ONSUMENTEN
1JNA TER ZIELE
Geen akkoord over EEG-muntfonds
poort van Europa
Wat is volgens u de juiste weg tot bezitsvorming:
aandelen, onroerend goed of vaste rente?
NES FO
ig bedrijf bezig bedrijf bezig bedrijf Nederland is OnZe
looi- Henk Thomas
iü:
DOW JONES INDEX
Wall Street gemakkelijk
Wedden
om'n fles
whisky,
datu
VAT 69
lekkerder
vindt?
Ned. fondsen in New York
FINAN'CIëN EN ECONOMIE
T27/K27
MSTERDAM De verbruikscoöperatie heeft in ons land nooit goed
rortel geschoten. Dit in tegenstelling tot landen als Engeland, Denemar-
ten, Noorwegen en vooral Zweden. Uit het rapport van het raadgevend
)ureau Berenschot door het bestuur van CO-OP Nederland te hulp
jeroepen blijkt, dat voor de coöperatie van consumenten in ons land
Ie bel voor de laatste ronde heeft geluid.
et ziet er op dit moment althans
iet naar uit dat een koper zal
idraven om de CO-OP met zijn
>nd 300 vestigingen van dc onder-
ang te redden. Ook als dit onver-
oopt toch mocht gebeuren, is deze
nieke vorm van detailhandel ter
ele. Geen koper immers zal de
isse structuur, die een coöperatie
eeft, willen handhaven. Steeds
neer stemmen gaan op om die 'ou-
e' structuur te vervangen door die
in een 'moderne' naamloze of he
loten vennootschap, waarmee uit-
indelrjk gekozen wordt voor een
iUe, onpersoonlijke bedrijfsvorm,
ie gericht is op het maken van
oveel mogelijk winst. De verbruiks-
oöperaties hebben zich steeds meer
'epresenteerd als een alternatieve
nderneming naast de zelfstandige
leinhandel. Zij vormen in beginsel
e enige ondernemingsvorm, waarin
e leden-consumenten inspraak en
ledezeggenschap hebben in de gang
zaken. In deze zin nl. is de
iperatie uniek. Anders dan naam-
Dze vennootschappen zijn coöpera-
es verenigingen van personen (niet
an kapitaal), opgericht met het
oei om gezamenlijk een betere of
iedkopere voorziening in bepaalde
ehoeften te krijgen.
Uitbuiting
lovendien aldus de motivatie van
e grondleggers van de coöperatieve
leweging, wilde men zich door de
prichting van een eigen bedrijf of
finkei te weer stellen tegen econo-
nische uitbuiting. In dit klimaat
ferd in 1844 in het Engelse plaatsje
lochdale de eerste verbruikseoöpe-
atie opgericht. De leden waren ar-
ne wevers, die voor hun schamel
oon verbruiksgoederen wilden heb-
ten van goede kwaliteit en tegen
ien zo laag mogelijke prijs. Aan
beide mankeerde het een en ander.
Niet zelden werd toen met de waren
geknoeid (krijt in het meel). Daar
naast maakten de arbeiders bij de
winkeliers schulden, waarvan de
laatsten miisbruik maakten door een
meer dan redelijke winstmarge te
erekenen. Hoe weinig florisant de
positie van CO-OP Nederland is, to
nen de cijfers van het bureau Be
renschot duidelijk aan. De CO-OP
heeft in de afgelopen jaren een
verlies geleden van ruim 50 mil
joen bij een jaaromzet van ongeveer
250 miljoen. Het dieptepunt werd
bereikt in de jaren 1969 en 1970.
Sindsdien is er een kentering opge
treden. Waren de verliezen in 1971
nog 19 miljoen, vorig jaar was dit
bedrag gehalveerd.
Dit jaar zal, naar wordt verwacht,
een bedrag van 5 miljoen rood op
de verlies- en winstrekening prijken.
Dit is dan bereikt dank zij forse
bezuinigingen en veel reorganisaties
en met een steeds verder teruglo
pend aantal leden. In september
1972 waren 357.976 gezinshoofden lid
van de CO-OP, rond 50.000 minder
lan in 1965.
