Raiffeisenbanken en Boerenleenbanken
rogressieven willen
urger formatie
dat
doorzet
Conflict dreigt
ook bij Philips
Pro Rege weert de humanistische
zorg
noemen zich voortaan kortweg
de bank voor iedereen
O
ioewel confessionelen kabinet-Den Uyl niet sullen gedogen:
te Over wapens
mi vrede
H lede van mr. Luns
door 'rooie reus'
verstoord
Regering niet tegen
verkoop kranten
in rijksgebouwen
Tachtig Oegandezen gaan
in Gelderland wonen
Spanjaarden vragen
Schmelzer beroep
op Franco te doen
Metaalacties
Haast hele Kamer
achter petitie
in zaak Trepper
fijnsamenfietsen.JijnsamenfietsenkijkenopdeRai!(24febr.tlm4mrt.)
Het weer
'Zou ingaan tegen de boodschap die wij moeten brengen'
tOUW/KWASTET ZATERDAG 24 FEBRUARI 1973
BINNENLAND T3/K5
-hoo;
Nat
erin
hee
?end
D
va
D
ka
D
i vai
even
ma
i he
VOO
or d
ADVERTENTIE)
Rabobank
onze parlementsredactie
en)EN HAAG De fracties van de progressieve drie (PvdA, D'66 en PPR) vinden dat formateur mr.
A. W. Burger door moet gaan met de formatie van een kabinet-Den Uyl, ondanks liet standpunt
huk an de confessionelen dat zij een dergelijk kabinet niet zullen gedogen.
•jj£e et standpunt van de confessionele
'ege actievoorzitters Andriesseni Biesheu- Afwijkend standpunt
il en Tilanus gisteren met een mon- in ,rQ„
nnesl<Iinge toelichting aan de formateur 111 1HC110 Voll
.„„.lebben overhandigd. Op een perscon- n
,r irentie die hierop volgde, zeiden de AcUltlGS Gil UOGrSIïUl
cl n Ha prtnCOflllPTltp
'Be€ actievoorztters, dat de consequente
T i ervan zal zijn, dat zij een mote om
,]muen kabinet - Den Uyl ten val te
'ti engen, zullen steunen. De confessio-
ile fracties vinden dat B urger nu
q j et zijn formatie moet ophouden.
e drie progressieve fracties zijn het
V(iarmee niet eens. De vorming van
jyj n kabinet-DenUyl kan volgens hen
^jj„iorgaan, omdat zij ervan uitgaan dat
et alle confessionele fractieleden
vaen motie om zo een kabinet naar huis
e sturen, zullen steunen en wellicht
T ^pdere confessionelen zich van stem
ming zullen onthouden. In hun ge-
ichtengang zou zo'n motie geen
1 va>
g 3
ADVERTENTIE
t>oet lat er oorlogen worden gevoerd is
1 2 iet de schuld van de militairen
Ik abonneer mij
op/vraag een
proefnummer
van/Hervormd
Nederland.
'LAATS:
1IRONUMMER:
innementsprijs 18,per halfjaar;
36,per jaar. Abonnementen kun-
len elk ogenblik ingaan.
ion - ingevuld in BLOKLETTERS - in
nvelop (zonder postzegel) verzenden
ian:
lervormd Nederland,
intwoordnummer 1776, Den Haag.
wwlVan een correspondent
s,r"1 IAASTRICHT De Zuidlimburgse
)orj* *gitator Dirk de Vrome, (alias Rode
05' Heus) heeft vrijdagmiddag in Maas-
straü tocht kans gezien een spreekbeurt
van mr. J. Luns, secretaris-generaal
biau Tan de NAVO te verstoren. Een toes-
tusier Peling makend op het protest van
b.fi 'Uidlimburgse actiegroepen tegen zijn
komst naar Maastricht zei mr. Luns,
ht hij dergelijke protesten wel ge-
tela tend was. Een man met mijn verle-
bur ien heeft recht op een demonstratie
Burr K' hij. Waarop de aan de perstafel
toeten Rooie Reus, dieeen rol met
en tekeningen uit zijn tas
v, op een stoel sprong en mr.
Hein- Luns toeschreeuwde: 'Hier hebt u uw
demonstratie'. Even later werd de
AOoie Reus' door een aantal recher-
it ft cheurs naar buiten gevoerd.
De omgeving van de schouwburg waar
eiai* Luns sprak was vrijdagmiddag
tebeel afgegrendeld. Journalisten en
enodigden moesten zich legitimeren.
