oorzichtig optimisme
ia devaluatie dollar
devaluatie heeft vele gevolgen
Particulieren in en
buiten Amerika
bezitten 268 mrd
Sis
Nixd.cmptr.
voor
sasnaiw. m.
elk
grcmptc-
syst.
)llar nu
80
Ministers van financiën
in Brussel bijeen
Devaluatie
Geldmarkt kan
krapper worden
weekstaat ned.bank
Termen uitgelegd
Ned. fondsen in New York
DOW JONES INDEX
Wall Street vast gestemd
rw/KWARTET WOENSDAG 14 FEBRUARI 1973
FIN ANCIëN EN ECONOMIE
T15/K15
finitieve oplossing valutacrises nog niet bereikt
TERDAM Het besluit van de Verenigde Staten om de dol
let tien procent te devalueren is in de wereld met een voor-
r optimisme begroet. De Amerikaanse maatregel die, anders
j bij vorige gelegenheden, opmerkelijk vlot tot stand kwam,
Bt algemeen gekenschetst als een slap in de goede richting die
t van een realistische instelling van de VS met betrekking tot
estaande vraagstukken. Men ontveinst zich evenwel niet, dat
leliswaar de kern uit de problematiek is verwijderd, maar dat
definitieve oplossing voor de telkens terugkerende valuta-
I nog niet is bereikt.
k 20
Heys
irvoort
Has eI
41,
Adm,
Kat
zoekt
v.d.
SCHTirote opluchting van de financi-
reld maakte in de vroege morgen-
- van dinsdag Georg Schulz, de
kaanse minister van financiën,
•ede devaluatie van de VS in 14
en tijds bekend. Een besluit,
>rd genomen in overleg met de
amste handelspartners van
ka. Door de devaluatie is de
le prijs van het monetaire goud
itisch verhoogd van 38 tot
per ounce (31,1 gram),
indertijd kondigde Japan het
tooyac®en aan de yen voorlopig te
Zweven', zoals ook al het geval
het Britse pond, de Canadese
en de Zwitserse frank. In de
•an gisteren liet de Italiaanse
weten dat de lire van nu af
veeft. Daarnaast zal Italië het
a van gespleten deviezenmark
één voor commerciële transac-
één voor financiële transaoties,
iven.
f )uitsland, het land dat het
te lijden heeft gehad van de
speculatiegolf tegen de dollar,
mark niet opwaarderen. De
pariteit ten opzichte van alle
j, met uitzondering van de dol
de yen, zal ongewijzigd blijven.
veest(
3 jaa
tie.
Hah
nu
ni
laa
vattes,
3 voor
ames
La R
irrerdi
federl.
r open
:e Europese valutamarkten
vandaag weer open gaan, even
wisselmarkt in Tokio. Gisteren
•aat
Jtterdi
Vooi
bij
1c benz
betaal
Bi
kunt
b.v.
slecht
m
enz„
U
niet
t vooi
jarig
en ci
k. Dil
lotste
tzaak
Bo
r, Rott
117.
dan
sonen
benzii
ds
pi
zaak.
tn 1
indt
bleven de valutamarkten nog gesloten.
In Londen werd de valutahandel ech
ter hervat. De dollar opende hier op
2,42592,4550 voor een pond, tegen
een slot van vrijdag van 2,3820. Kort
voor het middaguur gold een notering
van $2,435. De handel had een uiterst
grillig verloop.
Functionarissen van het Britse minis
terie van financiën hebben verklaard,
dat het pond sterling voorlopig zal
blijven zweven, zoals al sinds juni
van het vorige jaar het geval is.
Minister Barber van financiën zei in
het Lagerhuis hierover: Engeland zal
terugkeren naar een vaste pariteit als
de omstandigheden dat toelaten.
In Amsterdamse valutakringen was
men niet zozeer verrast over de dol
lardevaluatie als wel over de snelheid
van de reactie van de VS en het
percentage van de Amerikaanse deva
luatie. In het niet-officiële verkeer,
d.w.z. in de handel tussen de banken
onderling, werd een indicatiekoers
voor de dollar opgegeven van
2,9952,997. Maandagmiddag sloot
de dollar niet-officieel nog op
3,08753,0925. Het ministerie van
financiën heeft meegedeeld, dat de
officiële koers van de dollar door de
devaluatie is gewijzigd van rond
ƒ3,245 in rond ƒ2,920.