Losse organisatie
De oorzaken van de precaire situatie
waarin de CO-OP zich nu bevindt,
liggen in de losse organisatie, die in
feite te democratisch is om slagvaar
dig te zijn. Uit de geschiedenis van
CO-QP Nederland blijkt hoe groot
het gelijk van gedelegeerd commissa
ris, mr. Mazzola is, als hij zegt, dat
'een slecht en in zichzelf verdeeld
bestuur en de geringe bereidheid
om samen te werken binnen de
Nederlandse verbruikscoöperaties de
CO-OP voor een belangrijk deel
naar de rand van de afgrond hebben
gebracht'.
in 1969, toen de pijnlijkste verliezen
werden geleden, zette de desintegra
tie van de CO-OP in. In dat jaar
gingen de bestuurders van de vele
Nederlandse verbruikscoöperaties,
die de concurrentiestrijd met de
normale kleinhandel niet konden
volhouden, hun hersenen pijnigen
over middelen om de positie te
versterken. Een commissie o.l.v.
prof. P. Steenkamp kwam tot de
slotsom, dat een hechte en centraal
geleide organisatie nodig was om de
handschoen tegen bedrijven als Al-
bert Heyn en De Gruyter te kunnen
opnemen.
Het plan Steenkamp werd echter
door op hun zelfstandigheid staande
coöperatiebesturen getorpedeerd,
De als los zand aan elkaar hangende
structuur bleef bestaan. Wel kwam
er een samenwerking tot stand tus
sen de centrale CO-OP Nederland en
de kneusjes onder de regionale coö
peraties. Intussen had het bestuur
van CO-OP Nederland, vooruitlo
pend op de bundeling van alle ver
bruikscoöperaties, al grote investe
ringen gedaan 50 miljoen), die
voor niets bleken te zijn toen het
plan-Steenkamp werd verworpen.
Het gevolg was ruzie binnen het
CO-OP bestuur en een paar top-
koppen vielen. De reorganisaties, die
er na 1969 zijn geweest, hebben de
verliezen wat kunnen drukken, maar
niet tot staan kunnen brengen.
De tweespalt in de coöperatieve be
weging in Nederland, met enerzijds
de centralisten, die een effectief eco
nomisch beleid voor ogen stond en
anderzijds degenen, die decentralisa
tie wensten in overeenstemming met
het oer-beginsel van de coöperatieve
gedachte een democratie van con
sumenten is zo de diepere oor
zaak van de verbrokkelde structuur
van de CO-OP.
(ADVERTENTIE)
Eindeloos kan men over deze
vraag redetwisten. Elk van deze
drie vormen van beleggen kent
zijn voordelen. En evenzeer
nadelen. Zo biedt het één u de
beste inkomsten, het ander zorgt
voor waardestijging.
Het derde geeft de grootste
zekerheid. Dan wordt het wel
uiterst discutabel wat in uw
specifieke situtatie de meest
gerede weg is.
Wat doen grote beleggers?
Het zal u niet verwonderen,
dat zeer grote institutionele
beleggers zoals veizekering-
maatschappijen en pensioen
fondsen pertinent niet op één
paard wedden. Zij spreiden het
hun toevertrouwde kapitaal.
Alleen een uitgebalanceerde mix
van beleggingsmogelijkheden
biedt bij een minimum aan
risico's een zo hoog mogelijk
rendement.
Deze grote financiële
instellingen hebben het in dit
opzicht makkelijker dan de
particulier. Het is een heel
verschil of men miljoenen wil
veilig stellen, dan wel spaar
centen of een privé vermogen.
Wat kunt u doen? Aandelen
of obligaties kopen. Uw geld in
een huis steken. Of een spaar
rekening openen. Elk weer met
zijn eigen voor- en nadelen.
Afhankelijk ook van het
bedrag dat u ter belegging
beschikbaar hebt.
Nefo belegt voor u in drieën.
Nefo zorgt ervoor dat u als
particulier net zo kunt beleggen
als grote financiële instellingen.
Dat wil zeggenkapitaal
spreiding op de drie pijlers
aandelen, onroerend goed en
vaste rentedragende waarden.
Met de bedoeling om de methode
van een zo groot mogelijk
rendement bij een minimaal
risico ook voor de particulier
die een bezit wil vormen of
beschermen mogelijk te maken.
Ongeacht of u nu beschikt over
een paar honderd gulden dan
wel vele duizenden. Reeds met
een bescheiden bedrag bent u
zowel aandeelhouder van de
belangrijkste nationale en
internationale fondsen,
onroerend goed bezitter en
rentetrekker.
Zonder dat u uw geld
versnippert. Zonder dat uw geld
u ook evenredig veel kopzorgen
geeft.
Hoe kunt u in Nefo beleggen?
U kunt alle inlichtingen
verkrijgen bij uw bank of
commissionair. Daar zal men u
uitvoerig adviseren.