Burgemeester Naeten van Maastricht,
dhoo- toonde zich na afloop geërgerd over
"et feit, dat de rechercheurs de rooie
tous niet hadden herkend. Mr. Luns
iat 8. daarentegen was duidelijk geamu-
«eerd.
ilhel-
meerderheid in de Kamer krijgen,
reden waarom de VVD deze ook niet
zou indienen.
De confessionele fracties herhalen in
hun brief de bezwaren tegen de for
matiepoging van mr. Burger, namelijk
dat hij een progressief minderheidska
binet wil vormen, waaraan zij niet op
basis van gelijkwaardigheid kunnen
meewerken. 'Voor de tot standkoming
van een kabinet dat niet aan onze
voorwaarden voldoet, wensen wij ech
ter geen politieke veranwoordelijk-
heid te aanvaarden', aldus de confessi
onele fracties.. Dit houdt volgens hen
tevens in, dat zij 'het optreden van
een zodanig kabinet niet zullen gedo
gen'.
Deze laatste zin wordt niet onder
schreven door twee 'eden van de anti
revolutionaire fractie, te weten oud-
fractievoorzitter mr. Aantjes, en de
demissionaire minister van sociale za
ken drs. Boersma. Zij wilden niet bij
voorbaat al uitspreken dat zij zo een
kabinet niet zullen gedogen. Mr.
Aantjes bleek vooral staatsrechtelijke
bezwaren te hebben.
De fractievoorzitter van de PvdA, drs.
Den Uyl, zei gisteren in een reactie
op de brief van de confessionelen, dat
zij na drie maanden formeren opnieuw
op een zespartijenkabinet van confes
sionelen en progressieven aan pro
gressieven aan willen sturen.
DEN HAAG De regering ziet geen
aanleiding om het verkopen van kran
ten in rijksgebouwen te verbieden.
Wél heeft iedere bewindsman het
recht om deze verkoop in de onder
hem ressorterende gebouwen te ver
bieden. Dit heeft minister-president
Biesheuvel geantwoord op vragen van
de Tweede-Kamerleden Laban en
Roethof. Zij hadden in hun vragen de
vrees uitgesproken, dat bezoekers van
deze gebouwen ten onrechte zouden
denken dat de betrokken overheidsin
stelling iets met een bepaalde krant
te maken zou hebben.
Den Uyl
Dat zoiets niet kan, had de heer
Ruppert al uitgevonden. Daarom
kreeg Burger een wezenlijk anders
gerichte opdracht. Aan de vervulling
van die opdracht willen de confessio
nele fractievoorzitters niet meewer-
ARNHEM Ongeveer tachtig Oegan
dezen die nu nog verblijven in de
opvangcentra 'De Zonnebloem' te Ben-
nekom en 'Rabbit Hill' in Nieuw
Millingen, krijgen een woning in een
Gelderse gemeente.
Het gaat om ongeveer twintig gezin
nen. In Arnhem zullen zich negen
Oegandese gezinnen met ongeveer zes
tig personen vestigen. In Zevenaar
komen zeven gezinnen., in Velp één
gezin en Zutphen zal aan twee Oegan
dese gezinnen plaats bieden.
ken. Het is aan de formateur uit te
maken, welke mogelijkheid hij nu ziet
om ons land alsnog aan een progres
sieve regering te helpen', aldus drs.
Den Uyl. Formateur Burger zal zich
dit weekeinde beraden over de stap
pen die hij nu zal ondernemen.
UTRECHT Een groep van 35 in
Nederland verblijvende Spanjaarden
heeft minister Schmelzer gevraagd
een beroep te doen op generaal Fran
co naar aanleiding van de berechting
van enkele vakbondsleden in Spanje.
De 35 Spanjaarden maken deel uit
van drie afdelingen van de in Neder
land legaal opererende maar in Span
je verboden vrije vakvereniging UGT.
Tot de 35 behoort de heer Lino Calle
van het NW-secretariaat voor gastar
beiders.
