Vakbonden verdeeld over
multinationale bedrijven
Weer onrust
rond dollar
bedrijf bezig bedrijfbezig bedrijf
j Bos-Kalis' afval-
liland in zicht
Gemakkelijk
Belgische regering
inaakt kopen op
afbetalen moeilijker
Scherpe controle
van werktijden in
Horeca gevraagd
Prijzen blijven
achter bij
stijging lonen
Heroïnevangst
op Aruba
Gevangene dood
in cel getroffen
Goudmarkt wat kalmer
Ned. fondsen in New York
Juwelier: liever
stabiele goudprijs
DOW JONES INDEX
NEW YORK FLAUW
Universitaire hulp aan
heel Vietnam gebundeld
TK2I
TROUW/KWARTET ZATERDAG 24 FEBRUARI 1973
FINANCIëN EN ECONOMIE
T29/K29
Als een multinationaal bedrijf niet gelukkig is met een wet, die
Je vervuiling van de Atlantische Oceaan verbiedt, dan kan het
de produktie overhevelen naai een land aan de andere kant van
dezelfde oceaan. Naar een land, dat het niet zo nauw neemt met
zaken als frisse lucht en schoon water. Als een multinationale
onderneming vindt, dat het te hoge lonen moet betalen of te
veel aan een schatkist moet offeren, kan zij de hielen lichten
en zich elders vestigen, waar men een bedrijf niets in de weg
legt om te doen wat het wil doen, nl. produceren en winst
maken.
door Henk Thomas
[Het vermogen van internationale con
cerns om de produktie over te bren
gen naar alle mogelijke delen van de
•ereld stelt de nationale en internati-
lale vakbeweging voor levensgrote
roblemen. Het handhaven van de
erkgelegenheid is er één van. Het
itreven naar optimale sociale voorzie
ingen een ander. Welke machtsmid-
lelen heeft de vakbewéging bij de
iende internationalisering van het
trijfsleven nog in handen om haar
loeien te verwezenlijken? Het sta-
igswapen, landelijk vaak effectief
ihanteerd, verliest bijna alles aan
iracht als de ondernemer zijn produk
tie kan verplaatsen naar een land,
iar de vakbeweging aan banden is
;elegd of zelfs verboden. Het enige
rat de vakbonden kunnen doen is de
rijen internationaal dichter sluiten.
Maar deze wens is tot nu toe de vader
van de gdachte gebleken, want meer
dan een paar moties en resoluties is
iet uit de internationale vakbonds-
ius gekomen.
wijze waarop de nationale vakbon
den het verschijnsel van de multinati
onale onderneming benaderen, hangt
rauw samen met de plaats die deze
'bedrijven in hun land innemen. Illus
tratief in dit verband is het voorbeeld
van de vakbeweging in Groot-Brittan-
nië en de VS. De vakbeweging in deze
twee landen, die veel multinationale
ondernemingen herbergen, hebben de
fneeste aandacht aan deze concersn
gewijd. De manier waarop zij ze bena
deren loopt evenwel uiteen.
Boosdoener
de VS ziet men de uitvoer van
ipitaal veroorzaakt door elders inves-
irende multinationale bedrijven met
Is gevolg grote tekorten op de Arae-
ikaanse betalingsbalans en de daaruit
roortvloeiende dollarcrisis, als de gro-
boosdoener, die de werkgelegen-
leid in gevaar brengt. De Amerikaan-
bond, AFL-CIO stelt dan ook alles
het werk om president Nixon te
lewegen voldoende maatregelen te ne-
nen om de uitvoer van kapitaal tegen
ie gaan. Zo wil men de multinationale
joncerns verhinderen uit te wijken
taar landen, waar de arbeid goedkoop
s (ontwikkelingslanden), waardoor de
ioch al grote werkloosheid in de VS
log verder zal toenemen,
in Groot-Brittannië is de vakcentrale
(TUC) meer geïnteresseerd in multi
nationale bedrijven, die op Britse bo
dem komen werken. De TUC wijst
erop, dat buitenlandse concerns, mees-
lal Amerikaanse 15 pet. van de Britse
ndustrie bezitten. Daarbij richten de
le 'vreemde' ondernemingen zich
fooral op de z.g. sleutelindustrieën,
loadat ze ongeveer 50 procent van de
llectronische industrie beheersen,
luim de helft van de auto- en farma-
leutische produktie en maar liefst 60
irocent van de computerindustrie. Dit
leeft ontegenzeglijk geleid tot ver-
lieerdering van het aantal arbeid-
plaatsen, aldus de TUC, maar even
luidelijk ligt het feit op tafel, dat het
lehoud van deze arbeidsplaatsen af-
Plankelijk is van factoren, waarop de
Jritse regering geen vat heeft, noch
.n krijgen.