Via bank of commissionair
kunt u ook Nefo-aandelen kopen.
Maar wellicht wilt u de
mogelijkheden eerst nader
bestuderen. Dat kan.
U ontvangt een heldere,
informatieve brochure thuis.
Zonder enige verplichtingen.
U hoeft slechts onderstaande
bon in te vullen en
ongefrankeerd op de bus te doen.
r----------
Zend mij vrijblijvend documentatie
I over Nefo.
Naam:
Adres:
Woonplaats:-
Deze bon in open envelop en zonder
postzegel sturen aan Nefo, Antwoord
nummer 1748, Amsterdam.
1 efschil ran mening o ver standplaats
Van een onzer redacteuren
BRUSSEL De EEG-minister* van financiën hebben gijteren in Brussel geen akkoord bereikt
over de oprichting van een Europees muntfond s.
Koersen in Montreal
Er bestaat verschil van mening over
de standplaats van het fonds: Luxem
burg, Brussel of mogelijk Londen.
De Nederlandse minister van financiën
Nelissen zei overigens de eerste negen
maanden van het fonds niet veel te
verwachten. (De inwerkinstelling is
door de Europese topconferentie in
Parijs bepaald op uiterlijk 1 april).
Volgens de bewindsman zal men pas
volgend jaar gaan praten over het
samenbrengen van monetaire reserves
van de EEG-landen. 'Voorlopig zal het
Europees muntfonds niet meer zijn
dan een brievenbus die éénmaal per
week geleegd moet worden', aldus
Nelissen. 'Het fonds zal verder slechts
behoefte hebben aan een werkster die
het lege gebouw af en toe even
schoonmaakt', zo zei de Needrlandse
minister.
Bezwaren
De ministers van financiën van de
negen landen van de EEG hebben
bezwaren gemaakt tegen de Ameri
kaanse opvatting over het veranderen
van de waarde van de dollar, en
andere valuta's. De V.S. zijn van oor
deel dat de waarde van een geldsoort
afhangt van de geldreserves van een
land hoe hoger de reserves, hoe
waardevoller die geldsoort, aldus de
redenering.
De Europeanen daartegenover zijn, en
hier is al herhaalde malen op gewe
zen. van oordeel dat de waarde van
dat geld afhankelijk is van andere
factoren, zoals de stand van de beta
lingsbalans. Zij vinden dat devaluatie
geboden is als er uit een land meer
geld vloeit dan dat er binnen komt.
De Britse minister, Anthony Barber,
heeft gezegd dat er achter de monetai
re hervormingen meer haast moet
worden gezet. Die hervormingen moe
ten ook inhouden de regeling van de
kapitaalstroom en binnenlandse aan
gelegenheden als de rentevoet. Voorts
meent hij dat een nieuw stelsel geba
seerd moet zijn op vaste alhoewel
'aanpasbare' wisselkoersen. De volgen
de week begint te Washington een
conferentie van ministers en andere
financiële deskundigen uit 's werelds
voornaamste westerse geïndustriali
seerde landen over het ontwerpen van
een nieuw internationaal monetair
stelsel.
l)nm Kar Chem
Husky
Nat. Gas
Mass Ferguson
Nat Kesnuues
Shell Canada
Inifuat. üpurrn Ultl. OU. Mod*
21 mrt 938.37 192.08 108.38 74.59 511.8.
22 mrt. 925.20 189.22 107.11 74.53 511.6
23 mrt 922.72 189.22 106 60 74.43 506.3
21 mrt 16.080 1.776 405 1.055
22 mrt. 17.130 16.510 1.790 233 1.293
23 mrt 18.470 18.550 1.805 677 759
Britse ambassadeur op congres:
loolvink commissaris
an Credietbank
an één onzer verslaggevers
MSTERDAM De oud-minister van
•ciale zaken B. Roolvink wordt com-
issaris van de Nederlandse Crediet-
ank. De directie zal dat op de op 12
>ril te houden jaarvergadering aan
aandeelhouders voorstellen.
iederlandsc
redietbank
MSTERDAM De totale baten van
e Nederlandse Credietbank in 1972
jn gestegen van 71 min tot 83,6
iln. Het saldo van baten en kosten,
aor afschrijving gebouwen en inven-
irissen, bedraagt 27 min tegen
23,9 min irl 1971, wat een stijging
etekent van 13,1 pet. De brutowinst
leeg van 20,7 min tot 23,3 min
n de winst na belastingen van 5,4
iln tot 7,4 min. Het dividend zal
let 1 pet worden verhoogd en wnr-
en vastgesteld op 15 pet over de
andelen b, waarvan opnieuw 2 pet in
indelen ten laste van de agioreserve.