In Bonn, waar de slotkoers van de
dollar maandag op de open markt DM
3,0625 was opende de dollar dinsdag
op DM 2,96. De nieuwe officiële mid
denkoers voor de dollar in de Bonds
republiek is DM 2,90025, hetgeen 10
pet lager is dan de oude notering van
DM 3,2225. De marge waarbinnen de
dollar mag schommelen blijft 2,25 pet.
De wijziging van de middelkoers moet
nog officieel worden goedgekeurd
door het Westduitse kabinet.
Door tegenstromen
AMSTERDAM De Nederlandsche
Bank handhaaft het kasreservepercen-
tage voor de periode 15-21 februari op
nul. Uit deze maatregel leidt men in
geldmarktkringen af, dat de centrale
bank rekening houdt met het terugko
pen van dollars, waardoor enige ver-
krapping zou optreden. De goud- en
deviezenreserve van de Nederlandsche
Bank is in de afgelopen week met
bijna ƒ400 min toegenomen als ge
volg van de dollartoevloed. De geld
markt is ook al door de dollarcrisis
zeer ruim gebleven. Belastingbetalin
gen konden hieraan geen afbreuk
doen. Belastingafdrachten in de ko
mende dagen zullen worden opgevan-
Ijjfi gen door de maandelijkse rijksüitke-
I1J ring aan gemeenten.
Bespreking gevolgen devaluatie
BRUSSEL De ministers van financiën van de negen EEG-landen
zullen vanmiddag om 4 uur bijeenkomen. De ministerraad zal wor
den voorafgegaan door een vergadering van het monetair comité van
de Europese Gemeenschap. Naar verluidt, zullen ook de ministers van
economische zaken en de presidenten van de centrale banken aan het
topoverleg in Brussel deelnemen.
Op de agenda voor de ministersconfe
rentie staat als voornaamste punt be
spreking van de gevolgen van de
dollardevaluatie voor het Europese
monetaire systeem, in het bijzonder
nu ook de Italiaanse lire zweeft. Re
kening wordt gehouden met de moge
lijkheid, dat ook onderwerpen als het
afschermen van markten en het in
stellen van dubbele wisselmarkten
voor het gehele EEG-gebied aan de
orde zullen komen, alsook de kwestie
van de EEG-landbouwprijzen.
De Europese Commissie heeft in een
reactie op de devaluatie van de Ame
rikaanse dollar een gunstig aspect
genoemd, dat de munten van de Euro
pese lidstaten ongewijzigd blijven.
'Dit is niet alleen voor de interne
handel gunstig, maar zal ook van
invloed zijn op de voorbereidingen
voor de oprichting van een Europees
monetair fonds'. 'In elk geval', zo zei
men, 'is door de Amerikaanse stap de
monetaire eenheid in Europa be
waard'.
ACTIVA
Vord. builenl. geld
Builenl. bet. mld
Vord. bultenl. gld
Trekkingst IMF
Disconloportef.
Gekocht papier
Voorsch. rek. crt.
Voorschot Staat
Ned. munten
Bel kap. en res.
Geb. en invent.
Div. rekeningen
Totaal
PASSIVA
Bankbiljetten
's Ri)ks schatkist
Banken Nederland
Andere ingez.
Btl. geldsoorten
Bultenl. banken
And. met Ingez.
tegenwaarde IMF
Kapitaal
Reserves
Div. reken.
Totaal
Goud en deviezen
Muntbiljetten
Schalk p. bultenl.
Dekklngsperc.
In duizenden guldens
5-2-'73 12-2-'73
6 S29.540 6.829.540 onv.
4.449.1274.810.620 +361.493
2.351.6612.351.661 onv
129.636 129-636 onv
onv
14.106 9.697
409
34.797 31.798 —2.999
377.3S1 377 374 7
178.930 178 930 onv.
71.749 72.417 +668
14 437.174.4.791.915 354.741
10.SS5.361.0
1.298.833 1.
326.791
85.2S6
160.S64
33.015
6.338
855 985
20.000
357.420
407.251
14 437.174 4.
