uby van der Scheer als oorzitster D'66 met irap verschil verslagen Confessionelen: Gruyters niet Militair gebruik Friendship 'verhaal' onden bereiden zich derde fase voor Verontruste leden ARP wijzen fusie van de hand Bungalows, appartementen,hotels Laurent D. geeft zichzelf aan bij politie Schmelzer daagt journalisten uit bewijs over Angola te leveren Het weer •ARTE!' MAANDAG 12 MAART 1973 BINNENLAND T3/K5 verhouding geeft grote verwarring -jonze parlementsredactie De 46-jarige neuroloog J. ten Brink uit IJmuiden is gis- aan het eind van een tweedaags congres in Breda door de al- ,e ledenvergadering van D'66 tot de nieuwe partijvoorzitter md. Dit gebeurde nadat de scheidende voorzitster Ruby van heer die zich herkiesbaar had gesteld, haar kandidatuur he- .tioneerd had ingetrokken. kiezing van de partijvoorzitter I het congres, dat twee matte •dagen achter de rug had, in Pverwarring. Oorzaak was het i stemmenverschil, 51 tegen 49 Ut, waarmee de heer Ten Brink gekozen nadat een derde bat het voormalige Kamerlid rda al door het congres was zen. iringe verschil was aanleiding •en aantal congresleden onder r van het Kamerlid Anneke nil, de geldigheid van de ng te betwisten. Volgens mr nit moest er op zijn minst een il van 5 procent zijn in deze nisch verlopen stemming wilde uitslag geldig zijn. De esleiding was het hiermee eens, eiding van het stembureau tte het, maar een oplossing leek gevonden in het voorstel een stemming schriftelijk te laten Jtt. legonnen de moeilijkheden pas omdat er volgens enkele D'66- ensen met twee stembiljetten pen, waardoor fraude bij de ng op zijn minst werd ereerd. De verwarring die toen md was vooi Ruby van der wier verkiezing de vorige keer t zoveel moeilijkheden had aanleiding haar kandidatuur in jkken. Ik doe diit omdat ik het iwlijk zou vinden als dit congres eze stemming moet eindigen,' lij, in tranen, toe. Zij werd met algemene stemmen tot lorzitter gekozen. Fractieleider Mierlo liet na afloop blijken ;esteld te zijn over de gang van De nieuwe voorzitter drukte zijn kandidatuur niet uit loonlijke ambitie maar op verzoek I een grote groep partijleden te gesteld. een eigen gezicht .strijd tussen Ten Brink en Van Scheer hield duidelijk verband le grote verkiezingsnederlaag van Algemeen is men het er in de j over eens dat het ontbreken _een duidelijk eigen inzicht van en een te groot accent op de werking met PvdA en PPR leze nederlaag hebben gezorgd, "lartijbestuur wordt verweten de fractie hierbij te weinig kritisch te hebben gevolgd en Ruby van der Scheer moest, als duidelijke representanten van het gevoerde beleid, het gelag betalen. Het partijbestuur zal zich onder Ten Brink naar verwachting veel kritischer ten aanzien van de Tweede Kamerfractie opstellen en een duidelijke eigen politieke lijn gaan voeren. 'Het hoofdbestuur moet een eigen politieke inbreng krijgen en zich zelfstandiger opstellen. Dit is in het verleden niet altijd gebeurd', aldus de nieuwe partijvoorzitter. Deze opstelling zal steunen ip een nieuw basisporgram, dat D'66 gaat opstellen om haar eigen gezicht naar buiten toe duidelijk te maken. De grondslagen voor dit beleid waren door Ten Brink en zij medestanders aangegeven in een congresstuk dat door het congres is aanvaard. In het nieuwe program zullen met name de ideeën van de commissie-Mansholt over de milieudreiging en de beperking van de economische groei worden uitgewerkt. De indruk bestaat dat D'66 op basis van deze congresresolutie een stuk(je) naar links zal opschuiven met de concrete formulering van ideeën over inkomensnivellering controle op grote concerns e n hoge prioriteit voor de democratisering en de hulp aan de derde wereld. Identiteitsverlies Het feit dat D"66 de verkiezingen heeft verloren door teveel verlies van de eigen identitieit werd ook geconstateerd in een motie die door de Eerste en