re
,r.
or
1
gei
it
;s.
15.
WW/KWARTET ZATERDAG 17 FEBRU ARI 1973
SPORT
T21/K21
/Ka
IAN JANBROERS
CHT NIET TUSSEN
E PATAT-BELGEN
jar Ruud Verdonck
jJMSTEDE De bewoners zijn nog steeds dezelfden, maar het
heeft al een nieuwe eigenaar. Jan Janbroers met Rob de Wit
:hes van Flamingo's (Levi's), is zijn zaakjes in Nederland aan
regelen, want hij gaat vertrekken naar België. Half maart wil
ussen onze zuiderburen wonen, aan het einde van het schooljaar
en zijn vrouw en dochter Petra hem. Jan Janbroers gaat zich in
ië weer proberen te settelen. Nederland raakt een van de groot-
lasketbalpromotors kwijt.
md
k ben half maart al weg', consta-
Janbroers. 'Ik zie dat allemaal
irobleemloos in. Zo is mijn in-
ig. Voor een bedrijf waar ik
r werkte ben ik al eens een paar
in België geweest. Met name in
Naamse gedeelte. Wat het is om
ik definitief te wonen is wat
s. Maar ik ga natuurlijk niet in
nië wonen, dat is een experi-
paarom België. Toen ik hier in
em terecht kwam, nam ik me
dit als settling te beschouwen,
tussen is er weer wat veran-
Ik heb een goede job in België
in krijgen. Een fatmaceutische
xie is daar bezig met bijzonder
ssante onderzoekingen. Maar ik
dan wel in de buurt van die
k gaan wonen. Dat betekende
erhuizen. Het heeft ook voorde
oor mij Belastingen bijvoor-
Voor mensen met mijn salaris
t een >z,enlijk verschil in
ijking Pt Nederland, 'tls niet
mair maar het telt alle-
wel mee. In theorie ben ik zo
listisch als de pest. Ik heb nu
al ambities die zo liggen dat
•etje geld alleen maar bijdraagt
t geluk. Het is echter ook niet
het te scheppen moet zijn. Er
weken voor dat ik bij wijze
ireken met nog niet eens een
op zak loop'.
in meer dingen natuurlijk. Ik
1 een tijdje over vertrek uit
and te denken. Voorbeeldje
it land: de pers schrijft, zegt
links van het midden, maar
lan zestig procent van Neder-
ikt rechts van het midden. Zo
lloch. En een gebrek aan tole-
IJe mag niet tegen negers zijn,
:rker nog je moet ervóór zijn.
jmel nog an toe. Dat is het. Het
ion goed als ik me er niet van
ben dat ik negers in mijn
eb. Je moet soms dingen kun-
ïggen. Sommige buitenlanders
over iets: dat is typisch Hol-
Ik zeg ook wel eens tegen mijn
dat is nou typisch vrouwelijk
nu doet. Zo mag je ook zeggen
nou typisch, eh ja voor een
We gaan hier de andere kant
vind het altijd nog frappant
1940 veel Nederlanders pro
varen of werden. Dat zijn din-
van: nee Nederland'.
gië is het misschien wel net zo.
kan in bepaalde zaken best
erger zijn. Maar het is ook anders,
daar is het misschien botter, niet zo
weloverwogen. Als je een aardige
vent bent dan is het ze voor de rest
een zorg'.
'Ja, het kan best dat ik binnen twee
maanden voorzitter ben van de club
die de bustocht organiseert naar de
Ijzerbedevaart. Jaha, ik zie 't al. Le
ven daar is ook anders natuurlijk'.
'Kijk, die fabriek zit niet te wachten
op Janbroers. Ik heb een aanbieding
gekregen. Ik moest 'm aannemen. Als
ik vijf jaar zou wachten kón het niet
meer. 'tls geen vlucht hoor. Ik ga
niet naar het beloofde land. Er zitten
aan Nederland positieve kanten en
aan België negatieve. Andersom ook.
