Groenevelt: niet naar kille
maatschappij als in de VS
Werklozen vinden
moeilijker werk
IJfllll
I
Lozen afval
van Akzo
'waterdicht'
A
jeweldige
TOYOTA
DEALER-SHOW
Elburg en Doornspijk
niet eens over naam
Vrouw redt
twee kinderen
Actie tegen weggooien
van gebruikte olie
- I I
Personalia
400 gulden in prijs
verjaagd!
nu 6.999.-
brengt je
weer bij!
t(OUV/KVARTET ZATERDAG 10 MAART 197
BINNENLAND/KUNST
T9/K.11
oor Jan Brokken
I Zij. RIEBERGEN Toen wij Arie
dJlj roenevelt tijdens de middag-
aaltijd in liet actiecentrum in
riebergen 0111 een vraaggesprek
vroeg bij wat korze-
'moet dat nu?' Na een beves-
end antwoord stemde hij toe,
en kwartiertje dan'.
e voorzitter van de industrie-
>nd NW moet op het ogenblik
ile interviews weggeven wat
jor hem, gezien zijn kritische
tlatingen in het hieróder afge
likte vraaggesprek over de Ne-
.erlandse dagbladpers een moei-
jjke opgave moet zijn.
tijdens het ruim een uur
[rend vraaggesprek dat in een van
kille vergaderruimtes van het
tiecentrum plaats vond, 'ging
oenvelt er helemaal in' zoals dat in
cbondstertmen heet. In een
idèlijk analyse legde hij uit
arom niet de vakbonden maar de
irkgevers de polarisatie naar een
ogtepunt hebben gevoerd.
het afsluiten van het Ccntraal-
;oord had niemand verwacht dat
paar maanden later een massaal
ïidsconfllct zou losbreken. Kunt u
ar een verklaring voor geven?
oenevelt: Op zichzelf vinden wij
Centraal Akkkoord een goede
ik. De inflatie kan er mee worden
itreden, de werkgelegenheid kan
ilig gesteld en de koopkracht van
gulden kan gestabiliseerd worden,
het afsluiten van het Centraal
koord was de bereidheid bij onze
■nsen om tot acties over te gaan
!t groot. Dat is anders geworden
m aan het begin van dit jaar bleek
de prijzen verschrikkelijk de pan
waren gevlogen.
mensen werden kwaad, ze voelden
h belazerd. Toen hebben wij ons
gevraagd: hoe doen wij het nu in
3? En vervolgens hebben wij de
vage passage over de
wmensnivellering in het Centraal
koord uitgewerkt. Onze uitleg was
volgende: de hogere inkomens
oeten een offer brengen aan de
gere inkomens. Toen kwam de
ederlandse centrale voor hoger
Msoneel ons vertellen dat dit niet in
iet Centraal Akkoord stond. Het
ïurtje werd nog eens extra
angewakkerd door mensen als van
wen en Bakkenist. De ondernemers
igerden over deze zaak te praten,
j hebben daarop gezegd; wanneer
it niet goedschiks kan dan maar
vaadschiks.
1 toen werd cr gezegd dat de
ibonden politiek bedreven.
oenevelt: Dat schrijven de kranten
lerdaad, kijk, de werkgevers zeggen
de strijd om een rechtvaardige
:omensverdeling een politieke
ijd is en dus in het parlement
et worden behandeld, maar de
litieke partijen zeggen dat we deze
ijd maar in de bedrijven moeten
tvechten. Het zijn natuurlijk de
rkgevers zelf die politiek bedrijven
polariseren. Bij Philips wordt met
vakbonden onderhandeld en met
hoger personeel overleg gepleegd,
n polariseer je tussen twee groepen
trknemers. Deze politiek begint
ichte vruchten voor de werkgevers
te werpen. Veel mensen doen nu of
i met onzindelijke zaken bezig zijn,
wijl het om een stuk
".'aardigheid gaat. Deze staking is
gevolg van de houding van de
rkgevers, Wanneer ir. Prins
irecteur FME) verklaart dat er
rlog is tussen de vakbonden en de
ïrkgevers moet hij wel weten dat
j de mensen niet afschrikt maar tart.
