Opwekking tot gebed
en verootmoediging
Navraag naar het kerkgeld
L
u
ii
Predikanten willen
afzien van procenten
'Missionarissen
overleven opstand
in Z.-Afrika niet'
Spaanse kardinaal in
conflict met Madrid
Kardinaal en bisschop
bij jubileum-bedevaart
Baskische priesters
weigeren politieke eed
vandaag
Beroepings-
werk
Boekenetalage
Pleidooi Schelphoek
TROUW/KWARTET DONDERDAG 22 MAART 1973
KERK /BINNENLAND
T2|B0
Polarisatie gereformeerde kerken
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Het nioderamen van de generale synode van de gereformeerde kerken lieeft zo
als wij gisteren in een deel onzer edities meldden de kerkeraden opgeroeepen, zondag 15 april
eeil gebedsdienst te houden ter algemene voorootmoediging en opwekking.
De synode besloot in november tot
het uitschrijven van deze bidstond,
omdat bepaalde ontwikkelingen in het
.kerkelijk leven daartoe aanleiding ga
ven. Wel constateerde de synode met
dankbaarheid, dat in de dreigende
conflicten, die zij te behandelen
kreeg, de eenheid bewaard bleef,
maar zij verkeerde ook in grote zorg
over vele factoren, die wijzen op een
geestelijke crisis in de gereformeerde
kerken. Zelfs werd gesproken over 'n
tegenstelling tussen de materiële wel
vaart en de geestelijke armoede en
onzekerheid. 'Daarover zullen we ons
gezamenlijk moeten bezinnen voor het
aangezicht van God', aldus de oproep
van het moderamen.
De oproep is gepubliceerd in het
maartnummer van het blad 'Kerkin
formatie'. Daarbij is ook een gespreks-
nota gevoegd, omdat het de bedoeling
is, dat naar aanleiding van de gebeds
zondag plaatselijk bezinningsavon-
den worden georganiseerd. Men kan
de gespreksnota met de oproep bestel
len bij het algemeen kerkelijk bu
reau, Koningslaan 11, Utrecht, voor
tien cent per exemplaar plus porto
kosten.
Voortdurend
Oud-synodepraeses dr. P. G. Kunst zei
ons in een voorlopig commentaar, dat
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Acht gereformeerde predikanten willen hun Inkomensverbete
ring voortaan in centen in plaats van in procenten ontvangen.
Inhakend op de discussie over de jaarlijkse salarisverhogingen van de hogere
beambten, waarin dezelfde kwestie speelt, hebben zij de vereniging van predi
kanten van de gereformeerde kerken voorgesteld, het initiatief in deze te
nemen. Een blokkering van standpunten verspert volgens hen thans de weg
naar een andere inkomensverdeling.
De acht predikanten zijn H. G. Boswijk, G. Brouwer, W. van Galen, A. Griffioen,
G. den Heeten, G. Kalksma, C. H. Koetsier en E. Verhoef.
(1949) 'De zendingsarbeid is een na
drukkelijk en overtuigd neen-zeggen
tegen de religieuze beseffen der mens
heid'. Het is 'ja-zeggen tegen de per
soonlijke bemoeienis van God met
ieder mens in de wereld'. Er is nie
mand, niemand, die God ernstig
zoekt, dat getuigt zowel het Oude als
het Nieuwe Testament. Als bij ons er
iets is van liefde tot God dan is het
omdat Hij ons het eerst heeft liefge
had.
Lochem
dr. H. C. Funke
Hongerdood
Opnieuw krijgen we berichten over
een rampzalige droogte in India. Van
de ruim 550 miljoen inwoners heeft
nog ongeveer 36 procent hulp van het
welvarende deel van de wereld nodig,
dat wil zeggen 198 miljoen. Cynisch
geredeneerd zou men kunnen zeggen
dat deze 198 miljoen mensen rustig
de hongerdood kunnen sterven; mis
schien hebben de overblijvende 352
miljoen bij een sterke geboortebeper
king dan nog een overlevingskans.