13.431.808.3
13.851
75.7S
.693.090—192.271
.853.136 554.303
339.638 +12.897
85.607 +321
143.554 —17.310
29.292 —3.753
2.891 —3.447
S55.985 onv.
20.000 onv.
357.420 onv.
411.252 +4.001
791.915 354.741
S17.613 +385.805
13.837 —14
onv.
73 68 —2.1
WASHINGTON Volgens een schatting van de Amerikaanse com
missie voor invoerrechten bedraagt het contante dollarbezit van par
ticuliere instellingen in en buiten de Ver. Staten 268 miljard. Een
fractie van dit bedrag is al voldoende om een monetaire crisis te ver
oorzaken. Het grootste deel van het liquide dollarbezit was eind 1971
in handen van multinationale instellingen met hoofdkantoor in de
Ver. Staten.
Ook de Londenaars waren zeer geïnteresseerd in het devaluatie-
nieuws.
5RDAM De grenswisselkan-
de ABN en de Amrobank heb-
euwe koersen voor het buiten-
bankpapier vastgesteld. Deze
VrHH tot het tijdstip, waarop meer
ur „e ikheid zal ontstaan.
mswisseikan toren geven toeris-
(.80 voor de dollar en de ver
ijs ligt op 2,95, tegen maan-
,08 en 3,12. Voor het Engelse
iggen de koersen op 7,10
(maandag: 7,357,55). De
n de Amro-bank hanteren voor
„male afwikkeling van het reis-
dollarkoersen, die liggen tus-
,95 en 3,05. Ponden worden
ize banken ingenomen voor
in verkocht voor 7,55.
100.25—101.75
frank62.50— 64.50
ie frank7.15— 7.30
48.50— 51.00
I 11.50— 12.10
Har2.92— 3.02
rse frank85.50— 87.50
ie kroon 66.0068.00
kroon 47.0049.00
kroon 43.5046.50
Shilling 13.90— 14.15
4.85— 5.10
ark 74.00— 76.00
16.50— 19.50
dr9.50— 10.50
Overwinning
De Amerikaanse dollardevaluatie
werd in Duitsland gezien als een
overwinning van de regering om de
mark niet te revalueren. Staatssecreta
ris Pöhl van financiën zei, dat de
thans gevonden oplossing voor de mo
netaire crisis niet mogelijk was ge
weest, indien Europa en de VS niet
bereid waren geweest in deze samen
te werken.
Minister Schmidt van financiën meen
de, dat West-Duitsland geen nadelen
zal ondervinden in de handel met zijn
voornaamste Europese partners als ge
volg van de jongste valuta-aanpassin
gen. De voornaamste reden van de
Westduitse weigering om te revalu
eren was, zo zei hij, dat dit de export
naar het buitenland duurder zou heb
ben gemaakt.
Schmidt zei voorts dat 't niet Frank
rijk, maar Engeland was geweest dat
zich niet bij de overig EEG-landen
wenste aan te sluiten om hun valuta's
gezamenlijk te laten zweven .ten op
zichte van de dollar. Een dergelijke
oplossing voor de monetaire crisis
was nl. ook mogelijk geweest. Uitein
delijk was echter voor de dollar-deva
luatie gekozen.
In Rome heeft de Italiaanse minister
van financiën, Malagodi, gewaar
schuwd, dat de thans ontstane situatie
het noodzakelijk maakt de weg, die
moet leiden naar de ontwikkeling van
een economische en monetaire unie
in Europa opnieuw te bezien. Dit
omdat thans drie van de negen valu
ta's van EEG-landen zweven.
Van Japanse zijde is medegedeeld, dat
de Ver. Staten en Europa grote druk
hebben uitgeoefend op Japan om de
yen op te waarderen. Om politieke
redenen werd dit evenwel onmogelijk
geacht. De officiële pariteit van de
yen als gevolg van de dollarreval.uatie
bedraagt nu 277,23 yen voor een dol
lar tegen voorheen 308 yen.
De Japanse minister van financiën
Aichi heeft laten weten, dat de yen
lange tijd zal blijven zweven. Als tot
terugkeer tot een vaste wisselkoers
zal worden besloten zal erop worden
toegezien, dat de yen niet weer onder
druk van buitenaf komt te staan. De
effectenbeurs van Tokio daalde dins
dag op het bericht van de dollarreva
luatie.