VNO (Vereniging van Nederlandse
idernemers) zegt dat er geen andere
komenspolitiek komt. Dan
•lariseer je de boel. Maar aan deze
pecten schenkt de vaderlandse
igbladpers geen aandacht. De pers
i oet zich eens goed realiseren, dat bij
n arbeidsconflikt niet een maar
e partijen betrokken zijn.
bent ontevreden over de wijze
arop de dagbladpers deze
klngsactics gevolgd heeft?
'oenevelt: Ik heb nog geen krant
"schrijven over het feit dat
us 1 drijven en werkgevers politiek
kijven, dat de werkgevers koste
1 het kost de inkomenspolitiek
nen willen houden.
«ft u een verklaring voor dit falen?
- Nevelt: Omdat de Nederlandse
001 Supers voor het merendeel in
^aden is van rechtse concerns en
n aantal kranten de vakbeweging
at en zich verlaagt tot schelden,
t vu lar wij zijn kennelijk in staat tegen
erd» stroom van de rechtse pers in te
eien. Onze mensen weten dat ze
Rijwt staken voor een groot materieel
Van
eerlijke
verdeling
welvaart
dreigt
niet
veel
terecht
te komen
Arie
Groenevelt
in het
actiecentrum te
Driebergen.
doel maar voor de goede zaak van een
rechtvaarsige Inkomensverdeling.
Het zinnetje dat alleen een massa
arbeiders op de been is te brengen als
het om de centen gaat kan dus
geschrapt worden?'
Groenevelt: Inderdaad, er is een
kentering van denken bij de 'mensen
aan de gang. Vroeger konden acties
over principes alleen slagen wanneer
deze principes in centen waren
uktgedrukt. Door de betere scholing
willen de mensen nu een strijd
voeren voor een aantal principes
zonder dat dat direct in geld is
uitgedrukt. Zij vragen zich af,
waarom een kleuterleidster onderbe
taald en een professor overbetaald
moet worden. Een kleuterleidster is
veel belangrijker dan een professor.
Zij staat aan het begin van een stuk
vorming, terwijl een professor alleen
de kantjes wat moet bijschaven.
Dit historische moment ijl de
vakbeweging wordt vaak
Van onze correspondent
TER APEL Omstreeks half vier
gistermiddag wist mevrouw W. K.
Willems-Haak (30) uit Ter Apel met
enkele andere mensen twee vierjarige
jongetjes uit een vijver te halen bij
het plantsoen. André Bauruit en
Herman Stanneveld waren daar van
de kleuterschool via de begraafplaats
gekomen. Er lag een bootje aan de
kant. waarop de knaapjes zich
'inscheepten'. Het vaartuig raakte van
de kant en dreef het water op. De
jongetjes werden bang en sprongen
kort na elkaar uit de boot in de
vijver.
Mevrouw Willems, die op een afstand
wat eenden voerde kwam toerennen
en sprong te water. Zij wist Herman
op de kant te krijgen. De andere
jongen was inmiddels gezonken. Op
aanwijzing van mensen aan de kant
dook ze op een plaats in het water,
waar luchtbellen boven kwamen en
bracht ook André op hot droge. Deze
was buiten kennis geraakt, maar met
mond-op-mond beademing lukte het
de ademhaling weer op gang te
brengen. Hoewel het jongetje
gisteravond in het ziekenhuis nog
buiten kennis was, gaven artsen wel
hoop op herstel.
Van onze correspondent
ARNHEM In de Over-Betuwe zijn
garagehouders een aktie begonnen
tegen het weggooien van afvalolie in
de natuur. 'Wie er mee omgaat hoeft
geen vervuiler te zijn' laten de
garages door middel van
raambiljetten weten aan de
zelfdoorsmeerders en olleverversers in
hun omgeving. Ze hebben daarom
speciale vaten laten aanrukken waarin
voortaan olieresten kunnen worden
weggegooid.