Tweede-kamerfracties van de partij was ingediend. De leden van de fracties die, zoals Van Mierlo toegaf onderling ook verdeeld zijn, over de mate waarin D'66 in de kamer een eigen beleid kan voeren in relatie tot het progressieve regeerakkoord, hadden zich verenigd op het compromis dat het toekomstige beleid niet alleen op dat regeerakkoord maar ook op het eigen programma gebaseerd zal worden. In die zin, volgens de fracties de samenwerking met PvdA en PPR worden voortgezet. Alleen als de formatie van Burger lukt en D'66 in de regering komt zal het regeerakkoord doorslaggevend zijn. Voorstellen om het regeerakkoord Ene partij zal niet principieel zijn Na de uitslag van de stemming werd de nieuwe voorzitter van D'66, de heer J. ten Brink, door het congres toegejuicht Van onze parlementsredactie ZWOLLE De gespreksgroep van AR-Gezinden wijst het stre ven naar een fusie van ARP, KVP en de CHU fel van de hand. Van de ene grote open partij, die men voor ogen heeft, zo luidt de resolutie van de groep verontrus ten in de ARP, is geen principieel christelijk beleid te verwachten. Verder waarschuwt de Gespreksgroep ook tegen een federatie met KVP en CHU, omdat de federatie van de christelijke partijen gemakkelijk leidt tot een voortgaande deconfessionalisering. Wel is de groep voor een toenadering en nauwere samenwerking met andere reformatorische partijen (als SGP en GPV) en groeperingen. De drie grote christelijke partijen moeten volgens Formatiepoging in kri tieke fase ituren vergaderen vanmiddag een verslaggever Mevrouw R. E van der Scheer kon haar verslagenheid, toen bleek dat zij niet was herkozen als voorzitter van D'66, nauwelijks verbergen. onverbindend te verklaren indien de formatie mislukt, werden door het congres verworpen. Het ging met het compromis zoals dat in de fractie was bereikt, akkoord. Ten aanzien van de formatie sprak het congres uit dat deelneming van D'66 aan een kabinet alleen mogelijk kan zijn als het regeerakkoord niet wordt aangetast door compromissen met de confessionelen 'Dat zou op kiezersbedrog neerkomen', aldus het congres, dat een telegram aan Burger stuurde, waarin het zijn vertrouwen in hem uitsprak. Van Mierlo had bij de opening van het congres overigens al benadrukt, dat er met de confessionelen niet onderhandeld zal worden. 'De grenzen van wat wel en niet kan op basis van het progressieve regeerakkoord liggen echter niet duidelijk. Burger werkt in de schemer tussen goed en kwaad. Burger moet slagen, maar niet tot iedere prijs', aldus de D'66- fractievoorzitter. Ten aanzien van de personele bezetting van het kabinet, zei hij dat de leden van de Tweede Kamerfractie bereid zijn hun persoonlijke belangen hieraan ondergeschikt te maken. Hij vond overigens dat het nu te vormen kabinet niet de pretentie mag hebben 4 jaar te zitten. Het moet een tussenoplossing zijn, die bijdraagt aan een definitieve oplossing' zei hij. De eis dat voor de verkiezingen bekend is welke partners een kabinet gaan vormen, mag volgens hem niet worden verlaten omdat de partij nu zetels heeft verloren. 'Het is niet erg met zetels te betalen voor het bereiken van onze doeleinden, maar het is wel erg als dat er onnodig veel zijn. Als de formatie lukt geeft ons dat een schat van mogelijkheden onze doeleinden te bereiken, als Burger mislukt dan zijn we er dichterbij geweest dan we ooit gedroomd hadden, dan moeten we het de volgende verkiezingen weer proberen', aldus mr. Van Mierlo. Van onze parlementsredactie DEN HAAG De formatie van het extraparlementaire kabinet-Den Uyl is een uiterst delicate kwestie geworden nu de confessionele fracties zich op het standpunt hebben gesteld dat: De CHU er ook deel van zal moeten uitmaken. Het D'66-lid van het progressieve deelkabinet drs. Hans Gruyters er niet in thuis hoort. Het is niet bekend of formateur mr. J A. W. Burger