Die moppenrage over Nederlanders,
over Belgen. De mensen waarmee ik
te maken ga krijgen dat is niet de
patat-Belg. Ik kom terecht in een
bepaalde groep Belgen zoals ik in
Nederland in een bepaalde groep heb
geleefd'.
'Ik ben niet anti-Nederland, niet pro-
België. Ik heb de voordelen afgewo
gen. Weet je wat mijn dochter Petra
zei: 'De eerste drie dagen lach je je
daar kapot, daarna moet je er nog
tussen leven ook'. Och, ik kan me
daarnaast internationaal ook nog
meer gaan oriënteren'.
'En ik heb op basketbalgebied daar
natuurlijk wel wat voor me. Toen ik
naar België ging kwam de kampioen
van België, Bus Lier met een aanbod
dat voor mij het aantrekkelijkst
bleek. Ik heb besprekingen gehad met
de grote man, Louis Busschops, de
baas, de man met de centen. Daar
moet ik nog een gesprek mee hebben.
Hij zal moeten accepteren dat ik er af
en toe eens een week niet ben, omdat
ik in Bangkok zit of zo. Ach, d'r is
wel wat te doen daar hoor. Kijk eens
naar de organisatie van het basketbal
daar en hier. Bij Levi's staat een
groot begeleidingsteam achter de
ploeg. Daar bij Bus Lier, één man,
Busschops. Kijk, in België wordt aar
dig gespeeld. Maar vooral dankzij de
Amerikaanse inbreng. Die Belgen spe
len internationaal aardig mee. Dan is
het knokken hè. Tegen Joegoslaven
spelen ze zoals altijd, misschien den
ken ze alleen bij Russen van, hè dat
zijn Russen, die kunnen dit spelletje
zo goed. Dan is het meteen afgelopen.
In Nederland hebben we nu meer,
hoor. Lange mannen. Akerboom twee
meter zes, Van Tuyll twee-tien, Kip
twee-negen. Zoals het nu is wint Ne
derland de eerste tien komende wed
strijden van België'.
'Ja, hoe reageerden ze bij Levi's. Als
je iemand meedeelt dat zijn va
dernou dat is wat cru. Nee, ik
heb de goede vergelijking nog niet
gevonden. Als je een heel slecht be
richt hoort.. Dan klap je dicht hè.
Pats over. Bij een aantal is het zo
gebeurd. De voorzitter. Toen ik 't
hem vertelde keek hij me eens over
z'n bril aan en ging gewoon weer
over tot dè orde van de dag. Drie
weken later zegt ie ineens ontsteld,
zeg jij gaat weg, hè. Zo ging dat'.
'De ploeg. Een onherroepelijke beslis
sing was 't. Zo kwam 't ook over. Ze
weten waar ze aan toe zijn. Ze hebben
de tijd om de consequenties te over
denken. En het moet toch kunnen. Ze
zijn professioneel gaan denken. Als er
nou een andere vent zou komen die
het heel anders aan zou pakken. Maar
als het vrijwel zo blijft met Rob de
Wit, dan kan dit gewoon. Wat we nu
in Haarlem hebben, dat ds geweldig.
Vijf man tussen de negentien en drie
en twintig. Dat hebben we. Ombre
Akerboom, Van de Ree, Kooring en
Hagens. Dat is wel even vijf keer
talent'.
'Ach, het gaat gewoon door. Als ik
betrokken was bij Fiat Starsnou
ja, Fiat Stars zou er dan niet uitzien
zoals het er nu uitziet, dat voorop
gesteld, maar dan zou het wel een
klap zijn. Ik geloof dat bij ons de
structuur gunstig is om zo'n klap op
te vangen. De jonge vijf zijn professio
neel genoeg voor de komende jaren.
En dan heb je nog de spelers die het
nu maken, de oudere top. Ook vijf
man. Dat is wel even wat'.
'Wat wel problematisch ds, dat is de
motivatie. Als je als speler nog je
motivatie zoekt. Wij hebben de re
cords (te snel voor de balpen volgen
dan hoogste aantal punten in de com
petitie, buiten de competitie, enzo
voorts)!ja. alleen de Europa Cup
nog. In de competitie is het moeilijk
om zo'n speler verder te motiveren.