,l; tiï
I
-
r< 1 It Hi
h? -
'V. g v
r
li;1
i' 'v'
toegeschreven aan de voorzitter van
de industriebond NVV, Arie
Groenevelt.
Groenevelt: Het congres van de
industriebond heeft twee jaar geleden
een resolutie aangenomen waarin al
deze dingen stonden, niemand heeft
er zich toen druk over gemaakt. Het
was maar een stukje papier, deze
acties zijn er echter het resu.taat van
en natuurlijk van een jaar lang
proces binnen de vakbeweging.
Niemand kan zeggen dat deze zaken
hem overvallen hebben.
Nu is ccn rechtvaardiger
inkomensverdeling aan de beurt.
Wanneer deze actie afgelopen zal zijn
wat komt cr dan aan dc orde? Heeft
U een zekere fasering in de uitvoer
van de resolutie aangebracht?
Groenevelt: Wanneer de ondernemers
niet zo onzindelijk hadden
geredeneerd, zo van 'pakken wat er te
pakken valt' dan was de
inkomensnivellering nu wellicht niet
centraal komen te staan, maar b.v. de
democratie binnen de bedrijven. Als
er een bepaalde stroomversnelling is,
zetten we de boot niet aan de kant
maar duiken de stroom in.
Kunnen de vakbonden zelf die stroom
versnellen?
Groenevelt: Dat geloof ik niet, wij
reageren op bepaalde
maatschappelijke ontwikkelingen, er
moet een voedingsbodem zijn.
Toch suggereert dc heer Prins b.v.
dat op het ogenblik dc strijd over de
macht in dc onderneming wordt
uitgevochten, wat denkt U daarvan?
Groenevelt: Lariekoek
Is het wel zo verstandig om niet een
paar grote bedrijven plat tc leggen
maar overal verspreid korte acties te
organiseren? Vreest U niet dat de
werkgevers het op deze manier heel
lang kunnen volhouden?
Groenevelt: Deze vraag kan ik pas
beantwoorden wanneer de hele zaak
achter de rug is, als positief punt van
deze strategie noem ik dat een groot
aantal werkgevers geconfronteerd
wordt met de uitspraken die in hun
eigen club over de inkomensverdeling
gedaan zijn. Bovendien worden er
zoveel mogelijk bedrijven en
werknemers bij betrokken. Wanneer
we slechts vijf bedrijven volledig plat
hadden gelegd dan had een aantal
werkgevers zich kapot gelachen omdat
juist de concurrent getroffen werd.
Een negatieve kant is wellicht dat de
druk op de individuele werkgever
onvoldoende is.
Voorziet u een langdurig conflict?
Groenevelt: Wij hebben heel veel
haast, niemand is gediend bij een
langdurig arbeidsconflikt. Wij vinden
deze stakingen een harde noodzaak,
wanneer de werkgevers echter een
redelijk overleg willen, houden wij
direct op.
Confessionelen cn progressieven zijn
op het ogenblik aan het proberen een
kabinet te vormen. Er moeten
consessies gedaan worden. Hoe staat
de vakbeweging tegenover een
progressief-confessioneel kabinet? Zal
dc arbeidsonrust verminderen, zoals
zo vaak gesuggereerd wordt?
Groenevelt: Joop den Uyl krijgt zeker
geen blanco volmacht van de
vakbeweging. Als er omwille van de
politieke vrede concessies gedaan
moeten worden zullen wij de partijen
herinneren aan de beloften die in de
verkiezingsprogramma's gedaan zijn.
Als er daarentegen een kabinet komt
dat een stukje realiseert van de
verlangens van de vakbeweging dan
zie ik geen aanleiding bij onze
mensen om acties te gaan voeren. Als
Jaap Boersma weer met de beloften
van een betere inkomenspolitiek het
kabinet binnentreedt en hij komt
deze belofte weer niet na, dan komen
er opnieuw moeilijkheden. Wij zijn
tenslotte net als een redersvereniging
die een nieuw kabinet vraagt aan de
belangen van de scheepvaart te
denken. Bij ons zijn het de belangen
van de werknemers die voorop staan.