De 35 vragen de minister 'de vrijheid
van onze collega's te bewerkstelligen
en de Spaanse regering te overtuigen
van het feit dat als zij doorgaat met
het onderdrukken van de arbeiders
toetreding van Spanje tot de EEG
onmogelijk is'. Zij schrijven dat zij
zich niet kunnen voorstellen dat mi
nister Schmelzer de in 1971 aan de
Spaanse arbeiders opgelegde 'ley sin-
dical' beschouwt als een eerste stap in
de richting van een erkenning van
het bestaansrecht van vakorganisaties
in Spanje. Er is volgens de 35 maar
één wettelijk toegestaan vakverbond,
de fascistische "Organization Sindical',
waarvan elke arbeider ongevraagd lid
is. De algemeen secretaris is 'door
Franco's wijsvinger gekozen'. De
Spaanse bedrijven zijn ook verplicht
lid te worden van deze staatsorganisa
tie. De 35 noemen deze vakbeweging
'een nutteloos ding'; dat die arbeiders
en ondernemers geen kans biedt om
tot onderhandelingen te komen.
'We kunnen ons moeilijk onttrekken
aan het gevoel dat u een nog al te
grote geloofwaardigheid hecht aan
wetten die door een niet vrij gekozen
parlement van een dictatoriaal en fa
scistisch staatsvorm zoals in Spanje
bestaat, zijn aangenomen', aldus de
brief van de 35 Spanjaarden.
Vervolg van pagina 1
williging van de eisen van de indus
triebonden noemt de vereniging 'na
de jarenlange procentuele verhogin
gen bepaald geen ramp'. Steun aan de
industriebonden noemt de NCVHP
ook van belang 'om te voorkomen dat
de Nederlandse Centrale van hoger
personeel nog langer in troebel water
kan vissen en haar positie met steun
van de werkgevers verder kan verster
ken'.
Groningen
Behalve in de randstad werden er
gisteren met name in Groningen ac
ties gevoerd. De meeste scheepswer
ven langs het Winschoterdiep gingen
plat, maar ook op enkele confectiefa
brieken werd een uur niet gewerkt.
Vakbondsbestuurders meldden, dat er
bij dertien bedrijven door totaal 4500
werknemers werd gestaakt. De prikac-
ties zullen volgende week worden
voortgezet. In Brabant werden onder
meer acties gevoerd bij Brabantia,
Klima en Daf (6000 werknemers drie
kwartier) en de Verenigde buizenfa-
briek, verder werden acties gemeld
bij Saab-Scania in Meppel, en Demka
in Utrecht (voor de tweede keer).
De voorbereidingen voor nieuwe ac
ties zijn volgens vakbondsbestuurders
nog in volle gang. In Dordrecht wordt
er vandaag door actiecomité's uit 25
bedrijven vergaderd, terwijl er in
Amsterdam volgens de vakbonden
15.000 man uit veertien bedrijven hier
klaar staan om met acties te begin
nen.
Van een correspondent
DEN HAAG —Op initiatief van D'66-
fractievoorzitter Hans van Mierlo heb
ben de fractievoorzitters van bijna
alle partijen uit de Tweede Kamer
een petitie opgesteld in de zaak-Leo-
pold Trepper. Daarin dringen zij er
op aan, dat deze Poolse verzetsstrijder
Polen mag verlaten om zich in het
buitenland met zijn gezin te kunnen
verenigen. De petitie wordt dinsdag
aan de Poolse ambassadeur aangebo
den.
Minister Schmelzer zal het verzoek
ontvangen alles te doen ten gunste
van de uitreismogelijkheden van de
heer Trepper. Bijna alle Kamerleden
(met uitzondering van de CPN-frac-
tie) zullen de petitie ondertekenen.
Kamervoorzitter Vondeling zal wor
den gevraagd de inhoud van de peti
tie ter kennisneming toe te zenden
aan de voorzitter van het Poolse par
lement.
Eisen vakbonden onaa nvaardbaar genoemd
Van onze sociaal-economische redactie
EINDHOVEN De vakbonden, die betrokken zijn bij de CAO voor
Philips hebben een eisenpakket bij de directie ingediend, dat vrijwel
gelijk is aan de vakbondsvoorstellen voor de grootmetaal, bij Hoog-
oevens en bij de textiel. Ook bij Philips dreigt e reen conflict tussen
de werknemersorganisatie, omdat de Unie van beambten, leidingge
vend en hoger personeel en de Nederlandse bond van middelbaar en
hoger personeel zich op een aantal punten distanciëren van de vak
bondsvoorstellen. Zij hebben het eisenpakket onaanvaardbaar ge
noemd.