Een ander punt, het publiek. Je klan
tenbinding. Die mensen willen presta
ties zien. Kijk, vier en twintig punten
voorstaan en met dertien winnen, dat
pikken ze niet meer. Dat is een
menselijke reactie op 't te vaak pro
bleemloos winnen. Die mensen komen
voor de prestaties. De stabiliteit in
prestaties, daar gaat 't om. Dat moet
je nog bereiken'.
'Ik heb Bus Lier aan de gang gezien.
Ja, dat is mooi hoor. In Haarlem,
toen ik er kwam heb ik gezegd, we
moeten van dit publiek af, we moeten
een nieuw publiek kweken. Wat er
toen was kón gewoon niet. En wat
hebben we nou? Die mensen zitten op
de tribune met zo'n (trekt gezicht in
verveelde grimas) gezicht. Ja. het kan
er van af als het vijf minuten voor
het einde goed gaat, dan wordt er
geklapt en geroepen, maar op een
manier waardoor je het nauwelijks
hoort. Levi's, Levi's, zo heel zachtjes
en keurig ingehouden'.
'In België. Dat was prachtig. Lier
speelt tegen Anderlecht, een prachtige
hal zo vlak bij het voetbalterrein.
Nou was er even tevoren wat ge
beurd. Anderlecht had een paar we
ken eerder een wedstrijd gespeeld en
toen stonden ze zeg maar acht secon
den voor het einde, drie punten ach
ter. Gaat ineens het licht uit. Floep.
Goed, wedstrijd onderbroken. En even
later, ja hoor licht weer aan, de
wedstrijd gaat door en wat gebeurt?
Anderlecht raakt verder achter. Twee
seconden voor tijd. Floep. Ja dat kan
gewoon niet, hoe 't kwam, nou ja,
licht weer uit. Wat denk je. Wordt
tegelijk ook even een scheidsrechter
in elkaar geslagen. Pats. En wat doet
Anderlecht dan vrolijk, ja want de
wedstrijd wordt gestaakt natuurlijk.
Anderlecht dient een protest in. Om
de wedstrijd in z'n geheel over te
laten spelen. Ja hoor. Nou, Bus Lier
speelt dus tegen Anderlecht, zijn er
een paar bussen supporters meegeko
men die maken me even een herrie.
Die overstemmen 't publiek uit An
derlecht gewoon. Wat denk je. Zitten
die mensen uit Lier daar op de tribu
ne, komt Lier na een paar minuten
voor, steken ze allemaal kaarsen aan
die ze meegenomen hadden. En maar
roepen Licht uit, jaha 'Liegt oot',
zoals dat daar geroepen wordt. Dat is
me een stel hoor. Geen kaart te
krijgen ook niet meer voor competi
tiewedstrijden. Iedereen heeft een sei
zoenkaart'.
'Het is ook zo mooi gereglementeerd
daar. Hier hebben we al wat toestan
den gehad. Dan wordt er even op
zaterdagmiddag door de strafcommis-
sie gezeten, incompleet ook nog, rent
d'r zo'n scheidsrechter binnen die
zegt dat hij een minuutje heeft om
alles te vertellen. De man verdwijnt
ook weer meteen. Nou ja. Daar in
België. Die zijn kien geweest. Die
stellen gewoon een lijstje op van
overtredingen. Dan weet je na een
wedstrijd meteen wat je te pakken
hebt aan straf. Ja, op een klap met je
vuist op de linkerneusvleugel staat
vier wedstrijden. Voorbeeldje. Maar
goed, dan krijg je van die toestanden
dat een vent zegt, nee het wat niet
z'n linker neusvleugel jaha voor de
kijkers thuis rechts maar het was
het puntje. Dat wel. Maar a la'.
