Angst is eigenlijk een
gezonde zaak - maar het
kan uit de hand lopen
eoeo
Een valk voor 'n koningin
WWW'M.
wAM
r
door Catherine Gaskin
DE
'SLANK-BLUF'
SMEERKAAS
TROUW/KWARTET MAANDAG 2 APRIL 1973
BINNENLAND/ RADIO EN TV T4/K4IT
Van een verslaggevers
AMSTERDAM 'Ik kan geen definitie geven van een olifant, maar
als ik er een zie, weet ik dat ik met een olifant te maken heb. Zo is
het met angst ook. Als ze me vragen om het begrip angst te defi
niëren, kan ik met allerlei omschrijvingen komen, die allemaal wel
ongeveer aangeven wat angst is, maar pas wanneer ik bang ben,
weet ik wat angst is', aldus de Engelse psychiater W. Linford Rees,
die zaterdag in het Amsterdamse St-Lucasziekenhuis voorzitter was
van een symposium, dat de angst en de behandeling daarvan tot
onderwerp had.
D£ symptomen van de angst, de uiter
lijke tekenen, die erop wijzen dat
iemand angst ondervindt, zoals zweten
de handen, hartkloppingen enzovoorts,
gaan dan ook weer als signaal werken,
waardoor in het centrale zenuwstelsel
de angstgevoelens verhevigd worden,
inplaats van af te nemen, wat eigen
lijk een van de bedoelingen van deze
uiterlijke verschijnselen is. Psycho
farmaca (medicijnen te»gen de aandoe
ning) kunnen verlichting geven, zo
zei hij, maar ze nemen de aandoening
niet weg. Het menselijk wezen, de an
der, zo zei hij, vervult een centrale rol
als het gaat om het wegnemen van de
ziekelijke angst en vooral de arts
dient hier een voorname functie te
vervullen.
De Engelse* psychiater Max Hamilton
vertelde iets over het verschil tussen
patiënten, die aan ziekelijke an^st lij
den en depressieve patiënten. De
symptomen, zo zei hij, lijken dikwijls
nogal op elkaar. Enige onderzoek
teams hebben beide verschijnselen in
Engeland geanalyseerd. Het was wat
pijnlijk, zo vertelde hij onder hilari
teit, dat de mensen uit Newcastle tot
geh't'el andere conclusies waren geko-
Angst, daar waren alle sprekers het
over eens, is eigenlijk een gezonde
zaak. Het is een signaal, dat ons waar
schuwt voor gevaar en als zodanig
heeft het een nuttige functie. Over dit
soort angst en de bestrijding of be
handeling daarvan ging het symposium
dan ook niet. Maar wanneer angst niet
meer de* reactie is op gevaar, maar
onberedeneerd, zonder aanwijsbare
oorzaak, onstaat, is er sprake van een
ziektebeeld, van een aandoening waar
door mensen gekweld worden, zonder
dat ze er een reden voor kunnen opge
ven.
Prof. dr. J. J. Groen, van de Jelgers*
makliniek in Oegstgeest zei dat over
dreven, onberedeneerde angst een
kwestie is van 'terugkoppeling'. Wan
neer iemand een gevaar opmerkt, zo
zei hij, wordt er een signaal doorga
geven aan het centrale zenuwstelsel.
Een aantal onderdelen van het centra
le zenuwstelsel vertaalt de signalen en
op dat moment ontstaat het angstge
voel. Wanneer de onderdelen van het
centrale zenuwstelsel, die het signaal
registreren, niet in staat zijn het sig
naal 'evenwichtig* te vertalen ontstaat
angst voor iets dat er eigenlijk niet is.
men dan die uit Londen, waardoor het
onderzoek eigenlijk nauwelijks had
bijgedragen tot meer duidelijkheid.
Hijzelf, zo zei hij, had ook enig onder
zoek verricht, wat tot weer andere uit
komsten had geleid. Toch is er wel
een aantal kenmerken, die uit kunnen
wijzen of een patiënt aan ziekelijke
angst dan wel aan een depressie lijdt.
Een patiënt, die zijn interesse* verliest,
zijn hobbies verwaarloost, die boven
dien geen trek meer heeft in eten en
bij wie ook het libido, de sexuele aan
drang afneemt of verdwijnt, is hoogst
waarschijnlijk depressief. Iemand, die
aan heftige, onberedeneerde angsten
lijdt, zal over het algemeen niet zijn
libido verli'dzen.