Elke hulpactie is menselijkerwijs ge
sproken een druppel op de gloeiende
plaat, maar toch speelt me het woord
van onze Heer door het hoofd
'Geeft gij hen te eten!' Zou de won
derbaarlijke vermenigvuldiging van
brood en vis anno 1973 tot de onmo
gelijkheden behoren? Overigens, hoe
voelt ons christelijk volksdeel zich in
onze zgn. welvaartstaat? Volkomen ge
lukkig naar de kerk gaande in hun
luxe tot zeer luxe automobiel? Zou er
via een extra hulpactie en vooral via
bidstonden waarbij we eindelijk eens
zouden toegeven tegenover onze Heer
dat we het werkelijk niet meer zien
zitten, niet veel meèr zijn te berei
ken? Hulpactie: vanaf april 1973 het
abonnementsgeld met de helft verho
gen tot april 1974 en het extra bedrag
aan ontwikkelingsprojekten ten goede
laten komen. Zit hier iets in?
Oss
M. Hoeksma
(De afdeling Interchurch Aid van de
wereldraad van kerken plaatste een
oproep ten behoeve van India voor
400.000 dollar. Haar Nederlandse afde
ling, de Stichting Oecumenische Hulp
heeft hiertoe haar gironummer open
gesteld: 5261 te Utrecht, met vermel
ding India. Red.).
Oproep (3)
De heren Karlsbeek, Lanser, Pieters-
ma en Schreuders klagen er over dat
er met een botte bijl gehakt wordt in
him inkomens. Ik verbaas mij er wel
over dat leden van het CNV daarover
klagen. Zij hebben altijd de mond vol
over gerechtigheid en nu willen de
vakbonden (daar de regering in ge
breke is gebleven) dat een beetje
verwezenlijken (zij het dan met een
botte bijl) en nu schreeuwen zij
moord en brand. Het streven naar een
inkomstenverbetering voor de laagst
betaalden heeft hun volledige steun,
maar dan moet het wel een streven
blijven zeker. Hebben jullie wel eens
ooit nagedacht over jullie laagst be
taalde collega's? Handen af van de
duizend gulden vakantiegeld van de
laagstbetaalden waar de overheid het
ontleedmes inzette, zodat er 700 gul
den overbleef: een kostuum en een
jurk, en je vakantie kun je thuis
doorbrengen.
Andljk
Jac. Bakker
de gereformeerde kerken zijns inziens
thans in een situatie verkeren, die
niet één zondag, maar voortdurend
de aandacht vraagt in het gebed. Het
traditionele kerkelijk leven is bezig
zich te ontplooien op een wijze, die
velen, moeilijkheden oplevert. De ge
reformeerde kerken moeten in deze
periode leren samen te leven en zich
te bezinnen op de verplichting, die
het leven naar de belijdenis hen op
legt.
Overigens meende dr. Kunst, dat zo
lang de polarisatie als model voor
kerkelijk leven wordt aanbevolen en
in praktijk gebracht, het houden van
één bidstond op de basis van dank
baarheid voor synodebesluiten heel
weinig helpt.
Het verlangen naar kerkelijke
samenleving kan moeilijk effect krij
gen, als de praktijk door ons gedrag
en door onze woorden het tegengestel
de beeld vertoont, aldus dr. Kunst.
Dr. P. G. Kunst: leren samen te
leven.
Prof. dr. J. van den Berg zei, dat de
eerste en grootste nood voor de gere
formeerde kerken niet gevormd wordt
door de geschillen, die zich thans
voordoen. Het grootste probleem is
dat van het teruglopen van de kerk
gang en alles wat daarmee samen
hangt. Het leek prof. Van den Berg
goed, daarmee bezig te zijn en vooral
ook in het gebed. Maar dat is niet
alleen een zaak van de gereformeerde
kerken, maar in feite van alle kerken.
Daarom vond hij, dat dit bidden zo-
Prof. dr. J. van den Berg
veel mogelijk met alle christenen sa
men moet gebeuren.
