ACTIE OM DE 'GESEL VAN
DEZE EEUW' TE DESTRIJDEN
Uitnodiging
tot zaken doen
I*: Het Motorhuis
X
Adverteren
doet verkopen
wij nodigen uUMSas
INSTITUUT PRAEHE
L
QI
Opel
Admiral
Hartinfarcten eisen steeds meer slachtoffers
Compromis-voorstel
in Surinaamse
stakings-conflict
Geefaan de kolekte cf stert
op gro 204050afbankreksnng248
Nederlandse Hartstichting, Den Haag
Pen-centrum op de bres
voor politieke gevangenen
Agrarisch Opleidingscentrum
AANGIFTE VAN LEERLINGEN
Ontsfiiegelde
filterglazen
HINDERWET
Te koop:
EEN GOED
ONDERHOUDEN
WOON- EN
WINKELHUIS
GEMEENTE
LEIDEN
Verhuizingen
piano-iransporten
Jan v. Duuren
Kinder
GOOCHEL.
BOEK
TUINSLANG
TUINBEELDEN
TUINBAKKEN
LEIDSE SCHOUWBURG K&0 LAK
ïf"' 'fx-*)'*.
PRAKTIJKDIPLOMA BOEKHOUDEN
TROUW/KWARTET MAANDAG 2 APRIL 1973
DRX (jC
door Huib Goudriaan
DEN HAAG 'Het hart- en vaatlijden is een overweldigend lijden,
dat de westerse wereld dreigt te ontwrichten. Als deze volksziekte
zoals nu het geval is in kracht blijft toenemen, zal zij de plagen
van de Middeleeuwen nog overtreffen.' Deze woorden, van dr. C. L. C.
van Nieuwenhuizen, voorzitter van de wetenschappelijke adviesraad
van de Nederlandse Hartstichting, zijn tekenend voor de verontrus
ting over de alarmerende, jongste cijfers van de hart- en vaatziekten
in ons land.
Een steeds groter deel van de totale
sterfte wordt immers veroorzaakt
door het hartinfarct, dat door de
Wereld Gezondheids Organisatie de
'gesel van de twintigste eeuw' is ge
noemd. In de vandaag begonnen nati
onale Hartweek kunnen wij, door te
geven aan de collecte 1973 van de
Hartstichting, deze gesel bestrijden.
Een strijd, die bitter noodzakelijk is:
acties van de reeds een tiental jaren
langer werkende hartstichtingen in de
anglosaksische landen hebben er
waarschijnlijk mede toe geleid dat
daar het dodenpercentage stokt.
De cijfers in Nederland over 1971
geven een stijging aan: er overleden
in totaal 110.243 mensen, daarvan
stierven er 50.095 (27.141 mannen en
22.954 vrouwen) aan de gevolgen van
hart- en vaatziekten. Het hartinfarct
overvalt bovendien mensen op steeds
lagere leeftijd. Dr. Van Nieuwenhui
zen: 'Omdat steeds meer mannen tus
sen de dertig en veertig jaar worden
getroffen, begint deze ontwikkeling de
gehele bevolkingsopbouw te bedrei
gen'.
Economie
De coronaire hartziekten (ziekten van
de kransslagader) betekenen een zwa
re belasting van onze economie. Vol
gens een advies van de Gezondheids
raad, dat in 1970-1971 werd uitge
bracht, zou jaarlijks aan ziektekosten,
werkverzuim en arbeidsverlies door
overlijden, bijna een miljard gulden
verloren gaan. Volgens minister Stuyt
moet dit bedrag nu met anderhalf
worden vermenigvuldigd. Wellicht ten
overvloede: onnoemelijk veel erger is
het niet te becijferen leed in tal van
gezinnen.
Wat gebeurt er om mensen met coro
naire hartziekten te genezen, om deze
ziekte te voorkomen en haar te be
strijden? Belangrijk is tijdig sympto
men van een naderend hartinfarct te
onderkennen. Volgens dr. Van Nieu-
wehuizen is de laatste tijd uit onder
zoekingen in het buitenland en in
Nederland gebleken, dat de volgende
verschijnselen vier zes weken
van tevoren een hartinfarct aan
kondigen: toenemende pijnen in de
hartstreek, onverklaarbare moeheid,
onregelmatig slaan van het hart.