Het juiste onderscheid is daarom zo
belangrijk, zo zei dr. Hamilton, omdat
vastgesteld moet worden, wat voor me
dicijnen men de patiënt kan toedie
nen. Wanneer er sprake is van twijfel,
moet in eerste instanties geneesmid
delen van het 'angst-bestrijdende type'
worden voorgeschreven, omdat psycho
farmaca, die depressies bestrijden aan
zienlijke lichamelijke' ongemakken
kunnen veroorzaken. Ook prof. Hamil
ton wees erop dat psychofarmaca bij
beide aandoeningen over het algemeen
niet kunnen worden beschouwd als gé-
neesmiddel in die zin, dat ze de pa
tiënt van zijn aandoening afhelpen.
Ze kunnen het de patiënt hoogstens
het leven wat draaglijker maken, de
onlustgevoelens tijdelijk verzachten of
wegnemen, waardoor de wc'g voor een
behandeling wordt geëffend, maar
therapeutisch ingrijpen zal over het
algemeen noodzakelijk blijven.
De redactie behoudt zich het recht voor ons
ter opname ln deze rubriek ontvangen me
ningsuitingen verkort weer te geven. BI]
publlkatle wordt met de naam van de inzen
der ondertekend. Brieven kunnen worden
gestuurd aan het secretariaat hoofdredactie
Trouw/Kwartet, postbus «5». Amsterdam.
Religie (2)
Uit het verbod van de apostelen hen
te aanbidden volkomen logisch
kan ik niet distilleren dat dus religie
zonde is. Als men de hiervoor ingesla
gen richting verder volgt stuit men al
gauw op de sleutel tot dit alles: Karl
Barth. Dr. Funke (Tr/Kw van 22
mrt) zet deze richting nog verder
voort en komt terecht bij Kutter.
Deze gaat van teksten over op slogans
als 'reiegie is surrogaat' en 'relegie is
heidendom'. Nu zegt Van Dale: religie
is godsdienst. Theologen gebruiken
echter gaarne een geheimtaal, wat
hun goed recht is. Maar het gevaar
speciaal bij hen is dat zij dit doen
door aan de woorden een andere bete
kenis of waarde toe te kennen dan
het Algemeen Nederlands spraakge
bruik doet. Al met al is degene die
geen religieuze behoefte ervaart maar
een arm mens. Voor de eenvoudige
ziel die via Karl Barth, Miskotte,
Kutter e.a. tegen deze hautaine en
kille abstracties oploopt is het een
houvast dat er ook staat: men hoort
zijn geluid, al weet men niet wanneer
het komt en waar het henen gaat,
maar men hóórt het wel.
Joden en christenen
Het valt me uit eerdere discussies op
dat men zo prat gaat op het christen
dom zoals dat nu functioneert. Dacht
a werkelijk, dat er onder Joden gèèn
zonen Gods zijn? Als u naar Israël
zou gaan en met de Joden in contact
zou komen, dan zou u zich erover
verbazen hoe Israël (niet vergeestelij
ken, zoals de kerk dat bijna 20 eeu
wen lang heeft gedaan) intens in
verbinding staat met de ene God van
de bijbel. Israël komt zijn Messias
steeds naderbij, terwijl de christen
heid zich juist steeds meer van Jezus
verwijdert. De opperrabbijn van het
Israëlische leger blies (in 1967), on
der de jubel van de soldaten, de
ramshoorn bij de klaagmuur en riep
uit: 'Wij hebben de Godsstad ingeno
men, wij treden het Messiaanse tijd
perk van het Joodse volk binnen'. Ik
herhaal, met voorbijgaan van de
christenheid komen zij hun Messias
steeds meer naderbij, terwijl de chris
tenen juist daar terecht komen, waar
de Israëli's nu uit vandaan komen,
namelijk in de toestand van de totaal
dode vormen. Toendertijd waren zij
zo dood en blind voor hun Messias,
dat Jezus over de stad weende, omdat
zij de Vredevorst niet zagen (Lucas
19:41 en 42). Maar nu wij!
Slnt-Annen J. A. Balkema
(ADVERTENTIE)
Quiz (2)
Naar aanleiding van hetgeen de heer
De Hoog uit Hoofddorp over de B.B.-
quiz schreef, wil ik het volgende
opmerken. Het verbaast me dat men
zelfs in onze christelijke kringen niet
door schijnt te hebben, dat de zo
geliefde tv-quizen in wezen nog ver
werpelijker zijn dan dc dansen om
het gouden kalf in Mozes' tijd. Teza
men met het stimuleren van een
kinderachtige speel- on ijverzucht ver
hoogt het de verering van het be
krompen menselijke verstand dat zich
bijna geheel laat fixeren op en door
stoffelijke waarden. Te zwaar op de
hand zou bovenstaande kritiek alleen
zijn indien de quizen enkel een paar
keren in het jaar (zoals de carnavals
vieringen) op het TV-scherm zouden
verschijnen; maar nu miljoenen kij
kers er een soort cultus van maken
waar ze zich met een zekere harts
tocht aan vergapen, lijkt me een
waarschuwing tegen dit soort 'dansen
om het gouden kalf' toch zeker op z'n
plaats.