Verder wilde prof. Van den Berg deze
gebedszondag niet in de sfeer van
alleen pessimisme en somberheid
zien, maar ook met een open oog voor
al het goede, dat er ook nu in de
kerken is, maar dat alleen kan functi
oneren op basis van liefde en trouw
voor de zaak van de Heer.
Voorbereiding:
Prof. dr. K. Runia vond het een
goede zaak, 'dat wij als kerk uit
deze moeilijkheden de weg van het ge
bed zoeken'. Veel zal afhangen van
een goede plaatselijke voorbereiding
door bezinningsavonden. Prof. Runla
legde er de nadruk op, dat het besluit
tot deze gebedszondag al in november
genomen is en dus niet onder invloed
van de laatste ontwikkelingen.
(ADVERTENTIE)
Dc redactie behoudt zich liet recht voor ons
ter opname ln deze rubriek ontvangen me
ningsuitingen verkort weer te geven. BIJ
publlkatle wordt met dc naam van do Inzen
der ondertekend. Brieven kunnen worden
gestuurd aan het secretariaat hoofdredactie
Trouw/Kiynrtctv ^jostljijs .85.9, Amsterdam.
Kievitsei
Enige jaren geleden verzocht de ko
ningin, haar geen kievitseieren meer
aan te bieden. Ik. meen, dat de reden
van dit verzoek "was, dat de koningin
het massale zoeken naar en het ver
stoken van kievitsnesten verre van op
prijs stelt Maar nu las ik het bericht
dat een jongen het eerte kievitsei
kapotgedrukt had. Naar mijn mening
ha'd u dat bericht niet moeten plaat
sen, of wat misschien beter geweest
I zou zijn, het bericht moeten voorzien
van een verwijzing naar wat de konin-
gin destijds als haar wens geuit heeft.
Winterswijk
L. Noort
Religie
Met veel instemming las ik wat colle
ga F. Kuiper over de religie schreef.
Het was Herman Kuttér (1863-1931),
de Zwitserse socialistische predikant
in ZUrich, die in zijn boek over Kant
'Im Anfang was die Tat' zeer duide
lijk uiteenzette het verschil tussen
Godsgeloof en religieus verlangen.
Dat boek verscheen in 1923. De in
vloed van Kutter op Barth is bekend.
Kutter schreef o.a. 'In de religie is
het om God en goddelijke dingen te
doen, in de godsdienst (het Godsge
loof) handelt God'. 'Religie is het
surrogaat voor de godsdienst (het
Godsgeloof), zoals de afgoden het sur
rogaat van God zijn'. Religie noemt
Kutter heidendom en de bevrediging
van religieuze behoeften een zonde.
Krasse woorden vooral voor wie zich
in het Dagboek van Frederik van
Eeden verdiept heeft. Dr. J. H. Ba-
vinck schreef aan het eind van zijn
'Religieus besef en christelijk geloof
Deze sigaretten zijn vervaardigd van uitsluitend de beste delen van 30 soorten
blonde virginiatabak. Reeds op de plantage door geschoolde vakmensen
geselecteerd en vervolgens in onze fabriek door specialisten naar
oude vaktradities zonder toevoeaina van smaakstoffen gemenad en verwerkt.
Ed. Laurens Continental
Mild Virginia f 1.65
KINSHASHA (NC News Service)
Wanneer een opstand van de zwarte,
bevolking in Zuid Afrika uitbreekt,
dan rekenen de blanke missionarissen
er min of meer op dat zij zullen
worden vermoord. En dan niet door
de zwarten, die hen kennén, maar
door de andere die hen niet kennen.
Dit heeft de algemene overste der
paters oblaten, pater Richard Hanley,
verklaard tegenover het rooms katho
lieke persbureau Dia in Kinshahsha
in Zaire, het voormalige Kongo.
