Premier Lynch moet veld
ruimen voor Cosgrave
Vietnam-akkoorden onder de loep
Ondertekening slotacte
beëindigt Vietnamoverleg
Afvallige Labour
behaalt grote triomf
Gijzeling
Khartoem
Regerende Fianna Fail verliest verkiesingen in Ierland
Indianen laten
gijzelaars vrij
Wounded Knee
Chili onder militair
bestuur geplaatst
Israël zal Golan
en Sjarm el
Sjeich niet
prijsgeven
Klap voor grote partijen in Engeland
Opstand in Syrië
onderdrukt
China en VS akkoord
over financiële zaken
TROUW/KWARTET ZATERDAG 3 MAART 1973
BUITENLAND
T7/K9
voeren politiek op deze terreinen
denkt, is niet bekend. De Labourpar-
tij heeft haar grootste aanhang onder
de industriearbeiders in de steden.
De verkiezingsuitslag moet voor Lon
den wel een teleurstelling zijn. Omdat
in verband met de situatie in Noord-
Ierland een nauwe samenwerking, tus
sen Dublin en Londen noodzakelijk
is, hadden de Britse regeringsleiders
graag een duidelijke overwinning ge
zien van de partij van Lynch of de
oppositie. De krappe overwinning van
de oppositie en het gebrek aan poli
tieke stabiliteit in de Ierse Republiek
zullen die samenwerking moeilijk ma
ken
Maar er blijft één troost over. De
Radicale Republikeinen en de aanhan
gers van de militante vleugel van de
IRA hebben een verpletterende neder
laag geleden bij de verkiezingen. Zij
hebben nergens kans gezien het aan
tal stemmen op zich te verenigen, dat
nodig is voor ook maar een parle
mentszetel.
DUBLIN (Reuter, UPI, AP) De Ierse premier Jack Lynch heeft
I gisteren toegegeven, dat zijn Fianna Fail-partij, die de afgelopen zes
tien jaar aan het bewind is geweest, bij de algemene verkiezingen
heeft verloren van de coalitie van Fine Gael en Labour. De leider van
deze coalitie, de 52-jarige advocaat Liam Cosgrave, heeft tot 14 maart
de tijd om zijn nieuwe regering samen te stellen.
I Op die dag komt de Dail (parlement)
voor het eerst bijeen om Cosgrave tot
de opvolger van Lynch te benoemen
en de door hem aangewezen ministers
goed tekeuren. Tot die tijd blijft
Lynch het premierschap waarnemen.
Hij heeft al laten weten, dat hij zijn
Fianna Fail ook in de oppositie zal
blijven leiden.
Het uiteindelijke resultaat van de al
gemene verkiezingen van woensdag
was, dat de Fianna Fail in de 144
zetels tellende Dail 69 zetels heeft
veroverd, de coalitie van Fine Gael en
Labour 73 zetels en de onafhankelij-
ken 2.
De eerste taak van de nieuwe rege-
ring-Cosgave zal zijn een begroting
in te dienen. De coalitie van Fine
Gael en Labour heeft aanzienlijk ver
beteringen in de sociale voorzieningen
toegezegd, die gefinancierd moeten
worden met een meevaller van ruim
tweehonderd miljoen gulden, die Ier
land kreeg, toen het zich bij de EEG
aansloot. Zo zullen ondermeer de pen
sioenen en de kinderbijslag worden
verhoogd, terwijl locale belastingen
en de extra belasting op voedsel wor
den verlaagd.