Den Haag M. M. A. van Raalten
Riolering
Niet alleen op Terschelling heeft men
op het erf stapelputten, doch ook in
het midden van het land in het élite
dorp, Hollandsche Rading in de ge
meente Maar'ensdijk (U) heeft men
geen afvoer van het rioolwater. De
putten in de tuinen functioneren niet
goed, doordat de grond verzadigd is.
De grond rondom de huizen is dan
vaak ook doordrenkt met rioolwater.
De NOS vertoonde op de tv over
Terschelling een filmpje, doch zij had
slechts enkele kilometers buiten Hil
versum dezelfde toestanden kunnen
filmen. Een put ledigen kost 25 gul
den. Als de grond verzadigd is, moet
dit meermalen gebeuren. De straat en
rioolbela9ting bedraagt 35,90. Dit ar
tikel is misschien een kleine troost
voor onze eilandbewoners. Vaak voe
len zij zich een achtergebleven ge
bied.
C. Voogt
Ilollandsche Rading
1
2
3
4
5
6
7
8
9
2
3
4
5
6
7
8
9
Crisis, leegte, de
auto en 't geweten
De antirevolutionaire senator prof. mr.
W. F. de Gaay Fortman heeft in de
zaterdagse aflevering van Brandpunt
blijk gegeven van zijn zeer persoon
lijke visie op de kabinetscrisis. Wat de
laatste vier weken is vertoond, noemde
hij zonder meer een onwaardige ver
toning. Daarom is hij ook van oordeel
dat zijn eigen partij en de KVP in het
afwijzen van een kabinet-Den Uyl ver
keerd hebben gehandeld. Ook omdat
we op weg zijn naar nieuwe verhoudin
gen verdient een samengaan van pro
gressieven en confessionelen de voor
keur, zo luidde ongeveer een van zijn
uitspraken. Overigens ziet de senator
voor een slagen van de heer Burger
nog als enige mogelijkheid dat de
twee machtsblokkenhet te vormen
kabinet niet langer vastprikken op de
manifesten van beide kanten. Dan
moet het wel gauw gebeuren, anders
verliest de gewone burger zijn toch
al gedeukte belangstelling voor de
stembus.
Het sluitstuk van AVRO's Sterallures
werd geen hoogtepunt. Er lag een ze
kere matheid over het gesprek met de
vitale actrice Elly van Stekelenburg.
Presentatrice Sonja Barend, anders
zeer slagvaardig en in staat het vuur
wat aan te blazen, kwam deze keer
niet verder dan af en toe een vonkje.
Wat er van het hele qesprek bij mij
bleef hangen, was een gevoel van
leegte.
Panoramiek vervolgde zondagavond
de serie over de fatale consequenties
van het autosysteem. Opnieuw werden
interessante alternatieven besproken
en in de praktijk als goed functione
rend getoond. Er werd duidelijk ge
maakt, dat de toenemende vlucht uit
de steden nog meer verslinding van
kostbare ruimte tot gevolg heeft. In
het kader van de democratisering van
de maatschappij past natuurlijk de
leus dat iedereen recht heeft op een
auto. Panoramiek stelde daartegen
over dat het systeem de afstand tus
sen rijk en arm vergroot. Omdat het
de beter-gesitueerden zijn, die de op
eenhoping en de stank van de grote
stad het verst kunnen ontvluchten.
Naar de door Koos Postema gepre
senteerde terugblikken op bepaalde
jaren, mag ik graag kijken. Er zit al
tijd een stuk zelfherkenning in. maar
ook de verrassing van het 'Hé, dat
heb ik niet geweten". Waaraan het
lag. kan ik zo een-tioee-drie niet zeg
gen. maar het terugspelen van 1928
vond ik niet zo geslaagd. Misschien
waren er nu minder mensen aanwezig
die echt interessante herinneringen
wisten op te halen.
Wie naar Zienswijze heeft geluisterd,
kan weten dat hij en zij met een
slecht geweten nog niet zo slecht af is.