Tegenover hetzelfde persbureau ver
klaarde de aartsbisschop van Durban,
mgr. Denis Hurley, eveneen een
oblaat, dat de blanke rassendiscrimi
natie in Zuid-Afrika in 'geleende tijd'
werkt en dat de zwarte vrijeheidsstrij-
ders hun ogen op de klok gericht
houden. Toch is er volgens aartsbis
schop van Durban, mgr. Denis Hur
ley, nog enige tijd beschikbaar voor de
blanken om een vredelievende oplos
sing voor het rassenprobleem in Zuid-
Afrika te vinden.
De aartsbisschop wijst erop, dat er
onder de blanken van Zuid-Afrika
een duidelijke evolutie aan de gang
is. Geweld op dit ogenblik zou bijzon
der ongelukkig uitkomen, omdat dit
deze evolutie zou afstoppen. Er zijn
duidelijke tekenen - zo zegt hij - dat
de Engelssprekende pers zich van de
situatie bewust wordt. Zij trekt ter
kruistocht bijna voor rechtvaardig
heid en grotere gelijkheid. Ook de
studenten trekken zich volgens de
aartsbisschop de probleen steeds
meer aan. Het zou beter zijn deze
evolutie te steunen dan het geweld
aan te moedigen.
Overigens is er - aldus aartsbisschop
Hurley maar weinig tijd meer. De
vrjheidsbeweging in Angola en Mo
zambique wordt steeds sterker. Hoe
lang zullen de Portugezen de strijd
nog volhouden? Daarna zal Rhodesië
verpletterd worden en dan zal de hele
vrijheidsbeweging zich op Zuid-Afrika
richten, aldus aartsbisschop Hurley.
PAMPLONA (UPI). Aartsbisschop
José Mendez van PaSnplona in Spanje
heeft geweigerd het Franco-bewind
toestemming te geven om elf priesters
voor het gerecht te brengen, omdat
zij in preken zouden hebben opgeroe
pen tot verzet tegen het Spaanse
regime. Onder het concordaat tussen
het Vatikaan en Madrid mogen pries
ters slechts worden berecht na toe-
temming van de bisschop in hun
ambtsgebied. Indien -de toestemming
wordt geweigerd kunnen de priesters
worden beboet en worden vastgehou
den indien zij weigeren de boete te
betalen. In Spanje mogen politiechefs
en regeringsfunctionarissen boeten
opleggen zonder tussenkomst van een
rechter.
DEN BOSCH (ANP) De 90-jarige
vereniging Nationale Bedevaarten
houdt deze zomer zijn honderdste na
tionale bedevaart naar Lourdes. On
der leiding van kardinaal Alfrink van
Utrecht en bisschop Th. Zwartkruis
van Haarlem zal deze jubileumbede
vaart van 20 tot 27 juli in vier extra-
treinen naar schatting tweeduizend
gezonde en zieke pelgrims naar Lour
des brengen.
BILBAO (ANP) De godsdienstlera
ren aan de openbare middelbare scho
len in de Spaanse provincie Biscaja
dreigen met een staking. Hiermee
protesteren zij tegen het voorschrift
om trouw en respekt te zweren aan
de beginselen, van de nationale Spaan
se beweging ('de vroegere falange).
De leraren, alleen priester weigeren
deze door hen' politiek genoemde eed
te zweren, welke buiten het Basken
land nergens in Spanje van de gods
dienstleraren wordt gevraagd. Zij wij
zen erop dat er over deze loyaliteits
verklaring jegens het bewind geen
enkele overeenkomst is gesloten tus
sen de onderwijsautoriteiten en het
bisdom.
Mef instemming -van de bisschop van
Bilbao bekijken de godsdienstleraren
momenteel de mogelijkheid om hun
lessen te geven buiten schoolverband.