ierbij dient in aanmerking te wor-
en genomen dat het dividendgerech-
gd aandelenkapitaal in vergelijking
iet 1971 met 9,4 pet is toegenomen
jdus blijkt uit het jaarverslag,
et balanstotaal steeg van 2,6 mil-
>rd tot 3.2 miljard, wat in vijf jaar
jd een verdrievoudiging betekent,
oor deze groei is de uitbreiding van
e kredietverlening en van het euro-
leviezenbedrijf doorslaggevend ge
feest. De directie van de Nederlandse
redietbank pleit in haar jaarverslag
•'oor een structuurplan waarin de pro-
Mematiek van de economische ontwik
keling van het komend decennium
aan de orde wordt gesteld, in het
bijzonder dat van de werkgelegenheid
Export
Financierings Mij.
DEN HAAG De Export-Financie
ring-Maatschappij te Den Haag heeft
in het boekjaar 1972 een bruto-winst
geboekt van 3,8 miljoen. Vergeleken
met de bruto-winst (de winst vóór
voorzieningen voor belastingen en de
biteuren) over het voorafgaande jaar
ad 2,6 miljoen is dit een vermeerde
ring van ruim 45 pet.
Stevin/Van der Poel
BLOEMENDAAL De Stevingroep
neemt aannemingsbedrijf gebr. Van
der Poel in Terneuzen over. De toe
treding zal worden tot stand gebracht
door middel van aandelenruil, waar
toe de Stevingroep 402.000 nominaal
gewone aandelen zal uitgeven.
Van der Poel heeft 275 personeelsle
den. De omzet van het bedrijf be
droeg in 1971 22,5 min en over
schreed in 1972 de 27,5 min.
Gouda Garen
GOUDA Gouda Garen heeft 1972
'redelijk winstgevend' afgesloten en
de ontwikkeling in 1973 laat zich niet
ongunstig aanzien. De reorganisatie
die in 1972 is doorgevoerd, is tot op
heden volgens de verwachtingen ver
lopen. Een en ander heeft tot gevolg
gehad dat van de prnduktieruimten
circa twee-derde is vrijgekomen. Deze
ruimten zijn gedeeltelijk aan derden
verhuurd, zo deelt het bedrijf mee.
ASW
NIJMEGEN ASW apparatenfabriek
heeft eind 1972 het evenwicht tussen
kosten en opbrengsten bereikt. Het
boekjaar 1972^ kon worden afgesloten
met een winst van 21.516. In 1973
wordt een verdere langzame verbete
ring van het bedrijfsresultaat ver
wacht. In 1971 werd een verlies gele
den van 0,87 min en in 1970 een
verlies van 1,05 min.
ADVERTENTIE
Van één onzer verrlaggevers
ROTTERDAM De Britse ambassa
deur in Nederland, E. J. W. Barnes,
zei het vrijdag op een congres over
Engeland en de EEG in de Rotter
damse Doelen onomwonden: 'Neder
land is voor ons de poort tot Europa
en de Rotterdamse haven is de toe
gangsdeur tot de EEG. De deur is
thans open, ik hoop dat hij nimmer
wordt gesloten'.
Door de toetreding van Engeland tot
de Europese Gemeenschap komt het
belang van samenwerking tussen de
Nederlandse en Britse ondernemingen
steeds meer op de voorgrond te staan.
Dit geldt met name voor de distribu
tie van exportgoederen. Door de uit
breiding van het Britse marktgebied
en de sterk stijgende kosten van het
transport is het voor Engeland van
het grootste belang wegen te vinden
voor een efficiënt en kostenbesparend
distributienet. Met zijn- ervaring en
door zijn gunstige ligging kan Neder
land hierin een grote rol spelen, al
dus de ambassadeur.
Dr. A. P. van Gent, bedrijfsadviseur,
gaf de sleutel tot de samenwerking
tussen beide landen: 'Eén van de
Kon. Olie noteerde gisteren t 42%-42% i42Vi
42%Philips 20-20'. 119%-20%), Unilevei
3 53'«-53% 53'.-53''*) en KLM 37-, .38).