Geleidelijk
Men neemt aan, dat Cosgrave net als
zijn voorganger' Lynch het probleem
van de Ierse hereniging langs de weg
van de geleidelijkheid tot een oplos
sing wil brengen en de activiteiten
van het Ierse Republikeinse Leger
(IRA) op drastische wijze zal trachten
te beperken. Toen Jack Lynch enige
maanden geleden bij het parlement
wetsvoorstellen indiende, die een
strenger optreden tegen de IRA-mili-
tanten beoogden, stond Cosgrave, in
tegenstelling tot de meeste leden van
zijn Fine Gael achter de premier. Er
gingen toen geruchten, dat hij als
partijleider zou aftreden. De twee bom
aanslagen in Dublin vlak voor de
definitieve stemming in het parle
ment over de de omstreden wetsvoor
stellen ter verdere bestrijding van het
IRA, versterkten echter de positie van
Liam Cosgrave
De jurist Cosgrave was van 1954 tot
1957 minister van buitenlandse zaken
van de Ierse Republiek. Hij was ook
de leider van de eerste delegatie van
zijn land naar de Verenigde Naties.
In tegenstelling tot zijn landgenoten is
l hij erg gesloten en nuchter. De Britse
Guardia schreef gisteren, dat Cosgra
ve buiten zijn land vrijwel onbekend
is en in de Ierse Republiek doorgaat
voor een van de 'vervelendste' politi
ci. Cosgrave is sinds 1965 leider van
|de Fine Gael.
De nieuwe premier is minstens even
conservatief als Jack Lynch. De opvat
tingen van zijn Fine Gael op econo
misch en sociaal gebied zijn vrijwel
gelijk aan die van de Fianna Fail van
Lynch. Hoe de Labourpartij, de coali
tiepartner van Fine Gael, over de te
Liam Cosgrave, de leider van de Ierse Fine Gael-partij, die samen
met de Labour-partij de algemene verkiezingen heeft gewonnen en
daardoor de opvolger van premier Jack Lynch wordt, werd gisteren
gefeliciteerd door zi jn dochter Mary.
WOUNDED KNEE (AP) De elf
personen, die twee dagen lang door
leden der Amerikaans-Indiaanse bewe
ging als gijzelaars werden vastgehou
den, zijn vrijgelaten nadat de militante
Indianen ruim twee uur lang met
twee senatoren uit South Dakota had
den onderhandeld.
De vrijgelaten gijzelaars hebben
verklaard in het in Zuid-Dakota gele
gen Wounded Knee te zullen blijven,
omdat zij daar wonen. De onderhan
delingen met de leiders van de Ame
rikaans-Indiaanse beweging duren
voort. Zij willen spreken over de bur
gerrechten vóór en en de verdragen
met de Indianen, die in de vorige
eeuw werden afgesloten.
Griekse studenten
ATHENE (AP) De Griekse pre
mier George Papadoupoulos heeft la
ten weten dat zijn regering 'alle
krachten die zich keren tegen de
vrede en de openbare orde zal vernie
tigen'. Sprekende over de recente stu
dentenonlusten beschuldigde Papadou
poulos 'een aan complexen lijdende
minderheid van hen die men in link
se kringen aantreft', verantwoordelijk
te zijn voor de bijna dagelijkse bot
singen tussen studenten en de politie
in Athene. Hij vertelde professoren
en studenten dat 'een minderheid
psychologische chantage pleegt op de
studentenmassa'.
Oorlogsschepen
ISTANBOEL (AP) De laatste da
gen zijn er opvallend veel Russische
oorlogsschepen Istanboel gepasseerd
op hun weg van de Zwarte naar de
Middellandse Zee.
Er werden er meer waargenomen dan
wanneer dan ook sinds 1967, het jaar
van de oorlog tussen Israël en de
Arabische landen. Gisteren kwamen
net 20.000-tons helikopterschip Mos-
kwa en twee met raketten uitgeruste
torpedojagers voorbij.
Finse studenten
BELSINKI (AP) Alle grote Finse
universiteiten zijn gedeeltelijk geslo
ten in verband met een tweedaagse
staking van de studenten die op deze
wijze willen protesteren tegen rege
ringsplannen voor een nieuwe vorm
van universiteitsbestuur. Ongeveer
10.000 leden van de linkse en gematig
de studentenorganisaties hielden een
betoging voor het parlementsgebouw
in Helsinki.