met deze wensen van cte confessionele fractie in het schema voor het kabinet dat hij met kandidaat-premier drs. Den Uyl vrijdag heeft samengesteld, rekening heeft gehouden. Aangenomen wordt dat dit vooralsnog niet het geval is. Zaterdag had mr. Burger namelijk een vijf uur durend gesprek met de antirevolutionaire fractieleider mr. Aantjes. In het communiqué dat na afloop werd verstrekt verklaarde de fractievoorzitter met nadruk 'er grote waarde aan te hechten dat aan de onderlinge verhouding van de drie christelijke fracties niet tekort wordt gedaan'. Een dergelijke verklaring zou, naar in politiek Den Haag wordt aangenomen, achterwege gebleven zijn wanneer de CHU wel in het schema was voorgekomen. CHU In de CHU heeft men eventuele niet- deelneming van de eigen partij aan een kabinet-Den Uyl bijzonder hoog genomen. Unie-voorzitter baron van Verschuer verklaarde zaterdag na afloop van de besloten Unieraad vergadering het 'onverklaarbaar' te zullen vinden als er een kabinet wordt gevormd waarin KVP en ARP wel zitting hebben maar waarin de CHU er niet aan te pas komt. De heer Van Verschuer noemde het zelfs een 'testcase' voor de confessionele samenwerking. De Unieraad heeft zich zaterdag bijzonder positef uitgelaten over de nota van de contactraad over de samenwerking van de christelijke partijen. 'Ons uiteindelijk 'ja' zal echter afhangen van het verloop van de kabinetsformatie', aldus baron Van Verschuer. De progressieve partijen zijn tegen deelneming van de CHU omdat dan de verdeelsleutel voor het kabinet: tien progressieve ministers en zes confessionele ministers, gewijzigd moet worden. Een ander heet hangijzer vormt de kandidatuur van drs. Hans Gruijters voor het kabinet-Den Uyl. De confessionele partijen hebben ernstige bezwaren tegen hem omdat hij zich in de verkiezingscampagne bijzonder scherp heeft uitgelaten over de confessionele partijen. Hij verweet hem onder meer '2000 jaar onbetrouwbaarheid'. ARP-fractieleider Aantjes heeft de formateur daarom zaterdag gezegd het 'geen goede zaak te vinden' als hij deel uit zou maken van het kabinet. 'Gruijters is nou niet bepaald de juiste persoon om de confessionele fracties milder te stennmen'. aldus mr. Aantjes. Het (voor de ARP) belangrijkste onderwerp dat in het vijf uur durende gesprek van mr. Aantjes met de formateur ter sprake kwam, was de overstap van minister Boersma en prof. dr. De Gaay Fortman naar het kabinet-Den Uyl. Over deze kwestie heeft ook mr. Biesheuvel, toen nog fractievoorzitter van de ARP, begin vorige week een uitvoerig gesprek gehad met de formateur. Het gesprek heeft toen niet tot concrete resultaten geleid omdat noch mr. Biesheuvel, noch de formateur elkaar tegemoet wilden komen. Mr. Biesheuvel zou hebben geëist dat de zaak teruggedraaid moest worden en mr. Burger zou van zijn kant hebben gezegd dat de formatie deze stap noodzakelijk zou hebben gemaakt. Blijkens het cotmmuniqué dat zaterdag werd verstrekt heeft de formateur de zaak in zoverre gerelativeerd door nu te verklaren 'het te betreuren dat naar zijn oordeel een dergelijke stap Drs. H. Gruyters in het belang van de formatie noodzakelijk was'. Bovendien vindt hij het nu op zichzelf alleszins denkbaar dat alsnog in overleg met de beide betrokkenen en de voorzitter van de ARP-fractie andere gekwalificeerde leden van de ARP in plaats van de heren Boersma en De Gaay Fortman zouden worden aangezocht'. De formateur acht dit blijkens het communiqué in dit stadium van de formatie niet tot de reële mogelijkheden te behoren. De heer Aantjes heeft hiervoor begrip kunnen opbrengen. Volgens mr. Aantjes betekent dit dat er op basis van deze formule toch enige ruimte is gecreëerd voor alternatieven. Het zou bij voorbeeld mogelijk zijn dat er tijdens de discussie over de verdeling van de ministerportefeuilles geschoven kan worden met de posten van