Het stakingswapen, landelijk vaak effectief gehanteerd, verliest bijna
alles aan kracht als de ondernemers zijn produktie kan verplaatsen
naar landen, waar de vakbeweging aan banden is gelegd of zelfs ver
boden.
f
In een artikel in de 'TUC Economie
Review' werd in dit verband gewezen
op de ervaringen met de Amerikaanse
Singerfabriek in Schotland, waar niet
zo lang geleden ongeveer 1.000 arbei
ders werden ontslagen, omdat de afzet
in de VS niet meer aan de verwach
tingen voldeed. De Britse regering
dient het gedrag van dergelijke mam
moetondernemingen, die in Groot-
Brittannië investeren of die Britse fir
ma's overnemen, te kunnen controle
ren met betrekking tot het perso
neelsbeleid, de arbeidsverhoudingen,
het research en het beleid inzake de
overmaking van winsten en belastin
gen.
Ook in de ovërige Europese landen
buigen vakbondseconomen het hoofd
over de multinationale bedrijven,
maar de opvattingen over de gewenste
strategie lopen sterk uiteen. In grote
trekken kan men zeggen dat de vak
bonden in de EEG-landen niet bijster
warm lopen voor medezeggenschap in
de Nederlandse betekenis van het
woord, noch veel waarde hechten aan
de Westduitse vorm (ondernemingsra
den en werknemerscommissarissen).
Dit is het geval zowel in Groot Brit-
tannië als in Frankrijk en Italië. In
deze landen wordt het zitten aan één
tafel met werkgevers ongeveer gelijk
gesteld met het verkopen van zijn ziel
aan de duivel. Ondernemers zijn in de
ogen van de vakbonden in die landen
mensen, waarmee niet valt samen te
werken, maar die alleen kunnen wor-
OTTERDAM Het plan van de Bos
alis Westminstergroep in Papen-
«acht om ergens in de Noordzee een
nstmatig eiland te bouwen, waar
Afval kan worden verwerkt, is een
^langrijke stap dichter bij verwezen-
ijking gekomen. In Papendrecht is
pn samenwerkingsovereenkomst gete
kend tussen 'een groot aantal belang-
«jke binnen- en buitenlandse bedrij-
n', die als potentiële gebruikers van
eiland kunnen worden beschouwd.
Ie groep heeft de naam 'Noordzee-
1 Hand-Groep' gekregen. De hierin
eelnemende bedrijven zijn: Van er
iessen de Noord,'IHC-Holland, KLM
toordzee Helicopters, Van Ommeren,
milips Rijn-Schelde-Verolme, Stevin
roep. Kon. Adriaan Volkergroep en
os Kalis. Ook de Nederlandse over
heid heeft grote belangstelling voor
et plan. De studie van de nieuw
ïvormde groep krijgt steun van over-
fcidsdeskundigen.
Etoomspinnerij Twenthe
LMELO/NEEDE De Stoomspin-
erij Twenthe gaat tegen een niet
1 ider bekend gemaakt bedrag in con-
«ïten het gehele uitstaande aandelen-
pitaal overnemen van Spontor in
eede. Voor het ongeveer 180 man
diende personeel van Spontor in de
I ïstigingen in Neede en Lobith zal de
ferneming geen nadelige gevolgen
bben. De besprekingen hebbenge-
eel volgens de SER-fusiecode plaats-
I vonden.
«•ontor maakt ondergoed (Jansen en
lanus) en pyama's en vrijetijdskle-
I ng (Koala). Na de ernstige moeilijk-
den, waarin het bedrijf enige jaren
irkeerde en die leidden tot een be-
ngrijke inkrimping van de activitei-
n, is nu een aanmerkelijk herstel
getreden en worden positieve resul-
ten bereikt. Spontor meent echter,
in samenwerking met een verwant
Klrijf het vereiste tempo voor verde-
k opvoeding van het redenement be-
|r kan worden bereikt.