De Belgische minister van financiën.
De Clercq, meent dat de oplossing die
voor de monetaire moeilijkheden is
gevonden, 'onder de huidige omstan
digheden de minste problemen geeft'.
De Belgische regering houdt de situa
tie zorgvuldig in het oog maar ziet op
het ogenblik geen reden iets aan de
pariteit van de frank te veranderen.
In Bern hebben bevoegde zegslieden
laten weten dat de nieuwe officiële
pariteit wan de Zwitserse frank, zodra
de tijd gekomen is om weer een vaste
wisselkooers te bepalen, gebaseerd zal
worden op de oude middenkoers ten
opzichte van de dollar, te weten 3,84
frank. Voorlopig bblijft de Zwitserse
valuta echter zweven.
President Ortoli van de EEG-commis-
sie heeft in Luxemburg opgeroepen
tot een gemeenschappelijke actie om
het wereld monetaire probleem aan te
pakken. Daarbij zouden de EEG-lan
den zich echter wel dienen te realise
ren, dat bij een hervorming van het
internationale mmonetaire systeem d
gemeenschappelijke Europese identi
teit behouden blijft.
Devaluatie: een betaalmiddel wordt
goedkoper ten opzichte van andere
betaalmiddel°n.
Revaluatie: een betaalmiddel wordt
duurder ten opzichte van andere be
taalmiddelen.
Zweven: geen vaste koers voor een
betaalmiddel. De koers wordt bepaald
door vraag en aanbod. De centrale
bank hoeft in deze situatie niet in te
grijpen om door middel van steunaan
kopen/verkopen de koers van een bui
tenlands betaalmiddel op peil te hou
den.
Pariteit: wisselkoersverhouding tussen
twee verschillende betaalmiddelen.
Vervolg van pagina 1
en monetaire beperkingen en van een
doelmatig toezicht op lonen en prij
zen.
De devaluatie van de dollar kwam
voor bankiers en economen in Wash
ington als een volslagen verrassing.
Ook was men verbaasd over het be
sluit van de regering verstrekkende
volmachten te vragen voor handelsbe
perkingen en het regeringsvoorstel
het kapitaalverkeer vrij te laten. Som
migen geloven dat de Japanse rege
ring toch op de wisselmarkt zal in
grijpen om te voorkomen, dat de
koers van de nu zwevende yen ten
opzichte van de dollar meer dan 20
pet. stijgt.
Van de kant van de werkgeversorgani
saties is men enerzijds verheugd over
de genomen stappen, anderzijds maakt
men zich zorgen over de concurrentie
positie van Nederlandse ondernemin
gen in de wereld. Het VNO noemt 3e
devaluatie van de dollar en het zwe
ven van de yen een realistische bena
dering van de valutaproblemen. De
werkgevers wijzen er op, dat door de
waardevermindering van de dollar
een versnelling in de verschuiving
van de handelsstromen te verwachten
is ten gunste van de VS. Wat Neder
land betreft zal zich dit niiet alleen
uiten op de binnenlandse markt, maar
ook op de buitenlandse markten waar
een verscherping van de concurrentie
zal optreden, de grootste ondernemin
gen in ons land lieten zich in onge
veer dezelfde geest uit.
Sterk nadelig
Hoogovens, Unilever, Akzo, Heineken
en Philips noemden de devaluatie van
de dollar sterk nadelig voor hun con
currentiepositie. Philips ziet overigens
wel positieve kanten aan de waarde
vermindering van de dollar. De VS
iTERDAM Dat de dollar
10 procent is gedevalueerd,
kent, dat de Amerikaanse
enS 1 ten opzichte van andere
en 10 procent minder waard
(worden. Deze wijziging in
;oersverhouding kan voor
veel mensen gevolgen heb-
al zal maar een enkeling er
irste tijd wat van merken.