PARIJS (Reuter, UPI, DPAl
De negen artikelen omvattende
slotakte van de door moeilijkhe
den overschaduwde Parijse con
ferentie over Vietnam, die het
jarenlang door oorlog geteisterde
land definitief de vrede moet ver
zekeren, is gisteren getekend
door de ministers van buitenland
se zaken van twaalf delegaties.
De akte is onmiddellijk van
kracht geworden en verplicht de
twaalf partijen de regeling tot
beëindiging van de strijd te waar
borgen.
De ondertekende slotverklaring beves
tigt internationaal de wapenstilstands-
overeen'komst, die op 27 januari op
dezelfde plaats, het internationale
conferentie-centrum aan de Avenue
Kleber, door de vier bij de strijd in
Vietnam betrokken partijen werd ge
tekend.
VN-secretaris-generaal Kurt Wald-
heim, die de conferentie heeft bijge
woond, tekende het protocol niet, ten-
inde de niet betrokken landen van
van de wereldorganisatie niet te bin
den.
Het slot-document is een compromis,
dat de Parijse conferentie tot de arbi
traire instantie maakt bij toekomstige
zware schendingen van de broze wa
penstilstand in Vietnam. De Parijse
conferentie kan opnieuw bijeengeroe
pen worden, wanneer Washington en
Hanoi gezamenlijk het initiatief daar
toe nemen of minstens zes van de
deelnemende landen het bijeenroepen
wenselijk achten.
AANVAL
Onmiddellijk na de formele onderte-'
kening het document werd aan de
12 ministers van buitenlandse zaken
voorgelegd in vijf talen zodat 60
handtekeningen vereist waren voor
het van kracht worden nam de
Chinese minister, Tsji Peng-fei, ver
rassend het woord, waarbij hij een
sterke aanval deed op ernstige be
standsschendingen, die Saigon zou
hebben bedreven.
Verwacht werd, dat de plechtigheid
van gisteren beperkt zou blijven tot
de ondertekening zonder dat daarbij
redevoeringen zouden worden gehou
den.
Tsji zei: 'Wij moeten er in alle ernst
op wijzen, dat sedert de onderteke
ning van de wapenstilstandsovereen
komst ruim een maand geleden de
autoriteiten in Saigon meer dan
10.000 ernstige incidenten hebben ver
oorzaakt, waardoor de uitvoeringen
van het akkoord wordt gesaboteerd'.
Hij vervolgde: 'Bijzonder treurig is
het, dat leden van de militaire delega
ties van Noord-Vietnam en de Viet
Cong in Zuid-Vietnam werden gedood
of gewond. Deze incidenten hadden
absoluut niet mogen gebeuren. Wij
hopen, dat zij zich in de toekomst
niet zullen herhalen. Wij doen een
beroep op de aan deze conferentie
deelnemende landen om er bij de
betrokkenen op aan te dringen zich
strikt te houden aan de bepalingen van
de overeenkomst opdat het doel van
deze conferentie kan worden bereikt.
De Zuidvietnamese minister van bui
tenlandse zaken, Tran Van Lam, ant
woordde: 'Dit is noch de tijd noch de
plaats om op deze onjuiste en onge
fundeerde beschuldigingen te antwoor
den'.
President Nixon heeft gisteravond
aangekondigd, dat hij op 2 en 3 april
in San Clemente de Zuidvietnamese
president Thieu zal ontvangen voor
overleg over de na-oorlogse ontwikke
lingen. Hij sprak in Washington te
vens de verwachting uit, dat de schen
dingen van het bestand in Vietnam
voorlopig nog wel zullen voortduren.
Maar hij voegde daar de verwachting
aan toe, dat het aantal schendingen
langzaam aan ninder zal worden en
hij zei erop te rekenen, dat uiteinde
lijk in heel Indo-China de vrede zal
worden gevestigd.
BESCHULDIGING
Radio-Hanoi heeft gisteren de VS er
van beschuldigd, dat zij het mijnop-
ruimingswerk in de Noordvietname-
se wateren opzettelijk vertragen. Vol
gens de radio heeft Noord-Vietnam de
Amerikanen alle faciliteiten verschaft,
maar hebben deze elk voorwendsel
gebruikt om de zaak slepend te hou
den.