U blijft werken aan een rechtvaardige
inkomenspolitiek?
Groenevelt: In 1945 zei iedereen: wij
moeten nu da armoede en over een
paar jaar de welvaart verdelen, de
sociale verzekering is het énige goeie
wat er sinds 1945 is gebeurd. Des te
vérder we van 1945 af komen des te
meer mensen neemt afstand van de
ideeën van die tijd. Van de eerlijke
verdeling van de welvaart dreigt niet
veel terecht te komen. Nu staan we
voor de keus: of iedereen voor zich en
God voor ons allen, of een
evenwichtige solidaire maatschappij.
Wanneer we dat laatste niet krijgen,
komen we terecht in een kille
maatschappij als die van de Ver.
Staten waar niemand zijn buurman
een cent gunt. Wij strijden voor een
rechtvaardige verdeling van de
welvaart. Het is een illusie te menen
dat wij onder een progressief kabinet
anders zouden gaan denken, een
illusie die nog uil de tijd van Drees
stamt.
Van onze redacteur
wetenschappen
VEENDAM Akzo Zout Chemie
is van plan twee nogal hardnek
kige afvalprodukten van zijn be
drijven in Delfzijl, in de omge
ving van Veendam in de grond te
stoppen. En omdat dat een activi
teit is die tegenwoordig onher
roepelijk vragen oproept, legde
bedrijfsdirecteur mr. H. Moolen-
burgh gisteren uit wat er precies
aan de hand is.
De opnergplaats is van een soort dat
de zout-mensen uitstekend bekend is:
een holle ruimte, aan alle kanten
omgeven door minstens enkele
honderden meters massief steenzout.
Zulke holen zijn (vroeger door de
Koninklijke Zout) al meer dan vijftig
jaar gemaakt in de dikke zoutlagen
onder het oosten en noorden van het
land. Men boort een gat tot diep in
het zout, pompt er water in en krijgt
water met opgelost zout weer boven.
Op dc plaats van het weggespoelde
zout blijft een hol over
Akzo wil nu met dezelfde techniek
een speciaal hol maken, van een wal
andere vorm dan voor de zoutwinning
gebruikelijk is, daar de pekel uit
pompen en er dan zijn vaste
afvalstoffen weer in pompen, met
pekel tot een brij verwerkt. (De vaste
stof alleen zou de smalle 'stortkoker'
gemakkelijke kunnen verstoppen).
De grote vraag is natuurlijk of die
afvalstoffen daar netjes blijven zitten
en wat ze daar doen. Akzo is er van
overtuigd dat het mengsel inderdaad
op zijn plaats blijft en daar niets
doet. ïn het buitenland is al
uitgebreide ervaring met deze
methode opgedaan. Voor de zekerheid
zal toch eerst uitvoerig gemeten
worden of de gevormde holte wel
stevig genoeg is. Dat het mengsel
daar beneden niet chemisch gaat
reageren, is in het laboratorium
vastgesteld. Mr. Moolenburgh: 'Je
kunt met deze methode niet zomaar
schema proefboring
Europees Parlement In de veertien
man sterke Nederlandse delegatie
naar het Europese parlement, die
dinsdag zal worden benoemd, hebben
drie nieuwe leden zitting: drs. J. P.
Pronk en mejuffrouw N. G. Baren-
dregt, beiden PvdA-Tweede Kamerlid,
en drs. D. Eisma, Eerste Kamerlid
voor D'66. Op grond van de jongste
verkiezingsuitslag wordt het aantal so
cialisten in de delegatie verhoogd van
vier tot vijf en er was één plaats
open door het aftreden van het ka
merlid dr. ir. A. P. Oele, die burge
meester van Delft geworden is. De
KVP-afvaardiging zal één man minder
zijn, voorlopig zal drs. H. A. C. M.
Notenboom géén deel van de delega
tie uitmaken, maar na 17 september
1974 zal hij de plaats innemen van F.