(Van
LEI
Len
HET GAAT OM MENSEN een;
Opnieuw zijn de Antillen en Vis,
eventuele toekomstige status in (ch'
geding. De Nederlandse correspond gen
Schurink heeft een interview gekjiz
met de Antilliaanse ambassadeur J
Venezuela, waarbij deze laatste op jjet
minst enikele gewaagde uitspra van
heeft gelanceerd. B.v. deze: 'Zelfs Bëlij:
er een mogelijkheid van annexatlj jjtre
de toekomst is, dan geloof ik trere
Venezuela dat nooit met militair n(|U
grijpen zal doen: alleen op vrijwil esti
basis. En ik geloof dat de Antilles Oor;
zo'n geval altijd voorwaarden zui pr0Ci
stellen.' Deze opmerking was voora4|jens
gaan door de stelling: 'Wij hebber ,en
de Antillen protectie noddg.' Deze ,rnsi
dedelingen zullen de rust rond n0n<
problemen betreffende de toeko pvd
van de Antillen niet bevorde raai
Waarschijnlijk heeft dr. Jonckheer chri
lijk als hij stelt dat de Ant£aric
protectie niet zullen kunnen mii )00d
Dat is althans in te denken. 1 tijm
door in de buurt van die protect naal
spreken van mogelijke annes |iem
wordt het er niet beter op. Er ;tru<
veel meer vormen van protectie ieid
bedenken dan een annexatie o^-erk
Venezuela. Men kan zich hier aien -
gen: wie geeft hier eigenlijk blijk en
landhonger te hebben? Venezuela! eids
zijn het nog weer andere machten
nog steeds niet geleerd hebben
begeerte naar meer in te ton /IV
Weten de mensen dlie zulke din
bedenken en telkens een balletje
ken op te gooien niet dat zij d 'olcl:
zulke diingen te doen met vuur iner
len. Zijn er niet voldoende explosi n£v
gebieden in de wereld? Men kan Pj?"
hier niet vanaf maken door de opiljcls
king dat het slechts de mening
een ambassadeur geldt. Wie zich
zulk een bedenkelijke wijze uit 'et
dient te bedenken dat hij niet
stukken land en belangen spre
maar aan mensenlevens raakt En j'-j
is een evangelische eis hierin
grootste zorgvuldigheid in denken
spreken te betrachten.
ebii
)t
NED. HERV. KERK
Beroepen: te Putten: H. Binnekam
Hardinxveld; te Enschede; R. He|
te Groningen.
Aangenomen: de benoeming tot
stand in het pastoraat te Drumpt g
J. Baars a.s. em. pred. te Gro,^
Nieuwvliét; naar Well en Ammi ,0(
den B. v. 't Veld kand. te Amers%js
die bedankte voor Vlagtwedde
Zwammerdam.
Benoemd: als scriba van de proviiiie
le kerkvergadering van Zeeland eer
Rinkema te Middelburg die deze
noeming heeft aangenomen.
Beroepbaarstelling R. E. R. van
ren eervol ontheven pred. met
voegdheid van emeritus (leraar
dienstonderw.) Anthonie van Denc
kerkenstraat 1 te Deurne.
GEREF. KERKEN
Beroepen: te Giessendam: L. van
sen kand. te Hasselt; te Silvoldelen
Bakker kand. te Hengelo (O) te Gion
L. A. J. Wolthuis kand. te Zaand
die dit beroep heeft aangenomen.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen: te Broeksterwoude A.
Drechsler te Den Haag-Z; te Z\i"Se
drecht: P. op den Velde te Zierikz
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen: te Hilversum: R. Boogi
te Leiden.
Bedankt: voor Haarlem: A. Hofmai R(
Scheveningen.
EV. LUTHERSE KERK
Bedankt: voor Haarlem: H. Mudd(6eh
Den Helder.
et
Sant
ka.
)ndi
taal
est,
aal
■IS!
Trouw
K wart et
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leldse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
N.V. De Christelijke Pers
Directie:
Ing. O. Postma,
F. Diemer.
Hoofdredactie:
Drs. J. Tamminga.
Hoofdkantoor N.V. De
Christelijke Pers: N.Z.
Voorburgwal 276 - 280,
A'dam. Postbus 859.
Telefoon 020-22 03 83.