Scholten-Honig
AMSTERDAM Kon. Scholten Ho
nig (KSH) verwacht dat het nettore
sultaat over de eerste zes maanden
van het lopende boekjaar (tot en met
februari) ten opzichte van de eerste
helft van het vorig boekjaar een stij
ging zal vertonen van 15 a 20 pet.
Hierbij is geen rekening gehouden
met het effect op de winst ten gevol
ge van de overneming van Buisman.
Dit heeft de voorzitter van de raad
van bestuur van KSH, dr. W. L. G. S.
Hoefnagels gezegd tijdens de jaarver
gadering. Het uitspreken van een ver
wachting voor het gehele lopende
boekjaar acht de concernleiding te
weinig gefundeerd.
In het lopende boekjaar zijn beslissin
gen genomen, welke tot grotere inves
teringen zullen leiden. Met name
maatregelen voer de verbetering van
het milieu hebben de volle aandacht.
Aanzienlijke investeringen zullen ech
ter ook nodig zijn om een gezonde
expansie vooral in de merkartikelen
sector mede moeten worden gereali
seerd door fusies, zoals onlangs met
Buisman hetgeen een eerste stap in
cieze. In dit verband werden voor het
lopende jaar meer fusies aangekon
digd.
,A. en S. Faddegon
UTRECHT Offsetdrukkerij A. en
S. Fagedon in Lelystad (25 werkne
mers) is failliet. De bewindvoerder
heeft geen kans gezien het bekende
bedrijf, o.a.drukker van Aloha, te
redden. De orderportefeuille is nog
behoorlijk gevuld, maar door het door
het verdwijnen als drukorder van het
programmablad van radio Veronica en
de geldeisen zag de bewindvoerder
geen kans aan het faillissement te
ontkomen. Hij acht wel voldoende
kans aanwezig voor overname van het
bedrijf.
Edicom
DEN HAAG Edicom (in 170 ont
staan uit een fusie van de uitgevers
bedrijven Van Goor en Mouton)
heeft onderhands bij een aantal Ne
derlandse institutionele beleggers een
achtergestelde converteerbare obliga
tielening van ƒ3.4 miljoen geplaatst.
Van Oord-Werkendam
RIJSWIJK Van Oord-Werkendam,
onderdeel van de Hollandsche Beton
Groep- heeft drie opdrachten ontvan
gen met een totale waarde van 17
miljoen.
Douma
ETTEN-LEUR Douma in Etten-
Leur en Witco Chemical in New
York, een Amerikaans chemisch be
drijf met een omzet van ca. 1 mil
jard, hebben samen een nieuwe onder
neming opgericht onder de naam
Douma Chemical. Bedoeling is o.a.
met de producten van zeepfabriek De
Klok, dochter van Douma, en zeepfa
briek Witco verder op de Europese
markt te penetreren.
ACF-dividend
De internationale werknemers
organisaties worden zeer be
lemmerd door verschillen in op
vatting en strategie van erin
samengebundelde landelijke
bonden, wier horizon nauwe
lijks verder reikt dan de natio
nale grenzen. Multinationale on
dernemingen hebben zich daar
entegen veel beter internatio
naal georganiseerd, wat moge
lijk was door hun organisatie
structuur waarbij beslissingen
door een handvol mensen in de
top worden genomen. Boven
dien verschillen ondernemers,
waar zij ook vandaan komen,
niet zoveel. Niet naar mentali
teit, niet naar opvattingen. Ook
dit maakt een samenklontering
van veel ondernemingen via fu
sies, overnemingen en joint-ven
tures gemakkelijk.
AMSTERDAM Het bestuur van
ACF (Amsterdam Chemie Farmacie)
stelt voor het dividend over 1972 te
brengen op 6,80 per aandeel van
ƒ25. Over 1971' werd ƒ6,50 uitge
keerd. Bovendien wordt opnieuw een
uitkering ten laste van de agio-reserve
gedaan: er wordt per 40 aandelen één
nieuw aandeel uitgereikt.
Meteoor
DE STEEG De Meteoor heeft haar
28 procent belang in Indeco-Coignet
te Zaandam verkocht aan de houder
van de meerderheid van de aandelen:
Nederhorst in Gouda. Indeco-Coignet
heeft th^ns goede vooruitzichten,
maar is nog steeds verliesgevend.
Audet
AMSTERDAM Audet neemt het
huis-aan-huisblad De Brug, dat in Nij
megen en omgeving wordt verspreid,
per 1 maart van Kluwer over.