Woensdag was in kringen van het
Amerikaanse ministerie van defensie
vernomen, dat de VS het mijnvegen
bij de Noordvietnamese havenstad
Haiphong hadden opgeschort in ver
band met de stagnering bij de vrijla
ting van de Amerikaanse krijgsgevan
genen.
Inmiddels zijn de VS en Noord-Viet
nam op de conferentie in Parijs over
eengekomen de vrijlating van de ge
vangenen te hervatten.
SANTIAGO (UPI) Heel Chili is
gisteren onder militair bestuur ge
plaatst om mogelijke gewelddadighe
den bij de zondag te houden parle
mentsverkiezingen te voorkomen. Ge
neraal Carlos Prats, de minister van
binnenlandse zaken, heeft in alle ver
kiezingsdistricten in het land officie
ren aan het hoofd van de politie
geplaatst. De secetaris-generaal van de
Chileense communisten. Luis Corva-
lan, verklaarde, dat het gevaar be
staat, dat er een burgeroorlog zal
uitbreken tijdens de verkiezingen
voor alle 150 leden van het Huis van
Afgevaardigden en de 25 leden van de
Senaat (de helft). Tot dusver zijn
zeven mensen doodgeschoten, raakten
er minstens honderdtien gewond en
werden meer dan 800 mensen gearres
teerd tijdens botsingen tussen leden
van aanhangers van de linkse Nnidad
Popular van president Allende en te
genstanders.
WASHINGTON (Reuter, AP, UPI)'
Mevrouw Golda Meir heeft in de
Amerikaanse hoofdstad gezegd dat
hoewel alle grensproblemen met de
Arabieren besproken moeten worden
twee niet vatbaar zijn voor onder
handelingen, nl. de kwestie van de
Golan-hoogten op de grens tussen Is
raël en Syrië en die van Sjarm el
Sjeich, de rots bij de Golf van Akaba
op de uiterste punt van het Sinai-
schiereiland, die de toegang tot de
Rode Zee beheerst.
Israël staat er echter niet op, bij het
Suezkanaal te blijven. De Israëlische
premier deed op een persconferentie
een beroep op president Sadat van
Egypte onverwijld en zonder voor
waarden vooraf onderhandelingen te
beginnen over een vredesakkoord. Be
halve de Hoogten van Golan en Sjarm
el Sjeich wil Israël 'alle bezette Ara
bische gebieden ontruimen'.
Verkiezingen in
Frankrijk en Chili
voor radio en tv
HILVERSUM Zondag zal de NOS-
radio aandacht besteden aan de ver
kiezingen in Chili. Een documentaire
wordt uitgezonden van 16.15 tot 17.00
uur via Hilversum 2. Maandag van
07.20 tot 7.40 via Hilversum 1 worden
de uitslagen bekendgemaakt.
Een team van Hier en Nu voor tv is
ook in Chili. In verschillende uitzen
dingen zal aandacht worden besteed
aan de situatie in dat land.
De NOS-radio en -tv zullen dondag 4
en zondag 11 maart verslag doen van
de Franse verkiezingen. Zondagavond
om 8 uur via Hilversum 1 zullen
regelmatig uitslagen bekendgemaakt
worden. In de tv-rubriek Panoramiek
zullen op de beide zondagen Franse
verkiezingsuitslagen worden bekend
gemaakt. Panoramiek is op 4 maart
van 20.20. tot 20.45 uur via Nederland
2 en van 22.40 tot 22.50 eveneens via
Nederland 2.
LONDEN (Reuter, AP) Bij tussentijdse verkiezingen in drie En
gelse districten hebben de Labourpartij en de Conservatieve partij
gisteren zware verliezen geleden. Weliswaar wist Labour twee van
de drie in het geding zijnde zetels te veroveren, maar met aanzien
lijk kleinere meerderheden dan bij de algemene verkiezingen van
1970.