Dankzij tijdig signaleren is het in
enkele Nederlandse hartcentra gelukt
een hartinfarct door operaties te voor
komen.
Ook na een hartaanval kunnen nog
veel patiënten worden gered; eender
de deel van de getroffenen sterft
echter in de eerste uren. Volgens
minister Stuyt zijn de eerste ervarin
gen met bijzondere ambulances als de
hartrenwagens om de patiënten op
deskundige en snelle wijze naar het
ziekenhuis te brengen, nog niet be
moedigend. Ook de hartchirurgie
aldus de minister onlangs in een rede
is nog niet in een stadium waar zij
algemene toepassing kan vinden. Zij
is nog in ontwikkeling en kan slechts
in sommige acute gevallen met enige
kans op succes worden aangewend.
Bewaking
Wel konden goede resultaten worden
bereikt met de hartbewakingseenhe-
den, die thans ook in Nederland in de
meeste grotere ziekenhuizen zijn gein-
stalleerd. Algemeen wordt aangeno
men dat deze eenheden de sterfte in
het ziekenhuis door hartinfarct kun
nen halveren. De hoge verpleegkos-
ten, die in een afdeling met speciaal
geschoolde staf en kostbare appara
tuur onvermijdelijk zijn, lijken ge
rechtvaardigd. Om dit werk te stimu
leren heeft de Hartstichting het hart-
chirurgisch centrum van het acade
misch ziekenhuis in Nijmegen 155.000
gulden geschonken. Met dit geld kun
nen vier hartbewakingsbedden van de
nodige apparatuur worden voorzien.
Prof. dr. L. K. Lacquet, onder wiens
leiding het Nijmeegse hartteam werkt,
zegt als reactie op dit initiatief van
de Hartstichting: 'Bij het ministerie
van volksgezondheid staat het opvoe
ren van de hartchirurgische capaciteit
in ons land hoog op de prioriteiten
lijst. De academische ziekenhuizen
zijn voor hun budget voornamelijk
aangewezen op de begroting van het
ministerie van onderwijs en weten
schappen. Juist nu deze categorie zie
kenhuizen in de hartchirurgie zo'n
belangrijke rol speelt, stuiten we door
deze constructie op extra problemen
op het gebied van onze investeringen
in de gezondheidszorg. Aangezien we
nu iets aan het opvoeren van onze
chirurgische capaciteit moeten doen.
zijn we vanzelfsprekend heel blij met
een initiatief, zoals dat van de Hart
stichting, waardoor we iets van die
uitbreiding mogelijk kunnen maken'.
Nazorg
Drie miljoen
In 1972 werd voor al deze vormen van
hulp anderhalf miljoen gulden door
de stichting uitgekeerd. Om dit werk
op dezelfde schaal te kunnen voortzet
ten zal in 1973 drie miljoen gulden
moeten kunnen worden verstrekt.
Voor een doeltreffende hulpverlening
zou volgens dr. Van Nieuwenhuizen
echter vijf miljoen gulden nodig
zijn.
Om deze miljoenen bijeen te krijgen
Herken de voortekenen van een hartinfarct
^middenvoor
kaak fc' in de borst
V ol rug
SYMPTOMEN:
1. Hevig suitientickkencJO'pijn
-middenvoor in de borst.
2. Pijn lioudl langer dan
5 minuten aan. ook als inen
rustig zit of ligt.
3. Transpireren en onrust,
misselijkheid en braken
kunnen voorkomen.
4. Pijrt kam uitstralen, naar
hals, rugof armen.
NB. Korte, scherpeistcken
op öón plaatsop de borst
wijzen vrijwel nooit op een
hartinfarct.
Van een verslaggever
PARAMARIBO De commissie van
goede diensten in het stakingsconflict
in Suriname heeft een compromisvoor
stel overhandigd aan de regering en de
ambtenarenbond CLO. De regering
heeft inmiddels met het voorstel inge
stemd.