Opgave duPont, Glore en Forgan.
interessante aspecten van Nederland
is voor de Britten de uitgebreide
ervaring, die onze bedrijven hebben
in de penetratie van de overige EEG-
landen. Daar staat tegenover, dat veel
van deze bedrijven te klein zijn om
hun ervaring te gelde te maken. De
tijd dringt, dat de directies van deze
ondernemingen overwegen met de En
gelsen te gaan samenwerken'.
■NEW YOKK
AC'F Industries
Airco
Allied Chemical
Alum Co of Am
American Brands
American Can
Am Cyaiumid
Am Elecir P-.wer
An) Metal Climax
Am Muiors
Am Smelt C Ref
Am Tel 4 Tel
Ampe$
Anaconda
Armco Steel
Allant Richfield
Rendu
Bethl Steel
Boeing
Burlington
Ind
30%
30%
Kleine staatsobligaties
kosteloos omwisselbaar
DEN HAAG Het ministerie van
financiën heeft het mogelijk gemaakt
staatsobligaties van 100 en 500 kos
teloos in te wisselen tegen obligaties
van 1000. Dit omdat de geringe
handel in de kleine coupures tot on
gunstige koersvorming en daarmee tot
onbillijkheden kan leiden.
Produktie van schoeisel
verminderde in 1972
DEN HAAG De Nederlandse pro
duktie van schoeisel is. volgens het
CBS. in 1972 gedaald tot ongeveer 19
miljoen paar. In 1971 werden in Ne
derland 25 miljoen schoenen, laarzen,
pantoffels en sandalen vervaardigd.
De produktie van geheel leren schoe
nen. laarzen en sandalen verminderde
van 17,25 miljoen paar in 1971 tot 14
miljoen paar in het afgelopen jaar.
Can Pacafic Ry
Celariese
Chase Manhaltan
Chesap 4 Ohio R
Chrysler
Cities Service
Colgate Palmollve
Colt Industries
Common» Edison
Cons Edison
Con! Can
Cont Oil
Curtlss Wright
Curl Ins Wright A
Dart Ind
Deere and Co
Duw Chemical
Du Pont i El)
Eastman Kodak
First Nat City
18 18',
28% 30'j
45% 46%
47 46%
31% 32%
93% 93'J
17%
32 "v 31%
24% 2'
27 27%
41 40%
23 28%
34% 35
35% 44%
44% 100»;
100', 161'
163'
36%
Gen Fouda
Gen Motors
Gen Put)! Ilnl
Gen Tel 4 Tel
Getlv Oil 1
Gilelte
Ginihel Brother»
Goodvear I and F
Gulf Oil
llliiioi» Centr
Insilcn
Int Busm Mach
Intern Harvester
lot Nick of Can
I 4 Tel
23% 23%
11% 11%
425 428
32% 31%
33 32%
35% 34%
43 44%
Ling-Lemco Vuugl 8% 8%
Litton Ind 8% 8%
Lockheed Alrcrafi 7% 7%
Marcor 21% 21%
Martin Marietta 16"* 17
May Dep Stores 35% 3!
McDonnell Uougla 35% 35%
Mo hi I Oil Corp 66% 80%
IMC G
I'rnn Central
Pepsico
I'helps Dodge
Philip Morri
Phillips Petr
El
27 28%.
2% 2%
83% 83%
44% 44%
126% 127%
41% 41%
Procter 4 Gamhl 104 108",
RCA 28% 28%
Republic Steel 27s, 27%
Reynolds Ind 45% 45s,
Roval Dutch Petr 42% 42%
Sauia Ft Iud
Sears Roebuck
Shell nil
Southern
Southern Pacific
Railway
Sperrv Rand
Stand Mil Calif
Stand Oil Indiana
Exxon Corp
Siudahuker-Worlh
Sun oil
48% 46%
18% 18%
34 33%
38% 38%
42% 42%
79% 79%
82% 82%
19% 91
43V. 41
49 48%
Texas Gulf
Texas Inal
Transamerica
Unilever
Union Carbide
Un1 Royal
United Aircraft
United Brand»
US Steel
53'4 53%
43% 42%
13 12%
35% 36%
7% 8%
31% 31%
23 21
Cello
Chadhourri Golh
Chase Select Fd
Columbia Gas
Cont telephone
97%b 97%ll
89 90:l,
61
24% 24%
38 37',
66% 66'%
11% 12%
16% 16',
16% 16*4
Public tier*
Standard Brand»
13'4
7%
66%
31
7%b
68%
27-%
10%
49%
30%
Union Klecir 17
iuiied Corp» 8%
United Ga» 17%
Western Banco'n 33%