Ned. Spoorwegen
UTRECHT De Nederlandse Spoor
wegen bestellen bij de Duitse wagon-
fabriek Talbot in Aken 15 tweewagen-
stellen het Plan V die in de zomer
van 1974 moeten worden afgeleverd.
Met de order is een bedrag gemoeid
van 25 miljoen.
den bestreden.
Als het Europees vennootschapsrecht
zijn beslag krijgt en daar ziet het wel
naar uit, dan zal de werknemer theo
retisch in staat zijn om op Nederland
se of op Duitse wijze inspraak in het
beleid van concerns te hebben, waar
van de hoofdzetel op Europese bodem
staat. Theoretisch, want praktisch zit
ten er wat haken en ogen aan de door
de Europese commissie uitgedokterde
constructie. Daar is in de eerste
plaats de moeilijkheid van de vele ves
tigingen in de mogelijk 9 landen der
EEG. De weg naar het hoofdkantoor
zal voor de werknemers zo lang, en
door de vele niveaus zo getrapt blijken
te zijn, dat van werkelijke medezeg
genschap niets terecht komt.
Bovendien is duister wat te doen als de
multinationale onderneming, die wel
in Europa produceert, het hoofdkan
toor heeft staan in b.v. Liechtenstein.
Om het beeld nog meer te vertroebe
len, is er tenslotte nog een eeerder
genoemde moeilijkheid, dat arbeiders
uit sommige EEG-landen weinig zin
hebben om van hun medezeggenschap
gebruik te maken.
De toekomst van de inspraak (niet te
verwarren met medebeslissingsrecht)
in multinationale ondernemingen op
Europees niveau is niet erg rooskleu
rig.
Afkeer
Ook de samenwerking van de vakbe
weging op internationaal niveau laat
alles te wensen over. Veel verder dan
de erkenning, dat een gemeenschappe
lijk front tegen de ongrijpbare' multi
nationale bedrijven noodzakelijk is, is
men niet gekomen. Het Internationaal
Verbond van Vrije Vakverenigingen
(IVVV). waarbij het NW is aangeslo
ten, constateerde in een congres in
juni 1971 dat de positie van de vak
bonden wordt bedreigd door multina
tionale ondernemingen. Bij veel van
deze ondernemingen bestaat een af
keer om zich te voegen naar de
bestaande gang van zaken rond collec
tieve onderhandelingen, aldus staat in
het verslag van dit congres. Zo heb
ben Ford in Engeland en Pirelli in
België gedreigd de produktie naar fili
alen in andere landen over te hevelen
als de vakbonden in de cao-onderhan
delingen te zeer dwars gaan liggen.
Verheugd stelt het IVW vast, dat de
bilateriale contacten tussen nationale
vakbonden, die werknemers veregen-
woordigen die in een in verschillende
landen opererende maatschappij te
werk zijn gesteld, talrijker worden.
Bestudeerd wordt nog de te volgen
strategie bij de collectieve onderhan
delingen met de internationale maat
schappijen.
In het van 16 tot 19 mei 1972 gehou
den 2e Congres van de Europese orga
nisatie van het Wereldverbond van de
Arbeid (WVA) waarbij het NKV en
CNV zijn aangesloten, is aan zo'n
strategie gewerkt. Via vakbondsacties
wil het WVA, dat op internationaal
niveau, op Europeees niveau en op
het niveau van de landelijke parle
menten in de EEG wettelijke maat
regelen worden genomen om de mul
tinationale ondernemingen in hun
doen en laten te kunnen cotrolere.
Dit is het laatste van een serie van
drie artikelen. De voorgaande werden
geplaatst op 10 en 17 februari j.l.
BRUSSEL De Belgische regering
heeft het kopen op afbetaling minder
soepel gemaakt. Dit besluit is een
regelrecht uitvloeisel van de maatre
gelen die de regering wil nemen om
de opdringende inflatie te bestrijden.
Als gevolg van het besluit moeten
voor nieuwe auto's bijvoorbeeld bij
aankoop minstens 35 procent van de
aankoopsom gestort worden. Het res
tant moet in 24 maanden voldaan
zijn. Voor reizen moet bij aankoop 20
procent betaald worden terwijl het
restant in vijf maanden moet zijn
voldaan. Voor huishoudelijke appara
tuur (inclusief radio's, televisietoes
tellen etc.) dient men bij aanschaf
minstens 25 procent te betalen tn de
rest in 16 maanden. Voor meubelen
geldt: 25 procent aanbetalen en bin
nen twintig maanden het restant aan
zuiveren.
