrees dat de
kerk zich- crp het terrein van de
politiek gaat begeven of dat een der
gelijke concretisering zou leiden tot
een scheiding der geesten en tot een
strijd tussen de christenen. Ik zou
hierbij willen aantekenen dat ener
zijds onderscheid moet worden ge
maakt tussen het begrip politiek als
een maatschappelijk handelen en poli
tiek als partijpolitiek programma. An
derzijds zal het onvermijdelijk zijn,
dat we de grote lijnen in de ontwik
keling ook als kerkgemeenschap zul
len moeten onderkennen en bewust in
de juiste richting bevorderen', zei hij.
In de pastoraal, de voorlichting, de
vorming, het onderwijs moet veel
meer getracht worden om 'los te
komen van de vanzelfsprekendheid
waarmee verdediging wordt gekoppeld
aan militair geweld'. Het verwijt van
onwezenlijk utopisme en naïviteit
dat telkens weer jegens de geweld-
HART-WEEK
Niemand zal het willen bestrijden dat
't in onze tijd van belang is aandacht
te vragen voor de onrustbarende stij
ging van het aantal hartziekten. Als
het waar is dat bijna 45 pet. van de
sterfgevallen in ons land in 1971 ver
oorzaakt werd door hartziekten, dan
is het duidelijk dat hier extra aan
dacht nodig is. Wel dient verdiscon
teerd te worden, dat andere ziekten
als belangrijke oorzaken-voor sterven
uitgevallen, zo niet drastisch terugge
weken zijn. Zuiver is het beeld dus
niet. Maar als het waar is dat steeds
meer mensen tussen de dertig en
veertig jaar reeds door hartinfarct
bedreigd worden dan dient er iets
gedaan te worden. Het kan zelfs een
hartweek rechtvaardigen. Hoewel niet
veronachtzaamd kan worden dat ook
een 'hartweek' bezwaren heeft Infor
matie is goed, maar kan ook overdre
ven worden zodat mensen in een
soort panische toestand komen. Wan
neer dan bovendien gewezen wordt op
de zware belasting voor onze econo
mie, moet men er niet vreemd van
opkijken wanneer hier en daar ie
mand minder enthousiast is. Volgens
de gegevens in ons blad van maandag
jl. is er voor een doeltreffende hulp
verlening vijf miljoen nodig. Dat is
best mogelijk. Het zou mij niet verba
zen wanneer een veelvoud van dit
bedrag nodig zou zijn om iets effec
tiefs aan de behandeling van deze
ziekte te doen. Maar wettigt dat deze
aktie? Is hier niet sprake van een
kwestie van volksgezondheid die in de
eerste plaats voor rekening van de
algemene middelen komt? Het is voor
mij een volkomen dwaze zaak dat de
slachtoffers van onze gejaagde tijd uit
een soort liefdadigheidspot geholpen
moeten worden. De vrienden van de
hartstichting zijn ook mijn vrienden,
maar ik gun hen iets beters dan een
aalmoes, want meer is vijf miljoen
voor ons volk niet. Zij hebben recht
op wat zij vragen, bij voorbaat. En
dat zeker tegenover wat er ons aan
extra belasting voor de omroep wordt
opgelegd. Voor allerlei luxe geven wij
miljoenen uit aan subsidies, terwijl
onze hartpatiënten per rammelende
bus geholpen moeten worden. Een
volkomen dwaze situatie. Hetzelfde
geldt van inzamelingen ten bate van
lijders aan andere ziekten. Er is na
tuurlijk nog iets anders. Ik denk aan
die man van Psalm 131: ik heb mijn
ziel tot rust en stilte gebracht. Hart
ziekten kunnen ook op andere wijzen
voorkomen worden. Niet altijd, weet
.ik wel. Maar onze wijze van leven ij
vaak beslissend.
loosheid wordt gemaakt moet duidelij
ker worden weersproken, 'Is het niet
naiever blindelings door te gaan op
een weg die bepaald wordt door ge
weld en tegengeweld, door afschrik
king en vergelding en die ons zal
voeren naar een katastrofe?' vroeg
kardinaal Alfrink. Eerder had hij de
Franse cineast en acteur Jacques Tati
aangehaald wie eens werd voorgehou
den dat de bewapening bedoeld is om
te voorkomen dat de wapens gebruikt
worden en die toen opmerkte: 'Het
leger is als een kamerplant die met
de grootste zorg moet worden om
ringd om te voorkomen dat hij gaat
bloeien'.