G. van der Gun die tot die datum lid
blijft. De plaats van de CHU-afgevaar-
digde mr. C A. Bos, die niet in de
Kamer herkozen is, wordt waarschijn
lijk ingenomen door dr. J. H. Krui-
singa. Drs. Eisma komt in de plaats
van het Tweede Kamerlid drs. M. B.
Engwirda, die evenmin herkozen
werd. Tot leden van de delegatie
zullen worden herbenoemd ir H. Vre-
deling, mr M. van der Stoel, J. B.
Broeksz (allen PvdA), mr. J. A. Mom-
mersteeg, mr. T Brouwer en dr. W. J.
Schuijt (allen KVP), mr. C. Berkhou
wer en ir J. Baas (beiden VVD) en
drs J. de Koning (ARP).
'Garantie'
Cijfers voor vrouwen ongunstig
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG Uit de cijfers van liet ministerie van sociale zaken
over de werkloosheid kan de conclusie worden getrokken, dat de
werkzoekenden langer staan ingeschreven hij de arbeidsbureaus.
De oorzaak hiervan is, dat door de ongunstige conjunctuur de kans
kleiner is geworden om in het arbeidsproces te worden opgenomen.
In vergelijking met januari is de
werkloosheid in februari met duizend
gestegen, wanneer men in het cijfer
de invloed van het seizoen opneemt.
In werkelijkheid waren eind februari
113.750 mannen en 21.150 vrouwen
werkloos. Dit betekende bij de
mannen een daling met 1.130 en bij
de vrouwen een daling met 390 ten
opzichte van januari.
Wanneer men dc werkloosheidscijfers
vergelijkt met vorig jaar februari valt
het op, dat de delen van het land
buiten de randstad en vooral het
Noorden van het land er beter aan
toe zijn. Hieruit blijkt de gunstige
invloed van de
werkgelegenheidsprogramma's, waarin
de regering miljoenen heeft gestoken.
Zeer ongunstig zijn dc cijfers,
vergeleken met vorig jaar, van de
werkloosheid onder de vrouwen.
Noteerde men in februari 1972 een
arbeidsreserve aan vrouwen van
16.300, in februari van dit jaar was
dit aantal opgelopen tot 21.600. Bij de
mannei daalde de arbeidsreserve in
een jaar met tweehonderd. Bij het
handels- en kantoorpersoneel daalde
de werkloosheid onder mannen en
vrouwen in een maand met
negenhonderd.
(ADVERTENTIE)
1 nu 50.000 TOYOTA'S in ons land.
Wij vieren dit heuglijke feit met een feestelijke show
bij alle TOYOTA-dealers op
donderdag 8, vrijdag 9 en zaterdag 10 maart.
TOYOTA maakt met een blik op de toekomst
automobielen in tientallen modellen en uitvoeringen
voor de automobilist van vandaag.
TOYOTAIOOO
Tot ziens bij één van onze 185 dealers.
LOUWIVIAM S. PARQUi
Importeur voor Nederland: Veursestraatweg 280 - Leldschendam - tel.(01761) 6911
AUTOM.BEDR. OLDENHUIS
Munsterweg 1, Winsum Gr.
Tel. 05951-1668
AUTO.M.BEDR. II BAKKER
Urkerweg 1, Urk
Tel. 05277-1583
AUTOBEDR. VAN DER ZEE
VAN GEEST
Rijksstraatweg 247, Hellevoetsluis
Tel. 01883-2177
DUNANTGARAGE
Dunantstraat 22-40, Rotterdam. Tel. 010-254770
AUTOBEDR. SELLES
Kamperzccdijk 87-89, Genemuiden
Tel. 05204-385/402
AUTOBEDR. KRUIS
Badhoevelaan 13, Badhoevedorp
Tel. 02968-2308
AUTOM.BEDR A. NUSSELDER
Stationsstraat 35, Apeldoorn
Tel. 05760-12020
Eén boorgat kan dienen om een aantal
holten boven elkaar te vullen. Akzo
schat dat zo 70.000 ton afval per gat
kan worden opgeborgen.
afval verwerken. Je moet precies
weten wat het is, en je moet weten
dat het onder de ter plaatse
heersende omstandigheden (65
graden, 300 atmosfeer) niet met
elkaar of met het zout reageert. Dat
moet voor elke stof apart bekeken
worden'.