inten, handelaars en mensen,
brood verdienen in het
zoals werknemers in de
i, ondervinden wel meteen aan
wat devaluatie betekent,
lederlandse fabrikant, die goe-
aan een afnemer in de Vere-
Staten levert, wordt voor zijn
ineens 10 pet duurder. De
van de bewuste goederen blijft
Idens hetzelfde als hij voor de
uatie was, maar voor die gul-
moet de Amerikaanse afnemer
0 pet meer neertellen. Gevolg
an is, dat de Nederlandse fa-
nt nog net zoveel verdient als
maar ten opzichte van
lerikaanse concurrenten sterk
nadeel is gekomen.
gen
mst
xperirm
;offl 'm<
ae M rika,
KEI
GEN
i
Kerken
J. Ov«
Se. Eim de andere kant is een Nederlan-
ts. Her die goederen of grondstoffen
A. Vhfe VS importeert, gunstig af.
tooet zijn Amerikaanse leveran-
een gelijk gebleven bedrag in
rs betalen, maar die dollars kan
'ij zijn bank nu 10 pet goedko-
betrekken.
o* "ei
alleen goederen, zoals graan,
mes of computers worden in-
itgevoerd, dat geldt ook voor
De hotelier, die Ameri-
gasten op zijn kamers heeft,
■ert, in het groot gezien, naar
:a, zoals een Nederlander, die
de Panam vliegt een dienst
geleverd krijgt, dus hem voor Ne
derland invoert.
Het vervelende van de Amerikaanse
devaluatie voor Nederland is, dat
wij veel meer diensten aan de VS
leveren dan de Amerikanen aan ons.
Een belangrijke leverancier van
diensten is de KLM. De vorige deva
luatie van de dollar, in december
1971, kostte de nationale luchtvaart
maatschappij 13 miljoen gulden, om
dat de geïncasseerde dollars van de
Amerikaanse passagiers minder ople
verden. Tenminste zolang de tarie
ven niet werden aangepast, wat de
vorige maal na enkele maanden in
derdaad gebeurde: zij stegen ter
compensatie met 5 pet.
Alle tarieven van de KLM luiden in
dollars, maar het zou voor de maat
schappij wel heel ongunstig zijn, als
een Nederlander, die van Amster
dam naar Rome vliegt, eerst zijn
guldens in goedkoper geworden dol
lars omwisselt en daarmee zijn tic
ket koopt. Daarom heeft de KLM
bepaald, dat alleen in de VS met
dollars betaald mag worden. Elders
moet ieder zijn kaartje in de eigen
valuta kopen.
Een andere getroffen Nederlandse
bedrijfstak is de scheepvaart. De
vrachttarieven zijn uitgedrukt in
dollars en leveren minder op. Toch
is daar na enige tijd nog wel een
mouw aan te passen, zoals de erva
ring na de vorige devaluatie leert.
De scheepvaartmaatschappijen, ver
zameld in de zg. 'conferences', pas
ten, net als de luchtvaartmaatschap
pijen, hun tarieven aan de nieuwe
situatie aan. In de cruisevaart be
staat zo'n conference niet, zodat
daar geen aanpassing plaats vindt.
De nadelige gevolgen hiervan merkt
een maatschappij als de Holland
Amerika Lijn. Meer dan 90 pet van
de cruise-passagiers bestaat uit Ame
rikanen.
Na de vorige devaluatie zei de direc
tie. dat iedere procent waardever
mindering van de Amerikaanse
munt het concern 900.000 1
miljoen kost en een woordvoerder
zei. dat deze cijfers ruwweg ook nu
nog opgaan. Op de exploitatie van
de HAL scheelt dat dus zo'n 10
miljoen ditmaal.
Ook voor het toerisme naar Neder
land is de devaluatie een nadeel. De
Amerikaan ziet zijn hotelrekening,
omgerekend in dollars met 10 pet
stijgen.
MAN IN DE STRAAT
Wat merkt de Nederlandse man in
de straat hier nu allemaal van? In
eerste instantie maar heel weinig.
Een enkeling gaat misschien met
één van de vele goedkope charter
vluchten zijn kinderen in de VS
opzoeken en hij zal in het land van
Uncle Sam bij uitstapjes omgere
kend 10 pet minder uitgeven. De
gemiddelde burger zal er echter pas
op de lange duur iets van merken.
Als hij in een bedrijfstak werkt, die
veel naar de VS exporteert (goede
ren of diensten) zit hij niet goed.