Deze tussentijdse mini-verkiezing is
een grote triomf geworden voor Dik
Taverne, zoon van een Nederlandse
vader en een half-Nederlandse moe
der. Hij is in het voormalige Neder
lands Indië geboren en na de oorlog
naar Engeland verhuisd, waar hij zijn
opleiding kreeg. Dick Taverne die nog
vloeiend Nederlands spreekt, brak vo
rig jaar met Labour omdat hij zich
niet kon verenigen met de afwijzende
houding van zijn partij tegenover de
Europese Economische Gemeenschap.
Het bestuur in zijn district had hem
aangezegd, dat hij bij de eerst volgen
de verkiezingen niet meer kandidaat
gesteld zou worden. Hij stelde toen
zijn zetel in het Lagerhuis beschik
baar en besloot de officiële kandidaat
van Labour in het stadje Lincoln te
bestrijden bij de tussentijdse verkie
zing die donderdag is gehouden.
Taverne, die zich de democratische
Labour-afgevaardigde noemt, verover
de 21.967 stemmen 58.2 procent
van de uitgebrachte stemmen. Zijn
meerderheid was drie maal zo groot
als in 1970. De kandidaat van Labour,
John Dulks, behaalde 8776 stemmen
en de Conservatief Jonathan Guiness
6616.
In Dundee East in Schotland wist
George Machin de zetel voor Labour
te behouden, maar met slechts een
meerderheid van 1141 stemmen. Zijn
grote rivaal was daar een kandidaat
van de Shotse nationalisten. Machin
behaalde 14.411 stemmen en de Schot
se nationalist Gordon Wilson 13.270
stemmen. De Conservatieve kandidaat
behaalde een magere derde plaats.
In Chester-le Street, ook in Noord-
Engeland, won Labour, maar dat zal
de leiding van de partij maar weinig
voldoening hebben geschonken. De ze
tel is al 70 jaar in handen van
Labour, maar nog nooit is hun meer
derheid zo klein geweest als nu. Wist
de Labour-kandidaat in 1970 nog te
winnen met een meerderheid van
20.000 stemmen, nu was die geslonken
tot iets meer dan 7000 stemmen. Een
goede tweede was hier de man van de
Liberale partij. De Conservatieven
kwamen er helemaal niet aan te pas.
Hun kandidaat verloor zelfs zijn waar
borgsom van 150 pond.
Politieke commentatoren in Engeland
zien in de uitslagen van gisteren een
aanwijzing dat de twee grote partijen
in Engeland gevoelig terrein begin
nen te verliezen. Voor premier Heath
is het nu zaak de algemene verkiezin
gen zo veel mogelijk uit te stellen,
omdat hij niet mag hopen nu de
verkiezingen te kunnen winnen.
Dick Taverne
PARIJS (Reuter) De VS en China
hebben een principe-akkoord bereikt
over de regeling van slepende finan
ciële geschillen, die een verdere nor
malisering van de onderling relaties
nog in de weg stonden. Dit deelde de
Amerikaanse minister van buitenland
se zaken, William Rogers, gisteren op
een persconferentie in Parijs mee,
nadat hij over deze zaak overleg had
gepleegd met zijn Chinese ambtgenoot
Tsji Peng-fei. De onderhandelingen
betroffen Amerikaanse bezittingen ter
waarde van 250 miljoen dollar, die
destijds door China in beslag zijn
genomen en Chinese bezittingen ter
waarde van 78 miljoen dollar, die in
Amerika zijn geconfisceerd.
BEIROET (AP) De Syrische minis
ter van binnenlandse zaken Aly Zaza
heeft te Damascus meegedeeld dat de
regering 'een poging tot opstand' te
Hama, in het midden van het land,
heeft onderdrukt
Het is de eerste maal dat Damascus
heeft toegegeven dat er in Hama een
politieke opstand aan de gang was
deze was twee weken geleden al be
gonnen.
Wat leverden bombardementen aan Washington en Saigon op?
Van een onzer redacteuren
In oktober vorig jaar zei een opgewekte Kissinger dat de vrede in
Vietnam op handen was. De impasse bij de zich al jaren voort
slepende vredesbesprekingen in Parijs was plotseling doorbroken.