UTRECHT Werkweken van zeven
tig tot tachtig uur en het ontbreken
van vrije zondagen zijn niet meer
goed te praten. Dat is de mening van
de AVG (de katholieke bond van
werknemers in agrarische en voe-
dings- en genotmiddelenbedrijven)
over de situatie met name in het
hoogseizoen in de horecasector.
De AVG heeft in brieven aan de
directeur-generaal van de arbeid en
aan de districtshoofden van de arbeids
inspectie aangedrongen op een ge
richt en effectief controlebeleid. Het
op grote schaal overtreden van ar-
beids- en rusttijdenregelingen heeft
volgens de AVG elk jaar nog tot
sociaal niet verantwoorde toestanden
geleid. 'Overtredingen van de maxi
mum-arbeidsduur met tien tot twintig
uur per week behoren bepaald niet
tot de uitzonderingen. Met het aantal
vrije zondagen wordt de hand gelicht
en ook de verplichte zondagsrust voor
jongeren wordt met voeten getreden'.
In de meeste seizoenbedrijven is vol
gens de AVG geen sprake van een
doordacht sociaal beleid.
Op aandringen van de AVG heeft de
tevoren met betdokken ondernemer?
scherpt zal controleren. Er zal vaD
van de arbeid, mr. E. Tinga, al toege-
mende seizoen in Valkenburg ver
'egd dat de arbeidsinspectie het ko
plaatsvervangend directeur-generaal
worden gepraat, zodat zij er bij de
werving van personeel rekening kun
nen houden.
AMSTERDAM Vrijwel overal in de
wereld stijgen de lonen sneller dan
de prijzen, zo blijkt uit het jongste
statistisch jaarboek van de Internatio
nale Arbeidsorganisatie (ILO) te Ge-
nèvc. In Nederland bijv. lag vorig
jaar de werkelijke verhoging tussen
de vijf en de tien procent en in Japan
bedroeg zij zelfs meer dan tien pro
cent. Weliswaar slokte in veel geval
len de geldontwaarding een groot deel
van de nominale loonsverhogingen op,
maar dat nam niet weg dat er toch
van een werkelijke verbetering sprake
was. Landen als Engeland, de Vere
nigde Staten, Frankrijk en ook Neder
land waren, aldus de ILO, gedwongen,
krachtige maatregelen tegen de geld
ontwaarding te nemen.
Dit alles neemt niet weg dat in maar
liefst 87 landen de prijzen van ver-
bruiksgoedcren verleden jaar met
meer dan vijf procent zijn gestegen.
Het sterkst gingen over het algemeen
de prijzen van levensmiddelen om
hoog.
In 26 landen waaronder Brazilië,
Zuid-Korea en Zuid-Vietnam stegen
de prijzen met meer dan tien procent.
Chili spande de kroon met meer dan
een verdubbeling.
In sommige landen waaronder Is
raël, Malawi, Mexico en Joegoslavië
stegen de prijzen sneller dan de
Ionen, zodat de werkelijke lonen daal
den. Op de Filippijnen bijvoorbeeld
daalde de koopkracht van de werkne
mers in de industrie met 5.5 procent.
In Argentinië bleven de basisionen
van het fabriekspersoneel zelfs tien
procent bij de prijsstijging achter. Er
waren ook landen waar de prijzen
daalden: Tsjaad, Tsjechoslowakije,
Egypte. Liberia, Ethiopië, Libië, So
malië en Oeganda. De daling van de
prijzen van verbruiksgoederen lag tus
sen één en twee procent.
Volgens de ILO is 1972 voor de
werknemers in de industrielanden
gunstiger geëindigd dan begonnen. In
de ontwikkelingslanden kwam in de
werkloosheid geen verbetering.
ORANJESTAD Bij een vuurge
vecht tussen politie en handelaren in
verdovende middelen op Aruba is een
handelaar door de politie doodgescho
ten. De politie nam tweeëneenhalve
kilo heroine in beslag met een ver
koopwaarde van ruim 2 miljoen gul
den. Het was de grootste vangst aan
heroine ooit in het Caraibisch gebied
gedaan.
De heroïnevangst op Aruba heeft in
de omringende landen veel aandacht
getrokken, daar volgens experts de
heroine in een laboratorium in het
caraibisch gebied moet zijn vervaar
digd, aangezien het laboratorium in
Frankrijk onlangs is opgerold.