Want het functioneert tenminste. Er
is over het geweten op goed niveau
gediscussieerd, hoewel de denkwerel
den van de gesprekspartner zeer ver
uiteen lagen. Maar het is juist uit die
botsing van meningen dat de luiste
raar vaak voor zichzelf iets goeds kan
slijpen. TON HYDRA
Horizontaal: 1. zeden - vogelpluim; 2.
keur - halfbloed; 3. insekt - een weinig
- afk. van Emeritus; 4. plaats in Over
ijssel - reinigingsmiddel; 5. uitslag op
metalen - twijg; 6. niet dicht opeen
staande - vlaktemaat - keurig; 7. geurig
heid - pers. voomaamw. - radio omroep;
8. wier - bedrog (barg.) - water in
Friesland; 9. taille - scheepslading.
Verticaal: 1. aantekenboek; 2. voorheen
- plaats in N. Br.; 3. gordel - lofspraak;
4. vervelend wezen - welaan - snijwerk-
tuig: 5. teken r wijze; 6. vuil - platte
steen; 7. loot - plaatsje onder Epe -
familielid; 8. plaats in Gelderland - ri
vier in Engeland - zaak; 9. verhaal -
gezicht.
Oplossing van vrijdag:
Hor.: 1. kolos. 4 me, 5 AP. 7 rage. 9
iris, 11 Kea, 12 lak, 14 els, 16 To 18 Rr.
19 ka, 20 es, 21 ga, 22 de, 23 er, 25 Mn.
27 roe, 29 aak, 31 ank, 33 slap, 35 roge,
37 Ta, 39 da, 40 regie.
Vert.: 1 keg, 2 la, 3 sar, 4 maat, 6 pier,
7 re, 8 el, 9 ik, 10 si, 11 koker, 13 al.
15 steek, 17 oer, 18 ram, 23 eelt, 24 ba.
26 naga, 28 os, 29 AP.. 30 kr.. 32 Ne..
34 aar, 36 ode, 38 eg.
Aan onze abonnees
Voor de incasso van abonne
mentsgelden verzenden wij bin
nenkort weer de acceptgirokaar
ten.
Graag hopen wij dat u van deze
kaarten gebruik wilt maken,
omdat onze administratie op
verwerking hiervan is ingesteld.
Mocht er voor u aanleiding
bestaan toch een eigen giro
overschrijving te verrichten,
dan verzoeken wij u met klem
altijd het abonnee-nummer, dat
op de acceptgirokaart staat, op
uw girobiljet te vermelden.
Wilt u verder, zowel bij ge
bruik van de acceptgirokaart als
bij een eigen giro-overschrij
ving, geen mededelingen zoais
kennisgeving van verhuizing
e.d. vermelden? Doet u dit in
een afzonderlijk schrijven?
Onze administratie is u er zeer
dankbaar voor.
De Directie
'Ach, ja, dat is waar ook. Een bis
schopsdochter. Meneer Lachalan zegt
dat er in China fortuinen worden ge
maakt'.
Ik voelde boosheid opkomen. Iedereen
kletste over opium handel en spoor
wegaandelen en handelskoncessies. en
iedereen veronderstelde dat iedereen
in China er zijn deel van kreeg. Ik
dacht aan de betrekkelijke armoede
waarin wij geleefd hadden. 'Morgen,
dat is met zo! Ik kan het niet uitleg
gen. maar het is niet zo, niet iedereen
is daar rijk. En leg dat alsjeblieft te
rug in de koffer!' Ze hield de lange,
wijde bontmantel op die ik in de koude
Pekingwinters had gedragen.
'Moet ik hem niet ophangen?'
'Nee, in die kist is hij veilig voor de
motten. Leg hem alsjeblieft terug'.
'Zeker, juffrouw.' Ze was weer vol
nederig respekt. 'Het is alleen dat ik
nooit iets van bont in mijn handen
heb gehad. U zult hem hier 's winters
goed kunnen gebruiken. Dit is beter
dan die oude plaid die u nu draagt.'
'De plaid bevalt me best.'
'U wordt een echte Hooglandse? Nou,
u zult hem dan wel verslijten op uw
ritten, voordat u ermee klaar bent'
'Klaar? Met wat?'
'Gaat u niet altijd op zoek naar
Callum Sinclair?' Ze wendde zich met
een smekend gebaar in mijn richting.
'Och, juffrouw, het zijn mijn zaken
niet, en ik vraag u vergeving. Ik heb
het recht nietMaar Callum Sin
clair gaat zijn eigen weg, altijd al
gedaan, en ook vandaag nog. De
vrouw die hij zoekt is net zo hoog
boven hem verheven als die vogel van
hem. Hoog en machtig. Ze speelt en
lokt, dat doet ze, en die arme dwaas
heeft dat niet in de gaten. Nou ja, hij
is een man, ondanks al zijn geleerd
heid, en alle mannen zijn soms dwa
zen. Hij komt wel weer tot bezinning,
als de zomer voorbij is en zij vertrok
ken.'