de beide AR-kandidaten en er zelfs iemand af zou kunnen vallen. De heer Aantjes heeft daarom ook andere ARP-kandidaten genoemd. Program i:EBERGEN De bondsbesturen van de drie industriebonden itle leiders van de veertien regionale actiecentra gaan zich van- dag in Driebergen gemeenschappelijk beraden over de derde an de acties voor een aanvaardbare cao. Over de mogelijkheid van bemidde ling zei de heer Brussel van de indus triebond NKV dat zijn bond, evenals trouwens de CNV-bond, bemiddeling niet bij voorbaat afwijst, 'maar het zal van de bemiddelaar afhangen en uiteindelijk van onze leden. 'De heer Groenevelt is het daarmee eens. Aan arbitrage met een bindende afspraak wenst hij niet te denken, omdat zijn bond al eerder vaststelde, dat niet een arbiter, maar de leden het laatste woord hebben'. (ADVERTENTIE) vergadering, die ongeveer hon- deelnemers zal tellen, komt ook aag aan de orde of omtrent de van de derde fase nog wel iets imiten zal worden gebracht, erkgevers worden harder en daar Jllen wij een antwoord moeten verklaarden de voorzitters van industriebonden, de heren A. levelt, P. Brussel en C. van Dijk gavond na het topberaad in ergen. De drie voorzitters van idustriebonden menen dat de «vers met hun neen een verder 1 over een rechtvaardiger inko- 'erdeling in het parlement in blokkeren.'Het is niet waar, wat «r Prinsen van de FME zegt, dat 'ustriebonden een strijd om de voeren het is een flauwekul- ent'. aldus de heer Groene- armaken dustriebonden vechten voer een aardiger inkomensverdeling en iden dat na jarenlange belofte todelijk maar eens iets waar worden gemaakt, aldus de drie iters. Zij zijn het er over eens acties tot nu toe zeer gedisci- zijn verlopen. 'Niemand Ook voor hoogseizoen nog beschikbaar in Duitsland, Italië, Vorarlberg, Frankrijk en Spanie. Vraag snel de reisgids van SHELL AUTOVAKANTIE- REIZEN bij uw Shell Station of bij: I.T.C. b.v., Postbus 7643, Schiphol-Oost; tel.: 020-45 40 51. Mr. W. Aantjes Mr. Burger en mr. Aantjes hebben ook een constructieve gedachtenwisseling gehad over program en samenstelling van het kabinet. Onderhandeld is er niet omdat zowel de heer Aantjes als zijn fractie zich uitdrukkelijk op het standpunt stellen geen politieke verantwoordelijkheid te kunnen dragen voor de totstandkoming van het kabinet. De heer Aantjes heeft daarom ook geen enkele toezegging willen doen. Het partijbestuur dat eind vorige week over deze kwestie vergaderde zou in belangrijke mate zijn instemming met deze visie van Aantjes hebben betuigd. Mr. Biesheuvel is blijkens zijn verklaringen van vorige week echter vierkant tegen. Hij zou het partijbestuur hebben laten weten uit de politiek te zullen gaan als de formatie van mr. Burger zou slagen. SLOCHTEREN De 26-jarige W. van der Veen uit Sappemeer is zondagavond in Scharmer, nabij Slochteren, met zijn bestelauto tegen een boom langs de weg gereden en om het leven gekomen. De politie vermoedt dat de men met Le hoge snelheid coor een flauwe bocht is gereden. de Gespreksgroep afzonderlijk blijven bestaan maar wel zoveel mogelijk samenwerken. Tijdens de discussie werd ernstig de vraag gesteld of de gespreksgroep van AR-gezinden nog wel vertrouwen zou kunnen hebben in de ARP, wanneer deze partij de nota van de contactraad van ARP, KVP en CHU op 19 mei zou aanvaarden. Een bezwaar van de gespreksgroep is vooral, dat de nota van de contactraad op verschillende manieren kan worden uitgelegd, vooral als het om de grondslagen gaat van de nieuwe christelijke eenheidspartij. Bovendien kan deze nota worden onderschreven door voorstanders van een open partij, waarin ook humanisten kunnen worden opgenomen, die zelfs een bestuursfunctie kunnen krijgen. Vier leden van de contactraad, die meehelpen aan het opstellen van de nota, ondertekenden zelfs het manifest van de Actiegroep Nieuwe Partij. In dit manifest