Postgiro: 26 92 74. Bank:
Ned. Midd. Bank (rek.nr.
69 73 60 768). Gem.giro
X 500.
nag
)e
door H. Biersteker
Kappen (2)
Ik maak mij sterk dat de heer Hoek
(Tr/Kw. van 15 maart) in zijn parle
mentaire loopbaan nimmer in zo
hooggestemde en waardige woorden
een partij door een tegenstander op
het verlies van eigenwaarde zal heb
ben horen wijzen als de heer Burger
deed in het geval van de CHU. Ten
aanzien van de heer Burger (door de
heer Hoek een renegaat genoemd)
geldt hier wel duidelijk: Goed bloed
verraadt zijn afkomst niet. Het woord
renegaten (ook t.a.v. Den Uyl) zal
aan de heer Hoek dan ook wel per
ongeluk zijn ontschoten. Wie de pu
blicaties van Den Uyl uit zijn 'protes
tantse periode' kent, zal hem dit niet
gauw nazeggen.
Amsterdam
R. Lindhoudt.
Nu zes grote protestantse groeperingen van Ame
rika gezamenlijk aandeelhoudersacties gaan voe
ren in elf bedrijven- waarin zij deelnemen, is het
eerste wat opvalt de vanzelfsprekendheid waarmee
de kerken zich daar altijd in de effectenhandel
gestort heben. Zij werden daarbij aangemoedigd
door belastingvrijstelling die haar ook nog een
concurrentievoorsprong op het bedrijfsleven be
zorgde. We hebben al eens vermeld hoe een me
thodistische zweefvliegclub daardoor tot een vol
strekt commerciële onderneming kon uitgroeien...
Na een heleboel strijd en discussie is men bij de
baptisten, de episcopaalsen, de verenigde methodis
ten, de verenigde presbyterianen, de unitariërs en
de nationale raad van kerken nu zover, dat er een
gemeenschappelijk beleid is uitgestippeld ten aan
zien van de beleggingen in bedrijven die in
Zuidelijk Afrika investeren.
De episcopaalse zending zit met 3,2 miljoen dollar
in IBM, de baptisten (inwendige zending) met 1,3
miljoen dollar in Xerox, de baptisten (onderwijs
fondsen) met 240,000 dollar in de First National
City Bank, de nationale raad van kerken met
240.000 dollar in Minnesota Mining and Manufactu
ring, de presbyterianen (onderwijsfondsen) met
28.000 dollar in General Electric, de presbyteria
nen (oecumenisch werk) met 946.000 dollar in
Burroughs Corporation en met 467.000 dollar in
de International Telephone and Telegraph Com
pany, de presbyterianen (evangelisatiefondsen)
met 1,2 miljoen in Chrysler, de methodisten (vrou
wenwerk) met 544.000 dollar in Caterpillar Trac
tors, de methodisten (wereldzending) met 940.000
dollar in Texaco en met 2.8 miljoen dollar in
Eastman Kodak.
De laatstgenoemde paar miljoen dollar van de
methodisten zijn al eerder als hefboom gebruikt
toen Kodak dreigde een leerlingenprogramma te
schrappen waardoor enige duizenden negers zou
den worden getroffen. Toen de protesten namens
hen niet werden gehoord, dreigden de methodisten
hun aandelen te bevriezen en het gevolg was dat
het leerlingenprogramma niet geschrapt werd.
Sterling Gray, de nieuwe, zwarte voorzitter van de
nationale raad van kerken in de VS, zei bij de
11 genoemde bedrijven wordt verlangd dat zij bin
nen vier maanden na de eerste aandeelhoudersver
gadering een volledig schriftelijk rapport uitbren
gen over hun activiteit in Zuid-Afrika sinds 1962.