'Nee, ik geloof niet dat ze bij Levi's
bang zullen zijn dat ik spelers mee
neem. In België mogen ze volgend
seizoen toch nog maar één buitenlan
der hebben. Duskijk het is wat
anders als bijvoorbeeld Kees Aker
boom zou proberen in België te gaan
spelen. Als dat zo is en ik hoor dat,
dan zeg ik: kom naar mij toe. Maar
anders, nee hoor. Weet je wat ik over
dat soort dreigen zo rot vind. Nou, in
het bondsblad lees ik dat ik Paul
Ruysenaars benaderd zou hebben. Dan
denk ik, ja mensen, maar ik was wel
nummer acht hoor. D'r waren er wel
een paar voor mij. Dat is het hè. Ik
ben niet zo'.
'Belangrijke zaken voor een basketbal
ler. Je moet eigenlijk volstrekt mono
maan zijn om het goed te kunnen.
Een Harry Kip bijvoorbeeld. Die jon
gen doet zoveel nieuwe indrukken op
plotseling. Die komt uit een ander
deel van Nederland, heeft net ook de
leeftijd. Ja, dat levert problemen op.
Wil je aan de top komen, dan moet je
er echt alles voor doen. Bill More.
Nou een grote man in Frankrijk.
Dankzij ons hoor. Want hoe was hij
hier? Op z'n flatje ging hij zitten. En
van die experimenten. Wij hebben 'm
gemaakt tot een man die gewoon
professioneel ging denken. Dat proces
voltrok zich hier. Daar profiteert hij
nu van. Gerhard Schreur, een aap van
een mens was het. Maar niet zo
creatief als More. Dat mis je nu. Een
Hank Smith is anders. Weet je, die
John Lesher, nu nog trainer-speler
van Bus Lier hij wilde tegen ons
zijn afscheidswedstrijd spelen, gaat
niet, wij hebben gezegd vanaf april
zijn de spelers voor het Nederlandse
team, nu wordt er een toernooi ge
houden hij vroeg meteen hoe het
met Smith was. Want Bus heeft in
Amerika getest. In paniek een slot-
test, daarbij kwam Westbrook als één
tevoorschijn en Smith als twee. Maar
je moet die mensen in je spel kunnen
passen. Lesher gaat nu terug naar
Amerika. 'Wij hebben Smith nog, en
hij is helemaal ingepast in ons spel.
Dat heeft wel moeite gekost, maar het
is ons gelukt, daarom waren ze bij Bus
zo benieuwd.'
'Wij hebben gesteld, als er
balverlies wordt geleden, dan heeft de
man die de pass gaf een fout ge
maakt. Kan nog zo'n sublieme pass
zijn. Je medespelers moeten 't weten.
Ook als je een schijnbeweging maakt
zoals Smith, die zelfs je medespelers
niet begrijpen. Zo hebben we dat
gesteld. Op de training moeten ze er
aan gaan wennen. Je moet ze inpas
sen'.
'België, tja. We gaan d'r naar toe. Ik
zie het wel'.
Mevrouw Janbroers: 'Och, Turnhout
Net zo'n fabrieksstad. Zo grauw alle
maal. Oh nee. Je moet ook in een
café komen. We zullen wel veel thuis
zijn'.
'De Kempen, daar gaan we wonen. Ik
heb nog geen huis. Wed al wezen
kijken. Twee huizen, maar het beviel
me toch niet zo. Die bouw. Je merkt
meteen als je de grens passeert. Die
huizen, oooh. Ach, 't zal wel lukken'.
'Ja, sterkte, bedankt'.
jd
OPSPORT DIE NIET DE PAN UITRIJST
Hans Schmit
ERDAM De oude RAI in Amsterdam: een langgerekte, klok-
ge sporthal. Kil en slecht verlicht. Van zelfs de meest beschei-
isen aan zaalsportaccommodaties is weinig terug te vinden,
oet echter weinig af aan het plezier waarmee op de achter
uitgezette velden wordt gekorfbald evenmin lijkt de trieste
'ing van invloed op de stemming van kijkende familie-leden.