wordt alleen gesproken van een mede op het evangelie georiënteerde politiek. Geest van doorbraak De gespreksgroep sluit zich tenslotte aan bij de verklaring van het bestuur van de ARP in Drente, waarin wordt gezegd dat de geest van de nota van de contactraad sterk doet denken aan de wijze waarop in 1946 de doorbraakgedachte naar het socialisme werd gemotiveerd. Alleen hierom al is de nota volstrekt onaanvaardbaar. De discussie werd ingeleid door het lid van de Tweede Kamer, drs. Ad Schouten, die meer dan eens fundamentele kritiek heeft laten horen op de nota van de contactraad. De opzet van de contactraad was een nota over het karakter van de partij opstellen. Maar er kwam een strategienota uit de bus. Aan de oorspronkelijke opdracht werd dus niet voldaan. Van een verslaggever DEN HAAG De Hagenaar Laurent D, broei van een van de twee mannen, die enkele weken geleden betrokken was bij de gijzeling van een boerengezin in Deil, heeft zich bij de Haagse politie gemeld. Laurent D. werd gezocht omdat hij wordt verdacht van een roofoverval op een winkelier aan de Hoefkade in Den Haag. Laurent belde zondagochtend de politie op met de mededeling, dat hij zich tussen half twaalf en twaalf uur zou melden, wat inderdaad gebeurde. Eerder in de afgelopen week had hij de politie telefonisch meegedeeld de overval te hebben gepleegd op winkelier J. Struys aan de Hoefkade. Onder bedreiging met een pistool maakte toen oen man met een nylonkous over het hoofd de winkelier een portefeuille met zevenduizend gulden afhandig. De winkelier, die Laurent kent, meende hem te herkennen in de overvaller. Kort na de roof werd de Haagse politie opgebeld door Laurent, die bevestigde, dat hij de overval had gepleegd. Vrijdag hield de politie een uitgebreide klopjacht op de jongeman, nadat hij aan de Hoefkade in een auto gesignaleerd was. Op een gegeven ogenblik stapte hij uit de auto en loste een schot in de richting van een rechercheur, waarna hij ontkwam. xd zelfs maar het gevoel gehad te n geïntimideerd'. De heren ^'.elt, Brussel en Van Dijk ver- zich over het verwijt van de ïvers, dat de industriebonden •estie van de nivellering van ?ns proberen te politiseren, niemand stelt dat de werkge- ohtiseren door neen tegen onze verlangens te zeggen'. Van een onzer verslaggeefsters HILVERSUM Minister Schmelzer van buitenlandse zaken heeft journalisten uit gedaagd om hem te bewijzen, dat de door Nederland aan Portugal geleverde Fok ker Friendships in Angola voor militaire doeleinden worden gebruikt. De minister, die gistermiddag sprak in het NOS-tv-programma Interpellatie, zei, dat uit een nauwgezet onderzoek van de Nederlandse regering op geen enkele wijze is gebleken, dal er sprake is van misbruik van deze vliegtuigen. (ADVERTENTIE) >j H illl TIP I^OCD liT.ulk! Vraag de DHZ-brochure aan bij Nooitgedagt, Postbus 1. IJlst. Men mag van mij niet ver wachten, dat ik op basis van verhaaltjes, die nooit op eni gerlei wijze, door wie dan ook ook niet door het Angola comité zijn waargemaakt de Nederlandse vliegtuig-in dustrie schade ga berokkenen door uitvoervergunningen te weigeren. De werkgelegenheid in de vliegtuigindustrie is al veel te moeilijk. Op grond van verhaaltjes, kan ik die niet verder in gevaar brengen', al dus minister Schmelzer. Vol gens de minister heeft de openlijke kritiek van Neder land op Portugal Nederland toch al bepaalde orders ge kost. Dr. S. Bosgra van het Angola- comité is bijzonder boos over deze uitlatingen van minister Schmelzer. 