Volgens de vakbonden moet de CAO,
die per 1 april moet ingaan, in princi
pe alle werknemers in dienst van
Philips omvatten. Uitgaande van het
Centraal Akkoord willen de bonden
2,5 procent voor de salarisverhoging
en één procent voor de secondaire
arbeidsvoorwaarden bestemmen. De
2,5 procent moet worden omgezet in
een voor ieder gelijk bedrag, geba
seerd op het gemiddelde salaris van
alle werknemers van 22 jaar en ou
der. De prijscompensatie moet worden
verbonden aan een maximum van 250
gulden per procent prijsstijging. Daar
naast moet volgens de vakbondsvoor
stellen een minimum worden vastge
steld op basis van een matiging die
sordt betracht boven het jaarinkomen
van 25.000 gulden. Verder willen de
bonden de vakantietoeslag verhogen
tot acht procent met een minimum
van 1200 gulden en een vakantiedag
meer. De voorstellen omvatten uitvoe
rige mededelingen over wensen op
het gebied vzn het door de onderne
ming gevoerde sociale beleid, dat een
maal per jaar in een verslag moet
worden vastgelegd.
De beambtenbonden bij Philips heb
ben met name bezwaar tegen uitbrei
ding van de wrkingssfeer van de CAO
en tegen een loonsverhoging in cen
ten. Indien de prijscompensatie wordt
verbonden aan een maximum zal dat
een maximum van 350 gulden moeten
zijn. Een lager bedrag zou volgens de
beambtenbonden in de netto-sfeer een
vermindering van de koopkracht bete
kenen. De extra aandacht voor de
laagstbetaalden komt volgens de be
ambtenbonden tot uitdrukking door
de verhoging van de minimum vakan
tietoeslag.
Papier
De directie van Van Gelder-papier
heeft de vakbonden inmiddels laten
weten niets te voelen voor een verho
ging in centen. Zij voelt meer voor
een verhoging in centen en procen
ten. Bovendien meent zij dat de voor
gestelde loonsverhoging van ƒ216,-
voor iedere werknemer teveel beslag
legt op de beschikbare ruimte, aange-
ADVERTENTIE)
zien ook de andere voorstellen van de
bonden geld kosten. Op 8 maart zal
worden bekeken of de standpunten
tot elkaar zijn te brengen.
Hagel, sneeuw, omveer
Van onze weerkundige medewerker
Het landschap bood bij het opstaan
gistermorgen in onze woonplaats een
totaal ander beeld dan we deze win
ter tot nu toe gewend waren. Zover
het oog reikte lag er sneeuw, 's mor
gens om 8 uur 6 cm dik, 10 uur 8 cm.
Van het broedgebied, de Noordzee,
waren heftige buien binnengevallen,
die plaatselijk ook hagelstenen van 1
cm doorsnee produceerden. Gistera
vond tussen 7 en 8 uur vielen ze
weer, compleet met onweer. Voor het
eerst deze winter moest er sneeuw
geruimd worden en reden de zout-
strooi-auto's af en aan. De radio-
sonde-opstijgingen van vrijdagmiddag
gaven duidelijk de grote kou in de
bovenlucht weer: De Bilt op 1*6, 3, 5,
7, 9, 10'/2 en 12 km hoogte, respectie
velijk -7. -18, -38, -45, -48, -44 en -42
graden Celsius. De vorstgrens lag op
circa 300 meter hoogte. Dichterbij het
centrum van de koude 'put' werd -41
graden gemeten, dat was boven de
Shetlands en nabij zuidwest-Noorwe
gen. De tropopauze bevindt zich bo
ven de Shetlands op 9 a 10 km
hoogte, boven zuidwest-lerland echter
op 12 a 13 km., dus drieduizend meter
hoger. Overeenkomstig hiermee was
het boven Valentia op 12.000 m hoog
te met -61 graden tiointig graden
kouder dan boven Lerwick, uiteraard
een normaal verschijnsel bij dit soort
polaire situaties. Dat geldt ook voor
de straalstroming boven onze hoofden.
De Bilt registreerde gistermiddag op
9.000 m hoogte een W-NW tot NW
wind van bijna 300 km per uur en
dat bij, schrik niet, minus achtenveer
tig graden! In heel Noord-Nederland
en Noord-Duitsland werd gisteravond
opnieuw onweer waargenomen. Kevo
in het uiterste noorden van Finland
registreerde om 7 uur gisteravond een
temperatuur van -21 gr. C. (maximum
-13), Hopen in Noord-Noorwegen -16
gr. C. In Oslo wees het kwik -8, in
Spanje werd het gisteren daarentegen
zeer warm: 20 graden in Cordoba.
Van een verslaggever
AMSTERDAM Humanistische geestelijke verzorging hoort niet thuis in pro
testantse militaire tehuizen'. Dit is het pr incipiële standpunt van de protestantse
bond „Pro Rege", zegt mr. J. den Boer, d irecteur van deze bond.