Amerika en Noord-Vietnam bereikten overeenstemming over d^
tekst van een ontwerp-bestandsakkoord. Kissinger ging zelf naar
Saigon om president Thieu van Zuid-Vietnam in te lichten.
Nixon via radio en televisie een
bestand in Vietnam aan.
De onderhandelingen in Parijs zul
len voor Kissinger geen onverdeeld
plezierige dagvulling zijn geweest,
maar in Saigon ging het zo onvrien
delijk toe, dat Kissinger zich op een
kwaad moment zelfs in zijn persoon
lijke veiligheid bedreigd voelde, zo
wist een van de aanwezige verslagge
vers destijds te melden. Thieu voel
de zich verraden en was niet bereid
akkoord te gaan met de voorstellen
waarover Hanoi en Washington het
eens waren geworden.
President Nixon besloot dat er nieu
we onderhandelingen moesten ko
men met de Noordvietnamezen. Het
was per slot van rekening verkie
zingstijd in Amerika en Nixon kon
zich niet veroorloven geen rekening
te houden met de wensen van bond
genoot Thieu. Hij verweet immers
zijn Democratische tegenstander
McGovern. dat deze in ruil voor de
vrijlating van Amerikaanse krijgsge
vangenen bereid was Thieu aan Ha
noi uit te leveren.
Hanoi stemde in met nieuwe bespre
kingen. maar die verliepen niet zo
vlot en half december moest een
heel wat minder opgewekte Kissinger
vertellen dat er geen schot meer in
de onderhandelingen zat. Enkele da
gen later stuurde president Nixon
eskaders B-52-bommenwerpers naar
Hanoi en Haiphong en liet de zwaar
ste bombardementen uit de hele ge
schiedenis van de Vietnamese oorlog
uitvoeren. Met alleen traditiege
trouw een korte onderbreking tij
dens de kerstdagen, vlogen de bom
menwerpers tot 29 december af en
aan.
Begin januari van dit jaar begonnen
in Parijs nieuwe onderhandelingen
en op 23 januari kondigde president
Vragen
Een interessante vraag is nu: wat
hebben de bombardementen Ameri
ka en Zuid-Vietnam opgeleverd? In
hoeverre is het definitieve bestands
akkoord dat in januari werd geslo
ten gunstiger voor Washington en
Saigon als liet ontwerpakkoord van
oktober vorig jaar? Kan de Ameri
kaanse president achteraf zeggen:
kijk, daanoor heb ik de B-52-bom-
menwerpers naar Noord-Vietnam ge
stuurd?
H. J. Neuman, directeur van het
Nederlands Instituut voor Vredes
vraagstukken, heeft de akkoorden
van Genève van 1954, het ontwerp
akkoord van oktober 1972 en het
definitieve akkoord van januari van
dit jaar eens naast elkaar gelegd en
zijn bevindingen opgeschreven in
een boekje, 'Het Vietnamese bestand
onder de loupe', dat binnenkort bij
Mculenhoff-Bruna N.V. verschijnt.
Om de spanning er even in te
houden, zullen we de verleiding
weerstaan nu al de conclusie te
onthullen waartoe Neuman na een
rustige en zakelijke analyse komt.
In drie artikelen zullen we hem op
de voet volgen.
Onder leiding van Nixons speciale
adviseur voor veiligheidszaken, dr.
Henry Kissinger, en het lid van het
Noordvietnamese politburo, Le Doec
Tho hebben Amerika en Noord-Viet
nam sinds augustus 1969 geheime
onderhandelingen in Parijs gevoerd.
Het zou tot oktober 1972 duren voor
er tekenen uit Parijs kwamen van
een belangrijke doorbraak bij de
onderhandelingen. We weten nu, dat
Le Doec Tho er op 8 oktober 1972
H. Neuman
voor het eerst mee instemde, dat er
een scheiding werd gemaakt tussen
een militaire regeling en een poli
tieke oplossing en dat hij toen ook
voor het eerst de eis liet vallen dat
president Thieu onmiddellijk het
veld zou ruimen. Beide partijen zijn
het toen snel eens geworden over
een ontwerp-akkoord.