'Morag?'
'Ach, juffrouw, ik moet mijn tong
beheersen. Wie ben ik om te roddelen
over mijn meerderen? En toch lijkt
het me soms, dat die zogenaamde
meerderen van mij ongestraft allerlei
dingen kunnen doen, waardoor Ik in
moeilijkheden zou komen. Maar Cal
lum Sinclair mag haar zoeken in de
heuvels en op de heide, en ze mag
een tijdje de zijne zijn. maar ze zal
nooit voor altijd de zijne zijn. Callum
Sinclair zal met zijn voeten op de
grond moeten komen. En hij zal val
len als een steen, niet zo zacht als
zijn vogel. Hij zal zwaar en hard
vallen. En dan zal hij daar liggen,
klaar voor de hand die hem opneemt.'
'Welke hand?'
Ze haalde haar schouders op en wend
de zich af. 'Wie weet? Maar, juffrouw,
verslijt uw pony en uw rok niet met
achter hem aan te rijden. Er is een
tijd voor alles. Alles komt terecht, op
zijn tijd.' Ze vouwde de bontmantel
zorgvuldig terug in de hutkoffer. 'Dus
zal ik mijn tante schrijven voor een
nieuwe rok, goed. juffrouw? Het zal.
niet erg duur zijn. En ik zie dat u
een prachtige avondjurk heeft voor
als de prins naar Ballochtorra komt.
Ze zeggen dat het een grootse avond
wordt, met alle edelen van het land
die komen buigen en onderdanig
doen. Ja, U zult er in die jurk erg
mooi uitzien, juffrouw
'Hoe weet je dat ik uitgenodigd ben?'
Ze lachte. 'Iedereen weet dat toch? Er
is niet veel om over te kletsen in het
dal. Wat in de zitkamer van Balloch
torra wordt gezegd, wordt al spoedig
herhaald in de bediendenkamers. We
weten allemaal dat u en de meester
uitgenodigd zijn We weten ook alle
maal dat hij niet gaat, en we wachten
allemaal af wat hij zal zeggen als u
wel gaat.'
LOWIETJE
SMIDJE VERHOLEN EN DE BOPPERTJES
i
25 'Wat betekent dat allemaal?'
vroeg smidje 'Verholen nieuwsgierig.
'Ik zie daar stenen, een zak cement,
een berg zand en nog veel meer
dingen, die ik wel bij de huizenbouw
verwachten zou, maar niet hier diep
onder de grond'. 'O, dat is werk
van mijn trouwe Adriaan', zei de
graaf. 'Die brave kerel is werkelijk
van alle markten thuis. We staan hier
namelijk in eèn deel van het complex
vluchtgangen, dat zich uitstrekt onder
het kasteel. Je weet wel, dat hadden
ze graag in, vroeger eeuwen. Nou
heeft Adriaan één van deze com
plexen dichtgemetseld tot een stevige,
brandvrije kluis Dat moest Adriaan
wel doen, want als ik een metselaar
uit de stad had laten komen, dan was
de geheime toegang tot mijn schatka
mer meteen 1 al verraden geweest'.
'Ik weet hein nu ookmerkte de
smid droog jóp. 'Jazo is het, zei
de graaf met een zucht. 'En dat heb
je alleen te danken aan het feit dat
Adriaan niet smeden kan. Als hij dat
óók nog had gekund, dan had ik jou
vast niks gezegd. Ik was dus wel
verplicht jou in vertrouwen te ne
men'. Toen begon de oude graaf
echter te lachen en hij gaf de smid
een joviale klap op de schouder. 'Ou
we reus!' riep hij schalks. 'Het zit
allemaal snor, hoor! Mijn eigen snor
is er niks bij! Ik heb je nou in
vertrouwen genomen en ik ben ervan
overtuigd, dat jij dat vertrouwen in
geen enkel opzicht beschamen zult!'
'Ja, maar wat valt er hier dan te
smeden?' vroeg de smid. 'Kom
mee', antwoordde de graaf. 'Stap rus
tig de schatkamer binnen en schrik
niet'. De oude edelman draaide het
licht in de zogenaamde schatkamer
aan en smidje Verholen viel toen
bijna achterover van wat hijdaar zag. -
Zoveel kostbaarheden had hij nog'
nooit bij elkaar gezien. .Hij werd er
stil van. Slechts een ongelovige zucht
ontsnapte aan zijn borst. 'Aardig beet
je, hè?' lachte de graaf trots. 'Neem
maar van mij aan, dat hier'voor een
slordige drie miljoen ligt. Zie je. die
massieve, gouden en zilveren beelden?