Ie kantine, zoiets als de plaats in een even verouderd als grauw
kscomplex waar de arbeiders hun meegebrachte maaltijd moch-
ttigen, staat levendige gesprekken niet in de weg.
dagavond begeeft rond half ne-
ijwel iedereen die niet zelf
ie, zich naar het achterste
it aan drie zijden van tribunes
zien. De inspelende vrouwen
nen onderscheiden zich van de
sportmensen in de hal door
entieke trainingspakken en de
aangebrachte reclameteksten,
ken van beoefenaren van top
punt lijkt dichtbij, wanneer het kort
voor tijd 7-7 staat. Tot Blauw Wit een
strafworp krijgt toegekend waaraan
de nodige twijfels kleven. DKOD-aan-
voerder Bart Crum protesteert. Niet
tegen de strafworp, maar tegen de
plaats van waaraf die wordt genomen.
Hij maakt in de laatste seconden
echter zelf nog de gelijkmaker: 8-8,
waarmee DKOD het verblijf in de
hoofdklasse definitief bevestigd.
dschappen
Opmerkelijk
iter baant een scheidsrechter
n weg door de hal, op weg
t veld waar voor de hoofdklas-
an de microkorfbalcompetitie
ptrijd Blauw Wit en DKOD
porden gespeeld. Zijn tocht
•ortdurend onderbroken voor
idden van handen, voor een
hier, een praatje daar. Een
vriendschappen worden en
bevestigd. Een vrijwel zelfde
'ie gaat aan het duel vooraf:
iters en spelers geven iedere
'der een handje een in-
vrijwel uniek gebeuren in de
ereld.
om topsport gaat, blijkt uit-
I uit de kwaliteit van het gebo-
pant van alles wat in de top-
pder de noemer professioneel
pbracht (zoals trappen, duwen,
*on, tijdrekken en nog een
ia van activiteiten), is niets
1 vinden. DKOD heeft nog een
tche kans uit de hoofdklasse
Meren. Het nog noodzakelijke
DKOD neemt in de micrio-korfbal-
competitie een opmerkelijke plaats in.
De ploeg uit Heelsum drijft op een
kern van een drietal mannen die de
dertig reeds zijn gepasseerd, steunt
als provincieploeg op een vrij kleine
achterban (zes twaalftallen tegen
Blauw Wit meer dan dertig twaalftal
len) en is bovendien de enige ploeg
uit de binnenkort te verdwijnen
Christelijke Korfbal Bond (CKB) die
zich in de hoogste regionen kan hand
haven. Toen enkele jaren terug de
KNKB en de CKB hun competities
bijeen trokken, verdwenen alle CKB-
namen uit de topranglijsten. Niet zo'n
verwonderlijke ontwikkeling, want
binnen de CKB heeft het streven naar
topprestaties nooit die plaats ingeno
men die andere organisaties daarvoor
inruimen..
Alleen DKOD kon zich handhaven, zij
het met moeite. Na vanaf 1955 vrijwel
onafgebroken in de CKB de toon te
hebben aangegeven, kwam DKOD via
een promotie-toernooi in de hoogste
DKOD-aanvoerder Bart Crum, zittend onder de korf tijdens het duel tegen Blauw Wit.
afdeling om er prompt weer uit te
degraderen. Op de degradatie echter
volgde promotie en daarop volgde
(donderdagavond officieel, weken eer
der reeds officieus) behoud. Een be
houd dat werd bewerkstelligd dankzij
de oude, geroutineerde kern die be
staat uit Henk van Barneveld, 30 jaar,
Ben Crum, 31 jaar, en Bart Crum, 33
jaar. Aanvoerder Bart Crum hierover:
'We hebben goed korfbal geleerd om
dat we niets anders te doen hadden
in zo'n dorp als Heelsum. Mijn broer
Ben en ik deden niets anders dan
korfballen, overal stonden korven. Bo
vendien hebben Ben, Henk en ik een
vak gekozen dat hierbij goed aansluit:
gymnastiekleraar. Het is duidelijk dat
dit op zijn eind loopt, maar er zit nog
weinig achter ons, er is de laatste
tien jaar weinig talent doorgebroken.
Voorlopig blijf ik daarom nog een
jaar spelen, in de hoop dat er naast
Jan van Ballegoyen nog een jongen
doorbreekt'.