Prijs voor de vrede
Er moet ook een nieuwe inhoud aan
het begrip offergezindheid worden ge
geven, zei de kardinaal. De prijs voor
de vrede is niet alleen het afstaan
vaneen stuk welvaart en verworven
heid, daartoe behoort ook de bereid
heid daadwerkelijk voorrang te willen
geven aan de vrede, en dat betekent
een keuze ten koste van andere zaken
waarmee we ons kunnen bezighouden.
'Ieder van ons is een stukje achter
ban', zei kardinaal Alfrink, 'mits we
bereid zijn ons aandeel te leveren in de
krachten die met elkaar de positieve
ontwikkelingen kunnen steunen'. De
rol van de christenen en de kerken
heeft ook direct te maken met de
conflicthaarden Zuidelijk Afrika en
Ierland. 'Als Nederlander zou ik er
eigenlijk beschaamd over moeten zijn,
dal het woord apartheid een van de
weinige Nederlandse woorden is, mis
schien het enige, dat onvertaald
wordt gebruikt over de hele wereld.
De spanningen en de ongerechtigheid
die dit woord oproepen zouden voor
alle christenen een voortdurend appèl
moeten zijn, voor een duidelijke stel-
lingname ten aanzien van de huidige
situatie in de landen van Zuidelijk
Afrika'.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Rijssen: J. C. Schuurman
te Putten.
Benoemd tot bijstand in het pastoraa(
te Scherpenisse: A. G. Haring t(
Scherpenisse.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Bunschoten-Spakenburg:
H. Groeneveld te Vlissingen.
Benoemd tot pastoraat medewerker:
drs. T. Oosterhuis te Amsterdam die
deze benoeming heeft aanvaard.
Beroepbaar: drs G. P. Nooteboom. tot
dusver pred. voor kerkelijk toerus-
tingswerk op midden-Java, prof. Buys-
laan 45 te Baarn.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Westzaan: F. Harinck te
's Gravenhage-Zuid.
NED. HERV. KERK
Afscheid van Bodegraven: J. H. Cir>
kei, ber. te Bunschoten:
Intrede te St. Philipsland: cand. H.
Harkema uit Utrecht.
GEREF. KERKEN
Afscheid van Giessenburg: T. de Boer
ber. te Winschoten.
Intrede te Boechout (België): A. C.
Koeman uit Appelscha; te Amerongen:
J. D. Ubels uit Akkrum; te Renswou-
de: ais pred. in tijdelijke dienst; drs.
J. Verhave sinds 1 april 1.1. emeritus
pred. van Wildervanck.
CHR. GEREF. KERKEN
Afscheid van Midwolda (Old.): H.U.
Westerterp ber. te Spljkenisse en
Zuidland.
Intrede 11 april te Kerkwerve
(Schouw en Duiveland): W. J. Buys
uit Nijmegen.
BAPTISTEN GEMEENTEN
Intrede te Rotterdam-Z: L. H.Nieman
uit Coevorden.
Amos Koliek - Praat me niet over
liefde.Uitgave: Strengholt - Bus-
sum. Prijs 15,-
De 23 jaar oude Israëliër Amos Kol
iek, zoon van de burgemeester van
Jeruzalem, heeft met zijn verhaal
over het leven van jongeren in de
nieuwe staat, bekendheid gekregen.
We menen, dat de lof, die hem is
toegezwaaid van topauteurs als Leon
Uris en James A. Michener toch in de
eerste plaats het indringende sfeer
beeld betreft van de Israëlische samen
leving, zoals bijna volwassenen die
ervaren. Hoofdfiguur is Assaf Ryke,
zoon van een schatrijke Israëliër, die
men ontmoet als soldaat en als vrije-
tijdsbesteder. De schrijver poogt het
nieuwe denken van de jonge Israëliërs
in de strijd om zelfhandhaving te
schetsen, hij lardeert z'n harde ver
haal met sexuele ontmoetingen, die
nogal veelvuldig in deze roman voor
komen. Het is eerder wel, dan niet
praten over liefde. Assaf vindt het
grote geluk in de persoon van een
Amerikaans meisje, dat kort na hun
huwelijk bij een bomaanslag in Jeru
zalem omkomt. De Nederlandse verta
ling van dit suggestief geschreven tijd
beeld is van Lennaert Nijgh.
Rfs