AMSTERDAM In het huis van
bewaring aan de Weteringschans in
Amsterdam is gisterochtend de 25-
jarige gedetineerde L. A. W. dood in
zijn cel aangetroffen. Op last van de
officier van justitie zal sectie worden
verricht om de doodsoorzaak vast te
stellen. Volgens een woordvoerder
van het ministerie van justitie staat
vast dat de man, die in voorlopige
hechtenis zat, niet door misdrijf of
zelfmoord om het leven is gekomen.
W. was tijdelijk in Amsterdam onder
gebracht in afwachting van zijn be
rechting in Utrecht.
AMSTERDAM, FRANKFORT, LONDEN Nog geen twee weken na
de devaluatie van de dollar, leek de Amerikaanse munt gisteren een
nieuw dieptepunt tegemoet te gaan. De Centrale banken van West-
Duitsland, Nederland, Frankrijk, België, Zweden en Zwitserland heb
ben steunaankopen moeten verrichten om te voorkomen, dat de dol
lar beneden het onderste interventiepunt zou zakken. In Frankfort
en Zürich trad later een vrij fors herstel op.
De oorzaak van de nieuwe onrust
wordt over het algemeen gezien in de
steeds weer opduikende geruchten,
dat alle EEG-landen hun munteenheid
op korte termijn zouden laten zweven.
De Duitse minister van financiën-
Schmidt, heeft hier eind vorige week
al over gesproken en donderdagavond
heeft de Britse minister Barber er in
het Lagerhuis op gezinspeeld. Ook de
president van de Italiaanse centrale
bank, Guido Carli zou gezegd hebben
dat de EEG-valuta's binnenkort gaan
zweven.
Daar staat echter weer tegenover, dat
de vice-president van de Bundesbank,
Emminger, heeft verklaard, dat de
nieuw vastgestelde dollarkoersen tot
elke prijs zullen worden gehandhaafd.
Verder heeft een woordvoerder van de
Europese Commissie gezegd, dat er
geen gezamenlijke actie van de EEG-
landen op het programma staat. Die
mededeling leek dan weer in strijd
met geruchten in Franse valutakrin
gen. Daar werd gezegd, dat de rege
ring of de centrale banken van de
EEG-landen zich dit weekeinde zullen
beraden over stappen ter voorkoming
van een nieuwe crisis.
Interventiepunt
In Amsterdam heeft de Nederlandsche
Bank 24,6 miljoen (ruim 70 mil
joen) uit de markt moeten nemen om
de onderste grens van de dollarkoers
te bewaken. De officiële notering op
de Amsterdamxe wisselmarkt lag op
2,8545, het interventiepunt. Vrijdag
middag laat werden zelfs regelmatig
zaken gedaan op een nog iets lager
niveau.
Ook in Frankfort kwam de dollar
aanvankelijk op het dieptepunt
(2,8350), maar uiteindelijk lag de no
tering op geveer DM 2,88. De West
duitse centrale bank, die begin deze
week van de eerder gekochte 6 mil
jard dollar weer 50 miljoen kon
lozen, moest vrijdag in eerste instan
tie 10 miljoen kopen. Zürich noteer
de in grote trekken hetzelfde beeld
als Frankfort: eerst een zeer lage
dollarkoers (een diepterecord zelfs op
frs. 3,10-3,13) en daarna een stijging
tot ongeveer frs. 3.24.
Het herstel van de dollar in sommige
Europese centa is gepaard gegaan met
een daling van de goudprijzen. In
Amsterdam zakte de prijs met 500
per kilo tot 7750/8050 na donderdag
in een dag tijd niet minder dan
1.000 gestegen te zijn (van
7250/7500 tot 8250/8550).
In Londen, het voornaamste centrum
van de internationale goudhandel,
werd de goudprijs vrijdagmiddag ge
fixeerd op 85 dollar. Bij de ochtend-
fixing was een prijs van maar liefst
S 8 uit de bus gekomen. Volgens
goudhandelaren om Londen werden
Kon. Olio noteerde gisteren 40%—41 MO's
^s). Philips 1S%—19% <18%—19%), Uni
lever J 52Vi53'., (52—53) en KLM S 36%
<36%). Opgave duPont, Glore. Forgan.
effectenkoersen avondverkeer
AMSTERDAM In het telefonisch avondver-
keer kwamen vrijdagavond de volgende koer
sen tot stand (tussen haakjes de officiële
slotkoers van dezelfde dag)
AKZO <7790): Hoogovens (81.80); Kon.