Ten aanzien van de douanekwestie
merkt de commissie op, dat haar is ge
bleken dat de regering bereid is het
door de douanebond verlangde overleg
mogelijk te maken door de instelling
van een commissie met duidelijke be
voegdheden. Dit overleg zal volgens de
commissie kunnen beginnen, zodra de
stakende douaneambtenaren het werk
hebben hervat. Zij doet een beroep op
de regering in het kader van het al
gemeen akkoord de disciplinaire straf
fen, die de stakende douaneambtenaren
zijn opgelegd, te verzachten tot ernsti
ge berisping, strafdienst of boete. Een
aantal douanebeambten was gestraft
De gevolgen van een hartaanval zijn
meestal zeer ingrijpend, ook wanneer
de patiënten als genezen worden be
schouwd. Daarom zijn nazorg en re
validatie hard nodig. Er zijn enkele
revalidatie-centra gesticht, waar aan
de wederinpassing van de patiënten
in de- maatschappij wordt gewerkt.
Het voorkomen van hart- en vaatziek
ten, de preventie, het steeds meer de
aandacht van overheid en Hartstich
ting. Het jongste initiatief op dit
terrein van het ministerie van volks
gezondheid, is een onderzoek naar de
mogelijkheid om drie consultatiebu
reaus voor tbc-bestrijding te gebrui
ken voor de bestrijding van hart- en
vaatziekten.
De Hartstichting bevordert en onder
steunt financieel:
voorlichting (ter voorkoming);
snelle hulpverlening na hartin
farct;
revalidatie van hartpatiënten;
wetenschappelijk onderzoek;
activiteiten voor kinderhartpatient
jes.
Deze kaart wordt verspreid door de Hartstichting: om ter harte te
nemen.
wordt deze week in ongeveer vijfhon
derd gemeenten gecollecteerd door
'Vrienden van de Hartsticthting'. De
jaarlijkse inzamelingsactie zal worden
ondersteund door affiches (met als
motto: 'uw hart, uw leven.wees
royaal met geven!') door advertenties
en door radio- en tv-programma's.
Voor de campagne zullen zich inzet
ten radio- en tv-mensen als: Mies
Bouwman, Willem Duys, de leden van
het Farce Majeur-team, Coos Kamp
huis, Pim Jacobs, Koos Postema,
Letty Kosterman, Mia Smelt, Monica
Penders, Henk van Stipriaan en Jan
Dassen.
Voor degenen, die niet door een col
lectant worden benaderd, is er nog
het giro-nummer van de inzamelings
actie: 204050 ten name van de Neder
landse Hartstichting in Den Haag.
Ook kan geld gestort worden op bank-
Collectanten kunnen worden herkend
Collectaten kunnen worden herkend
teneinde zwendel te voorkomen
aan het officiële embleem van de Hart
stichting: een hart, met daarin alleen
maar de toorts, de fakkel met bran
dende vlam.
De gevers kunnen rekenen op de
dank van directeur J. Kierkels van de
Hartstichting, die in het voorjaars
nummer van het orgaan 'Hartslag' bij
voorbaat heeft geschreven: 'Hartelijk
dank, omdat u het hart hebt verlicht
van de hartpatiënten, oud en jong, en
van degenen die zich daar met hart
en ziel voor willen inzetten'.
met degradatie en inhouding van pe
riodieke verhogingen.
Wat de uitbetaling van loon aan stakers
over de stakingsdagen betreft, stelt de
commissie de regering voor de lands
dienaren, als zij het werk hebben her
vat. op hun verzoek een renteloos voor
schot te verstrekken. De aflossing zal
moeten geschieden door inhouding op
het loon in acht maandelijkse termij
nen. In het belang van een goede ver
houding tussen regering en vakbewe
ging stelt de commissie voor de drie
laatste termijnen van terugbetaling
kwijt te schelden.
AMSTERDAM Het Pen-centrum
voor Nederland heeft in zijn zaterdag
in Amsterdam gehouden ledenverga
dering een resolutie aanvaard, waar
in met de meeste nadruk steun wordt
gegeven aan het verzoek van Amnesty
International aan de Indonesische rege
ring, de meer dan 55.000 politieke
gevangenen in Indonesië onvoorwaar
delijk vrij te laten. De resolutie werd
onder meer gezonden naar de rege
ring in Djakarta, het ministerie van
buitenlandse zaken in Den Haag, de
commissie voor de rechten van de
mens bij de Verenigde Naties, de in
ternationale pen-club.