Thieu's bezwaren
Daarop ging Kissinger zelf naar Sai
gon om president Thieu voor het
akkoord te winnen. Spoedig bleek
dat Thieu er niet toe te bewegen
was, het door Kissinger en Tho
gesloten akkoord te accepteren.
Thieu's bezwaren tegen het ontwerp
worden door Neuman als volgt sa
mengevat: 'Wel was in het ontwerp
akkoord uitvoerig de terugtrekking
van de Amerikaanse en Zuidkore-
aanse troepen uit Zuid-Vietnam ge
regeld, maar er stond niets in over
de aftocht van de Noord-Vietname-
zen. Het herstel van de gedemilitari
seerde zone was blijkbaar vergeten,
het Nationale Bevrijdingsfront
kwam op vrijwel gelijke voet met
het bewind van Thieu en men had
verzuimd het verschil tussen de
voorgestelde Raad van Nationale
Verzoening en een coalitieregering
met het Front duidelijk te maken'.
De algemene indruk bestaat, dat
Kissinger bereid was een harder
standpunt tegen Thieu in te nemen
dan president Nixon. Die moest nog
voor een tweede ambtstermijn geko
zen worden en als Thieu het ak
koord openlijk zou verwerpen, zou
Nixon een plan uitvoeren, dat hij
zijn Democratische tegenstanders
McGovern verweet: de Amerikaanse
krijgsgevangenen naar huis halen en
Zuid-Vietnam aan zijn lot overlaten.
Hoewel Hanoi volhield, dat er al
een akkoord was en dat de wapens
neergelegd konden worden zo gauw
Nixon bereid was het akkoord te
tekenen, stemde Noord-Vietnam toch
in met nieuwe onderhandelingen.
Bombardementen
De nieuwe onderhandelingen verlie
pen heel wat minder soepel dan die
in oktober. Op 16 december hield
Kissinger een persconferentie waar
op hij toegaf dat de besprekingen
in Parijs in een impasse waren ge
raakt. En twee dagen later stuurde
president Nixon zwermen B-52-bom-
menwerpers naar Hanoi en Hai
phong. Nixon heeft tot nu toe niet
bekend gemaakt waarvoor de bom
bardementen nodig waren. Het Ame
rikaanse volk, noch zijn vertegen
woordigers zijn ingelicht. In januari
begonnen in Parijs nieuwe onder
handelingen en op 23 januari kon
digde president Nixon een bestand
af. Wat had Amerika nu bereikt met
de bombardementen? Neuman heeft
geprobeerd daar achter te komen
door systematisch de akkoorden van
Genève en het ontwerp-akkoord van
oktober (1972 te vergelijken met het
definitieve akkoord van januari van
dit jaar.
Zo was in 1954 in Genève overeenge
komen, dat Noord- en Zuid-Vietnam
na algemene verkiezingen herenigd
zouden worden. De politieke proble
men van het land moesten tot een
oplossing gebracht worden op de
grondslag van respect voor de begin
selen van onafhankelijkheid, een
heid en territoriale onschendbaar
heid. In het ontwerp-akkoord van
oktober 1972 verklaarden de VS in
artikel 1, dat zij de onafhankelijk
heid, soevereiniteit, eenheid en terri
toriale onschendbaarheid van Viet
nam eerbiedigden, zoals die bij de
overeenkomsten van 1954 waren er
kend.
Saigon vond dat niet alleen Amerika
dat moest doen, omdat dat dit de
indruk kon wekken dat de Amerika
nen de agressors waren. In artikel 1
van de overeenkomst van januari is
met deze opmerking van Saigon re
kening gehouden. Daarin staat nu,
dat de VS en alle andere landen de
onafhankelijkheid, soevereiniteit,
eenheid en territoriale onschend
baarheid van Vietnam erkennen. In
artikel 15 van de overeenkomst van
januari staat dat die eenheid stap
voor stap en met vreedzame midde
len door Noord- cn Zuid-Vietnam
gerealiseerd moet worden, zonder
buitenlandse inmenging.