Het produkt van het bedrijf, waar
hij werkt, kan de Amerikanen wel
te duur worden, orders of diensten
vallen weg en dat kan ongunstig
zijn voor de werkgelegenheid. Het is
niet onmogelijk, dat Amsterdamse
hotels het door gebrek aan Ameri
kaanse klandizie met minder perso
neel afkunnen dan vorig jaar. De
consument kan een enkele keer
voordelig af zijn, maar Amerikaanse
artikelen liggen er niet zoveel in
onze winkels. Wat het totale effect
voor de Nederlandse economie be
treft, de Nederlandse Kamer van
Koophandel voor Amerika meent,
dat onze uitvoer naar de VS net
bezig was de gevolgen van de vorige
devaluatie te boven te komen. In
augustus 1972 lag de export nog 5
pet achter op die in dezelfde maand
een jaar eerder, maar in november
overtrof het cijfer dat van die
maand in 1971 al met 2V3 pet. Van
het feit, dat de dollar nu in ruim
een jaar tijd met ruim 20 pet is
gedevalueerd, zal onze handel onge
twijfeld de invloed merken, aldus de
Kamer.
STIMULANS
Voor de Amerikaanse industrie kan
de devaluatie een stimulans beteke
nen. Immers, alle produkten van
buitenlandse concurrenten worden
duurder. Dat geldt in het bijzonder
voor auto's. De Japanse Datsuns en
Toyota's werden bij honderdduizen
den naar de VS verscheept, maar
krijgen nu een hogere prijs tot
vreugde van de Amerikaanse auto-in
dustrie die sinds de jaren zestig
magere en vette periodes afwisselt.
Een klap wacht wellicht opnieuw
Volkswagen. De Kever was lange
tijd zeer populair in de VS, maar
zag de afzet door o.m. de vorige
devaluatie sterk teruglopen. In de
tweede helfc van 1972 leek Volkswa
gen zich net te herstellen en nu
treft het bedrijf de nieuwe valuta
maatregel.
De geringere concurrentie voor de
Amerikaanse autoindustrie is daar
om zo belangrijk voor het land,
omdat het wel en wee van deze
bedrijfstak de hele economie in de
VS sterk beïnvloedt. Dat ligt voor
de hand. Denk alleen al aan de
enorme hoeveelheden staal, die de
auto-industrie jaarlijks verbruikt.
Toch is niet alles goud wat er
blinkt voor de VS. Ingevoerde
grondstoffen worden duurder. Dat
kan de prijzen opdrijven en daarmee
de inflatie bevorderen.
JAPAN
In Japan heeft Toyota op het deva-
luatienieuws gereageerd door aan te
kondigen de produktie dit jaar te
gaan beperken. Men verwacht een
daling van de uitvoer naar de VS
met 20 k 30 pet.
Ook Matsushita, de grote fabrikant
van televisietoestellen en huishoude
lijke apparaten twijfelt er aan, of
men in de VS wel meer dollars kan
vragen voor haar produkten. Men is
er zeker van, dat de uitvoer naar de
VS zal dalen totdat men met nieuwe
artikelen op de markt komt. De
werven, die enorme tegoeden in dol
lars hebben, zullen waarschijnlijk
zware klappen krijgen.
Overigens is het bericht over de
devaluatie ingeslagen als een blik
sem bij heldere hemel. Dat de yen
zou worden opgewaardeerd, had men
wel verwacht, maar dat het ten
opzichte van de dollar ongeveer 15
pet zou worden (na een periode van
zweven) had men niet verwacht.
Een apart hoofdstuk vormen de ge
volgen van de devaluatie voor de
ontwikkelingslanden. De prijzen van
de grondstoffen, zijn gedeeltelijk
uitgedrukt in ponden, maar voor
een ander deel in dollars. Die prij
zen veranderen niet door een deva
luatie en dat is zeer nadelig voor de
derde wereld, die een groot deel van
zijn inkomsten juist uit die grond
stoffen trekt. De prijzen van de
grondstoffen blijven in dollars ge
lijk, maar als een ontwikkelingsland
in Duitsland een machine bestelt,
moet het van zijn dollars 10 pet
meer uitgeven.