1
'Onze vereniging heeft als zeer
uitdrukkelijke doelstelling de
verspreiding van de christelij
ke beginselen, en wij vinden
dat de humanistische geestelij
ke verzorging een boodschap
brengt die uitdrukkelijk in
gaat tegen de boodschap die
wij in onze tehuizen menen te
moeten brengen', aldus mr.
Den Boer.
De directeur van Pro Rege
zei dit naar aanleiding van
een verklaring van de stich
ting Humanistisch Thuisfront,
welke i nstelling teleurgesteld
was over het feit dat minister
De Koster een nieuw militair
tehuis in het Westduitse Wit-
zendorf heeft toegewezen aan
de centrale van katholieke mi
litaire tehuizen en niet aan de
humanisten.
De stichting wijst erop dat zij
toch al minder tehuizen heeft
(vijf) dan de katholieken en
protestanten, die vele tiental
len tehuizen hebben. Die ach
terstand is gedeeltelijk te ver
klaren uit het feit dat de
organisatie jonger is dan de
andere, 'maar aan de andere
kant zijn de verhoudingen
scheef getrokken nu wij een
steeds g rotere groep buiten
kerkelijken moeten opvangen',
aldus stichtingssecretaris mr.
W. M. N. Eggenkamp.
Daarbij komt volgens hem dat
vooral in protestantse militai
re tehuizen de humanistische
geestelijke verzorging soms
niet welkom is en zelfs vrij
regelmatig wordt geweerd. De
katholieke tehuizen zijn vol
gens mr. Eggenkamp veel soe
peler. De stichting vraagt zich
nu af of de minister van ka
tholieke centrale de garantie
gekregen heeft dat de huma
nistische geestelijke verzor
ging in het nieuwe tehuis wei-
komen is.
Ze kómen niet
Pro Rege-directeur mr. Den
Boer ontkende dat humanisti
sche raadslieden, die in een
protestants militair tehuis
geestelijke verzorging willen
geven, regelmatig worden ge
weerd. 'De humanisten ken
nen ons standpunt in deze
zaak, ze komen dus eenvoudig
meestal niet. Misschien dat
een nieuweling die nog niet
zo goed van de zaken op de
hoogte was incidenteel eens
een keer moeilijkheden heeft
gehad, maar van regelmatige
conflicten of zo is geen spra
ke. Overigens stellen wij ons
op het standpunt dat humanis
ten en andere buitenkerkelij
ken rustig bij ons een biertje
kunnen drinken en zich kun
nen ontspannen. Maar met het
geven van humanistische gees
telijke verzorging zouden de
grenzen van de gastvrijheid
worden overschreden.'
Tegen katholieke geestelijke
verzorging in haar tehuizen
heeft 'Pro Rege' overigens
geen bezwaren. Mr. Den Boer:
'Het is een kwestie van chris-
telijk-humanistisch, niet van
protestants-katholiek'. Mr. pen
Boer zei ook dat de opstelling
van de protestantse militaire
tehuizen voor de humanisten
nauwelijks praktische nadelen
met zich meebrengt 'Als er
gens geen militair tehuis be
schikbaar is, kan men nog al
tijd in de kazerne terecht', zei
hij.
Minder principieel
De heer J. C. Moers, directeur
van de centrale van katholieke
militaire tehuizen, zei dat de
humanistische raadsleden in
de katholieke tehuizen rustig
aan geestelijke verzorging mo
gen doen. 'Dat geldt ook voor
Witzendorf. Wij zijn op dit
punt minder principieel dan
'Pro Rege'.
OPKLARINGEN
REGEN
DRV
HAGEL
BEWOLKINO
MIN. TEMP.
WINDRICHTING
HOOG WATER 25 februari: Vllssingen: 7.02-
19.33; Harlngvlietsluizen: 8.31-21.02; Rotter
dam: 9.31-22.15; Scheveningen 8.00-20.31; IJ-
mulden 8.49-21.20; Den Helder 11.50-: Har-
lingen: 2.10-14.29; Delfzijl 4.3116.54.
26 februari Vllssingen: 8 07-20.44; Harlng-
vlletslulzen: 9.27-22.10; Rotterdam: 10.29-
23.20: Scheveningen 9.00-21.41; IJmulden
9.49-22.30; Den Helder: 0.13-12.39; Harlingen:
2.51-15.18; Delfzijl 5.15-17.50.