De kans dat het afval ooit met
grondwater in aanraking komt, is
geologisch uitgesloten. 'Dat garande
ren we voor tien miljoen jaar'. De
zoutkoepel waar het afval in zit is aan
alle kanten omgeven door een water
dichte gipsachtige laaga En zelfs als
de hele formatie door een aardbeving
gespleten zou worden, komt er nog
niets uit: onder de hoge druk diep in
de grond 'smelt' het zout weer
aanelkaar.
Groningse toehoorders bleven kritisch
gestemd. 'U weet heel erg zeker dat
dit kan', zei iemand, 'maar welke
garantie hebben we dat uw verhaal
meer waar is dan dat van de NAM-
ingenieurs die ons twaalf jaar geleden
verzekerden dat de bodem niet zou
zakken door de gaswinning?' 'Het gaat
hier maar om een heel klein stukje
bodem', zei Akzo's mij. ingenieur H.
Last. 'en dat kennen we heel erg
goed.'
Het doorgaan van de Akzo-plannen
hangt nog af van de vergunning die
krachtens de mijnwet voor deze
experimentele boring moet worden
verleend. Officieel was dat niet nodig
geweest, zei mr. Moolenburgh, er is
(nog) geen wet die iets bepaalt over
wat er met het overgebleven gat
gebeurt na zoutwinning. Maar we
vonden dat alle betrokken instantdes
moesten kunnen meepraten en
meedenken.
Maar liever Elspijk of Doornburg?
Van een onzer verslaggevers
NUNSPEET De naam die de nieuwe gemeente moet krijgen
als Elburg en Doornspijk samengaan, blijft een heet hangijzer.
Dat bleek gisteren toen de vaste commissie voor binnenlandse
zaken uit de Tweede Kamer in het naburige Nunspeet een open
bare hoorzitting hield. Elburg wil dat de nieuwe gemeente El
burg zal heten en Doornspijk vindt dat het Doornspijk moet zijn.
Een groot deel van de hoorzitting
was aan de naamgeving gewijd.
Aanvankelijk had de minister
toegezegd dat het Doornspijk zou
worden, daaraan werd gisteren
herinnerd, evenals aan het feit dat
reeds in de achtste eeuw van
'Thornspic' gesproken werd en aan
de situatie dat Elburg in dc
middeleeuwen een deel van
Doornspijk was.
In de 'wandelgangen' (dus niet
officieel aan het adres van de
kamerleden) kon men voorts
beluisteren dat Doornspijk niet
alleen de oudste rechten heeft,
maar ook het grootst is en
bovendien financieel het gezondst.
Onder invloed van ondermeer
enkele duizenden handtekeningen
zou de minister 'om'gegaan zijn en
er in het betreffende wetsontwerp
tenslotte toch 'Elburg' van
gemaakt hebben.
De Elburgers beklemtoonden
krachtig dat Elburg sinds eeuwen
een belangrijk middelpunt op de
Noordwest-Veluwè is en het
levendigste stadje tussen
Harderwijk en Zwolle zal blijven.
De opmerkingen van
Doornspijkers, dat de twee
gemeenteraden in een
gezamenlijke vergadering in
meerderheid voor Doornspijk
stemden, maar later in
afzonderlijke vergaderingen op dat
punt uiteen gingen, werden door
de Elburgers weggewuifd. Een
kamerlid vroeg ten einde raad of
niet een tussenoplossing mogelijk
was; bijvoorbeeld: Elspijk.
Doornburg of iets dergelijks.
De opheffing van de gemeente
Elburg en Doornspijk en de
vorming van een nieuwe gemeente
vormt het sluitstuk van de her
indeling van de Noordwest-Veluwe.
Van verschillende kanten werd de
kamerleden gevraagd met spoed
aan de onzekerheden een einde te
maken.
(ADVERTENTIE)