Opschudding
Binnen de CKB neemt DKOD niet
alleen in prestatief opzicht een aparte
plaats in. Zo vroeg de Heelsumse
vereniging als eerste gelden uit de
sporttoto en zorgde bovendien voor
opschudding binnen de christelijke
sportwereld door als eerste club op
zondag te spelen. Bart Crum: 'Recrea
tie-sport past bij de zondag. Spelen op
zondag levert alleen praktische bezwa
ren op voor meelevende kerkleden,
zodat je daarom beter niet op zondag
kan spelen. Maar als meelevenr kerk
lid kun je tegen incidenteel op zon
dag spelen geen praktische bezwaren
hebben'.
Een derde punt waarop DKOD zich
onderscheidt, is de sponsoring. In de
Hartstichting vond de Heelsumse club
een ideële sponsor, die zich onder
meer manifesteert via leuzen als 'Be
wegen is leven' op de trainingspak
ken. Geld heeft dat nog nauwelijks
opgeleverd en als er geld vrijkomt
vloeit dat direct in de clubkas. Het
geld zal niet worden aangewend voor
royale reiskostenvergoedingen, voor
loondervingen, voor extra-trainingen,
voor meer faciliteiten voir de top
Begrijpelijk, gezien enerzijds de her
komst van DKOD en anderzijds het
korfbal-milieu in het algemeen, waar
het relativeren van topsport simpel
weg nog in past. Bart Crum zelf,
inmiddels wetenschappelijk medewer
ker aan de interfaculteit lichamelij
ke opvoeding van de Vrije Universi
teit, heeft daar het vorige jaar her
haaldelijk mee aan de weg getim
merd. Via. de Werkgroep Sportkritiek
keerde hij zich tegen de overdreven
prestatie-zucht in de topsport on
der het motto dat presteren niet vies
of zo is. integendeel, maar dat je je
bij presteren wel altijd moet afvragen
waartoe, of het de mens 'dient' en
niet 'ten koste van' gaat.
Pyramide-model
'n de korfbalwereld is van dat laatste
nog geen sprake. Het eerste team
van DKOD traint anderhalf uur in de
wtek. evenveel als de andere teams,
betaalt zelf alle reiskosten (drie spe
lers uit het eeri<e wonen :n of rmd
Amsterdam). Het eerste team speelt
wèl het beste korfbal Hart Crum. 'In
korfbal vind je topsport die nog niet
de pan uitrijst. De verenigingen zijn
opgebouwd volgens het normale pyra
mide-model: vanuit een brede basis
naar een top. en niet volgens het
televisietoren-model. Het is een na
tuurlijke ontwikkeling dat binnen een
grote vereniging als Blauw Wit men
sen harder kunnen trainen en dan
ejn topteam vormen. Bij DKOD trai
nen we anderhalf uur in de week en
niemand heeft er meer voor over. Als
we het veld ingaan, doen we dat om
te winnen. Maar we zullen ons niet
handhaven ten koste vin alles. Zoals
Rohda zich tegen Westerkwartier ver
dedigde, met schoppen, spuwen en
slaan hoeft voor ons niet. We blijven
korfballen, ook al moeten we dat
punt halen. Halen we dat punt met
korfballen niet, da a is dat jammer
maar we zullen het niet op een ande
re manier proberen',
ïn dc korfbalwereld gaan de laatste
tijd meer stemmen op de sport aan de
top te professionaliseren, de zakin
harder en degelijker aan te pakken,
net image van een 'familie-sport' af te
schudden. Bart Crum deelt die me
ning niet: 'Laat korfbal die gezins-
sport blijven, met micro-korfbal voor
degenen die hunkeren naar topsport.
Wat is er tegen een gezinssport? Hoe
veel huwelijken zijn er niet door
korfbal tot stand gekomen? Er is een
hal waar in de pauze van een wed
strijd alle meegekomen kleine kinde
ren op hun sokken het veld opkomen
en gaan lopen ballen. Is dat niet
heerlijk?'