De OPEC. de organisatie van olie
producerende landen, zag dit vorig
jaar in. Begin 1971 waren na veel
moeite nieuwe prijzen voor ruwe
olie vastgesteld, maar een jaar later,
na de vorige dollardevaluatie, eisten
de landen compensatie. Die kregen
zij uiteindelijk ook: ruim 8 pet. Het
zal ons niet verbazen, als de OPEC-
landen ook nu weer hun eisen zul
len stellen.
ADVERTENTIE
kunnen nu aan de voor de
monetaire rust in de wereld nodige
sanering van hun handelsbalans gaan
werken, terwijl het vasthouden aan
vaste pariteiten de internationale han
del en het vrije kapitaalverkeer zal
bevorderen. Philips spreekt zich niet
uit over de gevolgen van de te ver
wachten hogere koers van de zweven
de yen, die de importen uit Japan zal
afzwakken. Bij de Kon./Shell-groep
vindt men de situatie op dit moment
nog wat overzichtelijk. Gezien de be
staande contracten met de OPEC zal
de dollardevaluatie in elk geval leiden
tot hogere prijzen voor ruwe olie,
aldus de groep. Andere sectoren van
het Nederlandse bedrijfsleven, die
door de devaluatie van de dollar
moeilijk komen te zitten zijn o.m. de
zeescheepvaart, de metaal- en electro-
technische industrie en de bloembol
lenkwekers.
Mr. R. Hazelhoff, lid van de raad van
bestuur van de Algemene Bank Ne
derland, is wat minder pessimistisch.
Hij wijst erop, dat het totale percen
tage van de gehele Nederlandse uit
voer naar de VS in vergelijking met
andere EEG-landen betrekkelijk klein
is. Hij noemdt het een probleem, dat
nog niet bekend is, wat Engeland met
het pond sterling gaat doen. 'Als dat
land het pond zo fixeert, dat het
relatief een gunstiger exportpositie
verkrijgt, wordt het voor Nederland
natuurlijk moeilijk', aldus de ABN-
directeur, die benieuwd is hoe de yen
zich tot de dollar zal gaan verhouden.
'Het fundamentele tekort op de Ame
rikaanse handelsbalans wordt n.l. voor
pen groot gedeelte veroorzaakt door
Japan'.
In een rapport aan de financiële com
missie van de Amerikaanse Senaat en
aan de subcommissie voor internatio
nale handel zegt de commissie voor
invoerrechten dat het bedrag van $268
miljard zich vrijwel onttrekt aan het
toezicht van officiële instanties waar
dan ook. Het is ruim tweemaal zo
groot als alle valutareserves van cen
trale banken en internationale mone
taire instellingen samen. Dat geld ge
bruiken de centrale banken om wis
selkoersen te beschermen. De midde
len die particuliere instellingen in de
strijd kunnen werpen bij speculaties
op wisselkoersveranderingen van be
paalde valuta's zijn dus veel groter.
De internationale markt voor kortlo
pend geld kan tamelijk nauwkeurig
vaststellen waar een crisis dreigt. Het
is vrij gemakkelijk na te gaan welke
valuta kasmiddelen aantrekt en welke
ze afstoot.
EFFECTENKOERSEN
AVONDVERKEER
AMSTERDAM In het telefonisch
avondvereer kwamen gisteravond de
volgende koersen tot stand (tussen
haakjes de officiële slotkoers van gis
termiddag). AKZO (79.20), Hoog
ovens (86). Kon. Olie 119.70-gb-
120.30 (120.70). Philips 55.60gb-
56.20gl (55.90). Unilever 151.00-151.80
(152.20), KLM 105.50-110.80 (110.50).
Kon. Olie noteerde gisteren 3940%
Phl,ips 1S%—18% (1771—18%).
U'i 'cver S 5°%—51 48%"n 1 en KLM t 3474
(35%)Opgave duPont. Glure, Forgan.
Koersen in Montreal
Dom Tar Uhei
Husky
Na'. Gas
Mass Ferguson
Nai Resources
Shell Canada
Indusl. Sporen Utll. <lbl. Mod*
9 febr. 979.46 206.17 113.34 74.57 486.9
.2 febr. 991.57 207.13 114.04 74.57 492.7
13 febr. 996.76 206.94 113.75 74.57 493.4
Aand. om |ot. h. L.