Terugtrekking
In de termijn waarbinnen Amerika,
na ondertekening van het bestands
akkoord zijn troepen uit Vietnam
zal terugtrekken, is geen verschil
tussen het akkoord van oktober en
dat van januari. Amerika zal binnen
60 dagen na ondertekening zijn troe-
Sen teruggetrokken hebben,
e bepalingen die in het akkoord
van januari zijn opgenomen over
wapenleveranties aan de partijen na
dat het bestand is ingegaan, wijken
ook nauwelijks af van wat de ak
koorden van Genève van 1954 hiero
ver al bepaalden.
(Dit is het eerste artikel van een
serie van drie).
Vervolg van pagina I
king te stellen van de Palestijnen, die
daarmee (met hun gijzelaars) naar de
Verenigde Staten zouden kunnen vlie
gen. De eis, dat twee Soedanese mi
nisters (Omar Hag Moesa van voor
lichting en Mansoer Khaled van bui
tenlandse zaken) de vlucht moesten
meemaken, werd in Khartoem van de
hand gewezen.
Het was niet duidelijk, waarom de
Palestijnen naar de Verenigde Staten
zouden willen vliegen. Waarnemers
meenden, dat de commando's er grote
propagandistische waarde voor hun
zaak aan hechtten en misschien ook
gedacht hebben aan de vrijlating van
Sirhan Sirhan, die met hen naar het
Midden-Oosten zou kunnen terugvlie
gen. Intussen kon men de comman
do's zien lopen op het balcon op de
bovenste verdieping van het ambassa
degebouw.
Nixon
In Washington verklaarde president
Nixon echter, dat Amerika niet zal
zwichten voor de chantage van de
Palestijnen om de vrijlating te be
werkstelligen van de Amerikaanse en
andere gijzelaars in Khartoem. Nixon
deelde mee, dat William Macomber
van het ministerie van buitenlandse
zaken op weg was naar Soedan. Het
vliegtuig, waarmee Macomber reisde,
mocht echter niet op het vliegveld
van Khartoem landen. Het moest uit
wijken naar Cairo. Macomber, die van
vijf medewerkers vergezeld was, wilde
in de Soedanese hoofdstad bemidde
len.
Giseravond reeds had Jordanië laten
weten, er niet aan te denken, in te
gaan op de eisen van de commando's.
Kroonprins Hassan, een jongere broer
van koning Hoessein, die in Marokko
verblijft, heeft alle Arabische staats
hoofden opgeroepen, de gijzeling door
de commando's te doen mislukken. De
groep van Daoed, die de Palestijnen
in vrijheid willen zien, werd vorige
maand gearresteerd, omdat zij Jorda
nië was binnengekomen met de be
doeling, ondermijnende acties tegen
het bewind van Hoessein te plegen, zo
zegt men in Amman, de Jordaanse
hoofdstad.
Israël
Israël heeft verklaard, alle eisen van
de commando's naast zich neer te
zullen leggen. Koning Feisal van Sa-
oedi-Arabië veroordeelde de gijzeling.
Hij acht deze schadelijk voor de Ara
bische zaak. Zij brengt de pogingen
om de Arabische rijen te sluiten en
solidariteit te scheppen tussen de Ara
bische landen, in gevaar, aldus Feisal.
De commando's, die beweren, dat zij
explosieven in het ambassadegebouw
hebben aangebracht, hebben de Soeda
nese regering verzekerd, dat hun actie
niet gericht is tegen Soedan. Zij heb
ben zich lovend uitgelaten over het
bewind van president Gaafar el Nu-
meyri. Deze begaf zich gisteren naar
het zuiden van Soedan om deel te
nemen aan de feestelijkheden ter ge
legenheid van de eerste verjaardag
van vredesregeling, die een eind
maakte aan 16 jaren burgeroorlog.
I