De vragen waarop een antwoord verlangd wordt,
betreffen onder meer het plaatselijk aandeel in
de investeringen in Zuid-Afrika, de aantallen
Afrikaanse, Aziatischè, kleurlingen- en blanke em
ployees, de loonopbouw, relaties met de Zuidafri-
kaanse regering, de ontwikkeling van de loonop
bouw sinds 1962, de al of niet aanwezige klachten
procedure voor niet-blanke employees, de oplei
dingsprogramma's, al of niet aanwezige investerin
gen of investeringsplannen in de grensgebieden
van de thuislanden of in de thuislanden zelf, de
leveringen met militaire of politiële betekenis aan
de Zuidafrikaanse overheid, enzovoort.
presentatie van de plannen van deze groep ker
ken: 'Wij geloven dat het niet alleen onze verant
woordelijkheid als christenen is om het racisme
te bestrijden, maar evenzeer om het te bestrijden
in Afrika, het continent waarvan zwart Amerika
afstamt. De strijd tegen racisme is ondeelbaar'.
Vorig jaar hebben kerkelijke aandeelhouders ook
al vijf andere bedrijven waarin zij deelnamen, om
opheldering verzocht van de activiteiten in Zuide
lijk Afrika. Mobil Oil verstrekte de gevraagde
informatie. IBM slechts ten dele, General Motors
en Gulf lieten het op een botsing onder de
aandeelhouders aankomen voordat zij informaties
gaven en Goodyear weigerde halsstarrig iedere
informatie.
Deze nieuwe actie van Amerikaanse kerken is de
grootste en best gecoördineerde tot dusver. Van al-
Beginselvraag
Aan de hand van die informatie zullen de ge
noemde kerken gaan bepalen wat zij zullen doen.
Zoals bekend heeft de wereldraad van kerken de
aangesloten kerken aanbevolen met hun eventuele
aandeelhouders-stem de terugtrekking van bedrij
ven uit Zuidelijk Afrika te bepleiten. Zover is
het met deze Amerikaanse kerken nog niet. De
laatste tijd gaan er ook in Nederland steeds meer
stemmen op die zich afvragen of zo'n terugtrek
king wel doelmatig is - met name voor de
levensomstandigheden der zwarte bevolking. Hier
worden over het algemeen zeer beginselvaste lie
den ineens erg pragmatisch. De allereerste vraag,
die nu de Amerikaanse kerken plaagt is namelijk
een beginselvraag: mogen kerken eigenlijk wel
geld hebben zitten in dit soort business?
Mary Seyd: ONTWERPEN EN
SIEREN MET TOUW (oorspr.
'Designing with string*. Ned. vertap1
Petra Smittenaar. Uitgeverij Befhelj
Amsterdam. 94 pagina's prijs 17,lpw
Aan de hand van veel mooie (ht
zakelijk zwart-wit) foto's vinden
in dit boek tientallen suggesties
met behulp van alle mogelijke
ten touw decoratieve wandversiei
te maken. Voornamelijk collages
stukjes touw, geplakt op een stei
ondergrond. In tekst en afbeeli
wordt veel aandacht geschonken
natuurlijke en synthetische ve:
touw, koord, enz. De getoonde W(
stukken, die het grootste deel vaii
goed verzorgde werk voor zich o
sen, zijn niet bedoeld om na te
ken. Daartoe ontbreken terecht
nodige aanwijzingen. Wel als insp
tiebron, waarvoor tevens naar vi
beelden de natuur wordt verwei
Ook kinderen zullen onder leid
heel plezierig en nuttig met
materie bezig kunnen zijn. Behi
collages geeft schrijfster nog enl
aanwijzingen voor weven, macramé
Egyptisch vlechtwerk (sprang) als
wijs dat ook met voor deze tech
ken minder gebruikelijk materiaal
perimentele resultaten bereikt
nen worden.
R.fl
DEN HAAG Het Tweede-Kame
K. A. Keuning (DS'70) heeft giste
gepleit voor het ongerepte beh
van het natuur- en recreatiegel
'De Schelphoek' nabij het wzeeu
dorp Serooskerke op Schouwen-Du
land. Dit gebied dreigt name
doorsneden te worden door de D
menweg, rijksweg 57 die over de
tadam zal lopen.