DORDRECHT
GROENEZOOM 400 (NOORDENDIJK)
TEL. 01850- 60666
1. Individueel tuinbouwonderwiji (ILO of MEL)
4-jarig
2. Lager land- en tuinbouwonderwijs
(algemeen vormend cn agrarisch), 4-jarig
3. Algemeen voorbereidend jaar
(voor partieel leerplichtigen)
4. Leerlingstelsel akkerbouw
2-jarig
5. Middelbaar landbouwonderwijs
3-jarig
6. Voorbereidend jaar voor hoger landbouw
onderwijs
7. Hoger landbouwonderwijs
Opgave vóór 1 MEI a.s. verdient aanbeveling.
Voor inlichtingen zie bovenstaand adres.
Hinderlijke reflexen en
spiegelingen zijn prak
tisch verdwenen bij de
nieuwe
Laat ze u eens tonen bij
Meester Opticien
Ook vcjor oogmeting.
Leverancier voor alle
ziek enfondsen.
Burgemeester en wethouders
van Rozenburg brengen ter
openbare ikennis, dat op de se
cretarie \jan die gemeente ter
inzage lie|> een verzoek mei bij
lagen om een vergunning inge
volge de Hinderwet van.
de Chevrton - Esso Maatschap
voor het Oprichten van een in
richting -voor de opslag van
aardolie ad aardolieprodukten
(sectie E),'aan de Rijnweg.
Tol en mei 12 april a.s. kunnen
schriftelijk bezwaren tegen hel
verlenen tan de vergunning bij
hen worcUn ingebracht.
Mondelingfe bezwaren kunnen
in persoon ol bij gemachtigde
worden ingebracht op de open
bare zittflng, welke gehouden
wordt op p9 april a.s. om 11.00
uur in hul gemeentehuis van
Rozenburg^
Burgemtsester en wethouders
der gemeente Rozenburg,
de secrt*aris, J. Kuiper;
de burgemeester, H. SIbots.
Rozenburg, 2 april 1973.
Begrafenisonderneming
Van der Luit
Haagweg 31 - Leiden
Tel. 23574
Gelegen aan Hoofdweg.
Indeling: kamer, eetkamer,
ruime keuken.
Boven,: 3 slaapkamers, keu
ken, douche en zolder
ruimte. Grote schuur met
zolder, grote tuin.
Rijnstraat 86, Katwijk a/d
Rijn.
De huisartsenpraktijk van
B. Sastrowijoto
arts
is per 1 april overgenomen
door
W. Schellekens
arts.
Spreekuur en telefoon
(64035) ongewijzigd:
Paganonistraat 24, Leiden
Z.W.
Agenda voor de openbare ver
gadering van de commissie
voor de algemene cn bestuur
lijke aangelegenheden op dins
dag 3 april 1973 te 20.00 uur in
kamer 234 van het Stadhuis.
Procedure behandeling begro
ting 1974.
Beschikbaarstelling kredieten
voor de aanschaf van een com
mandowagen en een trekker
manschappenwagen t.b.v. de
Brandweer.
Rapport werkgroep Brandweer.
Hoe krijg ik
een baan?
solliciteren
en alles wat u daar
van weten moet
door F.M.F. Fels *e cn
2e druk lO.OU
Verkrijgbaar In de boekhandel
KLUWER
Algemene Uitgaven
Wageningen
in binnen- en buitenland.
Onder garantie.
Verwarmde bergplaats
voor inboedels.
Middelstegracht 36
Leideh. Tel. 25468-24060.
ólHX,MArtECK
HST
Een origineel
cadeautje
Toverkunstjes die kinaeren zelf kunnen uitvoeren.