Zie je die antieke kisten met juwe
len? En die laden van die oude kast
zitten ook nog helemaal vol'. 'ON-
GE-LO-FE-LIJK!' zei de smid, toen hij
eindelijk weer in staat was wat te
zeggen. 'Niks ongelofelijk', ripos
teerde de graaf. 'Het is allemaal zo
reëel als mijn kale kop. 'Het ligt er
en het moet er netjes blijven liggen
ook. En daarvoor heb ik jou nou
nodig, Verholen. Adriaan heeft hier
een mooie muur gemetseld met een
deuropening. In die opening moet jij
een inbraakvrije kluisdeur aanbren
gen'.
FERDNAND
'Daar heeft hij niets in té zeggen. Ik
doe wat ik wil.'
Ze draaide zich naar me toe, en haar
gezicht, meestal vrijpostig en vertrou
welijk. was nu verzacht en bijna wee
moedig. 'Dat is mooi voor wie het
kan zeggen, juffrouw. Moge het altijd
zo blijven. Maar voor vrijheid moet je
altijd betalen. Wij allemaal. Voor
vrijheid en macht moet worden be
taald Nou, ik zal die rok meene
men en een briefje met de maten
naar mijn tante sturen. u heeft hem
morgenochtend terug.'
Ze was verdwenen en ik bleef achter
bij het raam, nadenkend over alles
wat Morag had gezegd en me afvra
gend of dit een van die avonden was
dat Callum langs Cluain reed zonder
ooit zijn blik naar mijn hoge raam te
richten, zonder zelfs njaar met zijn
hoofd te bewegen. Waren zijn gedach
ten voortdurend bij de vrouw van
Ballochtorra? Ik twijfelde er niet aan
dat Morag hóér had bedoeld. Iteed hij
uit om Margaret Campbell te ontmoe
ten? Verborgen de heuvels en heide
vlakten hun ontmoetingen? Nee, dat
kon niet waar zijn. Het was niet
Margaret Campbells stijl. En toch
brandde het beeld van Callum in me,
bewegingloos op de pony, zijn valk op
de gehandschoende hand, een donke
re, markante figuur. Als hij zoveel
indruk op mij had gemaakt, waarom
dan ook niet op Margaret Campbell?
Op haar rusteloze zoekende manier
was ze wellicht ook op dat beeld van
Callum gevallen dat mij voortdurend
beheerste. En zou het gaan zoals Mo
rag zei, als ze naar Londen verhuisde
wanneer de eerste herfstsneeuvv begon
te vallen? Speelde ze met hem, om
haar verveling te verdrijven, en ge
loofde hij dat het spel geen spel was
maar werkelijkheid?
(Wordt vervolgd)
Radio vandaag
Splfsuur A dam: lichte gramm muz
en ber.d 7,25.7.30 V.d. vonrpag. VPRO: 7.54
Dez.e.djrg. VARA. 8.00 NW8 8.11 Dingen v.d
dag. S',23 (S) Spitsuur A'dam - verv 9.15
iS; Ccef me de vijf. verzoekpl.prugr. 0.35-
9.40 Waterst. 10.30 (S) Muz. voor luiste
raars. <11.00-11.02 Nws). NOS: 12.00 Den
Haag deze week. VPRO: 12.15 VPRO-Maun-
dag: rechtstreeks progr., waarin rep., in-
torv..komm., ber,, telef. reakties en muz
(13,00 Nws, 13.11-13.20 Akt.t. 14.25 Schoolra
dio. AVRO: 14.45 Radiojournaal. 14.50 We-
genverkeersinf. 14.55 Reg. zaken. 15 25 (S)
Scala: ontmoetingen met Jonge Nederlandse
kiinsfcnanrs' klarinet en piano: mod. muz
15 53 (SI Vioolduo: klass. muz. 18.00 Nws
16.03 Radiojournaal. 10.05 <S> Ballroomork
met zangsollsten. 1C.30 (Si Mikadoo: kinder
m Overheidsvoorl.: 17.40 De politic nu
A1 RÓ: 17.55 Mod
AVRO, 18.00 Nws. 18.11 Radiojournaal.
1R.2); Dc gesproken brief, 18.25 (S> Jazz
Spectrum PP: 19.00 Uitz. v.d. P.P.R. NOS:
i" li) <S> Herm. en Fanf. in Nederl. en Eur.
19 -18 <S) Hobhvscnop - popul. progr. over
electronica. 20.00 Komt U maar: akt. progr.
mèl gesprokken, telef. reakties en lichte
gramm.muz, 2145 Utgebr. rep. 22.25 Ultz.
v.d, Bond zonder Naam. NOS: 22.30 Nws.