Olie 117.00gb-U7.70gl (117.20): Philips 54.90-
55 OOgl (55.20): Unilever 153.00 (152.80):
KLM (107.00).
vrijdag in de loop van de dag vraag
prijzen van rond de $95 genoemd.
De daling van vier dollar werd aan
winstnemingen toegeschreven maar
ook aan de verbetering van de dollar
koers op de wisselmarkten. Na de mid-
dagfixing werd vrijdag gehandeld op
84 tot 86 (per ounce van 31,1 gram),
gram).
Volgens handelaren is de grote vraag
naar goud, de afgelopen dagen afkom
stig uit Frankrijk, de Arabische lan
den en uit India. Niet uit de VS.
Amerikanen is het nl. niet toegestaan
goud te kopen anders dan voor indus
triële doeleinden. Op bescheiden schaal
mogen zij gouden munten kopen.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM 'WIJ weten
niet waar we aan toe zijn. Als
juweliers zien we veel liever
een stabiel prijsniveau en ik
hoop, dat de goudprijs snel te
rugkeert naar ongeveer 7.000
per kilo'.
Dat zegt directeur Siebel van de
gelijknamige Amsterdamse ju
welierszaak als reactie op de
sterke stijging van de goudnote-
ring. De heer Siebel heeft de
prijzen van zijn armbanden,
ringen en andere gouden artike
len nog niet verhoogd. 'Dat be
tekent, dat ik 35 pet. te goed
koop zit en met verlies mijn
voorraad goud moet aanvullen'.
Toch zal hij zijn prijzen bij een
voortgaand oplopen van de no
tering niet op hetzelfde niveau
kunnen handhaven. Tijdens een
goldrush in 1968 liet Sibel zijn
klanten een bedrag bijbetalen
met de bepaling, dat zij dit
terug zouden kunnen krijgen,
mocht de prijs weer zakken.
Dat gebeurde inderdaad, waarna
restitutie volgde. Wellicht zou
iets dergelijks nu weer kunnen
gebeuren. Van een stomloop
van het publiek merk ik nog
niets, zegt de heer Siebel', daar
aan toevoegend, dat de huidige
goudkoorts nog maar kort aan
de gang is. 'Als de vraag plotse
ling zou toenemen, remt Siebel
de verkoop wat af, 'ik Iaat me
liever niet Ieegverkopen' ver
klaart hij. De grootste run van
het publiek heeft hij meege
maakt tijdens de Korcacrisis in
1951. Ook de sterk stijgende
goudkoers van 1968 veroorzaak
te een wat grotere belangstel
ling van het publiek.
Koersen in Montreal
21/2
22/2
23/2
Dom Tar ii cnem
19
is»;
Husky
20%
21%
Nat. Gas
13
13
12%
Mass Ferguson
22%
22%
Nai. Resources
8.92L
8.87L
8.90L
Shell Canada
53
54
54%
ludn»i. Sporen Utll. Obi. Hods
21febr. 974.34 201.21 113.27 74.65 507.7
22 febr 971.78 200.36 112.95 74.67 512.8
23 febr 959.89 198.20 112.44 74.63 511.2
21 febr. 14.880 19.460 1.788 452 989
22 febr. 14.570 19.290 1.774 501 935
23 febr. 15.450 16.460 1.782 378 1.059
DEN HAAG De Nederlandse uni
versiteiten gaan hun hulp aan univer
siteiten in Noord- en Zuid-Vietnam
bundelen. Daarvoor is een centrale
interuniversitaire werkgroep opge
richt, die is ondergebracht bij de
Nuffic in Den Haag, de stichting van
de Nederlandse universiteiten voor in
ternationale samenwerking. De meeste
universiteiten en hogescholen in ons
land hebben besloten of staan op het
punt te besluiten tot universitaire
samenwerking met en hulp aan Viet*
nam. Bij de UNESCO ZAL GEÏNFOR
MEERD WORDEN NAAR PLANNEN
VAN Vietnam en naar de financie
ringsmogelijkheden.
NEW YORK
22/2
23/2
ACF Industries
42
41%
Airco
14'.