'Het is zeker, dat de Fokker Friendships wél gebruikt wor den voor militaire doeleinden. Daar zijn vier positieve aan wijzingen voor, die ik ken en die de heer Schmelzer ook kent. De eerste aanwijzing: een bericht in de Portugese pers, waarin sprake is van een contract tussen de militaire autoriteiten in Mozambique en de Portugese burgerlucht vaartmaatschappij DETA. Dit contract houdt in dat de mili taire autoriteiten per week 120.000 gulden aan de DETA betalen voor militaire trans porten en de DETA vliegt grotendeels met Fokker Friendships. De tweede aanwijzing voor het gebruik van de Nederlandse vliegtuigen voot militaire doel einden is afkomstig van een Duitse journalist, die in Mo zambique gezien heeft dat er met de Fokkertoestellen mili taire transporten werden uit gevoerd. Derde aanwijzing: de Verenig de Naties hebben geconsta teerd, dat steeds meer burger luchtvaartmaatschappijen inge zet worden bij militaire trans porten, omdat er een VN- Dr. S. Bosgra (links) van het Angola-comité is boos over de mededeling van minister Schmelzer dat op geen enkele wijze is gebleken dat Fokker Friendships in Angola voor militaire doel einden worden gebruikt. embargo rust op de levering van militaire toestellen aan Portugal en de vierde aanwij zing: het gezaghebbende Zweedse instituut SIPRI (Stockholm International Pea ce Research Institute) noemt in zijn jaarlijkse lijsten van wapenlevcrantics dc levering van Nederlandse Fokker Frienships aan Portugal', al dus de heer Bosgra. Nooit onderzocht Het 'nauwgezette onderzoek' waarvan de heer Schmelzer sprak, heeft volgens de heer Bosgra nooit plaatsgehad. 'Het onderzoek van Schmelzer, waar om de Tweede Kamer in 1970 al gevraagd heeft, is nooit ver der gekomen dan de Portuge se autoriteiten en de DETA. Schmelzer heeft nog nooit een van de vier hierboven ge noemde bronnen aangeboord. Hij heeft ze trouwens ook nooit ontkend. Hij heeft bij voorbeeld nooit contact opge nomen met die Duitse journa list in Mozambique', aldus de heer Bosgra. Verkeken Van onze weerkundige medewerker De overgang van een noordweselijke circulatie naar een toestand met hoge druk boven Midden-Europa is nog niet tot stand gekomen. Het Britse hogedrukgebied toonde zich weigerachtig in deze richting te werken. Als gevolg daarvan is op korte termijn de kans op lekker warm voorjaarsweer wel verkeken. Een van de nadelen van deze ontwikkeling is de noordelijke wind die voorlopig blijft plakken. Na een zonnige zaterdag voerde deze vochtige lucht en met veel bewolking binnen waaruit zondagochtend zelfs hier en daar een buitje regen viel. Plaatselijk in het noorden één millimeter. De tong vochtige lucht die met name ook boven Noord-west-Duitsland slecht zicht veroorzaakte, en de ongunstige omstandigheden voor de sportvliegerij, werd in de loop van gistermorgen wel gevolgd door drogere, maar koudere lucht uit Denemarken: de opklaringen die hiermee annex waren, zijn echter tijdelijk geweest. Dat het stationaire Britse maximum (1032,4 millibar) gisteravond opgegeven door het Schotse stations (Kinloss) de hoop op lente heeft eoen vervliegen, houdt misschien -ook verband met een complicatie in de hogere lagen, te weten een koude wervel boven Noord- oost-ltalië, die daar zaterdag vrij veel onweersbuien opbouwde. Tot op grote hoogte veroorzaakt deze zelfs in onze omgeving een krachtige noordoostelijke stroming. Koud was het gistermiddag vooral in Joegoslavië (Skopje. Matige sneeuwval bij één graad Celsius) en in Zweden (Visby: 5 millimeter sneeuw bij 1 graad Celsius). In West-Rusland varieerde de temperatuur -2 tot plus 3 graden. We moesten gisteren tot ver naar het zuiden reizen voor regen van betekenis: een cumulonimbus bracht in twaalf uur tijd in Casablanca 16 millimeter en in Gibraltar 15. El Goléa, op 30 graden noorderbreedte in Algerije, meldde een temperatuur van 30 graden Celsius bij een dauwpunt van -5 graden. Geen wonder dat een krachtige westenwind daar zand opwervelde. In Stuttgart waren deze waarden om zeven uur gisteravond resp. plus 3 en -8, Touslousse plus 7 en -9, daarentegen in Frankfurt am Main plus 3 en 0 graad Celsius.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1973 | | pagina 5