AVRO: 22.40 Radiojournaal. NOS: 22.30 (Si
TV vanriuag
NEDERLAND I
NOS NOT
10.45-12.00 Schooltelevisie-
NEDERLAND I
NOS
18.00 W.K. IJshockey
-Zweden-Tsjechoslowaki je
te Moskou
18.45 Ti-ta-tovenaar
18.55 Journaal
AVRO
19.05 AVRO's Toppop
NOS
i20.00 Journaal
AVRO
20.21 Peyton Place
21.10 Cannon: De dood
snijdt aan twee kanten
22.00 Televizier Magazine
;nos
22.50 Journaal
TELEAC
22.55 Engels - los 22
NEDERLAND II
NOS
NOS-Jazz: E.B.U. Jazzconc. 1972. 23.55-24.00
Nws
HILVERSUM II
NCRV- 7.00 Nws. 7.02 Het levende woord
7 08 Si Preludium: klass. njuz. 7.30 Nws
7.41 (S) Hier en nu. 7.55 Aangestipt-
progr.overz. 8.00 <S) Te Deum laudati'ius
Cymn, v.d. hulsvr. 8.45 (S) Plein publ.
maandagmorgen .met. mensen en muz.. mei
9.30 (St Hier en nu. 10.30 Nws. 11.15 (St
v.d. kleuters. 1130 (S) Hier en nu. 11.32
(St Zilverpraat 11.55 Med. 12 00 Strict!--
Countrv StVle. 12.21 Voor boer en tuinder.
12.26 Med. t.b v. land- en tuinb. 12.30 Nws.
12 41 IS) Hier en nu. 12.50 Makro; soc.
c*nn. rubr. 13,00 'St Orgelennc,: mod. muz
13,30 <St Hier en nu. 13.32 (S) Frans
I' H'i" cchooiradio. 14.30 (S*
Hie- en - s net lied in de eur.
landen 15 00 Geref. mlddagdst. 15.30
Nws. 15 33 (S) Studio 6; middagmag. met
16.30 <S) Hier en nu. 17.20 Overheidsvoorl.:
Ontmoetingen niet rijksgenoten. Samenstel!
en pres Tjark Petzoldt. 17.30 Nws. 17.32
(S) Hier en nu.
NCRVis.00 (S) NCRV Comhn Corner.
18.19 Uitz. v.d B P 18 30 Nws. 18.41
Toelichting bij het nws. 18.45 (S> Kon
Militaire Kapel. 19.00 (S) Filter- jongeren-
progr. 19 30 Literama: radiokron. over boe
ken. schrijvers en toneel. 20.00 Nws. 20.05
Avondoverdenking. 20.15 (St Radiophllh.
ork.: mod. muz. 21.00 De legende v.d. groot
inquisiteur, hoorspel 21.25 <S) Ich wandte
mich und sail an alles Unrechl, das geschah
unter der Sonne, ecclesiast. handeling voor
twee spreekstemmen, bassolo en ork., van
Bernd Alois Zlmmermann. 22.00 De compo-
18.45 Ti-ta-tovenaar
18.55 Journaal
KRO
19.05 De familie Ashton
NOS
20.00 Journaal
KRO
20.20 Filmportret v.d.
actrice Josine van
Dalsum
21.10 Speelfilmcyclus met
Edward G.Robinson:
Gangsters en Gokkers,
speelfilm uit 1936
22.30 Tele-Zet
NOS
22.35 Journaal
TELEAC
22.40 Recht op de Burger
af - les 1 (herh.)
DUITSLAND I
10.00 Journaal, 10.05 Act. en muz. 10.45
Fllmrep, 11,45 TV-film. 12.15 Act.rubr. 12.40
Persoverz. 12.50-13.20 Bullen), rep. 16.15
Journaal. 16.20 Uitz. voor oudere kijkers
17.05 V.d. kindoron, 17.55-18.00 Journaal.
(Reg. progr.: NDR: 9.30-10.00 Sosamstras-
se. 18.00 Graf Luckner. 18.30 Act. 18.45
Zandmann. 18.55 Sportjournaal. 19.26 Arnie.
19.59 Progr.overz. WDR: 9.30-10.00 Sesam,
strasse. 18.00 Reg. nws. 18.10 Showprogr.