13%
Allied Chemical
32%
32%
Alum Co of Am
50%
50=;
American Brands
40';
41%
American Can
30%
30''g
Am Cvanamid
31%
30»;
Am Electr Power
27%
27%
Am Metal Climax
34%
35%
Am Motors
7%
Am Smelt C Ref
21
21%
Am Tel Tel
5l%;o%ex
Ampex
6%
6V8
Anaconda
22%
21%
Armco Steel
22%
22
Atlanl Richfield.
68
68%
Bendix
43
42%
Bethl Steel
28%
27%
Boeing
21%
21%
Burlington Ind
32
31%
Can Pacaflc Ry
19%
19
Celanese
31% 11% ex
Chase Manhattan
53
52%
Chesap Ohio R
48'.
48%
Chrysler
35%
35
Cities Service
48
47
Colgate Palmolive
96
93%
Coll Industries
18%
18%
Commonw Edison
33%
33%
Cons Edison
24%
24%
Cont Can
27%
26%
Cont Oil
39
38%
Curtiss Wright
32%
30%
Curtiss Wright A
38%
40%
Dart Ind
38%
38%
Deere and Co
47%15%ex
Dow Chemical
105%
105
Du Pont (El)
175ex
174
Eastman Kodak
144%
141%
First Nat City
71%
70%
Admiral Corp
13%
13%
Allengheny Pow
21%
21%
Akzona
28%
28%
Am Standard
lPi
10%
Amsted Ind
39%
38%
Bait Ohio
48
48
Bavuk Cigars
13
13
Can Breweries
5%
5%
Cetto
16
15%
Chadbourn Goth
2%
2
Chase Select Kd
10.89
10.82
Columbia Gas
32
31%
Comtnco
29%
Cont Telephone
29%
22%
Fluor Corp
32%
31%
Gen Electric
Gen Foods
Gen Motors
Gen Publ Utll
Gen Tel Tel
Getty Oil
Gilette
Cimbel Brothers
Goodyear I and B
Gulf Oil
Illinois Centr
Insilco
Int Busln Mach
Intern Harvester
Int Nick of Can
Int Paper
Int Tel S, Tel
58% 57%
21'A 21»;
26% 25%
26 25%
34"i, 34 li
33% 33%
38'A 38%
53 51%
Ling-Lemco Vougl
Litton Ind
Lockheed Aircraft
Marcor
Martin Marietta
May Dep Stores
McDonnell Dougla
Mobil Oil Corp
Nat Biscuit
Nabisco
Nat Distillers
Nat Gypsum
Nat Steel
Nat Lead Ind
17% 17%
41% 41%
36% 35%
65% 64%
54 51%
28% 27%
15% 15%
16% 16%
40% 40%
15% 15%
Int Bnk for Rec 9R%bB8%b
Int Flav Frag 84% 93%
Int Paper tl 4)
Kansas City Ind 14%
Kansas Power 25% 25%
KLM 36% 36%
Kroger 68 67
Lea sco 13% 13%
Lune Star Cement 20', 19';
Lehman 17% 17%
Madison Fund
Pac Gas and El
Pcnn Central
Pepsico
Phelps Dodge
Philip Morris
Phillips Petr
Procter Gambl
RCA
Republic Steel
Reynolds Ind
Royal Dutch Petr
Santa Fé Ind
Sears Roebuck
Shell Oil
Southern
Southern Pacific
Railway
Sperry Rand
Stand Oil Calif
Stand Oil Indiana
Exxon Corp
Studebaker-Worth
Sun Oil
Texas Gulf
Texas Inst
Transamerica
Unilever
Union Carbide
Uni Royal
United Aircraft
United Brands
US Steel
West Union Tel
Wostinghouse El
Woolworth
Nat Can
NY Centr A
North West r
N Am Phillips Co
Occidental Petr
Standard Brands
Tandy
Union Electr
United Corps
United Gas
Western Bancero
15%
15%
28%
28%
2%
3
83%
83%
43%
43%
134% 132%
44»;
44
105% 104%
29%
29
26%
49%
41
40 li
40%
26%
26%
112
111
54»;
53%
19%
19%
37%
36
42%
42%
45
43
80%
77
85%
85%
89=i
89%
47
49
50%
50%
40
89%
181 179%
15%
14%
63%
45%
43
13%
UK
39
38%
9%
30%
30%
32%
30%
37%
36%
24%
24%
14%
14
7
7%
68
67
33%
33
11%
11%
23%
23»;
20»,
51%
50%
34%
34%
17%
52%
17%
9%
I7ex
17%
31%
31%