9 febr. 19.260 17.900 1.797 1.015 474
12 febr. 16.130 19.220 1.784 1.084 410
13 febr. 25.320 22.100 1.817 887 616
NEW YORK
ACF Industries
Airco
Allied Chemical
Alum Co of Am
American Brands
American Can
Am Cyanamid
Am Electr Power
Am Metal Climax
Am Motors
Ani Smelt C Ref
Am Tel Sc Tel
Ampex
Anaconda
Armco Steel
Atlant Richfield
Bendix
Bcthl Sleel
Boeing
Burlington Ind
Can I'acafic Ry
Cclanese
Chase Manhattan
Chesap& Ohio R
Chrysler
Cities Service
Colgate Palmolive
Colt Industries
Coinmonw Edtson
Cons Edison
Cont Can
Cont Oil
Curtiss Wright
Curtiss Wright A
Dart lnd
Deere and Co
Dow Chemical
Du Pont (El)
Eastman Kodak
First Nat City
Admiral Corp
Allengheny Pow
Akzona
Arn Standard
Anisted Ind
Can Breweries
Cello
Chadbourn Goth
Chase Select Fd
Columbia Gas
Cominco
Cont Telephone
32% 32%
50 51
42% 42
31 31
30% 30%
28% 28%
34 34%
77'g 8%
21% 21
23 227's
21% 22%
68 68%
46 46%
26'; 27%
22 237-g
12% 33%
97% 98
20% 20
33 33%
43% 42%
46% 47%
104% 106%
178% 180%
145% 148%
71 72%
Gen Electric
Gen Foods
Gen Motors
Gen Publ Util
Gen Tel Tel
Getty Oil
Gilette
Cimbel Brothers
Goodyear I and I
Gulf Oil
Illinois Centr
Insilco
Int Busin Mach
Intern Harvester
Int Nick of Can
Int Paper
Int Tel Tel
Ling-Lemco Vougl
Litton lnd
Lockheed Aircraft
Marcor
Martin Marietta
May Dep Stores
McDonnell Dougla
Mobil Oil Corp
Nat Biscuit
Nabisco
Nat Distillers
Nat Gypsum
Nat Steel
Nat Lead lnd
North Am Rockw
70
71%
28
31
69%
71%
74
"74
21%
21'.
28%28%ex
111
111 V,
62%
63
21%
21%
27 V,
27%
25%
25%
24%
24%
12%
12%
448%
451
32%
33
33U)3%ex
41%
42
53%
54%
25%
23
18%
19%
26
26%
45%
4G%
9%
9%
10%
1074
8
8%
24
25%
17%
17%
42%
43
36%
37%
7114
68%
57%
57%
29%
29%
15%
15%
16
15%
29%
39%
15%
15%
29%
30
18%
19
Pac Gas and El
Penn Central
Pepsico
Phelps Dodge
Philip Morris
Phillips Petr
Procter Sc Gam hl
RCA
Republic Sleel
Reynolds lnd
Royal Dutch Pelr
Santa Fé Ind
Sears Roebuck
Shell Oil
Southern
Southern Pacific
Railwav
Sperry Rand
Stand Oil Calif
Stand Oil Indiana
Exxon Corp
Studebaker-Worth
Sun Oil
Transamerlca
United Aircraft
United Rrands
US Steel
27% 27
113'. 114%
53% 54%
19% -
38% 38',
44% 43
47% 48
85 81%
87% 88%
92% 90%
48% 49
50% 51%
West Union Tel
Westinghnuse El
Woolworth
34% 32'',
39% 4C
26% 28%
Int Bnk for Rcc 98%b 98%h
lnt Flav Frag 90% 93
lnt Paper <54» 14%
Kansas City lnd
Kansas Power
KLM
Kroger
Leasco
Lone Star Cement
Lehman
32% 33% Madison Fund 12% 12%
Nat Can
NY Ccnlr A
North West R
N Am Phillips Co
Occidental Petr
Standard Brands 51%
Tandy 17%
Union Eleclr 17%
United Corps 9%
United Gas 18%
Western Bancorp 32%
17%
9%
18%
33%