18.40 Hier und Heute. 19.15 V.d. kinderen.
19.25 Oraf Luckner.) 20.00 Journaal en
weeroverz. 20.15 Rep., analyses en menin-
ry,$t v.d. maand: Maurice Ravel, klankbeeld
2.3.00 Theoiog. Etherleerg, 23.35 (S) De
comp. v.d. maand: Maurice Ravel, met
NCRV-Vocaal ensemble. 23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM III
KRO: 7.00 Nws. 7.02 KRO-op-Drie: Discjoc-
kcyshow, <8.00, 9.00 en 11.00 Nws.) 12.00
Nws. 12 03 Van twaalf tot twee: KRO's
pauzeprogr. met 13.00 Nws en 13 03 Raden
maar. TROS: 14.00 Nws. 14.03 Van twee tot
dr-" op III. 15 00 Nws. 15.03 De Hugo van
Goldmen. Show, incl. de nationale tip-
vi M'tien. 16 00 en 17 00 Nws.)
NOS: 18.00 Nws. 18.02 Joost de Draayer
ShOW. AVRO 19 00 Nws. 19.02 AVRO'S
Toppop. 20.00 Nws 20.02 Radiojournaal.
20.05 Take the 8-tra!n 21.00 Nws. 21.02 De
negen-uur-show. 22,00 Nws. 22.02 Supercl.
dreammachine. 22.55 Mod 23 oo Nws. 23.02
33-45-78 muz.magazine '24.00 Nws. 0.02-
U.05 Radiojournaal.) 0.55-1.00 Nws.
BELG1E 324 m NED.
12.00 Nws, med. en SOS-ber. 12.08 Landb.-
kroii. 12 15 Licht muz.progr. (12.50 Buitenl.
persoverz 13.00 Nws. act., weerber. en
toneelage.n-L- 13.55 Beursber. 14.00 Nws.
14.03 Schoolradio. (15.00 Nws.) 16.00 Nws cn
beursber. 16.10 Lichte muz. 17.00 Nws en
med. 17 10 Lichte ork.muz. 17.55 Weeg
schaal,
IS 00 Nws 18.05 V.d. soldaten. 18.45
Sport. 18.55 Taalwenken. 18.57 Lichte muz.
19.00 Nws en act 19.30 Lichte muz. 19.40
Keurig Engels 19.45 Openb. kunstbezit.
20.00 Licht muz.progr. (20.30 Boekbespre
king.) 21.00 Splinternws. 21.05 Licht progr.
22.00 Nws en loterijber. 22 15 Licht muz.-
progr. 23.00 Nws. 23.05 Licht platenprogr.
23.40-23 45 Nws.
gen. 21.00 Showprogr. 21.45 Fllmrep. 22,30
Journaal, comm. en weerber. 22.50 TV-
portret
DUITSLAND II
17,30 Journaal en weerber. 17.35 Luft-
sprunge.
18.05 Act. en muz. 18 35 Tekenfilm. 19.10
Stadt ohne Sheriff. 19,45 Journaal, act. cn
weerber. 20.13 Fllmfragm. en gesprekken.
Aansl. Journaal. 21,15 Der Aufruhr in den
i'evennen, Franse speelfilm uit 1971. Aansl.:
Filmkritiek. 23.05 Journaal, comm. en weer
ber 23.20-0 10 IJshockey.
DUITSLAND III NDR
18.00-18.30 Sesamstrassc. 19 00 TV-cursus.
19.30 Bellamys Pflanzen-Report. 20.00 Jour
naal cn weerber. 20.15 Rep.film. 21.45
Fntofilm,
DUITSLAND III WDR
9 30 Sesamstrnsse.
18.30 Cursus Spaans. 19.00 Zandmann.
19.05 Progr. voor Italiaanse werkn. 19.15
Prisma v.h. westen. 19.45 Reg. nws. 19.55
Comm. 20.00 Journaal en weerber. 20.15
Muz.films. 21.15 TV-kritiek. 21.45 Act. 22.05
TV-cursus. 22.35 TV-portret
BELGIE FRANS
18.05 Journaal. 18.10 Kinderprogr. 18.30
V.d. vrouw. 19.00 R.K. uitz. 19.30 Sport.
10,45 Weerber. en journaal. 20.15 La Pierre
de Iuiip. 21.45 Kuil. magazine. 22.45 Jour
naal
BELGIE NEDERLANDS
14.00-16.00 Schooltelevisie. 17.30 Idem.
18.00 Fabeltjeskr. 18.05 De Woudlopers.
18.30 Twee korte fiimrep. 19 10 Sporttribune.
10.33 Zoeklicht. 19.38 Med. en weerber.
19.45 Journaal. 20.10 Milieubeheer en na.
tuurbehoud. 20.40 Lady L, speelfilm. 22.35
Nws v.d. boekenmarkt. 23.10 Journaal.