Voor de trucs is gebruik gemaakt van eenvoudigs
middelen zoals lucifers, een stukje draad, aen zak
doek. een glas. vingerhoedjes, kaarten en munten
Alle nummers van hel repertoire bezorgen de kin
deren veel plezier op veriaarspartijtjes en bii andarr
jelegenheden
boek met tekeningen f 6.70
.1 G Et A A R IN OS eOCKHANPSA'
NIEUWE AUTO HUREN
autoverhuur TIDTAp
st.aagtenstraat 14 111 Ivl
'telefoon:01710 -25709-53627 leiden
Voor de verkoop van beeld- en geluids- en
afspeelapparatuur zoeken wij een
goede verkoper
Leeftijd vanaf 20 jaar, die vanuit een hobby
doch liever op grond van een gerichte voor
opleiding en enige jareji verkoopervaring
in staat is deskundig te adviseren bij aan
koop van Radio en TV-apparatuur.
Voor 'The right man' (ook salaried) aan
trekkelijke funktie met perspektief.
Solliciteren met getuigschriften en/of ge
tuigschriften dinsdags t.m. vrijdags van
10.0012.00 uur en van 14.0016.00 uur.
VROOM 8, DREESMANN
HARTWIJK
Nieuwe Beestenmarkt 7-11 - LEIDEN - Tel. 26627
Ruime1' jiarlfë'ërgelegenheid
cC
biss
Rengo Moi
authentiek ritueel theater uit afrika
prijzen fi,- CJP 3,-
inschr. K&O 5,25 4,50
WO 4 april
STADSGEHOORZAAL
Herman van Veen
ln zijn nieuwe show
met dc contraband
prijzen 12,50 10,- 7,50
CJP 6,25 5.-
lnschr. K&O 11,25 4,50
MA 9 en
Dl 10 aPriI
kaartverk. en plaatsbespr. 5 dgn. voor de dag der voorst.
Oude Vest 45 (niet op zo.) v. 9.00-15.00 u., zat. v. 9.00-12.00 u„
tel. v. 10.00-12.00 u. (41200) en v.a. 19.30 u. a.d. zaal. Voor
Inschr. K&O v. 9,00-15.00 u„ zat. v. 9.00-12.00 u. (niet op zo.),
tel. v. 15.00-17.00 u. (31841)
W:
nbi
tip
si
fa.
I'" M
Dc in december 1972 gehouden examens brachten ons 662 geslaagde
kandidaten voor het associatie-examen
Onder deze geslaagde kandidaten bevonden zich 134 cursisten van het
rayon Rotterdam.
Nieuwe cursussen opleidende voor het examen december 1973 vangen aan
dinsdag 10 april.
Inl., prosp. en inschr. maandag t/m vrijdag van 9-5 en van 7-9 uur aan
ons lesgebouw
HEEMRAADSSINGEL 111 - TELEFOON 257639-230898- 232816
In 1972 slaagden bij ons 2863 leerlingen n.l. 1570 voor P.D.; 560 voor M.B.A. en I
733 voor S.P.D. Elke cursist ontvangt jaarlijks een volledige geslaagdenlljst. J
Jo Neemt li eens contact met ons op voor
een gesprek over de Admiral. Het zou
wel eens zeer vruchtbaar kunnen zijn.
U kunt hem dan meteen eens grondig inspecteren
en stevig aan de tand voelen op de weg, met zijn repre-
sentatieve uiterlijk, z'n efficiënte motor, z'n ongehoord vas-
W te wegligging en zijn zeer zakelijke ir. |ij
kilometerprijs. Komt u eens voor een Lj -tal
gesprek. Als u dat wenst zullen we ook met II lU
genoegen de Diplomat V8 aan u voorstellen.
Ook verkrijgbaar met
G.M.-Automatic.
ft»
Uw opeldealer
Vondellaan 00 - Telefoon 01710 - 69313-
B.V. Het Motorhuls Lelden
Ambachtsweg 1 - Industrieterrein 't Heen - Teleloon 01718-71046*
Katwijk
YO
Pre
hee
troi
No
Th
Nb
ins
tro
tot
No
ten
Sta
het
zeli
sti|
ove
GF
De
hij
gr<
stu
vol
Ma
ka;
Th
de
Nc
tei
tui
Nc
Ri
...hï e